Gebelikte Ishal Normal Mi

Hamilelik döneminde ishal yaygındır. İshal günde 3 kereden fazla olan sulu dışkılama anlamına gelir. Karın ağrısı, bulantı- kusma, ateş ile birlikte görülebilir. Gebelikte sıklıkla tansiyon düşük seyreder. Sıvı kaybı tansiyonu daha da düşüreceği için gebeler kolay baygınlık ve halsizlik yaşarlar. Sebep sıklıkla enfeksiyonlara bağlı olmakla birlikte kullanılan antibiyotiklere bağlı, bazı barsak hastalıklarına bağlı ya da besin zehirlenmesi sebepli olabilir.

HAMİLELİKTE İSHAL NEDEN OLUR?

Hamilelik dışındaki nedenler arasında şunlar vardır:

• Virüs
• Bakteriler
• Mide üşütmesi
• Bağırsak parazitleri
• Gıda zehirlenmesi
• İlaçlar

Hamilelik döneminde bazı sorunlar da ishali daha da arttırır. Bunlar irritabl barsak sendromu, Crohn hastalığı, çölyak hastalığı ve ülseratif kolit olabilir.

Hamileliğe bağlı nedenler incelendiğinde beslenme değişiklikleri, gıda hassasiyetleri, hamilelikte alınan vitaminler ve hormonların değişmesi ishale neden olabilir. Gebelikte üçüncü üç aylık dönemde (üçüncü trimester) ishal sıklıkla görülebilir. Bebeğinizle buluşma tarihine yaklaştığınızda, ishalin daha yaygın hale geldiğini görebilirsiniz. Bu durum vücudunuzun kendisini doğum için hazırladığı için sıklıkla olabilir. Sıklığının artması sizi endişelendirmesin.

HAMİLELİKTE İSHAL TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?

İshali tedavi etmek için herhangi bir ek ilaç almanıza gerek olmayabilir. Aslında, ishal vakalarının çoğu ilaç tedavisi olmadan iyileşir. Genellikle ishaliniz gıda zehirlenmesi, böcek veya virüs veya bakteri sonucu ortaya çıkmadıysa eğer çoğu ishal vakası birkaç gün içinde düzelir. Aldığınız bir ilaç veya vitamin ishale neden oluyorsa, doktorunuz dozunda ayarlama yapabilir. İshaliniz iki veya üç gün sonra bitmezse doktorunuzu görmek için mutlaka randevu alın. Sorunlu yiyeceklerden kaçının. Bazı yiyecek grupları ishali daha kötü hale getirebilir. Yüksek yağlı, kızarmış yiyeceklerden, baharatlı yiyeceklerden, süt ve süt ürünlerinden ve yüksek lifli yiyeceklerden bir süre uzak kalmanız gerekebilir. Doktorunuza danışmadan reçetesiz ilaç almayın.

İSHAL NASIL KESİLİR?

Vücutta dehidrasyona neden olan sıvı kaybını yerine koymak, ishali kesmenin en kolay yollarından biridir. Su takviyesi, sodyum ve klorür gibi elektrolitleri yenilemektedir. Doğal meyve suları da sodyum ve potasyumun kazanılmasına yardımcı olmaktadır.

Sıvı takviyesinin yanı sıra probiyotik içerikli ya da düşük lifli gıdalar da ishali kesmektedir.

İSHAL YAPAN YİYECEKLER

Sindirim sistemini aşırı yoran ve işlevini bozan ishal yapan şeyler mutlaka ishal süresince uzak durulması gereken yiyeceklerdir. Bu yiyecekler arasında;

• Süt ve süt ürünleri,
• Yağ ve baharat oranı yüksek yiyecekler,
• Yapay tatlandırıcılı ve fruktoz düzeyi yüksek gıdalar,
• Alkol ve kafein içerikli kahve,
• Lif oranı yüksek gıdalar,
• Karında şişkinliği artıran fasulye, lahana, bezelye, nohut, karnabahar ve mısır gibi bakliyat ürünleri.

İSHAL KAÇ GÜN SÜRER?

İshalin süresi ishal tipine göre değişmektedir. Akut ishal en fazla gün sürmekte ve kendiliğinden geçmektedir. Bununla birlikte sürekli ve kronik ishal bazı durumlarda 30 güne kadar sürmekte ve ilaçlı tedavi gerektirmektedir.

HAMİLELER BOL BOL SU İÇMELİ

Eğer hamileler ishal yaşıyorsa, susuz kalmamanız önemlidir. Gevşek bağırsak hareketleri vücudunuzdaki sıvı miktarını azaltabilir. Hamileler sindirim sorunları yaşamadıklarında bile, herkesten daha fazla suya ihtiyaç duyar. Kaybedilen sıvıları geri almak için hamileler mutlaka bol bol su içmelidir. Şiddetli susuzluk yaşandığında hamilelerde koyu sarı idrar, ağız kuruluğu, ağızda yapış yapış olma hissi, susuzluk, idrara az çıkma, baş ağrısı, baş dönmesi gibi semptomlar görülebilir.

İshal nedir?

Sulu dışkı yapmak anlamına gelen ishal, kendini günlük dışkı sayısında artma (günde üç kezden fazla dışkılama) olarak gösterir.

Beraberinde kramplar olabileceği gibi tümüyle ağrısız da olabilir. Dışkının genel nitelikleri (koku, kıvam, renk) değişime uğramıştır ve bazen bulantı da olaya eşlik eder.

Hamilelik döneminde görülen ishallerin bazıları beslenme hatalarına (çok aşırı süt tüketilmesi, çok aşırı sıvı gıda tüketilmesi gibi) bağlı görülürken çok önemli bir kısmı basit gastroenteritler (besin zehirlenmeleri) tarzında olur.

Yani altta yatan olay kısa süreli bağırsak kramplarına ve sulu dışkılamaya yol açan bağırsak enfeksiyonlarıdır.

Bu tür besin zehirlenmeleri özellikle yaz aylarında çok sık görülür.

Bunun yanında özellikle uzun süren ishallerde parazit ve bakterilere bağlı oluşan kolera, tifo, dizanteri, botulismus gibi enfeksiyonlar da anne adaylarında görülebilmektedir.

Bazen de var olan bir üst solunum yolu enfeksiyonu kendini klasik belirtiler yanında ishal şeklinde gösterebilir.

Yazın ortaya çıkan büyük sorun: besin zehirlenmeleri

Yaz döneminde ısının artması besinlerin saklama koşullarının kötüleşmesine neden olur ve özellikle süt ve süt ürünleri, kremalı yiyecekler, tavuk eti, mayonez, yumurta, kırmızı et, deniz ürünleri dış ortamda çok kısa sürede kalsalar dahi ortamda bulunan bakterilerin istilasına uğrayarak bozulurlar. Bunun yanında yoğun çalışan türistik yörelerde hijyene özen gösterilmeden hazırlanan gıdalar da besin zehirlenmelerine neden olabilmektedirler.

Kişisel hijyen, yani gıdalar hazırlanırken ve yenirken ellerin temizliği ve sebze ve meyvelerin yıkanmasına ne derece önem verildiği de besin zehirlenmesi görülme olasılığını etkiler.

Gebelik açısından özel bir önemi olan ishal etkeni: Listeria

Pastörize edilmemiş sütlerden yapılmış peynirlerden bulaşan bu bakteri gebelik döneminde bebekte ciddi sorunlara yol açabilmesine karşın çoğu durumda belirtisiz seyretmektedir. Bazı durumlarda gripal enfeksiyon belirtileri yapan, bazen ise uzun süren ishallere neden olan bu bakteri toprakta, suda ve kanalizasyon sistemlerinde yaşar ve buradan da evcil ve vahşi hayvanlara, kuşlara, sineklere ve kabuklu deniz hayvanlarına geçer.

Bakteriyi taşıyan hayvanın gübresi ile bulaşmış sebze ve meyvelerde, pastörize edilmemiş sütte, kırmızı ette, tavuk etinde, deniz ürünlerinde ve yeterince işlenmemiş sütlerden yapılan peynirlerde bulunan bakteriler insanlarda listeria enfeksiyonuna neden olabilmektedir. Erişkinlerin %'inin dışkısında bakterinin bulunduğu tahmin edilmektedir.

Listeriadan korunmanın en iyi yolu özellikle Fransızların tükettiği Camembert türü peynirler ve diğer pastörize edilmemiş sütlerle yapılan peynirlerin tüketilmesinden kaçınılmasıdır.

Hamilelikte İshal Ortaya Çıktığında Nasıl Bir Yol izlenmelidir?

Bakterilere bağlı besin zehirlenmeleri sonucunda oluşan ishalin en temel tedavisi bakterilerin dışkıyla atılması olduğundan ishalin kesilmesi için kullanılan ilaçlar sakıncalı olabilir.

Bunun yerine anne adayının gerekirse serum şeklinde verilen sıvılarla ve sindirim sistemini tahriş etmeyen gıdalarla desteklenmesi ve ishalin geçmesinin beklenmesi en önemli tedavi yoludur.

Çoğu ishal bu tedaviye yanıt verir ve kramplar ve aşırı dışkılama ortadan kalkar. Bebek bu durumda ishalden ve tedaviden olumsuz etkilenmez.

Özellikle 24 saatten daha uzun süren ishallerde ise daha ciddi sorunlara yol açabilecek bakteriler veya parazitler söz konusu olabileceğinden gaita tetkiki ve gerekirse kültürü ve bulunan etkenen yönelik uzun süreli tedavi daha uygun olacaktır.

Bazı durumlarda ise ishal hiçbir mikroorganizmaya bağlı değildir ve başka tıbbi sorunlarla ilişkilidir. Bir Dahiliye Uzmanı gerekli tetkikleri yaparak sorumlu etkeni kolaylıkla bulacaktır.

Anne adayında uzun süren her ishal durumunda listeria da mutlaka akla gelmeli ve buna yönelik tetkikler ve tedavi uygulanmalıdır.

Listeria, besin zehirlenmesi ve diğer ishal türlerinden korunmak için anne adaylarına düşen görevler nelerdir?

Uygun olmayan koşullarda hazırlanan sağlıksız gıda maddelerinden bulaşan bakterilerle ortaya çıkan ishalden korunmak için gebelik döneminde beslenmede uyulması gereken önemli kurallar vardır:

* Sebze ve meyveler yenmeden önce mutlaka usulüne uygun bir şekilde yıkanmalııdır. 
* Pastörize olmayan süt ve süt ürünlerinin tüketiminden kaçınılmalıdır. Buna özellikle İtalya, Meksika ve Fransa gibi ülkelerde üretilen ve Türk mutfağında bulunanlardan farklı çeşit peynirler de dahildir. Bu peynirler tüketilecekse bile mutlaka sağlık kontrol raporundan geçmiş ve onay almış olanlar tercih edilmelidir. 
* Tüm endüstriyel gıda maddelerinin üzerinde üretim tarihi ve son kullanma tarihi ibaresi aranmalı ve tarihi geçmiş besinler yenmemelidir. 
* Üzerinde standartları belirleyen kurumun (TSE) onayını aldığı belirtilmeyen endüstriyel gıda maddeleri yenmemelidir. 
* Çiğ yumurta, çiğ her türlü et (tavuk, kabuklu deniz hayvanları, balık, kırmızı et gibi) yeme alışkanlığı terkedilmelidir.
* Soğuk hazır gıdalar (sosis, sucuk, somon füme, hamburger gibi) mutlaka ısıtılarak tüketilmelidir.
* Hijyenik koşullarına güvenilmeyen hiçbir lokanta,büfe ve hazır meze satan dükkandan yemek yenilmemelidir.

İLGİLİ KONULAR:

Hamilelikte Tehlike Belirtileri

Riskli Gebelik Nedir?

Gebelikte Kanama

Ektopik Gebelik (Dış Gebelik)

Hiperemezis (aşırı bulantı-kusma)

Gebelikte Hipertansiyon ve Preeklampsi

İleri Yaşlarda Hamilelik ve Ortaya Çıkabilen Sorunlar

Erken (prematüre) doğum riski ve erken doğum

Obezite (Şişmanlık) ve Aşırı Kilo İle Hamilelik

Bebeğin doğum kilosu ve boyu ile ilgili durumlar (iri veya ufak bebek)

Miyad Geçmesi ve Doğumun Gecikmesi

Hamilelikte Sigara Kullanımı

Gebelikte Enfeksiyonlar

Gebelik ve allerji

Gebelik ve miyomlar

Gebelik ve yumurtalık kistleri

Kan Uyuşmazlığında Nasıl Bir Yol İzlenmelidir?

Adolesan ve Genç Yaşlarda Hamilelik Yaşamak

Anne karnındaki bebekte anomaliler ve bunları saptamak için yapılan testler

Düşük (abortus) ve kürtaj

Gebelik şekeri (gestasyonel diyabet)

Gebelikte tiroid sorunları (hipotiroidi, hipertiroidi)

 Hamilelikte İshal Neden Olur, Nasıl Geçer?

 Günde iki kereden fazla yumuşak kıvamlı ya da sulu dışkılama halinde ishalin varlığından söz edilebilir. Hamilelerde hormonal değişiklikler nedeniyle ishal şikayetine sık rastlanır.

 Bazen ishale karın ağrısı, mide bulantısı, ateş ve kusma da eşlik edebilir. Böyle durumlarda besin zehirlenmesi ihtimali de akla gelir. Doktor muayenesi ve gaita tahlili ile ishalin gerçek sebebi öğrenilebilir. Tek başına ishal hamilelik döneminde normal kabul edilebilir ancak yanı sıra başka şikayetlerin varlığı halinde tıbbi yardım alınması önerilir.

 Virüs, bakteriler, mide üşütmesi bağırsak parazitleri parazitleri de ishalin sebebi olabilir. Her sebep için öncelikle doktor tarafından doğru teşhis konulmalı ve uygun tedavi uygulanmalıdır. İki ya da üç günden fazla süren ishallerde doktora görünmek gerektiği söylenebilir. Bazen ishalin sebebi hamilelik döneminde kullanılan vitamin ve diğer takviyeler olabilir. Böyle durumlarda doktorun ilaç alımı konusunda yapacağı bir düzenleme ile şikayetler son bulur.

 Hamilelikte anne ve bebeğin sağlığı , bebeğin normal gelişimi için beslenme düzeni çok önemlidir. Doğal, sağlıklı ve dengeli beslenme konusunda titiz davranılmalıdır. Doğru beslenme ile bağırsak düzensizliklerinin önüne geçilebilir. İshal şikayeti olduğu zamanlarda haşlanmış patates, pirinç lapası, muz ve havuç gibi yiyecekler tüketilebilir.

 Ayrıca vücut su kaybettiği ishal dönemlerinde su ve sağlıklı sıvı gıdalar tüketilmelidir. Böylece kaybedilen su yerine konarak anne ve bebek sağlığına fayda sağlanır.

 Özellikle gebeliğin ilk ve son aylarında sık görülen ishal şikayetleri bebeğin sağlığı açısından endişe uyandırır. Ancak ishal tek başına bebeğe zarar verecek bir problem değildir.

 Gebelikte Karın Ağrısı Normal mi?

 Gebelik döneminde karın, kasık, bel gibi bölgelerde ağrı yaşanabilir. Rahim bölgesinin büyüyüp diğer organlara baskı yapması, ağrıya neden olabilir. Dolayısıyla gebelik dönemindeki karın ağrıları nedeniyle paniğe kapılmamak gerekir. Sadece dinlenmeye özen gösterilmesi gerekebilir.

 Diğer taraftan karın ağrıları bazen düşük, erken doğum ya da benzeri problemlerin habercisi de olabilir. Özellikle karın ağrısıyla beraber kanama ya da koyu renkli akıntı olması, ateş, kusma, el ve ayaklarda ani ödem gibi problemler varsa doktora görünmekte fayda olacaktır. Panik yapılmadan doktor muayenesi ile sebebin öğrenilmesi gerekir.

 Hamilelikte İshal Şikayetleri İçin Ne Yapılmalı?

 Hamilelik dönemindeki ishal şikayetleri çoğunlukla endişelendirmeyi gerektirmeyecek kadar normaldir. İshale iyi gelecek gıdaların olduğu diyetler uygulamakla yetinilebilir. Zaten çoğunlukla bir-iki gün içinde ishal geçer. Beslenme düzenine dikkat etmek, kızartma gibi ağır yiyeceklerden uzak durmak, lifli gıdaları bir süre tüketmemek de ishale çözüm olabilir.

 Antibiyotik kullanma konusunda temkinli olunmalıdır. İshal yanında başka şikayetler varsa ve tahlillerde önemli bir enfeksiyon olduğu ortaya çıkmışsa doktor tavsiyesine uygun şekilde ilaç kullanılmalıdır.

 Papatya çayının ishale iyi geldiği bilinir. Bu nedenle papatya çayı da içilebilir. Diğer yandan hamilelik döneminde bitki çaylarının kullanımı konusunda doktora danışmak gerektiği unutulmamalıdır. Çünkü bitki çaylarının faydaları yanında özellikle hamilelik dönemi için olumsuz yan etkileri de olabilir.

 Vücuttaki sıvı kaybı tansiyonu düşürebilir. Bu nedenle mutlaka bol bol sıvı alınmalıdır. Bebeğin gelişimi için de yeterli sıvı alınması önemlidir.