Hava Yastığı Nasıl Açılır

Airbag sistemi, yolcuları ve sürücüyü kaza anında koruyan şişme özellikli yastıklardır. Hava yastığı olarak da bilinen airbag, çarpışma başladığı anda akıllı sensörler yardımıyla devreye girer. İç bölümünde hava içeren airbag yastıkları, vücudun araç içinde farklı bölgelere çarpmasını önlemek amacıyla tasarlanmıştır. Airbag güvenlik önleminden maksimum verim sağlamak için araç içinde doğru pozisyonda oturmak önemlidir. Böylece olası kaza durumunda alınan hasarı minimum seviyeye düşürebilirsiniz.

Airbag Nedir?

Airbag, yolcuların araç içinde veya dışındaki nesnelere çarpmasını önleyen havayla dolu yastıklardır. Otomatik olarak şişen ve yolcuları koruyan yastıklar, gizli paneller içinde yer alır. Kaza yaşanmadığı sürece airbag yastıklarının devreye girmesi ve açılması gözlenmez. Bunun sebebi airbag yastıklarını devreye alan sensörlerin kaza durumunda aktif hale gelmesidir. Ayrıca airbag yastıkları araç içindeki yolcuların birbirine çarpmasına da engel olur. Bu sayede kaza anında oluşan hasarı minimum seviyeye düşürmek mümkündür. Yeni model araçlarda zorunlu olarak bulunması gereken airbag sistemi ile güvenli şekilde seyahat edebilirsiniz.

Airbag Çeşitleri Nelerdir?

Tamamlayıcı koruma birimi olan airbag sistemi, emniyet kemerleri ile senkronize şekilde çalışır. Özel olarak tasarlanan airbag yastıkları, çarpışma durumunda ileriye doğru oluşan hareketi önlemeyi amaçlar. Baş ve gövdenin araç panellerine çarpmasını engelleyen airbag, yeni model araçlarda farklı sayıda bulunabilir. Airbag çeşitleri şu şekildedir;

●Ön hava yastıkları

●Yan hava yastıkları

●Şişme emniyet kemerleri

●Diz hava yastıkları

Ön Hava Yastıkları

SUV, kamyonet veya binek otomobil modellerinde standart donanım olarak yer alan ön hava yastıkları, direksiyon simidinde ve ön yolcu panelinde yer alır. Bazı modellerde ise ön yolcu hava yastığı sistemi ağırlık sensörüne bağlı şekilde çalışır. Yolcu ön hava yastığından maksimum verim elde etmek için çocukların ön koltukta seyahat etmemesi önerilir. Bunun sebebi ağırlık sensörünün birden fazla kişi bulunması durumunda yolcu ön hava yastığını pasif hale getirmesidir. Ön hava yastıklarından maksimum verim almak için emniyet kemerlerinin takılı olması ve doğru oturma pozisyonunda seyahat etmek gerekir.

Yan Hava Yastıkları

Birçok yeni binek araçta bulunan yan hava yastıkları, şiddetli kazalarda alınan zararın düşmesinde etkilidir. Akıllı sensörler ile devreye giren ve kapı üstlerine açılan yan hava yastıkları, perde hava yastığı olarak da adlandırılır. Koltukların yan tarafında bulunan hava yastıkları, gövdenin kaza sırasında hasar almasını önlemeyi amaçlar. Ayrıca tavanda yer alan yan hava yastıkları baş bölümünün camlara çarpmasını engellemeye yardımcı olur.

Şişme Emniyet Kemerleri

Şişme emniyet kemerleri, özel tasarımı ile yalnızca belirli modellerde yer alır. Hava yastığı işlevi gören şişme emniyet kemerleri, kaza anında otomatik olarak açılır. Kaza ile oluşan basıncı vücuda eşit şekilde dağıtan şişme emniyet kemerleri, hasar oluşumunu düşürmeye destek verir. Böylece sürücü ve yolcular kaza şiddetini daha düşük seviyede hisseder.

Diz Hava Yastıkları

Direksiyon simidi altında yer alan diz hava yastıkları, ön koltukta oturan yolcu ve sürücünün vücudunun alt kısmını korumak için etkilidir. Bunun sebebi açılan diz hava yastıklarının yolcu ile ön panel arasında olmasıdır. Ayrıca diz hava yastıkları motorun geriye kayması durumunda da bacakların araç içine sıkışmasını engeller. Kaza şiddetinin düşük seviyede hissedilmesinde etkili diz hava yastıkları, güvenli şekilde seyahat etmeye yardımcı olur.

Airbag Nasıl Çalışır?

Araçların ön, arka ve yan bölümlerinde bulunan akıllı sensörler, çarpma anında hava yastıklarını tetikler. Nitrojen gazı ile otomatik şekilde ve kısa sürede şişen hava yastıkları çarpma açısına göre anında harekete geçer. Sensörler sayesinde aktarılan elektrik sinyalleri, göz açıp kapayıncaya kadar çoktan iletilmiş olur. Hava yastıklarının kısa sürede şişmesi sayesinde şiddetli kazalarda oluşan hasar seviyesini düşürmek mümkündür. Ayrıca araçlarda yer alan ivmeölçer sayesinde anlık hız değişimleri airbag sisteminde analiz edilir. Böylece kaza dışında airbag açılması önlenmiş olur.

Airbag Hangi Durumlarda Çalışır?

Sürücü veya yolcular, emniyet kemeri taktıklarında ve doğru pozisyonda seyahat ettiklerinde maksimum korumaya sahip olur. Airbag sistemi, emniyet kemeri sensörleri ile ortak çalışma yürütür. Çarpma veya takla atma durumlarında airbag sistemi otomatik olarak devreye girer. Ancak çarpmanın şiddeti ve yönü de airbag sisteminin açılması üzerinde etkilidir.

Emniyet kemeri takan yolcular için yüksek eşikte açılan airbag sistemi, kemer takmayan yolcular için daha kısa sürede açılabilir. Bunun sebebi emniyet kemerinin, kaza şiddetini düşürmede etkili olmasıdır. Airbag sistemi, kaza sırasında ileri hareket varsa ön hava yastıklarını, yana doğru hareket oluşması durumunda da perde hava yastıklarını otomatik olarak açar. Ön panelde bulunan diz hava yastıkları ise yüksek şiddetli çarpışmalarda devreye girer.

Airbag Arıza Lambası Neden Yanar?

Airbag arıza lambası, güvenlik sisteminde problem oluşması durumunda ön gösterge panelinde yanar. Arıza türüne göre yanan airbag uyarı lambası, hava yastıklarının kaza anında açılıp açılmayacağı hakkında fikir verir. Hava yastıklarının arıza uyarısı vermesi seyahatlerin düşük güvenlikle gerçekleşmesi anlamına gelir. Bu sebeple seyahat öncesinde airbag sisteminin kontrol edilmesi ve arıza durumunda tamir gerçekleştirilmesi önemlidir. Bunun yanı sıra airbag arıza lambası yanmasının diğer sebepleri; hava yastıklarının ıslanması, hava piminin bozulması, yastık yayının zarar görmesi ve motor elektrik aksamında oluşan problemler olabilir. Airbag sisteminin yetkili servislerde kontrol edilmesi ise güvenli sürüşün sağlanmasında en etkili çözüm olabilir.

Günümüzde kişisel araç kullanımı her geçen gün artıyor ve artık neredeyse her ev en az bir araca ev sahipliği yapıyor. Şüphesiz ki bu durum, modern dünyada arabanın bir ihtiyaç olduğunu kanıtlar nitelikte. Yine de otomobil seçimi ihtiyaçlara göre değil; genelde hıza, dış görünüşe ya da arabanın iç hacmine bakarak yapılıyor. Oysa kullanıcısının ihtiyaçlarına tam anlamıyla karşılık verecek bir otomobilde dikkat edilmesi gereken asıl özellik, güvenlik sistemleri olmalı.

Söz konusu otomobil güvenlik sistemleri olduğunda ise akla ilk olarak hava yastıkları geliyor. Toyota Corolla’dan RAV4’e, Camry’den C-HR’a tüm Toyota modellerinde standart olarak sunulan hava yastıklarını bu denli önemli kılan şey ne? Hangi zamanlarda ve nasıl çalışıyor? Gelin birlikte bu soruların yanıtlarına ve hava yastığı teknolojisine bakalım.

Hava yastığı nedir?

Otomobil tarihinin kaderini değiştiren icatlardan biri olan hava yastıkları, günümüzde yolcuları kaza anında alınan darbelerden koruyan en önemli güvenlik ekipmanlarından birisi. Çarpışma esnasında gaz ile dolarak şişen, emniyet kemeri ile birlikte sürücünün ve diğer yolcuların güvenliğini sağlayan bu sistemin geçmişi aslında II. Dünya Savaşı’na kadar uzanıyor.

İlk kez savaş uçaklarında kullanılan hava yastıklarını otomobillerde kullanmak için ilk çalışmalara ’li yıllarda başlandı. Ancak o yıllarda bu çalışmalar beklenen takdiri göremedi. Bunun nedenlerinden biri de ilk hava yastığı örneklerinin kendini şişirecek otomatik bir mekanizmaya sahip olmamasıydı. Sürücü ya da fişek yardımı ile şişirilmesi gereken hava yastıkları da haliyle işlevsel bir tasarım olarak görülmüyordu. Ancak yılında John Pietz adlı bir kimyacının sıkıştırılmış gaz yerine katı itici kullanmasıyla tekrar tasarlanan bu teknolojiye dair akıllarda beliren soru işaretleri de böylece giderilmiş oldu.

Hava yastığı nasıl çalışır?

Otomobil sürücüleri ile yolcularına maksimum güvenlik sunmak amacıyla üretilen hava yastıkları, araçların modellerine ve donanım seviyelerine göre sayı ya da bulundukları konumlar açısından değişiklik gösterebilir. Ancak yaygın olarak bakıldığında; önde iki, ön koltukların yanlarında iki ve ön kapı çerçevelerinin üst kısımlarında iki tane olacak şekilde konumlandırılır.

Otomobilinizde seyir halindeyken yaşayacağınız kaza anında hava yastıkları nasıl açılır derseniz, şu şekilde özetlemek mümkün:

• Araç yolda giderken herhangi bir darbeye maruz kaldığında ani bir hız kaybı yaşar,
• Elektronik sensörler bu anı hız değişimini tespit eder,
• İvme ölçer darbenin derecesini ölçer ve eğer çarpışma yeterince kuvvetliyse hava yastığı sistemi tetiklenir,
• Kimyasal patlayıcı ateşlenir ve hava yastığı nitrojen ya da argon gazı dolarak şişer,
• Tamamen şişip araçtaki yolcuları güvence altına aldıktan sonra hava yastığının içindeki gaz, küçük deliklerden çıkarak tamamen boşalır.

Tüm bu süreç ise yalnızca milisaniye gibi kısa bir sürede yaşanır.

Hava yastığı tehlikeli mi?

Çarpma şiddetini ciddi oranda düşüren hava yastıkları özellikle kafa ve göğüs yaralanmalarını azaltmaya yöneliktir.

Yaklaşık 20 km/sa hızın üzerindeki kazalarda açılan hava yastıklarının görevlerini yerine getirebilmeleri için içinde tutuldukları hazneden saatte yaklaşık km’ye yakın bir hızla çıkmaları gerekmektedir ki bu durum özellikle çocuklar olmak üzere hava yastıklarına çok yakın oturan kişilere zarar verebilecek bir güçtür. Tam da bu nedenle çocuklar hiçbir zaman ve hiçbir koşulda aracın ön koltuğuna oturtulmamalıdır.

Öte yandan hava yastıkları ağırlıklı olarak önden ve yandan gelecek darbelerden sürücü ve yolcuyu korumak için tasarlanmıştır ve bu türden çarpışmaların yarısından fazlası ölüme sebebiyet veren kaza türleridir. Dolayısıyla hava yastıklarının yarattığı tahribat, engel olduğu zarardan daha küçüktür denebilir.