Dizdeki Sıvı Kaybına Yürüyüş Iyi Gelirmi

Diz Kireçlenmesi (Gonartroz)

Merdiven inip çıkarken ve oturup kalkarken ağrılara neden olan dizlerdeki kireçlenme, tedavisine bir an önce başlanması gereken ve bu sebeple de erken teşhisi oldukça önem taşıyan önemli bir hastalıktır.

Kireçlenme (Osteoartrit) Nedir?

Dejeneratif eklem hastalığı olan osteoartrit halk arasında kireçlenme olarak bilinir. 50 yaş üzerinde en sık görülen eklem rahatsızlığıdır.

Kireçlenme, vücuttaki herhangi bir eklemi etkileyebilmekle birlikte en sık görüldüğü eklemler eller, kalça, diz ve omurgadır.

Osteoartritte eklem kıkırdak yapısında bozulma meydana gelir. Bu bozulma nedeniyle eklem kıkırdağının altında yer alan kemik dokusunda değişiklikler oluşur. Kemikteki büyümeler ve eklem kenarındaki çıkıntılar eklemlerin normal yapısını bozarak, hareketlerde kısıtlanmaya ve ağrıya sebep olur.

Diz Kireçlenmesi (Gonartroz) Nedir?

Diz eklemlerinin hareketine olanak sağlayan diz kıkırdağının çeşitli sebeplerle zayıflayıp yapısının bozulmasına diz kireçlenmesi (gonartroz) denir.

Dizde Kireçlenme Belirtileri Nelerdir?

Dizde kireçlenmenin en önemli belirtisi diz ağrılarıdır. Hastalığın ilk aşamalarında yorgunluk ve eklemi kullanıp kullanmamaya bağlı olarak ağrılar belirip azalsalar da hastalığın ilerlemesiyle ağrılar kalıcı hale gelebilir.

Diz Kireçlenmesinin belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz:

• Dizlerde çömelme veya ayağa kalkmada sorun
• Dizlerde bazı hareketlerle tutulma, kilitlenme, krepitasyon (eklemden ses gelmesi)
• Diz ekleminde yürüme, merdiven inme ve çıkmayla artan ağrılar
• Dizleri kıvırarak oturmakta sorun
• Zaman zaman dizlerde şişlik

Bu belirtilerden bir veya daha fazlası varsa mutlaka Fizik tedavi ve Rehabilitasyon hekimine başvurulmalıdır.

Dizde Kireçlenme Neden Olur?

Genellikle orta ve ileri yaşlarda ortaya çıkar. 50 yaş üzerinde yaşlanmaya, kiloya bağlı olarak ortaya çıkması yaygındır. Kadınlarda daha fazla görülür.

Kalıtımsal faktörler, Gut, Romatoid artrit, diabetik nöropati, paget hastalığı, septik artrit ve doğuştan kalça çıkığı gibi hastalıklar osteoartrit gelişme riskini artırırlar.

Diz Kireçlenmesi Risk Faktörleri

• Yaşlanma
• Romatizmal hastalıklar
• Enfeksiyon
• İnflamatuar hastalıklar (lupus, gut vb.)
• Hemofili

Diz Kireçlenmesinin Tanısı Nasıl Konur?

Eklemlerinizde ağrı, tutukluk ve şişlik şikayetiniz varsa gecikmeden doktora başvurmalısınız.

Doktorunuz öncelikle fizik muayene yapacaktır. Dizdeki hassasiyet, çekilen röntgen grafisinde diz eklem aralığında kıkırdak kaybına bağlı daralma, eklem yüzeyinde bozulma, osteofit denilen kemik sivriliklerinin tespitiyle tanı koyabilir.

Bazı erken durumlarda röntgen grafisi yeterli olmayabilir. Bu durumlarda MRI (manyetik rezonans görüntüleme) yararlı olacaktır.

Diz Kireçlenmesi Tedavisi

Gonartroz tedavi yöntemleri, yaş, kireçlenmenin nedeni ve derecesi ile şikayetin ciddiyetine göre değişiklik gösterebilir.

Diz kireçlenmesinden mustarip hastaların fazla kilolarını vermeleri, ağır işlerden, merdiven veya yokuş inip çıkmaktan kaçınmaları tedavilerine yardımcı olacaktır.

Teknolojik gelişmelerin hızlanmasıyla birlikte, eskiden doku ısıtma amaçlı yapılan fizik tedavilerin yerini, doku iyileştirme amaçlı fizik tedaviler almıştır.

Diz eklemindeki hem kemik hem yumuşak dokulara yönelik etkili fizik tedavi cihazlarıyla , dokulardaki hasarlanmalar erken dönemde tedavi edilebilmektedir.

Diz eklemine binen yükü azaltmak ve mukavemeti arttırmak için kalça ve uyluk kaslarının güçlendirilmesinde de fizik tedavi cihazları etkin şekilde kullanılmaktadır.

Eklem ağrıları ve tutukluğu azaltmaya yönelik olarak manuel terapinin faydaları bilinmektedir.

Son yıllarda, doğal tedavi yöntemlerinin etkisinin, kimyasal ilaçlardan daha üstün olduğunun saptanması ile, vücudun kendi kendini tamir mekanizmaları da önem kazanmıştır.

Buz tedavisi uygulamaları, SVF kök hücre, PRP, bantlama teknikleri, diz içine hyaluronik asit enjeksiyonları , önerilebilecek yöntemlerdir.

