yer kabuğunun ana maddesi nedir / Yer Kabuğunun Ana Maddesi: Kayaçlar konulu ders ve çalışma notu, konu özeti

Yer Kabuğunun Ana Maddesi Nedir

yer kabuğunun ana maddesi nedir

kaynağı değiştir]

Dünya'daki jeolojik sahalar

Dünya yaklaşık 4.6 milyar yıl önce Güneş'in etrafında dönen bir toz ve gaz diskiydi. Gezegenlerin ve diğer küçük kayalık cisimlerin çarpıştığı ve sıkıştığı, yavaş yavaş bir gezegene dönüşen toplanma yoluyla oluştu. Bu süreç, erken Dünya'nın tamamen erimesine neden olan muazzam miktarda ısı üretti. Gezegensel toplanma yavaşladıkça, Dünya soğumaya başladı ve birincil veya ilkel kabuk olarak adlandırılan ilk kabuk oluştu.[20] Bu kabuk muhtemelen büyük etkilerle defalarca kez yok edilmiş, maruz kaldığı etkilerle magma okyanusları oluşmuş ve yeniden düzenlenmiştir. Dünya'nın birincil kabuğunun hiçbiri günümüze ulaşamamıştır; bunların hepsi son birkaç milyar yıl boyunca erozyon, etkiler ve levha tektoniği ile yok edilmiştir.

O zamandan beri, dünya ikincil ve üçüncül kabuk oluşturmaya devam ediyor. Altta yatan mantonun kısmi erimesiyle bazaltik magmalar ve yeni okyanus formlarını verdiği okyanus yayılma sırtında ikincil kabuk oluşmaya devam etmektedir. Bu uzaklaşan levhaların itici gücüdür ve sürekli yeni okyanus kabuğu oluşturur. Bu, eski kabuğun bir yerde imha edilmesi gerektiği anlamına gelir, bu nedenle, bir yayılma merkezinin karşısında genelde bir batma bölgesi vardır. Yeni okyanus kabuğu yaratma ve eski okyanus kabuğunu yok etmenin bu sürekli süreci, bugün dünyadaki en eski okyanus kabuğunun yaklaşık 200 milyon yaşında olduğu anlamına gelir.

Buna karşılık, kıtasal kabuğun büyük kısmı çok daha eskidir. Dünya üzerindeki en eski kıtasal kabuk kayaların yaşları 4,28 milyar ile 3,7 milyar yıl arasındadır.[21][22] Batı Avusturalya'da Narryer Granit Dağlık Bölge içerisinde bulunmuştur. Kuzeybatı toprakları üzerindeki Kanada kalkanı ve Baltık kalkanı gibi kratonik bölgelerde acasta gnayslar bulunmuştur.

Okyanus tabanı yayılması sırasında oluşan manyetik şeritler

Mevcut Dünya'nın kıtasal kabuğunun ortalama yaşının yaklaşık 2,0 milyar yıl olduğu tahmin edilmektedir.[23] 2,5 milyar yıl önce oluşan kabuklu kayaların çoğu kratonlarda bulunur. Bu tür eski kıtasal kabuk ve altta yatan astenosfer Dünya'nın başka yerlerinde daha az yoğundur ve bu nedenle batma ile kolayca yok edilemez. Yeni kıtasal kabuğun oluşumu yoğun orojenik dönemlerle bağlıdır. Bu dönemler Rodinia, Pangea ve Gondwana gibi süper kıtaların oluşumlarıyla çakışır. Kabuk kısmen ada yaylarının toplanmasıyla ve metamorfik kıvrım kemerlerinin toplanmasıyla oluşur. Altta yatan mantonun litosferik manto oluşturmak üzere tükenmesiyle korunur.

Yüzey şekilleri - Yer kabuğu etkinlikleri[değiştir

Yer Kabuğunun Ana Maddesi: Kayaçlar, ders ve çalışma notu

Yer Kabuğunun Ana Maddesi: Kayaçlar

A) Yer kabuğunda neler var? Neler yaşanıyor?
 

1. Yer kabuğunun ana maddesi Kayaçlar
 

· Yer kabuğunu oluşturan levhalar kırılgan ve hareket halindedir.
· Bu levhalar birbiriyle çarpışır, ayrılır ve sürekli yer değiştirir.
· Yer kabuğunu oluşturan, yapısında türlü bileşim ve karışımların bulunduğu taş ve kayalara kayaç denir.
· Kayaçların parçalanarak küçülmüş haline taş denir.
· Taşların parçalanmasıyla çakıllar meydana gelir.
· Çakıllar ise parçalanarak kuma dönüşür.

Kayaçlar oluşum ve yapısı bakımından üçe ayrılır;

 

a) Püskürük kayalar (mağmatik)
 

magmatikk

 

· Magmanın yeryüzüne ya da yer kabuğunun çatlaklarına sızması sonucu soğuyarak katılaşmasıyla oluşur.
· Magmadan gelen lavları, yeryüzüne çıkmadan yer kabuğunun boşluk ve çatlakalrında soğumasıyla granit denen kayaçlar oluşur.
 

Özellikleri:
 

· Püskürük kayaçlar serttir.
· Genellikle kristalli yapıdadır.
· Püskürük kayaçlarda fosillere raslanmaz.


b) Tortul kayaçlar
 

tortulk

 

· Yeryüzündeki kayaçlar su, rüzgâr gibi dış etkenler nedeni ile sürüklenip parçalanır. Bu parçalar genellikle deniz ve göl diplerinde ya da karalarda çukur yerlerde birikip tortulaşır.
· Kil taşı, kaya tuzu, alçı taşı, kömür ve petrol tortul kayaçlara örnektir.
 

Özellikleri:
 

· Tortul kayaçlar yumuşaktır.
· Tabakalar halinde oluşmuştur.
· Tortul kayaçlarda fosilere rastlanır.
· Mineral bakımından çok zengindirler.

 

Not: Geçmişte yaşamış ve tortul kayaçlar içinde korunarak günümüze kadar bozulmadan gelen canlı kalıntı ya da izlere fosil denir.

 

c) Başkalaşım kayaçları
 

elmasresmi

 

· Püskürük ve tortul kayaçlar basınç ve sıcaklığın etkisiyle değişikliğe uğrayarak başkalaşım kayaçlarını oluşturur.

Örneğin; kalkerin değişmesiyle mermer, kömürün değişmesiyle elmas meydana gelmiştir.
· Yer kabuğunu oluşturan kayaçların yapısında
 

Özellikleri:
 

· Yapay olarak elde edilemezler
· Belli bir kimyasal yapıya sahiptirler
· Civa hariç katı halde bulunurlar.
· Belli bir sertlikleri vardır.
· Ekonomik değeri olan ve doğada az olan maddelere maden denir. Altın, elmas gibi…

adddersimiz.com

tagYer Kabuğunun Ana MaddesiKayaçlarders notukonu özetiçalışma notlarıözetlerders anlatımeğitimöğretim kaynaklarıcoğrafya ders notları10. sınıfpüskürük kayaçlartortul kayaçlarbaşkalaşım

Benzer Coğrafya Ders Notları

Yer Kabuğunun Ana Maddesi: Kayaçlar Hakkında Yorum Yazın...

Yer Kabuğunun Ana Maddesi: Kayaçlar Hakkında Yazılan Yorumlar

buse çok teşekkür ederim sizin sayenizde ödevimi yaptım 2020-11-04

Cografya Super sinavlar da cok yardimci olur 2017-03-13

Yazılan 2 yorum görüntüleniyor

Yer Kabuğunun Ana Maddesi: Kayaçlar Ders Notu

kaynağı değiştir]

