2013 Okul Öncesi Kazanım Ve Göstergeler

Bilişsel Gelişim Özellikleri

Dil Gelişimi Özellikleri

Sosyal ve Duygusal Gelişim Özellikleri

Motor Gelişim Özellikleri

Öz Bakım Becerileri

Zıt kavramları ayırt eder.

3-4 sözcüklü cümleler kurar.

Grup oyunlarına katılır.

Düz çizgide yürür.

Kendi kendine yemek yer.

Bire bir eşleştirme yapar.

Geçmiş zaman ifadelerini kullanır.

Sıraya girer.

Çift ayakla yerinde sıçrar.

Yardımla giyinir.

4 parçalı yapbozu tamamlar.

Konuşmalarında sıfatları kullanır.

Duygularını ifade eder.

Değişik yönlere yuvarlanır.

Giysilerinin ön ve arkasını ayırt ederek giyer.

İnsan resmini 6 ögeyi içerecek şekilde çizer.

4-5 sözcüklü cümle kurar.

Adını-soyadını ve yaşını söyler.

Dairesel çizgide yürür.

Saçını tarar.

4-10 parçalı yapbozu tamamlar.

Nesnelerin işlevlerini sorar.

Yetişkin/akran liderliğine uyum gösterir.

30 cm yükseklikten atlar.

Ayakkabılarının bağcıklarını yardımla bağlar.

1-5 nesneyi ortak özelliklerine göre gruplar.

Konuşmalarında olumsuz sözcük yapılarını kullanır.

Başladığı işi sürdürme çabası gösterir.

Atılan topu elleriyle tutar.

Sofra kurallarına uygun davranır.

10-25 parçalı yapbozu tamamlar.

6 ve daha fazla sözcükten oluşan cümleler kurar.

Evinin adresini söyler.

Engelin üzerinden koşarak atlar.

Vücudunu yıkar.

Yarım ve bütün olan nesneleri gösterir.

Geçmiş, şimdiki ve gelecek zamanı kullanır.

Kendini özgün yollarla ifade eder.

Tek ayak sıçrayarak 2-3 m ilerler.

Ayakkabılarını bağlar.

Haftanın günlerini sırası ile söyler.

İşaret ve kişi zamirlerini kullanır.

Aldığı sorumluluğu yerine getirir.

Topu yerde 5-6 kere sektirir.

Tehlike yaratacak durumlardan kaçınır.

MEB (2013) Okul Öncesi Eğitim Programı’ndan Bazı Kazanımlar ve Göstergeleri

Bilişsel Gelişim

Dil Gelişimi

Sosyal ve Duygusal Gelişim

Motor Gelişim

Öz Bakım Becerileri

Kazanım 2. Nesne/durum/olayla ilgili tahminde bulunur.

Kazanım 3. Söz dizimi kurallarına göre cümle kurar.

Kazanım 1. Kendisine ait özellikleri tanıtır.

Kazanım 2. Denge hareketleri yapar.

Kazanım 1. Bedeniyle ilgili temizlik kurallarını uygular.

Göstergeleri: Nesne/durum/olayla ilgili tahminini söyler. Tahmini ile ilgili ipuçlarını açılar. Gerçek durumu inceler. Tahmini ile gerçek durumu karşılaştırır.

Göstergeleri: Düz cümle, olumsuz cümle, soru cümlesi ve birleşik cümle kurar. Cümlelerinde ögeleri doğru kullanır.

Göstergeleri: Adını, soyasını, yaşını, fiziksel özelliklerini ve duyuşsal özelliklerini söyler.

Göstergeleri*: Ağırlığını bir noktadan diğerine aktarır. Atlama, konma, başlama, durma ile ilgili denge hareketleri yapar. Tek ayak üzerinde durur. Tek ayak üzerinde sıçrar.

Göstergeleri: Saçını tarar, dişini fırçalar; elini yüzünü yıkar, tuvalet gereksinimine yönelik işleri yapar.

Kazanım 10. Mekanda konumla ilgili yönergeleri uygular.

Kazanım 10. Görsel materyalleri okur. 

Kazanım 12. Değişik ortamlardaki kurallara uyar.

Kazanım 3. Nesne kontrolü gerektiren hareketleri yapar.

Kazanım 2. Giyinme ile ilgili işleri yapar.

Göstergeleri:

Nesnenin mekandaki konumunu söyler. Yönergeye uygun olarak nesneyi doğru yere yerleştirir. Mekanda konum alır. Harita ve krokiyi kullanır.

Göstergeleri: Görsel materyalleri inceler. Görsel materyalleri açıklar. Görsel materyallerle ilgili sorular sorar. Görsel materyallerle ilgili sorulara cevap verir. Görsel materyalleri kullanarak olay, öykü gibi kompozisyonlar oluşturur.

Göstergeleri: Değişik ortamlardaki kuralların belirlenmesinde düşüncesini söyler. Kuralların gerekli olduğunu söyler. İstekleri ile kurallar çeliştiğinde kurallara uygun davranır. Nezaket kurallarına uyar.

Göstergeleri*: Bireysel ve eşli olarak nesneleri kontrol eder. Küçük top ile omuz üzerinden atış yapar. Atılan topu elleri ile tutar. Koşarak duran topa ayakla vurur. Küçük topu tek elle yerden yuvarlar. Raket/sopa ile sabit topa vurur.

Göstergeleri: Giysilerini, ayakkabılarını çıkarır, giyer, düğme açar/kapar, ayakkabı bağcıklarını çözer/bağlar.

Kazanım 17. Neden-sonuç ilişkisi kurar.

Kazanım 12. Yazı farkındalığı gösterir.

Kazanım 17. Başkalarıyla sorunlarını çözer.

Kazanım 5. Müzik ve ritim eşliğinde dans eder.

Kazanım 8. Sağlığı ile ilgili önlemler alır.

Göstergeleri:

Bir olayın olası nedenlerini söyler. Bir olayın olası sonuçlarını söyler.

Göstergeleri:

Çevresindeki yazıları gösterir. Yazılı materyallerde noktalama işaretlerini gösterir. Yazının yönünü gösterir. Duygu ve düşüncelerini bir yetişkine yazdırır. Yazının günlük yaşamdaki önemini açıklar.

Göstergeleri: Başkaları ile sorunlarını onlarla konuşarak çözer. Arkadaşlarıyla sorunlarını çözemediği zamanlarda yetişkinlerde yardım ister. Gerekli zamanlarda uzlaşmacı davranır.

Göstergeleri: Bedenini, nesneleri ve vurmalı çalgıları kullanarak ritim çalışması yapar. Basit dans adımlarını yapar. Müzik ve ritim eşliğinde dans eder. Müzik ve ritim eşliğinde çeşitli hareketleri ardı ardına yapar.

Göstergeleri: Sağlığını korumak için yapması gerekenleri söyler. Sağlığına dikkat etmediğinde ortaya çıkabilecek sonuçları açıklar. Sağlığını korumak için gerekenleri yapar.

Merkezler

Amaçları

Materyal Önerileri

Dikkat Edilecek Hususlar

Blok

Merkezi

-Çocukların yaşamlarında yer alan farklı özelliklerdeki (boyut, renk, şekil) figürler arasındaki ilişkileri fark etmesini sağlar.

-Çocukların yapı-inşa oyunları aracılığı ile yaratıcılıklarını destekler.

Farklı materyallerden bloklar, hayvan ve insan figürleri, çeşitli arabalar, işaretler, legolar vb.

-Bu merkezin yerleştirilmesinde geniş bir alana ihtiyaç vardır.

-Çok sesli bir merkez olduğunda sessizlik gerektiren merkezlerin uzağında konumlandırılmalıdır.

Kitap

Merkezi

-Çocukların okuma-yazma etkinliklerine, kitaplara yönelik olumlu tutumlar geliştirmelerini sağlar.

-Dil ve iletişim becerilerini destekler.

Çocuk boyunda kitaplıklar, kitaplar, ansiklopediler, atlaslar, çeşitli basılı ve görsel materyaller vb.

-Aydınlık, sessiz ve rahat olacak şekilde sınıfta uygun bir şekilde yerleştirilmelidir.

Müzik

Merkezi

-Çocukların müzik ile ilgili bilgi ve becerilerinin oluşmasını ve gelişmesini sağlar.

-Müzik kültürünün oluşmasını sağlar.

-Çocukların ritim duygusunu ve işitsel algısını destekler.

Çeşitli çalgılar, CD çalar, klasik müzik ile çocuk müziklerine yönelik CD’ler, müzik kitapları vb.

-Bu merkezde çeşitli çalgıların ve ilgili araç gereçlerin bulundurularak; bunların gerek eğitimci gerekse çocuklar tarafından etkin bir şekilde kullanılması sağlanmalıdır.

Sanat

Merkezi

-Çocukların özgün ürünler ortaya koymalarını sağlar.

-Çocukların keşfetmelerine olanak sağlar ve onlara gerçek yaşam deneyimleri kazandırır.

-Çocukların estetik algılarının gelişmesini destekler. 

Çeşitli boyalar, farklı kağıtlar, kartonlar, artık materyaller, fırçalar, önlükler, süngerler, şövaleler, çeşitli ressamlara ait resimler, hamurlar vb.

-Merkezde çalışmaya başlanırken ilk aşamada basit materyaller tercih edilmeli, zamanla daha karmaşık materyaller kullanılmalıdır. .

-Çocukların ürünleri göz hizasında sergilenmelidir.

Fen

Merkezi

-Çocukların merak ve öğrenme duygusunu destekler.

-Çocukların bilimsel süreç becerilerini geliştirmelerini sağlar.

Çeşitli duyu malzemeleri, akvaryum, ölçme araçları, mıknatıs, çeşitli bitkiler, büyüteç, ayna vb.

-Sınıfın aydınlık ve kısmen daha sessiz bir yerine konumlandırılmalıdır.

Dramatik Oyun

Merkezi

-Çocukların tüm gelişim alanlarını destekler.

-Sembolik düşünmenin gelişimini destekler.

-Çocukların farklı roller almasını sağlar.

Çeşitli kuklalar, kostümler, aksesuarlar, evcilik oyuncakları, telefon, önlükler, çadır, sepet vb.

-Çocukların rahatça etkileşimine izin veren geniş bir alana yerleştirilmelidir.

-Sessiz olması planlanan diğer merkezlerden uzağa yerleştirilmelidir.

BİL BAKALIM NE?*

Etkinlik Türü : Türkçe-Drama-Sanat-Matematik-Fen-Oyun-Müzik (Küçük Grup Etkinliği)

Yaş Grubu        : 48-72 Ay

KAZANIMLAR VE GÖSTERGELERİ

Bilişsel Gelişim

Kazanım 1. Nesne/durum/olaya dikkatini verir. (Göstergeleri: Dikkat edilmesi gereken nesne/durum/olaya odaklanır. Dikkatini çeken nesne/durum/olaya yönelik sorular sorar. Dikkatini çeken nesne/durum/olayı ayrıntılarıyla açıklar.)

Kazanım 2. Nesne/durum/olayla ilgili tahminde bulunur. (Göstergeleri: Nesne/durum/olayla ilgili tahminini söyler. Tahmini ile gerçek durumu karşılaştırır.)

Kazanım 3. Algıladıklarını hatırlar. (Göstergeleri: Nesne/durum/olayı bir süre sonra yeniden söyler. Hatırladıklarını yeni durumlarda kullanır.)

Kazanım 5. Nesne veya varlıkları gözlemler. (Göstergeleri: Nesne/varlığın adını, rengini, şeklini, büyüklüğünü, dokusunu, sesini, yapıldığı malzemeyi, kullanım amacını söyler.)

Kazanım 7. Nesne veya varlıkları özelliklerine göre gruplar. (Göstergeleri: Nesne/varlıkları dokusuna göre gruplar.)

Kazanım 8. Nesne veya varlıkları özelliklerine göre karşılaştırır. (Göstergeleri: Nesne/varlıkların dokusunu ayırt eder, karşılaştırır.)

Kazanım 20. Nesne/sembollerle grafik hazırlar. (Göstergeleri: Nesneler kullanarak grafik oluşturur. Grafiği oluşturan nesneleri veya sembolleri sayar. Grafiği inceleyerek sonuçlarını açıklanır.)

Dil Gelişimi

Kazanım 3. Söz dizimi kurallarına göre cümle kurar. (Göstergeleri: Düz cümle, olumsuz cümle, soru cümlesi ve birleşik cümle kurar. )

Kazanım 8. Dinlediklerini/izlediklerini çeşitli yollarla ifade eder. (Göstergeleri: Dinlediklerini/izlediklerini resim, müzik, drama, şiir, öykü gibi çeşitli yollarla sergiler.)

Kazanım 10. Görsel materyalleri okur. (Göstergeleri:  Görsel materyalleri kullanarak olay, öykü gibi kompozisyonlar oluşturur.)

Sosyal ve Duygusal Gelişim

Kazanım 3. Kendini yaratıcı yollarla ifade eder. (Göstergeleri: Duygu, düşünce ve hayallerini özgün yollarla ifade eder. Nesneleri alışılmışın dışında kullanır. Özgün özellikler taşıyan ürünler oluşturur.)

Kazanım 7. Bir işi veya görevi başarmak için kendini güdüler. Göstergeleri: Yetişkin yönlendirmesi olmadan bir işe başlar.)

Motor Gelişim

Kazanım 4. Küçük kas kullanımı gerektiren hareketler yapar. (Göstergeleri: Nesneleri yeni şekiller oluşturacak şekilde bir araya getirir. Kalemi doğru tutar, kalem kontrolü sağlar, çizgileri istenilen nitelikte çizer.) 

Kazanım 5. Müzik ve ritim eşliğinde dans eder. (Göstergeleri: Bedenini, nesneleri ve vurmalı çalgıları kullanarak ritim çalışması yapar. Müzik ve ritim eşliğinde dans eder.)

ÖĞRENME SÜRECİ

 Öğretmen sınıfa çocuklar için evden farklı biçimde tasarlanmış bir konserve açacağı getirir. Ancak çocuklara bunun adının ne olduğunu ve ne işe yaradığını, neden yapıldığını söylemez.

 Çocuklar sınıfa geldiğinde öğretmen getirdiği nesneyi göstererek bunun ne olduğunu hep birlikte bulacaklarını söyledikten sonra, nesneyi incelemeleri üzere çocuklara verir. 

 Çocuklar nesneyi inceledikten sonra öğretmen çocukların nesne hakkındaki tahminlerini alır. Çocukların tahminlerini daha sonra hatırlamak için bunları not eder.

 Çocukların tahminleri alındıktan sonra “bugün bu nesne üzerine çalışacağız” der ve her birinde farklı seçeneklerin yer aldığı masalara çocukları yönlendirir. Bu noktada çocuklar çalışmak istedikleri masayı kendileri belirler. Bazı masalarda yığılma olabilir. Bunu önlemek için öğretmen her masaya o masada çalışabilecek maksimum çocuk sayısını ifade eden “el” resimleri yapıştırabilir. Aynı zamanda el resimlerinin aynısından her çocuğun ismini yazacak şekilde de hazırlar. Çocuklar seçim yaparken bunları şu şekilde kullanır: Kendi isminin yazılı olduğu eli bulur ve masada üzerinde hiçbir isim yazmayan elin üzerine koyar. Masanın üzerindeki ellerin her birinde isim yazması durumunda başka bir masaya geçer. Bu şekilde seçim yapıldıktan sonra her çocuk kendi seçtiği masada çalışmaya başlar.

 Sınıfta çocuklara farklı seçeneklerin sunulduğu altı masa vardır. Bu masalarda çocuklardan şunların yapılması beklenmektedir:

 İlk masada öğretmenin sınıfa getirdiği nesne ile ilgili olarak çocuklardan bir hikaye oluşturmaları ve daha sonra bunu canlandırmaları istenilmektedir. Bunun için çocuklara farklı kostümler ve maskeler sunulmaktadır. Bu esnada öğretmen çocuklara çeşitli sorular sorarak hikayenin oluşmasına rehberlik eder ve onlara gereken durumlarda yardımcı olur.

 İkinci masada nesnenin kendisi, bir ışık kaynağı ve beyaz renkli kağıtlar bulunmaktadır. Masanın ortasına bir daire çizilmiş ve nesne bu dairenin içerisinde durmaktadır. Bu masadaki çocuklardan ışık kaynağını farklı yönlerden tutarak çocuklardan oluşan gölgeleri ellerindeki kağıtlara resmetmeleri ve resmettikleri gölgeleri tamamlayarak resim yapmaları istenilmektedir. Çocukların ışık kaynağını nesneye tutması sonucunda oluşan şekli görebilmesi için bu masanın sınıfın bir duvarına yakın bir şekilde konumlandırılması gerekmektedir.

 Üçüncü masada öğretmenin getirdiği nesnenin küçültülmüş fotoğrafları, diğer konserve açacaklarının resimleri, çok sayıda farklı renk ve dokudaki kağıtlar ile farklı boyalar, artık malzemeler bulunmaktadır. Bu masadaki çocuklardan nesnenin fotoğrafını kendilerine verilen kalın kağıtlara yapıştırarak ve diğer malzemeleri de kullanarak bunlardan farklı, anlamlı bir kombinasyon oluşturmaları istenmektedir.

 Dördüncü masada öğretmenin sınıfa getirdiği nesneye benzeyen ya da benzemeyen pek çok nesne bulunmaktadır. Bütün bu nesnelerin bir kısmı sivri uçlu iken bir kısmı küttür. Bu masada çalışacak olan çocuklar konserve açacağı da dahil olmak üzere nesnelerin sivri ya da küt olmalarına odaklanarak ilk olarak bunları gruplayacaklardır. Gruplamanın ardından ise bunları kullanarak bir nesne grafiği oluşturacaklar ve bu grafiğe ilişkin yorumlarını paylaşabileceklerdir.

 Beşinci masada nesnenin kendisi, bu nesneye benzer açılır kapanır özelliğe sahip küçük çim makası, pense, kağıt makası, pense vb. gibi nesneler bulunmaktadır. Bu masada çalışan çocuklardan bu nesnelerin nerelerde kullanılabileceklerini düşünerek bir canlandırma yapmaları istenilmektedir. Bu masada çocukların kullandıkları nesnelerin güvenliklerinin sağlanmasına dikkat edilmelidir.

 Altıncı masada ise nesnenin kendisinin yanı sıra bu nesneye bezeyen farklı ve benzer özellikte sesler çıkarabilen nesneler bulunmaktadır. Çocuklardan bu masadaki aletleri kullanarak ritim çalışmaları yapmaları, kendi müziklerini oluşturmaları ve müziğe uygun bir şekilde dans etmeleri istenilmektedir. Bu masada çalışan çocuklara öğretmen ritim çalışmaları yaparken rehberlik edebilir ve çocukların kendi ritimlerini oluşturmalarına yardımcı olabilir.

 Çocuklar kendilerine farklı seçenekler sunan bu masalardan seçtiklerinde çalışırlar. Bu esnada öğretmen çocukları gözlemler ve onlar ile ilgili olarak not alır. Çocukların zorlanmaları ve yardıma ihtiyaçları olmaları durumunda onlara rehberlik edebilir.

 Tüm çocukların masalardaki işlerini bitirmelerinin ardından etkinlik sonlandırılır.

MATERYALLER

Konserve açacağı, artık materyaller, renkli kağıtlar, ipler, kostümler, maskeler, farklı özellikteki makaslar (çim makası, kağıt makası), pense

SÖZCÜKLER

Konserve, konserve açacağı, çim makası, pense, gölge

KAVRAMLAR

Duyu (Sivri, Küt)

AİLE KATILIMI

Aileler haber mektubu ile bugün neler yapıldığı hakkında bilgilendirilir ve onlardan çocukları ile birlikte evlerindeki sivri ve küt nesneleri incelemeleri ve bunların fotoğraflarını çekerek sınıfa göndermeleri istenilir.

DEĞERLENDİRME

Etkinlikten sonra çocuklara şu sorular yöneltilebilir:

 Sınıfa getirdiğim nesnenin ne olduğunu bulabildiniz mi? Sizce ne olabilir? (Burada geçmişte yaptıkları tahminler ile şimdiki tahminlerini karşılaştırma imkanı elde ederler.)

 Yaptığınız etkinlikler hoşunuza gitti mi? Neden? En çok neresi hoşunuza gitti?

 Daha önce bu nesneye benzeyen bir nesne gördünüz mü? Eğer gördüyseniz nerelerde buna benzeyen nesneler gördünüz?

 Bu nesnenin yaptığı işleri başka hangi nesneler yapabilir?

UYARLAMA

Sınıfta Zihinsel Yetersizliği Olan Bir Çocuk Varsa;

 Eğer sınıfta zihinsel yetersizliği olan çocuk varsa, etkinlikler esnasında daha basit yönergeler verilir.

 Zihinsel yetersizliği olan çocuğun ucu sivri ve küt olan nesneleri hissetmesi sağlanır. Gerekli durumlarda öğretmen rehberliğinde nesneler dokunulur ve bu özelliklere odaklanılır.

 Zihinsel yetersizliği olan çocuk ışık kaynağı ile gölgelerin incelendiği masada çalışıyorsa ona gölgeleri incelemesi için ek süre verilir, gereken durumlarda sözel ipuçları verilerek ona yardımcı olmaya çalışılır.

 Zihinsel yetersizliği olan çocuğa yaptığı tüm çalışmalarda sözel pekiştireçler verilir.

*Bu etkinlik Prof. Dr. Z. Fulya Temel editörlüğünde Karan, Kahramanoğlu Tarakçı ve Üçüncü (2014) tarafından yazılan MEB Okul Öncesi Eğitim Programına Göre Hazırlanmış Etkinlik Planı Örnekleri isimli kaynaktan alınmıştır.

Etkinlikler

Amaçları

Dikkat Edilecek Hususlar

Matematik Etkinliği

-Çocuğun bilişsel gelişimine katkı sağlamak

-Matematiğe karşı olumlu tutum kazandırmak

-Matematiksel kavramların neden ve nasıl kullanıldığını anlamaya yardımcı olmak

-Matematiksel sorgulama becerisini kazandırmak

! Çocuklara günlük hayattan örnekler verilmelidir.

! Gerçek nesnelerle çalışmalar yapılmalıdır.

! Nesne sayısı 10’dan fazla olmayacak şekilde etkinlik planlanmalıdır.

Örneğin; ilişki kurma, eşleştirme, gruplama, örüntü, sıralama, sayma, toplama-çıkarma, geometrik şekiller, grafik çalışmaları yapılabilir.

Drama Etkinliği

-Yaparak-yaşayarak öğrenmeyi sağlamak

-Çocuğun bütünsel gelişimini desteklemek

-Çocuğun kendi vücudunu tanımasını sağlayarak uzamsal farkındalık geliştirmesini desteklemek

! Eğitimci liderliğinde uygulanan drama etkinliğinde ısınma, canlandırma ve değerlendirme çalışmaları yer almaktadır.

Okuma Yazmaya Hazırlık Etkinliği

-Çocuğun ilkokula geçişini kolaylaştırmak ve hazır bulunuşluk düzeyini artırmak

!!! Okuma yazmaya hazırlık etkinliğinin amacı çocuklara okuma ve yazmayı öğretmek değildir!

-Çocukların ilkokulda okuma ve yazmayı daha kolay öğrenebilmeleri için gerekli ön becerileri kazandırmaktır.

! Okuma yazmaya hazırlık etkinlikleri ilkokula hazırlık çalışmalarının içerisinde yer almaktadır.

! Çocuklar okuma yazma ile günlük yaşamın ilişkisini kavramalıdır.

Örneğin; çeşitli görsel ve işitsel algı çalışmaları, fonolojik farkındalık çalışmaları, dikkat ve hafıza çalışmaları, kalem tutma ve el becerisi çalışmaları yapılabilir.

Sanat Etkinliği

-Çocuğun yaratıcılığını ve hayal gücünü desteklemek

-Problem çözme ve eleştirel düşünme becerileri kazandırmak

-Çocuğun kendini ifade etmesini sağlayarak iletişim becerilerini desteklemek

-Farklılıklara saygı duyma becerisini desteklemek

! Bir öğrenme merkezinde yapılabilir ya da günlük eğitim akışı içinde ayrı bir etkinlik olarak da gerçekleştirilebilir.

! Sanat etkinliklerinin amacı bir ürün ortaya çıkarmak değildir, etkinliğin bizzat öğrenme süreci önem arz etmektedir.

! Sanat etkinlikleri planlanırken sınıf mevcudu dikkate alınmalı, mutlaka gerekli miktarda malzeme ve materyal sağlanmalıdır.

Örneğin; kolaj çalışmaları, boya çalışmaları gibi çalışmalar yapılabilir.

