Fitil Kaç Saat Arayla Verilir

Kolay çözüm sağladığı için birçok ebeveyn, ateş ya da kabızlık için bebeklerde fitil kullanımına yöneliyor. Peki, bebeklerde fitil kullanımı nasıl olmalıdır ve fitil bebeklere zarar verir mi? Gelin birlikte hem kabızlık için hem de ateş düşürmek için fitil kullanımının püf noktalarını inceleyelim.

Bebeklerde Fitil Kullanımı Nasıl Olmalı?

Ateş düşürücü ya da kabızlık amacıyla kullandığınız fitillerin her ikisinde de fitil kullanımı aşağıdaki gibi olmalıdır:

• Öncelikle kesinlikle doktorunuza başvurmadan bebeğinize fitil uygulamamalısınız. Aksi takdirde, anüs çatlakları, bağırsak tembelliği ve hatta havaleye neden olabilir.
• Fitil kullanımında acele etmemeli ve önce bebeğinizi fitile hazırlamalısınız ki bebeğinizin anüsüne zarar vermeyin.
• Bebeğinizin kaslarını rahatlatmak için fitil kullanımı öncesinde bebeğinize masaj yapabilirsiniz. 10 dakikalık bir masaj bile bebeklerde fitil kullanımını kolaylaştırır.
• Bebeğinize fitil uygulama işlemini kolaylaştırmak için doktor önerisi olmadan asla zeytinyağı ya da krem kullanmamalısınız. Özellikle ateş düşürücü fitillerde bu maddeler komplikasyonlara neden olabilir. 
• Fitili bebeğinizin anüsüne yerleştirirken kesinlikle zorlamamalısınız. Fitilin yalnızca 2 cm kadar içeri girmesi ve etki edene kadar bebeğinizin anüsünde kalması yeterlidir.
• Daha fazla zorlamak, anüsüne zarar vermenize neden olabilir.
• Fitilin dışarı çıkmaması için dışarıdan bastırmamalısınız! Bu durum da anüse zarar verebilir. Bebeğinizin bacakları yukarıdayken, poposunun iki tarafından bastırmanız fitilin dışarı çıkmasını engellemek için yeterlidir.

Bebeklerde Kabızlık İçin Fitil Kullanımı

Bebeğiniz kabız olduğunda bağırsak sorunlarını çözmenin ek kolay ve hızlı yolu fitildir. Peki, kabızlık için fitil kullanımı nasıl olmalıdır?

• Öncelikle doktor kontrolü olmadan bebeklerde fitil kullanımının tehlikeli olduğunu belirtmek isteriz.
• Ayrıca, yukarıdaki başlıkta da açıkladığımız gibi fitilin yanlış kullanımı, bebekte anüs çatlaklarına ve bağırsak tembelliğine neden olabilir. Bu nedenle mutlaka bebeklerde fitil kullanımı konusunda dikkatli olunmalıdır.
• Bebeklerde fitil kullanımı tuvalete çıkmayı kolaylaştırsa da kabızlık sorununu çözmez.
• Bu nedenle, kabızlık için fitil kullanıyorsanız, bebeğinizin bol bol lifli gıdalar tüketmesine ve sıvı alımının arttırılmasına da dikkat etmelisiniz.
• Böylece fitille bebeğinizin kabızlık ağrılarını azaltırken, besin takviyeleri de kabızlık sorununu ortadan kaldırır.
• Ayrıca, bebeğinizin ay ay beslenme tablosuna sadık kalmak da kabızlık gibi istenmeyen durumların önüne geçer.

Daha fazla bilgi için Bebeklerde Kabızlık Hakkında Bilinmesi Gerekenler yazımıza da göz atabilirsiniz.

Bebeklerde Fitil Ne Kadar Sürede Etki Eder?

Eğer fitil kullanma sebebiniz bebeğinizin kabızlık sorunuysa, bebeğinizin fitil kullanımının hemen ardından tuvalete çıkacaktır. Bağırsakları rahatlayan bebeğinizin huzursuzluğu da azalacaktır. 

Bebeklerde fitil kullanım sıklığı ise prospektüse göre değil, doktor önerisine göre belirlenmelidir. Prospektüslere göre saatte bir bebeğinize fitil uygulayabilseniz de bebeğinizin boy kilo oranına ve yaşına göre bu sıklık değişebilir.

Bebeklerde Fitil Alışkanlık Yapar Mı?

