Transkutanoz elektriksel sinir stimulasyonu (TENS), akut (laserasyon, fraktür, hematom, kontüzyon, postoperatif ağrı, vs.) ve kronik (osteoartrit, fantom ekstremite ağrısı, nöropatik ağrı sendromu, vs.) ağrıyı gidermek için çeşitli alanlarda kullanılan bir metod olmakla birlikte; özellikle son yıllarda diş hekimliği alanında çeşitli dental işlemler sırasında ağrının giderilmesi veya maksillofasiyal bölgeyi etkileyen çeşitli sebeplerden kaynaklanan ağrının tedavisi gibi durumlarda sıklıkla kullanılmaktadır. Bu derleme, diş hekimliği alanıyla ilgili yetişkin ve pediyatrik hastalarda TENS’in analjezik ve analjezik olmayan kullanımları için mevcut klinik araştırmalar ışığında bir bakış sağlamayı amaçlamaktadır. Ayrıca, terapötik elektriğin tarihçesi, TENS’in etki mekanizması ve çeşitleri, uygulama teknikleri, endikasyon ve kontrendikasyonları tartışılmıştır. Bununla birlikte dişhekimliği alanlarında TENS konusunda farkındalık yaratmak ve kullanımını artırmak hedeflenmiştir.
Anahtar Kelimeler:
Transcutaneous electrical nerve stimulation (TENS) is a method used in various fields to relieve acute pain like contusion, laceration, hematoma, fracture, postoperative pain, etc. and chronic pain like osteoarthritis, phantom limb pain, neuropathic pain syndrome, etc. Especially in recent years, it has been frequently used in the field of dentistry for pain relief during various dental procedures or the treatment of maxillofacial pain caused by various reasons. This review aims to outline analgesic and non analgesic use of TENS on adult and pediatric patients in dentistry. The history of therapeutic electricity, the mechanism of action and types of TENS, administration techniques, indications, and contraindications are also discussed. Moreover, it is aimed to raise awareness about TENS in dentistry and to increase its use.
Keywords:
Tam Metin
Vancouver | Özer T. Diş Hekimliğinde Transkutanöz Elektriksel Sinir Stimülasyonu: Derleme. ADO Klinik Bilimler Dergisi. ; 12(2): |
Manuel terapi yani elle tedavi anlamına gelen, eklemlerde oluşan hareket ve koordinasyon bozukluğu, ağrı ve fonksiyon kaybını ortadan kaldırmak için kullanılan bir yöntemdir. Bu tedavi yöntemi yüz yıldan uzun bir zamandan beri omurga ve ekstremitelerde oluşan ağrı ve hareket bozukluğunun tedavisinde kullanılmaktadır.
Manipülatif tedavi olarak da bilinen manuel terapi, tipik olarak geleneksel fizik tedavi teknikleriyle birlikte kullanılan bir fizik tedavidir. Fiziksel terapistiniz, bir makine veya cihaz kullanmak yerine, kas dokusuna baskı uygulamak ve vücudun eklemlerini manipüle etmek için ellerini kullanacaktır. Manuel terapi hem akut hem de kronik ağrının tedavisinde oldukça etkili olabilir. Bu terapi yöntemi, buz, ısı, ultrason, interferansiyel terapi (ICF), transkutanöz elektriksel sinir stimülasyonu (TENS) veya egzersiz reçetesi gibi diğer terapilerle birlikte kullanıldığında maksimum fayda sağlar.
Kısıtlı olan ve yeterli hareket kabiliyeti ve hareket açıklığı olmayan eklemler ve kaslar için etkili bir tedavidir. Bu kısıtlamalar rahatsızlık, ağrı, değişen işlev ve duruş ve azalmış hareketlilik ile sonuçlanabilir. Bu terapi yöntemi, eklem sertliğini hafifletmeye ve kas gerginliğini azaltmaya yardımcı olmak için bu kısıtlanmış eklemlere mobiliteyi geri kazandırmaya yardımcı olur ve böylece hastanın daha doğal bir hareket modeline devam etmesine yardımcı olur.
Manuel terapi kullanarak normal hareketliliğin yeniden sağlanması akut, subakut ve kronik ağrı durumlarında semptomların giderilmesine yardımcı olur. Örneğin kas gerilmeleri ve burkulmalar dahil yumuşak doku yaralanmalarından kaynaklanan akut sırt ağrısına sahip hastaların yanı sıra faset eklem kısıtlaması gibi eklem sorunları içeren kronik ağrısı olan kişiler için ağrının giderilmesine yardımcı olabilir.
