Atatürk Öğrenim Hayatı

Atatürk´ün Okuduğu Okulların Kronolojik Sırası

Atatürk, eğitim hayatına ilk olarak Mahalle Mektebi'nde başladı. Daha sonra, o zamanki şartlara göre daha modern olan Şemsi Efendi Okulu'na yazıldı. Oradan Selanik'te bugünkü karşılığı ortaokul olan Selanik Mülkiye Rüştiyesi'ne devam etti. Ancak orta öğrenimini burada tamamlamadan Selanik Askeri Rüştiyesi'nin üçüncü sınıfına kayıt yaptırdı. Atatürk Rüştiye'den sonra Selanik Askeri İdadisi'ni ve İstanbul'da da harp okulunu bitirerek harp akademisine girmiş ve başarıyla mezun olarak ordu saflarına katılmıştır.

Sırasıyla Atatürk'ün Gittiği Okullar ve Şehirleri

Mahalle Mektebi (Selanik)

Şemsi Efendi Okulu (Selanik)

Selanik Mülkiye Rüştiyesi ( Selanik)

Selanik Askeri Rüştiyesi: ( Selanik)

Manastır Askeri İdadisi: (Manastır Şehri Makedonya)

Harp Okulu: 13 Mart Şubat (İstanbul)

Harp Akademisi: Ocak (İstanbul)

Kronolojisi ( Kısa Özgeçmiş )

- Mustafa Kemal ´in Selanik´te doğması.

- Mustafa Kemal´in Selanik Askeri Rüştiyesini bitirip Manastır Askeri İdadisi 'ne gitmesi

11 Ocak - M. Kemal´in Kurmay Yüzbaşı olarak Harp Akademisi´nden mezun olması

13 Nisan - M. Kemal´in 31 Mart Ayaklanması üzerine Hareket Ordusu Kurmay Başkanı olarak İstanbul´a hareketi

9 Ocak - M. Kemal´in Trablusgarp´ta Tobruk taarruzunu başarıyla idare etmesi

25 Nisan - İtilaf Devletleri´nin Arıburnu´na asker çıkarmaları üzerine M. Kemal´in tümeniyle düşmanı önleyerek durdurması

10 Ağustos - M. Kemal´in bizzat idare ettiği taarruzda Anafartalar Cephesi´nde düşmanı yenmesi

Ağustos - M. Kemal´in Bitlis ve Muş´u geri alması

13 Kasım - M. Kemal´in Yıldırım Orduları Komutanlığı´nın kaldırılması üzerine İstanbul´a gelmesi

19 Mayıs - M. Kemal´in Samsun´a çıkması

8 Temmuz - M. Kemal´in 3. Ordu Müfettişliğinden ve askerlikten çekilmesi

23 Temmuz - M. Kemal´in Erzurum Kongresi´ne başkan seçilmesi

4 Eylül - M. Kemal´in Sivas Kongresi´ne başkan seçilmesi

11 Eylül - M. Kemal´in Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyeti Heyeti Başkanlığı'na seçilmesi

27 Aralık - M. Kemal´in Heyeti Temsiliye ile birlikte Ankara´ya gelmesi

23 Nisan - M. Kemal´in Ankara´da TBMM'yi açması (24 Nisan´da Meclis Başkanı seçildi.)

5 Ağustos - TBMM tarafından M. Kemal´e Başkomutanlık görevinin verilmesi

23 Ağustos - M. Kemal´in idaresinde Sakarya Meydan Savaşı´nın başlaması

19 Eylül - M. Kemal´e TBMM tarafından Mareşallik rütbesinin ve Gazi sanının verilmesi

26 Ağustos - Gazi M. Kemal´in Kocatepe´de Büyük Taarruz´u idareye başlaması

30 Ağustos - Gazi M. Kemal´in Başkomutanlık Meydan Muharebesi´ni kazanması

10 Eylül - Gazi M. Kemal´in İzmir´e girişi

1 Kasım – TBMM'nin saltanatın kaldırılmasına karar vermesi

17 Şubat - Gazi M. Kemal´in İzmir´de ilk Türk İktisat Kongresi´ni açması

29 Ekim - Gazi M. Kemal´in Türkiye Cumhurbaşkanlığı´na seçilmesi

1 Mart - Gazi M. Kemal´in TBMM´de halifeliği kaldırması ve tedrisatın tevhidi lüzmunu teklif eden açış nutkunu söylemesi

24 Ağustos - Gazi M. Kemal´in ilk defa şapka giymesi

Ekim - Gazi M. Kemal´in CHP İkinci Kurultayı´nda tarihi büyük nutkunu söylemesi

1 Kasım - Gazi M. Kemal´in ikinci defa cumhurbaşkanlığına seçilmesi

15 Nisan - Gazi M. Kemal tarafından Türk Tarih Kurumu´nun kurulması

4 Mayıs - Gazi M. Kemal´in üçüncü defa cumhurbaşkanlığına seçilmesi

12 Temmuz - Gazi M. Kemal tarafından Türk Dil Kurumu´nun kurulması

29 Ekim - Gazi M. Kemal´in cumhuriyetin onuncu yıldönümü dolayısıyla tarihi nutkunu söylemesi

24 Kasım - TBMM´nin Mustafa Kemal´e ATATÜRK soyadını veren kanunu kabul etmesi

1 Mart - Atatürk´ün dördüncü defa cumhurbaşkanlığına seçilmesi

10 Kasım - Atatürk´ün ölümü

Kısaca Mustafa Kemal Atatürk (Özet)

Mustafa Kemal, Şapka Devrimi sırasında Kastamonu'da ()

Mustafa Kemal, yılında, Osmanlı İmparatorluğu´na bağlı bir vilayet olan Selanik´te doğdu. Babası Ali Rıza Efendi, annesi Zübeyde Hanım´dır. Babasını küçük yaşta kaybettikten sonra ilkokulu Selanik´te Şemsi Efendi Mektebi (İlkokul)´nde okudu. Öğrenimini Selanik Askeri Rüştiyesi(ortaokul) ve Manastır Askeri İdadisi(Lise)´nde sürdürdü. ´da girdiği İstanbul Harbiye Mektebi´ni yılında piyade teğmeni rütbesiyle, Harp Akademisi´ni de ´te kurmay yüzbaşı rütbesiyle bitirdi.