Evet. Bebeklerde fitil eğer bilinçsiz kullanılırsa, çok sık kullanılırsa ya da kabızlık olmamasına rağmen bebeğe fitil uygulanılırsa bebeklerde fitil alışkanlık yapabilir. Kendini bağırsak tembelliği ya da gizli kabızlık (Fitilin yanlış yerleştirilmesi de nedendir.) olarak gösterebilen bu durumdan kaçınmak için, bebeklerde fitil kullanımı mutlaka doktor gözetiminde olmalıdır.

Bebeklerde Ateş Düşürücü Fitil Kullanımı

Bebeklerde yüksek ateşe bağlı olarak huysuzluk ve uyku sorunları görüldüğünde birçok ebeveyn soluğu eczanede almakta ve Paranox fitile başvurmaktadır. Bebeklerde ateş düşürücü ve ağrı kesici olarak kullanılan bu fitilin bilinçsiz kullanımı ise tehlikelidir.

Bebeklerde Paranox Fitil Nasıl ve Neden Kullanılır?

Paranox fitilin kullanım amaçları:

• Ateş düşürmek
• Ağrı kesmek
• ve ateşin semptomatik etkilerini önlemektir.

 Paranox Fitil Kullanımı:

• Kesinlikle doktorunuzun önerdiği dozajda kullanılmalıdır. Bu dozaj küçük bebeklerde gram iken yaşla birlikte dozaj da artar. Bu nedenle doktora başvurmadan kullanmamalısınız.
• Prospektüse göre; fitil kırılmamalı bütün olarak kullanılmalı ve mümkünse bebek tuvaletini yaptıktan sonra uygulanmalıdır.
• Elde erimesini ve etkisinin azalmasını önlemek için elinizde olabildiği kadar az tutmalı ve uygulamalısınız.
• Paranox fitil kullanımından saat sonra bebeğinizin ateşini yeniden ölçmelisiniz. Paranox'un taahhüt ettiği ateş düşüklüğü oranı ,5 derecedir.
• Eğer Paranox fitil kullanımı sonrasında bebeğinizde uyku ve yorgunluk gibi belirtiler görürseniz; endişelenmeyin. İlacın beklenen yan etkilerinden olan bu durumlar, bebeğinizin rahatladığının da göstergesi.
• Ancak, bebeğinizin ateşi düşmediyse tekrar Paranox fitil kullanmamalısınız!

Peşpeşe ya da yanlış oranda  ateş düşürücü fitil kullanımı bebeklerde havaleye neden olabilir. Bu nedenle, doktorunuzun önerdiği ölçüde ve sıklıkta kullanmalı, bebeğinizin ateşi düşmediyse yeniden doktorunuza başvurmalısınız.

Paranox Fitil Ne Kadar Sonra Etki  Eder?

Ateş düşürücü amaçlı Paranox fitil kullanımında, bebeğinizde değişimi 30 dakika sonra görmeye başlayabilirsiniz. Bebeklerde fitil kullanımında etken maddeler 30 dk sonra karaciğer tarafından işleme alınır. Tam olarak etkiyi ise ancak 2 saat sonra görebilirsiniz.

Bebeklerde fitil kullanımından 2 saat sonra ,5 derece ateş düşmesi görülmelidir. Eğer olmazsa, doktor kontrolünde yeni ilaca başlanabilir ya da duş gibi yollara başvurulabilir.

Bebeklerde Fitil Kullanımının Zararları

Öncelikle belirtmek isteriz ki doktor kontolünde fitil kullanmanın bebeklere zararı yoktur. Ancak yanlış dozajda ve sıklıkta fitil kullanımı ve fitilin yanlış yerleştirilmesi şu sorunlara yol açabilir:

• Prematüre bebeklerde anüsün ani ya da sert uyarılması ciddi sonuçlara yol açar: kalp durması, solunum yavaşlaması ya da uyku apnesi gibi.
• Bebeklerde fitil kullanımı dikkatli yapılmazsa  anüste çizik ve çatlaklara neden olabilir. Bu durum bebeğin acı çekmesinin yanı sıra dışkılamada  daha çok zorlanmasına ve bağırsak sorunlarına neden olabilir.
• Her kabızlıkta bebeklerde fitil kullanılması, bebekte bağırsak tembelliğine neden olabilir.
• Bebeklerde ateş düşürücü fitil yanlış dozda uygulanırsa bebeği hayati tahlikeye sokabilir.
• Ateşin düşmemesi gerekçesiyle peşpeşe fitil uygulanması ya da dozun arttırılması ise bebeğin havale geçirmesine neden olabilir.

