Tps Tedavisi

Türkiye'de görev yapan Nöroloji uzmanı Doç. Dr. Akçay Övünç Özön, özellikle hafif ve orta dereceli alzaymır (alzheimer) hastalarına uygulanan Transcranial Pulse Stimulasyon (TPS) tedavisiyle yitirilen konuşma, hafıza ve sosyal iletişim gibi becerilerin geri kazandırılabildiğini belirtti.

TPS NEDİR?

Alzaymır tedavisi için uygulanmaya başlanan TPS yöntemi hakkında AA muhabirine bilgi veren Özön, şöyle konuştu:

"TPS, beynin dışarıdan ultrasonik dalgalarla uyarılmasına dayalı bir yöntem. Özellikle fonksiyonunu kaybetmiş bölgeleri, dışarıdan ultrasonik dalgalarla uyartıyoruz. Bu metot Avrupa Birliği'nde onaylı. Hastalara iki hafta boyunca 6 seans uygulanıyor. Her seans yaklaşık 30 dakika sürüyor. Bu yöntemle beynin fonksiyonunu kaybetmiş nöronları, dışarıdan ultrasonik dalgalarla uyarılıyor. Özellikle beyin büyüme hormonunu uyartıyoruz. Oradaki iyon kanallarının geçirgenliği, kan akışı artıyor. Bu şekilde 6 seansı tamamladıktan sonra 6 haftada bir tek seans şeklinde uygulamaya devam ediyoruz."

TEDAVİ SONRASI DURUM

Özön, TPS'nin özellikle hafif ve orta dereceli hastalarda etkili olduğunu dile getirerek, "TPS uyguladığımız hastaların özellikle sözel akıcılığı ve sosyal iletişimi artıyor. Geçen haftalarda 6 seansı tamamladığımız orta dereceyi biraz geçmiş hastamızın normalde etrafla hiçbir iletişimi yokken iletişimi arttı. Daha önce televizyon izlemezken televizyon izler, cep telefonuna bakar hale geldi." dedi.

Doç. Dr. Özön, 4 yıl önce alzaymır tanısı alan 60 yaşındaki bir hastanın da uygulanan tedavinin ardından sözlü iletişiminin arttığını anlattı.

DÜNYADA KAÇ HASTADA UYGULANDI?

TPS tedavisinin dünya genelinde şu ana kadar yaklaşık hastada uygulandığını kaydeden Özön, "Hastalardaki düzelme hali, ilk 6 seans bittikten sonraki 3 ay boyunca da devam ediyor. Hastanın mevcut durumunu da koruyoruz." dedi.

YAN ETKİSİ VAR MI?

Özön, TPS'nin hastalara kolaylıkla uygulandığının altını çizerek, şunları kaydetti:

"TPS tedavisinin herhangi bir yan etkisi yok, hastanın acı çektiği bir yöntem değil. Alzaymırın ilerleyici bir süreç olduğunu biliyoruz. Bu yöntemle hastanın mevcut durumunu koruyup olabildiğince de özellikle konuşma, hafıza ve sosyal iletişim gibi durumlarını geri kazandırmaya çalışıyoruz."

ALZAYMIR HAKKINDA KISA KISA

Alzaymır hastalığı, ileri yaşın bir hastalığı olup, beynin bazı bölümlerinin zaman içinde giderek hasarlanması sonucu, başta bellek olmak üzere tüm entelektüel faaliyetler, günlük işlevler ve davranışlarda bozulma ile kendini gösteren bir hastalıktır.

Özön, hafif unutkanlıklarla başlayan alzaymırın, ilerleyen süreçte yakın bellek bozuklukları ve davranış değişikliklerine, hastanın konuşamama ve yürüyememesine neden olabildiğini belirtti.

Alzaymırın genellikle 65 yaşından sonra görüldüğünü ama daha erken yaşlarda da ortaya çıkabildiğini söyleyen Özön, "65 yaş üstü her kişiden 8'inde alzaymır görülüyor. 65 yaşından sonra her 5 yılda bir görülme sıklığı iki kat artıyor. İnsan ömrü uzadıkça yaş ortalaması arttığı için bu hastalığın görülme oranı giderek artıyor. 85 yaş üstünde her 2 kişiden birine alzaymır teşhisi konuluyor." dedi.

Özön, Türkiye'de yaklaşık bin, dünyada ise 44 milyon kişinin alzaymır olduğunu belirterek, "Alzaymıra karşı kullanılan tane ilaç var. Bu ilaçlar, hastanın semptomlarını azaltma, bir miktar iyileşme ve hastalığı yavaşlatma üzerine ama hastalığın kesin bir tedavisi yok." ifadelerini kullandı.

KKTC'de kaç alzaymır hastası olduğun ilişkin bir veri bulunmuyor.

#alzaymır#alzheimer#TPS#tedavi#Akçay Övünç Özön#Transcranial Pulse Stimulasyon

ABD’li ünlü psikiyatri uzmanı Prof. Dr. Norman Moore, beyinde Alzheimer’a yol açan plakları yok eden antikorlar üzerinde çalıştıklarını ve 5 yıl içinde Alzheimer’ın erken evrede tespit edilerek tedavi edilebileceğini söyledi.

Üsküdar Üniversitesi’nden fahri doktora almak için geçtiğimiz hafta İstanbul’a gelen East Tennessee State Üniversitesi Psikiyatri Departmanı Araştırma Bölüm Direktörü Prof. Dr. Norman Moore, Alzheimer’ı bitirecek çalışmaları Milliyet’e anlattı.

Beyinde Alzheimer’a yol açan plakları yok eden antikorlar üzerinde çalışma yürüttüklerini söyleyen Moore, çalışmaya ilişkin şu detayları paylaştı:

Hafif evrede önlüyor

“Bağışıklık sistemi üzerinden çalışan antikor dediğimiz yapılar var. Alzheimer yapan yapılar farelere veriliyor, fare antikoru yapıyor. Fareden alınan o yapı insana veriliyor. O antikor vücuda girince beyinde Alzheimer’la ilgili bölgelere gidip o bölgelerdeki Alzheimer oluşturan plak dediğimiz yapıları öldürüyor. Antikor dediğimiz yapılar üç ayda bir veriliyor. Antikor beyne geçiyor, beyindeki o plakları yok ediyor ve böylece Alzheimer yapan plaklar yok oluyor. Buna benzer birçok çalışma yapıyoruz. Birden çok antikor var, bir kısmı tamamlandı ancak bir kısmı halen devam ediyor. Hangisi daha etkili olacaksa o piyasaya sürülecek.”

İlk çalışmada hafif düzeydeki ve orta düzeydeki Alzheimer’lar üzerinde testler yaptıklarını kaydeden Moore, tedavinin erken evreye yönelik geçerli olacağını söyledi. Antikorların hastalarda plakları yok etse de hasar gören hafızaya bir etkisinin olmadığını belirten Moore, “Hastalık ilerleyince tedavinin bir etkisi olmuyor. Beyin zaten çok fazla zarar görmüş olduğu için bu plakları beyinden söküp almanın çok fazla bir faydası olmadı. Ama hafif başlangıç evresinde olanlara faydası oldu.

Hafif evredeki Alzheimer hastalarına hiçbir tedavi uygulanmadığında ya da plasebo denilen ilaç verildiğinde Alzheimer’ın etkisine bağlı olarak bellek düşüyor. Ama hafif evredeki hastalara antikor verildiğinde belleklerin korunduğu tespit edildi. Bu tedavi erken evredekilerin Alzheimer’a yakalanmasını önlemiş oluyor” dedi.

‘Önceden biliyoruz’

Moore, kişinin Alzheimer’a yakalanıp yakalanmayacağının artık tespit edilebildiğini de şöyle anlattı: “Alzheimer tanısı olmadan başlıyoruz ki daha çok faydası olsun. Beyindeki bu plaklara yani aslında kişi canlıyken Alzheimer’a yol açan ne kadar plak sahibi olduğunu tespit etmek mümkün. PET yöntemiyle kişinin kaç milyon plağı olduğunu belirleyebiliyoruz. PET’le insanların rastgele filmlerini çektik. Bu kişilerden öldükten sonra beyinlerini incelemek için izin aldık. Beyinleri ölümlerden sonra inceledik. Bu kişilerin kaçında Alzheimer olduğunu tespit etmek için patalojiye ve radyologa gönderdik. Her ikisi de aynı sonucu verdi. Yani bu şu demek: Film kişinin beynini ele alıp incelemiş gibi bize doğru yanıt verdi. Kişinin ölmeden önce PET’ini çekerek Alzheimer’a yakalanıp yakalanmayacağını bilebiliyorsun. Yani insan ölmeden önce tanı koyabiliyorsun. Kişiler Alzheimer olmadan önce yani unutkanlık çok ciddi başlamadan önce bu PET’le kimin Alzheimer olup olmayacağını tespit edeceğiz ve insanlara antikor vereceğiz. Alzhemier o kadar korkulan bir hastalık olmayacak. En az 5 yıl içinde bu tedavinin Amerikan İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylanması gerçekleşebilir.”

monash.pw Norman Moore kimdir?

monash.pw Norman C. Moore, Amerikan Doğu Tennessee Üniversitesi Quillen Tıp Fakültesi Psikiyatri Bölümü’nde profesör ve Araştırma Direktörüdür. Tıp alanındaki lisans eğitimini İrlanda’daki Queen’s Üniversitesinde yılında tamamladı. Aynı üniversitede doktora yaptıktan sonra Londra’da Royal Air Force’da Psikiyatri üzerine eğitimler aldı. Harvard Üniversitesi’nde “Biyomedikal Araştırma Yönetiminde İleri Eğitim Programı”nı bitirdi. Klinik EEG ve Nörobilim dergisinin 10 yıldan fazla bir süre baş editörlüğünü yaptı. ADHD ve depresyon üzerine yapılan çalışmaların iki bilim danışmanından biri olan Moore, birçok saha araştırmasının araştırıcılığını yaptı.

Sayfa içeriğinde yer alan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. İlgili sayfada tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğeler yer almamaktadır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Türkiye'de Transcranial Pulse Stimulasyon (TPS) tedavisini uygulayan isimlerden Nöroloji uzmanı Doç. Dr. Akçay Övünç Özön, AA muhabirine yaptığı açıklamada, alzaymırın halk arasında "bunama" olarak bilinen demans hastalığının içinde yaklaşık yüzde 70 oranıyla en yaygın görülen tür olduğuna işaret etti.

Özön, "Ülkemizde maalesef bin ile 1 milyon arasında alzaymır hastası olduğu tahmin ediliyor. Dünyada ise 50 milyona yakın alzaymır hastası var. 'de alzaymır açısından Türkiye'nin dünyada 4. sıraya yükseleceği öngörülüyor." dedi.

Beyin hücrelerini dejenerasyona uğratan ve ilerleyici olan bu hastalığın, 65 yaş üstünde her kişiden 8'inde, 85 yaşından sonra ise her 2 kişiden 1'inde görüldüğüne dikkati çeken Özön, alzaymırın genetik faktörler nedeniyle nadiren genç hastalarda da ortaya çıkabildiğini dile getirdi.

"Alzaymır sadece unutkanlık değil"

Özön, alzaymırda uzun süredir kullanılan tedavi yöntemlerinin hastalarda bir miktar toparlanma ve hastalığın ilerleyişinde yavaşlama sağladığını ama ilerlemeyi durduramadığını anlattı.

Alzaymırın öncelikle basit unutkanlıklarla başladığını dile getiren Özön, "Unutkanlık her yaşta görülebilir ama yaşlı kişilerde, unutkanlık artık günlük yaşamı etkilemeye başlamışsa buna dikkat edilmesi gerekiyor. Örneğin, kişi yeni bilgiyi öğrenemiyor, az önce konuşulan bir şeyi tekrar tekrar sorabiliyor. Eşyalarını evin içinde kaybedebiliyor. Bu belirtilere yaşlı insanlarda dikkat etmek gerekiyor." uyarısında bulundu.

Özön, hastalığın ilerleyen safhalarında kişilerin evinin yolunu unutabildiğini, yakınlarını tanımakta zorlandığını belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Alzaymır sadece bir unutkanlık değil. Psikolojik faktörler de işin içine giriyor. Duygu durum değişiklikleri, depresyon, içe kapanma, özgüven kaybı, yanında birisi olmadan bir işi yapamama, dışarıya çıkmaktan korkma gibi durumlar başlıyor. Bu şekilde psikiyatriye başvurup ardından bize yönlendirildiğinde alzaymır tanısı alan hastalarımız oluyor. Yakınlarında unutkanlık, aynı şeyleri tekrar tekrar sorma, yeni bilgileri öğrenememe gibi belirtileri fark eden kişilere mutlaka bir nöroloji uzmanına başvurmalarını öneririm."

"TPS kişiye özel bir tedavi"

Türkiye'de yaklaşık 6 aydır uygulanan TPS tedavisi hakkında bilgi veren Özön, ultrason dalgalarının kullanıldığı bu yöntemde ses dalgaları aracılığıyla çok kısa atımlarla beyni santim derinine kadar uyardıklarını anlattı.

Doç. Dr. Özön, "Hastalarımıza genelde 2 haftalık sürede 6 seansa kadar TPS tedavisini uyguluyoruz. Her seans yarım saat sürüyor. Bu kişiye özel bir tedavi." bilgisini paylaştı.

Hastaya ait MR'ın, TPS tedavisinin yapıldığı cihaza yüklendiğini ve böylelikle beynin hasar gören bölgelerine odaklanıldığını dile getiren Özön, bu tedavinin, özellikle beyne ait büyüme hormonunun ve yeni damar oluşumuna yol açan hormonun salınımını artırdığını söyledi.

"Kaybedilen bazı fonksiyonlarının geri kazanımını sağlıyor"

TPS tedavisinin özellikle hafif ve orta dereceli alzaymır hastalarında onay aldığını vurgulayan Özön, beyin hücreleri henüz hasar görmeden ya da hasar çok hafifken başlanan tedavide hastalığın ilerlemesinin önemli ölçüde yavaşlatıldığını ifade etti.

Özön, hastalarda şu ana kadar ilaç tedavisiyle elde edilemeyen bir miktar iyiye gidişin de saptandığının altını çizerek, şöyle konuştu:

"TPS tedavisini şu ana kadar 50 alzaymır hastamıza uyguladık. Tedavinin başlangıcında hastanın durumunu saptamaya yönelik 1,5 saat süren bir nöropsikolojik test uyguluyoruz. Bu testi, 6 seanslık TPS tedavisinden 6 hafta sonra tekrarlayarak, hastadaki gelişmeyi görüyoruz.

Şu ana kadar tedavi uygulanan hastalarda, kişiden kişiye değişmekle beraber, en çok gördüğümüz iyileşmeler arasında sözel akıcılıkta artma yani kelimeleri daha rahat bulma ve konuşma, sosyalleşmede, farkındalıkta artış var. Hasta yakınları, daha önce telefon kullanamazken telefon kullanabilme, televizyon izleme, bulmaca çözme, kitap okuma gibi, hobilere tekrar başlama gibi olumlu gelişmeler gördüklerini dile getiriyor. TPS tedavisi ne kadar erken dönemde yapılırsa o kadar iyi. Hastalığın ilerlemesini olabildiğince yavaşlatıyor. Yavaşlattığı gibi de hastanın daha önceden kaybettiği bazı fonksiyonlarının geri kazanımını sağlıyor."

"En büyük isteğim bu hastalıktan kurtulmak"

TPS tedavisi gören 77 yaşındaki hafif dereceli alzaymır hastası Naciye Sarı, bu hastalığın, abisi ve kız kardeşinde de olduğunu, kendisinde ufak belirtiler görülmesi üzerine çocuklarının yönlendirmesiyle hemen doktora başvurduklarını söyledi.

Abisini alzaymır nedeniyle kaybettiğini gözyaşları içerisinde anlatan Sarı, şöyle konuştu:

"En büyük isteğim bu hastalıktan kurtulmak. Ben, abim ve kız kardeşim gibi ileri derece alzaymır değilim. Ama onların bu yaşadıkları aklıma geldikçe çok üzülüyorum, acaba ben de böyle mi olacağım, diye düşünüyorum. Çocuklarım da bende bazı belirtileri hemen anladılar, 'anne biz seni doktora götüreceğiz' dediler. Hepsinden Allah razı olsun. Çok şükür işimi gücümü yapıyorum. Dantel örerdim, kilim dokudum geçmişte, bu işlerle uğraşmayı çok seviyorum. Bunlar benim kazancım."

Sarı, TPS tedavisinden çok memnun olduğunu da vurguladı.

Naciye Sarı'nın kızı Özlem Sarıben ise annesinin, hastalığın başlangıç evresinde olduğunu ve ilerlememesi için doktora başvurduklarını belirtti. Doktorlarının önerisiyle TPS tedavisine başladıklarını söyleyen Sarıben, "Annem fiziksel olarak çok sağlıklı. Mental olarak da bu seviyede kalması bizim için mutluluk verici olacaktır. Geriye dönüşten öte hastalığın ilerlememesini diliyoruz." şeklinde konuştu.

Yaşam

Alzheimer Tedavisinde Heyecanlandıran Gelişme: Prof. Dr. Zülküf Önal ile Alzheimer'da TPS Yöntemini Konuştuk

Son zamanlarda adını sıklıkla duymaya başladığımız hastalıklardan biri de Alzheimer. Bu hastalığın tedavisi ile ilgili yöntemlerde ise heyecanlandıran gelişmeler var. Alzheimer konusuna mesleki hayatını adayan Nörolog Prof. Dr. Zülküf Önal'a kafamıza takılanları ve tedavi ile ilgili gelişmeleri sorduk, oldukça bilgilendirici cevaplar aldık. Buyurun Prof. Dr. Zülküf Önal ile söyleşimize

Alzheimer tedavisi mümkün olan bir hastalık mı?

Alzheimer hangi yaş aralığında sık görülüyor?

Alzheimer’da erken teşhis ne kadar önemli?

Aşı ve TPS tedavisi nasıl bir fark yaratıyor?

TPS’nin TMS’den ne gibi farkları var?

Bu bilgilendirici sohbet için Prof. Dr. Zülküf Önal'a teşekkür ediyoruz.