Ertes 72

Ertesi gün hapı nedir?

Yüksek miktarda kadınlık hormonu olarak bilinen progesteron hormonu içeren ertesi gün hapı; korumasız olarak girilen cinsel ilişki sonrası planlamayan gebeliklerin önüne geçilmesi adına alınan bir ilaçtır. Ertesi gün hapı, üretim doğum kontrol hapı çeşitlerinden farklı olup günü gününe kullanım gerektirmez. Korunmasız cinsel ilişki sonrası veya kondom yırtılması gibi durumlarda alınması gereken bir haptır. Ertesi gün hapı korunmasız olarak girilen cinsel ilişkiden sonraki ilk 24 saat içerisinde alınırsa etki oranı daha fazladır. Doğum kontrol yöntemleri arasında sayılarak günü gününe alındığında çokça yan etkiyi beraberinde getirebilir. Gebeliğin önlenmesi adına kullanılan düzenli olarak alınması gereken doğum kontrol haplarından farklıdır ve sadece korunmasız cinsel ilişki sonrası kullanılması önerilir.

Bu yazımızda ertesi gün hapı nedir, ertesi gün hapı işe yarar mı, ertesi gün hapı ne zaman alınmalı, ertesi gün hapı nasıl kullanılır, ertesi gün hapı reçetesiz satılır mı, ertesi gün hapı zararlı mı sorularına cevaplar vereceğiz.

Ertesi Gün Hapı

Korunmasız ilişki sonrasında kadınların hamile kalmak istememesi ile kullandıkları haplara verilen isim ertesi gün hapı olarak adlandırılır. Halk arasında verilen bu isim aslında hapın adı değildir. Her firma kendi belirlediği isim ile bu hapı piyasaya sürmüştür. Ertesi gün hapı merdiven altı diye tabi edilen yerlerden kesinlikle temin edilmemelidir. Mutlaka eczanelerde satın alınması gerekir. Bu sağlığınız açısından oldukça önemlidir.

Ertesi gün haplarının içerisinde progesteron isimli hormon bulunmaktadır. Korunmasız cinsel ilişki sonrasında kadınlar tarafından kullanılan hap ile hamilelik oluşum oranını en aza indirme şansı elde edilir.

Ertesi gün hapı kullanım süresi geçilmiş ise gebeliğin sonlandırılması için kürtaj operasyonu uygulanır. Kürtaj, teknik anlamı ile hamileliğin kesin olarak sonuçlandırılmasıdır. Rahimde yumurta ile spermin buluşması sonucunda döllenerek başlayan süreç, doktor müdahalesi ile sona erdirilir. Kürtajın hem tıbbi hem de yasal birçok maddesi bulunmaktadır. Yasal olarak ülkemizde sonrasında uygulanmaya başlanan kürtajda, kişi rahmindeki çocuğunu istemiyorsa ve hamilelik başlangıç süresi 10 haftayı geçmemişse kürtaj olabilir. Bu zaman dilimini aşan hamilelikler yasal olarak sonlandırılamaz. Kürtaj yalnızca kişinin tercihleri doğrultusunda uygulanmaz. Aynı zamanda annenin sağlığını tehlikeye atan hamileliklerde doktor tarafında verilen rapora dayanarak sonlandırılabilir. Bu tür kürtajda zaman dilimi söz konusu değildir. Kişiler hamile kalmayı en baştan tercih etmiyorlarsa, gebe kalma sorununu ortadan kaldırmak için ertesi gün hapı olarak adlandırılan ilaçlar ile de korunma yolunu tercih edebilirler.

Doğum kontrol yöntemi olarak ertesi gün hapı kullanılabilir mi?

Ertesi gün hapı bir doğum kontrol yöntemidir. Kaldı ki başka amaçla kullanılması söz konusu değildir. Birlikte olunduktan sonra ilk 72 saat içerisinde ertesi gün hapı eğer hamilelik istenmiyorsa mutlaka kullanılmalıdır. Aksi takdirde hamile kalınması söz konusu olabilir.

Ancak bu doğum kontrol yönteminin kadınlar üzerinde ciddi yan etkileri bulunmaktadır. Öncelikle adet konusunda düzensizlikler meydana getirebilir. Bunun yanı sıra baş ağrısı, mide bulantısı ve kusma, ara kanamalar, meme hassasiyeti, yorgunluk ve buna bağlı olarak gelişen halsizlik, karında şişlik, karın ağrısı görülebilir. Bu belirtilerden birisi ya da birden fazlası kişinin ertesi gün hapını kullanması sonrasında ortaya çıkabilir.

Ertesi gün hapları her ne kadar doğum kontrol yöntemi olarak kabul edilse de yüzde koruma sağlamazlar. Dolayısıyla sadece önlem amaçlı alınmaktadır.

Ertesi gün hapı isimleri nelerdir?

Ertesi gün hapı halk arasında verilen ismidir. Eczaneye gittiğinizde size birçok marka sunulmaktadır. Bu markalar ise şöyledir:

• Ertes 72
• Norlevo
• Postpill One
• Ella

Bu haplar arasında en bilineni ve en çok kullanılanı ise Ella isimli markadır. Güncel ve en doğru bilgi için eczacınıza danışınız.

Ertesi gün hapını bakireler kullanabilir mi?

Bakire kişiler de zaman zaman ertesi gün hapını kullanabilir. Vajinal bölgede spermin olması hamileliğe sebep olabilir. Çünkü spermler son derece hareketlidir. Vajina içerisine giriş yapıp, kişiyi hamile bırakabilir. Bu noktada bakire kadınlar da ertesi gün hapı kullanabilir.

Ertesi gün hapı işe yarar mı?

Ertesi gün hapı kullanan kişiler tarafından işe yarayıp yaramayacağı bazen şüphe uyandırmaktadır. Ertesi gün hapı cinsel ilişki sonrası en kısa zamanda alındığında içerisindeki progesteron hormonu etkisi ile istenmeyen gebelikleri önlemektedir.

Ertesi gün hapı ne zaman alınmalı?

Ertesi gün hapı; korunmasız ilişkiler sonrası planlanmayan olası bir gebeliğin oluşmasının önlenmesi adına ilk fırsatta kullanılmalıdır. Ertesi gün hapına ihtiyaç duyulduğu bazı durumlar mevcuttur. Acil doğum kontrol hapı olarak da anılan ertesi gün hapının kullanılacağı durumlar şunlardır:

• Kondom yırtılması
• Düzenli yutulan doğum kontrol haplarının atlanması
• Korunmasız cinsel ilişki
• Cinsel saldırı

Ertesi gün hapı nasıl kullanılır?

Ertesi gün hapı adından da anlaşıldığı gibi ilişki sonrasının ertesi günü alımı şart değildir fakat cinsel ilişki sonrası ne kadar yakın zamanda kullanılırsa etki etme oranı bir o kadar artmaktadır. Ertesi gün hapı korunmasız ilişki sonrası 3 ile 5.güne kadar alınabilen bir ilaç olup plansız gebelikleri durdurmaktadır.  Korunmasız cinsel ilişki sonrası, kondom yırtılması sonrası ve cinsel saldırılar sonrası ertesi gün hapı, olası gebelikleri önlemektedir.

Ertesi gün hapı reçetesiz satılır mı?

Ertesi gün hapı eczanelerde reçetesiz olarak satılan yüksek dozda progesteron hormonu içeren ve planlanmayan gebeliklerin önlenmesine etki eden bir haptır.

Ertesi gün hapı zararlı mı?

Ertesi gün hapı gebeliklerin önlenmesi adına içerisinde yüksek dozda progesteron hormonu içerdiği için kullanım sonrası bir takım yan etkiler göstermektedir. Adet düzensizliği, bulantı, üretim kusma ve adet dönemleri arasında lekelenme gibi yan etkileri doğurabilir.

Ertesi gün hapı işe yaradığı nasıl anlaşılır?

Ertesi gün hapı; korunmasız cinsel ilişkilerin ardından alınan plansız gebelikleri durdurma etkisi gösteren bir korunma metodudur. Gebeliklerin önlenmesi adına doğum kontrol hapları, kondom kullanımı gibi yöntem vardır ve bu yöntemler ilişki öncesi uygulanmaktadır fakat ertesi gün hapı ilişki sonrası alınan bir haptır. Ertesi gün hapı diğer doğum kontrol hapları gibi günü gününe kullanım gerektirmez ve ilişki sonrası gün içerisinde alınması öngörülür. Ertesi gün hapı kullanan kişiler etki edip etmeyeceği konusunda endişeye düşmektedir. Ertesi gün hapı etki süresi kişinin ne zaman kullandığı ile ilişkilidir. İlişki sonrası ilk 24 saat içerisinde alınması halinde başarı oranı yüksektir fakat hapı kullanmakta geç kalınırsa hap etkisi bir o kadar azalmaktadır. Ertesi gün hapı kullanan kişiler ile yarayıp yaramadığını nasıl anlayacakları konusunda merak etmektedir. Ertesi gün hapının işe yarayıp yaramadığı kişinin bir sonraki adetinin olmasıdır. Kişi eğer bir sonki adetini gördüyse ertesi gün hapı etki etmiş demektir.

Bu yazımızda ertesi gün hapı işe yaradığı nasıl anlaşılır, ertesi gün hapı etkili mi, ertesi gün hapı yan etkileri nelerdir, ertesi gün hapı adeti geciktirir mi, hamileyken ertesi gün hapı kullanılır mı ve ertesi gün hapının sık kullanımının zararı var mı sorularına cevaplar vereceğiz.

Ertesi gün hapı etkili mi?

Günümüzde birçok ertesi gün hapı bulunmaktadır ve her birinin etki süreleri birbirinden farklıdır. Ertesi gün hapı ilişki sonrası alınması gereken bir korunma metodudur ve belirtilen ve önerilen vakitlerde alınmadığı taktirde etki etme oranı çok azdır. Hangi ertesi gün hapı çeşidi hangi vakitler arasında alınması gerekiyorsa o vakitlerde alınmalıdır ve etkisi ancak o zaman görülmektedir. Ertesi gün hapları gebelik sonlandırma için kullanılamaz.

Ertesi gün hapı yan etkileri nelerdir?

Ertesi gün hapı kişiler tarafından doğru kullanıldığında bir zarar teşkil etmez. Kişileri kısırlaştırmaz ve vücut hormonlarını bozmaz. Her ilaç türünde olduğu gibi ertesi gün hapının da nadir de olsa yan etkileri olabilmektedir. Ertesi gün hapının olası yan etkileri şunlardır:

• Bulantı, kusma
• Karın ağrısı
• Baş dönmesi
• Adet döneminin ağrılı geçmesi
• Meme hassasiyeti
• Duygusallık ve sinirlilik

Ertesi gün hapı adeti geciktirir mi?

Ertesi gün hapı adet döngüsünü etkilemez fakat nadir olarak erken görmenize ve adetin gecikmesine sebebiyet verebilir.

Hamileyken ertesi gün hapı kullanılır mı?

Hamile olduğunu düşünen kişiler tarafından ertesi gün hapı kullanımı uygun değildir, fetüs için zararları olabilmektedir.

Ertesi gün hapının sık kullanımının zararı var mı?

Ertesi gün hapının doğum kontrol hapları gibi sürekli ve günü gününe kullanımı şart değildir. Ertesi gün hapının kullanım önerisi bir ay içinde sadece bir kere alınması yönündedir. Acil koruma metodu olarak bilinir ve düzenli koruma metodu içermez. O yüzden korunmasız cinsel ilişki sonrasında alınmalı ve sürekli kullanımdan kaçınılmalıdır.

Ertesi gün hapı nereden ve nasıl temin edilebilir?

Ertesi gün hapı, eczanelerde reçetesiz olarak satılmaktadır. Ayrıca, bazı aile planlaması klinikleri ve üreme sağlığı merkezleri de ertesi gün hapı temin edebilir.

Ertesi gün hapı her zaman etkili midir?

Ertesi gün hapı, gebelik riskini azaltmada etkili bir yöntemdir. Ancak, kullanımı her zaman gebeliği önleyemez. En etkili korunma yöntemi, korunmasız cinsel ilişkiden kaçınmaktır.

Ertesi gün hapı ne kadar sıklıkla kullanılabilir?

Ertesi gün hapı, acil durumlar için tasarlanmıştır ve sıklıkla kullanılmamalıdır. Ayrıca, sık sık kullanımı hormonal dengesizliğe neden olabilir.

Ertesi gün hapı kullanımı hamileliği engelleyebilir mi?

Ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişkiden sonra gebeliği önlemeye yardımcı olabilir. Ancak, gebeliği % engelleyemez. Gebeliği önlemek için en etkili yöntemlerden biri, doğum kontrol yöntemlerini düzenli olarak kullanmaktır.

Ertesi Gün Hapı Çeşitleri

İki ana ertesi gün hapı çeşidi vardır: levonorgestrel içeren haplar ve ulipristal asetat içeren haplar.

Levonorgestrel içeren haplar, genellikle “Plan B” veya “Norlevo” olarak bilinir ve iki doz halinde ağız yoluyla alınır. İlk doz, korunmasız cinsel ilişkiden sonraki ilk 72 saat içinde alınmalıdır. İkinci doz, ilk dozdan 12 saat sonrasında alınmaktadır. Levonorgestrel içeren haplar, yumurtlamayı engeller veya sperm hücrelerinin yumurtayı döllemesini önler ve gebeliği önlemeye yardımcı olur.

Ulipristal asetat içeren haplar, genellikle “Ella” olarak bilinir ve tek doz halinde ağız yoluyla alınır. En fazla saat içinde kullanılmalıdır. Ulipristal asetat, progesteron reseptörlerini bloke ederek yumurtlamayı engeller ve sperm hücrelerinin yumurtayı döllemesini önler.

Her iki ertesi gün hapı çeşidi de gebelikten korunmada etkili bir yöntemdir. Ancak, her ikisi de birkaç yan etkiyle ilişkili olabilir ve doğru şekilde kullanılmazlarsa etkileri azalabilir. Bu nedenle, her zaman bir sağlık uzmanı ile görüşmek önemlidir. Ayrıca, ertesi gün hapı kullanımının düzenli doğum kontrol yöntemlerinin yerini almadığını unutmamak gerekir.

Ertes 72

İlaç içerisinde levonorgestrel adlı bir hormon bulunur ve kullanımı yumurtlama sürecini engelleyerek veya spermlerin yumurtayı döllenmesini önleyerek gebeliği önlemeye yardımcı olur. Ertes72, korunmasız cinsel ilişkiden sonra 72 saat içinde kullanılması gereken bir ilaçtır ve mümkün olduğunca erken kullanılması önerilir. İlaç reçetesiz olarak eczanelerde satılır ve kullanımı oldukça kolaydır. İlacın kullanım talimatlarına uyulması önemlidir. Ertes72 kullanımı bazı yan etkilere neden olabilir. Bunlar arasında mide bulantısı, baş ağrısı, karın ağrısı, göğüs ağrısı, kusma, baş dönmesi, yorgunluk ve adet kanamasında değişiklikler yer alabilir

Norlevo

Norlevo, levonorgestrel adlı bir hormon içeren acil kontraseptif ilaçtır. Korunmasız cinsel ilişki sonrasında gebeliği önlemek için kullanılır. Norlevo, reçetesiz olarak eczanelerden satın alınabilen bir ilaçtır ve kullanımı oldukça basittir. İlaç, tek bir doz olarak alınır ve ağızdan kullanılır. Norlevo’nun etken maddesi olan levonorgestrel, yumurtlama sürecini engeller veya sperm hücrelerinin yumurtayı döllemesini önler, böylece gebeliği önlemeye yardımcı olur.

Norlevo’nun yan etkileri arasında mide bulantısı, kusma, baş ağrısı, karın ağrısı, baş dönmesi, yorgunluk ve adet kanamasında değişiklikler yer alabilir.

Postpill One

İlacın etken maddesi levonorgestrel’dir ve tek doz halinde ağız yoluyla alınır. Postpill One, yumurtlama sürecini engeller veya sperm hücrelerinin yumurtayı döllemesini önleyerek gebeliği önlemeye yardımcı olur. İlacın kullanımı mümkün olan en kısa sürede, en fazla 72 saat içinde gerçekleştirilmelidir. Postpill One, eczanelerde reçetesiz olarak satın alınabilen bir ilaçtır.

Postpill One’un yan etkileri arasında mide bulantısı, kusma, baş ağrısı, baş dönmesi, yorgunluk, karın ağrısı ve adet kanamasında değişiklikler yer alabilir.

Ella

İlacın etken maddesi ulipristal asetat’tır ve tek doz halinde ağız yoluyla alınır. İlacın kullanımı mümkün olan en kısa sürede, en fazla saat içinde gerçekleştirilmelidir.

Ella, reçete ile satılan bir ilaçtır ve sadece eczanelerden temin edilebilir. İlacın kullanımı öncesinde mutlaka bir sağlık uzmanı ile görüşmek önemlidir. Özellikle astım, karaciğer rahatsızlıkları, migren, epilepsi gibi rahatsızlıkları olan kişilerin ilacı kullanmadan önce mutlaka doktorlarına danışmaları gerekmektedir.

Ella’nın yan etkileri arasında baş ağrısı, mide bulantısı, kusma, baş dönmesi, karın ağrısı ve adet kanamasında değişiklikler yer alabilir.

Ertes 72 Nedir?, Ne İşe Yarar?

ERTES 72, korunulmamış cinsel temastan sonra 72 saat (3 gün) içerisinde veya her zamanki korunma metodunuz başarısız olduğunda kullanılabilecek bir acil doğum kontrol hapıdır.

ERTES72, etkin madde olarak levonorgestrel ismiyle bilinen bir sentetik hormon içerir. Korunulmamış cinsel ilişkiden sonraki 72 saat içinde alındığında, istenmeyen gebeliklerin 2/7 yaklaşık %84’ünü önlemektedir. 

ERTES72 gebeliği her zaman önlemez, korunulmamış cinsel ilişkiden sonra mümkün olan en kısa sürede alındığında daha etkilidir. Üçüncü güne kadar geciktirmek yerine ilk 12 saat içerisinde alınması daha iyidir.

Hangi Durumlarda Kullanılmalıdır?

ERTES72 özellikle aşağıdaki durumlarda kullanılmalıdır: 

• Hiçbir korunma yönteminin kullanılmadığı cinsel ilişki sırasında;
• Korunma metodu yanlış kullanıldığında, örneğin kondom yırtıldıysa, sıyrıldıysa veya uygunsuz bir şekilde kullanıldıysa; oral kontraseptifin (doğum kontrol ilacı) alınması unutulduysa;
• rahim-içi aracınızın çıkmış olduğundan endişe duyuyorsanız;
• vajinal ovül veya diyafram yerinden oynadıysa, çıktıysa, kırıldıysa ya da vaktinden önce çıkarıldıysa;
• cinsel ilişki sırasında geri çekme yöntemi hatalı uygulandıysa ya da başarısız olduysa (ör: spermin vajina içerisinde veya dış genital bölge üzerinde boşaltılması);

Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

ERTES72’yi aşağıdaki durumlarda KULLANMAYINIZ 

- Levonorgestrele ya da Bölüm 6’da listelenen diğer maddelerden herhangi birine karşı aşırı duyarlılığınız (alerji) varsa.

- Hamileyseniz veya hamile olabileceğinizi düşünüyorsanız. Hamileyseniz, ERTES72 etkili olmayacaktır. 

Hamileyseniz, ERTES72 hamileliğinizi sonlandırmayacaktır, çünkü ERTES72 bir düşük hapı değildir.

Eğer; 

- Menstrüel periyodunuz 5 günden fazla geciktiyse, veya bir sonraki periyodunuza bağlı olarak beklenmeyen anormal bir kanamanız olduysa, 

- 72 saat öncesinden daha fazla veya son periyodunuzdan itibaren korunmasız cinsel ilişki gerçekleştiyse, hamile olabilirsiniz. 

Çocuklar ve Adölesanlar ERTES72’nin ilk adet kanamasından (menarştan) önce kullanılmamalıdır.

Ertes 72 Nasıl Kullanılmalı?

Uygun kullanım ve doz/uygulama sıklığı için talimatlar: ERTES72’yi daima tam olarak bu kullanma talimatında gösterildiği gibi veya hekiminize ya da eczacınızın size anlattığı gibi kullanınız. Emin değilseniz, hekiminize veya eczacınıza danışınız.

• Korunulmamış cinsel temastan sonra, 72 saatlik (3 gün) bir süreyi aşmaksızın, mümkün olduğunca erken, tercihen ilk 12 saat içinde alınmalıdır. ERTES72, gebe değilseniz veya gebe kalmayı düşünmüyorsanız adet döneminizin herhangi bir zamanında alınabilir. Tableti çiğnemeyiniz, su ile bütün olarak yutunuz. Tablet almayı 6/7 geciktirmeyiniz. Korunmasız cinsel temastan sonra ne kadar çabuk alınırsa o kadar iyi çalışır.
• ERTES72’nin uygun etki göstermesine engel olabilecek ilaçlardan birisini kullanıyor iseniz (bkz. Bölüm 2 “ERTES72’nin diğer ilaçlar ile kullanımı”) veya bu ilaçlardan birisini son dört hafta içinde kullandı iseniz ERTES72’nin sizin için etkisi azalmış olabilir. Bu durumda, doktorunuz sizin için bakırlı spiral (Cu-RİA) hormonal olmayan acil doğum kontrol yöntemi önerebilir (reçete edebilir). Şayet bu yöntem sizin için uygun değil ise veya doktorunuzu hemen görme şansınız yok ise, ERTES72’den iki doz kullanabilirsiniz.
• Halihazırda doğum kontrol hapı gibi bir düzenli korunma yöntemi kullanıyorsanız, bunu düzenli olarak kullanmaya devam edebilirsiniz.

ERTES72 kullandıktan sonra başka bir korunmasız cinsel temas olduysa (ve bu aynı adet periyodu içindeyse) tabletler gebelik önleyici etkilerini göstermezler ve bu durumda yine hamile kalma riski vardır.

Ertes 72 Ne Sıklıkla Kullanılmalı?

ERTES72’yi düzenli bir korunma yöntemi olarak değil, sadece acil durumlarda kullanmalısınız. 

ERTES72’yi bir menstrüel periyodunuz dahilinde birden çok kez kullandıysanız, bu yöntem daha az güvenilir olacaktır ve menstrüel periyodunuz büyük olasılıkla daha düzensiz bir hal alacaktır. 

ERTES72 düzenli korunma yöntemleri kadar başarılı değildir. Doktorunuz, hemşireniz veya aile planlama kliniğiniz hamile kalmanızı önleyecek daha etkili uzun süreli korunma yöntemleri hakkında size bilgi verecektir.

Kullandıktan Sonra Kusarsanız Ne Yapmalısınız

Tableti aldıktan sonraki üç saat içinde kusarsanız, hemen bir tablet daha almalısınız.

Yan Etkileri Nelerdir 

Çok yaygın(10 hastanın en az birinde görülebilir):

• Hasta hissetme (bulantı)
• Bir sonraki periyoda kadar zaman zaman düzensiz kanama
• Karnın alt kısmında ağrı
• Yorgunluk
• Baş ağrısı

Yaygın(10 hastanın birinden az, fakat hastanın birinden fazla görülebilir):

• Hasta hissetme (Kusma). Hasta hissediyorsanız, “Hastalanırsanız (kusarsanız) ne yapmalısınız” bölümünü okuyunuz.
• Sizin periyodunuz farklı olabilir. Birçok kadında beklenen zamanda normal bir periyod gözlenir, ancak bazılarında periyodun zamanı normalden sonra veya önce görülebilir. Ayrıca bir sonraki periyodunuza kadar bazı düzensiz kanamalarınız veya lekelenmeleriniz olabilir. Kanamanız 5 günden daha fazla bir süre gecikmişse ya da beklenenden daha az veya fazla miktarda ise mümkün olduğunca kısa sürede bir doktora başvurmalısınız.
• ERTES72 alımını takiben meme hassasiyeti, ishal, sersemlik hissi görülebilir.

Nasıl Muhafaza Edilmelidir?

ERTES72’yi çocukların göremeyeceği, erişemeyeceği yerlerde ve ambalajında saklayınız. 

25°C’nin altındaki oda sıcaklığında, orijinal ambalajı içerisinde ve ışıktan uzakta saklayınız.

Son kullanma tarihiyle uyumlu olarak kullanınız. 

Ertesi Gün Hapı Nedir?

Ertesi gün hapının kullanımı her geçen gün artıyor. Kullanımı yaygınlaşan ertesi gün hapı ile ilgili ne kadar bilgi sahibisiniz? Bu hap nasıl kullanılır? Öncelikle “Ertesi gün hapı nedir?” sorusundan başlayalım. Ertesi gün hapı ya da bir diğer adıyla acil kontrasepsiyon (doğum kontrol) hapı, acil doğum kontrol yöntemidir ve plansız gebeliği engellemekte büyük başarıya sahiptir. Ertesi gün hapı, korunmasız bir şekilde cinsel ilişkiye giren veya doğum kontrol yöntemi başarısız olan kadınlarda hamileliği önlemek için acil kontrasepsiyon olarak kullanılır.

Kullanımı giderek artan ertesi gün hapı, özellikle plansız ve korunmasız cinsel ilişkiden sonra başvurulan bir doğum kontrol yöntemi olarak görülmeye başlanmıştır. Cinsel ilişki sırasındaki kondom yırtılması gibi kazalarda da koruma sağlar. Ancak ertesi gün hapı, birincil doğum kontrol yöntemi olarak değil, yalnızca acil doğum kontrolüne yöneliktir. Çünkü içerdiği hormonlar nedeniyle kanamalar ve adet düzensizlikleri meydana getirebilir. Oral yolla alınır ve düzenli kullanım gerekmez. Bir adet döngüsü içerisinde birden fazla sefer kullanımından kaçınılmalıdır.

Ertesi gün hapı, doğum kontrol hapı kullanılmadığı veya kullanılmanın unutulduğu, kondom gibi bariyer yöntemlerinin başarısız olduğu durumlarda hamileliği engellemeye yardımcı olur. Ağızdan alınan ertesi gün hapı HIV gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korumaz. Korunmasız ilişki, kondom yırtılması gibi nedenlerle ertesi gün hapı alınır.

Ertesi Gün Hapı Ne Zaman Kullanılır?

Ertesi gün hapının etkililiği için korunmasız cinsel ilişkinin üzerinden ilacın türüne göre en fazla saat geçmiş olması gerekmektedir. Hapın etki mekanizması alındığı zamana bağlı olarak değişiklik gösterir ve korunmasız cinsel ilişkinin ardından ne kadar kısa sürede alınırsa etkisi daha fazla olur. İlaçlar gebelik oluştuktan sonra etkili değildir. Yani ovulasyonu engelleyebilir fakat oluşan embriyoyu yerinden edemez. İlacın alınma zamanı önemlidir. İsmi ‘ertesi gün hapı’ olsa da bu ilaçları almak için ertesi gün beklenmemesi önemlidir.

Ertesi gün hapının 2 çeşidi mevcuttur:

• Levonogrestrel içerenler (ilişki sonrası 72 saat içerisinde etkilidir)
• Ulipristal asetat içerenler (ilişki sonrası saat içerisinde etkilidir)

Bu ilaçların nasıl ve hangi dozda kullanılacağı bilgisi ilaç prospektüslerinde bulunmakla birlikte, hekiminize ve eczacınıza danışmanız önerilir.

Ertesi Gün Hapı Nasıl Koruma Sağlar?

Ertesi gün hapları alındığı dönemdeki yumurtlamayı önleyerek veya geciktirerek etkilerini gösterirler. Aslında yumurtlama normal üreme döngüsünün bir parçasıdır. Yumurtlama olmazsa hamilelik olmaz.

Ertesi Gün Hapı Hangi Durumlarda Kullanılır?

Ertesi gün hapı; korunmasız cinsel ilişki, doğum kontrol yöntemlerinin kullanılmaması, rıza dışı cinsel ilişki ya da doğum kontrol yönteminin başarısız olduğu durumlarda kullanılabilir. Ertesi gün hapları, implante olmuş gebeliği (rahme yerleşmiş embriyoyu) sonlandırmaz.

Ertesi Gün Hapı Nasıl Kullanılır?

Ertesi gün hapı adı nedeniyle yanlış anlaşılmalara sebebiyet verebilir. Oysa ertesi gün hapı ilişkiden sonra ne kadar erken alınırsa, etkinlikleri o kadar yüksek olmaktadır. Ancak levonogrestrel içerikli ilaçlar ilişkiden sonra 72, ulipristal asetat içerikli ilaçlar ise saate kadar kullanılabilmektedir.

İlaç markasına göre kullanım dozu değişmesinden ötürü ertesi gün hapını kullanmadan evvel prospektüsünün okunması gereklidir. Belirtilen dozlardan fazla almak, çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilirken, dozun az olması ile hapın etkisini azaltabilir. Ertesi gün hapını sürekli ve düzenli kullanmak akılcı bir yaklaşım değildir. Ayrıca ertesi günü hapı, cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruma sağlamaz. Bu nedenle dikkatli ve kontrollü olarak kullanmakta fayda vardır.

Ertesi Gün Hapı Riskleri Nelerdir?

Acil kontrasepsiyon, korunmasız cinsel ilişkiden sonra gebeliği önlemek için etkili bir seçenektir fakat rutin kullanım için önerilmez. Ertesi gün hapının doğru kullanımda bile başarısız olduğu zamanlar vardır.

• Ertesi gün hapının herhangi bir bileşenine karşı alerjiniz varsa bu haplar kullanılmamalıdır.
• Gebelik şüphesi veya beklenen adet tarihinde gecikme varsa ertesi gün hapları kullanılmamalıdır.
• Ertesi gün hapının etkinliğini azaltabilecek bazı ilaçlar alıyorsanız ertesi gün hapının etkinliği azalabilmektedir. Bu durumda farklı acil doğum kontrol yöntemleri kullanımı değerlendirilmelidir.

Ertesi Gün Hapının Yan Etkileri Nelerdir?

Ertesi gün haplarının en yaygın olarak görülen yan etkisi adet düzensizliğidir. Ancak adet düzensizliğinin yanında mide bulantısı ve kusma da görülebilir. İlacın alınmasının üzerinden kısa bir süre geçtikten sonra istifra edenlerin, ilaç etkisinin azalması sebebiyle dozu yeniden almaları gerekebilmektedir, bu durumda kullanılan ilacın prospektüsü incelenmeli ve hekiminizden ya da eczacınızdan bilgi alınması tavsiye edilir.

Ertesi gün hapının yan etkileri şunlar olabilir:

• Mide bulantısı ya da kusma
• Baş dönmesi
• Yorgunluk
• Duygu-durum dalgalanmaları
• Baş ağrısı
• Göğüslerde hassasiyet
• Dönemler arasında kanama, adet düzensizliği
• Alt karın ağrısı ya da krampları

Ertesi Gün Hapı Kullanımından Sonra Nelere Dikkat Edilmelidir?

Ertesi gün hapını kullanmak için:

• Ertesi gün hapının talimatlarını izleyin.
• Ertesi gün hapı alındıktan sonraki 3 saat içerisinde kusma durumu gerçekleşirse, bir sağlık uzmanına başka bir doz alımının gerekli olup olmadığını danışın.
• Başka bir doğum kontrol yöntemi başlatana kadar cinsel ilişkiden kaçınılmalıdır. Ertesi gün hapı hamileliğe karşı kalıcı bir koruma sağlamaz. Ertesi gün hapının kullanımından sonraki günler ve haftalarda korunmasız cinsel ilişkiye girilmesi durumunda hamile kalma riski her zaman vardır.
• Ertesi gün hapının kullanıldığı döngüde adetin beklenen tarihinden gün gecikmesi halinde hekiminize danışmanız önerilir.

Ertesi Gün Haplarından Farklı Bir Acil Doğum Kontrol Yöntemi Var mı?

Ertesi gün haplarının kullanılmasının istenmediği ya da mümkün olmadığı durumlarda veya kişinin talebine göre, ilişkiden sonraki 5 gün içerisinde bakır içerikli rahim içi araç (Bakırlı RİA veya Bakırlı Spiral olarak da bilinir) kullanımı da etkin bir acil doğum kontrol yöntemi olarak kabul edilir.

Bilinen en etkin acil doğum kontrol yöntemi olan bakırlı RİA’lar, acil doğum kontrolü sonrasında etkin ve uzun dönemli bir doğum kontrol yöntemi tercih etmek isteyen kişiler için de uygundur. Muayenehane şartlarında takılabilir. Bakırlı RİA’ların çıkarıldıktan sonra, doğurganlık potansiyeli üzerine bir etkisi yoktur.

Ertesi Gün Hapı Hakkında Sık Sorulan Sorular

1. Ertesi Gün Hapı Bir Doğum Kontrol Yöntemi midir?

Ertesi gün hapı acil bir doğum kontrol yöntemidir; rutin olarak kullanılması uygun olmayıp, korunmasız cinsel ilişki sonucu olası gebeliğin engellenmesini sağlar. Ertesi günü hapının mevcut gebeliği sonlandırma açısından bir etkisi bulunmaz. Düşüğe sebep olmaz.

2. Ertesi Günü Hapını Kullandıktan Sonra Tekrar Korunmasız İlişkiye Girilebilir mi?

Ertesi günü hapı kullanımından sonra korunmasız ilişkiye girmek, gebeliğe neden olabilir. Ertesi gün hapı ilişki sonrasında kullanılmalıdır.

3. Ertesi Gün Hapı Ne Kadar Fazla Kullanılırsa O Kadar Etkili Olur mu?

Ertesi günü hapı prospektüsünde yazan kullanıma uygun olarak alınmalıdır. Fazla kullanımı olası gebeliği engelleme açısından etkinliğini arttırmayacağı gibi sağlık açısından da sorunlara neden olabilir.

4. Ertesi Günü Hapı Adet Düzensizliğine Neden Olur mu?

Ertesi günü hapı kullanımından sonra beklenen adet gününde değişiklikler olabilmekle beraber bu ilaçların adet düzenleyici veya adet geciktirici olarak kullanılması uygun değildir.

5. Korunmasız Her İlişki Sonrasında Ertesi Günü Hapı Kullanılır mı?

Ertesi gün haplarının kullanılabileceği sıklık farklı haplara göre değişebilir. Öte yandan, ertesi gün haplarının rutin bir doğum kontrol yöntemi olarak kullanılmaması, sadece acil durumlarda kullanılması tavsiye edilir. Ertesi gün haplarını kullanabileceğiniz sıklık ve size en uygun doğum kontrol yöntemini belirlemek için hekiminize danışabilirsiniz.

6. Doğum Kontrol Yöntemleri Nelerdir?

Günümüzde birbirinden farklı gebelikten korunma yöntemleri bulunur. Korunma yöntemleri sayesinde istenmeyen gebeliklerin oluşması engellenebilir. Spiral, doğum kontrol iğnesi, implantlar, doğum kontrol bandı, diyafram, spermisitler ile en sık kullanılanlar arasında sayılan doğum kontrol hapı ya da prezervatif gibi korunma yöntemlerinden birini seçerek istenmeyen gebeliğe karşı önlem alabilirsiniz.