Bayanlar Nasıl Namaz Kılar Video

HAPİ Cevdet Yıldız

КАШИФЫ КЪИ1УАГЪЭХЭР

К1ак1ыхъу Кашиф илъэс т1ок1рэ пш1ырэ нахь ыпэ ехыжгъэу зы л1ыжъыгъ. Игу ш1оигъэ имылъэу шъузымэ къэбархэр яфэз1уатэрэ л1ыжъмэ яшышагъ. Дузджэм ыКъоук1ьэхьаблэ шышагъ. Сфэшытыгъ. Коим ытхыдэжъ 1отак1омэ ашышэу Гъырбы Фу1аты тукан цык1у шыри1агъ,аш енэкъокъун фэезэпытыгъ. Ыгъаш1э “Коим тукан шы1усхыни  Фу1аты топыр езгъэдзышт” ы1оу ыухыгъагъ. Шъузымэ къафи1уатэштыгъэмэ яшышэу зыри моштагъ.

KAŞİF’İN ANLATTIKLARI

Kaşif Ç’aç’uh otuz yıldan daha önce aramızdan ayrılmış yaşlı bir ihtiyardı. Köy kadınlarına öyküler anlatan ve onları etkileyen, dinleten kişilerden biriydi. Düzce’nin Sarayyeri köyünden (şimdi mahalle;Къоук1ьэхьаблэ) idi. Babamın hala çocuğu idi. Köydeki masal anlatıcılardan Fuat Ğırbı’nın küçük bir bakkal dükkanı vardı, onunla rekabet etmek istiyordu. Ömrünü “Köyde bir dükkan açıp Fuat’ı iflas ettireceğim” diyerek tamamlamıştı. Kadınlara anlattığı öykülerden biri de şöyleydi.

Джынэ гьэгу

Зы гъэмэфэ чэшгорэм Шыхэл1эхьаблэ сыкъэк1ьыжэу,Мэлэныпсым сигъошэгь лъапэхэр дэсчаи сыкъзэпык1ьи Дэеч1э шъофым сыкъэсыгъэу зы гьэгуфо шы1эу сыкъытэфагъ. Къыспэгъок1ьыхи гьэгум сыхяшагъ. Зыр зым нахь дахэу пшъашъэхэр къысдырагъаш1эу ежагъэх. Шъуатэ сырагъашъо,1эш1у сягъэшхы. Мэзэтыгъэ чэш нэф. Сызеплъым къысдеш1эрэ пшъашъэм ылъакъохэр ыужгьэ 1орт1агъэу къыч1эк1ьыгъ. &#;Бисмиллахь &#; зысэ1ом зэпсэури 1ук1одык1ыжыгъэх.

Сызеплъым шъуатэ я1уи былым гъутхьапс сырягъашъоу,1эш1у я1уи чэмхьай такъыр сягъэшхэу къыч1эк1ьыгъ.

Сымыш1ахэу джынэ гьэгу сыхэфагъэу сыхъугъ.

ŞEYTAN EĞLENCESİ

Bir yaz gecesi Çerkes Taşköprü köyünden (Шыхэл1эхьаблэ) dönüyordum, paçalarımı sıvayıp Melen Irmağı kıyısındaki Cevizlik* kırına geldiğimde büyük bir gegu (eğlenti) ile karşılaşmıştım. Beni karşılayıp eğlentiye buyur ettiler. Birbirinden güzel kızları benimle oynatmaya başladılar. Boza içiriyor, tatlılar ikram ediyorlardı. Gündüz gibi mehtaplı bir geceydi. Bir baktığımda benimle oynayan kızın ayaklarının geriye doğru bükük olduğunu gördüm. ”Bismillah” dediğimde de hepsi yok oldular.

Bir baktığımda da boza diye hayvan idrarı içiyor, tatlı diye hayvan tezeği yediriliyordu bana.

Farkına varmadan cin eğlencesine düşmüşüm.

ЗУЛФЫЕ ТХЬАМЫШК1ЭМ  ШЪУЗХЭР ФЭГЪЫШТЫГЪЭХ

Тигъунэгъу ныоу Лэлыужъым янэ Зулфые тхьамышк1ьэр л1эжыгъагъ. Едыгьхьаблэ шышэу зы бэсные ныо къэбзагъ. Ныбжи ц1ыф ыгу хыригъэч1ыгъэу зэхэтхыгъэп. Шъузхэр зэрэугъоигъэхэу зэхэгъэяхьыштыгъэх. ”Е-о-ой,нэмэз ч1ыфи тэлъэу къыч1эк1ьын мы тхьамышк1эм,тоштэу Тхьам ыпашъхьэ ыхьажшъун?” я1оу зэхэгъэяхьыштыгъэх.

