Müzikte Sesleri Göstermeye Yarayan Işaretlere Ne Denir

Genel Müzik Bilgisi

Müzik ( Musiki ) İnsanların kelimeler ile anlatamadığı duygu, düşünce ve hislerini melodik seslerle anlatma sanatıdır”. Müziğin diğer bir tanımı ise “insanların kendi yapılarına uygun, yaşadğı ortama göre sesleri kullanma sanatıdır” şeklindedir.

Ses Bir cismin titreşiminden meydana gelen dalgaların hava yolu ile kulağımıza ulaşmasına denir.

Sesin Duyulması (İşitme) İnsanlarda işitmeyi ve duymayı sağlayan organı kulaktır. Dış kulağa iletilen ses, orta kulağa intikal eder. Orta kulaktan ise iç kulağa geçerek sinirler aracılığı ile beyine ulaşır. Böylece ses beyinde canlandırılmış diğer bir deyişle duyulmuş olur.

Sesin Hızı Sesin herhangi bir cisim veya maddeden çıktığı andan itibaren bulunduğu ortama göre belirli bir ulaşma hızı vardır. Bu konuda yapılan çalışmalara göre durgun ve ısı derecesi sıfır olan bir ortamda ses saniyede metre hız yapar.

Sesin Titreşim Özelikleri Seslerin incelik - kalınlık dereceleri ve zamana göre titreşim özellikleri vardır. Örneğin LA sesi bir saniyede titreşim gerçekleştirir. Diğer sesler de buna göre düzenlenmiştir.

Müzik Sesleri Müzik sesleri İnsan Sesleri ve Müzik Aletleri Sesleri olmak üzere ikiye ayrılır.
•İnsan Sesleri İnsan sesleri , Kadın Sesleri ve Erkek sesleri olarak iki guruba ayrılır.
•Erkek Sesleri Tenor (İnce), Bariton (Orta) , Bas (Kalın) olarak üçe ayrılır.
•Kadın Sesleri Soprano (İnce) , Mezzo Soprano (Orta), Alto olarak üçe ayrılır.

Ses Merdiveni İnsan kulağı ile duyulması imkanı olan seslerin en kalınından en incesine kadar sıralanış biçimine ses merdiveni denir. Ses Merdiveni üç bölüme ayrılır : Bunlar Kaba Bölge, Orta Bölge ve Tiz Bölgedir.

Porte ( Dizek ) Seslerin nota şekilleri ile, üzerine yazıldığı beş yatay paralel çizgiden ve dört aralıktan oluşan şekle porte veya dizek denir.

Şekil - Porte
______________________________
______________________________
______________________________
______________________________
______________________________

Nota Müzik seslerini göstermeye yarayan işaretlere nota denir. Temel olarak müzik ‘ te 7 adet nota bulunmaktadır. Bunlar DO - RE - Mİ - FA - SOL - LA - Sİ ‘ dir.

Porte Üzerindeki Ek Çizgiler Portenin dışına taşan yani birinci çizgiden önce veya beşinci çizgiden sonra yazılması gereken notaları yazmak için çizilen çizgilerdir.

Port Üzerinde Nota Yerleri Türk Müziğinde genellikle KABA LA ile TİZ Mİ arasındaki notalar kullanılır.

Anahtar Portenin sol tarafına konulan ve konulduğu her çizgiye kendi adını veren şekle anahtar adı verilir. Müzikte üç tür anahtar bulunur. Bunlar SOL ANAHTARI , DO ANAHTARI ve FA ANAHTARIDIR.

Süre Notaların vermiş olduğu zaman bütünlüğüne süre denir. Sesli Süre ve Sessiz Süre olmak üzere iki çeşit süre vardır. Sesli süreler notaların seslendiriliş zamanını, sessiz süreler ise notalar arası bekleme zamanını ifade eder. Sessiz süreler Müzikte ES işareti ile tanımlanır.

Tam Ses İki bitişik notanın veya derecenin gösterdiği aralığa Tam Ses denir. Bu notaların gösterdiği küçük aralıklara da Yarım Ses denir

Koma İki tam ses arasındaki dokuz küçük sesin her birine verilen isimdir.

Ölçü Bir müzik eserinin eşit süreli bölümlerine Ölçü denir. Ölçü çizgileri porteye dikey olarak konulur. Her ölçüde ölçü rakamı kadar nota süreleri vardır.

Eksik Ölçü Anakrus Bazı eserlerde ilk ölçü çizgisinden önce gelen ölçülere verilen isimdir.

Derece Perde anlamına gelen bir terimdir. Seslerin arasındaki farka (ses farkına) derece denir.
Türk Müziğinde perdelerin nota isimlerinin yanı sıra özel isimleri de vardır. Örneğin LA sesi Dügah olarak bilinir, RE sesi Neva , KABA RE ise Yegah olarak adlandırılır.

GÜÇLÜ PERDE Türk müziğinde makamların dizilerinde dörtlü ve beşlilerin birleştiği ses güçlü perde veya güçlü ses denmektedir.

Dizi Türleri Nota veya derecelerin porte üzerinde diziliş şeklidir. Üç ayrı türü vardır. Bunlar :

A )Diatonik Tür
C )Kromatik Tür dür

Polifonik Çok sesli müziğe verilen isimdir.
Akor Birden fazla sesin aynı anda çıkarılmasına denir

Temel Nota Bilgisi #1

MÜZİK NEDİR?

Temel Nota Bilgisi, Duygularımızı, düşüncelerimizi veya olayları anlatmak amacıyla ölçülü ve düzenli seslerin sanat düşünceleri içerisinde ritm’li veya ritm’siz olarak bir araya getirme sanatıdır. Müziğin iki ana elemanının biri ses, diğeri ritm’dir.
Müzik ikiye ayrılır:

1. Sözlü müzik (Vokal müzik): İnsan sesiyle ve müzik aletleriyle yapılan müziktir.
2. Saz müziği ( Instrumental müzik): Yalnızca sazların çalması için yapılan müziktir.

Ses

Herhangi bir cisimden çıkan ses dalgalarının hava aracılığıyla kulağımıza ulaşmasına ses denir. İnsan kulağı 16 Hz Khz Mhz arasındaki sesleri duyabilmektedir. Sesin özellikleri şöyle sıralanabilir:

1. Sesin Yüksekliği: Seslerin tizliğini(inceliğini) ve pesliğini (kalınlığını) ifade eder.
2. Sesin Tınısı: Sesin ayırt edilebilme özelliği olan rengi-kişiliğidir. örnek, insan sesi,keman sesi, piyano sesi
3. Sesin şiddeti(Gürlük): Sesin kuvvetliliğini ve hafifliğini ifade eder.
4. Sesin sürekliliği: Sesin zaman içindeki yayılımını ifade eder. Uzunluk ve kısalığını belirtir.
5. Sesin Vurgusu: İfade ve yorum itibariyle seslerin vurgulanmasıdır.

Ritim

Seslerin belirli bir süre içerisinde ahenkli ve düzenli sıralanmasını sağlayan unsurdur.

Solfej

“okuma”   anlamına  gelir.   Notaları   adlarıyla,  sesleriyle   ve  süreleriyle okumaya denir.

Bona

Sesleri sadece adları ve süreleriyle okumaya denir.

Vuruş

Bir müzik yapını okurken süreleri oranlayıp ölçülendirebilmek için uygulanan yönteme vuruş denir. Vuruş ölçü esas alınarak yapılıfunduszeue.info, ayak veya başka materyallerle uygulanabilir.

Porte (Dizek)

Birbirine paralel beş yatay çizgi ve dört eşit aralıktan oluşan nota yazmak için kullanılan şekle denir.

Aynı zamanda porte çizgileri dışına da nota yazılmaktadır. Ek çizgi dediğimiz çizgiler kullanılır. Enstrüman veya vokalin sesinin ince veya kalınlığına göre porte çizgisinin altına ve üstüne ek çizgiler eklenir.

Nota ve Değerleri

NOTA: Sesleri göstermeye ve okumaya yarayan özel işaretlere nota denir. Notalar seslerin alfabesidir. Bütün sesleri tanımlayan yedi nota vardır. Bu notaları şekilleriyle tanırız. Birlik notadan altmış dörtlük nota sürelerine kadar notalar vardır.

Notalar porte çizgisinin sırayla üzerine ve arasına yazılır.

Süresi en uzun olan birlik notadır ve dört vuruştur. Birlik nota her seferinde süresi ve vuruş sayısı ikiye bölünerek diğer değerleri oluşturur. Bu notalar süre olarak kendi isimlerini alırlar. Örneğin 2’lik nota 2 vuruştur, yani tınlama süresi 2 birim kadardır. Sayısal olarak da 2/4 bütünün yarısıdır (birlik nota). Birlik notadan iki tane ikilik, dört tane dörtlük, sekiz tane sekizlik elde edilir diyebiliriz.

Birlik Nota:

-İkilik Nota:

-Dörtlük nota:

-Sekizlik Nota:

Not: Yukarıdaki tabloda görüldüğü gibi, iki adet sekizlik nota yan yana gelirse yukarıdan iliştirilen bir çizgiyle birleştirilebilirler. Bu durum iki adetten daha fazla sekizlik notalar için de geçerlidir.

-Onaltılık Nota:

Not: Yukarıdaki tabloda görüldüğü gibi, iki adet onaltılık nota yan yana gelirse yukarıdan iliştirilen bir çizgiyle birleştirilebilirler. Bu durum iki adetten daha fazla sekizlik notalar için de geçerlidir. Örneğin yukarıdaki tabloda dört adet onaltılık nota birleştirilmiştir.

Sesiz (Es-Susmalar) Notalar

Müzikte sessiz süreler susma ile gösterilir ve işaretlenir. Türkçede “susma”, “susku” ve “es” gibi benzer kelimelerle de belirtilir. Sesli notalar gibi sessiz notalarda da yedi susma işareti vardır.

Sessiz (es) notalarda isminden de anlaşıldığı gibi müzik partisinde işaretlerin olduğu yerde ses kesilir (susuturulur). Bu işaretlerin dizek üzerinde gösterimi aşağıdaki gibidir

• Sitemizde Nota ve Türkü Sözü Aramak İçin Tıklayınız.

Porte: Notaların üzerine yazıldığı eşit aralıklı beş çizgi ve dört aralıktan oluşan şekle porte (dizek) denir. Çizgiler aşağıdan yukarıya doğru sayılır. yüzyılda İtalyan rahip Guido d'Arrezo, nota okumayı kolaylaştırmak amacıyla renkli porte çizgilerini, ayrıca bir ilahinin her bir satırının ilk hecelerinden oluşan nota isimlerini müziğe kazandırmıştır. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Nota: Seslerin yüksekliklerini (incelik ve kalınlıklarını) ve sürelerini gösteren işarete denir. Porte üzerinde her bir nota farklı yerlere (çizgi üzerine veya aralığa) ve farklı biçimlerde yazılır. Her bir nota harflerle de gösterilir. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Do    Re   Mi    Fa    Sol       Si        Mi   Re    Do

C       D     E     F      G      A     B     C      B     A      G     F     E      D     C

Sol Anahtarı Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

      Portenin 2. çizgisinden başlayıp bu çizgiye adını veren ve ince sesleri göstermeye yarayan anahtardıfunduszeue.info Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Fa Anahtarı Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

        Portenin 3. ve 4. çizgilerinden başlamak üzere iki türü vardır. Kalın sesleri göstermek için kullanılır. Anahtarın iki noktası arasından geçen çizgi FA sesine aittir. Diğer notalar buna göre isimlendirilir. Piyanoda sol el eşlikleri ile kontrbas ve viyolonsel partisyonları Fa Anahtarında yazılıfunduszeue.info Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Nota Süreleri Porte üzerine yazılan notaların sürelerini anlamamızı sağlayan işaretlere nota süresi denir. Örnek: birlik Do notasını çalınması gerektiğinde, Do sesini şeklinde sayarak ve kesintisiz olarak 4 vuruş içerisinde kesintisiz olarak çalınıfunduszeue.info Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Sus İşaretleri (Es):Müzik yazısını oluşturan sesler, sesli ve sessiz süreler olarak ayrılır. Sesli süreler değişik zamanları içeren notalar, sessiz süreler de o zamanlar kadar değeri olan sus işaretleridir. Yedi nota biçimine karşılık yedi susma biçimi vardır. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

İnsan Sesleri Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

İnsan sesleri, Kadın sesleri ve Erkek sesleri olarak iki guruba ayrılır. Erkek Sesleri: Tenor (İnce), Bariton (Orta) , Bas (Kalın) olarak üçe ayrılır. Kadın Sesleri: Soprano (İnce), Mezzo Soprano (Orta), Alto olarak üçe ayrılır.   Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Ses Merdiveni Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

İnsan kulağı ile duyulma imkânı olan seslerin en kalınından en incesine kadar sıralanış biçimine ses merdiveni denir. Ses Merdiveni üç bölüme ayrılır. Bunlar Kaba bölge, Orta bölge ve Tiz böfunduszeue.info Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Aralık  Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

İki nota arasındaki mesafeye yani ses farkına denir.  Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Süre Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Notaların vermiş olduğu zaman bütünlüğüne süre denir. Sesli Süre ve Sessiz Süre olmak üzere iki çeşit süre vardır. Sesli süreler notaların seslendiriliş zamanını, sessiz süreler ise notalar arası bekleme zamanını ifade eder. Sessiz süreler Müzikte Es işareti ile tanımlanıfunduszeue.info Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Ses Değiştirici İşaretler Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Sesleri inceltmek ya da kalınlaştırmak için ses değiştirici işaretler kullanılır. Bu işaretler notanın önüne, çizgilere ve boşluklara yazılır. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Geçici değişikliğe uğrayan sesler ölçü içinde işaretle gösterilerek belirtilir. Bu durumda ses değiştirici işaret sadece bulunduğu ölçü içinde etkili olur. Ses değiştirici işaretler dizeğin başına, anahtardan hemen sonra yazıldıklarında şarkı boyunca ait oldukları sesi etkilerler. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Ölçü Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Bir müzik eserinin eşit süreli bölümlerine Ölçü denir. Ölçü çizgileri porteye dikey olarak konulur. Her ölçüde ölçü rakamı kadar nota süreleri vardıfunduszeue.info Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Ritim Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Birbiri ardına eşit aralıklı, düzenlerle sıralanan vuruşlara ritim denir. Basit Ritimler 2/4, 3/4, 4/4 (C) şeklinde gösterilirler. Bileşik ritimler ise Basit Ritimlerin birbirine eklenmesiyle oluşurlar 5/8, 6/8, 7/8, 8/8, 9/8 ritimler Bileşik ritimlere verilebilecek örneklerdir. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Temel Müzik Terimleri Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Müzikte çeşitliliği sağlayan da bu işaretlerdir. Bu işaretleri de iki ana grupta ayıfunduszeue.info Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Hız Terimleri Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Hareket, bir müzik eserinin hangi yavaşlıkta veya hangi hızlılıkta çalınacağını belirtir. En yavaş en hızlı birçok hız terimi vardır. Bu terimlerin çoğu İtalyancadan funduszeue.info Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Terimler müzik parçasının –notasının-dizeğinin sol üstüne yazılır.

Grave:            Çok ağır    Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara       

Lento:            Ağır Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Largo:            Geniş Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Larghetto:      Oldukça geniş Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Adagio:          Acele etmeden Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Andante:        Orta yürüme    hızında Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Moderato:      Orta hızda Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Allegretto:      Oldukça hızlı Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Allegro:          Hızlı Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Vivace:          Canlı Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Presto:           Çok hızlı Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Prestissimo:   Son derece hızlı Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Nüans Terimleri Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Bir müzik eserinin yorumlanması sırasında, seslere uygulanan kuvvet yada hafiflik derecelerine nüans denir. Bunlar gürlük terimlerini oluşturur. Terimler nota üzerinde kısaltmalar şeklinde kullanılır. Başlıca nüans terimleri aşağıdadır.P Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankaraiyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Terim                       Anlatımı                   Kısaltması       Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara
Pianissimo              çok hafif                  pp. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara
Piano                       Hafif                        p. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara
Mezzo piano            orta hafiflikte           mp. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara
Mezzo forte             orta kuvvete            mf. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara
Forte                       Kuvvetli                   f. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara
fortissimo                çok kuvvetli             ff. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara
Molto fortissimo       çok fazla kuvvetli     fff. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara
Forzando,con forza         çok kuvvetli, vurgulu       fz. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara
Forte piano              kuvvetliden sonra hafif            fp. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara
Crescendo              gittikçe kuvvetlenerek             cresc. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Decrescendo           gittikçe hafifleyerek                 decresc. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Uzatma İşaretleri Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Uzatma Noktası Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Herhangi bir notanın “yanına” konulan nokta, o notayı kendi değerinin yarısı kadar uzatır. Örneğin, iki vuruşluk bir nota kendi değerinin yarısı kadar uzayacağı için 3 vuruş olarak, bir vuruşluk bir nota ise, bir buçuk vuruş olarak çalınır ya da funduszeue.info Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu AnkarayanPiyano Kursu Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Uzatma Bağı Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Aynı adı taşıyan iki notayı birbirine bağlayan bağa “uzatma bağı” denir. Uzatma bağı ile birbirine bağlanan notalardan iki notanın süresi birinciye eklenerek okunur. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano

“Puandorg” ya da “fermata” adı verilen işaret ise, notayı serbest olarak uzatır. Puandorglu nota genellikle kendi değerinin iki katı kadar uzar, ancak yorumcu isterse bunu daha kısa ya da uzun yapabilir.  Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara  iyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Müzikte “Es”ler Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Tıpkı konuşmalarımızdaki duraksamalar, yazıdaki noktalar gibi, müzikte de çoğu zaman cümle bitişlerinde “es” yani susulması gereken yerler vardır. Esi gördüğümüz yerde, değeri kadar susarız. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

En uzun es de yine 4 vuruşluktur. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Ancak bir eserde, daha fazla susulması isteniyorsa, o ölçüye 4 vuruşluk es konur ve yanına ya da üzerine kaç ölçü boyunca susulması gerektiği yazılır. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Ölçü Kavramı ve Ölçü Çizgileri Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Herhangi bir nota yazısına baktığımız zaman, müziğin çizgilerle kendi içinde bölümlere ayrıldığını görürüz. İşte bu çizgilere, ölçü çizgisi, iki ölçü çizgisi içinde kalan bölmeye de “ölçü” denir. Notaların zamana göre düzenlenmesi için ölçülere ayırmak gereklidir. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara

Bir parça ya da eser bittiğinde, biri ince biri kalın iki çizgiden oluşan bir sembolle, parçanın bittiği belirtilir. Bu çizgiye de “bitiş” ya da “final çizgisi” denir. Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara Piyano Kursu Ankara