Düşükten Sonra Hemen Hamile Kalınırmı

Hamileliğin 20. haftadan önce herhangi bir sebeple kendiliğinden sonlanması, abortus (düşük) olarak adlandırılır. Zannedilenin aksine, gebelik kayıpları toplumda oldukça yaygındır, hatta dünyadaki verilere göre tüm gebeliklerin yaklaşık %15 ila %25’inin herhangi bir sebeple gerçekleşen düşükle sonuçlandığı söylenebilir.

Birçok gebelik, tıbbi bir neden belirlenmeksizin kendiliğinden (spontan bir şekilde) sonlanabilir. Ancak bazı durumlarda, aşağıdaki nedenlerle de gebeliğin devam edemediği bilinmektedir:

• Embriyo/fetüsteki kromozom bozuklukları
• Rahimde ya da rahim ağzında meydana gelen bozukluklar
• Annenin bağışıklık sistemi ya da hormonal dengesi ile ilgili sorunlar
• Bazı enfeksiyon hastalıkları
• Sigara, alkol, uyuşturucu kullanımı ve kötü beslenme gibi durumlar

Düşükten sonra vücudun kendini iyileştirmesi ve rahmin normal çalışma dengesine geri dönmesi birkaç hafta, bazı durumlarda da birkaç ay sürebiliyor. En çok merak edilen konulardan biri ise, düşük yaptıktan sonra tekrar ne zaman hamile kalınabileceği.

Bugüne kadar yaygın kanı, düşükten sonra bir müddet bedenin kendini toparlamasının beklenmesi gerektiği yönündeydi. Hatta Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) de, yeniden hamile kalmak için en az altı ay beklemenin uygun olacağını bildirmişti ve bazı bilimsel çalışmalar da bu bilgiyi destekliyordu.

Ancak son yıllarda yapılan yeni araştırmalarla, düşük yaptıktan sonra yeniden hamile kalmak için özellikle beklemenin gerekmediğini gösteren kanıtlar elde edildi.

Kasım 2022’de PLoS Medicine dergisinde yayımlanan ve 72 bin hamileliğe ilişkin verilerin analizini içeren bir araştırma, düşükten ve kürtajdan kısa süre sonra hamile kalmanın riskli olmayabileceğine işaret ediyor.

Norveç'te 2008 ile 2016 yılları arasında kaydedilen 72 bin hamileliğin incelendiği çalışmada, düşükten ya da kürtajdan sonraki birkaç ay içinde hamile kalmakla altı ay sonra hamile kalmak arasında önemli bir fark görülmediği raporlandı. Araştırmayı yürüten uzmanlar, DSÖ tarafından verilen tavsiyenin yeni veriler ışığında tekrar gözden geçirilip güncellenmesi gerektiğini ve tıbben özel bir gerekçe olmadıkça, yeniden hamile kalmayı denemek için altı ay beklemenin bazı çiftler için çok uzun bir süre olabileceğini belirtiyorlar.

Düşük gerçekleştiğinde, süreç muhakkak bir uzman tarafından takip edilmelidir. Düşük doğal bir şekilde gerçekleşmiş ya da kürtaj ile tamamlanmış olabilir, her şekilde gebelik tamamen sonlandıktan sonra rahmin sağlıklı bir şekilde toparlandığının bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından kontrol edilmesi gerekir.

Yapılan yeni araştırmaların ışığında, yeniden hamile kalmak için tıbbi bir engel bulunmadığı takdirde, eğer düşük yaşayan kişi de kendini hazır hissediyorsa, herhangi bir süre beklemeye gerek yok. Özel bir hazırlığa ihtiyaç duyup duymadığınızı ise doktorunuzla görüşmeniz doğru bir karar olacaktır. Her kadının ihtiyaçları ve sağlık durumu farklı olabileceği için, uzman hekiminiz size uygun bir hazırlık önerebilecektir.

