hacca gitmek sünnet midir / Haccın farzları, vacipleri ve sünnetleri: Diyanet Hac İbadetinin Şartları Nelerdir?

Hacca Gitmek Sünnet Midir

hacca gitmek sünnet midir

Hac ibadetinin farzları, vacipleri, sünnetleri

Haccın farzları, sünneti ve vacipleri detaylı olarak aşağıda yer alıyor. Haccın farzları nelerdir, kaç şartı vardır? İşte bu soruların yanıtı!

Hac ibadetinin 3 adet farzı bulunmaktadır. Hacca giden herkes için bu farzlar geçerlidir. Hac ibadeti sırasında bu farzlar mutlaka yerine getirilmelidir. Aksi takdirde hac ibadeti yapılmış sayılmaz. Hac ibadetinin farzları şunlardır;

İhrama girmek

Arafat'a vakfe etmek

Kabe'yi tavaf etmek

Haccın farzları ihrama girmek, Arafat'a vakfe etmek ve Kabe'yi tavaf etmek olarak bilinir. Ayrıca hac ibadetinin asli olan bazı vacipler bulunur. Bunlar da şu şekilde sıralanabilir;

Haccın asli olan 5 vacibi bulunuyor. Bunlar:

Say

Müzdelife vakfesi

Şeytan taşlama

Saçları tıraş etme ya da kısaltma

Veda tavafı

Şafii ve Hanbeli mezheplerine göre ise haccın müstakil vacipleri şu şekilde sıralanıyor:

İhrama mikattan girmek

Cemrelere taş atmak

Müzdelife'de vakfe yapmak

Bayramın ilk 3 gününde Mina'da gecelemek

Veda tavafı yapmak

Maliki mezhebine göre ise haccın müstakil vacipleri şu şekilde sıralanıyor:

Telbiye

Müzdelife'de gecelemek

Haccın farzları ihrama girmek, Arafat'a vakfe etmek ve Kabe'yi tavaf etmek olarak bilinir. Ayrıca hac ibadetinin asli olan bazı vacipler bulunur. Bunlar da şu şekilde sıralanabilir;

Say

Müzdelife vakfesi

Şeytan taşlama

Saçları tıraş etme ya da kısaltma

Haccın sünnetlerini iki grup altında toplamak mümkündür:

Hacc›n müstakil sünnetleri, haccı oluşturan menâsikin kendi

içindeki sünnetler.

a) Müstakil Sünnetler

1. Kudum tavafı

2. Mekke, Arafat ve Mina'da hutbe okunması.

3. Arefe gecesi Mina'da gecelemek

4. Bayram gecesi Müzdelife'de gecelemek

5. Bayram günlerinde Mina'da kalmak. (Diğer mezheplere

göre vaciptir)

b) Hac Menâsikinin Kendi İçindeki Sünnetleri

Hac menâsikinin kendi içindeki sünnetleri ilgili kısımlarda anlatılacaktır.

Hac, İslam’ın beş temel esasından biri olup bedenî ve malî yönü olan bir ibadettir. Sağlık, servet ve yol emniyeti yönünden (Tirmizî, Hac, 4) haccetme imkânına sahip (Kâsânî, Bedâi‘, II, 120), hür, (İbn Ebî Şeybe, el-Musannef, V, 518) akıl sağlığı yerinde ve büluğ çağına erişmiş müslümanlara farzdır (Merğînânî, el-Hidâye, II, 296; Kâsânî, Bedâi‘, II, 120; İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, III, 456). Bu şartları taşıyan kişinin, imkân elde edince, geciktirmeden bu farzı yerine getirmesi gerekir. Hayatında bir defa hac yapmış olan müslümanın bir daha haccetmesi gerekmez (Müslim, Hac, 412); ancak nafile olarak hac yapabilir (Ebû Dâvûd, Menâsik, 1). Günümüzdeki kota sınırlamaları sebebiyle müracaat ettiği hâlde kur’ada ismi çıkmadığı için hacca gidemeden ölen kimseler, hacca gitmeye imkân bulamadığı için borçlu olarak ölmüş olmaz.

Kendisine hac farz olan kimsenin, haccını bizzat eda etmekle yükümlü olması için, sağlıklı olması, tutukluluk veya yurt dışına çıkma yasağı gibi bir engelinin bulunmaması ve yolun güvenli olması şarttır (Mevsılî, el-İhtiyâr, I, 435-438). Hac yolculuğuna katlanamayacak, ya da fiilen haccedemeyecek derecede hasta olanlar ile yaşlılar, hac kendilerine farz olsa bile, eda ile yükümlü değildirler. Bu durumda olanlar şartları oluştuğu takdirde bizzat haccederler. Eğer şartlar oluşmazsa kendi yerlerine bedel göndererek hac yaptırırlar (Merğînânî, el-Hidâye, II, 482). Hacca yazılıp da kur’ada ismi çıkmadığı veya yurtdışına çıkışla ilgili başka engellerden dolayı gidemeyen kişiler için bu da bir mazerettir.

Hac ayları, hicrî takvimdeki Şevvâl ve Zilka’de aylarının tamamı ile Zilhicce ayının ilk 10 günüdür. Bu zamanlara hac ayları denmesi, hac menâsikinin bu aylardan herhangi birinde bitirilebilmesi açısından değil, haccın şartı olan ihrama Şevvâl’den itibaren girilebilmesi bakımındandır. Bu süre içerisinde ihrama girerek, haccın iki temel rüknünden biri olan ve sadece Zilhicce’nin dokuzuncu günü öğle vakti ile onuncu günü fecr-i sâdık arasında yapılabilen Arafat vakfesini yapan kimsenin haccı geçerli olur. Haccın diğer rüknü olan ziyaret tavafı ise kurban bayramı günlerinde eda edilmekle birlikte, bugünlerde yapılamaz ise, cezasını yerine getirmek kaydıyla, daha sonra da yapılabilir ve bu tehir, o seneki haccın geçersiz sayılmasına sebep olmaz (Kâsânî, Bedâi‘, II, 132-133).