Кашиф къахэхьагъэу мыр зелъэгъум шъузмэ яхэц1эц1ахьыгъ,”Шыжъугъэт,мы ныо 1эпэц1ык1у тхьамышк1эм хэт еупч1ынгьэ шъузтэшынахьырэр,хэт упч1эгъоу ыш1ынэу шъу1орэ шъо? Мыш уеупч1ыжынэу шъыд къыхэнэжыгъэр?Шыжъугъэт,мыш ыч1ап1о занч1эу джэнэтыр ары”  яри1уагъ. Шъузмэ лъэшэу ягопагъ. Гъыныри зэтырагъэуцуагъ.

ZAVALLI ZÜLFİYE İÇİN KADINLAR AĞLAŞIYORLARDI

Lelıv’ın annesi komşumuz zavallı Zülfiye ölmüştü. İstilli köyünden (Едыгьхьаблэ) gelin gelmiş temiz bir Besleney kadını idi. Ömrü boyunca birinin olsun kalbini kırmış olduğunu duymadığımız biriydi. Kadınlar toplanmış ağlaşıyorlardı. ”Eyvah, namaz borcu da olmalı, Tanrı&#;nın huzuruna nasıl çıkacak bu zavallı?” diyerek ağlaşıyorlardı.

O sırada Kaşif oraya gelmişti, durumu görünce kadınları azarladı, ”Susun, dedi. Bu bir avuçluk kadıncağızı kim sorguya çekecekmiş? Bunun sorguya çekilecek nesi kalmış ki? Susun, bunun mekanı doğrudan Cennet’tir” dedi. Kadınlar çok sevindiler. Ağlamayı da kestiler.

МУСТ1ЭФЭ КЭМАЛЫМ СЭ САХИХЫГЪ

Дзэм сышы1эу Атэтыркур тядэж къэк1огъагъ. А лъэхъанэм Алэманыем топык1эхэр къырашыгъагъэх. Сэ ашыгъум сычаушыгъ. ”Топхэр хэты ыгъэошъун?” ы1уагъ Кэмал Пашэм. Забитхэр шытыгъэх. Зы нэбгэ  закъуи зы лъэубэкъу ыпэ къидзыгъэп. Мыр зысэлъэгъум сфэшэкыгъэп,зы лъэубэкъу ыпэ къискыгъ.

“Гъао”,къыси1уагъ Кэмал Пашэм. Топхэр зырыз зырызэу згъэуагъэх. Муст1эфэ Кэмалым мыр зелъэгъум  “Афэрим “  къыси1уагъ,”Оп пфэдэу чауышипш1 си1агъэми зэфэдэгьэ Юнаныр сштэни,мы гъэшхэ гъэц1хэр п1э къиселъхьах,ахэр гъасэ” къыси1уагъ. Зы мазэ ренэ сянэпэшъуаоу забытыжъхэр къыресфэк1ьыгъэх.

MUSTAFA KEMAL BENİ SEÇMİŞTİ

Askerliğimi yaparken Atatürk birliğimize gelmişti. O sıralar Almanya’dan yeni toplar getirilmişti. Ben bir çavuştum. ”Topları kim ateşleyebilir?” dedi Kemal Paşa. Subaylar diziliydiler. Kimse öne çıkmadı. Bu durum karşısında dayanamadım, bir adım öne çıktım. ”Ateşle” dedi bana Kemal Paşa. Birer birer topları ateşledim. Bunu gören Mustafa Kemal, bana “Aferin” dedi, ”Eğer senin gibi on çavuşum daha olsaydı bütün bir Yunanistan’ı ele geçirirdim. Bu somun düşmanlarını emrine veriyorum, adam et onları” dedi. Bir ay boyunca tokadı da eksik etmeyerek onları eğitmiştim.

(*) Cevizlik (Дэяч1э)- Sarayyeri köyünden Çerkes (şimdi Eski) Taşköprü köyüne doğru gidilirken ırmak üst tabanında karşılaşılan geniş bir meydanlık, asıl köy ile Cevizlik arasında Мэкъухэ (Ot biçilen alan) bulunur. Burada gençler, özellikle mehtaplı yaz gecelerinde komşu köylerden gelen Adige genç kız ve delikanlıların da katılımıyla eğlenceler düzenlerlerdi. -HCY