Diz Kireçlenmesinde PRP Tedavisi

Bilimsel araştırmalar sonucunda; kas-iskelet sistemi hastalıklarında PRP yönteminin dokuların tamirine olanak sağladığı tespit edilmiştir.

PRP, İngilizce “Platelet Rich Plasma” ifadesinin baş harflerinden türetilmiş olup, trombositten zengin plazma anlamına gelmektedir.

PRP hastanın kendi kanından hazırlanmaktadır. Yani doğal bir tedavi yöntemidir ve kişinin kendi kanından üretildiği ve yabancı bir madde içermediğinden yan etkisi yoktur.

PRP tedavisi bir ağrı kesici tedavisi olmayıp, hastalığı tedavi etmeye yönelik bir tedavidir.

Diz Kireçlenmesinde SVF Kök Hücre Tedavisi

SVF (Stromal Vasküler Fraksiyon) Kök hücre tedavisi, hastanın karın yağlarından ameliyathane şartlarında bir bardak yağ alınarak, Sağlık Bakanlığı’ndan ruhsatlı kök hücre laboratuvarına gönderilir. Laboratuvarda kök hücreler yağlardan ayrıştırılır, sayılır, kalite kontrolleri yapılır ve sertifikalandırılır. Her bir dize yüz milyonla, iki yüz elli milyon adet arasında sertifikalı kök hücre enjekte edilir.

Kök hücrelerin yenileme özelliğinden faydalanılarak, diz ekleminde tendon ve bağlarındaki hasarlı bölgeler üç ayla altı ay arasında onarılmaya başlayarak bir yıl içinde tamamlanır.

Kök hücre ile tedavide, hastanın kendi hücreleri ile uygulama yapıldığından herhangi bir alerjik reaksiyon veya yan etki görülmez.

Eklem kıkırdağında kan damarları ve sinir olmadığı için diz kireçlenmelerinde vücudun kendi kendisini onarması imkansızdır. Bu nedenle özellikle eklemlerin hareket etmesini sağlayan sıvı kayıplarında geçmişte herhangi bir kalıcı tedavi uygulanamıyordu.

Fakat kök hücre teknolojisinin gelişimiyle birlikte vücudumuzun ürettiği kendi onarıcı hücrelerimiz ile diz kireçlenmesi tedavisi mümkün hale gelmiştir.

Sıkça Sorulan Sorular

Gonartroz kimlerde görülür?

Diz kireçlenmesi (gonartroz) erken yaşlarda da görülebilmekle birlikte daha çok orta ve ileri yaşlarda görülmektedir. 50 yaş üstü kadınlarda daha sık görülür.

Aşırı kilolu kişilerde diz kireçlenmesine daha sık rastlanmaktadır.

Daha önce geçirilmiş travma, eklem operasyonları, spor yaralanmaları, iltihaplı romatizma ve doğuştan kaynaklanan çeşitli bozukluklar sıklıkla karşılaşılan sebepler arasında sayılabilir.

Diz Kireçlenmesine Yürüyüş İyi Gelir Mi?

Hareketsiz bir yaşam vücut sağlığımızı olumsuz etkiler. Bu sebeple sağlıklı bir yaşam için düzenli egzersiz yapmalıyız.

Başlangıç aşamasındaki diz kireçlenmelerinde yürüyüş yapmak, diz eklemi ve çevresindeki kasları güçlendirerek olumlu etki yapacaktır. Fakat diz kireçlenmesi olan hastalar uzun yürüyüşler yapamaz ve yürüyüş yaparken bir süre sonra ağrı hissetmeye başlarlar. Bu sebeple kısa yürüyüşler yapmak ve ağrı hissedildiğinde yürüyüşü sonlandırmayı tavsiye ederiz.

Diz Kireçlenmesinde Genetik Yatkınlık Ne Kadar Etkilidir?

Genetik yatkınlığın diz kireçlenmesine zemin hazırlayabileceği bilinmekle birlikte birçok durumda tek yumurta ikizlerinde bile birinde görülen vaka diğerinde görülmeyebiliyor. Bu sebeple genetik yatkınlığın zemin hazırlayabileceği göz ardı edilemese de çevresel faktörler üzerinde durulmalıdır.

Diz Kireçlenmesinde Kilo Ne Kadar Önemlidir?

Aşırı kilo kireçlenmenin en önemli sebeplerinden biridir. Standardın üzerinde her 1 kilo dizlerimize 3 kat daha fazla yük bindirir. Dize binen her yük ise diz eklemlerindeki baskıyı artırarak yıpranmayı kolaylaştıracaktır.

Sağlıklı bir yaşam için aşırı kilolardan kurtulmalı ve egzersiz yapmalıyız.

Diz Kireçlenmesi Olanlar Nelere Dikkat Etmeli?

Öncelikle belirtmemiz gerekir ki diz kireçlenmesi kendi kendine iyileşmez. Her ne kadar yaşantımızı kireçlenmeye göre düzenlemenin faydası olsa da mutlaka uzman bir hekime başvurmanızı tavsiye ederiz.

• Diz kireçlenmesi olanlar uzun süre hareketsizlikten kaçınmalı ve uzman tavsiyesi doğrultusunda kendilerine uygun biçimde egzersiz yapmalıdır,
• Aşırı kilolarından kurtulmalıdır,
• Uzun süre sabit pozisyonda kalınmamalı, her 30 dakikada bir kısa yürüyüş yapılmalıdır,
• Uzun yürüyüşlerden kaçınmak, ağrı hissedildiğinde mola vererek dinlenmek gerekir,
• Ayakta uzun süren işler yapılıyorsa dakikadan daha uzun süre aynı pozisyonda durmaktan kaçınılmalıdır.

Diz Kireçlenmesinde Bitkisel Tedavi Mümkün Mü?

Bitkisel yöntemlerle diz kireçlenmesinden kurtulmak mümkün değildir. Bitkisel tedaviler denilen yöntemlerle placebo etkisiyle bir süre ağrılarınızın azaldığı veya geçtiği hissine kapılsanız da eklemlerinizde meydana gelen hasarın herhangi bir bitkisel yöntemle onarılabilmesi imkansızdır.

Diz Kireçlenmesi Egzersiz Yaparak Geçer Mi?

Egzersiz sağlıklı bir hayatın temellerinden olduğu gibi bir uzmanın yönlendirmesiyle yapıldığında diz kireçlenmesinde de olumlu etkileri vardır. Fakat aşırı zorlanmaya sebep olabilecek bilinçsiz egzersiz yapmak çok daha ciddi sorunlar yaşamanıza yol açabilir.

Bu sebeple diz kireçlenmesinde fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı hekimlere başvurulmalı ve uzman hekim yönlendirmesiyle egzersiz yapılmalıdır.

Dizde kireçlenmeye ne iyi gelir?

İnternette karşılaşacağız veya çevreden duyduğunuz bilim dışı yöntemlerle diz kireçlenmesini tedavi edemezsiniz. Diz kireçlenmesi (gonartroz) ciddi bir hastalıktır ve fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı hekimlerce tedavi edilmelidir.

Diz kapağında yanma hissi neden olur?

Dizde yanma hissinin birçok nedeni vardır. Sıklıkla karşılaşılan nedenler:

• Bağ yırtığı,
• Kıkırdak yırtılması,
• Aşırı yaralanma,
• Kireçlenmedir.

Dizinizde yanma hissediyorsanız tavsiyemiz vakit geçirmeden uzman bir hekime başvurmanızdır.

Menüsküs olup olmadığı nasıl anlaşılır?

Dizde yer alan hilal ay şeklindeki kıkırdak dokuya menüsküs adı verilir. Halk arasında yer alan yaygın kullanımın aksine hastalığın adı menüsküs değil menüsküs yırtığıdır.

Uyluk kemiği ile bacak kemiği arasındaki, amortisör işlevi gören bir disk olan menüsküsün yırtılması yaygın görülen bir diz yaralanmasıdır. Menüsküs yırtığı hastalığına genellikle tek bir akut yaralanma neden olur. Genellikle ayak yerde sabit dururken vücudun diz üzerinde dönmesinden oluşur.

İlk dönemde dizde şişme . kilitlenme ve harekette zorluk görülür.

Diz kireçlenmesi ve menüsküs arasındaki farkı anlayabilmek ve diz ağrılarınıza doğru bir tanı koyabilmek için gecikmeden uzman bir hekime başvurmanızı tavsiye ederiz.

İlgili Hastalıklar ve Tedavilerimiz

Dizde Sıvı Kaybı Nedir?

Dizde sıvı kaybı, diz eklemi içinde doğal olarak bulunan kayganlaştırıcı eklem sıvısının azalması durumunu ifade eder. Dizde sıvı kaybına neden olan çok sayıda sağlık sorunu vardır. Dizde sıvı kaybının en sık nedeni osteoartrit (kireçlenme) ve yaşlanmadır.

Dizde Sıvı Kaybı Nedir?

Eklemlerin içerisinde kayganlaştırıcı özellikte olan bir sıvı doğal olarak bulunur. Eklemlerin içinde bulunan kaygan ve renksiz olan sıvıya sinovya sıvısı adı verilir.

Sinovyal sıvının özellikleri şunlardır:

• Eklem bölgesini saran ve sinovyum adı verilen bir zardan salgılanır.
• Eklem yüzleri arasında kayganlaşmayı sağlar.
• Eklem içinde bulunan kıkırdakların sürtünme sebebiyle aşınmasını engeller.
• Çeşitli durumlarda sinovyal sıvıda azalma oluşabilir.
• Eklem sıvısının azalması durumunda kıkırdak aşınması oluşur ve osteoartrit (kireçlenme) meydana gelir.

İnsan vücudunun en önemli eklemlerinden biri olan diz ekleminde de sinovyal sıvı bulunur. Diz ekleminde bulunan eklem sıvısının azalması halk arasında şu tabirlerle de ifade edilmektedir.

• Dizde sıvı kaybı
• Dizde sıvı azalması
• Dizde sıvı bitmesi
• Diz ekleminde sıvı kaybı
• Dizlerde sıvı azalması

Dizlerde sıvı azalması hakkında aşağıdakiler bilinmelidir:

• Dizde sıvı kaybı günlük yaşamı etkileyen bir rahatsızlıktır.
• Dizde sıvı azalmasının en sık nedeni osteoartrit (diz kireçlenmesi) hastalığıdır.
• Dizde oluşan ağrı ve şişlik bu durumun ilk belirtileri olarak ortaya çıkar.
• Tedavi olunmadığında dizde oluşan sıvı kaybı ilerleyebilir.
• Dizde oluşan sıvı kaybının ilerlemesi durumunda diz ekleminde hareket güçlüğü veya hareket kısıtlılığı oluşabilir.

Dizde Sıvı Kaybı Nedenleri Nelerdir?

Diz ekleminde hasar oluşturan nedenler sinovyal sıvı üretimini de azaltabilir veya eklem sıvısı üretimini durdurabilir. Diz ekleminde hasar oluşturan nedenler sonucunda diz ekleminde yeterince sıvı bulunmayabilir. Bunun sonucunda da diz ekleminde çeşitli belirtiler meydana gelir.

Dizde sıvı kaybına yol açan nedenler aşağıda sıralanacaktır:

• Osteoartrit (Kireçlenme): Osteoartrit, dizde sıvı kaybının en sık funduszeue.infortrit halk arasında kireçlenme olarak da bilinir.

Osteoartritin diğer tıbbi isimleri şunlardır:

• Artroz
• Eklem kireçlenmesi
• Dejeneratif artrit
• Dejeneratif eklem hastalığı

Elli yaş üzerindeki bireylerde en sık görülen eklem hastalığı osteoartrittir. Bu vücutta bulunan herhangi bir eklemde oluşabilir. En sık olarak; el, diz, kalça ve omurgada görülür.

Osteoartritte oluşan inflamasyon nedeniyle kıkırdak yapısı bozulur. İlerleyen dönemde kıkırdak altında bulunan kemik dokusunda da hasar meydana gelir ve sinovyal sıvı üretimi azalır.

Kıkırdakta ve kemikte oluşan değişiklikler nedeniyle ağrı ve hareket kısıtlılığı meydana gelir. Tedavisi yapılmayan eklemler yıllar içerisinde fonksiyonlarını kaybederler.

Diz osteoartritinin en önemli belirtileri şunlardır:

• Dizde ağrı
• Diz ekleminin hareketi ile ses dizden gelmesi
• Merdiven çıkarken artan ağrı
• Diz ekleminde oluşan şişkinlik
• Diz ekleminde hareket kısıtlılığı

• Yaşlanma: Yaşlanmaya bağlı insanda bulunan çoğu dokuda değişiklikler meydana gelir. Bu değişikliklerin bazıları hızlı olabilirken bazıları da yavaştır. Yaşlanma ile diz ekleminde de çeşitli değişiklikler oluşur. Diz eklem sıvısı salgılanması veya yeterince eklem sıvısı salgılanmaması bu değişikliklerden biridir. Yaşlanmayla osteoartritin görülme ihtimali çok daha yüksektir.
• Diz Ekleminin Orantısız Kullanımı: Diz ekleminin orantısız kullanımı eklemin hem az kullanılması hem de çok kullanılması durumudur.

Diz eklemi yeterince kullanılmaması dizde sıvı kaybına yol açabilir:

• Masa başı işlerde çalışma, yatağa bağımlı kalma gibi durumlarda dize daha az yük biner.
• Sinovyal sıvının salgılanmasını artıran durumlardan biri de eklem üzerine yük binmesidir.
• Diz eklemi yeterince çalışmazsa, bir süre sonra diz eklem sıvısı üretiminde azalma oluşur.
• Diz ekleminin yeterince kullanılmaması sonucu dizde ağrı ve hareket kısıtlılığı ortaya çıkar.

Diz eklemi çok fazla kullanılması da dizde sıvı kaybına yol açabilir:

• Sinovyal sıvı eklemi hasardan korumak için belirli bir oranda salgılanır.
• Diz eklemi uzun süreli ve çok fazla kullanıldığında daha fazla eklem sıvısına ihtiyaç duyar.
• İnsan vücudu buna bir noktaya kadar tolere edebilir.
• Diz eklemi çok fazla kullanılmaya devam edilirse, eklem sıvısı bir noktadan sonra yeterli olmayacaktır.
• Diz ekleminin çok fazla kullanılmasının da dizde sıvı kaybına neden olur.

• Obezite: Fazla kilo sebebiyle diz eklemi üzerine fazla yük biner. Bu durumunda da diz ekleminde hasar ve bozulmalar oluşur.
• Diğer Nedenler: Dizde sıvı azalmasının diğer nedenleri aşağıdadır:
• Dize travmalar
• Yeterli sıvı alınmaması
• Uzun süre hareketsizlik
• Dengesiz beslenme
• Kas zayıflığının varlığı
• Kalsiyum eksikliği
• Damar hastalıklarının varlığı
• Diyabet hastalığı
• Antrenmansız spor yapmak

Dizde Sıvı Azalmasının Belirtileri Nelerdir?

Dizde sıvı kaybına bağlı ortaya çıkan belirtiler altta yatan sebebe göre değişiklik gösterebilir.  Dizde sıvı kaybı oluşması genellikle her iki tarafı birlikte etkiler. Belirtiler bazen tek taraflı olarak ortaya çıkabilir.

Dizde sıvı kaybının belirtileri şunlardır:

• Etkilenen tarafta bulunan dizde ağrı
• Hareket ettikçe ağrının artması
• Merdiven çıkarken diz ağrısının artması
• Diz ekleminden ses gelmesi
• Dizde oluşan takılma hissi
• Etkilenen dizde hareket kısıtlılığı

Dizde Sıvı Kaybının Teşhisi Nasıl Konulur?

Öncelikle hastanın öyküsü dinlenir. Burada aşağıdaki soruların cevabı aranır.

• Bu şikayetleriniz ne zaman başladı?
• Şikayetleriniz hangi şartlarda şiddetleniyor?
• Merdiven çıkarken diz ağrınız artıyor mu?
• Dizinizde takılma hissi var mı?
• Hareket ederken zorlanıyor musunuz?

Bu soruların yanıtları alındıktan sonra dizin fiziksel muayenesini yapılır.