Hac Nedir ?

İHRAMIN MÜBAHLARI
1- Kan aldırmak.
2- Kıl koparmadan vücudun herhangi bir yerini veya başını kaşımak.
3- Yıkanmak, kokusuz sabun kullanmak.
4- Sıcaktan korunmak için bir ağaç, ev, çadır altına sığınılabileceği gibi, başa değdirmeden şemsiye taşımak.
5- Kemer takmak, silah kuşanmak, yüzük ve saat takmak, kokusuz sürme çekmek.
6- Topukları ve üzeri açık ayakkabı giymek.
7- Diş çektirmek, iğne vurdurmak.
8- Kollarını giymeden palto veya ceket gibi bir elbiseyi omuza almak.
9- Yorgan, battaniye veya herhangi bir örtü
ile, yüz ve baş hariç vücudun diğer kısımlarını örtmek.

İHRAMIN VACİBLERİ
1- Mikat hududunu geçmeden ihrama girmek.
2- İhramın yasaklarından korunmak
18 Tirmizi, Hac, 14/828.

İHRAMIN SÜNNETLERİ
1- İhrama girmeden önce, koltuk altı ve kasık kıllarını temizlemek, tırnak kesmek ve güzel koku sürünmek.
2- İhrama girerken gusletmek veya abdest almak.
3- Erkekler,izar ve rida denilen iki parça örtüye sarınmak.
4- İhrama niyyet ettikten sonra kerahet vakti değilse iki rek’at ihram namazı kılmak.
5- İhramlı bulunduğu surede her fırsatta telbiye söylemek.
6- Telbiyeyi üç defa tekrarlamak.
7- Telbiyeden sonra teşrik tekbiri, salevat-ı şerife, dua ve niyazda bulunmak.

İHRAM’IN MÜSTEHAPLARI
1- Gusul’e ihram için niyet etmek.
2- İhramın beyaz, yeni veya yıkanmış olması
3- Nalin veya naline benzeyen terlik giymek
4- Misvak kullanmak.
5- Saclarını taramak.
6- Bıyıklarını sünnete uygun kesmek.

İHRAMIN SAHİH OLMASININ ŞARTLARI
1- Niyet etmek.
2- Telbiye getirmek veya telbiye yerine geçen bir zikirde bulunmak.
Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: “Telbiyede bulunan hiç bir Müslüman yoktur ki, onun sağında ve solunda bulunan taş, ağaç, sert toprak onunla birlikte telbiyede bulunmasın, bu iştirak (sağ ve solunu göstererek) şu ve şu istikamette arzın son hududuna kadar devam eder18”.

Umre farz mıdır? Sünnet midir? Umre kaç kez yapılır? Umre yılda kaç kez yapılır?

UMRE FARZ MIDIR?

Ömürde bir defa Müslümanın yapması Hanefi ve Maliki mezhebine göre Müekked Sünnetlerdendir.Şafi ve Hanbeli mezhebine göre ise Farzdır.

Umre Vacip midir konusu ise,Bazı Hanefi alimleri Umere'nin kurban ve fıtır sadakası, Vitir Vacip namazı gibi Vacip olduğu kanaatleri de vardır.

Umre Sünnet Mi - Umre Farz Mı?

Umre'nin hükmü konusundaki ihtilaf ise Kur'an'da Bakara suresinde geçtiği üzere "Haccı ve Umreyi Allah için tamamlayın" ayeti farklı yorumları ortaya çıkartmaktadır.

Yukarıda beyan ettiğimiz ayetin mealini hususunda İmamı Şafii ve İmam Ahmed bin Hanbel UMRE'nin Farz olduğu içtihadında bulunmuşlardır.

UMRE'nin Farz olduğuna dair kanaatleri şu rivayette tetiklemektedir.

Hz Aişe radıyallahu anh Rasulullaha sormuş ki

  • "Ey Allah'ın Elçisi kadınların Cihat yapması Farz mıdır."
  • Peygamberimiz Buyurmuşlar ki -Evet onlar için "Savaş bulunmayan Cihat yani Hac ve UMRE Farzdır " - buyurmuşlardır.
  • "UMRE küçük Hacdır" Hadiside UMREnin Farz olduğuna dair kanaat verdirmiştir.
  • UMRE'nin Farz olmadığı, UMRE'nin Sünnet olduğuna dair ayetler ve rivayetler
  • "Gücü yetenlerin Hac yapması Allah'ın kulları üzerine bir haktır" Ali İmran suresi burada Haccı nazara verip UMRE'nin Farz olmadığı kanaati hasıl olmuştur.

Yine bir Hadisi Şerif'te "Hac Farzdır, UMRE nafile bir ibadettir" buyurmuşlardır.

Bir Sahabe Peygamberimize sorar

Ey Allah'ın elçisi Umre Farz mıdır?.

Peygamberimiz şöyle buyurur "Hayır, Umre yapmak senin için daha hayırlıdır"

İhrama girmek farz mıdır?

Ihrama girmek farz mı? İhram ihrama girmek farzdır.Umre'nin 2 farzından biridir Umre'den 2 farzından birincisi ihrama girmek ikincisi kâbe-i muazzamayı tavaf etmektir.

Umre kaç kez yapılır? Umre yılda kaç kez yapılır ?

Peygamber efendimizin genel olarak kabul görmüş umre gidişi, toplamda dört olarak bilinmektedir. Ancak buna ilaveten peygamber efendimizin iki kez umre yaptığını söyleyenler de bulunmaktadır.

Alimlerin umumun kanaati Peygamberimiz aleyhissalatu vesselam toplam 4 defa yani 4 kez Umre yaptı bilinir fakat bazı alimler ise 2 kere yaptığını söylerler.

İnsanın ömründe ne kadar Umre yapması lazım, yapabilir, kaç kez Umre yapılır sorusuna cevap, bunda bir kısıtlama ,engel yoktur.vakti vehali müsait olan herkes istediği kadar Umre yapabilir.

Hanefi mezhebine göre umre farz mıdır?

Hanefi bilginlerden umrenin, vitir namazı, kurban ve fıtır sadakası gibi vacip olduğu görüşünde olanlar da vardır.

Umre farz mıdır, sünnet midir konusu mezheplere göre değişir. Maliki ve Hanefi mezhebinde ,ömürde bir defa Umre yapması müekked sünnettir .Hanbeli ve Şafiilerde ise, bu mezhep sahiplerince ise Umre yapmak farzdır.

Hac ve Umrenin Farkları

Hac ve Umrenin farkları nedir kısaca anlatalım. Hac ibadetinin kendisine özel bir zamanı vardır. Bu vakit, Şevval ayı, Zilkade ayı, Zilhicce ayınında ilk 10 günüdür. Bu tarihler dışında hac yapılamaz. Fakat umre yapılabilmektedir. Yani öncelikle vakit farkı vardır. Daha sonra haccın menasiki umrenin rükünlerinden farklıdır. Mesela umrede "cemerat" denen yerde şeytan taşlama yoktur. Arafat ve Müzdelife vakfeleri yapılmaz. Kurban kesmekte lazım değildir. Cem-i takdim ve cem-i tehir denen namazları birleştirmek umrenin rükünlerinden değildir. Kudüm tavafı ve Veda tavafı umrede yoktur. Fakat bu saydığımız erkan ve ibadet hac içinde vardır. Umre, Hac ibadetine göre daha külfetsiz, daha meşakkatsizdir.

Haberler.com - Gündem

HanefiMevlaUmreHacGündemGüncelHaberler

Hac

Hac (Arapça: الحج), İslam dininin erkanından sayılan ve dinin en büyük göstergelerinden olan siyasi-ibadi bir ameldir. İslami öğretilere göre, gerekli şartlara sahip olan her bireyin, ömrü boyunca en az bir defa hac farizasını yerine getirmesi farzdır. Akıl, ergenlik, özgürlük ve gerekli kudrete sahip olmak haccın farz olan şartlarındandır. Farz olan hac, "kiran", "ifrad" ve "temettü" olmak üzere üçe ayrılır. Meşhur görüşe göre, Şevval, Zilkade ve Zilhicce aylarında yerine getirilir. Bir hacı ihrama girdiği andan itibaren, bazı şeyler kendisine haram olur. Hac ibadeti, ihram, Arafat’ta ve Meş’er'de beklemek, Mina’ya gitmek, Şeytan taşlamak, Sefa ve Merve arasında sa’y etmek, nisa tavafı ve namazı, ziyaret tavafı ve tavaf namazından oluşur.

Hac'cın Lügat ve Terim Manası


Arapça bir kelime olan "Hec" حَجّ veya "Hic" حِجّ için, "delil", "delil sunmak" ve "önemli bir işi kastetmek" manaları zikredilmiştir.[1] İslami kaynak ve metinlerde, özellikle fıkhi kaynaklarda "Hac"dan kasıt, belli günlerde bazı amel ve ibadetleri yerine getirmek için Allah’ın evine doğru yola düşmektir. Bazı fakihlerin tabirlerine göre hac, fıkıh literatüründe Mekke’de her biri özel bir mekanda yapılan amellerin tamamıdır.[2] Hac ayininin ibadet yönünden yapılan işlerin tamamına "Hac menasiki" (ayini) denir.[3] "Menasik" kelimesi (Arapçada "Mensek" kelimesinin çoğuludur), "ibadet zamanı veya mekanı", "ibadet etmek" ve "kesim yeri" manasını taşır. Bu kelimenin manası genişlemiş ve Mekke’de, bir hacının yerine getirdiği amellerin tamamına delalet eden bir mana kazanmıştır.[4]

Kuran’da Hac

  • Kuran’da, hac hakkında birçok ayet vardır ve hac, kudret sahibi kimselere bir teklif[5], büyük nişane ve tazim etmeye layık[6] sayılmıştır.
  • Hac suresinin 27. ayetine göre, Hz. İbrahim (a.s), hac hükümlerini halka anlatmakla görevlendirilmiştir. Kur'an-ı Kerim, belli bir zamanı olan bir ibadet olarak haccı tanıtmıştır. Hilalin görülmesi ise, yeni bir ayın girişine ve hac mevsiminin ulaştığına dair bir göstergedir.[7]
  • Kuran’da ayrıca, haccın yerine getirilmesi gereken aylar belirtilmiştir.[8] Bu esasa göre bir cahiliyet geleneği olan haram ayların değiştirilmesi ve hac ayininin öne alınması veya geriye atılması yasaklanmıştır.[9]
  • Başka birçok ayette hac ayininin fıkhi ve ahlaki hükümleri açıklanmıştır. Örneğin temettü haccının Mekke ve Harem ahalisi olmayan kimseler için koyulması[10], belirtilen adaba uygun olarak Meş’eru'l Haram ve Arafat’ta beklemek[11], kurban kesmek ile ilgili hükümler[12], hac ayini boyunca avlanma hükümleri[13], Allah’ın evini tavafın farz oluşu[14], Sefa ve Merve arasında sa’y etme[15], kurban kesmeden önce saçı kazıtmanın caiz olmaması[16], hac esnasında ticaret ve kazancın caiz olması[17], ve ayrıca insanın eşiyle kavga etmesi veya yakınlaşması[18], hac amelleri esnasında hoş görülmeyen bazı cahiliyet sünnetleri ile muhalefet etme[19] gibi bazı işler de hac merasimi boyunca yasaklanan veya çirkin amellerdendir.

Hadislerde Hac

  • Rivayetlerde hac, oruç ve cihattan ve hatta namaz dışında bütün ibadetlerden üstün sayılmıştır.[20] Hac ayininde insan için sayısız fayda ve esrar gizlidir. İmam Sadık’tan (a.s) rivayet edilen bir hadiste, İmam (a.s) şöyle buyuruyor: “Hacı Allah’ın misafiridir. İsterse ona ihsanda bulunur ve isterse ona icabet eder. Eğer hacı, O'nun katında birinden şefaat dilerse, kabul eder ve hacı istemeyi bıraksa da Allah ihsanda bulunmaya devam eder.”[21]İmam Sadık’tan (a.s) nakledilen başka bir hadiste ise, şöyle buyuruyor: “Hacılar, Mina’da beklemeye koyulduklarında, Allah tarafından bir nida gelir: Eğer benim hoşnutluğumu istiyorsanız bilin ki ben, razı oldum.”[22]
  • Hadislerde, hac İslam dininin erkanından[23] ve işlerin en üstünü ve farizaların en değerlisi sayılmıştır.[24]
  • İmam Ali (a.s) haccı, güçsüzlerin cihadı olarak adlandırmış[25] ve kendi vasiyetinde haccın en küçük getirisinin günahların bağışlanması olduğunu buyurmuşlardır.[26]
  • Hadislerde farz olan haccı eda etmemek veya geciktirmek şiddetle kınanmış, dünyevi ve uhrevi olumsuz netice ve sonuçlar doğuracağı beyan edilmiştir.[27]
  • Hadislerde hacca o kadar önem verilmiştir ki Müslümanların idarecilerine, hac farizasını yerine getirmeyenleri buna zorlamaları ve ihtiyaç olduğunda yolculuk masraflarının Beyt’ül Mal'dan karşılamaları farz kılınmıştır.[28]

Hac Hükmünün Hikmeti

  • Hac hükmünün hikmetine dair birçok hadis rivayet edilmiştir. İmam Ali (a.s) farklı yerlerde Müslümanların Allah’ın azamet ve izzeti karşısında tevazu etmesi, kibiri terk etmek, zorluklara katlanma hususunda büyük bir imtihan, Müslümanların birbirlerine yakınlaşması, Allah’a ve ilahi rahmete yakınlaştıran sebeplerin oluşması gibi bazı hikmetleri zikretmiştir.[29]
  • Hz. Fatıma (s.a) haccı, dini sağlamlaştıran bir etken saymıştır.[30]
  • İmam Sadık (a.s), Müslümanların dünyanın dört bir yanından bir araya gelmeleri, birbirleriyle tanışmaları, çeşitli ticari kaynaklardan faydalanma ve Allah Resulü'nün (s.a.a) öğretileri ve hadisleriyle tanışmayı, haccın hikmetlerinden saymıştır.[31]
  • İmam Rıza (a.s) da hac fermanının bazı hikmetlerini şu şekilde sıralamışlardır: Allah’ın misafirhanesine dahil olmak, geçmiş günahlar için tövbe etmek, bedenini nefsani istek ve lezzetlerden alı koymak, taş kalplilik ve ümitsizlikten uzaklaşmak, halkın ihtiyaçlarının giderilmesi, insanların haccın ekonomik kaynaklarından faydalanması, insanların din ile tanışması ve inançsal derinliğe ulaşması.[32]br />

Yolculuk Adabı

İslam Peygamberi (s.a.a) ve Ehlibeyt İmamlarından (a.s) hac yolculuğunun adabı hakkında birçok tavsiye nakledilmiştir. Örneğin:

  • Geçmiş günahlar için pişmanlık ve tövbe, günahtan alı koyan züht ve öfkeyi dindiren hilim, yol arkadaşlarına karşı güzel huylu olmak, hac yolculuğunda masraflar için eli açık olmak, alış-verişte pazarlıktan uzak durmak,[33] yol boyu güzel sözler söylemek, boş ve anlamsız konuşmaktan kaçınmak ve müstahak kimselere yemek vermek.[34]
  • Hadislerde haccın ödülü ve ilahi bağışlanma, haccı ihlas ile yerine getirme, riya ve gösterişten uzak durma şartına bağlı kılınmıştır.[35]

