Veraset Ve Intikal Işlemleri Kolaylaşıyor

Veraset İlamı Alınması

Miras kalan bir gayrimenkul, taşınır mal veya bankadaki mevduat gibi mal varlığı değerlerinin mirasçılara intikali için yapılması gereken ilk işlem veraset ilamı yani mirasçılık belgesi alınmasıdır. Veraset ilamı noterden veya sulh hukuk mahkemesinden alınabilmektedir.

Eğer nüfus kayıtlarında kapalı kayıt yoksa noterden ücreti mukabilinde veraset ilamının alınması mümkündür. Notere başvurarak kapalı kaydın olup olmadığını öğrenmek mümkündür. Bunun için mirasçılardan birinin nüfus kağıdı ile notere başvurusu yeterlidir. Kapalı kayıt varsa sulh hukuk mahkemesine müracaat edilerek mirasçılardan herhangi birisi kısa süre içerisinde mirasçılık belgesi çıkartabilir.

Veraset ilamı murisin yasal mirasçılarının kimler olduğunu ve bu kimselerin yasal miras pay oranlarını gösterir. Bundan sonra yapılacak intikal işlemleri bu oranlara göre yapılacaktır. Mirasçılar daha sonra yapacakları miras sözleşmesi veya açacakları miras davası ile mirası farklı oran ve şekillerde paylaşabilirler.

Tapu Müdürlüğünden Tapu Kaydının Temini

Bu aşamadan sonra tapunun fotokopisi ve tapu kaydı gerekecektir. Belediyeye rayiç değer alırken ve vergi dairesine veraset intikal beyannamesi verirken lazım olacak olan tapu kaydının gayrimenkulün bulunduğu yer tapu müdürlüğünden alınması mümkündür.

Yine tapu kaydını da mirasçılardan herhangi biri tapu müdürlüğünden temin edebilir. Tapu kaydının hem belediyede hem de vergi dairesinde kullanılması gerekeceğinden iki örnek alınması gereklidir.

Gayrimenkulün bulunduğu yerdeki belediyeye başvurarak intikali yapılacak gayrimenkulün rayiç değerini gösteren belge alınmalıdır. Bu belge veraset intikal vergi dairesine beyanname verme aşamasında ibraz edilecektir.

Burada dikkat edilmesi gereken husus rayiç değerin murisin vefat tarihine göre hesaplatılmasıdır. Veraset intikal vergisinin ödenmesinde esas olan murisin vefat tarihi olduğundan rayiç değerin de bu tarihe göre alınması gerekir. Rayiç değer belgesi de hem vergi dairesine hem de tapuya ibraz edileceğinden iki tane alınmalıdır.

Vefat eden mükellefin varisleri için beyan süresi ve gerekli belgeler nelerdir?

Vefat eden mükellefin varisleri için beyan süresi mükellefin ölüm tarihlerinden itibaren 3 Ay’dır.

Beyan için gerekli belgeler;

• Veraset ilamı
• Verasete konu olan gayrimenkullerin tapularının fotokopisi
• Varislere ait T.C. Kimlik No
• Varislerinden en az bir kişinin ikametgah adresi ve iletişim bilgileri

Not: Beyanname ve Vergi İşlemlerinizde;  82 54 Whatsapp Hattımızdan, 4 numarası ile Çağrı Merkezimizden ve  [email protected] mail adresimizden destek alabilirsiniz.

Uygulamada karşılaşılan bürokrasi ve kağıt işlerinin yoğunluğu sebebiyle mirasçı sıfatını haiz  vatandaşlarımız çoğu zaman kendilerine miras kalan taşınmazların devrini sağlayarak kendi isimlerine tapu çıkaramamaktadır. Burada meselenin özünde bu işlemlerin zorluğu yahut şartları değil Veraset ve İntikal Vergi Dairesinin mirasçılardan istediği farklı türde belgeler ve bu belgelerin nerelerden temin edileceği bilinmediği için bir kısım problemlerle karşılaşılmaktadır. İşte bu maksatla “Miras Kalan Taşınmazlarda İntikal İşlemleri” başlığı altında karşılaşılan problemleri kolay ve anlaşılabilir bir şekilde sizler için inceleyeceğiz.

Unutmamak gerekir ki intikal işlemleri bizzat mirasçının kendisi tarafından da yürütülmesi mümkündür. Fakat işlemin daha kısa sürede ve ekonomik bir şekilde sonuçlanması için alanında uzman bir vekil tarafından yürütülmesi daha sağlıklı olacaktır.

TAŞINMAZ VE TAPU NEDİR?

Taşınmaz(Gayrimenkul) mal; arz üzerinde sabit olan tarla, bağ, bahçe, arsa, orman, ağıl, apartman, dükkan, fabrika, otel vs. gibi bütün arazi, bina ve madenlerden ibaret olmakla birlikte taşınmaz mala sahip olan o malın altına ve üstüne de sahiptir. Taşınmaz mallar 3 gruba ayrılır:

a) Arazi, arazinin tamamlayıcı parçası sayılan bina ve ağaçlar, arz üzerinde kaynaklar, akarsular,

b) Tapu siciline müstakil ve daimi olmak üzere kayıtlı ayni haklar (üst hakkı, kaynak hakkı, irtifak hakkı gibi).

c) Yer altındaki madenler.

*(Bkz. TAŞINMAZ MAL ZİLYETLİĞİNE YAPILAN TECAVÜZLERİN ÖNLENMESİ HAKKINDA KANUNUN UYGULAMA ŞEKLİ VE ESASLARINA DAİR YÖNETMELİK m.7)

Bahsetmiş olduğumuz bu tanımdan da açıkça anlaşılacağı üzere tarla, bağ, bahçe, arsa, orman vs. gibi bütün arazi, bina ve madenler taşınmaz malın konusunu oluşturmaktadır. Bu tanımlama dışında kalan tüm eşyalar taşınır(menkul) mallar kategorisinde değerlendirilmektedir.

Tapu ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığının bağlı kuruluşu olan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüne bağlı  Tapu Sicil Müdürlükleri tarafından verilen, arazinin üzerine inşa edilmiş binaların veyahut da arazinin bir kısmının ya da tamamının sahipliğini belgeleyen hukuki alanda geçerli sayılan resmi ve yazılı bir belgedir. Resmi bir belge olmasından ötürü tapu yalnızca Tapu Sicil Müdürlüklerinde tanzim edilmektedir.

Taşınmazlara ait olmak üzere Tapu Sicil Müdürlükleri tarafından tanzim edilen tapular üzerinde o taşınmazla ilgili bütün bilgiler yer almaktadır. Tapuya bakılarak taşınmazın bulunduğu il, ilçe, mahalle ile birlikte taşınmazın yüz ölçümünün ne kadar olduğu hangi ada ve parselde bulunduğu, niteliği gibi her türlü bilgiye erişmek mümkündür. 

Tapular rengine göre de mavi ve kırmızı olarak düzenlenmektedir. Burada iki renk de birbirinden farklı farklı anlamlar içermektedir. Aşağıdaki görsellerde de ayrıntılarıyla ifade ettiğimiz üzere kullanılan mavi ve kırmızı rengin kullanılmasının ayrı ayrı amaçları bulunur.

Mavi renkli tapu, taşınmazın niteliğinin “arsa” olduğunu ve üzerinde yapı bulunmadığını ifade eden taşınmazlar için tanzim edilir. Mavi renkli tapu belgesi düzenlenen taşınmazlar henüz kat mülkiyetine geçilmemiş olduğunu gösterir. Mavi renkli tapusu olan taşınmazda, taşınmaz sahibi alan içerisinde bütün tarımsal faaliyetleri yürütebilir veya hayvancılık yapabilir.

Kırmızı renkli tapularda ise bahse konu mülkün inşaat ruhsatı almasının ardından projenin onaylandığını mülkiyet kullanım alanlarının ve bu söz konusu alanların hisselerinin belirlendiği bağımsız bölümleri gösteren tapu türüdür. 

İki renk olarak düzenlenen tapular arasında belli farklılıklar bulunmaktadır. Örnek vermek gerekirse mavi renk tapuya haiz taşınmaz mülk inşası için uygun olmadığından dolayı üzerine inşaat yapmak için satışa sunulamaz. Dolayısıyla sonradan bir sorunla karşılaşmamak için bir konut satın almadan önce o konutun tapusunun hangi nitelikte olduğunu mutlaka kontrol edilmesi gerekmektedir.

Miras Kalan Taşınmazın Mirasçılara İntikali Nasıl Sağlanır?

Mirasbırakanın vefatıyla birlikte tereke açılmış olur. Tereke bir kül halinde yasal mirasçılara geçerken taşınmazların tapularının intikali için birtakım işlemlerin farklı farklı kurumlardan gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Örnek olarak bir dairenin(mesken) mirasbırakandan size kaldığını varsayalım ve bu dairenin  size intikalini gerçekleştirelim:

1- İlk olarak bu dairenin size miras olarak kaldığını belgeleyen bir belgeye ihtiyacınız olacaktır. Bunun için aşağıdaki fotoğrafta bir örneğini göstermiş olduğumuz Mirasçılık Belgesi(Veraset İlamı) temin etmeniz gerekmektedir. Veraset ilamına noterden veya Sulh Hukuk Mahkemelerinden talep halinde kolaylıkla ulaşabilirsiniz. Unutmamak gerekir ki burada yetkili sulh hukuk mahkemesi, mirasbırakanın son yerleşim yeri mahkemesi veya mirasçının(yani sizin) yerleşim yeri mahkemenizdir. Almış olduğunuz Veraset ilamında miras kalan daire üzerinde eğer varsa sizle beraber mirasçı olan kişileri ve payları da görmeniz mümkündür. 

2- İkinci olarak yapmanız gereken işlem size miras kalan dairenin bulunduğu il veya ilçedeki ilgili belediyeye giderek belediye içindeki “Mali Hizmetler Genel Müdürlüğü” kısmından dairenin Emlak Vergisi bulunup bulunmadığını öğrenmektir. Eğer var ise Emlak vergisini belediyeye ödeyerek bir “BORCU YOKTUR” ibareli  mühürlü belge almanız gerekmektedir. Alacağınız bu belgede daireye ait “Rayiç Değer”in bulunması Veraset ve İntikal Vergi Dairesinde işlemlerinizi çok daha eksiksiz ve kolay halletmenizi sağlayacaktır.

3- Bu aşamaya kadar temin ettiğiniz Noter veya yetkili Sulh Hukuk Mahkemesinden“Veraset İlamı”, ilgili il veya ilçe belediyesinden daireye ait ödediğiniz Emlak Vergisi neticesinde almış olduğunuz “BORCU YOKTUR” ibareli mühürlü belge ve intikalini gerçekleştireceğiniz daireye ilişkin halihazırda elinizde bulunan mirasbırakana ait tapu ile Veraset ve İntikal Vergi Dairesinden randevu alarak size verilen gün ve saatte bu vergi dairesinden “Veraset ve İntikal Vergi”sini ödemeniz gerekmektedir. Burada ilgili vergi dairesince size verilen aşağıdaki fotoğrafta mevcut “Veraset ve İntikal Beyannamesi”nin ön ve arka sayfasını, intikalini gerçekleştireceğimiz taşınmazın bilgilerini ve size ait kimlik bilgilerini eksiksiz bir şekilde doldurarak görevli memura teslim etmeniz gerekmektedir.

4- Veraset ve İntikal Vergisini de ödedikten sonra ilgili Tapu Müdürlüğüne, Veraset ve İntikal Vergi Dairesince yazılan “Veraset ve İntikal Vergisi”nin ödediğine dair belgedüzenlenmektedir. Bu belgeyi de temin ettikten sonra artık ilgili il veya ilçe Tapu Müdürlüğüne veraset ve intikal vergisini de ödediğiniz dairenin size intikali için yasal işlemleri başlatabilirsiniz.

5- Burada intikal işlemlerini gerçekleştirmiş olduğumuz taşınmazın bir mesken olması sebebiyle tapu müdürlüğüne başvuru aşamasında güncel deprem sigorta poliçenizin(DASK) bulunması elzemdir. Dolayısıyla ilgili daire için deprem sigortanızı yaptırmayı unutmayınız. 

6- Tapu Müdürlüğüne başvuru içinse fiziken gitmenize lüzum bulunmamaktadır. Bu işlem için seafoodplus.info adresi üzerinden e-devlet şifrenizle girerek online başvuru yapabilirsiniz. Bu adıma kadar farklı kurumlardan farklı işlemlerle temin etmiş olduğunuz veraset ilamı, size miras kalan daireye ait ilgili belediyeden emlak vergisinin ödenmiş olduğuna dair “BORCU YOKTU” ibareli mühürlü belge, veraset ve intikal vergisinin ödenmiş olduğuna dair Veraset ve İntikal Vergi Dairesince size verilen belge ve miras kalan taşınmazın niteliği mesken olduğundan yaptırmış olduğunuz güncel deprem sigortası poliçesini(DASK) sitedeki adımları takip ederek siteye yüklemeniz gerekmektedir. Bu başvurunun akabinde telefon numaranıza gelecek SMS ile birlikte başvuru numaranız belli olacaktır. Yine tarafınıza SMS ile yapılan bilgilendirmede tapu harcını ödemeniz istenecek ve bu harcın ödenmesiyle size verilen randevu tarihinde siteye yüklemiş olduğunuz belgelerle birlikte Tapu Müdürlüğüne gitmeniz gerekmektedir. Burada bu belgeleri fiziken teslim ederek nihayete ulaşacak ve tapunuzu almış alabileceksiniz.

Yazımızın en başında da belirttiğimiz üzere, burada süreç birden fazla kurumdan alınacak olan farklı türde belgeleri ve ödenmesi gereken harç, vergi vs. miktarlarını içermektedir. Burada bahsetmiş olduğumuz intikal işlemi bir taşınmaz olan mesken niteliğindeki “daire”dir. Dolayısıyla makalemizde yukarıda da anlattığımız üzere alacağınız tapunun rengi kırmızı olacaktır. 

Mirasbırakanın vefatı ile açılan terekenin tek mirasçısı siz olmayabilirsiniz. Böyle bir durumda da intikali sağlamak için yapacağınız işlemler değişmeyecektir. Şunu söylemek gerekir ki burada birden fazla mirasçı olması halinde tüm mirasçıların ayrı ayrı ya da hep birlikte hareket ederek ilgili kurumlara başvurular yapmasına gerek bulunmamaktadır. Tek bir mirasçının kendi eliyle veya vekili aracılığıyla yürütüp nihayete erdirdiği işlemlerle süreç sonunda tüm mirasçılara ait ortak tapunun temin edilmesi mümkündür.

Veraset ve intikal işlemleri taşınır yahut taşınmaz fark etmeksizin bir süreye tabi değildir. Diledikleri zaman mirasçılar bu işlemi yapabilmektedirler. En başta söylediğimizi en sonda tekrarlamakta fayda görmekteyiz: Yazımızda izah ettiğimiz süreç gerektiği yerlerde teknik ve hukuki bilgiyi fazlasıyla gerektirmektedir. Dolayısıyla sürecin tayin edeceğiniz bir alanında uzman bir avukat aracılığıyla yürütülmesi işlemlerin hem hatasız ve daha bilinçli bir şekilde yürümesine hem de zaman bakımından daha kısa sürede sonuca ulaşmasına neden olur. Böylelikle işlemlerin kısa sürede ve hızlı şekilde sonuçlanması da sizin lehinize olacaktıseafoodplus.info lehinize olacaktır. 

Makalemize “Taşınmazın İntikali” sürecinde sizlere gerekli evrakları kısaca özetleyerek son verelim:

• Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi)

• İntikali Yapılacak Taşınmaza Ait Tapu (yoksa ada, parsel bilgileri)

• Taşınmaz mesken ya da dükkan ise güncel deprem sigortası poliçesi (DASK)

• Veraset ve İntikal Vergisinin ödendiğine ilişkin belge (vergi dairesince tapuya hitaben yazılan yazı)

• Taşınmaz mesken ise ilgili belediyeden Emlak Vergisinin ödendiğine dair “Borcu Yoktur” ibareli mühürlü belge.