Semptomlar, hasta hikayesi ve fizik muayene sonrasında dizde sıvı kaybı olabileceğinden şüphelenebilir. Böyle bir durumda bazı tetkikler istenebilir. İstenebilecek bazı görüntüleme yöntemleri şunlardır:

• Röntgen
• Ultrason
• Bilgisayarlı tomografi
• Manyetik rezonans görüntüleme

Diz eklemde röntgen yardımıyla eklem aralığının daraldığı ve eklem sıvının azaldığı görülebilir. Daha ileri araştırma için bilgisayarlı tomografi kullanılabilir. Bilgisayarlı tomografi ile altta yatan neden tespit edilebilir. Özellikle osteoartrit nedeniyle oluşan eklem hasarı tespit edilebilir. Sonuç olarak; hastanın hikayesi, fizik muayenesi ve çeşitli görüntüleme testleri yardımıyla dizde sıvı kaybı teşhis edilir.

Dizde Sıvı Kaybı Tedavisi Nasıl Edilir?

Dizde sıvı azalması teşhisi sonrası altta yatan nedene bağlı olarak çeşitli tedavi seçenekleri vardır. Tedavi seçenekleri tek başlarına veya kombinasyon şeklinde de uygulanabilir.

Dizde sıvı kaybı tedavisi için yöntemler aşağıdadır:

İlaç tedavileri: Dizde sıvı azalması teşhisi sonrası genellikle ilk olarak ilaç tedavisi ve çeşitli egzersizler önerilmektedir. Bazı ağrı kesici ve antiinflamatuar özelliği olan ilaçlar kullanılabilir. Ayrıca eşlik eden enfeksiyonlar için antibiyotik tedavisi verilebilir.

Steroid enjeksiyonu: Dizde sıvı kaybı nedeni osteoartrit olabilir. Böyle bir durumda inflamasyonu engellemek için steroid enjeksiyonu yapılabilir.

Hyalüronik asit enjeksiyonu: Hyalüronik asit, insan vücudunda bulunan bir maddedir. En fazla bulunduğu bölgelerden biri de eklem sıvısıdıfunduszeue.infoüronik asit, eklemlerin fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için oldukça önemlidir. Hyaluronik asit düzeylerindeki azalma olduğunda diz ekleminde yağlanma azalır. Dizin hareket fonksiyonların yeniden sağlayabilmek için eklem içine kayganlaştırıcı sıvı olarak bilinen hyalüronik asit enjeksiyonu yapılabilir.

Diyet ve Kilo Verme: Kilo kontrolü ve diyet, dizde sıvı kaybı yaşayan hastalara ilk olarak önerilir. Bu hastaların genellikle fazla kiloları vardır. Bunun için kilo vermek oldukça öfunduszeue.info kilolularda diz üzerine binen yük miktarında artış olur. Buna bağlı olarak dizde sıvı azalması ve hasar ciddileşir.

Kilo vermenin yanında önerilecek diyet değişiklikleri aşağıdadır:

• Susuz kalmamaya dikkat etmek
• Günlük olarak yeterli su tüketimi
• Daha az miktarda tuz tüketmek
• Yeterli ve dengeli beslenmek

Dizde Sıvı Kaybı Egzersizleri: Dizlerde sıvı kaybı bulunan hastalara özel bazı egzersizler önerilir. Fazla kiloları vermek ve egzersizler ile hastaların semptomları azalır.

Cerrahi Tedavi: Bazı hastalarda dizde sıvı kaybı nedeni dizde ciddi sonuçlara yol açmış olabilir. Böyle hastalar için dizde sıvı kaybı ameliyat gerektirebilir.

Eklem Sıvısı nedir?

Vücudumuzu çalışan bir makine olarak düşünürsek nasıl ki makine parçalarının birbirini eskitmemesi, zarar vermemesi ve aşınmaması için yağlama yapıyorsak vücudumuzdaki en büyük iki kemik olan diz kemiklerinin birbirine sürtünüp aşındırma yapmaması, ekleme zarar vermemesi için eklem içerisinde sinoviyal sıvı adı verilen bir eklem sıvısı bulunur. Bu sıvı herkeste bulunur fakat bazı kişilerde çeşitli sebeplerle bu sıvı azalır ya da biter. Bu durumda vücut bu sıvıyı yeterli oranda temin edemez ve dışardan eklem içerisine enjekte edilmesi gerekir.
Eklem sıvısının azalması ya da tamamen bitmesi eklemde ağrı ve hareket kısıtlılığına yol açar. Rahatsızlık ilk olarak kıkırdak aşınması ve kıkırdak azalmasıyla kendini gösterir. Zamanla dizleri bükmek, merdiven çıkmak gibi temel faaliyetler engellenir.

Eklem Sıvısı Neden Biter?

Yaşın ilerlemesi ile birlikte vücudumuzun sıvı kaybı kaçınılmaz olarak ortaya çıkar ama en önemli sebebi eklemlerin aşırı kullanılması ya da çok az kullanılmasıdır. Aşırı sportif faaliyetler eklemlere zarar vereceği gibi spordan ve hareketten tamamen uzak bir hayat yaşamak da eklemlerin çok az çalışıp güçsüzleşmesine sebep olur. Bunların yanı sıra fazla tuz tüketilmesi, yeterli su içilmemesi gibi durumlarda ise eklemlerimiz yeterli miktarda su temin edemeyecektir.

Eklem Sıvı Kaybı En Çok Kimlerde Görülür?

• Ağır işlerde çalışan kişiler
• Fazla kiloları olan kişiler
• Az su tüketenler
• Az hareket eden kişiler
• Aşırı fiziksel aktiviteye sahip olan kişiler
• Kalsiyum eksikliği yaşayan kişiler
• Şeker hastaları
• Kireçlenme sorunları olan kişiler

Eklem Sıvı Kaybı Belirtileri

Kıkırdak aşınması ve azalmasıyla birlikte kişide hareket kabiliyetinin azalması, yürümede zorluk çekme, oturup kalkmak gibi temel faaliyetlerin zorlaşması, eklem diz ağrılarının başlaması olarak ortaya çıkar. Siyovinal sıvı kaybından dolayı diz hareketlerinde dizden sürtünmeye bağlı olarak ses gelir.

Eklem Sıvı Kaybı Tedavileri

Egzersiz ve Fizik Tedavi
Sinoviyal eklem sıvıları diz kıkırdağına baskı sonucu salgılanır. İlk tedavi hastanın durumuna göre egzersiz veya fizik tedavi olabilir. Uzman tavsiyesi ile uygun bir egzersiz ve fizik tedavi programına başlanabilir, kilo vererek eklem üzerinde yük hafifletilip aşınma ve sürtünme azaltılarak rahatsızlığın ilerlemesi yavaşlatılıp durdurulabilir. Eklemlerin egzersizlerle güçlendirilmesi vücudun eklem sıvısı salgılamasına yardımcı olur.  Egzersizle yeterli sonuç alınamaz ise bu yöntemde ısrar etmeden diğer tedavi edici yöntemlere geçilmelidir.

Beslenme
D vitamini takviyesi de dizdeki sinoviyal sıvı kaybını yavaşlatabilir.

Kilo Verme

Sağlıklı bir şekilde kilo kaybetmek diz eklemindeki aşırı yükün azalmasını sağlar ve ağrıların ve sıvı kaybının azalmasına yardımcı olur. Tüm bu yöntemler sıvı kaybını azaltıp aşınmayı yavaşlatabilir ama dizde sıvı çok azalmış ya da bitmiş ise takviye şarttır.

Eklem Sıvısı Enjeksiyonu

Dejeneratif ve ya travma sonrası oluşan patolojilerden kaynaklanan ağrı veya hareket kabiliyetinin azalması durumlarında, riskli/hasarlı eklemlerin fizyolojik ve reolojik özelliklerin yenileyebilen bir sinoviyal sıvı alternatifidir.
Eklem sıvısı enjeksiyonun amacı diz ekleminde yoğun bir sıvı ortamı sağlayarak aşınmayı sona erdirmektir. Enjekte edilen sıvı içerisinde Sodyum hyalüronat bulunur viskoelastik özellikleri nedeniyle sinoviyal sıvının temel birleşenlerindendir ve eklemlere kayganlık özelliği kazandırır. Bu uygulamanın en temel görevi ağrıyı kesmek ve eklemlere hareket kabiliyeti kazandırmaktır. Eklem sıvı takviyesi ile eklem beslenerek aşınmış kıkırdak parçalarının bir araya toplanması sağlanıp dizin tedavisine yardımcı olunur ama tam bir tedavi değil yardımcı bir tedavidir. Tedavinin etkisi ortalama 5  - 6 ay sürer. Etkisi geçince yeniden sıvı enjeksiyonu yaptırmak gerekir.

Bir dizinizin diğerine göre daha şiş olduğunu hissediyorsanız ve beraberinde dizde ağrı ve hassasiyet de varsa dizde sıvı birikmesi sorunu yaşıyor olabilirsiniz. Normalde hepimizin dizinde bir miktar doğal eklem sıvısı bulunmaktadır. Ancak, bazı durumlarda eklem sıvısı aşırı derecede artıp, eklemde birikerek dizde şişlik, ağrı ve hareket zorluğuna neden olur. Eklem efüzyonu olarak da bilinen bu durum düşme, zorlanma, yaralanma, romatizmal hastalık, kireçlenme veya enfeksiyon gibi çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilmektedir.

Diz eklemi yük taşıyan bir eklem olduğundan diğer eklemlere göre daha sık hasar görmektedir. Bu nedenle, dizde sıvı birikmesi de yaygın görülen bir durumdur. Ancak, altta yatan neden tedavi edilmediğinde zamanla diz hareketlerinde zorluk yaşamaya başlayabilir ve günlük yaşamınızı kısıtlamak zorunda kalabilirsiniz.

Sorunun erken farkına varmak ve tedaviye başlamak için doğru bilgi edinmek önemlidir. Siz de benzer bir sorun yaşıyorsanız dizde sıvı birikmesi neden olur, belirtileri nelerdir ve dizde sıvı birikmesine ne iyi gelir sorularının yanıtı için yazımızın devamını okuyabilirsiniz. 

İçindekiler:

Dizde Sıvı Birikmesi (Eklem Efüzyonu) Neden Olur?

Dizde sıvı birikmesi, eklem içinde sıvının aşırı derecede artıp birikmesi sonucunda dizde şişliğe neden olan bir durumdur (Resim 1). Bu durum tıpta diz eklem efüzyonu olarak tanımlanmaktadır. Eklem efüzyonu el, dirsek, omuz ve ayak bileği gibi eklemlerde de görülmekle birlikte, sıklıkla diz eklemleri etkilenmektedir. 

Normalde hepimizin eklemlerinde ‘’eklem sıvısı’’ olarak bilinen az miktarda sıvı bulunmaktadır. Eklem sıvısı yani sinovyal sıvı, diz ekleminde yağlama görevi görerek hareket esnasında kemikler arasındaki sürtünmeyi azaltır. Böylece, rahat hareket etmeyi sağlarken koruyucu bir görev de görmektedir. Aynı zamanda, kıkırdak dokunun besin ve oksijen ihtiyacını karşılamaktadır.

Aslında, eklem sıvısı herhangi bir diz yaralanması olduğunda vücudun doğal koruma tepkisi olarak üretilmektedir. Normalde eklemde bulunan sıvı miktarı 4 ml’ye yakındır. Ancak kireçlenme, yaralanma veya enfeksiyon gibi çeşitli nedenlerle dizde aşırı eklem sıvısında artış olmakta ve şişlik, hareket kısıtlılığı gibi durumlara yol açabilmektedir.  

Dizde sıvı birikmesi nedenleri arasında aşağıdakiler bulunmaktadır;

• Yaralanmalar,
• Menisküs yırtılması,
• Bağ ve tendon yaralanmaları,
• Kırıklar,
• Kireçlenme,
• Gut, romatoid artrit gibi romatizmal hastalıklar,
• Eklem üzerinde tekrarlanan stres (dizin aşırı kullanımı gibi),
• Bursit (yastık görevi gören yumuşak keselerinin iltihaplanması),
• Enfeksiyon,
• Obezite(şişmanlık)
• Kist ve tümörler.

Dizinizde sıvı birikmesi mikrobik enfeksiyon nedeniyle olduğunda, belirtiler genellikle hızlı ve yoğun gelişmektedir. Eklem enfeksiyonu septik artrit olarak bilinmektedir. Böyle bir durumda diz eklemindeki şişliğe ateş, kızarıklık, belirgin hassasiyet ve hareketle birlikte artan ağrı eşlik eder.

Enfeksiyon kan dolaşımına yayılırsa ciddi sorunlara neden olabilmektedir. Bu nedenle septik artritten şüpheleniyorsanız derhal tıbbi yardım almanız önerilir.  

Dizde Sıvı Birikmesi Belirtileri Nelerdir?

Dizde sıvı birikmesi belirtileri arasında en tipik olanlar dizde şişlik, ağrı ve hareket kısıtlılığıdır. Özellikle etkilenen dizinizi diğer dizinizle karşılaştırdığınızda, diz kapağınızın üst tarafında daha belirgin olmak üzere dizin ön tarafında şişlik görürsünüz. Bazen şişlik nedeniyle dizi bükme ve açma hareketlerinde zorluk yaşayabilirsiniz.

Genel olarak dizde sıvı birikmesi belirtileri arasında şunlar bulunmaktadır (Resim 2):

• Diz kapağı çevresinde şişlik,
• Dizde ağrı ve hassasiyet,
• Eklemde katılık hissi,
• Etkilenen dizin üzerine ağırlık verememek,
• Diz hareketlerinde zorluk, hareketlerde kısıtlılık,
• Bazı durumlarda şişlik olan bölgede kızarıklık ve sıcaklık.

Dizde sıvı birikmesi belirtileri hafiften şiddetli dereceye kadar farklılık gösterebilmektedir. Ayrıca, eklem efüzyonuna neden olan duruma göre başka belirtiler de görülebilir. Örneğin, diz ekleminde sıvı birikmesi bir yaralanma sonucunda geliştiyse morarma, veya mikrobik enfeksiyon söz konusuysa kızarıklık, ateş, halsizlik gibi belirtiler olabilmektedir.

Peki, dizde şişlik ve sıvı birikmesi varsa ne zaman doktora gitmeniz gerekir?

• Diz ağrısı ve hassasiyet gibi belirtiler birkaç güne azalmıyorsa,
• Dizinizi bükme ve açma hareketleri yapamıyorsanız,
• Birkaç dakikadan fazla ayakta duramıyor ve yürüyemiyorsanız,
• Özellikle enfeksiyondan şüpheleniyorsanız bir ortopedi doktoruna başvurarak tıbbi yardım almayı ihmal etmeyin.

Dizde Sıvı Birikmesi Nasıl Teşhis Edilir?

Ortopedi doktoru tarafından yapılan fizik muayene, görüntüleme tetkikleri ve ekleminizden alınan sıvının laboratuvar değerlendirmesi ile dizde sıvı toplanması teşhis edilmektedir. Özellikle altta yatan nedeni bulmak için bir iğne ile dizinizden sıvı örneği alınabilir. Bu işleme aspirasyon adı verilmektedir. Ayrıca, aspirasyon işlemi dizinizdeki şişliği ve basıncı azaltacağından ağrıda hafifleme ve rahatlama sağlamaktadır. Ardından, laboratuvar testleri ile eklem sıvısının analizi yapılmaktadır.

Normalde eklem sıvısı yumurta akı kıvamında ve berraktır. Dizinizden alınan sıvının rengi, dokusu ve içeriği efüzyona neden olan durum hakkında bilgi verecektir. Örneğin, normalden daha fazla beyaz kan hücresinin tespit edilmesi enfeksiyon, ürik asit kristallerinin tespit edilmesi gut belirtisidir.

Bununla birlikte röntgen, manyetik rezonans görüntüleme (MR) ve bilgisayarlı tomografi (BT) gibi radyolojik görüntüleme tetkikleri de sorunun nedenini belirlemeye yardımcı olmaktadır.

Dizde Sıvı Birikmesi Tedavisi Nasıl Yapılır?

Dizde sıvı birikmesi tedavisi çoğunlukla altta yatan nedene bağlıdır ve kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Eklem efüzyonu için ilk dönem tedavileri arasında ağrı kesici ve antiinflamatuar ilaç kullanımı, dize soğuk uygulama, dinlenme gibi yöntemler bulunmaktadır. Eğer, dizinizde şiddetli bir şişlik varsa eklem içindeki basıncı azaltmak için biriken eklem sıvısı bir iğne ile çekilebilir. Bu işlem aspirasyon olarak bilinmektedir (Resim 3).

Diz ekleminde sıvı birikiminin nedeni enfeksiyon ise antibiyotik tedavisi ve artroskopik eklem yıkaması uygulanmaktadır. Romatoid artrit veya başka bir otoimmün artritiniz varsa doktorunuz yakınmalarınızı hafifletmek için ilaç reçete edebilmektedir.

Dizde sıvı birikmesi tedavisi için uygulanan yöntemleri şöyle sıralayabiliriz;

• İlaç tedavisi,
• Soğuk uygulama,
• Eklem aspirasyonu,
• İltihabı azaltmak ve ağrıyı hafifletmek için kortikosteroid enjeksiyonlar,
• Diz eklemini stabilize edebilmek için dizlik veya atel kullanımı.
• İlk dönemden geçtikten sonra dizin işlevini ve gücünü artırmak için fizik tedavi ve egzersiz.

Bu tedavi yöntemlerinden fayda sağlanmayan daha ciddi durumlarda ise cerrahi tedavi gerekebilmektedir. Ciddi eklem hasarı ve kireçlenme olan durumlarda en iyi seçenek diz protezi ameliyatı olmaktadır. Ayrıca, kapalı ameliyat yöntemi olan diz artroskopisi dizde şişliğe neden olan hasarı onarmak için uygulanabilmektedir. Eğer, septik artrit denilen ani başlangıçlı mirbik eklem enfeksiyonu saptanırsa, acil cerrahi müdahale gerekmektedir.

Dizde Sıvı Birikmesine Ne İyi Gelir?

Diz şişliğine ve dizde sıvı birikmesine iyi gelen, evde uygulayabileceğiniz bazı yöntemler bulunmaktadır (Resim 4). Siz de dizinizde şişlik ve sıvı birikmesi yaşıyorsanız aşağıdaki yöntemleri deneyebilirsiniz. Ancak, enfeksiyon gibi ciddi durumlarda ve şiddetli belirtilerde mutlaka tıbbı yardım almayı ihmal etmeyin.

• Dizde sıvı birikmesine iyi gelen yöntemlerden biri soğuk uygulamasıdır. Günde birkaç kez dakika boyunca buz torbasını bir havluya sarıp uygulayarak diz ağrısı ve şişliği hafifletmeye yardımcı olabilirsiniz.
• Ağır yük taşımak gibi aktivitelerden veya dizinizi yoracak hareketlerden mümkün olduğunca kaçının ve dinlenmeye çalışın.
• Eklem efüzyonuna bağlı dizde şişlik ve diz ağrısını hafifletmenin yollarından bir diğeri de etkilenen bacağı kalp hizasından yükseğe kaldırarak dinlendirmektir. Böylece, dizinize giden kan akışının azalmasına yardımcı olarak iltihabı, şişmeyi ve ağrıyı hafifletebilirsiniz. Rahat etmek için bacağınızın altına bir yastık koymayı deneyin.
• Bir bandajla bacağınızı hafifçe sararak şişliğin artmasını önleyebilirsiniz. Ancak, kan dolaşımını engellememek için çok sıkı bandaj yapmaktan kaçının.
• Özellikle eklem kireçlenmesi olan hastalar için dizde sıvı birikmesine iyi gelen yöntemlerden biri fizik tedavi ve egzersiz programlarıdır. Düşük yoğunlukta egzersizler yaparak yakınmalarınızı hafifletebilirsiniz.
• Ayrıca, doktorunuzun önereceği ağrı kesici ilaçları kullanmak da diz ağrınızı azaltacaktır.

Dizde Sıvı Birikmesi Önlenebilir Mi?

Eklem efüzyonu yani diz ekleminizde sıvı birikmesi her zaman engellenemese de alacağınız bazı önlemler ile bu riski azaltabilirsiniz. Diz sağlığınızı korumak ve dizde sıvı birikmesini önlemek için yapabileceklerinizden bazıları şunlardır:

• Sağlıklı kiloyu korumak,
• Yaşadığınız ağrıları görmezden gelmemek,
• Egzersiz yapmak ve dizinizin etrafındaki kasları güçlendirmek,
• Özellikle ilerleyen yaşlarda dizinizi fazla zorlayacak aktivite ve hareketlerden kaçınmak,
• Herhangi bir diz zedelenmesi yaşadığınızda eklem fazla hasar görmeden doktora başvurmak.

Dizinizde sıvı birikmesi sorunu diz ağrısına, eklem sertliğine ve hareket zorluğuna neden olabileceğinden günlük yaşantınızı olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, altta yatan sorunu belirlemek ve vakit kaybetmeden tedaviye başlamak için ortopedi doktoruna başvurmanız önemlidir. Unutmayın ki, tedaviyi ertelemek diz ekleminiz ve çevre dokularda uzun süreli ve geri dönüşü olmayan hasara neden olabilmektedir.

Diz eklem sağlığınızla ilgili tüm sorunlarda soru ve çözüm yolları için bizimle iletişime geçebilir, yorumlarınızı bizimle paylaşabilirsiniz.