Atatürkün Ve Müzik

1924 yılında Ankara’da açılan Musiki Muallim Mektebi, iyi bir müzik eğitiminin alınabilmesi için Avrupa’ya yetenekli gençlerin gönderilmesi, Atatürk döneminde müziğe ve sanatçıya verilen değer hakkında bizlere ipuçları vermektedir. Peki, Mustafa Kemal Atatürk müzik ile ilgili yaptığı çalışmalar nelerdir? İşte, Atatürk’ün müziğe verdiği öneme dair tüm detaylar…

Atatürk’ün Müziğe Verdiği Önem

Atatürk’ün müziğe bakış açısı; müziğin, ulusların kültürel kimliklerini kazanmaları, onu korumaları ve bu kimliğin tüm dünyaya tanıtılmasında önemli bir yeri olduğu şeklindedir. Kendisi de şarkı dinlemeyi ve söylemeyi çok seven Mustafa Kemal Atatürk, 1913 yılında Sofya’da ateşemiliterlik görevinde bulunurken, çok sesli batı müziğine ilgi duymaya başlamış ve bazı klasik müzik dinletilerine, operalara giderek farklı müzik türlerini tanıma imkânı bulmuştur.

Kendisi bir müzisyen olmamasına rağmen çok derin bir müzik bilgisine sahip olan Mustafa Kemal Atatürk, Türk müziğini geliştirmek için uygulanacak olan politikaları sağlam temellere dayandırmak istemiş ve Türk milletinin sanatın her alanında olduğu gibi müzikte de çağdaş uygarlıklar seviyesine çıkmasını istemiştir.

Atatürk’ün Sanatçıya Verdiği Önem

Sanatın her alanına büyük bir değer ve önem veren Mustafa Kemal Atatürk; sanatın yaratıcı olan sanatçıya da aynı derecede bir önem vermiş ve sanatçıları toplumu çağdaş ve yüksek değerlere ulaştıracak olan insanlar olarak görmüştür. Bir toplumun gelişmişlik seviyesinin, sahip olduğu sanat ve sanatçılar üzerinden de ölçülebileceğinin bilincinde olan Mustafa Kemal, Türk çocuklarının ve gençlerinin de sanat üzerinde durmaları gerektiğinden bahsetmiştir.

Mustafa Kemal Atatürk’ün sanatçıya olan bakışının en önemli kanıtlarından bir tanesi ise bir tiyatro oyunu sonrası, kendisinin elini öpmek isteyen tiyatro sanatçılarına vermiş olduğu cevapta gizlidir:

- “Sanatkâr el öpmez; sanatkarın eli öpülür.”

Mustafa Kemal Atatürk Müzik İle İlgili Yaptığı Çalışmalar

• 1924 yılında İstanbul’da bulunan Makam-ı Hilafet Mızıkası Ankara’ya getirilmiş ve Riyaset-i Cumhur Musiki Heyeti (Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası) adını almıştır.
• 1924 yılında çıkarılan Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile müzik eğitimi laik bir temele oturtulmuştur.
• 1924 yılında Ankara’da Musiki Muallim Mektebi açılmıştır.
• 1925 yılından itibaren yetenekli olan öğrenciler, modern bir müzik eğitimi almaları için Avrupa’ya gönderilmeye başlanmıştır.
• Türk Halk Müziğinin ezgileri ve bu türe ait eserler derlenmeye başlanmıştır.
• 22 Ocak 1927 tarihinde İstanbul Belediye Konservatuvarı açılmıştır ve bu okulun müfredatına Batı müziği bölümü eklenmiştir.
• Avrupa’da aldıkları müzik eğitimini tamamlayarak yurda dönen gençler, 1927 ile 1930 yılları arasında Musiki Muallim Mektebinde görev almaya başlamışlardır.
• 1931 yılında Balkan oyunları müzik festivali düzenlenmiştir.
• 1933 yılında okunan Atatürk’ün 10. Yıl Nutku’nda, Türk müziğinde çağdaşlaşma amacı belirtilmiştir.
• 1934 yılında Adnan Saygun tarafından ilk Türk operası bestelenmiştir.
• 1935 yılında Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü kurulmuştur.
• 1934 ile 1936 yılları arasında, Avrupa’daki saygın müzik uzmanları Türkiye’ye davet edilmiştir.
• 1936 yılında Ankara Devlet Konservatuarı açılmıştır.
• 1937 yılında bilimsel temellere dayanan halk ezgileri derleme çalışmaları başlamıştır.
• 1937 yılında Ankara Devlet Konservatuarında, Türk Halk Ezgileri Arşivi kurulmuştur.
• 1938 yılında Ankara’da Askeri Mızıka Okulu kurulmuştur.