Inç Kumpas Okuma

Kumpas Okuma Örnekleri - Kenar Yazarı

Kumpas okuma örnekleri ile kumpas kullanımınızı pekiştirecek ve okuma hatalarını minimize edeceğiz. Kumpas okuma alışkanlığı sağlamaya çalışacağımız bu makalemizde
örneklerle kumpas çeşitlerini ve nasıl okunduklarını öğreneceğiz.

Kumpas, en genel tabiriyle ölçme ve kontrol elemanıdır. Kumpaslar, uzunluk ölçmenin yanı sıra iç çap, dış çap ve derinlik ölçmede kullanılan ölçme aletleridir. MÖ funduszeue.info da
İtalya kıyılarına yakın bir yerde bulunan ilk kumpas tahtadan yapılmıştır. Zamanla günümüzdeki modern halini almıştır. Kumpasların eskiden beri bir sabit ve bir de hareketli
çeneleri vardır.

Ölçme ve kontrol amaçlı kullanılan kumpaslar, birden fazla çeşite sahiptir. Verniyer bölüntülü sürmeli kumpas, günümüzde en çok karşılaştığımız ve uzunluk ölçmeye
yarayan kumpas çeşitidir. Sürgü üzerindeki verniyer taksimatı yerine bir saat
yerleştirilmişse bu kumpasa Saatli kumpas denir. Derinlik kumpası derinlik ölçmeye yararken, modül kumpası da dişli çarkların diş genişliği ve diş üstü yüksekliğinin
ölçülmesinde kullanılır. Dijital kumpaslar da teknolojinin dijitalleşmesiyle ortaya çıkmış kumpas çeşitidir.

Bu makalede kumpas nasıl okunur sorusuna yanıt vermeyeceğim. Bu soruyla alakalı cevabı kumpas okuma makalesinde detaylı yazmıştım. Bu yazıda sizlere hassasiyetlere
göre kumpas okuma örnekleri vereceğim.

Makalede Neler Var? [gizle]

1 Örneklerle Kumpas Okuma

Örneklerle Kumpas Okuma

Metrik Ölçme Yapan Kumpaslar

1/10 mm’lik Verniyerli Kumpas Okuma Örnekleri

1/20 mm’lik Verniyerli Kumpas Okunuşu

funduszeue.info 1/2
Kumpas Okuma Örnekleri - Kenar Yazarı

1/20 mm’lik Verniyerli Kumpas Okuma Örnekleri

1/50 mm’lik Verniyerli Kumpas Okunuşu

1/50 mm’lik Verniyerli Kumpas Okuma Örnekleri

Verniyerli kumpas okuma örnekleri ile ölçme ve kontrol konusunda sizlere yardımcı olmaya çalıştım. Ayrıca makalemin girişinde kumpas çeşitlerini de kısaca belirttim. Bu
makalede en çok kullanılan kumpas olan yalnızca verniyerli kumpasın okunuşuna örnekler verdim. Metrik ölçme yapan kumpas örneklerine bu yazımda ulaşabilirsiniz.

Eğer ihtiyaç olursa Whitworth ölçme yapan kumpasların okunuşlarına da örnekler verebilirim. Tek yapmanız gereken, aşağıdaki yorum alanından ihtiyacınızın
olduğunu yazmanız. Malinizine konuyla ilgili bulduğum kaynakları gönderir ve blog sayfamda da makalesini yazarım.

funduszeue.info 2/2

İnç cinsinden kumpas okuma üzerine sizlere faydalı olabilecek bir makale hazırladım. Bu yazımızla metrik ve inç sisteme göre kumpas ölçme sonuçlarını kontrol edebileceksiniz.

Kumpaslar, uzunluk, dış çap, iç çap, derinlik ve kanal ölçmelerde kullanılan, paslanmaz çelikten yapılmış ölçme aletleridir. 2 parçadan oluşurlar ve paslanmaz çelikten yapılırlar. Kullanım alanlarına göre sürgülü, vida, iç ve dış çap, dönebilen çeneli, dijital, kalınlık kumpası gibi bir çok çeşidi vardır.

Kumpaslar hassas ölçüm yapabilen ölçme aletleridir. Ölçüm değerleri “mm” ve “inç” cinsinden okunur. Genellikle metrik ve inç cinsinden birimler ayrı kullanılır. Ama metrik ve inç cetveli beraber olan çeşitleri de vardır.

Bugün bu makalemizde inç cinsinden kumpas okuma yönteminden bahsedeceğiz. Kumpas okuma üzerine daha önce blogumda faydalanabileceğiniz bir makale yazmıştım. O makalede metrik kumpas okuma üzerine yoğunlaştım. Şimdi de inç cinsinden kumpas okumak isteyenler için bu makaleyi hazırlamak istedim.

İnç Cinsinden Kumpas Ölçme

İngiliz sistemindeki ölçü birimi olan Whitworth, parmak ölçü birimi sistemi olarak da bilinir. Ölçüm değerleri inç cinsindendir. İngiltere’de ve ABD’de kullanılır. Ölçü birimi Yarda’dır. Makine sektöründe birim olarak inç kullanılır.

• 1 Yarda 3 Ayak 91,44 cm. dir.
• 1 Ayak 12 inç 30,48 cm. dir.
• 1 İnç 2,54 cm 25,4 mm. dir.
• İnç ( parmak ) sembolü ( “ ) dür. Bu işaret ölçünün sağ üst köşesine konur.
• Örneğin; 1 ” , 3 ” , 1/2 “ , 3/4 “ , 1/8 “ , 1 ¾” , 1 ½” gibi.

Metrik Ölçünün (mm) İnç’e Çevrilmesi

Ülke olarak kullandığımız ölçü sistemi metriktir. Bundan dolayı da genellikle parmak (inç) ölçülerinin metrik değerlerini bulmamız gerekiyor.

1” = 25,4 mm

• Örnek 1 : ½ “ kaç mm. dir?
• Yanıt:  ½ x 25,4 = 12,7 mm.
• Örnek 2 : 1 ¾” kaç mm dir?
• Yanıt: 1 ¾ x 25,4 = 7/4 x 25,4 = ,8/4 =

İnç Kumpaslar Nelerdir?

1/32 inç Kumpas Okuma

1/32’’ lik kumpasta 1’’ lık ölçü 8 eşit parçaya bölündüğüne göre cetveldeki her çizgiyi 4’er 4’er say verniyerdeki çizgileri de 1’er 1’er sayarsak ölçü okunur.

1’’ = 25,4 mm ve parmak ölçü sisteminin en kaba kumpasıdır. ( 25,4 / 32 = 0, mm )

1/32 inç Kumpas Okuma Örnekleri

1/64 inç Kumpas Okuma

Ana ölçü cetveli üzerinde 1 inç mesafe 8 eşit parçaya bölünür. Bunun 7/8” lik kısmı sürgü üzerine taşınarak yine 8 eşit parçaya bölünür. Bu durumda hassasiyet şu şekilde ortaya çıkar:

Bu hassasiyetin sağlandığı diğer bir uygulamada şöyledir: Ana ölçü cetveli üzerinde 1” lik
mesafe 16 eşit parçaya bölünür. Bunun 3/16” lik kısmı sürgü üzerine taşınarak 4 eşit parçaya bölünür. Bu durumda hassasiyet şu şekilde ortaya çıkar:

1/64 inç Kumpas Okuma Örnekleri

Kolay okumak için: 1/64’’ lik kumpasta 1’’ lık ölçü 16 eşit parçaya bölündüğüne göre cetveldeki her çizgiyi 4’er 4’er say verniyerdeki çizgileri de 1’er 1’er sayarsak ölçü okunur. 1’’ = 25,4 mm ise 25,4 / 64 = 0, mm hassasiyetli

1/ inç Kumpas Okuma:

