Arşiv Bağlantısı
Dünyadaki elementler kaynaşmaya ve canllk için uygun ortam oluşturmaya başlamalarndan bu yana milyarlarca canl türü kendilerini var etti, değişim geçirdi,evrimleşti. Günümüze gelene kadar ise bu çeşitliliğin %99unun tükendiği tahmin ediliyor. nsan, tanmlanabilmiş 2 milyonu aşan canl türünden sadece bir tanesi. Tanmlanamayan türlerin saysnn ise milyonun üzerinde olduğu düşünülüyor. Bu akl almaz çeşitli dünya canllğn sağlayan biyolojik organizasyonlar, yap ve işleyiş bakmndan birbirine çok benzer. Hücreler ve protein gibi organik bileşiklerden meydana gelmişler. Bitkiler ve hayvanlar(insanlar) biyolojik yap anlamnda büyük benzerlikler taşyor. Hücrelerin çekirdeğindeki kaltsal bilgi hangi canlnn nasl canllğn sürdüreceği bilgisini taşyor ve her bir biyolojik birim sorumluluklarn yerine getiriyor ve varlklarn sürdürebiliyor. Omurgallar olarak kabul edilen büyük ailede ise anne karnnda ve yumurta içindeki embriyolarmzn ilk dönem şekilleri ayn. Sonrasnda içinde bulunduğu canl grubuna göre bedensel şekilleri anne karnnda değişim geçirerek gelişmeye devam ediyor. Kuşlar, sürüngenler, balklar, maymunlar, insanlar, gergedanlar, süngerler ortaya çkyor. Fiziki şekiller farkl olsada, canllğn sürebilmesi için varlklar habitat arasndaki alşveriş benzer şekilde devam ediyor.
Tüm bu benzerliklere rağmen, insan kendisini diğer canllardan farkl görüyor. Diğer canllarda olmayan ve insan insan yapan diğer özellikleri Sinan Canan Değişen Beynim kitabnda listelemiş. Canllk yelpazesindeki yerimizi ve var olmann gereklerini ne derece yerine getirebildiğimizi anlamak için sklkla hatrlamamz ve düşünmemizi önermiş. Bu içerikte konuya ilgili kişilerin kolaylkla ulaşabilmesi fikri ile bu siteye konuvermiş. şte insann diğer canllardan farklar;
Sanat Üretimi
nsana has ait ilk özellik sanat. Dş dünyadan duyular araclğ ile alnan somut bilgilerin, iç dünyann soyut alannda simgeleştiren ve ardndan eser olarak somutlaştran yegane canl insan. Ki insana dair en eski bulgular, sanatsal kalntlar oluyor. Penguenlerde resim yapabilir diyebilirsiniz, hayal etmesi de keyifli ama maalesef bile isteye duygularn karlar üzerine desenlerle çizen bir penguen henüz görülemedi.
Mizah
Komik olabilmek için o anki gerçeklikten uzaklaşmak ve gerçeküstü bağlantlarla kendisini ve çevresindekileri güldürebilen tek canl. Burada aklnza maymunlar geliyor olabilir. Bilime ve evrime inanan bir çok insan için en yakn akrabamz olan primatlar, insanlarla ve kendi aralarnda eğlendikleri, şakalaştklar bilinse de bu insanlarn mizah anlayşnn fersah fersah uzaklğnda.
Estetik Alg
Duyduklarna, gördüklerine, hissettiklerine güzel tanmlamas yapan ve farkl tepkiler verebilen yegane canlyz.
Öz Farkndalk
Snrl sayda hayvan ayna karşsnda gözlemleyip, basit benlik algs yakaladklar bilinsede, benliği dşna çkarak kendisini değerlendirip eleştirebilme, dünyadaki yerini sorgulayabilme yeteceği yalnzca insanda var gibi görünüyor.
Ölüm farkndalğ
Bir gün öleceğini bilerek yaşayan tek canl insan. Maymunlar, filler ve baz başka hayvanlar arkadaşlarnn öldüklerini anlayabiliyor, hatta yas bile tutuyorlar. Fakat kendi ölümlerine dair farkndalk, hayvanlardan çok daha gelişmiş bir zihin durumu gerektiriyor.
Zaman algs
Hayvanlarn bir çoğunda bireysel bir zaman alglamas ve ritm duygusu var. Fakat hiç bir hayvan canl, kendisi ve diğerleri için zaman değerlerlendirecek, tarih bağlamnda bir zaman algsna sahip değiller.
