Eş Yada Yakın Anlamlı Cümleler
Eş ya da yakın anlamlı cümleler
Eş ya da yakın anlamlı cümleler:
Bazı cümleler farklı kelimelerle kurulmalarına karşın aynı iletileri taşır. Söz gelimi &#;Hiçbir suçlu, kendi yargıçlığından kurtulamaz.&#; ile &#;Suçlular, yaşamları boyunca kendilerini yargılarlar.&#; cümlelerinde anlatılmak istenenler aynıdır ama bu cümlelerde kullanılan kelimeler birbirinden farklıdır.
ÖRNEK SORU (ÖSS)
Yalnızca güneşli günlerde yürüyen kişi, amacına ulaşamaz.
Aşağıdakilerden hangisi bu cümlede anlatılmak istenene anlamca en yakındır?
A) İsteneni elde etmek her koşulda çalışmayı zorunlu kılar.
B) Başarılı olmak için insanın ne istediğini bilmesi gerekir.
C) İnsan, attığı her adımın sorumluluğunu taşımalıdır.
D) Değişik ortamlara kısa sürede uyum sağlamak güçtür.
E) Seçici olmak insanları güçlüklerle yüz yüze getirir.
ÇÖZÜM:&#;Yalnızca güneşli günlerde yürüyen kişi, amacına ulaşamaz.&#; cümlesindeki güneşli günler ifadesiyle anlatılmak istenen olumlu durum ve koşullardır. Bir kişi yalnızca olumlu durum ve koşullar¬da çaba sarf etmekle amacına ulaşamıyorsa onun her durum ve koşulda çalışması gerekir.
Cevap A
ÖRNEK SORU (ÖSS )
Picasso, &#;Ben başkalarını değil, asıl kendimi kopya etmekten korkarım.&#; der.
Picasso bu sözüyle sanatçıların nasıl bir tutum içinde olmaları gerektiğini belirtmek istemiştir?
A) Başkalarına benzememe ilkesine bağlı kalmalıdır.
B) Sıradan şeylerden sıra dışı ürünler yaratabilmelidir.
C) Farklı olma düşüncesiyle anlaşılması güç ürünler ortaya koymamalıdır.
D) Bireysel konulardan yola çıkarak toplumsal gerçekleri dile getirmelidir.
E) Her yeni çalışmasında, öncekilere benzemeyen özgün yapıtlar ortaya koymalıdır.
ÇÖZÜM : Picasso, &#;Ben başkalarını değil, asıl kendimi kopya etmekten korkarım.&#; diyerek sanatçıların yeni çalışmalarında, önceki çalışmalarına benzemeyen özgün yapıtlar ortaya koymaları gerektiğini vurgulamak istemektedir.
Cevap E
ÖRNEK SORU (YGS)
(I) Kimi şairler vardır, daha ilk şiirleriyle yeni bir içerik, yeni bir biçim yaratırlar. (II) Bu şairler, sürekli bir arayış içinde olduklarından zaman zaman şaşırtsalar da düş kırıklığına uğratmazlar okurlarını. (III) Moda yönelişlere itibar etmezler, dışarıdaki &#;gürültü&#; dikkatini dağıtmaz bu tip şairlerin. (IV) Kendilerini yenileme süreci içinde olan bu şairler okurlarının beklen¬tilerini boşa çıkarmazlar. (V) Şiirin iç sese dayandığının, yapısal bir bütünlük ve sağlamlık gerektirdiğinin bilincindedirler.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır?
A) III. ve V.
B) IV. ve V.
C) II. ve IV.
D) I. ve III.
E) I. ve II.
ÇÖZÜM:Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin ikincisi ile dördüncüsü anlamca birbirine en yakındır. Bu şairler, sürekli bir arayış içinde (Kendilerini yenileme süreci içinde olan bu şairler ) olduklarından zaman zaman şaşırtsalar da düş kırıklığına uğratmazlar (okurlarının beklentilerini boşa çıkarmazlar.) okurlarını.
Cevap: C
Birbiri ile uyum içinde olan cümleler anlam ilişkisi içindedir. Yakın anlamlı, eş anlamlı, zıt anlamlı ya da açıklama cümlelerinde anlam ilişkisi bulunabilir.
Anlam İlişkisi Ne Demek?
Anlam ilişkisi olan cümleler birbiri ile uyum içinde olan cümlelerdir. Cümleleri eş anlamlı ya da zıt anlamlı kelimeler ile kurarak cümlede anlam ilişkisi kurabilirsiniz. Sebep-sonuç, neden-sonuç ya da koşul cümlesi ile de anlam ilişkisi olan cümleler kurmak mümkündür. Eğer bir durumun gerçekleşmesi başka bir duruma bağlıysa bunun için koşul cümlesi kurarak anlam ilişkisi yaratabilirsiniz. Aynı anlamdaki farklı kelimeler ya da farklı anlamdaki aynı kelimeler ile de anlam ilişkisi kurmak mümkündür. Cümlede anlam ilişkisini farklı birçok yol ile gerçekleştirmek mümkün olabilir.
Cümlede Anlam İlişkisi Örnekleri
Anlam ilişkisi olarak bakıldığında cümleler yakın anlamlı, neden-sonuç, amaç-sonuç- koşul sonuç, eş anlamlı ya da açıklama ve karşılaştırma cümleleri olarak ayrı ayrı incelenebilir. Eş anlamlı cümlelerde aynı konuyu ya da aynı düşünceyi farklı sözcükler ile anlatabilirsiniz. Yakın anlamlı cümlelerde ise aynı anlama gelen farklı sözcükleri kullanmak mümkündür.
Anlamca birbirine zıt olan kelimelerden oluşan ve birbiri ile çelişen cümlelere de zıt anlamlı cümleler denir. Bunda cümleler aynı fakat konuya bakış açısı farklı olur. Bir eylemin neden olduğunu da sebep sonuç cümleleri ile anlatabilirsiniz. Amacın ne olduğunu anlatarak amaç cümlesi, durumun hangi koşul ile gerçekleşeceğini anlatarak ise koşul cümlesi kurmak mümkündür.