Ana ölçü cetveli üzerinde 1” lik mesafe 16 eşit parçaya bölünür. Bunun 7/16” lik kısmı sürgü üzerine taşınarak yine 8 eşit parçaya bölünür. Bu durumda hassasiyet şu şekilde ortaya çıkar:

1/ inç Kumpas Okuma Örnekleri:

1/ inç Kumpas Okuma:

Ana ölçü cetveli üzerinde 1” lik mesafe 32 eşit parçaya bölünür. Bunun 7/32” lik kısmı sürgü üzerine taşınarak yine 8 eşit parçaya bölünür. Bu durumda hassasiyet şu şekilde ortaya çıkar:

1/ inç Kumpas Okuma:

Ana ölçü cetveli üzerinde 1” lik mesafe 40 eşit parçaya bölünür. Bunun 24/40” lik kısmı sürgü üzerine taşınarak yine 25 eşit parçaya bölünür. Bu durumda hassasiyet şu şekilde ortaya çıkar:

1/ inç Kumpas Okuma Örnekleri:

Metrik Kumpas Okuma Örnekleri için tıklayınız.

KAYNAK:
funduszeue.info
//%C3%B6l%C3%A7me_ve_kontrol_ders_funduszeue.info
funduszeue.info%20Yilmaz/50_04a_Olcme%20ve%funduszeue.info

Yapıları Bakımından Kumpaslar:

*Dijital kumpaslar

*Mekanik kumpas olarak ikiye ayrılır.

Ölçüm Hassasiyeti Bakımından Kumpaslar:

*0,1 mm hassasiyetli kumpaslar (1/10)

*0,05 mm hassasiyetli kumpaslar (1/20) (yaygın olanı budur)

*0,02 mm hassasiyetli kumpaslar (1/50)

Ölçü Birimi Bakımında Kumpaslar:

*Metrik Kumpaslar

*İnç Kumpaslar 

Kumpasın Yapısı

Kumpas temel olarak, üzeri ölçü birimiyle ölçülendirilmiş metal bir levha ve üzerinde hareket eden sürgülü kısımdan oluşur. Hareket etmeyen kısımda sabit çene ve ölçü cetveli bulunur. Hareket eden kısmı ise hareketli çene ve sürgüdür. Hareketli ve sabit çenelerde &#;ölçü ağızları&#; bulunur.

Sabit Çene: Malzemenin dayandığı, hareket etmeyen, kumpasın ucundaki çene kısmıdır.

Hareketli Çene: Bu kısım sürgülü şekilde hareket eder ve ölçülmek istenen parçaya dayanır. Üzerinde referans &#;0&#; noktası ve kumpasın hassasiyetini belirleyen &#;yardımcı ölçü birimlerinin&#; olduğu &#;verniyer&#; kısmı vardır Ayrıca kumpas ayarlandığında ölçünün bozulmaması için üzerinde bir &#;sabitleme vidası&#; bulunur. 

İç Çap Çeneleri: Sabit çenenin diğer tarafında, ağızları dış tarafa bakan iki çene vardır. Buna iç çap çeneleri  denir, deliklerin iç çaplarını ölçmek için kullanılır.

Kılıç Uç: Hareketli çeneye arka kısımdan bağlı olan &#;kılıç&#;, bir derinlik çubuğu olarak görev yapar. Bu uç derinliği ölçülmek istenen yere sokulur ve kumpas okunur.

 

Kumpas Okunurken Dikkat Edilmesi Gerekenler

*Ölçülecek yüzeyde çapak, kir, yağ tabakası olmamalı ve temiz olmalıdır.

*Kumpasın hareketli çenesi, parçaya tam olarak dayanmalı ve parçaya tam dik açıda olmalıdır. Kumpas eğik-yamuk tutulmamalıdır.

*Dar yüzeyler ve vida diş dibi çapları okunurken, ölçü ağızlarındaki ince çeneler kullanılır.

*Kumpas okunurken, ortamda yeterince ışık olmalıdır ve okuma sırasında kumpasa tam karşıdan bakılmalıdır. 

Kumpas Nasıl Okunur?

