Kaplumbağa Terbiyecisi Tablosu Anlamı

Osmanlı Devleti'nde yaşamış, ilk Trük arkeolog, oryantalist ressam Osman Hamdi Bey'in en önemli eserlerinden 'Kaplumbağa Terbiyecisi' hakkında bilgiler, hikayesi merak edilmektedir. İlk önce 'Kaplumbağa Terbiyecisi' eserinin kime ait olduğunu daha sonra hikayesini anlatalım.

KAPLUMBAĞA TERBİYESCİSİ ESERİ KİME AİTTİR?

Türk resminin en ünlü ve pahalı tablosu olarak kabul edilen Kaplumbağa Terbiyecisi eseri, yılında ünlü Türk ressam Osman Hamdi Bey tarafından yapılmıştır. yılında Osman Hamdi Bey, farklı detaylarla küçük bir tablo çizmiştir, bu tablonun ikinci versiyonudur ve akıllarda soru işareti oluşur.

Ressamın ikinci resmi yapmasının sebepleri merak konusu olsa da, Osman Hamdi Bey'in diğer doğulu ressamlar gibi daha önceki resimlerinden birini yeniden boyamak isteyebileceği kanısı hakimdir. Ancak yılında tabloyu boyadıktan sonra bıraktığı bir notta Salih Münir Paşa'ya adadığı bir kitabenin bulunduğuna inanılmaktadır.

OSMAN HAMDİ BEY KİM?

30 Aralık yılında İstanbul'da dünyaya gelmiştir. Babası İbrahim Ethem Bey'dir. Babası ilk yurtdışında eğitim alan mühendislerden birisidir. Babası mühendislikten daha sonra sadrazamlığa yükselmiştir. İbrahim Ethem Bey oğlunun iyi bir eğitim görmesini istemesi üzerine oğlu Osman Hamdi Bey'i Paris'e göndermiştir.

Osman Hamdi Bey, burada hukuk eğitimi tamamlamış ve resme ilgi duymuştur. Resme olan merakından dolayı Fransız ressamın yanında çıraklık yapmıştır.

Resim öğrenmenin yanı sıra arkeoloji derslerini de görmüş ve ilgi duymuştur. Paris'te ki resim sergisine üç resmi ile katılmış ve burada adını duyurmuştur. Hatta ilk Türk ressam olarak Avrupa'ya adından bahsettirmiştir.

Osman Hamdi Bey, Paris'te tam 12 yıl kalmıştır. 12 yıl sonra vatanına döner ve burada yabancı işler müdürlüğü ve saray protokol müdürlüğü görevlerinde çalışmıştır.

yılında ise Kadıköy Belediye Başkanı olur.

II. Abdülhamit tarafından İmparatorluk Müzesi müdürlüğüne atanmıştır.

Osman Hamdi Bey birçok başarıya imza atmıştır. yılında ilk Güzel Sanatlar Okulunun açılması başarılarından birisidir. İleri ki yıllarla da kanun teklifiyle de kız çocukları da okula eklenmiştir.

Arkeolojik olarak birden çok kazıda bulunmuş tarihi eserlerin korunmasında ve yurt dışına kaçırılmaması için kanunu çıkartmayı sağlamıştır.

KAPLUMBAĞA TERBİYECİSİ NEREDE YAPILDI?

Yoğun bir çalışma hayatıyla Eski Hisar'daki (kendi inziva yeri olarak adlandırdığı) evini resim yapmak için kullanır. Eski Hisar'ın evinde kaplumbağa terbiyecisi çizdiğini mi düşünüyorsun? Buna cevabımız hayır.

Çünkü araştırmamıza göre İstanbul Üniversitesi'nde bir öğretim üyesi olan Öğretim Üyesi Dr. Doğan Yavaş'a göre ünlü ressam, Bursa'da kaplumbağa terbiyecileri çizmeye başladı ve atölyesinde bitirdi.

İncelenen resmi tarihi belgelerde Osman Hamdi Bey'in Bursa'da uzun süre çalıştığı ve Yeşil Camii'ni beş kez ziyaret ettiği görülmektedir. Ayrıca diğer bilim adamlarının ünlü tablonun Bursa Yeşil Camii'nde yapıldığına dair görüşleri de bunu kanıtlamaktadır.

Bu görüşe delil olarak Bursa Yeşil Camii görmeden böyle bir tablonun yapılamayacağı belirlenmiş, Osman Hamdi Bey'in diğer resimleri incelenirken Yeşil Camii yanında birlikte beş resmin daha olduğu tespit edilmiştir.

Yaygın inanış göre, Osman Hamdi Bey'in Yeşil Cami'de Kaplumbağa Terbiyecisi'nin çizdiği ve resmi atölyesinde tamamladığı yönündedir.

KAPLUMBAĞA TERBİYECİSİ HİKAYESİ NEDİR?

Türk resim sanatının en önemli ve en pahalı eseri olarak bilinmektedir. Resmi araştıran uzmanların aynı fikirleri resimde bulunan yaşlı adamın Osman Hamdi Bey'in kendisi olduğuna dairdir.

Sanatçının başyapıtı olarak kabul edilen bu resmin anlamı hakkında birçok farklı görüş dile getirilmiş olsa da en yaygın olanına burada yer vermek istiyoruz.

Osman Hamdi Bey, hayatını insanları eğitmeye ve çoğu zaman yalnız olduğu sanata olan ilgiyi artırmaya adadığı ve resimlerinde kullandığı figürlerle çok yavaş örtüşmektedir.

İnsanları değiştiremediği ve eğitemediği için evcilleştirilemeyen kaplumbağaları sevdiğine inanılışı insanları değiştirmeyi eğitse de çok ağır olacağını göstermektedir.

Osman Hamdi Bey'in bir yıl sonra aynı tablonun farklı bir versiyonuyla yaptığı son tabloda farklı bir noktaya dokunduğuna inanılıyor. Örneğin, ilk fotoğraftaki kaplumbağalar beş, ikinci fotoğraftaki kaplumbağalar ise pencere önüne bir su testisi yerleştirilerek altıya çıktı.

İkinci resimde göze çarpan bir diğer nokta ise "Kalplerin şifası Hz. Muhammed (sav) ile buluşmaktır" daha belirgin bir şekilde yazılmıştır. Osman Hamdi Bey, bu cümle ile hayatın yorgunluğunu, edindiği bilgisini ve birikimini kaplumbağa olarak tasvir ettiği adama aktarmaya çalışır. Pencereden sızan ışığın gelecekten gelen ışık olduğunu ve sadece geleceğe doğru yaşamanın mantıklı olduğunu ifade eder.

ESERDE Kİ SIR NEDİR?

Osman Hamdi Bey'in bu eseri hangi amaçla resmettiği ilham kaynağının ne olduğu net bilinmemektedir. Fakat iki tabloda da görülen şey kaplumbağalar ve beli bükülmüş olan bir adamdır.

Bazı uzmanlar eserde, Osman Hamdi Bey'in uzun yıllar devlet işlerinde görev almasından dolayı emrinde olan kişilerin yavaş hareket eden kaplumbağalara benzetmesi beli bükülmüş yaşlı adamında kendisinin olduğu bilgiler yer verilmektedir.

ESER KİMDE, NEREDEDİR?

Türk resim koleksiyoncuların en nadide parçaları arasında bu eser yer almaktadır. Osman Hamdi Bey, resim sanatını iş olarak değil bir hobi olarak yapmıştır. Öyle ki yaptığı resimleri yakınlarına, çevresine hediye etmiştir. Bu yüzden birçok eserinin nerede olduğu bilinmemektedir. Günümüzde Osman Hamdi Bey'in adet resmi olduğu bilinmektedir.

Kaplumbağa Terbiyecisi eseri TMSF tarafından yılında Erol Aksoy'un bütün varlığına el konularak satışa çıkarılmıştır. yılında Suna ve İnan Kıvanç ailesi eseri satın alarak Pera Müzesi'nde sergilenmesine vesile olmuştur. Resmin ikincisi ise yılında Londra'da yapılan müzayededen Simavi ailesi satın almıştır. Eser günümüzde Belma Simavi'nin koleksiyonlarında yer almaktadır.

ESERİN FİYATI NE KADARDIR?

Kaplumbağa Terbiyecisi yılında Suna-İnan Kıvanç Vakfı tarafından Pera Müzesine 5 milyon liraya satılmıştır. Eserin şimdiki değeri 15 milyon TL'dir.

İkinci eser ise Simavi'de bulunmaktadır. Şimdi ki değeri 6 milyon TL olduğu tahmin edilmektedir.  

Osman Hamdi Bey, Osmanlı&#;nın son dönemlerinde adını duyuran bir entellektüel. Onu, Kaplumbağa Terbiyecisi eseriyle tanıyoruz. Peki Kaplumbağa Terbiyecisi&#;ni tanıyor muyuz? Kaplumbağa Terbiyecisi ne anlatıyor? Osman Hamdi&#;nin bu eserinde halkı hangi konuda eleştirdiğine ve bu konudaki iddialara birlikte bakalım. Arkadaş ortamlarında anlatmalık güzel bilgiler geliyor, hazır olun!

Osman Hamdi Bey, &#;de doğdu. Osmanlı Devleti adına yurt dışında okuyan ilk öğrenciler arasında yer alıyor kendisi. Asıl alanı hukuktu ama onun kafası hep sanattaydı. Paris&#;te sanat dolu günler geçirdikten sonra çeşitli görevlerde bulundu. II. Abdülhamit,  Osman Hamdi Bey&#;i, Sanayi-i Nefise Mekteb-i&#;ne tayin etti ve Osmanlı&#;nın ilk güzel sanatlar okulu açılmış oldu.

Osman Hamdi Bey&#;in hikayesi de burada başlıyor. Müzecilik ve sanat konusunda çok çalışan Osman Hamdi Bey&#;in en ünlü eserlerinden olan Kaplumbağa Terbiyecisi&#;nin mesajlarından birinin bu çalışmalar olduğu iddia ediliyor.

Kaplumbağa Terbiyecisi&#;nde bir derviş görüyoruz. Bu yaşlı kişinin derviş olduğunu, uzun sakalından ve sırtındaki ney ve kudüm adı verilen çalgıdan öğreniyoruz. Yerde kaplumbağalar ve yeşillikler bulunuyor. Peki şimdi gelelim asıl soruya; Kaplumbağa Terbiyecisi ne anlatıyor?

İddia 1: Kendisi, derviş; iş arkadaşları, kaplumbağa

İddia 2: Kendisi, derviş; halk, kaplumbağa

Bonus İddia: Kaplumbağa Terbiyecisi bir esinlenme!

Tablonun anlamından ziyade yapısına dikkat eden bir grup sanatsevere göre ise Osman Hamdi Bey&#;in hazırladığı bu tablo özgün değil. İddianın sebebi alttaki gravür.

Osman Hamdi Bey&#;in Kaplumbağa Terbiyecisi, yılında yapıldı. Fransız Tour du Monde dergisinde yayınlanan Charmeur de tortues ise yılında yayınlandı. İşin bir ilginç yanı da Charmeur de tortues, Kaplumbağa Terbiyecisi demek. Osman Hamdi Bey&#;in babasına gönderdiği bir mektupta gönderdiği Tour du Monde dergisini okuduğunu belirttiği ise bir başka ayrıntı.

Kaynak 1, 2