Teklifi Hükümler

Hac, İslam’ın erkanındandır. Gerekli şartlara sahip olan her mükellefin ömründe en az bir defa yerine getirmesi farzdır. Farz hacca, şeriatın aslı (adak ve benzeri şeylerle değil) yani dinin erkanından olduğu için "Haccetü'l İslam" (حّجّه الاسلام) denmektedir.[36] Haccın farz oluşu aciliyet taşır. Yani gerekli kudretin elde edildiği yıl yerine getirilmelidir ve imkansızlık durumunda, sonraki yıl yerine getirilir. Kudret elde edildiği yıl, mazeretsiz olarak haccı ertelemek büyük günahlardandır.[37] Hac, bazen adak, ahit, yemin, geçmiş haccın batıl oluşu ve vekaleten bir şahsın kiralanması yönüyle de farz olur. Farz durumu gerektirecek şartlardan birinin olmaması halinde hacca gitmek, her yıl hacca gitme ve aileyi de hacca götürmede olduğu gibi sünnettir.[38] Farz olduktan sonra haccı yerine getirmek, yolculuk ve gerekli hazırlıkların yapılması için girişimde bulunmak da farzdır.[39]

Farz Olan Şartlar

Akıl, erginlik[40], özgürlük[41], gerekli kudrete sahip olma (İstitaat)[42], haccın farz olan şartlarıdır. Buna göre hac, deliye, ergin olmayana, köleye ve kudret sahibi olmayana farz değildir. Ancak bu şahıslar, haccı yerine getirseler de Haccetü’l İslam’ı (حَجّه الاسلام) yerine getirmiş sayılmazlar.[43] Elbette iyiyi kötüyü ayırabilen bir çocuk veya deli, sünnet hac esnasında ergen olur ya akıllanır veya baliğ olur ve Meş’erde beklemeyi erginlik ve akıllandıktan sonra gerçekleştirirlerse, meşhur görüşe göre Haccetü’l İslam’ı (حَجّه الاسلام) yerine getirmiş sayılır. Bu surette Haccetü’l İslam (حَجّه الاسلام) için yeniden ihrama girme niyeti hususunda görüş farklılıkları mevcuttur.[44]

Hükümler

  • Hac amelini yerine getirebilecek kadar mal varlığı olan, ancak bu miktarda da borcu olan kimseye hac farz değildir.[45] Bazıları şöyle demiştir: Borcun peşin veya vadeli olması arasında bir fark yoktur. Her iki surette de hac farz olmaktan çıkar.[46]
  • Hac için borç almak farz değildir.[47] Hac için gerekli para kendisine bağışta bulunulan kimse, diğer şartların da oluşması durumunda hac kendisine farz olur.[48] Ancak bazı fakihlere göre bu para hibe edilirse, onu kabul etmek farz değildir.[49]
  • Haccın bir bayana farz olması hususunda yanında bir mahremin bulunması, onun haccının korkudan dolayı mahreme ihtiyaç duyulması dışında şart değildir.[50]
  • İhrama bürünüp hareme giren kimse ölürse, hac onun boynundan düşer.[51]
  • Hac, kendisine farz olmasından sonra yerine getirmeyen kimsenin boynundadır. Her ne kadar gerekli şartlar ortadan kalkmışsa da, haccı yerine getirmesi farzdır. Hayattayken hacca gitmemişse, ölümünden sonra birinin onun yerine hacca gitmesi farzdır.
  • Haccın varlığı, meşhura göre hac ayini amellerini kendi isteğiyle yerine getirmesi ve bu müddet içinde farz şartlarının oluşması için gerekli zamanın olması durumunda tahakkuk eder.[52] Hac masrafları, mirasın üçte birinden değil, asıl mirastan alınır.[53] Ölmüş kimsenin yerine yapılacak haccın, "beledi" mi (yani vekil kimsenin kendi şehrinden hacca başlaması) yoksa "mikati" mi (yani mikattan başlayan hac) olması hususunda farklı görüşler mevcuttur.

Sıhhat Şartları

Müslüman olmak, mümin olmak,[54] amelleri kendisinin yapması ve sünnet olan hac için kadının eşinden izin alması (vacib ve farz olan hac için izin almasına gerek yoktur)[55], hac aylarında ihrama girmek, haccın sıhhati için gerekli şartlardır. Hac ayları hususunda farklı görüşler vardır. Şevval, Zilkade, Zilhicce; Şevval, Zilkade ve Zilhicce ayının ilk on günü; Şevval, Zilkade ve Zilhicce ayının ilk dokuz günü ve Şevval, Zilkade ve Kurban Bayramı gününün fecir doğuşuna kadar Zilhicce, bu görüşlerden birkaçıdır. Temettü haccı yerine getirmek isteyen kimse, umreyi hac aylarında yapmak zorundadır. Temettü umresi ve hac ihramı, nasıl Zilhicce’nin onundan sonra doğru değilse, temettü umresini de hac ayları dışında yapmak doğru değildir. Hatta tüm Zilhicce ayını hac aylarından sayan görüşe göre de bu böyledir.[56]

  • Her ne kadar hac kafire farz olsa da, kafir iken onun hac etmesi doğru sayılmaz.[57] Mümin olmayanların ibadetlerinin batıl olması hususunda fikir birliği iddiası vardır.[58] Ancak başka İslam mezheplerinden birine inanıp, sonra Caferi olması halinde fakihlere göre, kendi mezhebi üzere yerine getirdiği haccı, bir erkânını ihlal etmemesi durumunda, tekrarlaması gerekmez.[59] Elbette haccı tekrarlaması sünnettir.[60]
  • Kendisine hac farz olan kimsenin, haccı kendisinin yerine getirmesi gerekir ve başkasının onun yerine hac etmesi yeterli değildir.[61]
  • Hac, adak ve benzeri şeylerle de (ahit etme ve yemin) farz olur. Adak, ahit ve yeminin sıhhat şartları, akıl, erginlik, özgürlük ve kadın için eşinin iznidir. Bir köle de sahibinin izniyle adak adayabilir. Bu surette hac, ona da farz olur.[62]