Türkçe Etkinliği

-Çocukların Türkçe’yi doğru ve güzel konuşmalarını sağlamak

-Sözcük dağarcıklarını geliştirmek

-İletişim becerilerini artırmak

-Kitaplara yönelik olumlu tutum geliştirmek

! Etkinlik sürecinde çocukları akranları ve öğretmenleri ile iletişim kurmaya teşvik etmek oldukça önemlidir.

! Seçilen etkinlikler sözel ve sözel olmayan dil becerilerini kapsamalıdır.

! Türkçe etkinlikleri planlanırken dil ile erken okuryazarlık becerilerinin birbirleri ile yakinen ilişkili oldukları göz önünde bulundurulmalıdır.

Örneğin; tekerleme söylemek, etkileşimli kitap okumak, öykü tamamlamak gibi çalışmalar yapılabilir.

Etkinlikler

Amaçları

Dikkat Edilecek Hususlar

Oyun Etkinliği

-Çocuğun oyun aracılığı ile öğrenme deneyimleri kazanmasını sağlamak

-Çocuğun kendi duygu ve düşüncelerini ifade etmesini sağlamak

-Meraklarını gidermek için araştırma yapmalarına olanak sağlamak

-Keşiflerde bulunmalarını desteklemek

-Çocukların hayal dünyasını zenginleştirmek

! Oyun oynamanın çocukların zorunlu bir eylemi değil; gönüllü katılmalarını gerektiren bir eylem olduğu unutulmamalıdır.

! Çocukların oynadıkları oyunların yaşla geliştiğinden bahisle yaşlarına uygun oyunlar sunulmalıdır.

! Çocukları yeni oyunlar oynamaya teşvik eden materyal ve malzemeler sunulmalıdır.

! Planlama yaparken yapılandırılmamış, yarı yapılandırılmış ve yapılandırılmış oyun etkinlikleri arasında bir denge kurulmalıdır.

Müzik Etkinliği

-Çocuğun tüm gelişim alanlarını ve müziksel gelişim sürecini desteklemek

-Ulusal ve evrensel çocuk müziklerinin tanınmasını sağlamak

-El-göz koordinasyonunu desteklemek

! Pek çok kavram müzik etkinlikleri aracılığı ile kolayca kazandırılabilir.

Örneğin; ses ve müzik dinleme, ayırt etme çalışmaları, ritim ve nefes çalışmaları, şarkı söyleme, çalgı çalışma gibi çalışmalar yapılabilir.

Fen Etkinliği

-Çocuğun bilimsel süreç becerilerini kazanmalarını ve kullanmalarını sağlamak

-Çevre farkındalığı kazandırmak ve çevreye yönelik doğru tutumlar geliştirmelerini desteklemek

! Çocuklara özellikle çevre ile ilgili konularda farkındalık kazandırırken eğitimcilerin de doğru tutumlara sahip olmaları gerektiği unutulmamalıdır.

Örneğin; doğa yürüyüşleri, hava durumu çalışmaları, deneyler, mutfak etkinlikleri gibi çalışmalar yapılabilir.

Hareket Etkinliği

-Çocuğun temel hareket becerisini geliştirmek

-Beden farkındalığı motor yeterliliği geliştirmek

-Fiziksel yeterlilik geliştirmek

! Geleneksel ve yöresel çocuk oyunları etkinliğe dahil edilebilir.

! Etkinlik en az 30 dakika sürecek şekilde ısınma, tekrar ve temel hareket becerileri, soğuma etkinlikleri şeklinde planlanmalıdır.

Alan Gezisi

-Çocuğun araştırma, problem çözme ve gözlem yapma becerilerini desteklemek

-Yaşanılan çevrenin keşfini sağlamak

! Alan gezileri sadece fen etkinlikleri kapsamında düşünülmemelidir.

Örneğin; yaşanılan çevredeki tarihi yerlere, postaneye, ilkokula, eczaneye, müzelere geziler düzenlenebilir.

MASKELER*

Etkinlik Türü : Sanat-Türkçe-Müzik Etkinliği (Bütünleştirilmiş Büyük Grup Etkinliği)

Yaş Grubu        : 48-72 Ay

KAZANIMLAR VE GÖSTERGELERİ

Bilişsel Gelişim

Kazanım 1. Nesne/durum/olaya dikkatini verir. (Göstergeleri: Dikkat edilmesi gereken nesne/durum/olaya odaklanır. Dikkatini çeken nesne/durum/olaya yönelik sorular sorar. Dikkatini çeken nesne/durum/olayı ayrıntılarıyla açıklar.)

Kazanım 2. Nesne/durum/olayla ilgili tahminde bulunur. (Göstergeleri: Nesne/durum/olayla ilgili tahminini söyler. Tahmini ile ilgili ipuçlarını açıklar.)

Dil Gelişimi

Kazanım 5. Dili iletişim amacı ile kullanır. (Göstergeleri: Konuşma sırasında göz teması kurar. Konuşmayı başlatır/sürdürür/sonlandırır. Sohbete katılır.)

Kazanım 6. Sözcük dağarcığını geliştirir. (Göstergeleri: Yeni öğrendiği sözcükleri anlamına uygun olarak kullanır. Zıt anlamlı sözcükleri kullanır.)

Kazanım 8. Dinlediklerini/izlediklerini çeşitli yollarla ifade eder. (Göstergeleri:  Dinlediklerini/izledikleri ile ilgili sorular sorar/ sorulara cevap verir. Dinlediklerini/izlediklerini başkalarına anlatır. Dinlediklerini/izlediklerini müzik yoluyla sergiler.)

Kazanım 10. Görsel materyalleri okur. (Göstergeleri: Görsel materyali inceler/... açıklar/... sorular sorar/... sorulara cevap verir.)

Sosyal ve Duygusal Gelişim

Kazanım 4. Bir olay ya da durumla ilgili olarak başkalarının duygularını açıklar. (Göstergeleri: Başkalarının duygularını/... duygularının nedenlerin/... duygularının sonuçlarını söyler.)

Kazanım 5. Bir olay ya da durumla ilgili olumlu/olumsuz duygularını uygun yollarla gösterir. (Göstergeleri: Olumlu/olumsuz duygularını sözel ifadeler kullanarak açıklar. Olumsuz duygularını olumlu davranışlarla gösterir. )

Motor Gelişim

Kazanım 4. Küçük kas kullanımı gerektiren hareketler yapar. (Göstergeleri: Malzemeleri keser, yapıştırır, değişik şekillerde katlar.) 

ÖĞRENME SÜRECİ

 Öğretmen sınıfın köşelerine mutlu-üzgün-korkulu-şaşkın duygularını içeren yüz resimlerini asar. Ayrıca mutlu insanın yanına üzgün kedi resmi, üzgün insanın yanına mutlu köpek resmi gibi zıt duyguları içeren hayvan resimleri de yapıştırılır. Dikkatleri çekilen çocuklarla resimler arasındaki zıtlıklar hakkında sohbet edilir.

 Daha sonra çocuklarla masalarda farklı duyguları taşıyan yüz maskeleri kağıt, eva, kumaş, yün artıkları kullanılarak çocukların yaratıcılıkları doğrultusunda çalışılır.

 Sanat etkinliğinin bitmesinin ardından, öğretmen önce gülen sonra korkan ve ardından da şaşkın yüz maskelerini sırası ile takar. Her maskede duyguya uygun anlatımda bulunur. Anlatımlarda uygun seslendirme mübala yapılarak dikkat çekilir. Ardından maskeler çocuklara dağıtılır ve çocukların maskelere ilişkin hikaye ve anlatımları dinlenir.

 Daha sonra kedi şarkısı hep birlikte dinlenir, şarkıdaki kedinin duyguları ve ilgili maske hakkında çocukların düşünceleri alınır. Ardından kediler neye üzülür, korkar, şaşırır gibi sorular sorularak çocukların fikirleri alınır. Çocukların sorulara verdikleri yanıtlarla yeni şarkı sözleri ve yeni şarkı oluşturularak hep birlikte söylenir.

 Yeni şarkının söylenmesini takiben öğretmen kısa bir süre dışarı çıkar ve yüzeyi alüminyum folyo ile kaplanmış bir maske takarak sınıfa girer. Ardından “Uzaylı Kedi ve Çocuğun Maceraları” isimli öyküyü yüzündeki maske ile okuyarak duygulara dikkat çeker.

 Hikayenin okunmasının ve hikaye hakkında sohbet edilmesinin ardından etkinlik sonlandırılır.

MATERYALLER

Kağıt, eva, kumaş, yün malzemeleri, duyu maskeleri, alüminyum folyo

SÖZCÜKLER

Duygular, maske

KAVRAMLAR

Duygu (Mutlu, Üzgün, Şaşkın, Korkmuş)

AİLE KATILIMI

Artık malzemeler kullanılarak mutlu çocuk maskesi yapılması ve mutluluğun nedenlerinin neler olduğunun anne-babaya anlatılması ve karşılıklı iletişim defterine yazılması istenir.

DEĞERLENDİRME

Etkinlikten sonra çocuklara şu sorular yöneltilebilir:

Betimleyici Sorular;

 Hikayenin kahramanları kimlerdi?

 Neler yapıyorlardı?

 Yaptığınız şarkı neyle ilgiliydi?

 Şarkıyı nasıl yaptınız?

 Etkinlikte hangi duygularla ilgili çalıştınız?

 Maskeleri yaparken hangi malzemeleri kullandınız?

Duyuşsal Sorular;

 Biraz önce hayvanların duyguları ile ilgili konuşmak hoşunuza gitti mi? Neler hissettiniz?

 Neler olunca/ne zaman mutlu-üzgün olursunuz?

 Anneniz evde ne yaparsa mutlu olursunuz?

 (Maskeler gösterilerek) bu hangi duyguyu gösteriyor?

Kazanımlara Yönelik Sorular;

 Öyküdeki kedi ... olunca ne hissetmişti? Kedi mamayı görünce ne hissetmiş olabilir?

 Hayvanlar duygularını size nasıl anlatır?

 Oyun oynarken arkadaşımızın elinden oyuncağı çekersek, izin almazsak, itelersek arkadaşımız ne hisseder? Biz aynı durumda ne hissederiz.

 Başkalarının duygularını anlamak neden önemlidir?

Yaşamla İlişkilendirme Soruları;

 Neler olunca/ne zaman mutlu-üzgün olursunuz?

 Okula gidip gelirken hangi hayvanları görürsünüz?

 Hayvanları gördüğünüzde ne yaparsınız?

 Başka nerelerde hayvan görürsünüz?

 Gittiğiniz yerlerde nelere dikkat ediyorsunuz?

 Kimler oyun oynar?

UYARLAMA

Sınıfta Görme Yetersizliği Olan Bir Çocuk Varsa;

 Eğer sınıfta görme yetersizliği bulunan bir çocuk varsa tuz seramiğinden yapılan kabartma maske ile yüz ifadeleri belirginleştirilir, ifadeleri tanımlaması için arkadaşlarının yüzüne dokundurarak sözel anlatım yapılır.

*Bu etkinlik Prof. Dr. Z. Fulya Temel editörlüğünde Karan, Kahramanoğlu Tarakçı ve Üçüncü (2014) tarafından yazılan MEB Okul Öncesi Eğitim Programına Göre Hazırlanmış Etkinlik Planı Örnekleri isimli kaynaktan alınmıştır.

Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitimi Programı

Aylık Eğitim Planı Formatı

Okulun Adı: ...

Tarih: .../.../20..

Yaş Grubu (Ay): ...

Öğretmenin Adı ve Soyadı: ...

AYLAR

KAZANIMLAR VE GÖSTERGELERİ

Çocukların gelişimsel özellikleri göz önünde bulundurularak o ay içinde ulaşılması beklenen kazanım ve göstergeler seçilir. Seçilen kazanım ve göstergeler gelişim alanları belirtilerek açık olarak yazılır.

KAVRAMLAR

Kavramlar o ay için belirlenen kazanımlarla ilişkilendirilerek seçilir ve kategorileriyle birlikte yazılır. Gerekli durumlarda kavram listesine yeni kavramlar eklenebilir.

BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR

ALAN GEZİLERİ

AİLE KATILIMI

O ay için uygun olan belirli gün ve haftalar belirlenerek yazılır.

O ay için belirlenen kazanımlara uygun olarak yapılacak alan gezileri yazılır.

O ay içi belirlenen kazanımlara göre evde ve okulda ailelerle birlikte yapılacak etkinlikler yazılır.

DEĞERLENDİRME

Ay sonunda yapılacak değerlendirmeler günlük değerlendirmeler göz önüne alınarak çocuk, program ve öğretmen boyutlarında genel olarak yapılır.

Çocuklar; “Gelişim Gözlem Formu”na kaydedilen gözlemler dikkate alınarak değerlendirilir.

Program; kazanım ve göstergeler, kavramlar, alan gezileri, aile katılımı, materyaller ve uyarlama boyutları dikkate alınarak değerlendirilir.

Öğretmen; o ay planladığı programın tüm boyutlarını dikkate alarak kendini değerlendirir.

Bu değerlendirmeler sonucunda bir sonraki ayda alınacak kazanım ve göstergeler belirlenir. Her ay kullanılması gereken formlar bu bölümde belirtilir*.

*Eylül ayında “Okul Tanıtım ve Aile Tanıma Dosyası”nda bulunan formlar ile “Aile Eğitimi İhtiyaç Belirleme Formu” ve “Aile Katılımı Tercih Formu” uygulanır. Eğitim yılı boyunca her çocuk için “Gelişim Gözlem Formu” doldurulur. Her dönemin sonunda her çocuk için “Gelişim Raporu” hazırlanır.

Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitimi Programı

Yarım Günlük Eğitim Akış Formatı

Okulun Adı: ...

Tarih: .../.../20..

Yaş Grubu (Ay): ...

Öğretmenin Adı ve Soyadı: ...

Güne Başlama Zamanı

Oyun Zamanı

Öğrenme merkezlerinde ya da açık havada oyun

Kahvaltı, Temizlik

Etkinlik Zamanı

... (Etkinliğin Adı ve Nasıl gerçekleştirileceği)

Günü Değerlendirme Zamanı

Eve Gidiş

Genel Değerlendirme:

Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitimi Programı

Tam Günlük Eğitim Akış Formatı

Okulun Adı: ...

Tarih: .../.../20..

Yaş Grubu (Ay): ...

Öğretmenin Adı ve Soyadı: ...

Güne Başlama Zamanı

Oyun Zamanı

Öğrenme merkezlerinde ya da açık havada oyun

Kahvaltı, Temizlik

Etkinlik Zamanı

... (Etkinliğin Adı ve Nasıl gerçekleştirileceği)

Öğle Yemeği, Temizlik

Dinlenme Zamanı

Kahvaltı, Temizlik

Etkinlik Zamanı

... (Etkinliğin Adı ve Nasıl gerçekleştirileceği)

Oyun Zamanı

Öğrenme merkezlerinde ya da açık havada oyun

Günü Değerlendirme Zamanı

Eve Gidiş

Genel Değerlendirme: