Sokrates Kaç Yaşında Öldü

Sokrates kimdir? Günün en çok merak edilen sorusu bu oldu çünkü Ahmet Kural dün sevgilisi Sıla'ya şiddet uyguladığı iddiasıyla adliyeye ifade vermeye gitti. Oyuncu Kural daha sonra gazetecilerin önüne çıkarak kısa bir konuşma yaptı. "Haksız olmak haksızlığa uğramaktan daha acıdır" diyerek kendisini savunmaya çalıştı fakat Sokrates'e ait olan bu sözü yanlış telaffuz etti. Hal böyle olunca Ahmet Kural Sıla kavgasının her ayrıntısını kaçırmayan takipçiler Haksız olmak haksızlığa uğramaktan daha acıdır sözünün sahibi Sokrates kimdir, hayat ahlak felsefesi nedir, nasıl öldü, Sokrates sözleri hakkında bilgi edinmek istiyor. Biz de detayları haberimizde sıraladık. İşte ayrıntılar

AHMET KURAL'IN İFADESİ İÇİN TIKLA

SOKRATES KİMDİR

M.Ö. kendisi ve halkının ahlakça olgunlaşması için yaşamını adamış ünlü filozoftur. Bütün insanlık tarihinde saygın sofist olarak kabul edilmektedir. Matematik, geometri, astronomi ve politika bilgisi ile felsefe konularında eğitimler vermiştir.

SOKRATES'İN HAYATI

Sokrates, Atina’nın hemen güneyindeki bir kasabada, MÖ yılında dünyaya gelmişti. Babası Sophoniskos adlı bir taş ustası, annesi de Phainarete adlı bir ebeydi. Hayatının ilk dönemi hakkında pek fazla bir şey bilinmeyen Sokrates, antik kaynaklarda mizacı kötü biri diye anlatılan Ksantippe adlı bir kadınla evliydi. Onun bu evliliğinden üç erkek çocuğu oldu.

Sokrates adının Yunan dünyasında duyulmaya başlamasının, MÖ yılında patlak veren Peleponnes savaşıyla olduğu söylenebilir. Anaksagoras’ın öğrencisi Arkhelaos’un derslerine katılan ama sonradan insani problemlere ilgisiz olduğu gerekçesiyle doğa felsefesinden vazgeçen Sokrates, doğa filozoflarında aradığı, sadece beşeri dünya için değil fakat doğal dünya için de geçerli olacak gerekli açıklamayı bulamamıştı. Sokrates doğa felsefesiyle ilgili hayal kırıklığının ve bu arada Atina’da özellikle moral hayat ve politik düzen bağlamında yaşanan gerileme, hatta kriz ile ilgili birtakım tespitlerin ardından tamamen etiko-politik bir felsefeye yöneldi. Otuz beş yaşından itibaren, esas olarak felsefede kendi kendisini yetiştirme yoluna girdiği, “Atinalıları uyandırıp, hayatın anlamı ve kendileri için gerçekten iyi olan üzerine düşünmeye sevk etmek” diye ifade edilebilecek misyonunu, moral reform projesini olgunlaştırmaya başlamıştır. Gerçekten de Sokrates, hayatının bundan sonraki döneminde, kendini Atinalılarla ama özellikle de gençlerle hayatın anlamı, neyin gerçekten iyi olduğu, insanın gerçek amacının ne olması gerektiği gibi soruların belirlediği genel çerçeve içinde felsefi tartışmalar yaparak bir moral reformu gerçekleştirme çabası içinde olmuştur.