Hacda Vekalet (Naiblik)

Sünnet hacda vekil tutmak, hem ölü için ve hem de sağ olan kimseler için sünnettir. Farz olan hac için vekil tutmak ise, kendisine hac farz olmuş ve ölen kimse için, vasisinin üzerine farzdır. Aynı şekilde fakihlere göre, hayatta olan ve kendisine hac farz olan ancak hastalık, yaşlılık vb. nedenlerle bedensel yetisini tamamiyle kaybetmiş bir kimse için vekil tutmak farzdır. Bazılarının görüşüne göre de yeterli kudreti olan ve sonrasında bu kudreti kaybeden birisi için vekil tutma hususunda varlık şartını taşıyorsa, hüküm aynıdır. "Vekil tayin etmenin farz olması sadece Haccetü’l İslam (حجةالاسلام) için mi, yoksa adakla farz olan veya önceki haccı batıl olan kimse için de geçerli midir?" sorusunun cevabında farklı görüşler mevcuttur.[63]

Haccın Çeşitleri

Hac üç kısımdır: Temettü haccı, Kıran haccı ve İfrad haccı.

  • Temettü haccı, Mekke’ye en az on iki ya da on altı fersah veya daha uzaklıkta (bu konudaki farklı görüşlere binaen) yaşayan kimseler içindir.[64]
  • Kıran ve İfrad haccı ise, Mekke ahalisi ve ayrıca yaşadıkları bölgenin Mekke’ye uzaklığı belirtilenden daha az olduğu kimseler için geçerlidir.[65]

Hac İbadet ve Amelleri

Hac ibadet ve amelleri zaman bakımından tertip esasıyla şöyledir:

  1. İhrama girmek.
  2. Arafat’ta beklemek.
  3. Meş’eru'l Haram’da beklemek.
  4. Ayın on bir ve on ikinci, bazılarına göre de on üçüncü gecesinde Mina’da konaklamak ve şu amelleri yapmak:
    1. Belirtilen günlerde Remy-i Cemarat (üç Şeytan’ı taşlamak) yapmak.[66]
    2. Temettü hacda farz; Kiran ve İfrad haclarında sünnet olan kurban kesilmesi.[67]
    3. Saçların kazınması veya kısaltılması
  5. Ziyaret tavafı
  6. Tavaf namazı
  7. Safa ve Merve arasında Sa’y etme
  8. Nisa tavafı
  9. Nisa tavafı namazı

Haccın Adabı

Hac Amelleriyle İlgili Sünnetler

Hac amellerinin her birine ait adap ve sünnet vardır. Fıkıh kitaplarında, ihram, Mescid-i Haram’a giriş, tavaf, tavaf namazı, Safa ve Merve arasında Sa’y etme, Arafat ve Meş’eru'l Haram’da bekleme, Şeytan taşlama, kurban, Mina bölgesi ve Mekke şehrinin kendisi için bir takım adaplar zikredilmiştir.

İbadet ve Amellerin Bitişinden Sonraki Sünnetler

  1. Veda tavafı için Mina’dan Mekke’ye dönmek.[68]
  2. Mina’da kalınan müddet içerisinde Hayfa camisinde altı rekât namaz kılmak.[69]
  3. Muhasser Vadisine inmek ve Zilhicce ayının on üçüncü günü Mina’dan çıkarken orada sırt üstü uzanmak.[70]
  4. Kabe’ye, özellikle ilk defa gelenlerin yalın ayak girmesi; gusletmek ve giriş esnasında dua etmek. Ayrıca iki kızıl sütun arasında iki rekat namaz kılmak. Aynı şekilde Kabe’nin dört bir köşesinde her birinde iki rekat olmak üzere namaz kılmak ve sonrasında Me’sur duasını okumak; Kabe’ye ve özellikle de Rükn-ü Yemani’ye dokunmak.[71]
  5. Akraba ve hemşeriler için tavaf etmek[72] ve sonrasında veda tavafı; rükün ve sütunlara dokunmak; istediği şekilde dua etmek; Zemzem kuyusuna gidip oradan su içmek ve çıkarken Me’sur duasını okumak. [73]
  6. Kıbleye dönük olarak secdeye gitmek ve Mescid-i Haram’ı terk etmeden önce dua etmek;
  7. Mescitten çıkarken "Hannateyn" (Mültezim) kapısından çıkmak;[74]
  8. Gelecek yıllarda tekrar Mekke’ye dönüşü arzulamak;
  9. Bazılarına göre, Allah Resulü'nün (s.a.a) doğduğu mekanda ve ayrıca Hz. Hatice’nin (s.a) evinde bulunmak ve "Hacun" (Mualla) kabristanlığındaki kabirlerini ziyaret etmek;
  10. Erkam Mescidine gitmek[75]
  11. Hira ve Sevr Mağaralarına çıkmak[76]

Sünnet Haccı

Farz haccın şartlarını taşımayan kimsenin hac yolculuğuna çıkması sünnettir. Farz olan haccı yerine getiren kimselere de tekrar hacca gitmeleri tavsiye edilmiştir. Peş peşe beş yıl haccı terk etmek mekruh, ister hayatta ve ister vefat etmiş olsunlar başkalarının ve özellikle de Masumların (a.s) yerine niyet etmek ise, sünnettir.[77]