İstenilen bir hamileliğin düşük ya da erken doğum ile sonuçlanması ve bebeğin kaybı çiftlerde ciddi anlamda psikolojik travmaya neden olan talihsiz bir durumdur. Böyle bir durumla karşılaşan çiftlerin aklına ilk gelen soru büyük olasılıkla ne zaman yeniden denemeye başlayabilecekleri ve aynı sorunu yeniden yaşayıp yaşamayacaklarıdır.

İkinci sorunun kesin bir cevabı ne yazık ki yok. Düşük ya da erken doğum her gebelikte görülebilecek komplikasyonlar arasında ancak ne zaman denemeye başlanabileceği konusunda artk elimizde daha fazla bilimsel kanıt var.

Her ne kadar biz hastalarımıza bu şekilde öneride bulunmasak da sadece Türkiye’de değil Amerika Birleşik Devletleri de dahil olmak üzere dünyanın pek çok yerinde düşük ya da erken doğum nedeni ile gebeliği sonlanan kadınlara doktorları bir sonraki gebelik için en az 3 ay beklemelerini öneriyorlar. Oysa bu şekilde bir yönlendirme yapabilmek için elde yeterli bilimsel veri yok.

Öte yandan bizim “beklemenize gerek yok hemen gebe kalabilirsiniz” şeklindeki önerilerimiz dünyadaki en saygın bilimsel dergilerden biri olan Obstetrics and Gynecology dergisinin 11 Ocak 2016 tarihli sayısında yayınlanan bir çalışma ile destekleniyor. Bu çalışmaya gore gebelik kaybı yaşayan kadınların yaygın inanışın aksine yeniden hamile kalmak için belirli bir süre beklemelerine gerek yok.Tam tersine kısa süre içinde gebe kalmak canlı ve sağlıklı bebek doğum şansını arttırıyor.

Çalışmayı yöneten Amerikalı bilim adamlarından Dr. Enrique Schisterman gebelik kaybı sonrası kontrole gelen hastaların en sık ne zaman yeniden gebe kalabileceklerini sorduklarını ve çoğu doktorun en az 3 ay beklemeleri yönünde öneride bulunduğunu belirtiyor ve bu öneriyi destekleyecek hiç bir bilimsel veri olmadığını ekliyor.

Söz konusu araştırmada gebeliğin ilk 20 haftası içinde kayıp yaşayan 18-40 yaş arası 1.083 kadın incelemeye alınmış. Bu kadınların yarısından fazlası bebeklerini gebeliğin ilk 9 haftasından önce kaybeden kadınlarmış. Araştırmacılar bu kadınları gebelik kaybından sonra 6 ay süre ile takip etmişler ve eğer bu süre içinde kadın gebe kalır ise takiplerini doğuma kadar devam ettirmişler.

Kadınların %76’sı gebelik kaybından sonraki ilk 3 ay içinde doktorlarının önerisinin aksine yeniden gebe kalmak için denemeye başladıklarını bildirmişler. Üç ay bekleyen grup ile karşılaştırıldığında denemeye erken başlayanların daha kolay gebe kaldığı (%69’a karşı %51) ve erken deneyenlerde canlı bir doğum ile sonuçlanan gebelik oranının %53 öldüğü bulunurken, bu oran denemeye daha geç başlayanlarda daha düşük olarak saptanmış (%36)

Her iki grup arasında gebelik komplikasyonları açısından anlamlı bir fark izlenmemiş

Yazarlar yaygın inanışın tersine bir gebelik kaybından sonra kadın vücudunun yeniden toparlanmak için uzun bir zamana gereksinim duymadığını aksine hemen yeni bir gebeliğe hazır olduğunu belirtiyorlar.

Öte yandan fizyolojik açıdan beklemeye gerek olmasa da yeniden denemeden önce çiftlerin psikolojik açıdan yaşadıkları kaybın üstesinde gelebilmek için zamana gereksinim duyabilecekleri belirtiliyor.

Sonuç olarak bu araştırma bizim yıllardır bu tür hastalardaki “beklemeye gerek yok biran önce denemeye başlayın” şeklindeki yaklaşımımızı bilimsel açıdan da destekliyor