SOKRATES NASIL ÖLDÜ

M.Ö. yılında açılan dava ile Yunanistan’a yeni tanrılar getirmeye çalışmakla suçlanmıştır. Bu suçlamalar yüzünden ölüme mahkum edilir. Zehir içerek ölmüştür. Yunan felsefesinin en büyük filozofu Sokrates’in ölümünden sonra, onun anısını canlı tutmak için, eserler kaleme alınmış ve bazı okullar kurulmuştur. Bu okulların arasında Megara, Kinikler, Kirene ve Elis-Eteria okulunu sayabiliriz. Bu okullarda, Sokrates’in düşünceleri geniş bir şekilde anlatılmıştır. Ahlak felsefesinin baş tacı edildiği okullardan Megara, Platon’un Sokrates’den sonra devam ettiği okuldur. Bütün bu okullar, Sokrates’in soylu yaşamını, bu yaşamdan alınacak dersleri ve insan yaşamında felsefenin yerini vurgulamaktadır.

Eski Atina devletinde davalara sayıları davanın önemine göre klanlardan seçilmiş yargıçlar bakardı. Sokrates’in davasına civarında yargıç baktı. Suçlular genelde hitabet yetenekleri ile yargıçları etkileyip beraat ederdi. Bu yüzden ağzı iyi laf yapanlar para karşılığı davalılara savunma yazardı. Sokrates hitabet yerine en iyi bildiği diyalektiği sorgulama yöntemini kullandı. Kendini savunmayı ve yargıçlardan af dilemeyi değil fikirlerini savundu. Ölüm cezasının değiştirilmesini dilemedi. İdamı Atina’nın kutsal günü olduğu için ertelendi. Kendisi zindana atıldı.
Zindanda hiçbir koruma bırakılmamıştı. Öğrencileriyle birlikte sohbet etti. Kaçması teklifini geri çevirdi. Kaçsaydı suçlu ve hain kabul edilecekti. Kaçmadı, ve bitki zehri içirilerek idam edildi. Öldükten hemen sonra Atinalılar yaptıkları hatanın farkına vardılar. Kendisini dava edenlerden birisini yargılayıp idam ettiler diğerini sürgüne gönderdiler. Sokrates’in büstünü yapıp Atina Tapınağına koydular. Davayı izleyen öğrencisi Platon, savunmasını Sokrates’in Savunması adı altında kitaplaştırdı ve bu eser günümüze kadar geldi.

SOKRATES'İN FELSEFESİ

Sokrates ahlak felsefesini ciddi ve kapsamlı olarak ele alan ilk kişidir. Sokrates felsefesi bir ahlak, bir yaşama felsefesidir. Bu felsefe insanlara belli ahlak normları sunmaz, belli yaşama yolları göstermez; o hep eleştirerek, belli normlara, yaşama kalıplarına kapanıp kalmayı engelleyen aydınlanmacı tavırlı bir ahlak ve yaşama felsefesi sunar. Sokrates’in ahlak görüşü iki düşünceden ibarettir:

1- Erdem bir bilgidir.
2-Kimse bilerek kötülük yapmaz.

Sokrates, insanların yüzlerini ve fiziki yapılarını değiştiremeyeceklerini, fakat ruhlarını ve karakterlerini değiştirip geliştirebileceklerini belirtmiştir. Sokrates, insanların ruhlarında saklı halde bulunan ahlaksal yargıların varlığına inanır. Filozofun görevi, bunu ortaya çıkarmaktır. Bu da ancak eğitimle olur. Sokrates’e göre insanı kötülüğe sürükleyen bilgisizliğidir. “kimse bilerek kötülük yapmaz.” Sözü ile kişinin iyi bir yaşam sürmesini bilgi sahibi olmasına bağlamıştır. Bilgi edinen kişi erdeme sahip olacaktır. Erdem ve bilgi Sokrates’e göre özdeştir. Bilgi edinen kişi eylemlerinde iyiye yönelecek, iyi bir yaşam süren kişi erdem sahibi olacak ve erdem sayesinde de mutluluğa ulaşacaktır. Burada mutluluk ahlakını görmekteyiz. Ahlakın amacı mutluluktur, insanın ulaşmak istediği en yüksek iyi de ancak mutluluktur ve mutluluğun yolu da erdemden geçer. Erdem insanın kendini bilmesiyle ortaya çıkan, yaşamı daha iyi hale getiren ve bizi mutlu kılan bilgidir. Bu nedenle Sokrates “kendini bil” sözünü söylemiştir. Kişi kendisini tanımadıkça, kendisi için neyin iyi, neyin kötü olduğunu bilemez. Sokrates’e göre ahlak; amacı iyi ve iyilik olan bir düşüncedir. Herkes kendi iyiliğini istemektedir. Eylemlerimizin ahlaksal başlangıcı da budur.