  1. ^abcde"Kabuk". 22 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^Peele, Robert (1911) . Chisholm'da Hugh (ed.). Britannica Ansiklopedisi . 4 (11. baskı). Cambridge Üniversitesi Yayınları. s. 251.
  3. ^"Kabuğun sıcaklığı". 27 Aralık 1996 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^abcdGenel Jeoloji Temel Kavramlar. ss. 23-24. 
  5. ^Smith, Frederick Gordon (1963). Physical Geochemistry. Reading, Massachusetts: Addison-Wesley. p. 379. OCLC 253612701
  6. ^Ritter, Michael E. (2006). "Chapter EM: Earth Materials and Structure: The Earth's Interior: The Crust". The Physical Environment: An Introduction to Physical Geography.
  7. ^Monastersky, Richard (1989), "Inner Space". Science News. 136 (17): 266-268, page 266.
  8. ^abBridges, Edwin Michael (1990). World Geomorphology. Cambridge, England: Cambridge University Press. p. 13. ISBN .
  9. ^Lliboutry, Luis (2000). Quantitative Geophysics and Geology. London: Springer-Praxis. p. 152. ISBN 978-1-85233-115-3
  10. ^abHargitai, Henrik (2014). "Crust (Type)". Encyclopedia of Planetary Landforms. Springer New York. pp. 1–8. doi:10.1007/978-1-4614-9213-9_90-1 ISBN .
  11. ^Chambers, John E. (2004). "Planetary accretion in the inner Solar System". Earth and Planetary Science Letters. 223 (3–4): 241–252. Bibcode:2004E&PSL.223..241C. doi:10.1016/j.epsl.2004.04.031
  12. ^Taylor, Stuart Ross (1989). "Growth of planetary crusts". Tectonophysics. 161 (3–4): 147–156. Bibcode:1989Tectp.161..147T doi:10.1016/0040-1951(89)90151-0
  13. ^Earth's oldest rocks. Van Kranendonk, Martin., Smithies, R. H., Bennett, Vickie C. (1st ed.). Amsterdam: Elsevier. 2007. ISBN . OCLC 228148014
  14. ^abc1925–, Taylor, Stuart Ross (2009). Planetary crusts : their composition, origin and evolution. McLennan, Scott M. Cambridge, UK: Cambridge University Press. ISBN . OCLC 666900567
  15. ^Taylor, G. J. (2009-02-01). "Ancient Lunar Crust: Origin, Composition, and Implications". Elements. 5 (1): 17–22. doi:10.2113/gselements.5.1.17 ISSN 1811-5209
  16. ^Albarède, Francis; Blichert-Toft, Janne (2007). "The split fate of the early Earth, Mars, Venus, and Moon". Comptes Rendus Geoscience. 339 (14–15): 917–927. Bibcode:2007CRGeo.339..917A doi:10.1016/j.crte.2007.09.006
  17. ^Venus II—geology, geophysics, atmosphere, and solar wind environment. Bougher, S. W. (Stephen Wesley), 1955–, Hunten, Donald M., Phillips, R. J. (Roger J.), 1940–. Tucson, Ariz.: University of Arizona Press. 1997. ISBN . OCLC 37315367
  18. ^Wieczorek, M. A. & Zuber, M. T. (2001), "The composition and origin of the lunar crust: Constraints from central peaks and crustal thickness modeling" Geophysical Research Letters, 28 (21): 4023–4026, Bibcode:2001GeoRL..28.4023W, doi:10.1029/2001GL012918
  19. ^Herald Hiesinger ve James W. Head III (2006). Ay jeobiliminin yeni görüşleri: Giriş ve genel bakış. Reviews in Mineralogy & Geochemistry. 60 (1): 1–81. Bibcode:2006RvMG...60....1H. doi:10.2138/rmg.2006.60.1.
  20. ^Erickson, Jon (2014). Historical Geology: Understanding Our Planet's Past. Infobase Publishing. p. 8. ISBN .
  21. ^P. J. Patchett and S. D. Samson, 2003, Ages and Growth of the Continental Crust from Radiogenic Isotopes. In The Crust (ed. R. L. Rudnick) volume 3, pp. 321–348 of Treatise on Geochemistry (eds. H. D. Holland and K. K. Turekian), Elsevier-Pergamon, Oxford ISBN 0-08-043751-6
  22. ^"Dünya'nın en eski kayaları bulunuyor". 8 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2020. 
  23. ^A. I. S. Kemp and C. J. Hawkesworth, 2003, Granitic Perspectives on the Generation and Secular Evolution of the Continental Crust. In The Crust (ed. R. L. Rudnick) volume 3, pp. 349–410 of Treatise on Geochemistry (eds. H. D. Holland and K. K. Turekian), Elsevier-Pergamon, Oxford ISBN 0-08-043751-6

Ayrıca bakınız[değiştir

nest...

67380 67381 67382 67383 67384

çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası