Karındaki Gaz Ağrısı Nasıl Geçer

Bu ağrıların şiddeti kişiden kişiye değişir ve bazı durumlarda dayanılmaz bir hal alan ağrı sebebiyle hastaneye gitmek zorunda kalınabilir. Öte yandan gaz problemlerinin altında stres ve aşırı hassasiyet gibi etkenler de yatıyor olabilir. Dolaysıyla hem tıbbi hem de evde doğal ve bitkisel tedavi uygulamalarına geçmeden önce gaz sancısı belirtileri nelerdir, neden olur? sorusuna detaylı bir şekilde bakmak gerekir. Peki çeşitli sebeplere bağlı olarak ortaya çıkması muhtemel gaz sancısına ne iyi gelir, nasıl geçer? İşte detaylar...

GAZ SANCISINA NE İYİ GELİR?

Yediğimiz yemeklerden ya da herhangi bir rahatsızlıktan dolayı gaz sancısı probleminiz var ise size önereceğimiz yöntemleri uygulayarak kısa sürede rahatlama hissedebilirsiniz. Bu yöntemler doğal ve bitkisel olduğu için insan sağlığına zarar vermez. İşte gaz sancısı için bitkisel çözüm…

Bir tutam kuru papatyayı bir bardak sıcak suyun içine atarak demlemeye bırakın. Ilıdıktan sonra günde 2 kere içerek gaz sancılarından kurtulabilirsiniz.

Elma sirkesi birçok hastalıkların tedavisi olduğu gibi gaz sancısına da iyi gelen yöntemdir. Yemeklerde veya salatalarda elma sirkesi kullanarak gazı sancılarına neden etkenleri azaltabilirsiniz.

Tarçın hem tadı ve bitkisel özellikleri ile mükemmel bir ilaçtır. Gaz sancısı için bir çay bardağı sıcak suyun içine bir çay kaşığı tarçın atarak karıştırın. Ilık bir şekilde tüketin.

Zerdeçalın mide rahatlama özelliği ve bağışıklığı güçlendirdiği bilinmektedir. Yemeklerinizde zerdeçal kullanarak tüketmeye çalışın.

Zencefil bitkisi mide rahatsızlıklarında sıkça kullanılan ve tercih edilen bitki türüdür. Günde bir bardak zencefil çayı içerek rahatlama hissedebilirsiniz.

Nanenin kokusu ve bitkisel yönü birçok hastalığın tedavisinde kullanılmaktadır. Kuru naneyi bir bardak sıcak suyun içine atın. En fazla 5 dakika bekleyerek ılık bir şekilde için.

Kekik dağlarda yetişen ve gelen mucizevi bir bitki türüdür. Nane çayı gibi sıcak suyun içine atarak ılık bir şekilde içebilirsiniz. Unutmayın kekiği fazla koyarsanız tadı acı olabilir.

Rezene denilince akla ilk mide rahatsızlıkları gelir. Rezene çayı tüketmek mide rahatsızlıklarına iyi gelerek rahatlatma hissettirir. Günde bir bardak için.

Salatalığın detoks etkisi ile bağırsakları çalıştırarak boşaltımı sağlar.

Maydanoz tam bir söktürücüdür. Özellikle kabızlık gibi şikâyetlerde maydanoz tüketilmesi önemlidir.

Günde en az 2 litre su içmemiz gerekir. Bağırsakların çalışması ve boşaltımın olması için su içmek hayati öneme sahiptir.

Bir bardak ılık su hazırlayın. İçine 2 3 tatlı kaşığı kabartma tozu atarak tüketin. Bu gaz problemlerine iyi gelecektir.

GAZ SANCISI NASIL GEÇER?

Gaz sancısı problemini tamamıyla sona erdirmek ancak sorunun kaynağının tespiti ve bu kaynağa yönelik gerekli önlemlerin alınıp tedavi yöntemlerinin uygulanması ile mümkün olur. Örneğin gaz sancısına sebep olan faktör, baharatlı yiyeceklerin sık tüketimi ise bu yiyeceklerden uzak durulmalı, daha sağlıklı ve bilinçli bir şekilde beslenilmelidir. Bununla birlikte gaz sancısına iyi gelen yöntemler şu şekilde sıralanabilir:

1. Öğünlerde tükettiğiniz besin miktarını azaltın, daha küçük öğünler tüketmeye gayret gösterin. Midede gaz oluşumunu, sık ve az öğün tüketerek önlemek mümkündür.
2. Besinleri daha fazla çiğneyin. Bu sayede gıda parçalayıcı enzimler daha fazla salgılanacak, bu da gaz oluşumuna engel olacaktır. Midede gaz oluşumunu engellemek için yemeklerin küçük moleküllere ayrılmasına ihtiyaç vardır.
3. Sigaradan uzak durun. Sigara peptik ülser ve mide ekşimesine sebep olur. Bununla birlikte sindirim sistemi ve akciğere de zarar verir.
4. Düzenli olarak egzersiz yapmak bağırsak hareketlerini hızlandırır. Bu sayede sindirim sistemi hareketlenir ve gaz sancısı gibi durumların ortaya çıkma olasılığı düşer.

GAZ SANCISINA İYİ GELEN İBRAHİMSARAÇOĞLU KÜRÜ

Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu, karın şişliği için ne yapılır? Sorusuna yanıt olarak kür önerisi verdi. Bu kür sayesinde karın şişliği inecek ve fazla gazı dışarı atabileceksiniz. İşte o kür tarifi:

• Yarım limon ve yarım bardak su karışımını her sabah aç karna için.
• Yemeklerden sonra şişkinlik sorunu için limon suyu karışımı yemeklerden sonra için.
• Bir su bardağı yoğurt suyu tüketerek gazı dışarı atabilirsiniz.
• Bir tutam süpürge otunu ezin. 1-2 yudum su ile süpürge otunu için.
• Zencefil ve bir bardak suyu bir kaba koyun ve kaynatın. Akşam yemeklerinden sonra bu karışımı için.

GAZ SANCISI BELİRTİLERİ NELERDİR?

Öncelikle gaz sancısı nasıl olur konusuyla başlayalım. Gaz sancısının oluşum nedenleri arasında en önemlisi yediğimiz yemeklerdir. Her kişi kendine yaramayan besinleri analiz ederek o besinleri daha az tüketmelidir. Bu durum kişiden kişiye değişen bir olay olduğu için her kişi kendi yediklerini doğru analiz edebilmesi gerekir. Gastrit, mide ülseri, bağırsak rahatsızlıkları, adet süreci gibi etkenlerde gaz oluşumuna neden olabilir. Gaz sancısı belirtilerine değinecek olursak:

• Kabızlık
• Şiddetli karın ağrıları
• Kasılma
• Kas ağrıları
• Mide bulantısı
• Aşırı terleme
• Stres
• Sancılar

GAZ SANCISI NERELERE VURUR?

Yemeklerden sonra ya da ansızın başlayan gaz sancıları sadece karın ağrılarına değil bele ve sırta da vurarak ağrı yayılabilir. Bunlarla da kısıtlı kalmayıp kasıklara kadar inerek sancı yapabilir. Bazı kişilerde çarpıntı ve göğüs kafesinde batma hissi olduğu gözlenmiştir.

BEBEKLERDE GAZ SANCISI

Bebeklerde gaz sancısı en yaygın durumlardan biridir. Anne ve babaların, bebeklerin ilk 6 aylık süreçlerinde en büyük problemidir gaz sancısı. Kız çocuklarına göre erkek çocuklarında gaz sancısı daha sık görülür. Bu süreçte yapmanız gereken bazı yöntemler vardır.

Bebeklerde gaz sancısı nasıl geçer?

Bebeklerde gaz sancısı için ilk yapmanız gereken yöntem bebeği omzunuza yatırın. Sırtını yukarıdan aşağıya doğru ovalayarak masaj yapın. Diğer bir yöntemde bebeğinizi kolunuza yüz üstü yatırın. Sırtından hafifçe tıpışlayın.

Bebeklerde gaz sancına iyi gelen diğer yöntemde kimyonlu sudur. Bir çay kaşığı kimyon suyunu ılık bir şekilde bebeğinize içirin. Bebeklerde kolik sorunu için ilaçlar vardır. Doktor tavsiyesi ile bu ilaçlardan düzenli olarak kullanabilirsiniz.

YETİŞKİNLERDE GAZ SANCISI

Yetişkinlerde gaz sancısı genelde beslenmeden dolayı olur. Bazı kişilerde bazı besinler gaz yapar. Bu da normalde insan vücudunda olması gereken gaz miktarından daha çok olmasına neden olarak gaz sancısı yapar. Kimi gaz sancıları aynı gün içerisinde geçerken kimilerinde günlerce gaz sancısı çekebilir. Şiddetli ağrı durumunda doktora gitmekte fayda vardır.

GAZ SANCISI NASIL GİDER?

Gaz sancısından bazen çok kolay kurtulmak mümkün olurken bazen de ne yapsak yapalım kurtulamayan bir rahatsızlık olarak karşımıza çıkıyor. Bunun için gaz sancısına neden olan etkenleri göz önünde bulundurmak gerekir. Kişi eğer yediği bir şeyden dolayı gaz sancısı oluştuğuna inanıyorsa biraz yürüyüş ve karın egzersizleri yapabilir. Veya gazlı içecekler içerek gazı dışarı atmaya çalışabilir. Eğer gaz sancısı sürekli oluyorsa ve belirli aralıklarla tekrarlıyorsa muhtemelen bir hastalık tetikliyor olabilir. Bunun için sağlık kuruluşlarında uzman bir doktora görünerek gaz sancısına etken olan nedenlerin araştırılması gerekir.

GAZ SANCISINA KESİN ÇÖZÜM

Eğer gaz sancısı şiddetli değil hafif ağrılar eşliğinde ise mutlaka egzersizler yaparak gazı dışarı atmayı sağlayabilirsiniz. Bunun için kısa yürüyüşler, karın bölgesini harekete geçirecek hareketler yapabilirsiniz. Bunların yanı sıra gazı dışarı atmanıza yardımcı olacak soda tarzı içecekler içebilirsiniz. Sağlık kuruluşlarında gaz sancısı için lavman denilen bağırsakları harekete geçirerek boşaltım sağlayan tedavi yöntemi uygulanmaktadır.

Gaz Sancısı Nedir?

Herkesin vücudunda gaz vardır. Gaz varlığı rahatsız edici ve utanç verici olabilir, ancak gaz sancısı yaşamı tehdit edici bir problem değildir. Vücuttaki gaz, ağız aracılığıyla geğirme yoluyla veya rektumdan geçirilerek dışarı atılır. Çoğu insan günde yaklaşık 1 ila 4 litre gaz üretir ve günde yaklaşık 14 kez gaz çıkarır.

Gaz karbondioksit, oksijen, nitrojen, hidrojen ve metan gibi çoğu kokusuz buharlardan oluşur. Kalın bağırsaktaki bakteriler ise kükürt içeren gazları salgılayarak hoş olmayan bir gaz kokusu üretir.

Sindirim sisteminde gaza ne sebep olur?

Sindirim sistemindeki gaz iki kaynaktan gelmektedir:

• Aerophagia (hava yutma). Hava yutmaya genellikle hızlı yemek veya içmek, sakız çiğnemek, sigara içmek veya gevşek takma dişler takmak neden olur.

Geğirme, yutulan havanın mideden ayrılmasını en çok sağlayan aktivitedir. Geğirme sonucu atılamayan gaz kısmen ince bağırsakta emilir ve küçük bir kısmı kalın bağırsağa girerek rektumdan atılır.

• Kalın bağırsakta (kolon) doğal olarak bulunan zararsız bakteriler tarafından bazı sindirilmemiş gıdaların parçalanması

Bazı karbonhidratlar (şeker, nişastalar ve lif), belirli enzimlerin eksikliği veya yokluğu nedeniyle ince bağırsakta sindirilmez. Sindirilmemiş veya emilmemiş yiyecek daha sonra, zararsız ve normal bakterilerin bu maddeleri parçaladığı kalın bağırsağa geçer. Bu işlem hidrojen, karbondioksit ve tüm insanların yaklaşık üçte birinde rektumdan salınan metan gazları üretir.

Aşırı Gaz Oluşumu Nedeni Olan Yiyecekler

Ulusal Diyabet ve Sindirim ve Böbrek Hastalıkları Enstitüsü'ne göre, karbonhidrat içeren gıdaların çoğu gaz çıkarma nedeni olabilirken, yağ ve protein içeren besinler daha az gaz çıkarmaya neden olur. Gaza neden olan yiyeceklerden bazıları şunlardır:

• Rafinoz. Fasulye, lahana, Brüksel lahanası, brokoli, kuşkonmaz, diğer sebzeler ve tam tahıllarda bulunan karmaşık bir şeker.
• Laktoz. Peynir, dondurma gibi süt ve süt ürünlerinde, ekmek, tahıl gevreği ve salata sosu gibi işlenmiş gıdalarda bulunan doğal bir şekerdir. Bu yiyecekleri yedikten sonra gaz sancısı oluşumu, laktoz intoleransınız olduğu anlamına gelebilir.
• Fruktoz. Soğan, enginar, armut ve buğdayda bulunan bir şekerdir. Fruktoz ayrıca bazı alkolsüz içeceklerde ve meyveli içeceklerde tatlandırıcı olarak kullanılmaktadır.
• Sorbitol. Elma, armut, şeftali ve kuru erik gibi meyvelerde doğal olarak bulunan bir şekerdir. Sorbitol ayrıca birçok diyet gıdasında, şekersiz sakızlarda yapay tatlandırıcı olarak kullanılmaktadır.
• Nişastalar. Patates, mısır, erişte ve buğday gibi çoğu nişasta kalın bağırsakta parçalandıkça gaz üretir. (Pirinç, gaza neden olmayan tek nişastadır.)
• Çözünür lif. Suda kolaylıkla çözünen ve bağırsaklarda yumuşak, jel benzeri bir doku alan lif; yulaf kepeği, fasulye, bezelye ve çoğu meyvede bulunur.
• Çözünmez lif. Buğday kepeğinde ve bazı sebzelerde bulunan, esasen değişmeden bağırsaklardan geçen ve çok az gaz üreten bir lif türü.

Gaz Sancısının Belirtileri Nelerdir?

Aşırı gaz nedeni ile kronik semptomların oluşması nadirdir. Aşağıdakiler gaz sancısı nedeniyle oluşabilecek semptomlarıdır. Bununla birlikte, her birey semptomları farklı şekilde yaşayabilir. Gaz sancısının belirtileri şunları içerebilir:

• Geğirme. Yemek sırasında veya sonrasında geğirme normaldir.

Kronik sürekli geğirme, peptik ülser hastalığı, gastroözofageal reflü hastalığı (GERD) veya gastrit gibi bir üst gastrointestinal bölge hastalığının belirtisi olabilir.

• Gaz Çıkarma. Günde 14 ila 23 kez gaz geçişi normal kabul edilir.
• Karın şişkinliği. Şişkinlik genellikle irritabl bağırsak sendromu (IBS) gibi bir bağırsak hareketliliği bozukluğunun sonucudur. Motilite bozuklukları, bağırsak kaslarının anormal hareketleri ve kasılmaları ile karakterizedir. 

Crohn hastalığı, huzursuz bağırsak sendromu, kolon kanseri veya bağırsak tıkanmasına neden olan herhangi bir hastalık da karın şişkinliğe neden olabilir.

Ameliyattan kaynaklanan fıtıklar veya yara dokuları da şişkinliğe ve ağrıya neden olabilir.

Yağlı yiyecekler midenin boşalmasını geciktirerek şişkinlik ve rahatsızlığa neden olabilir, ancak çok fazla gaz sancısına neden olmaz.

• Karın ağrısı ve rahatsızlık hissi. Bağırsaktaki gaz bazı kişilerde ağrıya neden olur. Ağrı, kolonun sol tarafında olduğunda kalp hastalığı ile, sağ tarafında toplandığında ise, safra kesesi taşları veya apandisit ile karıştırılabilir.
• Kabızlık. Düşük lifli diyet, opioid ilaçları veya antikolinerjik ilaç kullanımı gibi sindirim sürecini yavaşlatarak kabızlığa sebep olabilecek herhangi bir şey, bağırsak fonksiyonunu frenleyerek gaz sancısı oluşumuna sebep olabilir.

Gaz sancısı semptomları diğer tıbbi durumlar veya sorunların belirtileri ile benzerlik gösterebilir. Kesin teşhis için daima doktorunuza danışın.

Sindirim sistemindeki aşırı gaz nasıl teşhis edilir?

Gaz sancıları, keşfedilmesi ve tanı konulması gereken ciddi bir rahatsızlıktan kaynaklanabilir. Doktorunuz tanı koymak için önce fizik muayene gerçekleştirecektir. Fizik muayene sırasında doktorunuz, herhangi bir hassasiyet olup olmadığını ve herhangi bir anormallik hissedip hissetmediğini belirlemek için karnınıza dokunabilir. Karnınızın sesini bir stetoskopla dinlemek, doktorunuzun sindirim sisteminizin ne kadar iyi çalıştığını belirlemesine yardımcı olabilir. Muayenenize ve kilo kaybı, dışkıda kan veya ishal gibi diğer belirti ve semptomların varlığına bağlı olarak doktorunuz teşhise yardımcı olmak için aşağıdaki bahsedilen bazı ek testleri isteyebilir:

• Kan testi
• Karın röntgeni
• Beslenme aktiviteleriniz hakkında bilgi. Belirli bir süre boyunca tüketilen yiyecek ve içeceklerin bir günlüğünü tutmanız ve / veya gün içinde kaç kez gaz çıkardığınızı saymanız istenebilir.
• Kolonoskopi. 50 yaş ve üstü kişiler ve ailesinde kolon kanseri öyküsü olan kişilerde kolorektal kanser olasılığı düşünülmektedir. Kolonoskopi, doktorun kalın bağırsağın tüm uzunluğunu görmesine izin veren ve genellikle anormal büyümeleri, iltihaplı dokuları, ülserleri ve kanamayı belirlemeye yardımcı olabilen bir prosedürdür. Uzun, esnek, ışıklı bir tüp olan bir kolonoskopun rektumdan kolona kadar sokulmasını içerir. Kolonoskop, doktorun kolonun astarını görmesine, daha fazla inceleme için doku çıkarabilmesine ve keşfedilen bazı sorunları tedavi etmesine izin verir.
• Sigmoidoskopi. Sigmoidoskopi, doktorun kalın bağırsağın bir kısmının içini incelemesine izin veren ve ishal, karın ağrısı, kabızlık ve kanamanın nedenlerini belirlemede yardımcı olan bir teşhis prosedürüdür. Sigmoidoskop adı verilen kısa, esnek, ışıklı bir tüp rektum yoluyla bağırsağa yerleştirilir. 

Gaz Sancısı Tedavisi

Gaz sancısının kesin çözümü yoktur. Sindirim sistemindeki gaz sancısı için özel tedavi, aşağıdakilere göre doktorunuz tarafından belirlenecektir:

• Yaşınız, genel sağlığınız ve tıbbi geçmişiniz
• Durumun kapsamı
• Belirli ilaçlara, prosedürlere veya tedavilere toleransınız
• Durumun seyri için beklentiler
• Fikriniz veya tercihiniz

Gaz ağrılarınız başka bir sağlık sorunundan kaynaklanıyorsa, altta yatan durumu tedavi etmek rahatlama sağlayabilir. Aksi takdirde, gaz sıkışması genellikle diyet değişiklikleri, yaşam tarzı değişiklikleri veya reçetesiz satılan gaz giderici ilaçlarla tedavi edilir. Çözüm herkes için aynı olmasa da, küçük bir deneme yanılma sonrasında çoğu insan biraz rahatlama bulabilir.

Gaz Sancısına Ne İyi Gelir

Gaz Sancısı Tedavisinde Diyet

Beslenme değişiklikleri vücudunuzun ürettiği gaz miktarını azaltmaya veya gazın sisteminizde daha hızlı hareket etmesine yardımcı olabilir. Diyetinizin ve gaz sancısı belirtilerinin günlüğünü tutmak, doktorunuza yardımcı olur ve diyetinizdeki değişiklikler için en iyi seçenekleri belirlemenize olanak sağlar. Bazı besinleri tüketmeyi bırakmanız veya daha küçük porsiyonlar yemeye başlamanız gerekebilir.

Aşağıdaki diyet tavsiyelerine uymak gaz sancısının belirtilerini iyileştirebilir:

• Yüksek Lifli Yiyecekleri Tüketmemek. Gaza neden olabilen yüksek lifli yiyecekler arasında fasulye, soğan, brokoli, Brüksel lahanası, lahana, karnabahar, enginar, kuşkonmaz, armut, elma, şeftali, kuru erik, tam buğday ve kepek bulunur. Hangi yiyeceklerin sizi en çok etkilediğini deneme yanılma yoluyla keşfedebilirsiniz. Yüksek lifli gıdalardan birkaç hafta uzak durabilir ve yavaş yavaş tekrar tüketmeye başlayarak sorunun yüksek lifli gıdalardan kaynaklanıp kaynaklanmadığını araştırabilirsiniz. Lifli besin alımını sürdürebileceğiniz sağlıklı bir diyet planı için doktorunuzla konuşun.
• Süt Ürünlerinden Uzak Durmak. Diyetinizdeki süt ürünlerini azaltmak gaz sancısı semptomlarını azaltabilir. Ayrıca, sindirime yardımcı olması için laktoz içermeyen süt ürünlerini deneyebilir veya laktaz takviyeli süt ürünleri alabilirsiniz.
• Kızarmış veya yağlı yiyeceklerin tüketimini azaltın. Yağ, bağırsaklardan gazın temizlenmesini geciktirir. Kızarmış veya yağlı yiyecekleri azaltmak gaz sancısını azaltabilir.
• Gazlı içecek tüketimini azaltın. Gazlı içecek tüketmeyin veya azaltın.
• Lif takviyeleri hakkında bilgi alın. Bir lif takviyesi kullanıyorsanız, sizin için en iyi olan lif takviyesinin miktarı ve türü hakkında doktorunuzla konuşun.
• Su tüketimini arttırın. Kabızlığı önlemeye yardımcı olmak için, gün boyunca ve öğünlerinizle birlikte su için.

Gaz Sancısı Tedavisinde Reçetesiz İlaçlar ve Takviyeler

Aşağıdakiler bazı kişilerde gaz sancısı semptomlarını azaltabilir:

• Fasulye ve diğer sebzelerdeki karbonhidratların parçalanmasına yardımcı olan alfa galaktosidaz
• Laktoz intoleransınız varsa, süt ürünlerindeki (laktoz) şekeri sindirmenize yardımcı olarak gaz sancılarını azaltan laktaz takviyeleri. Hamileyseniz veya emziriyorsanız, laktaz takviyeleri kullanmadan önce doktorunuzla konuşun.
• Gazdaki baloncukları parçalamaya yardımcı olarak gazın sindirim sisteminizden geçmesine yardımcı olabilen simetikon. Gaz semptomlarını hafifletmedeki etkinliğine dair çok az klinik kanıt vardır.

Gaz Sancısı Tedavisinde Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Yaşam tarzı değişiklikleri yapmak aşırı gaz varlığı ve gaz sancısını azaltmaya veya hafifletmeye yardımcı olabilir.

• Daha küçük porsiyonlarla yemek tüketin. Sağlıklı bir beslenme programının içindeki bir çok besin gaz oluşumuna neden olabilir. Gaz oluşturabilecek yiyecekleri daha küçük porsiyonlarda tüketmeyi deneyin.
• Yavaş yiyin ve yemeğinizi iyice çiğneyin.
• Sakız çiğnemekten, sert şekerleri emmekten ve içecekleri pipetle içmekten kaçının. Bu aktiviteler daha fazla hava yutmanıza neden olabilir.
• Sigara içmeyin. Sigara içmek, yuttuğunuz hava miktarını artırabilir. Bırakmak için yardıma ihtiyacınız varsa doktorunuzla konuşun.
• Egzersiz yapın. Düzenli egzersiz, kolonunuzdan gazın salınmasını önleyebilecek bir problem olan kabızlık riskini azaltır.

Gaz Sancısı Nasıl Önlenir 

• Sağlıklı beslenme alışkanlıkları
• Gaz giderici ilaç kullanımı
• Yutulan hava miktarını azaltmak

Lif açısından zengin besinlerle beslenmek, susuz kalmamak ve egzersiz yapmak, gaz sancıları yaşamamak için uzun vadede iyi bir yaklaşımdır. Bu önlemlerin gaz sancısı problemini iyileştirmediği durumlarda, polietilen glikol müshil kullanımı düşünülebilir.

Gaz Sancısı Nedir? Gaz Sancısına Ne İyi Gelir? Hakkında Bizimle İletişime Geçin

MİDE VE BAĞIRSAKLARDA BİRİKİYOR

Gaz, sindirim sırasında mide ve bağırsaklarda normalden fazla gaz olması halidir. Midedeki gaz geğirerek ağız yoluyla, bağırsaklardaki gaz ise; anüsten dışarı atılır. Sindirim sırasında vücutta aşırı gaza sebep olan bazı durumlar vardır. Bunlar; yutulan hava, sindirilememiş yiyeceklerin yıkımı, laktoz intoleransı ve bazı gıdaların kötü emilmesidir. Gazların çoğu yiyeceklerin bakteriler tarafından yıkımı sonucu oluşur.

Gaz problemi yaşayan hastaların çoğunda belirtiler aynıdır. Geğirme, karın şişliği, karın ağrısı artan sayıda veya aşırı gaz çıkarma gibi rahatsızlık hissi yaşanabilir. Gazla birlikte kramp şeklinde ağrı, ishal, kabızlık, kanlı dışkılama, ateş, bulantı, kusma ve hiç gaz-gaita çıkaramama ciddi problemlerdir.

KİŞİ KENDİNİ TOPLUMDAN SOYUTLAYABİLİR

Gaz insanda yaşanabilen bir durumdur. Toplumumuzda gaz ve şişkinlik şikâyetiyle sağlık kuruluşuna gelen hasta sayısı oldukça fazladır. Gaz, oldukça önemli bir sağlık sorunudur. Çünkü insanın hayat kalitesini büyük ölçüde bozabilir.

Gaz; çoğunlukla gıda intoleransı ve yanlış beslenmeye bağlı olarak gelişse de, bazı hastalıklara  eşlik edebilir .  Bazı hastalıkların ilk belirtisi de olabilir. Gastrointestinal sistem organlarından yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak, safra kesesi, safra yolları, karaciğer ve pankreasın iyi ve kötü huylu hastalıklarında gaz problemi görülebilir.

EN ÖNEMLİ GAZ NEDENİ LAKTOZ HASSASİYETİ

Çok önemli ve yaygın bir diğer gaz nedeni de laktoz intoleransıdır (laktoz hassasiyeti).Laktoz sindiriminin vücutta tam olarak yapılamamasından dolayı kişide hassasiyet gelişebilir. Laktoz doğal bir şekerdir. Süt, peynir, dondurma, ekmek, tahıl ürünleri ve salata sosları gibi işlenmiş gıdalarda da bulunur. Laktoz nedeniyle oluşan gaz, genellikle ishal ve krampla birlikte görülür. Ancak bazı durumlarda sadece gaz da olabilir.

GAZ YAPAN BESİN GRUPLARI

Her gıda her insan gaz yapmayabilir. Bu durum kişiden kişiye göre farklılıklar gösterebilir.

Fasulyeler: Fasulyeler büyük oranda raffinoz olarak bilinen kompleks şekerler ihtiva ederler. Raffinozlar daha az miktarda brüksel lahanası, lahana, brokoli, ıspanak ve diğer yeşil sebzelerde de bulunabilir.

Nişastalar: Patates, erişte, buğday kolonda yıkılarak fazlaca gaz oluştururlar. Yalnızca pirinç nişastası gaz oluşturmaz.

Soğanlar: Soğan, enginar, armut ve tahıllarda naturel şeker olarak bilinen fruktoz bulunur. Fruktoz bazı içecek ve meyve sularında tatlandırıcı olarak da kullanılır. Fruktoz da gaz oluşturabilir.

Sorbitol: Taneli ve tanesiz meyvelerde bulunan doğal bir karbonhidratdır. Elma, armut, şeftali ve kuru erikte bulunur.

Fiber: Pek çok gıdada suda çözünen ve çözünmeyen şeklinde fiber bulunabilir. Yulaf kepeği, fasulye, bezelye ve çoğu sebzelerde bulunur ve gaz yapar. Suda çözünmeyen fiberler, değişmeden kolayca bağırsaklardan geçtikleri için daha az gaz üretirler. Buğday kepeği ve bazı sebzelerde bulunur.

GAZ HANGİ HASTALIKLARIN BELİRTİSİ OLABİLİR?

Farklı organik hastalıklar da şişkinliğe yol açabilir. İrritabl bağırsak sendromu, geçirilmiş batın ameliyatları sonrası yapışıklıklar, fıtıklar, crohn hastalığı, diverikülit, kolon kanseri gibi rahatsızlıklar bunların başındadır.

Bağırsak alışkanlıklarının değiştiren tüm nedenler gaz nedeni sayılabilir. Fiberden fakir beslenme, parazitler, polip veya çeşitli nedenlerle bağırsak tıkanmaları durumunda gaz oluşabilir. Bunların haricinde divertiküloz (kalın bağırsak duvarında kesecik oluşması) ya da divertikülit (oluşan keseciklerin iltihabı), troid fonksiyon bozukluğu, pek çok ilaçların yan etkisi olarak gaz nedeni olabilir.

TEŞHİSTE MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIM

Gaz nedenini teşhis edebilmek için,  başta gastroenteroloji uzmanları olmak üzere, iç hastalıkları ve genel cerrahi uzmanlarının görüşüne başvurulmalı, altta yatan önemli bir hastalık yoksa, beslenme ve diyetetik uzmanlarından da yardım alınıp ekip çalışmasıyla tüketilen gıdaların analizi yapılmalıdır.

HASTANIN YAŞAM BİÇİMİ İPUCU VERİR

Gazın nedenleri araştırılırken hastanın yaşam biçimi ve beslenme düzeni dikkate alınmalıdır. En çok gaz nedeni olarak, aşırı gaz yaptığı bilinen gıdaları fazla tüketmek, alışkın olunan beslenme şeklinin değiştirmek ve bazı ev yapımı ürünlerdir. Antibiyotik kullanımı, diyetle artırılan lifli gıdalar ve probiyotikler çok ciddi gaz yapabilir. Gaz yapan gıda tespit edilirse hasta rahatlayana kadar o yiyecekten uzak durması gerekir. Alınan bu önleme rağmen hastada şikâyetler devam ediyorsa, hiç gaz yapmayan gıda ile çok sıkı bir diyet uygulanır. Her 48 saatte bir yeni bir gıda eklenerek hangi gıdanın rahatsızlığı arttırdığı saptanır.

TEDAVİDE İLK AMAÇ GAZ MİKTARINI AZALTMAK

Gaz tedavisinde amaç gaz miktarını azaltmaktır. Nedene yönelik olarak, parazitik, enfeksiyon ve bakteriyelde aşırı çoğalma varsa antibiyotik tedavisi gözden geçirilip  tedavi verilir. Eğer hasta kabız ise diyet veya bazı laksatiflerle bu sorunun tedavi edilmesi gerekir. Hastanın hava yutmasını nedeni endişe, stres gibi nedenlerden kaynaklanıyorsa bu alışkanlığın değiştirilmesi için psikolojik destek alınmalıdır. Kişideki gaz problemi diyetle düzelemiyorsa reçetesiz satılan bazı yardımcı maddelerden de faydalanabilir.