SOKRATES'İN SÖZLERİ

Kötü insanlar yemek ve içmek için yaşar. İyi insanlar yaşamak için yer ve içerler.
Yalnız bir iyi vardır: Bilgi, bir de kötü: Cehalet.
Sorgulanmamış bir hayat, hayat değildir.
Ben bilmediğimi bildiğim için diğer insanlardan farklıyım.
İnsanlar her zaman her yerde acıkmışlardır. Ama her zaman her yerde erdemli olmamışlardır.
Kendini bil.
Ben bir şey biliyorum, o da bir şey bilmediğimdir.
Fazilet ruhun güzelliğidir.
Galip asker, hiçbir zaman mağlup askerin üzerine eğildiği zamanki kadar yüksek değildir.
Görüp yapan, bilip yapan kadar muvaffak olamadığı gibi, bilip yapan da hissedip yapan kadar muvaffak olamaz.
Hayatta gütmemiz lazım gelen biricik gaye ruhumuzu yükseltmektir; düşüncemizin, ahlaki kudretlerimizin ilerlemesini sağlamak, düşüncemizi her an biraz daha aydınlatmak; kendimizi günden güne daha hür ve mükemmel duymaktır.
Kimse bile bile kötü değildir, her kötülük bilgi sanılan bir bilgisizlikten gelir.
Yeşillikler toprağın çirkinliğini kapattığı gibi, tatlı sözde insanın birçok kusurlarını örter.
Kimseye hiçbir şey öğretemem, sadece onların düşünmelerini sağlayabilirim.
Bir şeyleri değiştirmek isteyen insan önce kendisinden başlamalıdır.
Bir yargıç, iyi niyetle dinlemeli, akıllıca karşılık vermeli, sağlıklı düşünmeli, tarafsızca karar vermelidir.
Kadın erkekle bir kez eşit hale getirildi mi, artık ondan üstün olur.
Tokgözlülük doğal zenginliktir; lüks ise yapay yoksulluk.
Yalnız işsiz olanlar değil, daha iyi işler yapabilecek olanlar da başıboştur.
Hayattan uzaklaştığımız ölçüde gerçeğe yaklaşırız.
Eğitimin pahalı olduğunu düşünüyorsanız, cehaletin bedelini hesaplayın.
İyimser bir insan ayakkabıları çalınınca ayaklarım var ya diyebilen insandır.

Bu gün sizleri yine, “kişisel çıkarlar ve kişisel gelecek hesapları uğruna koskoca bir ülke insanının geleceği, gelişimi, çağdaşlığı üzerine nasıl oynandığı” gerçeğini fark edebilmenin ağır baskısından bir anlığına da olsa uzaklaştırıp çoook uzaklara götüreceğim ve mal varlığı, diktatörlüğü, zulmü ile değil, sadece erdemi ile yüzlerce yılı devire devire günümüzde belki de adı bilinen ölümlüsü olan, ölümsüz Sokrates’in (M.Ö. ) günümüze kadar ulaşan özel yaşamından, özellikle de evliliğinden kesitler sunacağım.

Sokrates’e sormuşlar: Evlenmeli mi, evlenmemeli mi?

“Hangisini yaparsan yap, pişman olacaksın” karşılığını vermiş.

Ama kendisi, özel yaşamıyla ilgili günümüze kadar ulaşan bilgilere göre, bu “hata”lardan birisini iki kez tekrarlayarak iki kez evlenmiş.

Sokrates vücut yapısı olarak “yakışıklı” sayılmazdı. Kel kafalı ve “soğan burunlu”ydu. Eşi Xanthippe ise güzel bir kadındı Kendisini ünlü bir filozof yapan en önemli sebebin eşi olduğu yaygın inanıştır.

Sokrates evden çıkıp tüm gününü öğrencileriyle birlikte geçirirken, bu durum eşi Xanthippe’yi deliye döndürmektedir. Dolayısıyla akşam eve dönen filozofu tam bir “cehennem hayatı” beklemektedir. Bu durum, Sokrates’in daha çok ‘”evden kaçması”na, dolayısıyla öğrencileriyle daha çok vakit geçirmesine, eşinin de öfkesinin kabarmasına yol açmaktadır.

Sokrates bir gün öğrencileriyle birlikte sokakta yürürken tesadüfen evinin önünden geçmektedir. Tam bu sırada eşi, bir kova bulaşık suyunu balkondan Filozof ve dolayısıyla öğrencilerinin üzerine boşaltır. Olaydan etkilenmemiş görünen Sokrates öğrencilerine dönerek “Evlenin Evlilik çok kutsal bir kurum. Evlenin Eşiniz iyi çıkarsa mutlu olursunuz, kötü çıkarsa filozof” der

EVLENİN.. EVLENİN..

Xanthippe her gün evde kavga çıkarmakta, çeşitli bahanelerle Sokrates’i aşağılamaktaydı. Evin bir köşesinde öğrencilerinden birisiyli görüşürken, eşi ikide bir lafa karışıyor ve rahatsızlık veriyordu. Filozof karşılık vermeden devam ederken, bu durum da Xanthippe’i deliye döndürmektedir. Gidip bir kova su alır ve Sokrates’in başından aşağı döker. O ise talebesine dönerek “Ne zaman gök gürlese, sonunda mutlaka yağmur yağar. Hatta göz yüzünden hiç bulut olmasa bile” der

“Herkes yemek için yaşar, ben ise yaşamak için yerim” diyen Sokrates’in evine bir gün çok sayıda misafir gelir. Yemeğe kalmaları gerekince Xanthippe Sokrates’i mutfağa çağırıp “Görüyorsun çok az yemeğimiz var. Konuklarımıza yetmeyecek, acaba ne yapsak” dese sorar.

Sokrates kısa süre düşündükten sonra şöyle demiş: “Gelen misafirler tok gözlü, alçak gönüllü ise yeter. Eğer bunlar aç gözlü ve kendini beğenmiş kişilerse, ne yapsak yetmez.”

Sokrates “devletin inaddığı tanrılar yerine başka tanrılar empoze etmeye çalışmakla, geçlerin ahlakını bozmakla” suçlanır ve uzun bir yargılama sürecinden sonra “ölüm”e mahkum edilerek zindana atılır. Kendisini ziyarete gelen eşi Xanthippe “Seni haksız yere idam ediyorlar” diye göz yaşı dökmektedir. Kendisini ölümsüz bir filozof yapan hayat arkadaşını teselliye çalışan Sokrates; “Ya haklı yere idam etselerdi, o zaman daha mı iyiydi?” der

Atinalılar, kendi mahkeme kararları ve elleriyle Sokrates’i 70 yaşında sonsuz yolculuğuna gönderdikten kısa süre sonra pişman olur. Mahkemeye veren ve aleyhinde savunma yapanların bazıları sürgüne gönderilirken, bazıları da idam edilir. Öldürdükleri filozofu da, heykelini dikerek “ödüllendirir”

Eşini “mutlu bir erkek”, ya da “filozof” yapan tüm hanımlara sevgi selamları, hepinize sağlık içinde mutlu pazarlar olsun

M.Ö. yılları arasında Atina' da doğmuş yaşamış olan ünlü Antik Yunanlı düşünür, filozoftur. Babası heykeltıraştır. Kendisi ve halkının ahlakça olgunlaşması için yaşamını adamıştır. Bütün insanlık tarihinde saygın sofist olarak kabul edilmektedir. Matematik, geometri, astronomi ve politika bilgisi ile felsefe konularında eğitimler vermiştir. Yunan Felsefesinin kurucularındandır. Platon´un hocası olan Sokrates, görüşleri, tartışmaları yeni iktidarın temsilcileri tarafından beğenilmediği için, yeni tanrılar icat ettiği, görüş ve tartışmalarıyla, gençleri baştan çıkardığı gerekçesiyle ölüme mahkum edilmiştir.

Yaşamı ve düşünceleri ile ilgili bilgiler Aristophanes gibi çağdaş yazarlar, Platon ve Ksenophon gibi ardıllarının yazdıkları ve Sokrates’in ölümünden on beş yıl sonra dünyaya gelen Aristoteles’in dolaylı anlatımlarıyla günümüze ulaşmıştır.

Sokaklarda ve caddelerde eğitim yapmış, öğrencilerinden para almamıştır. Evreni anlamadan önce biz kimiz? Bu sorunun yanıtını bulmak lazım derdi. Ona göre, pratik ahlak kurallarını öğrenmek isabetli olmaktadır. Sokrates, bu yönü ile kuramsal bilim ve uygulamalı bilim tartışmasını da açmış olacaktı. Ayrıca bir anlambilimcidir. Anlamı olmayan kavramların ve terimlerin kullanılmasını hep sakıncalı bulmuştur. Her bilgide anlamların ve kavramların, açıkça anlatılması gerektiğine inanmış ve önemli katkılar sunmuştur. Basık burunlu, patlak gözlü ve göbekli bir adamdır. Alçakgönüllü alışkanlıkları ile Yunan gençleri üzerinde yüksek bir etkiye sahip olmuştur. Onun gibi yalınayak gezerler, uzun saçlı ve aç olmaları nedeni ile Sokrateslik taslamak deyimi yerleşmiştir. Sokrates, yazılı bir kaynak bırakmamıştır.

Ahlak felsefesinin kurucusu olarak kabul edilen Sokrates, M.Ö. yılında açılan dava ile Yunanistan’a yeni tanrılar getirmeye çalışmakla suçlanmıştır. Bu suçlamalar yüzünden ölüme mahkum edilir. Zehir içerek ölmüştür. Yunan felsefesinin en büyük filozofu Sokrates’in ölümünden sonra, onun anısını canlı tutmak için, eserler kaleme alınmış ve bazı okullar kurulmuştur. Bu okulların arasında Megara, Kinikler, Kirene ve Elis-Eteria okulunu sayabiliriz. Bu okullarda, Sokrates’in düşünceleri geniş bir şekilde anlatılmıştır. Ahlak felsefesinin baş tacı edildiği okullardan Megara, Platon’un Sokrates’den sonra devam ettiği okuldur. Bütün bu okullar, Sokrates’in soylu yaşamını, bu yaşamdan alınacak dersleri ve insan yaşamında felsefenin yerini vurgulamaktadır.

Eski Atina devletinde davalara sayıları davanın önemine göre klanlardan seçilmiş yargıçlar bakardı.

Sokrates’in davasına civarında yargıç baktı. Suçlular genelde hitabet yetenekleri ile yargıçları etkileyip beraat ederdi. Bu yüzden ağzı iyi laf yapanlar para karşılığı davalılara savunma yazardı. Sokrates hitabet yerine en iyi bildiği diyalektiği sorgulama yöntemini kullandı. Kendini savunmayı ve yargıçlardan af dilemeyi değil fikirlerini savundu. Ölüm cezasının değiştirilmesini dilemedi. İdamı Atina’nın kutsal günü olduğu için ertelendi. Kendisi zindana atıldı.

Zindanda hiçbir koruma bırakılmamıştı. Öğrencileriyle birlikte sohbet etti. Kaçması teklifini geri çevirdi. Kaçsaydı suçlu ve hain kabul edilecekti. Kaçmadı, ve bitki zehri içirilerek idam edildi. Öldükten hemen sonra Atinalılar yaptıkları hatanın farkına vardılar. Kendisini dava edenlerden birisini yargılayıp idam ettiler diğerini sürgüne gönderdiler. Sokrates’in büstünü yapıp Atina Tapınağına koydular. Davayı izleyen öğrencisi Platon, savunmasını Sokrates’in Savunması adı altında kitaplaştırdı ve bu eser günümüze kadar geldi.

Benzer Konular: Sokrates Kısaca / Sokrates Sözleri / Sokrates Savunması / Platon Kimdir? / Descartes Hayatı / Aristoteles Kimdir?Tweet

Bilim İnsanları / Ünlü Yazarlar / Ünlü Ressamlar / Ünlü Müzisyenler / Türk Büyükleri / Türk Bilim İnsanları / Ünlü Matematikçiler / Ünlü Fizikçiler

Atina'da gerçekleşen Peleponnes Savaşı ile birlikte hem Sokrates'in özelinde hem de bölge halkı üzerinde gerçekleşen buhranın bir çözümü olarak Sokrates belli başlı sorgulamalar gerçekleştirmiştir. Bu sorgulamalar neticesinde iyi olan nedir sorusunun cevabını sürekli olarak arayan ünlü filozof Sokrates aydınlanmacı bir tavır ile halkı bilinçlendirmek için çabalamıştır.

Sokrates Kimdir?

Yaşamı boyunca kendisini ve dönem içerisinde birlikte yaşadığı topluluğun ahlak olarak en iyisini edinmesini sağlamaya çalışan ünlü filozofun ismi Sokrates'tir. İnsanlık tarihi içerisinde incelendiğinde saygın sofist olarak adlandırılmaktadır. Bununla birlikte ünlü filozof Sokrates Astronomi, Geometri, Matematik ve politika hakkında da önemli dersler vermiştir.

Sokrates'in Hayatı Kısaca

MÖ 'da Atina'da dünyaya gelen Sokrates'in babası taş ustası annesi ise ebeydi. Hayatının ilk dönemleri hakkında ne yazık ki pek bir bilgiye sahip olamadığımız ünlü filozof Sokrates'in Ksantippe adlı bir kadınla evli olduğu bilinmektedir. Bu evlilikten ise 3 çocuk sahibi olmuştur. MÖ yılında gerçekleşen Peleponnes Savaşı ile birlikte ününe kavuşan Sokrates o dönem yaşanan politik gerilemenin de etkisi ile kendisini etiko-politik felsefeye yönelmiştir.

Sokrates Neyi Savunur?

Atina'da o dönem oluşan savaş düzeni ile birlikte bir politik gerileme ve buhran mevcut idi. Sokrates ise Atina halkını bilinçlendirmek ve onları bu buhrandan kurtarmak için bir uyanışa sevk etmek için çeşitli çalışmalar yapmaktaydı.

Kısacası Sokrates bu dönem moral reform projesini olgunlaştırmaya başlamıştır. Bu kapsamda iyi olan nedir ya da insanın gerçek amacının ne olduğuna dair söylemlerde bulunarak halkı bu yönde sorgulamaya itmiştir.

Sokrates'in Felsefesi

Sokrates hem kendisinin hem de Atina halkının içerisinde bulunduğu savaş durumundan kaynaklı güzel ahlak üzerine ve yaşam üzerine düşünce ve söylemlerde bulunmuştur. Bununla birlikte yaşama dair ne varsa onları eleştirmiş ve en iyisi nasıl olabilir bunu tartışarak aydınlanmacı bir yol izlemiştir. Kısacası Sokrates ahlak ve yaşama dair derin eleştiriler ve söylemler üzerine felsefesini oluşturmuştur.