Cumhuriyet Bayramının Anlam Ve Önemi
Cumhuriyet Bayramı anlam ve önemi 2021" height="1500" src="https://cdn.bolgegundem.com/d/other/2021/10/22/08fe5744456175-58130c208f55b.jpg" width="1500">
29 EKİM'İN ANLAMI NEDİR 2022?
İkinci Meşrutiyetin ilanından altı yıl sonra Osmanlı İmparatorluğu’nda, 1914 yılında Birinci Dünya Savaşı başladı. Dört yıl süren savaş sonunda Osmanlı’nın dahil olduğu ittifak devletleri yenildi. Osmanlı’nın da yenik sayıldığı savaşın sonunda ülkeyi İngilizler, Yunanlılar, Fransızlar, İtalyanlar paylaştı. Bunun üzerine Mustafa Kemal Paşa, 19 Mayıs 1919’da Samsun’a gitti ve orada aldığı karar neticesinde Erzurum’da, Sivas’ta kongreler düzenledi. Mustafa Kemal Paşa “Tek bir egemenlik var, o da Milli egemenliktir. Ülkeyi yine ulusun kendi gücü kurtaracaktır.” dedi. Ülkenin dört yanından gelen ulus temsilcileri 23 Nisan 1920 günü Ankara’da Büyük Millet Meclisi’nde toplandı. Meclis, Mustafa Kemal Paşa‘yı başkan seçerek, onun önderliğinde Büyük Millet Meclisi, Ulusal Kurtuluş Savaşı’nı başlattı. Her yörede ki efeler, dadaşlar düşmana karşı mücadele ederken, diğer yandan da düzenli ordular İnönü’de, Sakarya’da, Dumlupınar’da savaştı ve zafer elde edildi.
Haberin Devamı
Zafer üzerine dönemin padişahı ülkeden kaçtı ve imzalanan Lozan Barış Antlaşması ile yeni bir devlet kuruldu. Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarının önderliğinde milli mücadelenin meyveleri toplanmış, yeni Türkiye Devleti, savaşın gölgesinden çıkan Osmanlı'nın yıkıntıları arasında güneş gibi doğmuştu. "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir!" sözünü devlet yönetiminin ana kuralı haline getirerek benimseyen ve aşılayan Gazi Mustafa Kemal, 28 Ekim 1923 tarihinde Çankaya Köşkü'nde düzenlediği yemekte, arkadaşlarına müjdeyi vererek "Efendiler! Yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz." sözleriyle Türkiye Devleti'nin yeni yönetim şeklini duyurmuştu.
Atatürk, 29 Ekim 1923 günü, milletvekilleri ile görüşmesinin ardından hazırlanan Cumhuriyet önergesinin taslağı Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne verildi.
O tasarıda yer alan bazı hükümler şunlardı:
- "Türkiye Devleti'nin hükümet şekli cumhuriyettir."
- "Türkiye Devleti, yönetim birimlerini Bakanlar Kurulu aracılığıyla yönetir."
- "Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kendi üyeleri arasından bir seçim dönemi için seçilir."
- "Cumhurbaşkanı, devletin başkanıdır. Bu sıfatla gerekli gördükçe Meclis ve Bakanlar Kuruluna başkanlık eder."
CUMHURİYET BAYRAMININ ANLAM VE ÖNEMİ
29 Ekim gecesi ve 30 Ekim günündeki şenlikleri halk kendiliğinden organize etti. Ertesi yıl, 26 Ekim 1924 tarihli 986 numaralı kararname ile Cumhuriyet'in ilanının 101 pare top atılarak ve planlanacak özel bir programla kutlanmasına karar verildi. 1924 yılında yapılan kutlamalar, daha sonra yapılacak olan Cumhuriyet’in ilanı kutlamalarının başlangıcı oldu.
2 Şubat 1925'te, Hariciye Vekaleti'nce (Dışişleri Bakanlığı) düzenlenen bir kanun teklifinde 29 Ekim'in bayram olması önerilmiştir. Bu teklif Meclis Anayasa Komisyonu tarafından incelendi ve 18 Nisan'da karara bağlandı; 19 Nisan'da ise teklif TBMM tarafından kabul edildi. 628 sayılı bu kanun ile 29 Ekim, Cumhuriyet'in milli bir bayram olarak kutlanması resmi bir hüküm şekline geldi. Cumhuriyetin ilan edildiği gün, 1925'ten itibaren ülke içinde ve dış temsilciliklerde resmî bir bayram olarak kutlanmaya başladı.
Cumhuriyet Bayramı, TBMM'nin 29 Ekim 1923’de Cumhuriyet yönetimini ilan etmesidir. Bu yüzden, 29 Ekim günü Türkiye’de ve Kuzey Kıbrıs’ta kutlanan bir millî bayramdır. 29 Ekim'de her yer bayraklarla süslenir, stadyumlarda şenlikler yapılır, akşam ise geleneksel olarak fener alayları düzenlenerek kutlamalar yapılır.