Bu yöntemin asıl amacı, eklemlerdeki blokajları (kısıtlılık) yok edip, omurganın normal hareketliliğini kazanmasını sağlamaktır. Bu sayede normal hareketleri ele almış oluyoruz. Manuel terapiyi uygulamak için gerekli bilgi ve tecrübeye sahip olmak gerekiyor. Manuel terapinin amacı, eklemlerdeki blokaj olarak adlandırılan kısıtlanmış hareketi postüral denge içinde, en yüksek derecede ve ağrısız artırıp, fonksiyonu sağlamak ve beden mekaniğini korumaktır.
Manuel terapinin etkin ve güvenli uygulanması için, lokomotor sistemin anatomik, biyomekanik ve nörofizyolojik olarak detaylı değerlendirilmesi gerekir. Manipülasyon teknikleri, endikasyonları ve kontrendikasyonları belirleyebilen ve uygun tekniği seçebilen özel eğitimli fizyoterapistler tarafından uygulanmalıdır. Aksi halde ciddi komplikasyonlar (hasarlar) görülebilir. Manuel terapi sıklıkla omurga rahatsızlıklarında kullanılmakla beraber, diğer eklemlerde de uygun yöntemler kullanılmaktadır. Omurgada özellikle lomber (Bel) ve servikal (Boyun) disk hernileri ( Fıtık), mekanik bel ağrıları, faset (omurganın eklemi) sendromlarında uygulanır.
Manuel terapi, kas ve/veya eklemlerin sıkıştırdığı sinirlerin serbest kalmaları sağlanabildiğinden, Boyun seviyesindeki blokaja bağlı olarak, migren, baş ağrısı, astım, hazımsızlık, artrit ve bazı duygusal bozukluklar dahi tedavi edilebilmektedir.
By Uz. Dr. Abidin Tanrıkut19 Ara, Makaleler
1-ULTRASOUND
Yoğun frekanslı ses dalgalarını derin dokularda ısıya dönüştürür. Bel boyun diz gibi bölgelerde us ara madde kullanılarak yapılır bu ara maddede jeldir bu maddenin hiçbir farmakolojik etkisi yoktur sadece ses dalgalarının dokulara kayıpsız aktarılmasını sağlar. El ayak parmak gibi dokularda ise su içinde uygulama yapılır. Us uygulaması yaparken dikkat etmemiz gereken en önemli nokta uygulama şeklidir us başlığı dokuya dik olmalı ve saniyede 1 tur olacak şekilde yavaş yapılmalıdır bunun dışında uygulama yaptığımız bölgede metal olmamasına ve direk kemik doku üzerine uygulama yapmamaya dikkat etmeliyiz. Us derin dokularda ısı oluşturduğundan orada dolaşımı artırır ve yumuşak dokularda gevşeme yapar
2-HOTPACK
Yüzeyel ısı ajanıdır kat havlu ile uygulanır
3-İNFRARUJ
Yüzeyel ısı ajanıdıfunduszeue.infonacak bölgeye karış uzaklıktan dokuya dik olarak uygulanır
4-PARAFİN
Yüzeyel ısı ajanıdıfunduszeue.info gibi girintili çıkıntılı bölgelere uygulanıfunduszeue.info elini erimiş parafinin içine yavaşça 10 kez daldırılıp çıkarıfunduszeue.info sonra bir poşet ve eldiven vasıtasıyla parafin kaplı el sarılır
5-HOT MAGNER
Yüzeyel ısı ile birlikte hastada uygulanan bölgede manyetik alan oluşfunduszeue.info uygulamada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta uygulama bölgesinde platin gibi metallerin bulunmamasıdır
(yüzeyel ısı ajanları uygulamalarında dikkat edilmesi gerekenler:ciltte yanık oluşturulmaması özellikle şeker hastalarında ve daha çok ısının daha iyi olacağına inanan hastalarda buna çok dikkat edilmelidir
yüzeyel ısı ajanlarının etkileri:uygulama bölgesinde dolaşımı artırmak fiziksel ve psikolojik gevşeme rahatlama sağlamaktır
6-LASER
Yoğun frekanslı ışık dalgalarını derin dokulara iletmeyi sağlar dokuda iyileşme elde etmek için kullanılır.
7-TENS
Ağrı kesici bir uygulamadıfunduszeue.infootlar hastanın ağrısı olan bölgeye yapıştırılır ve hasta normal şiddette bir karıncalanma hissedene kadar akım artırılır
8-VAKUM ENTERFARANSİYEL
Hem ağrı kesici hemde spazm çözücü bir uygulamadıfunduszeue.info vantuzları normal bir şiddette ayarlandıktan sonra enterfaransiyel akım yine tensde olduğu gibi hastanın normal hissedeceği seviyeye kadar artırılır
9-GALVANİ AKIM
Elektroterapi seanslarında genelde su içi uygulama yapılır hastanın boynunda problem varsa elleri, belinde problem varsa ayakları su dolu kaba yerleşfunduszeue.infoı kaba karbon elektrotlar ve problemli bölgeyede normal elektrotlar yapıştırıldıktan sonra akım artırılır ve hastanın çok hafif bir iğnelenme hissetmesi funduszeue.infoi akımın şiddetinin 5 miliamperi geçmemesi gerekir yoksa deride elektrik yanığı funduszeue.infoi akım uygulamasındaki genel amaç hastanın extremitelerine yansıyan uyuşmaları ortadan kaldırmaktır
MEKANOTERAPİ (MASAJ ALETİ)
Bilindiği gibi masajın vücutta gevşeme ve rahatlama etkileri vardır bu uygulamadada özellikle problemli bölge üzerine yoğunlaşarak bu etkilerin oluşması funduszeue.info herhangi bir tahribat oluşturmamak içinde ara madde olarak pudra kullanılır
BACKLİFE
Bel problemi olan hastalarda kullanılan bir uygulamadıfunduszeue.infoç hastanın bel omurlarını mobilize ederek (hareketlendirerek) spazmı çözmek ve hastaya daha rahat bir hareket imkanı sağlamaktır
TRAKSİYON
Bel ve boyun hastalarında kullanılıfunduszeue.info cihaza bağlandıktan sonra cihaz uygulama bölgesindeki omurları aralayacak şekilde kesikli bir şekilde çekme kuvveti funduszeue.infoç bu omurlar arasına sıkışmış sinirleri kurtarmaktır
CAPİLLARİZASYON
Eklem bölgelerinde kapiller dolaşımı artırarak yıpranmış dokuyu beslemek için uygulanıfunduszeue.infootlar eklemi çevreleyecek şekilde yerleştirildikten sonra akım hasta hafif bir seyirme hissedene kadar artırılır
Fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamalarında kullanılan tedavi modaliteleri:
Sıcak Tedavisi
Lokal Etkileri:
Sıcağın Genel Etkileri:
Vücut ısısının normal sınırların üstüne çıkmasına hipertermi denir. Yükselmiş vücut ısısını normal düzeye getirmek için termoregülasyon sistemi faaliyete geçerek dokuların ve organların yüksek ısının zararlarından korunması sağlanır.
Yükselmiş vücut ısısının normal düzeye indirmek için birtakım fizyolojik reaksiyonlar devreye girer:
Sıcağın ağrı kontrol mekanizması:
Sıcağın Endikasyonları:
Sıcağın Kontraendikasyonları
Soğuk Tedavisi
Lokal Etkileri:
Soğuğun Genel Etkileri:
Vücut ısısının normal sınırların altına düşmesine hipotermi denir. Hipoterminin genel etkileri:
Genel Endikasyonları:
Kontraendikasyonları
Galvanik (düz) akımlar
Farklı iki kutbu olan (+ ve-) ve bir kutuptan diğer kutba DÜZ-SABİT-DEVAMLI bir akım temin eden cereyan şeklidir.
İyontoforezis veya iyon transferi; doğru akım aracılığı ile yüzeyel vücut dokularına tıbbi amaçlarla kimyasal iyonların iletilmesidir. [(+) yüklü iyonlar (-) kutba; (-) yüklü iyonlar (+) kutba]
Elektrik akımlarının kimyasal etki amacıyla kullanıldığı tedavi modalitesidir. Uygulamada bir farmakolojik madde kullanılmamaktadır. Pozitif uç, sinir uyarılmasını azaltır; negatif uç, sinir uyarılmasını artırır.
İstenmeyen dokuların düz akım yoluyla tahribidir. Deri kabartılarının tahribi ve kılların çıkarılmasında kullanılır.
Alçak frekanslı akımlar ( Hz)
Diadinamik akımların etkileri;
TENS: Frekansı Hz. olan alçak frekanslı akımdır. TENS akım geçiş süresi, frekans ve genliği ayarlanarak sinir liflerini ayrı ayrı uyarmak mümkündür. Alfa, beta, gama gibi kalın çaplı dokunma ve ağrı duyusu taşıyan afferentlerin seçici olarak uyarılıp, ağrı duyusunu taşıyan diğer lifler için medulla spinalis seviyesinde geçişi kapatmak ya da ağrılı uyaran vererek A delta ve C lifleri gibi ince çaplı ağrı duyusu taşıyan afferentler uyarılarak daha üst seviyelerdeki inhibitör mekanizmaların aktive olmasıyla ağrıyı ortadan kaldırmak amaçlanır.
TENS tedavisinde stimülasyon formları:
Orta frekanslı akımlar: Enterferansiyel akımlar; frekansları devir/sn. olan iki orta frekanslı sinüzoidal akımın kesişmesi sonucu ortaya çıkan akımlardır.
Enterferansiyel Akımlar | Diadinamik akımlar | Etkileri |
Sbt. devir/sn. | DF+LP | Analjezik |
devir/sn. | RS | İnerve kasları uyarır |
devir/sn. | MF | Sedatif etki |
devir/sn. | CP | Deri, kan, lenf dolaşımı artar |
devir/sn. | Düz akıma benzer | Düz akım etkisi |
Fonksiyon Elektrik Stimülasyonu (FES): Sinirsel kontrolü bozulmuş çizgili ve düz kasların fonksiyonel hareketi gerçekleştirmek amacıyla elektrik akımı ile uyarılmasıdır.
Amaç:
Endikasyonları: Üst motor nöron lezyonlarında endikedir. (Hemipleji, MS, CP) Spastik paraplejilerde de kullanılır.
Yüksek frekanslı akımlar
Ultrason, insan kulağının duyma sınırlarının ötesindeki dalga boylarında (> Hz) yüksek frekanslı ses dalgalarının derin ısıtma yöntemi olarak kullanılmasıdır.
Tedavi amacıyla kullanılan ultrasonun dalga boyu 0, MHz arasındadır.
Ultrason cihazının düzeneğinde iki temel kısım bulunmaktadır:
Güç çevirici, silindirik kesilmiş kuarts, baryum titonat gibi kristal yapıda olup, akımın yönüne göre şekli periyodik olarak değişir, deforme olur.
Bazı kristallerin ses enerjisini elektrik enerjisine çevirme özelliği vardır. Buna “PİYAZOELEKTRİK” özellik denir. Ultrason cihazlarının işleyiş mekanizmasının esası piyazoelektrik olayına dayanır.
Ultrasonun etkileri:
Ultrasound uygulaması;
Sürekli (Isı etkisi ve mikromasaj etkisi) veya kesikli (sadece mikromasaj etkisi) olabilir.
Ayrıca su içi uygulama yapılabilmektedir.
Uygulama dozu;
Genellikle ,5 watt/cm2 olmaktadır. Fakat derin dokuların tedavisinde kalın kas kütlesinin üzerine ,5 watt/cm2 uygulanabilir.
Endikasyonları:
Kontraendikasyonları:
Kısa dalga diatermi (KDD)
Kısa dalga diatermi uygulama yöntemleri:
Kesikli kısa dalga: Burada ısı etkisi yanında fiziksel ve biyolojik özellikler ön plandadır. Bir anlamda atermik etkisidir.
KDD endikasyonları:
KDD Kontraendikasyonları: Akut artritlerde, tıkayıcı arter hastalıklarında, metal implant, kardiyak pacemaker, bakır içeren rahim içi araç taşıyanlar.
Uzun dalga diatermi (UDD)
Mikro dalga diatermi (RADAR): MDD’de desimetrik ve santimetrik dalgalar kullanılır. Desimetrik dalgaların frekansı ,92 Mhz, dalga boyu 69 cm ‘dir. Santimetrik dalgaların frekansı Mhz, dalga boyu ise 12,14 cmdir. Bu dalgalar cihazın anteninden bir ışın demeti halinde tedavi edilecek alana gönderilirler. Fizyoloji etkileri; hiperemi, sedasyon ve ağrının azalmasıdır.
Hotpack
İnfraruj ve Ultraviyole
Parafin
Whirlpool (Girdap banyosu)
Akut dönemden başlayarak her dönemde kullanılabilir.
Zıt banyolar
Uygulama;
Fluidoterapi
Traksiyon
Servikal ve lumbal vertebral eklemleri açmak, yumuşak dokuları germek için uygulanan çekme yöntemidir.
Genel uygulamada;
Traksiyon tipleri
Süreye göre;
Kuvvete göre;
Traksiyonun endikasyonları:
Traksiyonun kontraendikasyonları:
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası