Aks Kırılırsa Ne Olur

aks kırılırsa ne olur

Aks Kafası Bozulursa Ne Olur ? Arızası Nasıl Anlaşılır ?

Aks Kafası Bozulursa Ne Olur, Arızası Nasıl Anlaşılır

Otomobillerin sahip olduğu belli başlı parçalar genel olarak mekanik sistem ve elektronik sistem içerisinde değerlendirilir. Mekanik olarak işleyişte motorun ürettiği güç şanzımana iletilirken buradan da aks ve diğer parçalar vasıtasıyla tekerleklere iletilir. Bundan dolayı tekerleklerin hareket etmesini sağlayan akslar ve aks kafaları dikkat edilmesi gereken parçalardan bir tanesidir.

Aks Kafası ve Arızaların Anlaşılması

Araçların tekerlek aksamları en çok hareket eden bölümler oldukları için bunların bağlı oldukları akslarda hem aşağı ve yukarı yönlü hem de içeriye ve dışarıya doğru hareket ederler. Bu nedenle bu tür parçalarda aşınmalar veya arızalar daha sık olarak görülebilmektedir. Akslarda veya kafalarda herhangi bir nedene bağlı olmaksızın da zamana bağlı olarak bozulmalar ve körükte yırtılma ile kelepçede yağ kaçağı olabilmektedir. Bu bağlamda rutin kontrollerde gözden kaçırılmaması gereken parçalar olarak karşımıza çıkar.

Aks kafalarında arıza meydana geldiğinde iyi bir sürücü bunu anlayabilmektedir. En çok karşılaşılan belirtileri ise dönüşlerde ses olması, yüksek hızlara çıkıldığında araçta sallanma meydana gelmesi ile direksiyonda titreme oluşması şeklinde sayılabilir. Genel olarak bütün araçlarda bu parçalar çok dayanıklı malzemelerden yapılmaktadır ve arıza yapmasalar da birçok örneğinin olduğu da yadsınamaz.

Aks Kafası Arızasının Zararları

Otomobil parçalarının hepsinin belli özellikleri olduğu ve hayati önem taşıdığı bir gerçektir. Aks kafası arızası da bu şekilde çok önemlidir ve kopması, kırılması durumunda araç yolda kalır. Bir alternatifi olmadığı için aracın yürüme şansı yoktur. Aynı şekilde aksın diğer herhangi bir eklem parçaları kırılırsa da araç yine yolda kalacaktır. Bir diğer zararı ise aracın titreme yapması ve sürüş dinamiklerine zarar vermesidir. Ayrıca özellikle uzun yollarda yüksek hızlarda seyir halinde iken direksiyon hâkimiyetine engel oluşturacağından büyük oranda kaza riskini arttırmaktadır.

AKS nedir, neden kırılır?

Haberin Devamı

AKS NEDİR?

AKS halk arasında dingil adıyla da bilinen bir parçadır. Motorlu araçlarda diferansiyel sisteminde çıkan dönme hareketlerinin tekerleklere ileten bir parçadır. Bu parça motorun gücünü tekerleklere aktarır.

AKS bu işlemi yaparken araç üzerinde bulunan kişiler de dahil tüm yükü üstlenir. Bunlar dışında araçlar hızlanırken veya virajların giriş ve çıkışlarında frene basıldığı zaman aracın güvenliği ve konforunu sağlamakla da görevli bir parçadır.

Diferansiyel de 2 tane AKS bulunmaktadır. Bunlardan birisi sağ taraftadır. Diğeri ise sol taraftadır.

Akslar keçe, rulman ve körüklerden oluşmaktadır. AKS rulmanları kovanda yer almaktadır ve aksların merkezlenmesini sağlarlar. AKS keçeleri ise kovan ile milin arasındaki yağın sızmasını engeller. AKS kovanına monte edilir. Son olarak AKS körükleri aksın 2 bölümünde yer almaktadırlar. Bunlardan biri iç bölüm, diğeri ise dış bölümdür. Görevi dışarıdan gelecek olan yabancı maddelerin rulmanlara girmesini engellemektir.

Haberin Devamı

AKS Çeşitleri ve Arızaları Nelerdir?

AKS araçların sınıflarına göre farklı özelliklere sahiptir. 3 çeşit AKS bulunmaktadır. AKS çeşitleri aşağıda açıklanmıştır.

1) Yarım serbest AKS genellikle 4x4 araba modellerinde, kamyonetlerde ve bazı otomobillerde bulunmaktadır. Bu model araçlarda çok sıklıkla kullanılan bir modeldir.

2) Tam serbest yüzücü AKS mili ise diğer AKS çeşitlerinin tam tersine diferansiyelden gelen dönüş hareketini tekerleklere iletir. Araçlarda yükle ilgili yapılan işler ise tekerler göbeği tarafından yapılmaktadır.

3) Üç seyrek serbest AKS mili ise tekerleklere cıvatalı olarak kullanılır ve bu AKS çeşidinin uç kısmı koni şeklindedir.

Aks Nedir? Neden Kırılır, Nasıl Tamir Edilir?

Bir otomobilin ilerlemesi en basit şekilde motorda üretilen gücün tekerleklere iletilmesiyle gerçekleşiyor. Gücün tekerleklere iletimi sırasında ise bir dizi sistem görev alıyor. Arkadan itişli bir araçta motorun ürettiği güç şanzımana, şanzımanda üretilen tork ise kardan miline iletiliyor. Elde edilen tork daha sonra diferansiyel sistemi aracılığıyla akslara, oradan da tekerleklere aktarılıyor.

Özetle motorlu araçlar için hayati öneme sahip olan ve diferansiyelden aldığı enerjiyi tekerleklere ileterek dönme hareketini sağlayan parçalara aks deniyor. Dingil olarak da bilinen bu bileşen, harekete sunduğu katkının yanında aracın yükünü de üstleniyor. Bu sebeple dirençli bir yapıda olması beklendiğinden çelikten üretiliyor.

Binek otomobillerde genellikle arka ve ön olmak üzere iki aks bulunuyor. Esasında çubuk şeklinde olan dingillerin her biri iki aks milinden oluşuyor. Aks millerinin bir ucu tekerleklere bağlıyken diğer uçları çok sayıda dişlinin bulunduğu diferansiyel sisteminde buluşuyor. Aks kafası, aks keçesi, aks rulmanı başta olmak üzere birçok parçadan oluşuyor.

Aks Kırılması Neden Olur?

Aks kafası ve aks keçesi en yaygın dingil arızalarının görüldüğü parçaların başında geliyor. Ancak bazı koşullar altında parça arızasının ötesinde bu çelik yapıda kırılma da görülebiliyor.

İşte aks kırılmasının en yaygın sebepleri:

Metal arızası: Dingil, üretim sırasında meydana gelen metal arızaları nedeniyle kırılabiliyor. Fabrika üretimi esnasında uygun olmayan bir ısıl işlem aksın stres altında kırılabilen bir yapıyla üretilmesine neden oluyor.
Kötü tasarım: Bir aks mili öngörülebilir bir arızaya sebep açacak şekilde zayıf tasarıma sahip olabilir. Örneğin bazı aks milleri motor ve şanzıman hareketlerini iletebilmek için eşit uzunluğa sahip olmayabiliyor. Keskin dönüş açılarına daha duyarlı olsalar da kısa şaftların kırılma ihtimalinin yüksek olduğunu söylemek gerekiyor.
Sürüş tekniği: Engebeli ve taşlık yollarda sürüş yapılması aks kırılmasına yol açabiliyor. Buna bağlı olarak mil ve mafsalların gerilmesi veya aşınması da söz konusu olabilir. Ayrıca darbelerin yanı sıra araca gereğinden fazla yük bindirilmesi akslar üzerinde stres oluşturabilir.

Aks Tamiri Nasıl Yapılır?

Aks tamirine geçmeden önce arızaların nasıl tespit edileceğini bilmekte fayda var. Kaba vites değişimleri, aracın altından sızan gres yağları ve direksiyondan gelen sert titreşimler arızalı bir aksın habercisi olabiliyor. Herhangi bir parçası arızalanmış olan aks ile sürüşe devam etmek tamamen kırılma meydana getirebiliyorr.

Arızalı bir aksın ve ona bağlı bileşenlerin onarım işlemleri problemin ne olduğuna göre değişiklik gösteriyor. Tamirin ilk aşamasında sorunun tespiti ve hasarın boyutu belirleniyor. Hasarlı dingile bağlı tekerlekler çıkarıldıktan sonra arızalı parçalar yenileriyle değiştiriliyor. Tüm bağlantı elemanları ve tekerlekler üretici spesifikasyonlarına göre torklanıyor.

Tamirin son aşamasında ise lastik basınçları kontrol edilerek test sürüşü gerçekleştiriliyor.

Aks Çeşitleri Nelerdir?

Araba aks çeşitleri arka ve ön olmak üzere ikiye ayrılıyor:

Arka aks: Arkadan itişli araçlarda gücü tahrik tekerleklerine aktarma görevine sahip. Diferansiyelde buluşan iki aks milinden oluşuyor. Milin bir ucu diferansiyeldeki aks dişlisine, diğer ucu ise tahrik tekerleklerine bağlı oluyor. Bu tip akslara hareketli aks deniyor. Önden çekişli araçlarda ise arka kısımda sabit akslar kullanılıyor. Modern binek araçlardaki arka aksların neredeyse tümü tekerleklerle birlikte döndüğü için hareketli aks olarak da biliniyor. Yarım serbest, tam serbest yüzücü ve üç çeyrek serbest aks olmak üzere kendi içinde üç çeşidi bulunuyor.
Ön aks: Araçların ön bölümünde bulunan akslar, engebeli yollardan gelen şokların emilmesinde ve direksiyonun döndürülmesinde görev alıyor. Mümkün olduğunca sağlam olması gereken ön akslar karbon veya nikel çeliğinden üretiliyor. Hareketli ve sabit olmak üzere iki türü bulunuyor.