Nabız Neden Yavaşlar

BRADİKARDİ NEDİR?

Bradikardi, düşük (yavaş) kalp atış hızı anlamına gelmektedir. Hareketsiz halde oturan bir yetişkinin normal kalp atış hızı dakikada seviyelerinde olması gerekmektedir. Bradikardi varlığında nabız 60'ın altındadır. Bradikardi bazı insanlarda herhangi bir soruna ya da şikayete neden olmamaktadır. Bazen de ciddi sonuçları olabilir. Düşük nabız, kalpte bulunan elektrik sistemlerindeki bir sorundan kaynaklanıyor olabileceği için bir uzmana danışılması önem taşımaktadır.

BRADİKARDİ NEDEN OLUR?

Bradikardinin arkasında birçok farklı neden olabilir. Bu nedenlerin önemli bir bölümü kalp sağlığı ile ilgili sorunlardır. Bradikardi nedenlerini şu şekilde sıralayabiliriz:

- Yüksek tansiyon,
- Doğumsal kalp hastalıkları,
- Miyokardit yani kalp kasının iltihaplanması,
- Kalp kapaklarında sorun,
- İlerleyen yaş nedeniyle kalpte doku hasarı,
- Kalp krizi nedeniyle kalpte doku hasarı,
- Kalp ameliyatı etkisi,
- LYME hastalığı,
- Hipotiroidi yani tiroid hormonlarının az salgılanması,
- Kullanılan ilaçlar (ritim bozukluğu, tansiyon ilaçları, sakinleştiriciler vs.)
- Uyku apnesi,
- Kandaki kimyasallarda sorun olması,
- Romatizmal ateş veya lupus gibi inflamatuar hastalıklar,
- Sigara tüketimi,
- Uyuşturucu ve yüksek miktarda alkol tüketimi,
- Stres ve endişe.

BRADİKARDİ BELİRTİLERİ

Bradikardi nedeniyle ortaya çıkan belirtilerin nedeni, beyin ve diğer organlara kan yoluyla iletilen oksijenin yetersiz olmasıdır. Bradikardi belirtileri arasında şunlar bulunur:

- Çabuk yorulma,
- Nefes darlığı,
- Göğüs bölgesinde ağrı,
- Sebepsiz yere bayılma,
- Kafa karışıklığı, odaklanma güçlüğü
- Hafıza ile ilgili problemler,
- Baş dönmesi, göz kararması
- Enerji eksikliği,
- Kalp çarpıntısı. 

BRADİKARDİ TEDAVİSİ NASILDIR?

Sınırda veya ara sıra olan bradikardi tedavi gerektirmeyebilir. Daha ciddi veya uzun süreli bradikardi de altta yatan bir neden varsa öncelikle o durum ortadan kaldırılır. Örneğin, direk nabız düşürücü bir ilaç kullanılıyorsa ya da yan etkileri yavaş kalp hızına neden bir ilaç alımı varsa öncelikle ilaç dozu ayarlanır veya kesilebilir.

Kalp hızını azaltan ilaçların doktorun belirttiği şekilde alınması, ilaç dozu artırılırken nabız takibi yapılması, birden fazla nabız düşürücü etkisi olan ilacın bir arada kullanılırken dikkatli olunması bradikardiyi önlemede önemlidir.

Yine düzenli check-up yapılması ve nabız düşüklüğünü düşündüren durumlarda kardiyoloğa başvurulması olumsuz olayların önlenmesinde son derece önemlidir.

İlaca veya geçici başka bir duruma bağlı olmayan şikayet yaratan ya da çok düşük kalp hızının olduğu durumlarda kalp pili gerekebilir. Kalp pili kalbin ritmini düzenleyerek kalp hızını olması gerektiği gibi hızlandırır.

NTV’yi sosyal medyadan takip edin

Nabız Nedir?

Nabız, kalbin 1 dakikadaki atış sayısıdır. İnsan vücudu, kişinin yaptığı aktivitelere ya da duygusal durumuna uyum sağlamak için kalp atışını otomatik olarak kontrol eder. Bu yüzden aktif, heyecanlı ya da korkmuşken nabız hızlanır ve dinlenirken, sakinken ya da rahatken yavaşlar. Nabzın yüksek ya da düşük olması bir rahatsızlığın göstergesi olabilir. Günde ortalama 30 dakika kadar egzersiz yapmak, daha sağlıklı beslenmek, sağlıklı kiloyu korumak ve alkol, kafein, sigarayı azaltmak gibi daha sağlıklı bir yaşam tarzı nabzı normal tutmaya yardımcı olabilir. Kalbin atış ritmi bozulduğunda bu duruma aritmi denir. Bu bozukluğa tıkanmış veya sertleşmiş damarlar, yüksek tansiyon ve kalp kapakçıklarıyla ilgili sorunlar neden olabilir. Aynı zamanda kalp ameliyatları da nabız değişikliklerinde rol oynayabilir. Dört aritmi tipi vardır. Bunlar:

• Taşikardi: Kalp dakikada atımdan fazla attığında yüksek nabzı ifade eder.
• Bradikardi: Sporcu olmayan kişilerde dakikada 60’dan daha az atan nabız ifade eder.
• Supraventriküler aritmi: Kalbin üst odacıklarından kaynaklanan bozukluktur.
• Ventriküler aritmi: Kalbin alt odacıklarından kaynaklanan bir sorundur.

İdeal Nabız Kaç Olmalıdır?

İstirahat nabzını ölçmek için en iyi zaman, uyandıktan sonra, yataktan kalkmadan önce, ideal olarak iyi bir gece uykusundan sonradır. Çok hızlı veya çok yavaş nabız kalp veya diğer sağlık sorunlarının bir işareti olabilir. Normal bir dinlenme nabzı dakikada 60 ile atış olmalıdır, ancak dakikadan dakikaya değişebilir. Aynı zamanda yaş ve genel sağlık da nabzı etkileyebilen faktörlerdir. Fiziksel aktivite sırasında nabız artması normaldir. Aynı zamanda aktivite sırasında artan nabız, kişinin kalp sağlığı hakkında bilgi verebilir. Fiziksel olarak aktif kişilerin nabızları için normal görülen değerler de farklı kabul edilebilir. Bu nedenle ideal nabız değerinin kişiden kişiye değişebileceğini unutmamak önemlidir. Hedef kalp atış hızı, yaşa bağlı olarak kalbin atabileceği maksimum kalp atış hızınızın yüzdesidir. Kalp atış hızını etkileyebilecek şeyler şunlardır:

• Hava durumu
• Sıcaklık
• Nem seviyesi
• Aniden ayağa kalkmak
• Stres
• Kaygı
• Egzersiz
• Obezite
• Tiroid ilaçları
• Yaş

Nabız Nasıl Ölçülür?

Nabız ölçülebilecek en iyi noktalar bilekler, ayak üstü ve dirsek içidir. Nabzı bulmak için en kolay yer bilektir. Nabız ölçümü için avuç içi yukarı bakacak şekilde el konumlandırılır. Diğer elin ortadaki üç parmağı bilek üzerinde en şişkin noktaya yerleştirilir. Nabız parmaklar altında hissedilmek için hafifçe bastırılır. En doğru okumayı elde etmek için 60 saniyedeki atım sayısı not edilir. Dinlenme kalp atış hızı, egzersiz yapılmadığı için ihtiyaç duyulan en düşük miktarda kanı pompalayan kalp atış hızıdır. Oturma veya uzanma sırasında ve kalp atış hızı normalde 60 (dakikada atış) ile (dakikada atış) arasındadır. Düzensiz bir nabızda dinlenirken bile nabzın çok yavaş veya çok hızlı attığı hissedilebilir. Nabzın düşük ya da yüksek olması hastalıkları da işaret edebileceği için doktor tarafından kontrol edilmelidir. Doktor elektrokardiyografi gibi testler ile düzensiz nabız nedenini inceler ve bir hastalık durumunda tedaviye başlanır.

Dinlenirken dakikada 60 atışın altındaki bir kalp atış hızı düşük nabız olarak kabul edilir bu durum bradikardi olarak adlandırılır. Kalp kasının hasar görmesi nedeniyle bradikardi oluşması mümkündür. Fakat bazı sporcularda bu durum normal kabul edilebilir.

Yüksek Nabız Nedenleri ve Belirtileri

Dinlenme sırasında kalp atış hızı dakikada atımın üzerinde ise, bu yüksek nabız olarak kabul edilir. Taşikardi olarak da bilinen hızlı kalp atış hızı, birçok farklı sağlık durumuyla ilişkilendirilebilir. Egzersiz yaparken veya vücut bir enfeksiyonla savaşırken kalp atış hızının artması normaldir. Stres, kafeinli içecek tüketimi, alkol gibi faktörler kalp atışının hızlı olmasının nedenleri arasındadır. Fakat kalp atış hızında ani bir artış fark edildiğinde ve aynı zamanda baş dönmesi, baygınlık veya çarpıntı hissedildiğinde, bir sağlık kurumuna başvurulmalıdır. Kalbin alt odasında meydana gelen hızlı kalp atışları ventriküler taşikardi olarak bilinir. Vücut, kalbin içinden veya dışından nedenlerle şoka girdiğinde, kalp atış hızı önemli ölçüde artabilir. Yüksek nabız belirtileri şunlardır:

• Göğüs ağrısı
• Kafa karışıklığı
• Düşük kan basıncı
• Baş dönmesi
• Kalp çarpıntısı
• Nefes darlığı
• Ani halsizlik
• Bayılma
• Bilinç kaybı

Düşük Nabız Nedenleri ve Belirtileri

Bazı insanlar için düşük nabız normal olabilir. Enfeksiyon, tiroid bezindeki sorunlar, kan değerlerinde dengesizlik, uyku apnesi veya inflamatuar hastalıklar normal olmayan nabız düşüklüklerine neden olabilir. Bununla birlikte, düşük nabız hızı belirtileri şunlardır:

• Baş dönmesi
• Yorgunluk
• Nefes darlığı
• Göğüs ağrısı
• Bayılma
• Zihin karışıklığı

Yaşa Göre Nabız Hızı Kaç Olmalı?

Yaş ve aktivite düzeyi kalp atış hızını etkileyebilen faktörlerdir. Bu faktörlere bağlı olarak kişi çünkü normal nabız değişiklik gösterebilir ve kabul edilen bazı değerler vardır. Genel olarak, kişi ne kadar aktifse kalp atış hızı o kadar düşük olabilir. Sağlıklı olan, kalbin kan dolaşımı için çok çalışmak zorunda olmamasıdır. Bu değerler kişinin yaşına göre minimum ve maksimum olarak belirlenmiştir. Yaşa göre nabız değerleri şunlardır:

• 20 yaş: bpm
• 30 yaş: bpm
• 35 yaş: bpm
• 40 yaş: bpm
• 45 yaş: bpm
• 50 yaş: bpm
• 55 yaş: bpm
• 60 yaş: bpm
• 65 yaş: bpm
• 70 yaş: bpm

Nabız Nasıl Normale Döndürülür?

Nabzın normale dönmesi hızlanmasının ya da yavaşlamasının nedenine bağlı olarak değişir. Eğer heyecana bağlı nabızda bir hızlanma varsa dinlenmek ve sakinleşmek nabzı normale çevirebilir iken ciddi bir hastalık nedeniyle meydana geliyorsa tedavi gerekebilir. Yüksek nabız tedavisi nedenine bağlıdır. Ateşe bağlı nabız yükselmesi varsa, ateş düşürücü ilaçlar nabzı normale çevirmeye yardımcı olur tedavi. Ateş bakteriyel bir enfeksiyondan kaynaklanıyorsa, antibiyotiklere de ihtiyaç duyulabilir. Bazı hastalar yalnızca, nabzı yükselten anormal kalp dokusu alanını yok eden bir prosedür olan radyofrekans kateter ablasyonuna yanıt verir. Fakat çoğu durumda yüksek nabız kendiliğinden düzelir.

Eğer düşük nabız bulunuyorsa ve bu ciddi bir hastalığa bağlı ise tedavi gerektiren bir durumdur. Kalp pili, cildin altına yerleştirilen ve düşük kalp atış hızını düzeltmeye yardımcı olan bir cihazdır. Hipotiroidizm veya tuz dengesizliği gibi başka bir tıbbi sorun düşük nabıza neden oluyorsa, nedeni tedavi etmek genellikle bu sorunu iyileştirir. Eğer ilaç kullanımı düşük nabzın nedeni ise, doktor ilacın dozunu azaltabilir veya başka bir ilaçla değiştirebilir.

Kişide dinlenme anında dahi yüksek ya da düşük nabız bulunuyorsa bir sağlık kurumuna başvurmak gerekir. Doktor tarafından yapılacak incelemeler ile nabız değişikliğine sebep olan hastalıklar bulunabilir ya da nabız değeri normal kabul edilebilir.

Nabız Nedir?

Kalbin dakikada attığı sayı nabızdır. İdeal nabız yetişkinlerde istirahat halindeyken atıştır. Bu kalp atışı, boyunda ve bileklerde hissedilir. Örneğin; kalbiniz 70 defa kasılırsa yani atarsa, nabzınız 70 demektir. Nabza, ‘kalp atış hızı’ da denebilir.

Normal nabız, düzenli bir ritimdedir. Yani kalp atış hızı belirlidir. Bazı kişilerde ritim düzensizdir. Bu ‘düzensiz nabız’ (aritmi) olarak adlandırılır.

Kalp Atış Hızı ile Nabız Aynı mı?

Nabız, kalp atış hızı olarak bilinir. Kalbinizin her dakikadaki bu atışı, kimi zaman düşük kimi zaman yüksek olabilir. Nabız düşüklüğü ve nabız yüksekliği bir hastalığın sonucu olabileceği gibi yaş, ruh hali, sigara, kafein tüketimi gibi etkenlere de bağlıdır. Herkesin nabız hızı aynı değildir.

İdeal Nabız Kaç Olmalıdır?

Nabız dinlenirken daha düşüktür; egzersiz ile yükselir. Çünkü egzersiz anında vücut daha fazla oksijenli kana ihtiyaç duyar. Korku ve heyecan gibi durumlarda da nabız yükselebilir. İdeal nabız 60 ila arasında değişkenlik gösterir. Nabız herkeste aynı değildir. Örneğin; kondisyona sahip bir atletin istirahat halindeyken nabzı 40 olabilir. Yine çocuklarda nabız daha yüksektir. Yaş ilerledikçe kalp atışı düşer. “Nabız kaç olmalı?” sorusuna çocuklarda ( yaş) , yetişkinlerde (18 yaş ve üstü) cevabı verilebilir. Kalp atış hızının aşağıdaki faktörlere bağlı olabileceğini unutmayın:

• Yaş
• Egzersiz
• Sigara
• Kafein içrne gıda tüketimi (kahve, kola)
• Kardiyovasküler hastalıklar, diyabet, tiroid bezi hastalıkları, kansızlık
• Hava sıcaklığı
• Yatar ya da ayakta pozisyonda olmak
• Duygusal durum
• Vücut ölçüleri
• İlaçlar

Nabız, hastalıklara bağlı olarak da yüksek veya düşük olabilir. Yüksek nabız ve düşük nabız teşhisi için doğru bir ölçüm gerekir.

Nabız Nasıl Ölçülür?

“Nabız nasıl ölçülür?” sorusuna verilebilecek en iyi cevap; nabzın bilekten ölçülebileceğidir. Bu kolay nabız ölçme yöntemidir. Avucunuz yukarı bakacak şekilde elinizi çevirin. İşaret, orta veya işaret, orta ve yüzük parmağınızı, başparmağınızın olduğu tarafta bileğinize koyun. Nabzınızı hissetmek için hafifçe bastırın. Bir şey hissetmiyorsanız biraz daha bastırın. 15 saniye bu atışı kontrol edin ve bunu 4 ile çarpın ya da 30 saniye bu atışı kontrol edip bunu 2 ile çarpın. Bu sayede nabız sayınızı bulabilirsiniz. Nabzınızı boynunuzdan da ölçebilirsiniz. İşaret ve orta parmağınızın uçlarını nefes borunuzun (her iki yan da olabilir) yanına yerleştirin ve atışı hissetmeye çalışın. Nabzınızı doğru sonucu vermesi için hareket haldeyseniz 5 dakika dinlendikten sonra ölçün. Doğru sonuç her zaman nabzın dinlenirken ölçülmesidir. Aktif halde daha fazla oksijen almak için kalp daha fazla attığından doğru sonucu vermez. Mesela koşarken nabzınız daha yüksek çıkar. Sıkı egzersiz yapıyorsanız, o an kalp atış hızınız dakikada veya daha fazla olabilir. Yine kafein, nikotin, kullanılan ilaçlara, heyecanlı veya korku dolu bir ana göre kalp daha hızlı atar.