Mustafa Kemal, yılında Şam´da 5. Ordu´da, ´de Makedonya´daki 3. Ordu´da görevlendirildi. Manastır ve Selanik´te görevli iken ´da İstanbul´daki (31 Mart Vakası) ayaklanmayı bastıran Hareket Ordusu´nda görev aldı ve ayaklanma başarıyla kısa sürede bastırıldı. Arnavutluk isyanını bastırma harekâtına katıldı. ´de İtalya´nın Trablusgarp´a asker çıkarması üzerine Tobruk´a gönderildi. Tobruk ve Derne´de Türk Kuvvetlerini başarı ile yönettikten sonra binbaşı rütbesiyle yıllarında Balkan Savaşı´na katıldı; Edirne´yi Bulgaristan´dan geri alan kolorduda görev yaptı. yıllarında Sofya´da ataşe olarak bulundu. Birinci Dünya Savaşı´nda, ´te, Tümen Komutanı olarak Çanakkale Savaşı´na katıldı. Gelibolu´da düşman saldırılarını başarı ile durdurdu; "Anafartalar Kahramanı" olarak ün kazandı.

 ´da Doğu Cephesi´ne Kolordu Komutanı olarak atandı ve generalliğe yükseltildi. Rus saldırılarını durduran Mustafa Kemal, Bingöl ve Muş´u düşmandan geri aldı. ´de Filistin ve Suriye´de görevli 7. Ordu Komutanlığı´na atandı. Aynı yıl Veliaht Vahdettin ile Almanya´ya gitti.

Alman Genel Karargâhı ve Alman savaş cephelerinde incelemeler yaptı. ´de yeniden görevlendirildiği Suriye cephesinde 7. Ordu Komutanı iken, Birinci Dünya Savaşı´nın sona ermesiyle imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması´ndan sonra İstanbul´a geldi. Ülkeyi düşman işgalinden kurtarmak amacını gizli tutarak, Ordu Müfettişliği görevi ile İstanbul´dan ayrıldı.

Karadeniz yoluyla 19 Mayıs ´da Samsun´a çıkan Mustafa Kemal, 22 Haziran ´da Amasya Genelgesi´ni yayımladı. Türk milletine "Vatanın bütünlüğünün ve milletin bağımsızlığının tehlikede olduğunu, azim ve kararlılıkla vatanın kurtarılması için Sivas´ta bir kongre toplanacağını" bildirdi. Ayrıca Osmanlı Hükümeti'nin verdiği görevden ve askerlikten istifa ederek 23 Temmuz ´da Erzurum´da, 4 Eylül ´da Sivas´ta toplanan kongrelerin başkanlığını yaptı.

Bu kongrelerde, "Düşman işgaline karşı milletin vatanı savunacağı, bu amaçla geçici bir hükümetin kurulacağı ve bir milli meclisin toplanacağı, manda ve himayenin kabul edilmeyeceği" kararları alındı ve açıklandı. Türkiye Büyük Millet Meclisi, onun çabalarıyla 23 Nisan ´de Ankara´da tarihi görevine başladı. Mustafa Kemal, Meclis ve Hükümet Başkanı seçildi. Osmanlı Hükümeti ile İtilaf Devletleri arasında imzalanan Sevr Antlaşması´nı Türk milletinin kabul etmediğini dünyaya duyurdu.

Mustafa Kemal, Ankara'da (29 Ekim )

İtilaf Devletleri´nin yardımıyla İzmir´i işgal eden Yunan Kuvvetlerinin ilerlemesi ´de Birinci ve İkinci İnönü savaşlarıyla durduruldu. 23 Ağustos ´de yeniden saldıran Yunan Ordusu bozguna uğratılarak Başkomutan Mustafa Kemal Paşa´nın yönettiği Türk Ordusu Sakarya Meydan Savaşı´nı zaferle sonuçlandırdı. 22 gün geceli gündüzlü süren bu savaşta Yunan Ordusu ağır kayıplara uğratıldı. Bu zafer nedeniyle Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Mustafa Kemal´e Mareşal rütbesi ve Gazi unvanı verildi. Türk Ordusu, vatanı düşman işgalinden kurtarmak için 26 Ağustos ´de karşı saldırıya başladı. Mustafa Kemal Paşa´nın yönettiği Başkomutan Meydan Savaşı´nda (30 Ağustos ) Türk Ordusu Yunan Ordusu´nun büyük kısmını yok etti. Bozguna uğrayarak kaçan düşman kuvvetlerini izleyen Türk Ordusu 9 Eylül ´de İzmir´e girdi. 11 Ekim ´de Mudanya Ateşkes Antlaşması imzalandı ve İtilaf Devletleri işgal ettikleri Türk topraklarından çekildiler.

Kurtuluş Savaşı´nın ardından TBMM tarafından 29 Ekim günü Cumhuriyet ilan edilirken, Mustafa Kemal de Cumhurbaşkanı seçildi. ´deki ölümüne dek arka arkaya 4 kez cumhurbaşkanı seçilen Atatürk, bu görevi en uzun süre yürüten cumhurbaşkanı oldu.

Mustafa Kemal´e günlü, sayılı kanunla Atatürk soyadı verildi ve bu soyadının başkaları tarafından kullanılması yasaklandı.

Mustafa Kemal Atatürk, Dünya Ekonomik Bunalımı´nın etkilerini hafifletmek ve ülkenin kalkınmasını hızlandırmak amacı ile ´te Beş Yıllık Sanayi Planı´nı başlattı. Aynı dönemde dış politikada da önemli adımlar atıldı. Milletler Cemiyeti´ne girilmesi (), Balkan Antantı´nın imzalanması (), Montrö Boğazlar Sözleşmesi () ve Sadabat Paktı () gibi girişimler Türkiye´nin bölgesinde ve dünyada etkili bir aktör olarak öne çıkmasına katkıda bulundu. Atatürk, Hatay´ın anavatana katılması için yoğun bir diplomatik çaba sarf etti ve onun bu amacı, vefatının ardından yılında gerçekleşti.

Atatürk, yalnızca Türk milletinin Kurtuluş Savaşı´nı başarı ile yöneten bir komutan değil, aynı zamanda gerçekleştirdiği devrimler ile de dahi bir devlet adamı idi. 57 yıl süren yaşamının büyük kısmında, milletinin ve vatanının bağımsızlığı ve mutluluğu için yılmadan çalıştı ve girdiği her mücadeleden zaferle çıktı.

Türkiye Cumhuriyeti´nin kurucusu, cesur ve unutulmaz önderi Mustafa Kemal Atatürk, 10 Kasım ´de aramızdan ayrıldı.

Mustafa Kemal Atatürk´ün Hayatı

'de Selanik'te doğdu. Annesi Zübeyde Hanım, babası Ali Rıza Efendi'dir. Sırasıyla, Mahalle Mektebi, Şemsi Efendi Okulu, Selanik Mülkiye Rüştiyesi, Selanik Askeri Rüştiyesi, Selanik Askeri İdadisi, Harp Okulu ve Harp Akademisi'ne gitti. yılında Askeri Rüştiye'de okurken matematik öğretmeni tarafından adına "Kemal" ilave edilerek Mustafa Kemal adını aldı. Harp Akademisi'nden yüzbaşı rütbesiyle mezun olarak Şam'da göreve başladı.

Osmanlı Devleti zamanında Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı'na katıldı. Osmanlı Devleti I. Dünya Savaşı'ndan yenik ayrılınca Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandı. Bu antlaşma uyarınca vatan topraklarının işgalinin başlaması üzerine Mustafa Kemal, 19 Mayıs 'da Samsun'a çıkarak milli mücadeleyi başlattı.

Havza ve Amasya Genelgelerini yayınladıktan sonra, Erzurum ve Sivas Kongrelerini topladı. Sivas Kongresi ile bütün milli cemiyetleri tek çatı altında birleştirerek Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyeti'ni kurdu. Sivas Kongresi'nin ardından İstanbul Hükümeti ile Amasya Görüşmesini yaptı. Böylece İstanbul Hükümeti, Temsil Heyeti'nin varlığını resmen tanımış oldu.

Mustafa Kemal, 23 Nisan 'de TBMM'nin açılması ile Meclis ve Hükümet Başkanlığına seçildi. 5 Ağustos 'de kendisine Meclis tarafından Başkomutanlık görevi verildi. Sakarya Savaşı'nın kazanılmasının ardından, Gazilik Ünvanı ve Mareşallik rütbesi ile onurlandırıldı. Büyük Taarruzu yöneten ve düşmanın tamamen yurttan atılmasını sağlayan Gazi Mustafa Kemal, 29 Ekim 'te Cumhuriyetin ilan edilmesi ile beraber Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı oldu.

yılında Gazi Mustafa Kemal'e meclis tarafından "Atatürk" soyadı verildi. Atatürk, gerçekleştirmiş olduğu inkılaplar ile Türkiye Cumhuriyeti'nin medeni ülkeler seviyesine çıkmasını sağladı. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk, 10 Kasım 'de Dolmabahçe Sarayı'nda hayata gözlerini yumdu.

Atatürk'ün hayatı, Türk milleti için adanmış, destansı bir yaşamdır.

Şüphesiz, Atatürk’ü iyi anlamak için öncelikle onun “birikimleri”nin, bir başka ifade ile onun kişiliğinin oluşmasına etki eden “bilimsel ve fikri alt yapı”nın bilinmesi, ortaya konulması gerekir.

I. MAHALLE MEKTEBİ: Mustafa Kemal, yılının 1 Ocak ile 12 Mart tarihleri arasında altı yaşını tamamlar ve yedisine girer. Küçük Mustafa, yılı Haziran ayında İlkokula başlayacaktır. Fakat ilkokula başlama konusunda Anne Zübeyde Hanım ile Ali Rıza Efendi arasında bir tartışma yaşanacaktır. Baba’ya göre daha “muhafazakâr” bir kişiliğe sahip olan Zübeyde Hanım, Mustafa’nın o zamanlar adet olan dualar, ilahilerle, klasik eğitim veren Mahalle Mektebi’ne verilmesini ister. Anneye göre daha “yenilikçi” bir kişiliğe sahip olan ve oğlunu okul hayatı sırasında daima, “adam olmak için okumak, öğrenmek şarttır. Başka çaresi yoktur” şeklinde teşvik ederek, dersleriyle yakından ilgilenen Ali Rıza Efendi ise, Mustafa’nın o zaman yeni açılan ve yeni yöntemlerle eğitim veren Şemsi Efendi Mektebi’ne gitmesini ister. Mustafa Kemal, gençlik yıllarına ait hatırlayabildiği “ilk olay” diye bahsettiği bu meseleyi ’de şu şekilde anlatır: “Çocukluğuma dair ilk hatırladığım şey, mektebe girmek meselesine aittir. Bundan dolayı annemle babam arasında şiddetli bir mücadele vardı. Annem, ilahilerle mektebe başlamamı ve mahalle mektebine gitmemi istiyordu. Rüsumatta memur olan babam, o zaman yeni açılan Şemsi Efendi’nin mektebine devam etmeme ve yeni usul üzerine okumama taraftardı. Nihayet babam işi mahirane bir surette halletti: Evvela merasim-i mu’tade (mutad merasim) ile mahalle mektebine başladım. Bu suretle annemin gönlü yapılmış oldu. Birkaç gün sonra da Mahalle Mektebi’nden çıktım. Şemsi Efendi’nin Mektebine kaydedildim.” Mustafa Kemal’in ilkokul eğitimine başladığı bu Mahalle Mektebi Koca Kasım Paşa Mahallesi’nde bulunan “Fatma Molla Kadın Mektebi” idi. Makbule Atadan’ın hatıralarında, “ağabeyinin Mahalle Mektebi’nde bir buçuk ay kaldığından ve gayri memnun olması üzerine de babasının teşebbüsü ile oradan alındığından” bahsetmesi de küçük Mustafa’nın bu okuldan alınarak Şemsi Efendi Okulu’na verilmesinin nedenini açıklamaktadır.

II. ŞEMSİ EFENDİ OKULU: Mustafa Kemal’in kişiliğinin ve düşüncelerinin oluşmasındaki etkenleri anlayabilmek için üzerinde durulması gereken önemli kurumların başında Şemsi Efendi Okulu gelmektedir. Bu nedenle, ona müspet anlamda ilk önemli etkileri yapan ilk öğretmeni olma hüviyetindeki değerli eğitimci Şemsi Efendi’nin hayatı ve eğitimci kişiliği üzerinde ayrıntılı bir şekilde durmak gerekmektedir. Mustafa Kemal’in ilk öğretmeni olan Şemsi Efendi (), Tanzimat döneminde eğitimde ortaya çıkan “usul-i cedide”, yani “yeni öğretim yöntemleri”nin uygulandığı ilkokulların ilk kurucuları arasında yer almaktadır. Usul-i cedidenin uygulanması da diğer yeniliklerin hepsinde olduğu gibi, ilkin başkent İstanbul’la aynı anda Selanik’te de başlatılmıştır. Şemsi Efendi’nin ’de Selanik’te açtığı okulun dershanesinde öğretmen masası, sıra, kara tahta, tebeşir, silgi ve okuma yazmayı kolaylaştırıcı, yani “usul-i savtiye”yi uygulamak için hazırlanmış levhalar bulunuyordu. Bu levhalarda harfler ve heceler bulunuyor, onları öğretmenlerine a, e, i, ba, be, bi, bu vs. şeklinde okutuyordu. Ayrıca o “saatte bir tatil yapar. Avluda&#; (öğrencileri) nezareti altında oyunla meşgul eder, jimnastik yaptırır ve aynı zamanda ders odasının (sınıfın) kapı ve pencerelerini açarak bozuk havayı değiştirirdi.” Şemsi Efendi, oyun esnasında öğrencilerin kavga etmemelerine ve birbirlerine kötü söz söylememelerine de dikkat ederdi. Şemsi Efendi’nin, disiplin konusunda da ilginç uygulamaları vardır: O, öğrencilerinin disiplinli yetişmelerine çok dikkat eder, onların, öğretmenlerine rastladığı zaman kaldırımın kenarında “askerce selam vermelerini” isterdi. Onun öğretmenlik hayatında yeni bir uygulaması da, “mektebe yeni yazılan her çocuğa eski ve çalışkan talebeden bir lala, mürebbi tayin etmesidir.” Rehber olan kimse, okula getirip götürdüğü öğrencisinin eğitimiyle ilgilenirdi. Öte yandan Şemsi Efendi’nin öğrencilerini sıra düzeni içinde şehir içi gezilere de götürdüğü bilinmektedir. O, bu tür gözlem ve inceleme gezileri ile eğitim okul binası dışına çıkarmak suretiyle, öğrencilerini hayata daha bilgili ve bilinçli hazırlamaktaydı. Şemsi Efendi’nin açtığı ve çalıştığı okullar, ders araç ve gereçleri ile uygulanan pedagoji ve öğretim metotları bakımından mahalle mektepleri ile sübyan okullarından daha ileri ve üstün bir konumdaydı. Nitekim Şemsi Efendi’nin öğrencileri, Rüştiye son sınıf öğrencilerinden daha iyi gazete okuyabiliyor, daha iyi yazı yazıyor ve hesap yapıyor, coğrafya haritalarını daha iyi anlayabiliyorlardı. İşte bu yüzden o ve onun açtığı okullar, çevresinde haklı bir ün kazandı. Şemsi Efendi, küçük Mustafa okuluna kaydolduğu zaman () 14 yıllık tecrübeli, ünü bütün Selanik’te yayılmış bir öğretmendir. Onun okulu kentte en sevilen okuldu. Aydın bir insan olan Ali Rıza Efendi’nin oğlu Mustafa’yı Şemsi Efendi’nin okuluna göndermesi de son derece doğaldı. Şemsi Efendi’nin bu okulu yılında, küçük Mustafa üçüncü sınıfta iken Fevziye Mektebi ile birleşti ve dördü “ilk”, dördü “orta” olmak üzere sekiz yıllık bir Rüştiye hâlinde teşkilatlandı. Mustafa, Şemsi Efendi’nin de öğretmenliğe devam ettiği bu okulun sınıflarını düzenli olarak takip etti. Babası Ali Rıza Efendi’nin ölümü (28 Kasım ) sırasında altıncı sınıfı, yani okulun orta kısmının iki sınıfını da bitirmiş bulunuyordu.

III. MUSTAFA’NIN ÇİFTLİK HAYATI: Babası Ali Rıza Efendi’nin ölümü () üzerine, Zübeyde Hanım’ın çocuklarını alarak kardeşinin Langaza’daki çiftliğine gidişi, Mustafa’nın öğrenim hayatına bir süre ara vermiştir. Onu burada civardaki Rum Kilise okuluna yollamayı düşünmüşler, istememiş; çiftliğin Öğrenmek ve yetişmek imkânlarından mahrumiyetin verdiği huzursuzlukla adeta bunaldığı görülen bu kabiliyetli ve yaratıcı çocuğu, annesi nihayet okula devam etmek üzere Selanik’teki halasının yanına yollamak zorunluluğu duymuştur.

IV. MÜLKİYE RÜŞTİYESİ: Böylece, dört buçuk veya beş ay kadar süren çiftlik hayatından sonra Selanik’e gelen Mustafa, Mülkiye Rüştiyesi (Ortaokulu)’ne başladı. Burada Müdür Muavinliği de yapan ve “Kaymak Hafız” diye anılan Matematik öğretmeni Hüseyin Efendi’nin bir sınıf disiplinsizliğine sebep olduğu ve haksızlığa baş eğmediği için Mustafa’yı dövmesi, bunu gururuna yediremeyen Mustafa’nın büyük annesi Ayşe Hanım tarafından okuldan alınmasına sebep olmuştur.

V. SELANİK ASKERÎ RÜŞTİYESİ: Çocukluğundan itibaren askerliğe büyük bir ilgi duyan Mustafa, asker olmak istiyordu. Hatıralarında kendisinin anlattıklarına göre, üniformalı olarak Askerî Rüştiye (Ortaokula)’ye giden komşularından Kadri Beyin oğlu Ahmet ve sokaklarda gördüğü üniformalı subaylar onun askerlikle ilgili heveslerini kamçılıyordu. Nihayet asker olmasını istemeyen annesine haber vermeden Selanik Askerî Rüştiyesi’nin sınavlarına girerek başarılı oldu. Faik Reşit Unat, “Mustafa’nın sınavda gösterdiği başarıdan dolayı, dört yıllık okulun üçüncü sınıfına alındığını, bu tarihin de Temmuz-Ağustos ayları olması gerektiğini” söylemektedir. Onun Rüştiye dördüncü sınıf notlarını gösteren defterin tarihli olması da F. R. Unat’ı doğrulamaktadır. Kara Harp Okulu Arşivi’ndeki, 13 No’lu Numara Defteri’ne göre Atatürk’ün Selanik Askerî Rüştiyesi dördüncü sınıfında okuduğu dersleri, notları ve buradaki ders başarısı şu şekildedir: Bu sınıfta “tam numarası” dokuzunun 45, ikisinin de 20 olan toplam on bir adet ders vardır. Derslerin toplam tam numarası ise ’tir. Numara Defteri’nde “Ahmet Subaşı Mahallesi” ile kayıtlı olduğu görülen “Mustafa Kemal Efendi”, on bir dersin onundan tam numara, birinden de tam numaradan iki numara eksik, toplam numara almış ve dördüncü olmuştur. Okuduğu dersler ve aldığı notlar şu şekildedir: Mantık (45), Hesap (45), Usul-i Defterî (45), Hendese (45), Coğrafya (45), Tarih-i İslâm (43), Kavaid-i Osmaniye (45), Fransızca (45), İmlâ-yı Türkî (45), Hatt-ı Fransevî (20), Resim (20). Aynı sınıfın başarı sıralamasında Ahmet Tevfik, Tarakçı, toplam notla birinci; Süleyman Adil, Şehabeddin, toplam notla ikinci; Mehmet Şenizi, Ahmet Subaşı, toplam notla üçüncüdür. İlk ona giren diğer öğrenciler ve toplam notları şöyledir: 4. Mustafa Kemal, Ahmet Subaşı (), 5. Osman Nuri, Sinancık (), 6. Mehmet Tevfik, Abdullah Kadı (), 7. İsmail Hakkı, İki Şerefe (), 8. Rafet Efendi, Hamidiye (), 9. Mehmet Mukbil, İki Lüle (), Ali Efendi, Ahmet Subaşı (). Bu durumda Mustafa Kemal, yılı sonu veya yılı Ocak ayında, on beş yaşında, Askerî Rüştiyenin son sınıfını dördüncü olarak bitirmiştir.