Bebeklerde fitil kullanımı zararlı olmasa da bu riskleri taşımaktadır. Bu nedenle, bebeklerde fitil kullanımı asla ilk tercih olmamalı; ancak sorun çözülemiyorsa, doktor kontrolünde uygulanabilir.

Bebek bakımı konusunda daha fazla bilgi için Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü rehberinden yardım alabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

Bebeklerde fitil kullanımı sonrasında ateş düşmezse ne yapılır?

Fitil sonrasında da bebeğinizin ateşi düşmezse, doktorunuza başvurarak yeni bir ilaç tedavisine geçebilirsiniz. Ancak,, doktorunuza danışmadan peş peşe fitil uygulamak ya da dozu arttırmak havaleye neden olabilir.

Bebeklerde fitilden kaç saat sonra ateş düşer?

Bebeklerde fitil, kullanımdan 30 dk sonra etkilerini göstermeye başlar. Fitil kullanımından 2 saat sonra ise bebeğin ateşinin ,5 derece düşmesi beklenir.

Bebeklerde ateş düşürmek için hangi fitil kullanılır?

Bebeklerin ateşinin düşmesi için genelde Paranox fitil kullanılır; ancak doktor kontrolü dışında kullanılmamalıdır. Aksi takdirde fitil kullanımları bebekte havale ya da solunum durması gibi yan etkilere sahip olabilir.

Prematüre bebeklerde fitil kullanılır mı?

Prematüre bebeklerde anüsün ani uyarılması solunum yavaşlaması ya da kalp durması gibi etkilere sahiptir. Bu nedenle, prematüre bebeklerde fitil kullanımı kesinlikle doktor kontrolünde olmalıdır.

Bebeklerde fitil kullanımını kolaylaştırmak için ne yapılır?

Fitil kullanımını kolaylaştırmak için bebeğinize 10 dk masaj yapabilirsiniz; böylece anüse zarar vermeden fitili kolayca yerleştirebilirsiniz. Ancak anüse zeytinyağı,kayganlaştırıcı ya da krem uygulamamalısınız.

Bebeklerde Ateş Düşürme

Bebeklerde ve çocuklarda ateş, aileleri en çok endişelendiren durumlardan biridir. Ateş, aslında vücudun bakteri ve virüslere karşı bir savunma mekanizmasıdır. Bununla beraber dehidratasyon yani sıvı kaybı, ortamın ısısının yüksekliği, romatolojik inflamatuvar ya da endokrinolojik (hormonal) durumlar da ateşe neden olabilir. Normal koşullarda gün içinde vücut ısısı derece değişir. Akşam üzeri vücut ısısı günün en yüksek seviyesindeyken, sabaha karşı en düşük seviyededir. Ateşin gerçekten var olduğunu anlamak için uygun yerden ve uygun termometre ile ölçülmesi gerekir. Yetişkinlerin değişimleri pek önemsemez ama bebeklerde ve çocuklarda ateş korkuya, hatta paniğe neden olur. İşte ateş ve ateşin yükselmesiyle ilgili merak edilen sorular ve cevapları…

1. Bebeklerde Ateş Nasıl Ölçülür?

• En doğru sonucu almak için makattan ölçüm gerekir. Bunun için ateş ölçerin ucuna bir miktar yağ sürülüp çocuk yan yatırılır. Dijital ölçer makatta 30 saniye boyunca tutulur. Ancak bu, çocuğu rahatsız eder. Hem de güvenlik açısından evde çok önerilen bir yöntem değildir. Bu nedenle evde koltukaltı veya kulaktan ölçüm yapılması önerilir.
• Prematüre bebeklerde ve yenidoğan bebeklerde koltukaltından ölçüm önerilir. Değer ’nin üzerinde ise ateş olduğu kabul edilir. Ölçüm yapılırken koltukaltının ıslak ve terli olmamasına, ortam ısısından etkilenmemesine dikkat edilmelidir. Ölçüm yapılırken çok hareket etdeden dk termometre koltuk altında tutulmalıdır.
• Ağızdan ölçüm ise daha büyük çocuklarda (5 yaş üstü) tercih edilen yoldur. Çocuğun ölçümden dakika önce soğuk bir şey yememiş olması gerekir. Ateş ölçer dakika yanak içinde ya da dil altında tutulur. Değer ’ün üzerindeyse ateş olduğu kabul edilir.
• Yenidoğan döneminden sonra çocuklarda en çok tercih edilen ölçüm yöntemi; kulaktan ölçümdür. Değer üzerindeyse ateşin varlığından söz edilebilir. Ölçer, kulak kepçesi geriye çekilerek kulak yoluna tam olarak oturtulmalıdır. Bu yöntem hem daha pratik hem daha kısa süreli ve daha doğru sonuç funduszeue.info kulak arası ölçümde 0,5 derece farklılık olabilir Dolayısıyla kulaktan ölçüm çocuklarda tercih edilen yolların başında gelir.

2. Bebeklerde Yüksek Ateş Neden Olur?

Bebeklerde yüksek ateşin en sık görülen nedeni; bakteriyel veya viral enfeksiyonlardır. Genellikle birinci sırada üst solunum yolu enfeksiyonları; ikinci sırada alt solunum yolu enfeksiyonu, ishal (bağırsak enfeksiyonu), idrar yolu enfeksiyonu, kulak enfeksiyonu gelir. En çok korkulan ise menenjit denilen beyin zarı iltihaplanmasıdır. Bununla beraber enfeksiyona bağlı olmayan, sıvı kaybı özellikle yenidoğanlarda ateşe sebep olur. Sıvı kaybı, yeterince beslenememeye ve ishale bağlı gelişir. Güneş çarpması, diş çıkarma, aşı uygulamaları, bazı romatolojik hastalıklar ve genetik hastalıklarda da ateş yükselebilir.

3. Bebeklerde Ateş Kaç Olmalı?

Yenidoğan döneminden 18 yaşına kadar bütün bebeklik ve çocukluk çağında vücut sıcaklığı, makattan (rektal) ölçüldüğünde 38’nin üzerindeyse ateşin yükseldiği kabul edilir. Tabii ki ateşin ölçüm yeri ve şekline göre ateşin varlığı değişir. Kulaktan, koltukaltından ve makattan ölçümler birbirine yakın sonuçlar verir. O nedenle yenidoğan dönemi dışında kulaktan ölçüm daha çok tercih edilir. Sonuç derecenin üzerindeyse ateşin varlığı kabul edilir. Yenidoğanlarda ve haftalık bebeklerde koltukaltı ve kulaktan ölçüm daha çok tercih edilir. Özetle; kulaktan ölçümle ve koltukaltından ölçümle derece ateşin çıktığını gösterir.

• arası hafif ateştir
• arası orta ateş
• arası yüksek ateş
• derecenin üzeri ise hipertermidir (hayati tehlikesi vardır)

4. Bebeklerde Ateş Düşürme

• Ateş çıktığında yapılan yanlışlardan biri; çocuğun aşırı giydirilmesidir. Ateş çıktığı sırada el, ayak, burun, kulaklar ve diğer uç noktalar buz gibi olur. Bu, vücudun ateşe verdiği tepkidir. Bu nedenle çocuğu giydirmek doğru değildir. Ateşinin olup olmadığını elinden ve ayağından değil, ateş ölçer kullanarak belirleyin. Ateşi varsa soyun.
• Bir diğer hata ise; çok soğuk su ile kompres yapmak ya da banyo yaptırmaktır. Vücut ısısının altındaki ılık suyla vücudu yıkamak veya bir havlu/bez koymak ise yüzeyi daha geniş olduğu için periferik uç noktaları daha kolay soğutur. Sirkeli su önerilmez.
• Ilık kompres yapıp bir çarşafa sarıp banyo yaptırmak çocuğun ateşini daha kolay düşürür.
• Ateş düşürücü vermek, aşırı giydirmemek, ortam ısısını düşürmek ve bol sıvı vermek ateşi düşürmede yapılacaklardır.

5. Ne Zaman Doktora Başvurulmalıdır?

• Bebeklerde ve çocuklarda kulaktan ölçüm yapıldığında değer ve 38’in üzeri derece çıkıyorsa öncelikle sebebin çevreden mi kaynaklı olduğu tespit edilmelidir. Çocuğun soyulması gerekir. 10 dakika sonra tekrar ölçüm yapılır. Ortam ısısı düşürüldüğünde çocuğun ateşi de gerilemeye başladıysa sebebin çevreden kaynaklı olduğu anlaşılır. Ancak 10 dakikadan daha uzun süre boyunca ateş tırmanmaya devam ediyorsa, çocuğun ateşinin olduğu kabul edilir. Bu durumda doktora danışılarak ateş düşürücü ilaçlar verilir.
• Ortamın ısısı düşürülmesine, çocuğun üzerinin çıkarılmasına ve ateş düşürücü verilmesine rağmen saat sonra bir derece bile düşmüyorsa acile gidilmelidir. (Örneğin derece olan ateş; ateş düşürücü, ortam soğutma, ılık kompres yapmanıza rağmen 2 saat içinde ’e bile düşmüyorsa)
• 3 günden daha uzun süre ateş düşürücü ile kontrol altında olduğunda da hekime başvurulmalıdır.
• Aşırı ağlama, huzursuzluk, kusma, genel durum bozukluğu, uykuya eğilim, tuvalet yaparken ağrı, küçük bebeklerde emme refleksinin olmaması ve 24 saatten fazla anlam veremediginiz ateş varsa muhakkak doktora başvurulması gerekir.
• Kulaktan ölçümle hafif ateşte () çocuğun soyulup ateşinin yükselip yükselmeyeceğini gözlemlemek gerekir. 38 ve üzerine çıktıysa ateş düşürücü ilaçlar hekime danışılarak verilir. 2 saat içinde bir derece de olsa düşmesi gerekir. Ateş düşürücünün etki süresi saattir. saat sonra ateş çıkıyorsa yine ateş düşürücü verebilir. Bu arada genel durum bozukluğu varsa muayeneye götürülür.
• Orta derece ateşte () saatte bir ateş düşürücü tekrar edilir ve ateş kontrol altına alınabilir. Ilık kompres ve ılık banyo da yardımcıdır. Ama 4 saatte bir verilen ateş düşürücüye rağmen ’ün üzerindeyse, çocuk aşırı huzursuzsa, saatte bir ateşi çıkıyorsa ve ateş titreye titreye tırmanıyorsa muhakkak hekimin görmesi gerekir. Ateş düşürücüye rağmen 2 saatte düşüremediyseniz ya da 3 günden daha uzun süre ateş düşürücü verdiyseniz o zaman muhakkak hekimin görmesi gerekir veya acil servise başvurulmalıdır.

6. Yüksek Ateş Düşürülmezse Ne Olur?

Ateş aslında bir savunma mekanizmasıdır ve aynı zamanda da bir semptomdur. Dolayısıyla vücutta bir enfeksiyon ya da bir durumu işaret eder. Amaç; ateşi kontrol altına almaktır. Ateşe neden olan hastalığı tespit edip tedavi etmek hedeflenir. üzerindeyse ciddi enfeksiyonları araştırmak gerekir ve ileride olumsuz komplikasyonları da engellemek için hekim muayenesi şarttır. Ayrıca yüksek ateş, bağışıklık sistemini olumsuz etkileyip vücudun savaşma gücünü düşürür. O nedenle yüksek ateşin nedeni bulunup tedavi edilmelidir.

7. Havale Nedir?

Havale; beyindeki elektrik boşalmaları nedeniyle vücut kaslarının istemsiz kasılmasıdır. Havale, ateşli ve ateşsiz olmak üzere ikiye ayrılır.

• Ateşsiz havale daha çok epileptiktir. Bu sara hastalığı (epilepsi) veya beyin sinir sistemi ile ilgili durumlarda görülebilir.
• Ateşli havalelerin yüzde 90’ında ateş yükselir. Sebebi vücudun verdiği tepkidir. Genellikle ailede ateşli havale geçirme öyküsü varsa herhangi bir hasar bırakmaz. Ateşli havale genellikle 6 ay-7 yaş arasında görülür. Daha önce havale geçiren bir çocuğunuz varsa ateş konusunda çok dikkatli olmanız gerekir. Ateş çıkmaya başladığında müdahale edip ateşin hızlı yükselmesi engellenmelidir. Hekim bu konuda aileyi bilgilendirir, gerekirse evde havale sırasında kullanabilecek özel ilaçlar edinilir. Çocuk üst üste çok havale geçiriyorsa nörolojik konsültasyon ve çeşitli tetkikler yapılır. Ama ateşli havaleler genellikle 7 yaşından sonra kendiliğinden geçer, bir hasar bırakmaz.

8. Havale Durumunda Ne Yapılmalıdır?

Çocuk havale geçirmeye başladığında kol ve bacaklarında kasılma, gözünün bir yere sabitlendiği görülür. Ağzından da köpük gelmeye başlar. Soluk alma güçlüğü gibi sorunlar da görülür. Bu tablo ailenin en korktuğu durumdur. Bu durumun uzun sürmesi oksijen alımı açısından sorundur. Yapılacak şey; mevcutsa doktorun önerdiği bir havale durdurucu fitil uygulamaktır. Hava yolunu açarak mümkünse ağızın kilitlenmesini engellemek önemlidir. En kısa sürede en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Ateş varsa da hemen ateş düşürücü verilmelidir.