Düzensiz bir nabız ise kalbin düzenli bir ritimle atmadığı anlamına gelir. Nabız düzensizliğinden şüpheleniyorsanız mutlaka bir kardiyoloğa gitmelisiniz. Eğer nabzınız düzensiz atıyor ise atriyal fibrilasyon denilen ritim bozukluğunuz olabilir. Kalp doktorunuz EKG (elektrokardiyogram) çekerek düzensiz nabzınızı kontrol edebilir ve tanıyı koyabilir. Klinikte en yaygın karşılaşılan ritim bozukluğu artmış felç riskine neden olan atriyal fibrilasyondur. Aritmi yani ritim bozuklukları durumları yüksek nabız ve düşük nabız olmak üzere ikiye ayrılır.

Yüksek Nabzın Nedenleri ve Belirtileri Nelerdir?

Nabız yüksekliği, istirahat halindeyken sürekli olarak kalp atışınızın ’ün üzerinde olması demektir. Buna taşikardi denir. Taşikardinin sebepleri şöyle sıralanabilir:

• Doğumsal kalp hastalıkları
• Kan akışını etkileyen kan hastalıkları
• Kalp krizi gibi kalpte meydana gelen sorunlar
• Ventriküler veya supraventriküler ritim bozuklukları
• Anksiyete ve stres
• Aşırı kafein tüketimi
• Aşırı alkol tüketimi
• Elektrolit dengesizliği
• Anemi
• Tiroit gibi hormonal sorunlar (hipertiroidizm)
• Ateş
• Yoğun ve yorucu egzersiz ya da fiziksel aktivite
• İlaçların yan etkileri
• Sigara içme
• Uyuşturucu kullanımı
• Hamilelik

Yüksek nabzın belirtileri şunlardır:

• Nefes darlığı
• Bayılma nöbetleri
• Sersemlik veya baş dönmesi
• Göğüste çarpıntı hissi
• Göğüste ağrı veya rahatsızlık hissi
• Egzersiz yapamama

Düşük Nabzın Nedenleri ve Belirtileri Nelerdir?

Nabız düşüklüğü ise, istirahat halindeyken sürekli olarak kalp atışınızın 60’ın altında olması demektir. Buna bradikardi denir. Bradikardinin sebepleri şöyle sıralanabilir:

• İlaçların yan etkileri
• Elektrolit dengesizliği
• Uyku apnesi
• Altta yatan bir sağlık sorunu (kalp hastalığı gibi)
• Yaşlılık
• Kalbin iletim sistemiyle ilgili sorunlar

Düşük nabızda da şu belirtiler görülür:

• Nefes darlığı
• Göğüste sıkışma ya da ağrı
• Baş dönmesi, sersemlik
• Bayılma
• Egzersiz yapamama

Kalp atışındaki düzensizlik, kalp çarpıntısı olarak kendini hissettirebilir. Bazen uzanırken de bunu göğsünüzde ve kulaklarınızda hissedebilirsiniz. Kalp atışınız size çok hızlı veya çok yavaş gelebilir. Ara sıra kalp çarpıntısı hissetmek normaldir. Bunu düzenli olarak hissetmeniz halinde doktora gitmelisiniz. Kalp hastalıkları, kalp yetmezliği ya da kalp hastalığı geçmişinin olması kalp atışında dalgalanma yaratabilir. Bunun fark edilmesi halinde mümkün olan en kısa sürede doktora gidilmelidir. Düşük ve yüksek nabızda görülen semptomlar ciddi bir kalp hastalığı durumuna işaret edebilir. Doktor teşhis koyabilmek için bazı cihazlardan yararlanır. Bunlar şöyle sıralanabilir:

• Holter
• Elektrokardiyogram (EKG)
• Stres testi (efor testi)
• Tilt testi (eğik masa testi)
• Görüntüleme yöntemleri (EKG, BT ve MR gibi)
• Elektrofizyolojik testler

Nabız Nasıl Normale Döndürülür?

Uzun vadede nabzı düşürmek için spor yapmak faydalıdır. Kalp hastalığınız varsa hangi egzersizi nasıl yapacağınıza doktorunuz karar vermelidir. Yine kafein ve alkollü içecekleri kesmek nabzın düzene girmesi için önemli bir adımdır. Sigarayı bırakmak ve sağlıklı beslenmek de normal nabız için faydalıdır. Nabzınızı anlık normale döndürmek için dinlenme pozisyonuna geçebilir, derin nefes alabilir, meditasyon gibi gevşeme teknikleri uygulayabilirsiniz. Eğer nabız problemi ritim bozukluğuna bağlı ise kardiyoloğunuza başvurmanız önerilir.

Kalp, yaşam boyu çarparak vücut için gerekli oksijen ve besin bakımından zengin kanı organlara ve dokulara ulaştıran bir organdır. Devamlı gerçekleşen bu durum kişiyi rahatsız etmez. Diğer bir deyişle kişi çoğu zaman kalbinin attığını hissetmez. Ancak farklı nedenlerden dolayı kalp ritminin yüksek hızda atması meydana gelebilir.

Kalp Çarpıntısı (Aritmi) Nedir?

Kalp çarpıntısı, kalbin atımın kişi tarafından hissedilmesi olarak ifade edilebilir. Kalp çarpıntısı için kalbin illa normalden hızlı çalışmasına gerek yoktur.  Fiziksel aktivite ya da duygu durum değişimlerine bağlı olarak kişinin kalbi normalden daha hızlı atabilir. Kalp çarpıntısı, aritmi denilen kalpte bir ritm bozukluğunun habercisi olabilir.

Sağlıklı bireylerde kalp çarpıntısı belirtileri, fiziksel aktivite ile gelişen taşikardi olarak görülebilir. Bu gibi durumlarda kalp hızının artması dışında EKG bozukluğu beklenmez. Ancak bazı durumlarda kalp çarpıntısı nefes darlığı, göğüs ağrısı, göğüste sıkışma ve yanma, baş dönmesi ile bayılma gibi durumlara neden oluyorsa acil tıbbî yardım alınması gerekir.

Bunların dışında gebelikte kalp çarpıntısı riski normal yaşama göre yüksek seyreder. Hamilelikte kalp çarpıntısı nedeni olarak değişen hormon dengeleri ile artan damar içi sıvı hacmi gösterilmektedir. Bunun dışında menstural ve menapoz öncesi dönemlerde ortaya çıkan hormonal değişimler de ani kalp çarpıntısı oluşturabilir.

Kalp Çarpıntısı (Aritmi) Neden Olur?

Kalp çarpıntısı sebepleri "kalp dışı nedenler" ve "kalp hastalıkları" olarak ikiye ayrılabilir. Kalp dışı nedenler, kalbin kendisinde bir problem olmayan, diğer faktörler nedeniyle gelişen çarpıntılardır. Bunlar:

• Aşırı fiziksel aktivite
• Kaygı ve anksiyete bozuklukları
• Aşırı kanama
• Zehirli guatr
• Yüksek ateş
• Kan şekeri düşüklüğü
• Kansızlık
• Alkol ya da tütün kullanımı
• Migren
• Kafein tüketimi
• Birtakım ilaçlar
• Arteriovenöz fistüller
• Anormal elektrolit seviyeleri
• Aşırı sıvı kaybı
• Feokromasitoma (böbrek üstü bezi tümörü)
• Oksijen düşüklüğü
• Ortostatik hipotansiyon

Kalp çarpıntısı nedenleri arasında kalbe bağlı olarak faktörler, herhangi bir tedavi gerektirmeyen ekstra atım seviyelerinden, hayatı tehdit edebilecek olan ciddi kalp hastalıklarına kadar pek çok probleme bağlı olabilir. Bunlar arasında şu sebepler sıklıkla görülmektedir:

• Tansiyon yüksekliği
• Kalp damar hastalıkları
• Kalp kası hastalıkları
• Kalp zarı ya da kalp kası iltihabı (myokardit, perikardit, endokardit çarpıntılarda)
• Kalp romatizması,
• Kalp hızının yavaşlaması
• Kalp kapağı değişmesi
• Doğumsal kalp anomalileri
• Kalp pili
• Aort damarında genişleme (aort anevrizması)
• Ritim bozuklukları (erken atrial ya da ventrüküler atımlar, atrial fibrilasyon, ventriküler taşikardi, paroksismal supraventriküler taşikardi, dal blokları, Brugada ve Wolff Parkinson White Sendromu).

Fiziksel bir sorun kaynaklı aritminin yanı sıra psikolojik kalp çarpıntısı da en sık görülen problemler arasındadır. Genellikle gerginlik olarak adlandırılan anksiyete durumlarında, birey kötü bir şeyler olacakmış hissine kapılır. Kişi herhangi bir tehditle karşılaşacağını düşündükçe, kalp kaslarına daha fazla kan gitmesi ihtiyacı doğduğundan çarpıntı hissedilebilir. Bununla birlikte bireyin hissettiği aşırı heyecan kalp çarpıntısı görülmesine neden olabilen diğer bir unsurdur.

Kalp Çarpıntısı Nasıl Geçer?

Aritmi sorunları çok çeşitlidir. Bazıları yaşamı tehdit eder seviyede olabilir. Bu nedenle kalp çarpıntısı nasıl geçer sorusu, bu sorunu yaşayanların ortak merak noktasıdır. Ancak tedavi için aritmi hastası çok dikkatli şekilde incelenmeli ve varsa aritminin esas nedeni ortaya konularak, tedavi süreci buna göre planlanmalıdır. Kalp çarpıntısı (aritmi) teşhis edilirken şu tetkikler yapılmalıdır:

EKG: Kalp çarpıntısı şikayetiyle başvuran herkese çekilen kalp grafisidir. Ancak EKG'nin normal olması bireyde kalp ritmi bozukluğu olmadığı anlamına gelmez. Çünkü çarpıntı çoğu zaman kısa sürdüğü için anlık çekilen EKG, normal değerler gösterebilir. Bunun için EKG'nin dinlenme ya da efor esnasında çekilmesi gerekir.

Kan tahlilleri: Kan seviyeleri, tiroid hormonları ve elektrolit seviyeleri kontrol edilir.

Ekokardiyografi: Ultrason cihazı ile kalbin incelenmesidir. Kalp kapaklarının durumu, pompalama fonksiyonları ve kalbin çalışma oranı kontrol edilerek, çarpıntıya nede olan durumlar araştırılır.

Holter: Birtakım ritim bozukluklarının tespit edilebilmesi için kişinin kalp ritmini kaydeden cihaza holter adı verilir. Genellikle 24 saat ile 72 saat boyunca kalp ritmi kaydedilir. Kaydın yorumu uzman doktor tarafından yapılmalıdır.

Olay kaydedici: Kalp çarpıntısı çok nadir görülen kişilerde holter kullanmak tanı koymak için yeterli olmayabilir. Çünkü belirlenen süre boyunca çarpıntı gelişmeyebilir. Bu gibi durumlarda kişide hafta boyunca takılı olan ve çarpıntı anında cihazdaki düğmeye basılmak suretiyle kayıt alınmasını sağlayan bir cihaz takılıdır. Daha uzun aralıklarda görülen çarpıntıların tanısının konulmasında tercih edilir.

Kalp Çarpıntısı (Aritmi) Tedavisi

Kalp çarpıntısı tedavisi yapılırken ilaç tedavisi ile girişimsel tedavi yöntemleri kullanılmaktadır. İlaç tedavisi ile başarılı şekilde sonuç alınamayan durumlarda ise "radyofrekans ablasyonu" adı verilen bir yönteme başvurulur. Bu yöntem ile hastanın bacak atardamarından ya da toplardamarından girişimsel bir uygulama ile ritim bozukluğu tedavi edilmektedir. Yöntemin başarı oranı, gelişen tıp şartlarında %99'a kadar çıkar. Radyofrekans ablasyonu ile çarpıntıya sebep olan odağın ya da mekanizmanın radyofrekans enerjisi ile ortadan kaldırılması hedeflenir.

Bazı ritim bozuklukları ablasyon ile tedavi edildikten sonra ortadan kalkar ve bir daha tekrar etmez. Ancak bir kısmı ise radikal tedavilere cevap vermeyebilir. Bu tür aritmi problemlerinde yıllarca ya da ömür boyu ilaç tedavisi almak gerekebilir.

Bazı aritmi vakaları ise kalp pilleri (pacemaker) ile tedavi edilir. Genellikle "bradiaritmi" vakalarının-yani kalbin yavaş çalıştığı ritm bozukluklarının  tedavisinde, diğer bir deyişle kalp ritminin aşırı yavaşlaması veya kalp bloku gelişmesi durumlarında kalp pilleri kullanılır. Kalp pili takılan kişinin sürekli kontrol altında tutulması gerekir.

Bazı ventrikül taşikardisi ya da ventrikül fibrilasyonu gibi taşiaritmiler, ilaç tedavisine ve radyofrekans ablasyonuna cevap vermeyebilir. Bu hastalarda kalp pillerine benzeyen "kardiyak defibliratör" kullanılır. Kalp pillerine benzeyen ancak hayatı tehdit eden ritim durumlarında şok enerjisi vererek durumu normale çeviren bu cihazlar hayat kurtarıcıdır.

Kalp Çarpıntısı Ne Kadar Sürer?

Kalp çarpıntısı genellikle stres, egzersiz, soğuk algınlığı, panik atak ya da bazı ilaçların yan etkileri gibi durumlarda, kalbin normalden daha hızlı atmasıdır. Genelde birkaç saniye süren bu tür çarpıntıların nedeni önemsizdir. Ancak öncesinde kalp rahatsızlığı geçirilmiş ise mutlaka zaman kaybetmeden doktora başvurmak gerekir. Ayrıca kalp çarpıntısı mide bulantısı, şiddetli baş dönmesi, nefes darlığı ya da göğüste rahatsızlık hissi yaratıyorsa yine vakit kaybetmeden tıbbî yardım alınmalıdır.

Çocuklarda Kalp Çarpıntısı

Çocuklarda kalp çarpıntısı, doğumsal kalp hastalıkları nedeniyle ile oluşabilir. Özellikle yenidoğan bebeklerde doğum anında ya da birkaç gün sonra yapılan fiziksel muayene ve EKO, yaşamın ileri zamanlarında ortaya çıkabilecek aritmi problemlerinin ya da diğer kalp hastalıklarının erken teşhis edilmesini sağlar.

Genç yaşta kalp çarpıntısı belirtilerinin kontrol altına alınması ve tedavi edilmesi, hastalığın ciddi boyutlara ulaşmasını engeller. Bunun için çocuklar anaokuluna başlarken mutlaka uzman bir kardiyolog tarafından muayene edilmelidir. İlköğretim dönemine gelindiğinde ise EKG ve EKO ile kalp ritim bozukluğu kontrol edilmelidir. Bu durum çocuğun 20'li yaşlarında bile görülebilen kalp yetersizliğinin önüne geçer.

Uykuya Dalarken Kalp Çarpıntısı

Kalp çarpıntıları sıklıkla fiziksel aktivite, korkma, anksiyete, heyecanlanma gibi durumlarda ortaya çıkan ve kendiliğinden düzelen durumlardır. Ancak bazı kişiler uyku esnasında şiddetli kalp çarpıntısı ile uykusundan uyanır. Bu durumun altında yatan nedenler olarak kişinin düzensiz beslenmesi, egzersiz yapmaması ya da kullandığı ilaçların yan etkiye neden olması gösterilebilir. Ayrıca gün içerisinde tüketilen aşırı kafein, sigara ve alkol de uyku esnasında kalp çarpıntısına sebep olabilir.

Bazı kişilerde ise yatınca başlayan kalp çarpıntısı görülür. Daha çok yaşlı insanların uykuya dalma esnasında yaşadıkları bu durum mutlaka uzman bir doktor tarafından değerlendirilmelidir. Bu durumun sık tekrarlanması birtakım kalp hastalıklarının habercisi olabilir.

Uyku esnasında ya da uykuya dalarken yaşanan kalp çarpıntısı herhangi bir kalp probleminden kaynaklanmıyorsa, sıklıkla nedeni gün içinde enerji içecekleri, sigara, yağlı yemekle, dolu mide ile uyumaya çalışma gibi faktörlerdir. Bu nedenle bunların kullanımı azaltılmalı, yemekten en az dakika sonra uykuya geçilmelidir.