Kumpas ölçüm çeneleri, ölçülecek parçaya düzgün şekilde, boşluksuz yerleştirilir, bu sırada hareketli çene baş parmakla parçaya dayandırılır. Kumpas üzerinde milimetre cinsinden ölçülendirilmiş kısma ana cetvel denir. Hareketli çene, ana cetvel üzerinde kaydırılır. Hareketli çene (verniyer) üzerindeki sıfır &#;0&#; çizgisi referans çizgisidir.  Sıfır çizgisi, ana cetvel üzerindeki hangi çizginin tam önünde duruyorsa, okunması gereken ölçü odur (örneğin 3mm).

Fakat tam olmayan ölçümlerde, verniyer üzerindeki yardımcı ölçüler kullanılır. Veriyer üzerindeki yardımcı ölçü çizgileri, kumpasın hassasiyetine belirlenmiştir. Ölçülen değerin milimetreden küçük değeri, verniyerdeki bu yardımcı ölçü çizgileri kullanılarak okunur. Önce sıfır çizgisinin geçtiği değer milimetre cinsinden okunur (örneğin 2mm), daha sonra verniyerdeki yardımcı ölçü çizgilerinden hangisi, ana cetveldeki HERHANGİ bir çizgiyle tam karşı karşıya gelirse, verniyerdeki o çizginin değeri, ana ölçüye (2mm&#;ye) eklenir. Kumpasın hassasiyetine göre okuma yöntemi aşağıdaki gibi yapılır. 

0,1 mm (1/10) Hassasiyetli Kumpasın Okunması

Örneğin 0,1mm (1/10) hassasiyetteki kumpasta, sıfır çizgisi 5mm&#;yi biraz geçmiş, verniyerdeki ölçü çizgilerinden 6. çizgi, ana cetveldeki çizgiyle tam olarak çakışmış (tam karşı karşıya aynı hizaya gelmiş), 6. çizgi 0,6 mm anlamına gelir, çünkü kumpas hassasiyeti 1/10&#;dur. Bu durumda 0,6mm değeri, 2mm ana ölçüm değerine eklenir, sonuç olarak okunan değer 5,6mm olur.

  

Tekrar özetlemek gerekirse, verniyerdeki uzun sıfır çizgisi, ana cetveldeki hangi ölçüyü geçmişse bu mm olarak ana ölçüdür. Verniyerdeki hangi çizgi üst çizgiyle çakışmışsa, o çizginin değeri 1/10 ile çarpılıp, yani onda biri alınıp, ana ölçüye eklenir, sonuçta ölçüm değeri bulunur.

0,05 mm (1/20) Hassasiyetli Kumpasın Okunması

0,05 hassasiyetli kumpasların verniyer kısmındaki ölçülerde 1&#;den 10&#;a kadar rakamlar ve çizgiler bulunur. Burada kolaylık olması açısından 10 birim üzerinden numaralandırma yapılmıştır. İki rakam çizgisi arasındaki kısa çizgi &#;yarım&#; çizgisidir. 

  

En yaygın kullanılan kumpaslardan biri olan 0,05 mm hassasiyetli kumpaslarda ana ölçünün okunması aynı şekildedir, verniyerdeki ilk uzun çizgi olan sıfır &#;0&#; çizgisi, ana cetvelde hangi ölçü çizgisindeyse, ve bu çizgiyi geçmişse, ana ölçü değeri budur (örneğin 7 mm). Verniyer üzerindeki rakamlar şu şekilde okunur: ,1 , ,4 , 6 buçuk: 0,65 mm. 

Ana ölçü okunduktan sonra, verniyer üzerindeki çizgilerden hangisinin, ana cetvel üzerindeki HERHANGİ bir çizgiyle tam olarak karşı karşıya geldiğine bakılır, örneğin hareketli çenede verniyerdeki 5 ile 6 arasındaki kısa çizgi çakışmış olsun, bunun anlamı 0,55mm&#;dir. 7+0,55=7,55 mm okunan değer olacaktır.