Ishale Ne Sebep Olur

Meyvenin, sebzenin en çok olduğu yaz mevsimine girmek üzereyiz. Ancak çoğalan meyve sebze değil; bu dönemde ishallerde de ciddi bir artış görülüyor.

Yaz aylarında daha fazla görülen ishallerin nedenini ve korunma yollarını Hisar Intercontinental Hospital Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Ramazan Gözüküçük’ten öğrendik.

Yaz aylarında artan su ihtiyacı nedeniyle çoğunlukla enfekte suların içilmesi ya da bu sularla yıkanan meyve ve sebzelerin tüketilmesiyle ishallerin daha fazla görüldüğünü ve yazın görülen ishallerin dikkat edilmezse daha ciddi hastalıklara yol açabileceğini belirten Uzm. Dr. Gözüküçük; ‘Doğada, özellikle insan ve hayvan dışkılarıyla kirlenmiş sularda, ishal nedeni olabilecek çeşitli mikroplar bulunur. Bunlar özellikle durgun sularda, kanalizasyonun karıştığı sularda, iyi ilaçlanmamış içme ve kullanma sularında, özellikle yaz aylarında uzun süre canlı kalarak çoğalır. Bu suların içilmesi veya böyle sularla bulaşık yıkanması, sıcak ortamda beklemiş gıdaların, örneğin çiğ sebzelerle hazırlanmış salataların ve meyvelerin tüketilmesi sonucu ishal yapan mikroplar, ağız yoluyla alınarak insanların bağırsaklarına ulaşır. Bunların bir kısmı bağırsak duvarında iltihap oluşturarak hem bağırsak hareketlerini artırır hem de bağırsağa su ve iltihabi hücrelerin geçişine neden olur. Bir kısmı da bağırsakta iltihap yapmadan, salgıladıkları toksin denilen zehirli maddelerin etkisiyle su ve tuz geçişini artırmak suretiyle ishale neden olur. Bazen insanlar ishal olup bu mikropları dışkıları ile çevreye yayabilir. Dışkıya bulaşmış ellerin ağza götürülmesi sonucu da ishal olunabilir. Bu ishallerin önlenmesinin en önemli yolu, bilinmeyen suların tüketilmemesi, kişisel temizliğe dikkat edilmesi, özellikle ellerin her yemekten önce ve sonra yıkanmasıdır. Kullanılan ve içilen suların klorlanması pek çok mikrobun yaşamasını önler. Şüpheli suların, şüpheli olmasa bile salgın olduğu bilinen yerlerdeki suların, kaynatılarak kullanılması gereklidir. Ayrıca hijyenik koşullara uygun hazırlanmış ve muhafaza edilmiş besin maddeleri tüketilmelidir.’ diye konuştu.

Bu Belirtiler Varsa Yaz İshali Olmuş Olabilirsiniz.
-Dışkılama sayınız arttıysa (Dışkı miktarı ve su içeriği, ince bağırsaklarda hastalık yapan parazit ve bakterilerin ishallerinde fazladır, kalın bağırsakta hastalık yapanlarınkinde ise azdır ve dışkılama sayısı diğerlerine oranla daha fazladır),
-Dışkınız cıvık, patates püresi görünümünde ya da sümüksü, iltihaplı veya su gibiyse yaz ishali olmuş olabilirsiniz.

Su gibi tariflenen ishallerin en ciddisi ve hayatı tehdit edeni dışkının pirinç suyu görüntüsü olarak tariflendiği, kolera bakterisinin yaptığı ishaldir. İltihaplı dışkılamaya ise tifo ve tifo benzeri hastalıklara salmonella bakterileri neden olabilir. İshale yol açan bakterilerin bir kısmı ve bazı parazitler, dışkının iltihaplı, sümüksü görünmesine aynı zamanda bağırsak duvarını da zedeleyerek damarların kanamasına neden oldukları için, ishal kanlı olabilir. Dışkının böyle kanlı ve iltihaplı olması dizanteri olarak adlandırılır. Nedenlerinden birisi şigella denilen bakteri, bir diğeri amip denilen protozoondur. İshalle birlikte bulunan diğer belirtiler karın ağrısı, karında gurultu hissi, bazen bulantı, iltihabi durumlarda bunlara ilaveten ateş olarak karşımıza çıkar. Dışkılamadan sonra tam rahatlayamama da bir diğer belirti olabilir. Örneğin kalın bağırsak ishallerinde ağrı ve rahatlayamama durumları sıktır. Aşırı su ve tuz kaybına bağlı olarak kalp damar sistemine, böbreklere, sinir sistemine ait kalp ritim bozuklukları, böbrek yetmezliği, şuur bozuklukları gibi belirtiler de olabilir. Dilin kuruması, cildin parlaklık, nem ve yumuşaklığını kaybetmesi, gözlerin göz çukuruna çökmesi gibi belirtiler, su kaybının işaretleridir.

Eğer İshalseniz…
-Öncelikle kaybettiğiniz su ve tuzu geri koymak için pratik olarak hazırlayabileceğiniz su solüsyonu (1 litre kaynatılmış soğutulmuş suya 1 çorba kaşığı şeker, 1 tatlı kaşığı sofra tuzu ve 1 çay kaşığı karbonat konularak karıştırılır) içebildiğiniz kadar sık aralıklarla için. Halk arasında yanlış bir inanış sonucu ishalli çocuklara, ishali artırır endişesiyle su ve sulu besinlerin verilmemesi, ishalin uzamasına, ağırlaşmasına ve buna bağlı başka hastalıkların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Oysa ishal tedavisinde en önemli nokta sıvı tedavisidir. Yine bu nedenle, bebeklerin emzirilmeye devam edilmesi, hatta daha sık emzirilmesi gerekmektedir.

-Posasız ve yağsız gıdalar tüketin.

-Yağsız makarna, pirinç pilavı, haşlanmış patates-patates püresi, haşlanmış yağsız et ve tavuk, yağsız ızgara köfte yiyebilirsiniz.

-Kuruyemiş, çikolata ve kızartma gibi gıdalardan uzak durun.

-İshaliniz 24 saatten fazla sürdüyse mutlaka en yakın sağlık merkezine başvurun. Çünkü mikrobik ishallerin hemen hepsi 24 saatten fazla devam eder ve hemen hepsi ilaç tedavisi almadan düzelmez.

İshal nedir?

İshal, bir gün içinde normalden daha sık olarak 3 veya daha fazla gevşek veya sıvı dışkı (kaka) yapmanız anlamına gelir. İshaliniz varsa, bağırsak hareketlerinizin hacminde, sululuğunda veya sıklığında bir artış yaşayacaksınız. İshal ataklarına genellikle bir mide böceği (gastroenterit) neden olur ve birkaç gün içinde kendiliğinden geçer. Bununla birlikte, ishalin başka birçok nedeni vardır.

Bir veya iki gün süren ve kendi kendine geçen ishal, her yaştan insanı etkileyen yaygın bir durum olan akut ishal olarak bilinir. Dört hafta veya daha uzun süren ishal (sürekli veya aralıklı) kronik ishal olarak bilinir ve altta yatan bir kronik hastalık veya durumun belirtisi olabilir.

Hangi belirtiler ishal ile ilgilidir?

Gevşek ve sulu ishal dışkılarının yanı sıra, bazen aşağıdakiler de dahil olmak üzere başka semptomlar yaşayabilirsiniz;

• Mide bulantısı (hasta hissetmek)
• Kusma
• Ateş
• Baş ağrısı
• Şişkinlik ve gaz
• Kolik benzeri karın krampları
• Mide ağrıları
• İştah kaybı
• Zayıflık
• Dehidrasyon
• Acilen tuvalete gitme ihtiyacı

İshale ne sebep olur?

Akut (veya kısa süreli) ishale genellikle bağırsakların bakteriyel (örneğin, salmonella), viral (örneğin, norovirüs  veya rotavirüs ) veya parazitik (örneğin, giardia) enfeksiyonu neden olur. Bu enfeksiyonlardan herhangi birinin neden olduğu ishale gastroenterit denir.

İklim veya sağlık uygulamalarının kendi ülkesinden farklı olduğu yerlere seyahat, kısa süreli gastroenterite (örn. kontamine yiyecek veya sudan) neden olabilir ve bu, gezgin ishali olarak bilinir. Jet lag ile ilişkili ishal genellikle tedavi olmaksızın birkaç gün içinde azalacaktır.

İshal, dışkınızdan yeterince su alınmadığında veya dışkıya çok fazla sıvı salgılanarak dışkıyı gevşettiğinde meydana gelir. İshalin birçok farklı nedeni vardır. Birkaç gün içinde düzelen kısa süreli bir hastalıktan kaynaklanabilir veya devam eden bir sorunun veya kronik bir durumun belirtisi olabilir. Kısa süreli ishalin diğer nedenleri şunlardır;

• Beslenmede değişiklik
• Bazı gıda bileşenleri, örneğin suni tatlandırıcılar sorbitol ve mannitol ve doğal şeker fruktoz
• Çok fazla alkol içmek
• Stres

Kronik ishalin en yaygın nedenleri, aşağıdakileri içeren altta yatan hastalıklar veya durumlardır;

• Gluten intoleransı (çölyak hastalığı)
• Laktoz intoleransı (süt ürünlerinde laktozu uygun şekilde sindirememe)
• Huzursuz bağırsak sendromu
• Kronik bağırsak enfeksiyonu
• İnflamatuar bağırsak hastalıkları
• Bağırsak kanseri
• Divertikülit

Kanser, HIV/AIDS ile yaşayanlar veya organ nakli geçirmiş olanlar gibi bağışıklık sistemi baskılanmış veya bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde bir gastroenterit nöbeti sonucu devam eden ishal geliştirme olasılığı daha yüksektir. Bazı antibiyotikler ve kanser ilaçları gibi bazı ilaçları alırken de kronik ishal oluşabilir.

Bazı tıbbi tedaviler yan etki olarak ishale neden olabilir;

• Bazı ilaçlar – örneğin, antibiyotikler
• Müshil, eğer çok fazla alınırsa
• Karın veya pelvisi içeren radyoterapi
• Kemoterapi

Ne zaman doktora gitmem lazım?

İshal atağı genellikle herhangi bir tedavi olmaksızın iyileşir. Aşağıdakil belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız tıbbi yardım alın;

• Devam eden veya şiddetli ishal
• Dışkınızda kan veya mukus
• Ateşle beraber görülen ishal
• Açıklanamayan kilo kaybı
• Geceleri ishal
• Dehidrasyon belirtileri (yorgun hissetme, idrara çıkmada azalma, susuzluk ve ağız kuruluğu)

Devam eden ishal dehidrasyona ve elektrolit dengesizliğine yol açabilir, bu da onu tehlikeli hale getirir &#; özellikle çok hızlı bir şekilde etkilenebilecek çok genç veya yaşlı insanlar için.

İshal nasıl teşhis edilir?

İshal, belirtilerinize ve doktorunuz tarafından incelenen tıbbi geçmişinize dayanarak teşhis edilebilir. İshal birkaç gün sonra geçerse sebebini bulamayabilirsiniz. Bazen, altta yatan bir durumu teşhis etmek için testlere ihtiyaç duyulabilir. Bunlar şunları içerir;

• Kan testleri
• Dışkı testleri
• Endoskopi veya kolonoskopi
• Biyopsi (çok nadiren)

Devam eden ishaliniz varsa, doktorunuz altta yatan nedeni araştırmak için sizi bir gastroenteroloğa veya başka bir uzmana yönlendirebilir.

İshal nasıl tedavi edilir?

Sağlıklı insanlarda genellikle kendiliğinden geçen basit kısa süreli ishal atakları durumunda, muhtemelen evde bakım yoluyla belirtilerinizi yönetebileceksiniz. Aşağıdakileri yapmaya çalışmalısınız;

• Evde dinlenmek
• 24 saat boyunca işten veya okuldan uzak durun
• Kaybedilen sıvıları yerine koymak için su veya oral rehidrasyon solüsyonu için &#; hasta hissediyorsanız küçük yudumlar alın
• Meyve suyu ve şekerli içeceklerden kaçının. Bu içecekler ishal süresini uzatırlar.
• Alkol ve kafeinden kaçının.
• Süt ürünleri ve yağlı, yüksek lifli veya şekerli yiyeceklerden kaçının.
• Karnınıza sıcak su torbası koymak karın kramplarınız için biraz rahatlama sağlayabilir.
• Sizde veya çocuğunuzda ishalden dolayı kızarıklık (pişik gibi) gelişirse, etkilenen bölgelere krem ​​uygulayın.
• Aspirin gibi steroid olmayan antienflamatuar ilaçlar almaktan kaçının, çünkü bu ilaçlar ishale neden olabilir.
• İshali yavaşlatan ishal önleyici ilaçlardan kaçınılmalıdır, çünkü bu ilaçlar vücudunuzun ishale neden olabilecek bakteri veya virüslerden kurtulmasını engeller.
• Normale dönene kadar beslenmenizi yönetin. Pirinç, makarna ve kraker gibi hafif yiyecekler yiyin ve yağlı yiyeceklerden veya çözünmeyen lif oranı yüksek olanlardan kaçının.

Oral rehidrasyon çözümleri: Bunlar eczanede eczaneden temin edilebilir. Yaşlı insanlar ve çocuklar için oral rehidrasyon solüsyonları sade sudan daha iyi bir seçimdir. Hem sıvıları hem de elektrolitleri (vücudunuzun çalışması gereken önemli mineraller) doğru konsantrasyonlarda değiştirmek için özel olarak yapılırlar. Sporcu rehidrasyon içecekleri tavsiye edilmez.

İshal önleyici ilaçlar: İshal önleyici ilaçlar bebeklerde veya çocuklarda ishal atağını tedavi etmek için kullanılmamalıdır. Reçetesiz satılan ishal önleyici ilaçlar almayı düşünüyorsanız, eczacınız veya doktorunuz size tavsiyede bulunabilir. Bazı spesifik enfeksiyonların neden olduğu ishal durumunda kullanıma uygun değildirler. Ateşiniz varsa veya dışkınızda kan varsa bunları almayın.

İshalin vücudunuzun bir mide-bağırsak enfeksiyonundan kurtulma yolu olduğunu unutmayın, bu nedenle bu ilaçlar bağırsaklarınızı yavaşlattığı ve hastalığınızı uzatabileceği için uzun süreli olarak alınmamalıdır.

Kusma önleyici ilaçlar: Gastroenteritiniz varsa ve kusma nedeniyle sorunlarınız varsa doktorunuz tarafından antiemetikler reçete edilebilir.

İntravenöz sıvılar: Yeterince rehidrate olamayan kişilere serum yoluyla intravenöz sıvı verilmesi gerekebilir.

Antibiyotikler: Ani ishal ataklarının çoğuna virüsler neden olur ve bu nedenle sadece bakteriyel enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılan antibiyotikler hiçbir işe yaramaz. Doktorunuz  ishalinizin bakteriyel veya parazitik bir enfeksiyondan kaynaklandığını belirlerse, antibiyotik reçete edebilir.

Beslenme değişiklikleri: Beslenme nedeniyle veya irritabl bağırsak sendromu nedeniyle ishal yaşıyorsanız, doktorunuz bazı beslenme düzeni değişiklikleri önerebilir.

İshal ile ilişkili komplikasyonlar nelerdir?

İshal dehidrasyona neden olabilir. İshal olduğunuzda vücutta normalden daha fazla sıvı kaybedilir. Dehidrasyon, elektrolitlerin (vücudunuzun düzgün çalışması için ihtiyaç duyduğu minerallerin) kaybına neden olabilir. Bu nedenle rehidrasyon çok önemlidir.

İshal, yiyeceklerin vücudunuzda hızla hareket etmesine neden olur. Bu devam ederse, besinleri emmenizi zorlaştırır ve yetersiz beslenmeye yol açabilir.

Bazı kişilerde ishal veya gastroenterit döneminden sonra geçici laktoz intoleransı gelişebilir. Belirtiler birkaç haftadan uzun sürerse doktorunuza görünün.

İshal önlenebilir mi?

Gastroenterit &#; ishalin en yaygın nedeni &#; oldukça bulaşıcıdır ve çoğunlukla hastalığı olan başka bir kişiyle temas yoluyla veya kontamine yiyeceklerden yayılır. Bu önlemler yayılmayı durdurmaya yardımcı olabilir;

• İyi bir el yıkama tekniği kullanarak ellerinizi sık sık yıkayın
• Uygun gıda güvenliği uygulamalarını takip edin
• Bir hane üyesi ishal ise, diğer üyeler için yemek hazırlamamalı ve herkes düzenli el yıkama ve hijyen uygulamalarını takip etmelidir.
• İshali olan biri hastaneleri, yaşlı bakım tesislerini veya yüzme havuzlarını ziyaret etmemelidir.
• Etin iyice piştiğinden emin olun.
• Taze hazırlandıklarından ve güvenilir bir kaynaktan olduklarından emin değilseniz çiğ et, balık ve kabuklu deniz ürünleri yemekten kaçının.
• Pişmiş eti asla çiğ et bulunan yüzeylere veya tabaklara koymayın.

İshal sebepleriaraştırıldığında bu problemin altında yatan belli başlı etkenler olduğu görülür. Bunlardan birkaçı bozulmuş gıdalar, tatlandırıcı ürünlerin tüketimi, süt ve süt ürünleri olarak sıralanabilir. Bununla birlikte ishale sebep olan hastalıklar da vardır. Bunlara da örnek verecek olursak; crohn hastalığı, çölyak hastalığı ve ülseratif kolit diyebiliriz. İshal yapan şeyler bunlarla da sınırlı değildir. Gıdalar, hastalıklar dışında hamilelik dönemindeki hormonsal değişiklikler de ishal yapar. İshal neden olur? İşte ishal yapan yiyecekler, hastalıklar ve diğer nedenler…

İSHAL NEDEN OLUR?

Diyare ishalin diğer adıdır. Diyare neden olan yiyecekleri yukarıda sıralamıştık. Bunlar haricinde hastalıklarda diyare neden olur. Diyare nedenleri olarak sıralanan bu hastalıkların bazıları şu şekildedir:

• Mide gribi
• Gıda zehirlenmesi
• Bakteriyel bağırsak enfeksiyonu
• Gıda alerjileri
• Huzursuz bağırsak sendromu
• Laktoz intoleransı
• Ülseratif kolit
• Çölyak hastalığı
• Kolon hastalığı

BEBEKLERDE İSHAL NEDEN OLUR?

Bebeklerde su gibi ishal şikâyetleri de oldukça fazladır. Bebeklerde ishale neden olan birçok neden vardır. Enfeksiyonlar, besinler, antibiyotikler gibi nedenler bu listeye girer. Eğer ishal olmuş bir bebeğiniz varsa sebepleri şunlar olabilir:

• Kulak Enfeksiyonu
• Parazitler
• Antibiyotikler
• Meyve Suyu
• Gıda Hassasiyeti
• Zehirlenme

Bebeklerde ishale neden olan ölümcül bir virüs vardır. Bu virüsün adı Rota virüsü. Bebeklerde ilk 6 ay içerisinde rota virüsü aşısı yapılmaktadır.

YETİŞKİNLERDE İSHAL NEDEN OLUR?

Yetişkinlerde ishal sıklıkla görülen bir durumdur. Bazı ishaller gün içerisinde geçerken, enfeksiyonlara bağlı ishal durumunda 7 güne kadar sürebilmektedir. Yetişkinlerde ishal neden olur? Sorusunun yanıtının birçok farklı cevabı vardır. Havaların sıcak olmasıyla besinlerin bozulması ishale sebep olurken, havaların soğumasıyla da beraber soğuk algınlığı hastalıklarına bağlı olarak ishal ortaya çıkabilmektedir. En sık rastlanan ishal sebepleri şunlardır:

• Süt ve süt ürünleri
• Ispanak, kabak ve diğer sebzeler
• Müshil
• Su ile geçen enfeksyionlar
• Besinlerden geçen enfeksiyonlar
• Bazı ilaçların yan etkisi
• İnflamatuar bağırsak hastalığı
• İrritabl bağırsak hastalığı
• Bozuk gıdalar

İSHAL YAPAN YİYECEKLER

İshal olmaya sebep olan yiyecekler ve içecekler vardır. Bunları tüketirseniz ishal belirtilerini görebilirsiniz. Sindirim sorunu yaşayanlarda bağırsakları çalıştırmak için bu yöntemleri deneyebiliyorlar. İşte o besinler:

• Alkollü içecekler
• Yeşil sebzeler
• Süt
• Kızartma çeşitleri
• Karpuz ve kavun
• Kahve ve kola
• Baharatlı yemekler
• Hazır gıdalar
• Sarımsak ve soğan

İshal yiyecek nedenli ise gıda zehirlenmesine dikkat edilmesi gerekir. Bozuk, tarihi geçmiş, kurtlanmış gıdalardan uzak durulması gerekir. Özellikle ev hanımlarının uzun süre sakladığı yiyecekleri uygun koşullar altında saklamalı ve muhafaza etmelidir. Gıda zehirlenmesinin belirtileri ise; kilo aşırı mide bulantısı, kusma, ateşlenme, yorgunluk ve halsizlik, baş ağrısı ve şiddetli ishaldir.

İSHAL NEDEN KESİLMEZ?

İshalim geçmiyor gibi şikâyetler sağlık kuruluşlarında çok rastlanan bir durumdur. İshal genel olarak günde geçebilen bir rahatsızlıktır. Bu süre haftaya kadar çıkarsa artık ishalin adı kronik ishal olur. Kronik ishal genellikle bir hastalığın habercisidir. Özellikle kolon kanseri gibi ciddi hastalıklar olabilir. Uzun süre geçmeyen ya da düzensiz, yumuşak dışkılama olduğu zaman uzman bir doktora başvurmanız gerekir. İshalin geçmemesinin nedenleri bunlar olabilir:

• Huzursuz Bağırsak Sendromu
• Enfeksiyonlar
• İltihabi bağırsak hastalıkları
• Endokrin hastalıklar
• İlaçlar
• Kronik Pankreatit
• Cerrahi operasyonlar sonrası
• Laktoz intoleransı
• Çölyak hastalığı
• Kolon kanseri

ZEHİRLİ İSHAL BELİRTİLERİ NELERDİR?

Zehirli ishal özellikle çocukluk döneminde ortaya çıkmaktadır. Rota virüsünün sebep olduğu zehirli ishal; ateşlenme, halsizlik, baş ağrısı, susuzluk, kramp şeklinde karın ağrıları, kusma, bulantı gibi birçok belirti gösterir. Zehirli ishal ile ilgili yapılan araştırmalar en çok mayıs ve haziran ayında ortaya çıktığını ortaya koymuştur. Normal ishal ile belirtileri aynı olduğu için ayırt etmek zordur. Bebek ve çocuklarda gün geçmeyen ishal olursa bu durumdan şüphelenmelisiniz. Zehirli ishal ciddiye alınmazsa böbrek yetmezliğine kadar ilerleyebilir.

KÖPÜKLÜ İSHAL SEBEBİ NEDİR?

İshal mide ve bağırsakların iltihabı olarak adlandırılabilir. İshal çeşitleri arasında zehirli ishal, köpüklü ishal, kronik ishal gibi değişik türleri vardır. İshal dışkının yumuşak olması hali olduğu için köpüklü ya da farklı renklerde de olabilmektedir. Bu durum ishale neden olan etkeni de ortaya çıkarır. Köpüklü ishal sebebi ise çok fazla yağ ya da mukus bulunmasından kaynaklıdır. Bazı ilaçlar ve sindirim problemleri de köpüklü ishale neden olabilir. Köpüklü ishalin hastalık olarak belirtisi ise çölyak hastalığıdır.

Bağırsak hareketlerinde artış, dışkı miktarında artış, günlük dışkı sayısında artış ve dışkı kıvamının yumuşak olması, sulu gibi bir görüntüye sahip olması ishal sorununu tanımlar. İshal ile birlikte vücutta halsizlik başlar. Su miktarı normal orana göre giderek düşer. Bu durum bebeklerde ve çocuklarda çok sık görülür. Susuzluk; dışkılama yapmakta zorlanma, gözyaşında azalma, ağız ve dudak kuruluğu, uyku isteği gibi etkenlerle kendini gösterir. İshal gibi durumlarda sıvı dengesi çok önemlidir. Sıvı kaybının önüne geçmek için bu süreçte bol bol sıvı tüketilmelidir. İshalin çeşitlerime göre sıvı dengesi sağlanabilir. Bebeklerde ve yetişkinlerde ishal çeşitleri nelerdir? Su gibi, köpüklü ve zehirli ishal için çözüm önerileri.

YETİŞKİNLERDE İSHAL ÇEŞİTLERİ

İshal her insanın her yaş grubunda başına gelebileceği bir durumdur. Dışkılama ile ilgili bir durum olduğu için beslenmeye dikkat etmek önemlidir. Yetişkinlerde ishalin sebepleri genelde tüketilen besinlerden dolayıdır. Yazın havaların ısınmasıyla bozulan yiyecekler, dengesiz beslenme gibi durumlar örnek verilebilir. Bunların dışında enfeksiyonlar, alerjiler, bağırsak sorunları ishale yol açar. Yetişkinlerde ishal çeşitlerine örnek verecek olursak:

• Gıda zehirlenmesine bağlı ishaller
• Gıda alerjileri ile başlayan ishal
• Mide gribi ile oluşan ishal
• Huzursuz bağırsak sendromu ishali
• Bakteriyel bağırsak enfeksiyonundan sonra ishal
• Ülseratif kolit ve ishal
• Laktoz intoleransı ve ishal

BEBEKLERDE İSHAL ÇEŞİTLERİ

Bebeklerde ishal çok sık görülür. Anne sütü ile beslenmeyen bebeklerde, ek gıdaya geçen bebeklerde ve hastalıkların etken olduğu durumlarda bebeklerde ishal görülür. Yenidoğan bebeklerde günde dışkılama normal olarak değerlendirilir. Sulu ya da katı olması koşullara göre de normal sayılabilmektedir. 1 yaşına kadarda bebeklerde dışkılama sayısı 'e kadar düşer. Bunun dışında oluşan yumuşak kıvamlı dışkılama ishali ortaya çıkarır. En sık rastlanan nedeni de enfeksiyonlardır. Kirli su, yemeklerin veya mamaların hijyenik ortamda hazırlanmaması, biberonların ve emziklerin yeterince temizlenmemesi gibi durumlar bebeklerde ishale yok açar. Bebeklerde ishal çeşitleri şu şekildedir:

• İnce bağırsağa yerleşen enfeksiyonlara bağlı ishaller
• Üst solunum yolu enfeksiyonları nedeniyle ishaller
• Gıda zehirlenmeleri kaynaklı ishal
• Viral enfeksiyonlardan sonra oluşan ishaller
• Gastroenterit
• Rota virüs ishalleri

GEÇMEYEN İSHALİN SEBEPLERİ NELERDİR?

Geçmeyen ishallere kronik ishal adı verilir. Bu ishal türü için genelde hafta geçmeyen ishaller için tanı konulur. Uzun süren ishallerin altında yatan ciddi bir hastalık olabilir. Çölyak hastalığı, kolon hastalığı örnek verilebilir. Geçmeyen ishal yorumları ve şikâyetlerinde çoğunlukla; susuzluk, halsizlik, karın ağrıları, baş ağrıları gibi belirtiler gözlemlenmiştir. Kronik ishal tedavi süreci mutlaka doktor kontrolünde olmalıdır. Gerekli tahliller yaptırılarak hastalığın nedeni araştırılmalıdır. Dışkı tahlili ile bakteri ve parazit gibi durumlar araştırılır. Kan testi ve açlık testi de uygulanabilir. Ayrıca bağırsaklar için genel bir araştırma yapılmalıdır. Uzun süreli ishal nedenleri ne olursa olsun sıvı tüketimi unutulmamalı, bol bol su içilmelidir.

SÜREKLİ İSHAL OLMAK NE ANLAMA GELİR?

Besinlere bağlı ishallerde, ishalin geçme süresi 3 ya da 4 gündür. Bu süre içerisinde gerekli önemler alınarak ishal tedavi edilir. Dışkılama normal haline döner. Orta derece ishalde ise huzursuzluk ve halsizlik görülse de susuzluk daha çok hissedilir. İshalin geçme süresi ise en fazla 7 gündür. İleri düzey ishal yani kronik ishalde durum ciddiye alınmalıdır. Kronik ishallerin geçmesi için belirli süre yoktur. En az hafta ishal görülür.

Sürekli ishal olan bir insan en çok yediği ve içtiği şeyleri gözden geçirmelidir. Yeşil sebze, süt ve süt ürünleri, kavun ve karpuz, meyve suları ishale neden olacağı için tüketimine dikkat edilmelidir. Sürekli ishal olan insanlarda bağırsak sorunları daha çok görülür. Bağırsak tetkikleri doktor kontrolleri altında yapılarak tedavi sürecine gidilebilir.

SU GİBİ İSHAL, KÖPÜKLÜ İSHAL, ZEHİRLİ İSHAL

İshalin çeşitlerine bakıldığına en belirgin üç farklı tür karşımıza çıkıyor. Bunlar zehirli ishal, köpüklü ishal ve su gibi ishal. Her türünde oluşum etkeni farklıdır.

1. Zehirli ishal: Bu tür çocuklarda görülür. Rota virüsü zehirli ishale neden olur. Tedavisi rota virüsü aşısı ile mümkündür.
2. Su gibi ishal: Daha çok fazla su tüketimi, gıda zehirlenmesi, bozulmuş yiyecekler, antibiyotik kullanımı bu duruma yol açar.
3. Köpüklü ishal: Bu ishale neden olan yiyecekler ve bazı hastalıklardır. Yağ ve mukoza oluşumu etken olur. Kolon hastalığı belirtilerinde de görülür.