Atasözleri, halkın ortak tecrübeleri sonucu edindiği bilgeliklerle oluşturulmuştur. Dolayısıyla her toplumun kendine has atasözleri mevcuttur. Ülkemizde de hem ulusal hem de bölgesel pek çok atasözü günümüze kadar ulaşmıştır. Bu özlü sözlerle ilgili araştırma yapanlar, "ne ekersen onu biçersin atasözünün anlamı nedir?" sorusuna yanıt arıyor. Ne ekersen onu biçersin atasözünün TDK açıklaması ile anlamı, hikayesi ve cümle içinde kullanıldığı örnekler.
NE EKERSEN ONU BİÇERSİN TDK SÖZLÜK ANLAMI
Türk Dil Kurumu Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü'ne göre "ne ekersen onu biçersin" atasözü "nasıl davranırsan öyle karşılık alırsın" anlamına gelmektedir. Bu ifade hem mecaz hem de gerçek anlam taşır. Mecaz anlamı, "iyilik iyiliği, kötülük kötülüğü doğurur" anlamına gelir. Bir kişi nasıl davranırsa karşılığında onu bulur. Bugün yapılan bir iyilik yarın karşılaşılacak bir iyiliğe gebe olabilir. Aynı şekilde yapılan bir kötülük de mutlaka karşılık bulacaktır. Atasözünün gerçek anlamı ise, kişinin alacağı sonucun harcadığı çabaya bağlı olmasıyla ilgilidir.
NE EKERSEN ONU BİÇERSİN NE DEMEK?
Örneğin bir kişi geleceğine yatırım yapmak için çok çalışırsa ilerleyen yıllarda bu çabanın karşılığını alacaktır. Ancak bu çabayı göstermesi gereken yıllarda hiçbir şey yapmayıp sonra sonuç bekleyen kişi beyhude çabadadır. Ne ekersen onu biçersin atasözü tam olarak bu durumu ifade eder. Nasıl ki buğday eken bir çiftçi hasat zamanı mısır toplayamazsa, bir emek harcamayan kişi de iyi bir sonuç elde edemez.
NE EKERSEN ONU BİÇERSİN BENZERİ ATASÖZLERİ
İyilik eden iyilik bulur, kötülük eden kötülük bulur.
Ne doğrarsan aşına, o çıkar kaşığına.
Kazanına ne korsan çömçende (kepçende) o çıkar.
Herkes ektiğini biçer.
Toprağı işleyen ekmeği dişler.
NE EKERSEN ONU BİÇERSİN ÖRNEKLERİ
Öğrencilerine sürekli kötü davrandığı için okuldan uzaklaştırıldı, neticede ne ektiyse onu biçti.
Ahmet'in okul harçlığını evde unuttuğunu fark eden arkadaşı Ahmet'e kendi yemeğinden uzatıp sen de benimle her şeyini paylaşıyorsun, ne ekersen onu biçersin dedi.
Ağustos böceği ile karınca hikayesi bu atasözüne iyi bir örnektir. Yazın çalışan karınca topladıklarıyla kışı geçirirken aylak aylak gezinen ağustos böceği kış aylarında aç kalır. Zira kişi ne ekerse onu biçer.