VI. MANASTIR ASKERÎ İDADİSİ: yılı Mart ayının ortalarına kadar Selanik’te tatilini geçiren Mustafa Kemal, tatil bitiminde Selanik’ten trenle Manastır’a yolcu edilir. Mustafa Kemal’in Manastır’a gelişi ile ilgili bilgiler bundan ibaret olmakla birlikte, İdadiye başladığı günün 13 Mart tarihi olması kuvvetle muhtemeldir. Çünkü Rumi 1 Mart; Miladi 13 Mart tarihi, “Malî Yıl”ın başladığı tarihtir ve Harbiye’de de olduğu gibi, Askerî okullar bu dönemde eğitimlerine bu tarihte başlamaktadır. Aralık ayı sonlarında da eğitim bitmektedir. İdadide yatılı ve daha üstün dereceli bir okulun hayat ve öğretim şartlarına kısa sürede intibak eden genç M. Kemal için, artık ömrünün sonuna kadar sürecek olan “aile yuvası dışındaki hayat” başlamıştır. Askerlik mesleğinin meşakkatli ve zorlu özelliklerinden de kaynaklanan bu durum, biraz da onun “bağımsız yaşama” karakterine uygun düşecektir. Manastır Askerî İdadisi’nde “Apolet Numarası” olan Mustafa Kemal’in ilk seneye ait öğrencilik hayatı hakkında resmî bir belgeye sahip değiliz. Fakat onun ikinci sınıfta olduğu eğitim-öğretim yılı ile üçüncü sınıfta bulunduğu eğitim-öğretim yılı Numara Defterleri elimizdedir. Bu defterlere göre Mustafa Kemal’in, İdadi ikinci sınıf ve üçüncü sınıf dersleri ve başarı durumu şöyledir: Mustafa Kemal ikinci sınıfta, 52 arkadaşı arasından, toplam not alarak ve üçüncü olarak sınıfa geçmiştir. Esasında, başarı sıralamasında ikinci olarak görülen Recep Fahri, Kayalar ile toplam notları aynıdır. Bu yılın Numara Defteri’ne göre, “beher dersin tam numarası” toplam , “beher dersin üss-ü mizanları” toplamı ’dir. Mustafa Kemal’in ikinci sınıfta okuduğu dersler ve aldığı notlar şu şekildedir: Müsellesat (45), Hendese (45), Tarih-i Umumî (45), Kitâbet (44), Fransızca (44), Resim (20), Tarama (20), Jimnastik (20). Mustafa Kemal, bu sınıfın sonunda toplam not alarak üçüncü olmuştur. Bu sınıfta okutulan toplam 8 ders vardır ve 5 dersin tam numarası 45 diğer üç dersin tam numarası 20’dir. Bu duruma göre Mustafa Kemal, 6 dersten tam numara almıştır. Aynı sınıfın başarı sıralamasında Ahmet Tevfik, Selanik toplam notla birinci; Recep Fahri, Kayalar toplam not ile ikincidir. İlk ona giren diğer öğrenciler ve toplam notları şöyledir: 3. M. Kemal, Selanik (), 4. Abdülkadir, Yanya (), 5. Hasan Avni, Köprülü (), 6. Ali Şevket, Üsküp (), 7. Abdülbaki, Üsküp (), 8. İsmail Hakkı, Köprülü (), 9. Bekir Hıfzı, Ohri (), Abdurrahman, Selanik (). Mustafa Kemal’in üçüncü sınıfta okuduğu dersler ve aldığı notlar şu şekildedir: Makine (45), Kozmoğrafya (45), Tarih-i Umumî (45), Tarih-i Osmanî (45), Kitâbet (45), Mantık (45), Akaid (45), Fransızca (45), Resim (20), Tarama (20), Cimnastik (20). Mustafa Kemal, 54 mevcudu olan üçüncü sınıfta toplam tam not alarak, Manastır İdadisini, not toplamı kendisi ile aynı olan Ahmet Tevfik, Selanik in ardından ikinci olarak bitirmiştir. Bu yılın Numara Defterine göre, “beher dersin tam numarası” toplamı , “beher dersin üss-ü mizanları” toplamı da ’dir. Bu sınıfta okutulan toplam 11 ders vardır ve bunların sekizinin tam numarası 45, üçünün tam numarası ise 20’dir. Bu duruma göre Mustafa Kemal bütün derslerden tam numara almış bulunmaktadır. İlk ona giren diğer öğrencilerin toplam notları ve başarı sıraları şu şekildedir: 3. Recep Fahri, Kayalar (), 4. Ali Şevket, Üsküp (), 4. Ömer Abdülkadir, Yanya (), 6. Hasan Avni, Köprülü (), 7. İsmail Hakkı, Köprülü (), 8. Abdülbaki, Üsküp (), 9. Abdurrahman, Selanik (), Ömer Naci, Der-Aliye (). Mustafa Kemal, sonradan anılarında Manastır İdadisi’ndeki ders durumu ile ilgili olarak şunları anlatmıştır: “İdadide iken muannidane (inatla) bir surette çalışıyordum. Sınıfta birinci, ikinci olmak için hepimizde şiddetli bir gayret vardı. Nihayet İdadiyi bitirdim”

VII. HARP OKULU: yılının Mart ayı ortalarına kadar Selanik’te tatilini geçiren Mustafa Kemal, İstanbul Pangaltı’daki Harbiye Mektebi’nde yüksek öğrenimine devam etmek için Selanik’ten vapura biner ve İstanbul’a hareket eder. Böylece bütün çocukluk ve ilk gençlik yıllarının geçtiği Makedonya’dan ilk defa ayrılır. Birikimi ile yeni bir hayata atılacağı, kişiliği ve düşüncelerinin daha da olgunlaşacağı Harp Okulu’na girişi (duhulü) 1 Mart /13 Mart , Apolet Numarası ’tür. “Harbiyeli Mustafa Kemal”, buradaki “ Duhullülere Mahsus Künye Defteri” ne “Selanik’te Koca Kasım Paşa Mahalleli Gümrük Memurlarından müteveffa Ali Rıza Efendinin mahdumu uzun boylu, beyaz benizli, Mustafa Kemal Efendi Selanik 96” olarak, Selanikli Ahmet Tevfik Efendi (96) ile Manastırlı Recep Fahri Efendi (95) arasına kaydedilecektir. Mustafa Kemal, o sene sınıf mevcudu bazı hatıralara göre ’ü geçen, bazı kaynaklara göre de olan Harp Okulu’nda altı kısma ayrılan birinci sınıfların birinci kısmında idi. Mustafa Kemal’in birinci sınıfta bulunduğu eğitim-öğretim yılında Harbiye’de okutulan dersler şunlardı: “Akaid-i Diniye, Topografya, Hendese-i Resmiye, Hikmet-i Tabiye, Askerî Kimya, Askerî Kitâbet, Talim Nazariyatı, Terbiye-i Askerî, Lisan (Fransızca, Almanca, Rusça), Harita Tersimi (Çizimi), Talim Ameliyatı (Uygulaması), Topografya Ameliyatı” Mehmet Esat’ın “Mirat-ı Mekteb-i Harbiye”sinde ve yılları için verdiği okutulan dersler listesine göre de birinci sınıfta; “Akaid-i Diniyye, Topoğrafya Nazariyatı, Hendese-i Resmiye, Hikmet-i Tabiye, Kimya, Talim Nazariyatı, Malumat ve Terbiye-i Askeriye, Harita Tersimi, Hendese-i Resmiye Eşkali, Topografya Ameliyatı, Talim Ameliyatı, Alman veya Rus Lisanı, Kitabet” dersleri okutulmaktaydı. Buna göre Mustafa Kemal birinci sınıfta öğrenci olduğu sırada, eğitim-öğretim yılında, ’i Piyade, 88’i Süvari ve 16’sı Baytar sınıflarından olmak üzere toplam öğrenci vardı. Bu yıla ait not çizelgelerinde notları bulunmayan 25’i Piyade, 8’i Süvari ve 3’ü Baytar sınıfından toplam 36 öğrencinin muhtemelen değişik sebeplerle okuldan çıkarıldıkları ve gerçekte ikinci sınıfa devam edenlerin toplam kişi olduğu anlaşılmaktadır. Mustafa Kemal birinci sene Piyade sınıfından eğitim ve öğretime devam eden toplam arkadaşı arasından, toplam not alarak ve 9ncu olarak ikinci sınıfa geçmiştir. Bu seneki not çizelgelerine göre “beher dersin tam numarası yekûn-ı umumisi ” ve “beher dersin üssü mizanı yekûn-ı umumisi ”tür. Mustafa Kemal’in ikinci sınıfta okuduğu dersler ve aldığı notlar şu şekildedir: “Akaid-i Diniye (42), Topografya Nazariyatı (33), Hendese-i Resmiye (29), Hikmet-i Tabiye (44), Kimya (42), Kitabet (45), Talim Nazariyatı (37), Malumat-ı ve Terbiye-i Askeriye (45), Lisan-ı Fransevi (44), Harita Tersimi (19), Hendese-i Resmiye Eşkali (20), Topografya Ameliyatı (20), Talim Ameliyatı (20), Alman veya us Lisanı (44). Bu sınıfta okutulan toplam 14 ders vardır ve 4 adet dersin tam numarası 20, diğer 10 dersin tam numarası 45’tir. Bu duruma göre Mustafa Kemal, 5 dersten tam numara almıştır. Sınıfın birincisi, Üsküplü Ali Şevket Efendi; Vanlı Müştak Efendi’dir. Ali Şevket ve Müştak’ın toplam notları ’dur. Mustafa Kemal ’de anlattığı anılarında, İstanbul’da geçen bu ilk yılı için sadece şunları söyler: “Birinci sınıfta gençlik hayallerine tutuldum. Dersleri ihmal ettim. Senenin nasıl geçtiğinin farkında olmadım Ancak dersler kesilince kitaplara sarıldım.” Birinci sınıftaki toplam öğrenci içinde 29ncu; not çizelgesindeki Piyade sınıfı öğrencisi arasından da 9’uncu olarak bir üst sınıfa geçerek, büyük bir başarı sağlaması onun üstün bir öğrenci olduğunu göstermektedir. Mustafa Kemal ikinci sınıfta öğrenci olduğu sırada, eğitim-öğretim yılında, ’i Piyade, 56’sı Süvari ve 14’ü Baytar sınıflarından olmak üzere toplam öğrenci vardı. Mustafa Kemal İkinci sınıfta, Piyade sınıfındaki arkadaşı arasından, toplam not alarak ve 11nci olarak üçüncü sınıfa geçmiştir. Bu yılın numara defterine göre “beher dersin tam numarası yekûn-ı umumisi ” ve “beher dersin üssü mizanı yekûn-ı umumisi ”tir. Mustafa Kemal’in ikinci sınıfta okuduğu dersler ve aldığı notlar şu şekildedir: “Akaid-i Diniye (45), Hizmet-i Seferiye (38), Dâhiliye Kanunname-i Hümayunu (45),Fenn-i Mimarî (41), Fenn-i Furu­siyyet Nazariyatı (45), Lisan-ı Fransevî (42), Talim Nazariyatı (43), Malumat-ı ve Terbiye-yi Askeriye (31), İlm-i Ahlâk (43), Kılıç Talimi (12), İstikşâfât-ı Askeriye (14), Harita Tersimi (18), Talim Ameliyatı (20), Ceza Kanunname-i Hümayunu (44), Alman veya Rus Lisanı (41). Bu sınıfta okutulan toplam 15 ders vardır ve 4 adet dersin tam numarası 20, diğer 11 dersin tam numarası 45’tir. Bu duruma göre Mustafa Kemal, 4 dersten tam numara almıştır. Sınıfın birincisi, Manastır’ı da birincilikle bitiren meşhur Selanikli Ahmet Tevfik; ikincisi de Bursa’yı birincilikle bitiren Ispartalı Faik’tir. Ahmet Tevfik’in toplam notu , Faik’in toplam notu ’dir. Mustafa Kemal, üçüncü sınıfta, eğitim-öğretim yılında arkadaşı arasından ve not olan üssü mizan ve üç yıllık notlarının toplamı üzerinden Harp Okulu’nu 8nci olarak bitirmiştir. Numara defterine göre, “beher dersin tam numarası” bakımından öğrencilerin “üç senede kazandıkları numaraların yekun-ı umumisi ” tir. Mustafa Kemal’in üç yıllık not toplamı ise ’dir. “Üç sene nihayetinde umumda sıra numarası 8” dir. Bu sıra aynı zamanda “sicil sırası”nı göstermektedir. Diploma numarası ’dir. Mustafa Kemal’in üçüncü sınıfta okuduğu dersler ve aldığı notlar şu şekildedir: “Sınıf-ı Salise Tabiyesi (41), İstihkâmât-ı Hafife (40), Fenn-i Esliha (45), Hıfzı’s- Sıhha-yı Askerî (45), Coğrafya-yı Askerî (42), Devlet-i Aliye Ordu Teşkilatı (43), Talim Nazariyatı (44), Malumat ve Terbiye-i Askerî (41), Lisan-ı Fransevi (43), İstikşâfât-ı Askeriye (17), İstihkâm Eşkâli (18), Talim Ameliyatı (19), Tabiye Tatbikatı (18), Alman veya Rus Lisanı (36). Bu sınıfta okutulan toplam 14 ders vardır ve 4 adet dersin tam numarası 20, diğer 10 dersin tam numarası 45’tir. Bu duruma göre Mustafa Kemal, 2 dersten tam numara almıştır. Sınıfın birincisi yine Selanikli Ahmet Tevfik; ikincisi de yine Ispartalı Faik’tir. Ahmet Tevfik’in üç senelik toplam notu , Faik’in toplam notu ’tir. İlk 10&#;a giren diğer öğrencilerin sırası ve üç yıllık toplam notları şu şekildedir: “3. Mehmet Müştak, Van (); 4. Hayri, Davutpaşa (), 5. Ali Şevket, Üsküp (), 6. Mehmed Cemil, Süleymaniye (), 7. Selim, Çerkes (), 8. Mustafa Kemal, Selanik (), 9. Ahmed Müfit, Kırşehir (), Halil, Trabzon ().

VIII. HARP AKADEMİSİ: Mustafa Kemal’in Harp Okulu’ndan “neşet” tarihi olan 28 Kânunusani , yani 10 Şubat Pazartesi tarihi, Harp Akademisi’ne girdiği tarihtir. Kara Harp Okulu Arşivi’ndeki “ Duhullülere Mahsus Künye Defteri”nde Ahmet Tevfik, Mustafa Kemal, Recep Fahri ve Ali Şevket’in yer aldığı sayfanın başında, “Manastır Mekteb-i İdadisi’nden vürud eden şakirdan” başlığının devamında “duhül” ve “neşet” tarihleri yazılıdır. Ayrıca Mustafa Kemal’in “çiçek künyesi”nin üzerinde “3. Ordu Erkan-ı Harbiye Birinci Sene Namzetliğine” yazılmıştır. Aynı ibareler, Ahmet Tevfik ve Ali Şevket’in künyelerinin üzerinde de bulunmaktadır. yılında Harp Okulu içinde “Erkan-ı Harbiye Sınıfları” adı ile kurulan Harp Akademisi, Esat Paşanın Harp Okulu Öğretim Başkanlığı’na atanmasından () sonra, yani Mustafa Kemal’in Harp Okulunda öğrenime başladığı sırada yeni bazı düzenlemeler yapılmıştır. O zamana kadar Harp Okulu’ndan “erkân-ı harp sınıfları”na geçen öğrencilere “erkân-ı harp” (kurmay) deniliyordu. Esat Paşa, bunu değiştirmiş, “erkân-ı harp namzedi” (kurmay adayı) şekline çevirmiştir. Bundan sonra Harp Akademisi öğrencileri kısaca “namzet” (aday) olarak anılmaya başlanmıştır. O zamana kadar Harp Akademisi’nin 15 kişiyi geçmeyen öğrenci sayısı, yine Esat Paşanın çabalarıyla kırka kadar yükseltilmiştir. Fakat bu öğrencilerden ordunun ihtiyaç fazlası kısmına kurmaylık hakkı verilmemiş, bunlar “mümtaz” adı altında ve yüzbaşı rütbesiyle kıtalara çıkarılmışlardır. Bu nizamname esaslarına göre mezuniyetin yılından itibaren başladığı görülmektedir. Bu yıldan itibaren Erkan-ı Harbiye Sınıfları’ndan “Çok İyi” derecede başarı sağlayanlara “Kurmay”, ve “İyi” derecede bitirenlere “Mümtaz” unvanı verilmeye başlanmıştır. Bu usul, yılına kadar devam etmiştir. Mümtazlar arasında “kurmay” ihtiyacını karşılamak üzere sonradan “kurmaylıkları” onananlar da çoktur. Bu dönemde, Erkan-ı Harp Sınıfı öğrencileri, “Kurmay Yüzbaşı” olarak mezun olmuşlar ve iki yıl sonra da “Kıdemli Yüzbaşılığa” yükselmişlerdir. Mustafa Kemal’in Akademiye başladığı birinci sene sınıf mevcudu, topçu ve süvari okullarından gelenler ve değişik sebepler dolayısıyla bir üst sınıftan kalanlar ile birlikte 42’dir. Söz konusu sayı, Harp Okulu ve Topçu Okulu (Mühendishane-i Berri-i Hümayun) mezunu kurmay adayı öğrenciler ile hastalık sonucu devre kaybeden üç subayın (Ahmet Efendi Saraçhane, Sedat Efendi Üsküdar, Mustafa İzzet Efendi Kale-i Sultaniye) katılımı ile oluşmuştur. Mustafa Kemal ilk yılını ’de yayınlanan anılarında şöyle anlatır: “Erkan-ı Harp sınıflarına geçtik. Mutad olan derslere çok iyi çalışıyordum. Bunların fevkinde olarak bende ve bazı arkadaşlarda yeni fikirler peyda oldu. Memleketin idaresinde ve siyasetinde fenalıklar olduğunu keşfetmeye başladık&#;” Kara Harp Okulu Arşivi’ndeki elle yazılmış (matbu olmayan) 26 No’lu Numara Defteri’ne göre Atatürk’ün Harp Akademisi birinci ve ikinci sınıfta okuduğu dersler, notları ve buradaki ders başarısı şu şekildedir: Sınıf mevcudu kırk iki kişi olan Akademi birinci sınıfta, toplam olan ders notlarından Mustafa Kemal, toplam not almıştır ve başarı sırası 8’dir. Okuduğu dersler ve aldığı notlar şu şekildedir: Coğrafya-yı Sevkü’l-Ceyş (32), Talimgâh-ı Hafife Tatbikatı (41), Fenn-i Esliha Nazariyatı (38), Tarih-i Fenn-i Harp (35), Fransızca (36), Mübahis-i Riyaziye (43), Talim Nazariyatı (45), Kitabet-i Askeriye (39), Tabiye Nazariyatı (33), Muharebat-ı Meşhure Münakaşası (32), Almanca veya Rusça (33), Mufassal Topografya (34), İstikşâfât-ı Askeriye (18), Talim Ameliyatı (20). Aynı sınıfın başarı sıralamasında Ahmet Tevfik, Selanik toplam notla birinci; İhsan, Cihangir (Sabis) toplam notla ikinci; Süleyman, İzmir notla üçüncüdür. İlk ona giren diğer öğrenciler ve toplam notları şu şekildedir: 4. Hayri, Davutpaşa (), 5. Mustafa Aziz, Kale-i Sultaniye (), 6. Kemal, Ohri (), 7. Selim, Çerkes (), 8. Mustafa Kemal, Selanik (), 9. Ali, Rumelikava­ğı (), Ahmed, Saraçhane (). Mustafa Kemal’in, Akademi ikinci sınıfında öğretime başladığı yıl sınıfın mevcudu 40’a düşmüştür. Bu sayı, ikinci sınıfta hastalık nedeniyle devre kaybeden iki subayın katılması (Asım Efendi Kütahya, Ahmet Efendi Bursa) ve çeşitli nedenlerle ilişiği kesilen dört subayın (Faruk Efendi Isparta, Müştak Efendi Van, İbrahim Efendi Tunus, Osman Efendi Sultanahmet) ayrılmasıyla oluşmuştur. İkinci sınıfta Mustafa Kemal’in kırk kişilik sınıf mevcudu içinde toplam puan aldığı görülmektedir ve 6. sıradadır. Dersleri ve notları şu şekildedir: Topçuluk ve Topçu Tabyası (45), Muharebat-ı Meşhure Münakaşası (38), Coğrafya-yı Sevkü’l-Ceyş (45), İstihkamat-ı Cesime (35), Tabiye Tatbikatı (36), Ecnebi Ordu Teşkilatı (43), Tabakatü’l-Arz(39), Fransızca (38), Talim Nazariyatı (43), Mübahis-i Riyaziye (45), Almanca veya Rusça (42), İstikşâfât-ı Askeriye (16), Talim Ameliyatı (20). Bu sınıfta ilk ona giren öğrenciler ve toplam notları şu şekildedir: 1. İhsan, Cihangir (), 2. Ahmet Tevfik, Selanik (), 3. Sedad, Üsküdar (), 4. Asım, Kütahya (Gündüz) (), 5. Mustafa İzzet, Kale-i Sultaniye (), 6. Mustafa Kemal, Selanik (), 7. Ahmed Müfit, Kırşehir (Özdeş) (), 8. Ali Fuat, Salacak (Cebesoy) (), 9. Süleyman, İzmir (), Kemal, Ohri (). Mustafa Kemal Kurmay Yüzbaşı olarak yeminini 08 Teşrinievvel (Hicri: 11 Şaban ), Miladi 21 Ekim Cuma günü eder. Sabah gazetesi, 21 Teşrinievvel (03 Kasım ) günkü nüshasında; Harbiye Okulundaki yemin merasiminde numaraların da okunduğunu ve törende Askerî Okullar Nazırı Zeki Paşa, İkinci Nazır Ferik Rıza Paşa, Harbiye Okulu Müdürü Ferik Servet ve Ders Nazırı Esat Paşaların da hazır bulunduğunu ve Zeki Paşanın yeminleri teker teker yaptırdığını yazar. Bu gazeteye göre yemin edenler şunlardır: “Bu sene Mekteb-i Harbiye’den yüzbaşılıkla neşet eden Erkan-ı Harp ve namzed ve Baytar efendilerle mülazım-ı evvellikte ikinci seneye terfi eden namzet ve Baytar beşinci sene ve Aşiret Mektebi efendileri.” Mustafa Kemal 29 Kânunuevvel , yani 11 Ocak Çarşamba günü “Erkan-ı Harbiye Yüzbaşılığı ile mektepten neşet ederek sunuf-u selasede bölük idare ve kumanda etmek üzere atik 5nci Ordu’ya memur buyrulmuştur.” 57nci Dönem Akademi mezunu toplam 37 kişidir. Bunların 13’ü “Kurmay”, 27’si de “Mümtaz” olmuşlardır. Mevcut bilgi ve belgelere göre Mustafa Kemal Kurmay olarak Akademiyi bitiren 13 kişi arasında 5nci olmuştur. Dönemin birincisi Ali İhsan Sabis, ikincisi Asım Gündüz, üçüncüsü Ahmet Sedat Doğruer, dördüncüsü Ahmet Tevfik, altıncısı Mehmet Hayri Turhan, yedincisi Mustafa İzzet Yavuzer, sekizincisi Ali Seydi Uğur, dokuzuncusu Ali Fuat Cebesoy’dur. Diğer üç kurmay da sırasıyla şunlardır: Süleyman Şevket Demirhan, Kemal Ohri, M. Şevki (kurmaylığı geri alınmıştır). Böylece Mustafa Kemal’in okul hayatının hep ön saflarda geçtiği, daha öğrenci iken ülke meselelerini kendine dert edinen şahsiyeti ortaya çıkmaktadır.

Ali GÜLER

KAYNAKÇA

CEBESOY, A. F., Sınıf Arkadaşım Atatürk, Okul ve Genç Subaylık Anıları, İstanbul

COŞAR, Ö. S., Atatürk Ansiklopedisi I. Cilt ( Temmuz ), İstanbul

ÇAM, Y., Atatürk’ün Okuduğu Dönemde Askerî Okullar Rüştiye-İdadi-Harbiye (), Ankara

GÖK, H., Kara Harp Okulu Arşivi Kılavuzu, Kara Harp Okulu Basımevi, Ankara

GÖK, H., UYAR, M., “Yeni Bulunan Belgeler Işığında Mustafa Kemal’in Harp Okulu Öğrencilik Dönemine Katkı”, Toplumsal Tarih Dergisi, S 78, Haziran , s

GÖK, H., UYAR, M., “Yeni Bulunan İki Belgenin Işığında M. Kemal Atatürk’ün Harp Akademisi Öğrencilik Dönemi”, Toplumsal Tarih Dergisi, S 71, Kasım , s

GÜLER, A., “Arşiv Belgelerinin Işığında Askerî Öğrenci Mustafa Kemal’in Notları ve Künye Bilgileri”, Silahlı Kuvvetler Dergisi, Yıl , S , Ocak , s

GÜLER, A., “Mustafa Kemal’i Atatürk Yapan Süreçte Aile Çevresi İle İlk ve Orta Öğrenim Yaşantısının Rolü”, Atatürk Haftası Armağanı, Genelkurmay ATASE Başkanlığı Yayını, Ankara Kasım , s

GÜLER, A., Atatürk: Soyu, Ailesi ve Öğrenim Hayatı, Kara Harp Okulu Basımevi, Ankara

GÜLER, A., Mustafa Kemal’in Harp Okulu ve Harp Akademisi Öğrenimi, Kara Harp Okulu Basımevi, Ankara , s

Kara Harp Okulu Arşivi, Künye Defteri, No:

Kara Harp Okulu Arşivi, Numara Defteri, No: 13, 14, , 22,

Kara Kuvvetleri Komutanlığı Arşivi, Atatürk’ün Özlük Dosyası.

UNAT, F. R., “Atatürk’ün Öğrencilik Hayatına Ait Bazı Notlar”, Devrim Gençliği Dergisi, S 17, Kasım , s

UNAT, F. R., “Atatürk’ün Öğrenim Hayatı ve Yetiştiği Devrin Millî Eğitim Sistemi”, Türk Tarih Kurumu Atatürk Konferansları, Cilt I, Ankara , s

ÜNAL, T., “Harp Okulu Tarihi ve Mustafa Kemal”, Türk Kültürü Dergisi, S 25, Kasım , s

YALMAN, A. E., “Büyük Millet Meclisi Reisi Müşir Gazi Mustafa Kemal Paşa Hazretleri’nin Tarihçe-yi Hayatı”, Vakit Gazetesi, 10 Kanunusani /10 Ocak