Kelimeler arasndaki bağlant
Baz gelişkin hayvanlar basit kelimeleri anlamay öğrenebiliyorlar. Fakat cümle kurmaya kadar gidebilen, anlam arayan, mecaz yapan en az bir dile sahip başka bir canl türü daha bulunmamakta.
Hayatn Anlam
nsandan başka hiç bir canl hayatn gerçekliğini, anlamn, amacn sorgulamyor. Diğer canllar biyolojik gerekliliklerini yerine getirerek tatmin olabiliyorken, insanlarn üstüne almş olduğu bu büyük anlam sorumluluğu onlar daha çok bilmeye mecbur brakyor. Sizce de bu sorgulama kültürleri oluşturmamş mdr? Bireyleri yaşadklar kalplardan özgürleştiren mefhumda hayata verilebilen kişisel anlamlardr.
Çevresini değiştirme
Canllarn hepsinde çevrelerindeki değişimlere uyum sağlama yeteneği var. nsan ise çevresini değiştirip kendi koşullarn yaratmadan yaşayaman tek canl. Kapal duvarlar arasnda kalmş birisinin bile, eylemlerinin izleri mekana taşnacaktr.
Dengeden Uzak davranş
Doğal sistemlerin hepsi kendi haline brakldğnda bir denge durumuna ulaşr. Canllğn dengesini koruma çabasna verilen haval isim homeostazdr. nsan doğaya başkaldrmas, denge bozucu, değiştirici ve zarar verici özelliğiyle farkllaşr.
Ahlak kurallar
Hayvanlarn büyük çoğunluğu doğal ve olağan kurallara göre yaşar. Fakat insandaki gibi hayatn tüm gidişatn etkileyecek, biyolojik tüm ihtiyaçlar askya alabilecek bir ahlaki-inançsal motivasyon başka canlda gözlenmez. Sinan Beyin en son karşlaştğm videosunda namusun (ahlakn) genital bölgelerden, beyne geçebildiği vakit toplumumuzun yaşanlr bir yer olabileceği yorumunu yaptm ve buraya ekledim.
Yaşam tarz değiştirme
Büyük oranda dürtüleriyle yaşayan diğer bütün canllardan farkl olarak insan, düşüncelerine bağl olarak yaşam tarzn değiştirmeye karar verebilir ve bu konuda neredeyse snrsz özgürlük sahibidir. Bir anda Akdenizden Karadenizin soğunda yaşamaya karar veren ve göçen bir Aloe Vera görmüyoruz ya da biraz da tilkilerle sürtmek isteyen bir tavuk.
Bilgelik
Kendilerini zamanda konumlandrma açsndan çok dar bir yeteceğe sahip olan hayvanlar, çok gelişmiş bir beyne de sahip olsalar da, geçmiş tecrübeleriyle andaki durumu değerlendirme yetisinden mahrumdurlar. Sadece basit ödül-ceza-koşullandrma sistemelerine göre davranş sergilerler. Bilgelik sadece insana has ve zamanla gelişen bir zihin durumu gibi duruyor.
nanma-tapnma ihtiyac
Dünyann ve tarihi her yerinde, insanoğlu dürtüsel olarak daha yüksek bir gücü arama, bulma ve ve ona tapnma eğilimine sahiptir. Diğer canllarda böyle bir davranş gözlemlemiyoruz.
Aşk
Bir çok hayvanda uzun süreli üreme amaçl birliktelikler görülürken bilgi, tecrübe, amaç ve yaşam paylaşm anlamndaki birliktelik olarak nitelenebilecek aşk, sadece insana özgüdür. Aşkn deneyimlenmesi kişiden kişiye değişse ve tanmlamas zor da olsa; yaşayan herkes hissedilen aşk hissinin diğer duygulardan farkl olduğunu anlamaktadr.
Bu yazı funduszeue.info?utm_campaign=socialflow&utm_medium=social&utm_source=funduszeue.info&utm_content=livescience adresinden derlenerek oluşturulmuştur.
İnsanlar hayal gücünün her alanında sıra dışı hayvanlardır. Özel anatomimiz ve büyük beyinler ve karşı konulabilir başparmaklar gibi yeteneklerimiz, dünyamızı dramatik bir şekilde değiştirmemizi ve hatta gezegenden fırlamamızı sağladı. Hayvanlar aleminin geri kalanına kıyasla bizimle ilgili özel olan tuhaf şeyler de var. Peki bizi bu kadar özel kılan tam olarak nedir? Kanıksadığımız bazı şeyler sizi şaşırtabilir.
1. KONUŞMA
Hiç kimse insanlar kadar iyi bir gevezelik etmekten hoşlanmaz. Peki ama yaşayan en yakın akrabalarımız olan maymunlar neden bizim gibi konuşamıyor? Sonuçta, karşılaştırmalı çalışmalar gırtlak ve ses yolunun şekil ve işlevinin primatlar arasında oldukça benzer olduğunu ortaya koymuştur.
Bu soruyu yanıtlamak için beyinden başka bir yere bakmaya gerek yok.
Frontiers in Neuroscience(yeni sekmede açılır) dergisinde yılında yapılan bir araştırmaya göre, primatlar, beynin iki özelliği - davranış üzerinde istemli kontrolü kontrol eden kortikal ilişkilendirme alanları ve ses üretimini yöneten kasların kontrolünde rol oynayan beyin sapı çekirdekleri - daha büyük olduğunda daha geniş bir ses repertuarına sahip olma eğilimindedir. İnsanlarda bu özellikler diğer primatlara göre daha büyüktür.
Birleşik Krallık'taki Anglia Ruskin Üniversitesi'nde evrimsel biyoloji doçenti olan çalışma eş araştırmacısı Jacob Dunn, The Conversation'da (yeni sekmede açılır) "Basit bir ifadeyle, daha büyük kortikal ilişkilendirme alanlarına sahip primatlar daha fazla ses çıkarma eğilimindeydi" diye yazdı. Genetik ve ses yolunun anatomisi gibi diğer faktörlerin de muhtemelen bir etkisi vardır ve bunların konuşma ile ilişkisine dair araştırmalar devam etmektedir.
Bunların yanında bildiğimiz kadarıyla 70 bin yıldır dedikodu yapıyoruz.
2. DİK DURUŞ.
İnsanlar primatlar arasında benzersizdir çünkü başlıca hareket tarzımız tamamen dik yürümektir. Bu şekilde hareket etmek ellerimizi alet kullanmak için serbest bırakır. Ne yazık ki, iki ayak üzerinde hareket etmemize yardımcı olmak için pelvisimizde yapılan değişiklikler, büyük beyinli bebeklerle birlikte, insan doğumunu hayvanlar aleminin geri kalanına kıyasla alışılmadık derecede tehlikeli hale getirmektedir.
Live Science'ın daha önce gösterdiğine göre, diğer primatların aksine, insanların belinde, ayakta dururken ve yürürken dengemizi korumamıza yardımcı olan bir bel kavisi vardır, ancak bu bizi aynı zamanda bel ağrısı ve gerilerek zorlanmaya karşı savunmasız bırakır.
3. ÇIPLAKLIK.
Daha kıllı maymun kuzenlerimizle kıyaslandığımızda çıplak görünüyoruz. Ancak şaşırtıcı bir şekilde, Journal of Human Evolution'da yılında yapılan bir araştırmaya göre, insan derisinin bir santimetrekaresinde ortalama olarak bir şempanzenin (Pan troglodytes) derisi kadar kıl üreten folikül bulunuyor. İnsanların vücudunun çoğu primatlara kıyasla daha ince, daha kısa ve daha açık renkli kıllarla kaplı olduğu için bizi "çıplak" olarak düşünmek daha kolay.
Peki, insanlar neden kısa, neredeyse görünmez kıllarla kaplıdır? Live Science'ın daha önce gösterdiğine göre, yaklaşık 2 milyon yıl önce, bir adaptasyon Homo cinsi üyelerinin vücut kıllarını minyatürleştirmesine neden olurken, başka bir adaptasyon da çoğu memelinin sadece avuç içlerinde ve ayak tabanlarında bulunan ekrin ter bezlerinin sayısını artırdı. Bu adaptasyonlar, olağanüstü terleme yetenekleri nedeniyle Homo'nun uzun mesafeler koşarken serinlemesini kolaylaştırdı.
Eğer insanlar maymunlar gibi kalın kıllarla kaplı olsalardı, ter kılları kaplayarak terin buharlaşmasını zorlaştırırdı ki ter bizi bu şekilde serinletir. Minyatür saçlara sahip olmamız iyi bir şey; bu sayede serinlemek çok kolay.
Saçla ilgili eğlenceli bir gerçek: Biology Letters dergisinde yılında yapılan bir araştırmaya göre, çok fazla olmasa da parazitleri tespit etmemize yardımcı oluyor.
4. GİYİM.
İnsanlar "çıplak maymunlar" olarak adlandırılabilir, ancak çoğumuz hayvan krallığında bizi benzersiz kılan bir özellik olan kıyafet giyeriz. Şempanzelerin kendilerini eşyalarla süsledikleri belgelenmiştir - 'de yayınlanan bir rapora göre vahşi bir şempanze öldürülmüş bir kırmızı kolobus maymununun artıklarından yapılmış düğümlü bir deri "kolye" takarken, Zambiya'daki bir şempanze kulaklarının üzerine örttüğü ottan "küpeler" takmaya başlamış ve bu moda akımı diğer şempanzelere de yayılmıştır - ancak bu süsler şempanzeleri insan kıyafetleri gibi dış etkenlerden korumamış ya da yalıtmamıştır.
İnsan giysilerinin gelişimi diğer türlerin evrimini bile etkilemiştir - vücut bitleri (Pediculus humanus humanus), diğer tüm türlerin aksine, saça değil giysilere yapışır.
Doğruyu söylemek gerekirse, giyinmekten her zaman hoşlanmayan hayvanlar için de kıyafetler icat ettik.
5. OLAĞANÜSTÜ BEYINLER.
Şüphesiz, bizi hayvanlar aleminden en çok ayıran insan özelliği olağanüstü beynimizdir. Frontiers in Human Neuroscience dergisinde yılında yapılan bir çalışmaya göre, insan beyninin en değerli bölgelerinden biri aşırı gelişmiş serebral kortekstir; beyin kütlemizin %80'inden fazlasını temsil eder ve milyar nöron içerdiği düşünülmektedir. Serebral korteks, karar verme, yürütme kontrolü, duygusal düzenleme ve dil gibi karmaşık, yüksek düşünme ile ilişkilidir. Journal of Human Evolution'da yılında yapılan bir araştırmaya göre, insan beyni vücut ağırlığının yaklaşık %2'sini oluşturmasına rağmen, vücudumuzun toplam enerjisinin %25'inden fazlasını tüketiyor.
İnsanlar dünyadaki en büyük beyinlere sahip değiller - bu beyinler ispermeçet balinalarına ait. Yine de yetişkinlerde sadece yaklaşık 3 pound (1,3 kilogram) ağırlığında olan insan beyni, bize hayvanlar aleminin geri kalanının yeteneklerinin ötesinde akıl yürütme ve ayaklarımızın üzerinde düşünme yeteneği verir.
6. ELLER.
Yaygın yanlış anlamaların aksine, insanlar karşıt başparmaklara sahip olan tek hayvan değildir - primatların çoğunda vardır. (Ve insanlardan farklı olarak, büyük maymunların geri kalanının ayaklarında ters çevrilebilir büyük parmaklar bile vardır). İnsanları benzersiz kılan şey, başparmaklarımızı elimizin üzerinden yüzük ve küçük parmaklarımıza geçirebilmemizdir. Başka bir deyişle, New York'taki Amerikan Doğa Tarihi Müzesi'ne (AMNH) göre, ters çevrilebilir başparmaklarımız diğer primat başparmaklarından çok daha uzundur.
Uzun başparmaklarımız ve diğer parmaklara kolayca dokunabilme yetenekleri, nesneleri sıkıca kavramamıza ve manipüle etmemize yardımcı olur. AMNH'ye göre ayrıca ince kas kontrolüne de sahibiz, yani ellerimizle falsolu bir top atmak veya isimlerimizi imzalamak için kalem tutmak gibi çılgınca farklı aktiviteler yapabiliriz.
7. ATEŞ.
İnsanların ateşi kontrol edebilme yeteneği, geceye bir nevi gündüz getirerek atalarımızın karanlık bir dünyada görmelerine ve gece avcılarını uzak tutmalarına yardımcı oldu. Alevlerin sıcaklığı aynı zamanda insanların soğuk havalarda sıcak kalmasına yardımcı olarak daha serin bölgelerde yaşamamızı sağladı. Ve elbette, bazı araştırmacıların insan evrimini etkilediğini öne sürdüğü yemek pişirmeyi de sağladı - pişmiş yiyeceklerin çiğnenmesi ve sindirilmesi daha kolaydır, belki de insan dişi ve bağırsak boyutunun küçülmesine katkıda bulunmuştur.
Live Science dergisinin daha önce gösterdiğine göre, insanların ateşi 1 milyon yıl öncesine kadar kullandığına dair kanıtlar var, ancak arkeolojik kanıtlar ateşin yaklaşık yıl önce Afrika, Asya, Avrupa ve Orta Doğu'da daha yaygın hale geldiğini gösteriyor.
8. Yüz Kızarması.
İnsanlar, Charles Darwin'in "tüm ifadelerin en tuhafı ve en insani olanı" olarak adlandırdığı bir davranış olan yüz kızarması yaptığı bilinen tek türdür. İnsanların neden kızardığı, istemeden de olsa en içteki duygularımızı açığa çıkardığı hala belirsizliğini koruyor (nasıl çalıştığını bilsek de).
Evrimsel bir bakış açısıyla, belki de yüz kızarması birisinin hata yaptığını ancak bir yüzleşmeden kaçınmak için hatasını kabul ettiğini gösterir. Birleşik Krallık'taki Cardiff Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi'nde profesör olan Ray Crozier, BBC'ye verdiği demeçte bunun duygusal zekanın bir göstergesi de olabileceğini söyledi. Crozier, "Utanç için ön koşul, başkalarının nasıl hissettiğini hissedebilmektir - sosyal duruma karşı empatik ve zeki olmalısınız" dedi.
9. UZUN ÇOCUKLUK DÖNEMİ.
İnsanlar, yaşayan diğer primatlardan çok daha uzun süre ebeveynlerinin bakımında kalmalıdır. Örneğin, insanların olgunlaşması şempanzelerden neredeyse iki kat daha uzun sürmektedir ve Science dergisinin bildirdiğine göre, 3,2 milyon yaşındaki australopithecine Lucy ve 1,6 milyon yaşındaki Homo erectus erkek çocuğu gibi eski insan akrabalarımız yetişkinliğe modern insanlardan daha hızlı ulaşmış gibi görünmektedir.
O halde sorulması gereken soru, daha fazla yavru sahibi olmak için mümkün olduğunca hızlı büyümek evrimsel açıdan daha mantıklı olabilecekken, modern insanların olgunlaşması neden bu kadar uzun sürüyor? Journal of Comparative Neurology'de yılında yapılan bir araştırmaya göre, bunun açıklaması büyük beyinlerimiz, özellikle de yüksek sayıdaki kortikal nöronlarımız olabilir; bazı kuşlar ve memeliler gibi serebral korteksinde çok sayıda nöron bulunan diğer hayvanların da uzun çocukluk dönemleri ve uzun ömürleri vardır.
'deki çalışmanın yazarı ve Vanderbilt Üniversitesi'nde psikoloji doçenti olan Suzana Herculano-Houzel yaptığı açıklamada, "Kortekste ne kadar çok nöronunuz varsa, bir türün sadece fizyolojik olarak olgun değil, aynı zamanda zihinsel olarak da bağımsız olabileceği noktaya ulaşmasının o kadar uzun sürmesi mantıklıdır" dedi. "Gecikme aynı zamanda daha fazla kortikal nörona sahip bu türlere, çevreyle etkileşime girdiklerinde deneyimlerden öğrenmeleri için daha fazla zaman tanıyor."
ÇOCUKLARDAN SONRA HAYAT.
Çoğu hayvan ölene kadar ürer; buna erkekleri ölene kadar çılgınca bir maratonda çiftleşen keseli keseli hayvanlar (Antechinus vandycki) ve erkekleri çiftleştikten kısa bir süre sonra ölen ve dişileri yumurtalarına baktıktan sonra ölen birçok ahtapot türü de dahildir.
Ancak insanlarda dişiler üremeyi bıraktıktan sonra uzun süre hayatta kalabilirler. Bu, insanlarda görülen sosyal bağlardan kaynaklanıyor olabilir - geniş ailelerde büyükanne ve büyükbabalar, kendilerinin çocuk sahibi olabilecekleri yaşı geçtikten çok sonra ailelerinin başarısını sağlamaya yardımcı olabilirler. Current Biology dergisinde yılında yapılan bir araştırmaya göre, Finlandiya'da ile yılları arasındaki doğum ve ölümlerin analizi, anneanneleri 50 ila 75 yaşları arasında olan bebeklerin hayatta kalma şansının arttığını göstermiştir; bunun nedeni muhtemelen büyükannelerin çocuk yetiştirmeye yardımcı olmasıdır.
185080 185081 185082 185083 185084
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası