Kedilerde Apse Patlaması

Apse insanlarda da sıkça meydana gelen sağlık sorunlarından birisidir. Apse vücudun herhangi bir noktasında meydana gelen irin dolu kesecikler olarak tanımlanabilir. Apseler yerine göre isimlendirilir. Kedilerde apse oluşumu farklı nedenlere bağlı olarak meydana gelebilir. Bu yazımızda "kedilerde apse nedir?", "kedilerde apse hastalığı nasıl tedavi edilir?" sorularının yanıtını bulabilirsiniz.

Apse Nedir?

Apse içerisinde irin dolu olan enfekte olmuş kesecik olarak tanımlanabilir. Kesenin içerisinde irin, beyaz kan hücreleri, bakteri gibi yapılar bulunur. Vücudun enfeksiyona verdiği yanıtlar doğrultusunda oluşan apseler vücudun farklı noktalarında ve farklı boyutlarda olabilirler. Apseler çok büyük ya da çok küçük olabileceği gibi, bazıları büyümeye bağlı irin sızıntısına ve patlamaya neden olabilir. Kedilerde apse genellikle deri altında şişlik şeklinde ortaya çıkar. Deri altında meydana gelen apse oluşumları temas halinde fark edilebilir. Bunun yanı sıra ağız içerisinde ya da vücudun farklı noktalarında yani temas ile fark edilmeyecek alanlarda da apse oluşumu meydana gelebilir.

Kedilerde Apse Neden Olur?

Kedilerde görülen en yaygın apse türleri ağız ve deri altında olan apseler olsa da apselerin vücudun her yerinde oluşabileceklerinin unutulmaması gerekir. Kedilerde apse oluşumuna neden olan farklı bakteriler vardır. Bazı streptococcus türleri, E. Coli, pseudomonas, mycoplasma, pasteurella multcida, nocardia, fusobacterium gibi pek çok bakteri nedenli apse oluşumu meydana gelebilir. Kedilerde apseler diş apsesi, iç apse ve ısırık yarası apsesi olarak üç grup altında incelenebilir.

Kedilerde Diş Apsesi

Diş apsesi kedilerde de insanlarda olduğu gibi hastalıklı dişlerin çevresinde meydana gelir. Diş üzerinde bakteri birikimi sonrasında diş eti iltihaplanması meydana gelir. Diş eti iltihaplanmasına neden olan bakteriler düzenli diş temizliği ya da profesyonel müdahale ile ortadan kaldırılmazsa plak ve diş taşı oluşumu söz konusu olur. Bu durum diş eti çizgisinin altında apse oluşumu nedenidir. Eğer kırık ve hastalıklı dişlerde bakteriler kök kanalına ilerlerse diş kökünde apse oluşur. Kedilerde diş apsesi oldukça yaygındır ancak fark edilmesi bir o kadar zordur. Kedilerde diş apsesi oluşumunun engellenmesi için düzenli diş temizliği ve yıllık diş kontrolleri çok önemlidir. Kediler için özel olarak üretilen diş bakım ürünlerini burayı tıklayarak inceleyebilirsiniz.

Kedilerde İç Apse

Kedilerde vücudun dışında görülmeyen apseler iç apse olarak ifade edilir. İç organlarda iltihaplanma ve hastalık sonucunda oluşabilirler. Diş apsesi ya da ısırık yarasına bağlı apselere kıyasla çok daha nadir görülürler. Solunan zararlı bir madde ya da geçirilen şiddetli bir zatürre sonucunda akciğer apsesi meydana gelebilir. İç kulak enfeksiyonu, sinüs enfeksiyonu ya da ağzın derinliklerinde meydana gelen bir enfeksiyon sonucunda beyin apsesi oluşabilir.

Kedilerde Isırık Yarası Apsesi

Kedilerde ısırık yarası apsesinin meydana gelmesi için bir başka hayvan tarafından ısırılmaları sonucunda meydana gelir. Kedi ısırıldıktan sonra yaraya giren bakteriler apse oluşumuna neden olur. Bu apseler kedinin derisinin altında topak halinde ortaya çıkarlar çoğunlukla da kedilerde apse patlaması meydana gelmeden fark edilmezler.

Kedilerde Apse Belirtileri

Kedilerde apse belirtileri apsenin türüne göre bazı farklılıklara sahiptir. Kedilerde apsenin genel belirtileri;

• Bölgesel şişlik,
• İrin sızıntısı,
• Apse bölgesinde kötü koku,
• İştahsızlık,
• Halsizlik,
• Ateş olarak ifade edilebilir. Kedilerde diş apsesi varsa ağız kokusu da bu belirtiler arasında yerini alır.

Kedilerde Apse Nasıl Teşhis Edilir?

Kedilerde apse teşhisinde öncelikle şüphe edilen apse türünün belirlenmesi önemlidir. Kedinin bir kavgaya karıştığı bilgisi ile beraber cilt altında yumru oluşumu varsa veteriner hekim tarafından bölgeden örnek alınması gerekir. Eğer söz konusu yumru ise içerideki irin şırınga ile boşaltılabilir. Kedilerde diş apsesinden şüpheleniliyorsa ağız içerisinde irin kalıntısı aranabilir, röntgen çekilebilir. İç apseden şüphelenilen bir durum söz konusu ise ultrason ile inceleme yapılması gerekir, iç apsenin kesin olarak bulunabilmesi için cerrahi müdahale de söz konusu olabilir. Apseye neden olan bakterinin teşhisi için bakteri kültürleri yapılması da doğru tedavi planı açısından büyük öneme sahiptir.

Kedilerde Apse Tedavisi

Kedilerde apse hastalığı tedavisinde antibiyotik gibi ilaçların kullanılması yaygındır. Veteriner hekimin teşhisinden sonra apsenin durumuna uygun olarak tedavi planlaması yapılır. İlaç tedavisi apsenin kurutulması için tercih edilir. Diş kökü apsesi varsa diş çekimi yapılması gerekebilir bununla birlikte profesyonel diş temizliği de gereklilik haline gelir. Cilt altı apselerinde enfeksiyonun akması için apsenin patlatılması gerekebilir. Kedilerde apse patlaması mutlaka veteriner hekimler tarafından klinik şartlarında yapılmalıdır.

Anal Keselerin İltihabı Hastalığı Nedeni :

Ekzokrin bir kese olan anal kesenin fizyolojik salgısının çeşitli nedenlerle dışarıya akıtılamaması, sekresyonun koyu kıvamlı olması, bölgesel kasların güçsüzlüğü ve bakteriyel enfeksiyonlar bu kesenin yangılanmasına ya da apseleşmesine neden olabilir.

Hastalık kedilerde çok nadir olarak ortaya çıkar. Ancak tedavisi daha uzun sürelidir ve çoğu zaman kronikleşmeye müsaittir.

Anal  keseler iki adet olup anüsün her iki tarafında ve anüsten biraz daha aşağıda yer alır.

Akıtıcı bir kanalla anüsün başlanğıç  bölümünden dışarıya açılır. Yangı, genel olarak anal keselerde irritasyona bağlı kaşıntı ile başlar. Zamanla sekresyonun koyulaşması ve dışarı çıkamayarak kese içerisinde birikmesi nedeniyle yangının şiddeti artar. Kesede biriken sekret, enfekte olur ve kese apseleşebilir. Ayrıca kese boşaltılmaz ise fistül oluşumu gibi bir komplikasyonun şekillenmesi de mümkündür.

Anal Keselerin İltihabı Hastalığı Belirtileri:

Kedilerde görülebilen spesifik klinik belirti bölgeyi yalama isteği ve kuyruğu kovalama hareketidir. Bölgesel olarak kızarıklık, şişkinlik tespit edilebilir.
Kedilerde çoğu zaman apseleşmiş  bir formda tespit edilen anal kese yangılarında genellikle enfeksiyona bağlı bulgular tespit edilir. Beden ısısında artış ve keyifsizlik yanında defekasyon sırasında ıkınma, ağrı ve konstipasyonda görülebilen bulgulardır.

Apsenin şekillendiği ve erken teşhis edilemeyen durumlarda apse kendiliğinden patlayabilir. Ayrıca kesenin fistülleşerek, açılması ve sürekli bir akıntı durumuda söz konusu olabilir.

Teşhisi klinik belirtilerle kolayca yapılabilen anal kese yangılarında enfeksiyonun varlığının tespit edilebilmesi için laboratuvar bulgularına ihtiyaç duyulur.Tedavisinde kesenin boşaltılarak temizlenmesi ve uygun medikal uygulamalarla kolayca başarı sağlanabilir. Ancak enfekte, apseleşmiş ve sürekli nükslerin şekillendiği kronik durumlarda kesenin operatif olarak çıkarılması kesin çözüm sağlar.

Anal Keselerin İltihabı Hastalığı Tedavi Yoları/ Sağaltım :

Kedilerde nadiren şekillenen ve tedavisi kolay olan bu rahatsızlığın tespit edilmesi halinde dikkat edilmesi gereken en önemli konu nükslerdir. Tam bir iyileşme sağladıktan sonra dahi devam eden anal kese sekresyonu ve giderilemeyen oluşum faktörleri (kanalın darlığı, sekresyonun kıvamının yoğun oluşu gibi) nedeniyle nüksler hemen hemen kaçınılmazdır. Bu nedenle de düzenli olarak veteriner hekim tarafından kesenin kontrolünün yapılması ve dolgun keselerin boşaltılması gerekir.

Kedilerde apse durumları sıklıkla görülebilmektedir. Apse vakalarında neye dikkat edilmesi gerektiğini ve ardından bir kedi apsesinin nasıl tedavi edileceğini bilmek, kedinizin mutlu ve sağlıklı kalmasına yardımcı olmak için çok önemlidir.

Kedilerde apse nedir?

Apse deri altında oluşan ve kediler de dahil birçok hayvanı etkileyen irinli bölgedir. Bölgenin içi irin, bakteri, beyaz kan hücreleri ve farklı diğer şeylerle dolu yoğun bir sıvı yapıdır. Kedi enfekte olduktan sonra ortalama 1-2 gün içinde apseler oluşur. Apseler genellikle kedilerde oluşan bir enfeksiyonun sonucu vücudun bir tepkisi olarak meydana gelirler. Apseler, kedinin vücudunun herhangi bir yerinde oluşabilir ve çok büyük ya da çok küçük olabilir. Bazı apseler devasa boyutlara ulaşır ve irin sızmasına neden olacak şekilde yırtılabilirler.

Kedilerde apse nedenleri nelerdir?

Kedilerde yaygın olarak ağızda ve deri altında çıkan apse türleri görülmektedir ancak kedinin her yerinde apse görülebilir. Apseler çoğunlukla vücudun neresinde görülüyorsa o isimle anılır. Staphylococcus, Escherichia coli, belirli Streptococcus türleri, Pseudomonas, Mycoplasma, Pasteurella multocida, Corynebacterium, Actinomyces, Nocardia ve Bartonella gibi irin oluşturan bakteriler genellikle akne oluşumunda rol oynar.