Haccın Batıl Olması

Haccı batıl olan kimse, müfrede umreyi yerine getirerek, ihramdan çıkar. Bu surette amelinin istem dışı şekilde umreye dönüşmesiyle, "ayrıca umre için niyet edilmeli mi, yoksa gerekmez mi?" konusunda farklı görüşler vardır. Böyle bir kimseye haccın farz olması durumunda gelecek yıl hac etmesi farzdır. Sünnet olması durumunda ise, gelecekte onu yerine getirmesi sünnettir.[78] Haccı batıl olan kimsenin, belirlenen günlerin sonuna kadar Mina’da kalması sünnettir. Müfrede umresinin amellerini bu günlerden sonra yerine getirir.[79]

Kaynakça

  1. ↑ Cevheri, İbn-i Manzur; Zubeydi, “He-ce-ce” kelimesi.
  2. ↑ bkz. İbn-i İdris-i Hilli, c. 1, s. 506; Muhakkik-i Hilli, 1409, c. 1, s. 163; Muhakkik-i Kereki, 1409 – 1412, c. 2, 149 – 150.
  3. ↑ bkz. Ebu’s-Salah Halebi, s. 195 – 198 – 217; Tusi, el-Mebsut, c. 1, s. 309; Ayni, c. 9, s. 121.
  4. ↑ Cuheri, İbn-i Manzur; Tureyhi, “Ne-se-ke” kelimesi.
  5. ↑ A-li İmran Suresi, 97.
  6. ↑ Hac Suresi, 32.
  7. ↑ Bakara Suresi, 197.
  8. ↑ Bakara Suresi, 197.
  9. ↑ Tevbe Suresi, 37.
  10. ↑ Bakara Suresi, 196.
  11. ↑ Bakara Suresi, 198 - 199.
  12. ↑ Bakara Suresi, 196 ve Hac Suresi, 28.
  13. ↑ Maide Suresi, 1 – 2 ve 95 - 96.
  14. ↑ Hac Suresi, 29.
  15. ↑ Bakara Suresi, 158.
  16. ↑ Bakara Suresi, 196.
  17. ↑ Bakara Suresi, 198.
  18. ↑ Bakara Suresi, 197.
  19. ↑ Bakara Suresi, 189.
  20. ↑ el-Kafi (Kuleyni), c. 4, s. 253 - 254.
  21. ↑ el-Kâfi (Kuleyni), c. 4, s. 255.
  22. ↑ el-Kâfi (Kuleyni), c. 4, s. 262.
  23. ↑ İbn-i Huzeyme, c. 1, s. 159; İbn-i Hacer-i Askalani, c. 3, s. 285 – 286; Hürr-ü Amuli, c. 1, s. 13 – 20 ve 26 – 28.
  24. ↑ Buhari, c. 2, s. 141; el-Kâfi (Kuleyni), c. 4, s. 252 – 264 ve İbn-i Babeveyh, 1368, s. 46 – 50.
  25. ↑ Nehcü’l Belağa, Hikmet (Sözler) 136.
  26. ↑ el-Kâfi (Kuleyni), c. 7, s. 51 – 52; Ehlisünnet kaynaklarında Peygamber Efendimizden (s.a.a) nakledilmiş olan rivayetler için bkz, Buhari, c. 2, s. 209.
  27. ↑ Nehcü’l Belağa, Mektuplar 47; Tirmizi, c. 2, s. 153 – 154 ve Hürr-ü Amuli, c. 11, s. 29 – 32 ve 26 – 28.
  28. ↑ Kuleyni, c. 4, s. 259 – 260, 272 ve Hürr-ü Amuli, c. 11, s. 23 – 24.
  29. ↑ Nehcü’l Belağa, Hutbe 1, 110, 192 ve Hikmet (Sözler) 252.
  30. ↑ Meclisi, Biharu’l Envar, c. 29, s. 223.
  31. ↑ Hürr-ü Amuli, c. 11, s. 14.
  32. ↑ İbn-i Babeveyh, 1363, c. 2, s. 90.
  33. ↑ İbn-i Babeveyh, 1404, c. 3, s. 167, 197; Tusi, Tehzib, c. 5, s. 445 ve Hürr-ü Amuli, c. 11, s. 149, c. 17, s. 455 – 456.
  34. ↑ İbn-i Ebi Cumhur, c. 4, s. 33; Kazvini, s. 586 – 588 ve Şekui, s. 99.
  35. ↑ İbn-i Babeveyh, 1368, s. 504; İbn-i Hacer Askalani, c. 3, s. 302 ve Hürr-ü Amuli, c. 11, s. 109 – 110, 146.
  36. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 220 – 223.
  37. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 223 – 225.
  38. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 216 ve 228.
  39. ↑ Mühezzebu’l Ahkâm, c. 12, s. 18.
  40. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 229.
  41. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 241.
  42. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 248.
  43. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 229, 241, 248 ve 275.
  44. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 229 – 234.
  45. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 258 – 259.
  46. ↑ Muntaha'l Matleb, c. 10, s. 80.
  47. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 260.
  48. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 261.
  49. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 268.
  50. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 230 – 231.
  51. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 295.
  52. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 298 – 301.
  53. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 314.
  54. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 306.
  55. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 332.
  56. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 18, s. 12 – 13 ve el-Hadaiku’n-Nazire, 14 / 352 - 354.
  57. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 301.
  58. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 15, s. 63.
  59. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 304.
  60. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 396.
  61. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 375.
  62. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 336 – 338.
  63. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 17, s. 281 – 286 ve el-Urvetu’l Vuska, c. 4, s. 434 – 435.
  64. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 18, s. 5 - 10.
  65. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 18, s. 44 – 47.
  66. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 18, s. 136.
  67. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 19, s. 114 - 115.
  68. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 20, s. 53.
  69. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 20, s. 54.
  70. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 20, s. 57.
  71. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 20, s. 60 – 65.
  72. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 18, s. 68.
  73. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 20, s. 64.
  74. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 20, s. 66 – 67.
  75. ↑ Allah Resulü'nün (s.a.a) İslam’a davetinin ilk başlarında bir müddet gizlendiği Erkam b. Ebi Erkam’ın evi. Daha sonraları Erkam’ın evinin bulunduğu bölgeye "Hayzeran" adıyla tanınan bir mescit inşa ettiler. Mescidü’l Haram’ın genişletilmesiyle bu yerde mescitle birleştirildi.
  76. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 20, s. 69.
  77. ↑ el-Urvetu’l Vuska, c. 4, s. 595 – 596.
  78. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 19, s. 86 - 89.
  79. ↑ Cevahiru’l Kelam, c. 19, s. 91.

Bibliyografi

  • Kur’an-ı Kerim.
  • Nehcü’l Belağa, baskı: Subh-i Salihi, Kahire, 1411 / 1991.
  • İsmail b. Hammad Cuheri, es-Sihah: Tacu’l Lugat ve Sihahu’l Arabiyye, baskı: Ahmed Abdulgafur Attar, baskı ofset, Beyrut, 1407.
  • İbn-i Manzur.
  • Muhammed b. Muhammed Zubeydi, Tacu’l Arus min Cevahiru’l Kamus, baskı: Ali Şiri, Beyrut, 1414 / 1994.
  • İbn-i İdris-i Hilli, Kitabu’s-Serairi’l Havi li Tahriri’l Fetavi, Kum, 1410 – 1411.
  • Cafer b. Hasan Muhakkık-i Hilli, Risaletu fi’l Hac, Kum, 1409 – 1412.
  • Muhammed b. Hasan Tusi, el-Mebsut fi Fıkhı’l İmamiyye, c. 1, baskı: Muhammed Taki Keşfi, Tahran 1387.
  • Ebu’s-Salah Halebi, el-Kâfi fi’l Fıkh, baskı: Rıza Üstadi, İsfahan 1362.
  • Mahmud b. Ahmed Ayni, Umdetu’l Kari; Şerh-i Sahihu’l Buhari, Beyrut.
  • Fahruddin Muhammed Tureyhi, Mecmeu’l Bahreyn, baskı: Ahmed Hüseyni, Tahran 1362.
  • İbn-i Huzeyme, Sahih-i İbn-i Huzeyme, baskı: Muhammed Mustafa A’zami, Beyrut 1412 / 1992.
  • İbn-i Hacer-i Askalani, Fethu’l Bari; Şerh-i Sahihu’l Buhari, Bulak 1300 – 1301, baskı ofset, Beyrut.
  • Hürr-ü Amuli.
  • Muhammed b. İsmail Buhari, Sahihu’l Buhari, baskı: Muhammed Zihni Efendi, İstanbul 1401 / 1981.
  • İbn-i Babeveyh, Sevabu’l A’mal ve İkabu’l A’mal, Kum 1368.
  • İbn-i Babeveyh, Uyun-u Ahbaru’r-Rıza (a.s), baskı: Mehdi Lacıverdi 1363.
  • İbn-i Babeveyh, Kitabu Men La Yehduruhu’l Fakih, baskı: Ali Ekber Gaffari, Kum 1404.
  • Muhammed b. İsa Tirmizi, Sünen-i Tirmizi, c. 2, baskı: Abdurrahman Muhammed Osman, Beyrut 1403.
  • Muhammed Bakır b. Muhammed Taki Meclisi, Biharu’l Envar, Beyrut 1403 / 1983.
  • Muhammed b. Hasan Tusi, Tahzibu’l Ahkam, baskı: Hasan Musevi Horasan, Tahran 1364.
  • İbn-i Ebi Cumhur, Avaliu’l Leali el-Aziziyyeti fi’l Ahadisi’d-Diniyye, baskı: Mücteba Iraki, Kum 1403 – 1405 / 1983 – 1985.
  • Muhammed b. Hasan b. Muhammed Masum Kazvini, Keşfu’l Kıta en Vucuhu Merasimu’l İhtida; Fi İlmi'l Ahlak, baskı: Muhsin Ahmedi, Kum 1380.
  • Abdulcabbaran Zeynu’l Abidin Şekui, Misbahu’l Haremeyn, baskı: Cevad Tabatabai, Tahran 1384.
  • Necefi, Muhammed Hasan, Cevahiru’l Kelam fi Şerh-i Şerayiu’l İslam, Daru İhyau’t-Turasu’l Arabi, Beyrut 1404.
  • Sebzivari, Seyyid Abdulala, Muhezzebu’l Ahkam fi Beyani’l Helal-i ve’l Haram, Müessesetu el-Minar, Kum 1413.
  • Behrani, Yusuf b. Ahmed, el-Hadaiku’n-Nadire fi Ahkami İtreti’t-Tahire, Camia-ı Müderrisin, Kum 1405.
  • Kuleyni, Muhammed b. Yakup, el-Kâfi, Daru’l Kutubu’l İslamiyye, Tahran 1407.

Lua hatası 80 satırında package.lua: module 'Module:HtmlBuilder' not found.

Lua hatası 80 satırında package.lua: module 'Module:HtmlBuilder' not found.

nest...

114821 114822 114823 114824 114825

çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası