Yalnızlık Nasıl Yenilir

Yalnızlık Duygusu Nasıl Yenilir?

Yalnızlık Duygusu Nasıl Yenilir?

Dünya döndükçe her yeni güne merhaba diyoruz farkında olmaksızın veya farkındalıkla. Her gün doğan güneşin ışığı ile kamaşıyor gözlerimiz ve sabah tazeliğinin kokusu buram buram hissettiriyor kendisini. Kendi penceremden, dünyaya bakmak ve dünya üzerinde yaşayan bütün canlılara bakmak, her yeni doğan günde hissettiğim, kendi cennetimden başka bir şey değildir. Öylesine geniştir ki penceremin dünyaya bakan bu tarafı. Okyanuslar, derin dalgalar, dağlar, ovalar ve yaylalar kadar geniş ve büyüktür.  İçimde kocaman nehirlerin çağıl çağıl aktığını hissettirir tüm bu gördüklerim.  

Her sabah kalkıp işe gitmek, bütün bu düşündüklerimin yanında sıradanlaşmaktan öteye geçer o vakit. Kendini tekrar eden aynı işleri yapmak ve aynı uğraşlarla vakit geçirmek büyük bir yük yükleyecekken üstüme, başka bir pencereden bakıp anlamaya çalışırım tüm bu yaşadıklarımı. İçimde büyüyen bir ağacın dallanışını, yapraklanışını hissetmekten kendimi alamam. Öylece içimde büyüyen bir ağacın dallarına takılmadan, büyür giderim bende. İçimde büyüyen o ağacın varlığının farkına varınca, müthiş bir bağ kurulur. Öylesine büyük ve anlamlı bir bağ ki bu, hayatı anlamlı kılan her adım da benimle olur. İçimde açan rengarenk çiçeklerin,  salyangozların, aslanların, tavşanların, güzel insanların, güzellikten kaçan insanların hikâyesini anlatır durur. Bu anlattıklarımın benim kendim ile kurduğum müthiş bağın eseridir.

Kendi iç bahçemden kurduğum bağ ile dünyayı aramaya çalışmam ve bulma gayretim, kendimi aramamdan ötürüdür. Kendimi keşfettikçe ve kendimi buldukça hayatın açmazları içinde kaybolduğumu sanmış olsam da her defasında nasıl da yanıldığımı görebilmiş olmaktayım. Önce kendimle kurduğum ilişkinin ve yaşadığım sürecin keşfine dalıp, gerçek olan dış dünya ile ilişki kurmak gibisi var mıdır? Gerçek bir dış dünya demek,  dünyanın herkes tarafından algılanabildiği ve herkes tarafından kabul görebildiği genel geçer kuralların olduğu yer anlamına gelmektedir. Kısacası benim içimde çiçekler açtıkça, dış dünyada da çiçeklerimin açması kaçınılmazdır. Dış dünyamda çiçeklerim açtıkça, başka bahçeleri de renklendireceği esastır. Başka bahçelerde renklenen çiçekler başka insanlara heyecan vermektedir bu vesile ile.

Böylece ilk önce kendi içimizde kurmuş olduğumuz ilişkinin bizi başka bir mecraya taşıması, hiçbir zaman yalnız olmadığımızı anlatmaktadır. Yanımızda gerçek anlamda biri olsa da olmasa da. Bunun neticesinde ortaya çıkan durum, insanın dış dünya ile kurduğu bağ ve bu bağın sonunda oluşan temel ilişkiler önem kazanmaktadır. İç dünyamızda kasırgalar eserse, dış dünyanın bize verebileceği hiçbir aydınlık ve gül bahçesi yoktur. Dış dünyamızda kasırgalar eserse eğer, iç dünyamızdaki keşfe değer güzellikler, o kasırgalarla rahat rahat baş edebilmektedir. Eric Fromm bu durumu patolojik yalnızlık olarak ifadelendirmektedir. “Patolojik yalnızlık, insanı milyonlarca insanın olduğu bir çevre içinde bile yalnız hissettirir” demiştir. 

Hayatın akan ve devam eden tarafı içinde bir sürü insan ve alabildiğine derin anlamlar taşıyan bir yaşam döngüsü vardır. Hiç kimse bu yaşam döngüsünün içinde yalnız değildir. Yeter ki iç dünyamızı, bütünlük, bağ ve ilişki kurmaya müsait hale getirmeye çalışmak için kendimize izin verelim.

Ayşe Handan Özkan Selim

Klinik Psikolog

Yalnızlık, hayatımızda olağan bir kavram olsa da bazı kişiler için tahammül etmesi zorlu ve stres yaratabilen bir unsur haline gelebilir. Yalnız kalmaktan korkmaya monofobi adı verilir. Monofobi insanlar arasında oldukça yaygın rastlanan bir durumdur. “Yalnız kalma korkusu nedir?” sorusunun en basit cevabı kişinin yalnız kaldığında başına bir tehlike geleceğinden ve bu tehlikeden kimsenin haberinin olmayacağından korkmasıdır. Yalnızlık korkusu kişilerin bulunduğu yerlerden bağımsız olarak gelişebilir. Hatta birçok kişi için en güvenli yer olan evde dahi yalnızlık korku kaynağına dönüşebilir. Bu hissin üstesinden gelmek için yapılması gereken birçok şey bulunmaktadır. Yalnız kalma korkusu olan kişilerin zaman kaybetmeden çeşitli önlemler alması iyi hissetmeleri adına önemli bir gerekliliktir.

Çok çeşitli nedenlere bağlı olarak yalnız kalma fobisi meydana gelebilmektedir. Daha önce yaşanmış bir travma, genetik yatkınlık, sosyal ilişkilerde başarısızlık ve stres gibi etmenler yalnız kalma korkusuna neden olabilmektedir. Yalnızlık korkusunda en sık rastlanan nedenler arasında kazalar da yer alır. Özellikle evde bir kaza ya da talihsizlik yaşamış olan kişilerde yalnız kalma korkusuna sıkça rastlanır.

Yalnız Kalma Korkusu Nedir?

Yalnız kalmaktan korkmak olağan dışı bir durum değildir, birçok kişi hayatının bir döneminde bu korkuyu hissedebilir. Ancak bazı kişilerde bu korku yalnız kalınan her an etkisini hissettirebilir ve şiddeti nedeniyle kişinin panik olmasına yol açabilir.

Haneler bireylerin kendilerini güvende hissetmeleri gereken yerlerdir. Yaşam alanları ile ilgili hissedilen güvensizlik bireylerin tüm yaşamlarını etkisi altına alabilir. Özellikle yalnız yaşayan ve geçmiş dönemde güvenlik sorunları ile karşılaşmış kişilerde travma oluşumları sıklıkla gözlemlenmektedir. Bu hisler yaşam kalitesini düşürür ve bireylerin tüm hayatını etkileyebilir.  Bu noktada “Yalnız kalma korkusu nasıl yenilir?” sorusu devreye girmektedir.  Yalnız kalma korkusunu yenebilmek için kişisel çabaların yanı sıra kişinin kendini güvende kalmasını sağlayacak önlemlerin de alınması gerekmektedir.

Evde Yalnız Kalma Korkusunun Üstesinden Nasıl Gelinir?

“Yalnızlık korkusu nasıl yenilir?” sorusunun maalesef tek ve basit bir cevabı yoktur. Bu sürecin yönetimi son derece önemlidir. Genellikle yalnız kalma korkusuna sahip olan kişiler terapist yardımı almaktadır. Bazı durumlarda ise sakinleştirici ilaçlar kullanılmaktadır. Bunlar kişinin kendi korkularını yenmeye yönelik çabalarıdır. Yalnız kalma korkusunun üstesinden gelebilmek için kişinin kendini güvende hissetmesi son derece önemlidir. Bu noktada gündeme ev güvenlik sistemleri gelir. Güvenlik sistemleri kişilerin yalnızken bile kendilerini güvende hissetmesini sağlar. Yeni nesil güvenlik çözümleri farklı ihtiyaçlara hitap edebilmektedir. Daha önce eve hırsız girdiği için yalnız kalmaktan korkan kişiler için hırsız alarmı ya da yangından korkan kişiler için yangın alarmı gibi çözümler bulunmaktadır. Bu sistemler özellikle geç saatlerde kişilerin kendilerini daha rahat hissetmelerini sağlar.

SECOM ile Evde Yalnız Kalma Korkunuzu Yenin

SECOM’un gelişmiş güvenlik önlemleri ile evinizi ve sevdiklerinizi güvence altına alabilirsiniz. Bu sayede sizin ya da evde başka birinin hissettiği yalnız korkusunun üstesinden daha kolay gelebilirsiniz. Güvenlik sistemlerinin yanı sıra 7 gün 24 saat çalışan alarm izleme sistemi acil durumlarda devreye girerek hem ev halkının hem de kolluk birimlerinin bilgilendirilmesini sağlar. Bu sayede potansiyel tehlike anlarında ekipler erken müdahale etme şansı yakalanmaktadır. Evde tek kalamama korkusu kişiler için ciddi bir problemdir ve kişi içsel olarak güvende hissetmedikçe daha da büyümektedir. Kişinin çevresinin gerçekten güvende olması ve güvende hissetmesi son derece önemlidir. Ev Güvenlik Sistemleri sayesinde potansiyel tehlikelerin caydırılması ve kolluk birimlerine hızlı bir şekilde haber verilmesi bireylerin güvende hissetmesini kolaylaştıracak en önemli gereksinimlerin başında gelir.

İnsanın kendini acıdan korumak istemesi doğaldır. Bu nedenle özellikle aşk ve sevgi konusunda biraz çekimser davranabilirsiniz. Sonuçta kimse hüsrana uğrayacağı bir yolculuğa başlamak istemez. Bu yüzden de temkinli ilerleyebilir. Ama hayat sürekli kaçınarak, çekinerek de yaşanmaz. Bazen riskler almak, sonunda üzülme ihtimali olduğunu bilerek de olsa denemek gerekir. Bu şekilde tüm duyguları tecrübe etme şansı yakalayabilirsiniz. Tabii ki herkes her zaman risk almaya, farklı adımlar atmaya hazır olmayabilir. Duygularla yüzleşmek, birilerine bağlanmak ve aşkı yaşama fikri korkutucu bile gelebilir.

Aşktan ve sevmekten aşırı derecede korkmak ise bambaşka bir durumdur. Biraz çekinmek, tereddütle yaklaşmak ile bu durumun fobiye dönüşmesi arasında büyük bir fark yatar. Tabii aşık olma fobisini ilk etapta zararsız gibi görünen kaçınma davranışları da tetikleyebilir. Filofobi olarak da adlandırılan, birçok tarihçinin İngiltere Kraliçesi I. Elizabeth'in de mustarip olduğunu düşündüğü bu korku zamanla insanı sevgiden tamamen uzaklaştırabilir. Bu da derin bir yalnızlık ve mutsuzluk getirebilir.

Peki, bu korkuyla başa çıkmanın bir yolu yok mu? Tabii ki de var. Hiçbir zaman korkuların esiri olmak zorunda değiliz. “Filofobi nedir, belirtileri nelerdir ve nasıl savaşılır?” sorularının yanıtlarını sizler için hazırladığımız bu yazıda bulabilirsiniz.

Filofobi Nedir?

Filofobi, birine aşık olmaktan ya da derin duygular beslemekten korkma durumdur. Filofobi ne demek, sorusunun yanıtına kelime anlamı olarak bakarsak; Yunanca “philos” sevmek, sevgi ve “phobos” korku kelimelerinden oluştuğunu görebiliriz. Literatürde net olarak tanımlanmamış özgül fobilerden biri olan aşık olma korkusu bir kaygı bozukluğu olarak değerlendirilir. DSM-5’te yer almaz ve teşhisi konulacak filofobi hastalığı diye bir şey aslında yoktur. Fakat birçok ruh sağlığı uzmanı bu fobinin farklı kişilerde görüldüğünü ve genel fobi tanı kriterlerine uygun şekilde kişilerin hayatlarını olumsuz etkilediğini dile getirir.

Filofobi de diğerlerine benzer şekilde mantıksız bir korku duygusunu ve beraberinde gelen kaygıyı ifade eder. Uzun vadede insanı yalnızlığa ve sevgisizliğe mahrum edebilecek bir fobidir. Filofobik insanlar:

• Sevmekten ve sevilmekten olabildiğince kaçmaya çalışırlar. Potansiyel bir ilişkiyi başlamadan bitirirler.
• İzole bir hayatı tercih ederek insanlardan ve sevilme, sevme ihtimalinden uzak yaşamaya çalışırlar.
• Başkaları ile aralarına her zaman mesafeler koyarlar, duvarları vardır.
• Bir ilişkiye girdiklerinde ise panik olabilir, nasıl davranacağını ya da iletişim kuracağını bilemeyebilirler.
• Çoğu zaman sevmek ya da sevilmekle ilgili tecrübeleri olmadığı için denemelerinden de başarısız ayrılabilirler.

Filofobi insanın en önemli ihtiyaçlarından biri olan sevmek ve sevilmeye ket vurduğu için yaşamı oldukça olumsuz etkiler. Kontrol altına alınmadığında insana yaşattığı yalnızlık ve sevgisizlik; depresyon, uyku ve kişilik bozuklukları gibi farklı sorunlara da yol açabilir.

Filofobi Neden Olur?

Filofobinin nedenleri genellikle geçmişte yaşanan kötü tecrübeler ve travmatik yaşantılar ile ilgilidir. Bunun yanında sevgiye ve aşka bakış açısı, toplumsal normlar ve farklı korkular da devreye girebilir. Genel anlamda aşk fobisine yol açabilecek durumları şöyle özetleyebiliriz:

• Geçmişteki travmatik ilişkiler, aşık olma korkusunun gelişmesine katkıda bulunabilir. Kalp kırıklığı, ihanete ya da istismara uğramak ilişkilerden uzak durmaya yol açabilir. Bu durum hem romantik hem sosyal ilişkiler için geçerli aslında. Ailesi tarafından sevgi gösterisi altında istismara uğrayan, arkadaşı tarafından manipüle edilen veya partneri tarafından aldatılan birinde, fobi oluşabilir.
• Zor ya da kötü biten bir ilişkiye şahit olmak da aşık olma korkusunun oluşmasına yol açabilir. Ebeveynleri sürekli kavga eden ve ardından boşanan bir çocuk ilişkileri; kötü, üzücü, acı verici olarak kodlayabilir. Bu da filofobiye yol açabilir.
• Filofobi sevgiyi yasaklayan, sömüren ya da göz ardı eden kültürel kurallar veya inanışlar sebebiyle de ortaya çıkabilir. Birçok toplumda evliliklerin bir kısmı araya aşk ve gerçek sevgi girmeden, baskı sonucunda gerçekleştirilir. Genç yaşta, toplumun dayattıkları sebebiyle evlenmek zorunda kalmak gibi durumlar filofobi gelişiminde rol oynayabilir.
• Reddedilmekten ya da terk edilmekten korkan bir insanda filofobi oluşabilir. Sevdiği birini eninde sonunda kaybedeceğini düşünen biri sevmekten kaçınabilir. Çocuk yaşta ailesi tarafından terk edilmiş ya da yaşadığı ilk romantik ilişkilerde travmatik bir şekilde reddedilmiş kişiler, aşık olma korkusu ile baş başa kalabilirler.
• Sevmeyi ve sevilmeyi bilmemek de filofobiyi tetikleyebilir. Yalnız büyümüş, ailesinden yeterli sevgi görmemiş bir çocuk sevmekten korkabilir. Çünkü sevgi onun için tamamen gizemli ve belirsiz bir kavramdır.

Filofobi Belirtileri Nelerdir?

Filofobinin belirtileri ve belirtilerin şiddeti kişiden kişiye değişebilir. Genel olarak aşık olma korkusu belirtileri şöyle sıralanabilir:

• Aşk ve sevgi kavramlarından mantıksız bir şekilde korkmak.
• Samimi ilişkiler kuramamak, kurmak istememek.
• Başka biriyle duygusal olarak yakınlaşma fikrinden korkmak, çekinmek.
• İnsanlardan kaçmak, tecrit edilmiş bir hayat yaşamak.
• Duyguları bastırmak ve ifade etmekte zorlanmak.
• Potansiyel romantik ilişkileri sabote etmek.
• Park, kutlamalar, düğün, sinema gibi çiftlerle karşılaşılabilecek ortamlardan uzak durmak.

Bunların yanında filofobik kişilerde ilişki ihtimali ve denemeleri anksiyete ataklarına yol açabilir. Terleme, çarpıntı, nefes darlığı ve baş dönmesi gibi fiziksel fobi semptomları da görülebilir. İleri düzeydeki filofobide insanlarla fiziksel temastan da korkulabilir.

Filofobi Nasıl Yenilir?

Filofobiden kurtulmak ve kendinizi sevmenin, sevginin güzellikleri ile buluşturmak için yapabileceğiniz en iyi şey bir uzmandan yardım almak. Bir psikolojik danışman ile bu sorun üzerine çalışmak. Bu adımda izlenen yolları birazdan açıklayacağız. Ondan önce sizin kendi başınıza yapabileceklerinizden bahsedelim:

• Geçmişteki ilişkilerinizi değerlendirerek yaşadığınız korkunun neyle alakalı olduğunu bulabilirsiniz. Bu adım terapi süresince de tamamlanabilir, terapiye gitmenize vesile de olabilir.
• İlişkilerde mutlu hissetmenizi engelleyen faktörleri, sizi geri tutan düşünceleri belirlemek ve ortadan kaldırmaya çalışmak faydalı olabilir.
• Zorlu, üzücü ve sınayıcı duyguları da hayatınıza alın. Elbette, hiç kimse istemez; ama üzülmek, kırılmak ve hayal kırıklığına uğramak da hayatın bir parçası. Bunları kabullenip, bu duygulardan bir şeyler öğrenmek de oldukça önemli.
• İnsanların sizinle iletişim kurmasına izin verebilir, duvarlarınızı ve önyargılarınızı bir kenara bırakmaya çalışabilirsiniz.

Filofobi Tedavisi Nasıldır?

Filofobi için genellikle önerilen ana tedavi danışmanlıktır. Bir ruh sağlığı uzmanıyla çalışabilirsiniz. Terapistiniz;

• Aşık olma korkusuna neyin neden olduğunu belirlemek,
• Bu nedenleri aşmak,
• Sevgi ve ilişkiler üzerine kalıplaşmış olumsuz düşünceleri yıkmak için Bilişsel Davranışçı Terapiyi kullanabilir.

Filofobi kontrol altına alınmazsa kişiyi amansız bir yalnızlığa sürükleyebilir. Bu yalnızlık ve sevgisizlik de depresyon, madde bağımlılığı ve intihar düşüncelerine yol açabilir.

Bu makaledeki bilgileri faydalı bulduysanız "Mutluluğa Ulaşmayı Zorlaştıran Çerofobi Nedir?" yazımızı da inceleyebilirsiniz.

Sayfa içeriği yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka bir uzmana başvurunuz.