Apsenin bulunduğu bölgeye göre apsenin nedenleri farklılık gösterebilir:

• Diş apseleri: Ağız içinde oluşan diş apseleri çoğunlukla hastalıklı dişlerin çevresinde kendine yer edinir. Diş yüzeylerinde biriken bakteriler kedilerde diş etlerinin iltihaplanmasına neden olur. Bakteriler dişler fırçalanmadığı ya da profesyonel bir şekilde temizlenmediği taktirde diş çevresinde bulunmaya devam eder. Yemek artıklarının ve tükürüklerini toplayarak zamanla plak ve diş taşı oluşmasına neden olur. Bu da diş eti çizginin alt kısmında ağrı verici apselere neden olur. Bakteriler kırık bir dişten dişin kök kanalına girerse bu sefer işler daha ciddi bir boyut alır ve diş kökü apsesi ortaya çıkar. Kedinizin dişlerinde bir sorun olup olmadığını nasıl kontrol edeceğinizi öğrenmek için: Kedilerin dişleri ve diş etleri nasıl kontrol edilir?
• Isırık yarasında oluşan apseler: Bir kedide ısırık yarasına bağlı bir apse ortaya çıkması için başka bir kedi tarafından ısırılması gerekmektedir. Bundan dolayı özellikle dışarıda çok vakit geçiren kedilerde ısırık yarasına bağlı apseler görülür. Kedi ısırıldığında bakteriler yaradan içeriye sızar ve zamanla o bölgede şişlik ve ateş oluşur. Kedi sahipleri genellikle bu durumu apse bölgesi patlayana kadar fark etmez. Müdahale edilmediğinde cilt iltihabına neden olabilir.
• İç apseler: İç apseler, adından da anlaşılacağı üzere kedinin vücudunun dışından fark edilmeyen apse türüdür. Bu apseler iç organlardaki iltihaplanmalar, hastalık ya da solunan yabancı cisimlerden dolayı oluşabilir.

Kedilerde apse belirtileri nelerdir?

Kedilerde apse belirtileri çok belirgin olabileceği gibi bazı durumlarda apse patlayana kadar fark edilmeyebilir. Bu nedenle kedi sahiplerinin belirtileri çok iyi takip etmesi çok önemlidir. Apseler tedavi edilmezse, immün yetmezlik virüsü ve kedi lösemi virüsü gibi çok daha ciddi ve ölümcül durumların ortaya çıkmasına neden olabilir.

Başlıca belirtiler şu şekildedir:

• Bölgesel şişlik (Diş altlarında çıkan apselerde bu durum fark edilmez)
• Bir şişlikten irin sızıntısı
• Kötü koku
• Ağız kokusu
• İştahsızlık
• Letarji
• Özellikle vücudun iç kısmındaysa ateş
• Etkilenen bölgede topallama veya pençeleme gibi ağrı belirtileri
• Aşırı kaşıntı
• Apsenin olduğu bölgede kıl dökülmesi
• Diş eti kanaması
• İştah kaybı
• Salya akması

Kedilerde apse nasıl önlenir?

• Diş apselerinin önlenmesinde en önemli faktör kedilerde diş bakımının düzenli bir şekilde yapılmasıdır.
• Kedinin genel temizliğinin düzenli olarak yapılması, bir yara durumunda o bölgenin bakımına ve temizliğine özen gösterilmesi apse oluşmasının önüne geçilmesi konusunda önemlidir.
• Kedileri evin içinde tutmak ve dış ortamdaki diğer kedilerden uzak tutmak, ısırık yaralarından oluşabilecek apselerden korumak için alınabilecek tedbirlerden sayılabilir.
• Düzenli veteriner kontrolü de olası bir apsenin fark edilmesinde ve önlem alınmasında çok önemlidir.
• Kedinizin tüm cildini temizleyen ve tedavi edici özelliğe sahip olan şampuanları kullanmanız faydalı olacaktır.

Kedilerde apse nasıl teşhis edilir?

Veteriner kedide bir cilt apsesinden şüphelendiği zaman içinde ne olduğunu görmek amacıyla o bölgenin içine şırınga takılı bir iğne sokabilir. Eğer şüphelenilen bölgede apse var ise veteriner içindeki irini şırınga ile boşaltacaktır ancak bu bir tümör ise bu mümkün değildir. Derideki bu tür apselerin teşhis edilmesi en kolay olaylarındandır ve çok fazla teste gerek duymadan kısa bir muayenenin ardından tanı konabilir.

Diş apselerinde ise veteriner öncelikle kediyi fiziksel olarak muayene ederek ağız içinde irine dair bir kanıt arayacaktır. Ağzın tam anlamıyla incelenebilmesi ve tanı konabilmesi için ise anestezi ve röntgen yapılması gerekecektir. X-ışınları sayesinde apseler görünecektir ve dişlerin incelenmesi amacıyla diş probları kullanılacaktır.

Eğer veteriner iç apseden şüphelenirse bunun teşhisi için öncelikli olarak ultrasondan faydalanacaktır. Tabi bu her zaman işe yaramayabilir ve bu durumda irin dolu kısmın görülebilmesi amacıyla ameliyat seçeneği tercih edilebilir. Ameliyat iç apselerde teşhis için en garanti yöntemdir.

Bazı durumlarda apse tedavisine yardımcı olması amacıyla apseye neden olan spesifik bakteri türünün ne olduğunun bilinmesi gerekebilir. Bu durumda veteriner bakteri kültürü yaparak bakteri tipini belirlemek isteyebilir.

Enfeksiyonun kana karışıp karışmadığını anlamak için ise çoğunlukla standart olarak kan testi de yapılır. Ayrıca kedinin lösemi olup olmadığını anlamak için FeLV testi de yapılabilir. Kalple ilgili sorunlardan şüphe edildiği durumlarda kalp testleri de yapılabilir. Doğru teşhisin ardından ise veteriner kediniz için en uygun tedavi yöntemini uygulayacaktır.

Kedilerde apse nasıl tedavi edilir?

Kedilerde apse tedavisi ortalama 2 hafta içinde olumlu bir şekilde sonuçlanmalıdır. Enfeksiyonun kedinin vücudundan tamamen yok edilmesi için antibiyotikler çoğunlukla en az 3 haftalık bir süre için reçete edilir. Bu süre zarfında kedi sahibinin kedisini çok iyi gözlemlemesi ve iyileşme sürecinin yolunda gittiğinden emin olması önemlidir. Tedaviye başladıktan 2 ile 5 gün arasında veteriner kontrol randevusu vererek apsedeki irini çıkaracaktır.

• Kedilerde apse tedavisi için çoğunlukla antibiyotikler ve ağrı kesici, yara iyileştirici kremler gibi diğer ilaçlar kullanılmaktadır.
• Diş kökündeki apselerde gerekli görüldüğü taktirde diş çekimi yapılır ve kapsamlı bir diş temizliği gerçekleştirilir. Böylece apse olan bölgedeki irinin ve diğer şeylerin ağızdan uzaklaştırılması sağlanır.
• Ciltteki veya iç kısımlardaki apselerde apselerin temizlenmesi için o bölgenin delinmesi ve cerrahi müdahale tercih edilebilir. Cerrahi müdahale için kediniz büyük olasılıkla anestezi altına alınacaktır.
• Prostat apsesi görüldüğü taktirde rahatsızlığın nüksetmesini önlemek amacıyla kedilerde kısırlaştırma yoluna gidilebilmektedir.

Kedilerde apse bulaşıcı mıdır?

Kedilerin derileri hızlı iyileşme özelliğine sahip olduğu için apse olan kısım hızlı bir şekilde deriyle kaplanır. Bu durumda apsenin bulaşıcı özelliği çok fazla bulunmaz. Zamanla irinle dolan deri iyice gerilip patladığı zaman ise yarayı daha bulaşıcı hale getirebilecek enfekte irin ortama salınır. Dişlerdeki apseler ise kedinin başka bir kediyi ısırması halinde apsenin ısırılan kediye bulaşmasına neden olabilir.

Ne zaman veterinere götürmeliyim?

Kedilerde hafif düzeydeki apseler yaklaşık 7 gün içinde düzelebilir. Eğer bu süre içinde düzelmezse durumun ciddi olduğu anlaşılmalıdır ve vakit kaybetmeden veterinere götürülmelidir.

İlginizi çekebilecek diğer makaleler: