Bağlama Evde Öğrenilir Mi

Gitar caldiktan sonra ud ogrenmek cok daha kolay, ozellikle bazi tellerin nota dizilimi acisindan gitarla olan benzerlikler isi kolaylastiriyor. ama perdesiz enstruman calmamis birisinin kendi kendine ogrenmesi zor diye dusunuyorum. Ozellikle saba gibi bazi makamlardaki komalari falan denk getirmek kendi kendine herhalde zor olur. Ben de gitar calan birisi olarak 1 ay kadar (10 ders) ders almis sonra kendim calismaya devam etmistim. Tavsiye ederim.

gibicibicis

yurt dışında yaşadığım için kurs olasılık dışı maalesef. zeki müren falan dinlemişliğim var ama bir şarkıyı dinleyip makam çıkaramam. makam pek tanımıyorum. bir iki bilindik makam hariç peşrevini çalsan, tanımam sanırım.

olmaz herhalde :(

fayfim

almanya acı vatan.

fayfim

ganıma girme fayfim hocam! efendi-uslu oturuyom şorda.

cigercim burdaykene bana poh yemek düşer aslında ama, gene de edepsizliği ele alacam! (cigercim, affet beni güzelim!)
sana perde lâzım değil. sana nota da lâzım değil. makam zaten gendi arkadan gelecek, istim gibi. hastanenin karşısında tükmük köftesi satan herife kolesistektomi yapmayı öğretir gibi öğretçez udu sana.
sen bana şunu de hele:
sen rûhunu teslim etmeden o okulu bitirdin ni bitirmedin ni?
gene, rûhunu teslim etmeden, o dilde B1'lere, B2'lere vurdun nu vurmadın nı?
nota mota bilmeden akor basıyon nu, basmıyon nu?
ritm atıyon nu, atmıyon nu?
sen cerebellum nedir, ne işe yarar bilin de mi?
senin neye ihtiyacın var biliyon nu? Evvela, çoğiy bi uda ihtiyacın var! Sorduğun soruda beni ennnn alarme eden cümle, 'gidip gendime bi ud alsam' oldu! Sak-kın ha, sak-kın, am-man diyim, dandik bi uda para verme. yoksa ud çalamadığını, çalamayacağını sanırsın. paraya kıy. paran yoksa, para biriktir ve en göt yırtan udu al! mâli deprem olsun kesende, 6 ay gendine geleme, o derece!
ondan sonra ya Kreuzberg'e gidip sor soruştur ya da nete dal, bi yerden bi ûdî bul. Ondan en az bi 3 ders al. 'Nota mota bilmiyom, bana evvel emirde udu akord etmeyi, mızrap tutmayı, mızrabı alttan nası çekeceğimi, nası tremolo yapacağımı görset hacı ağbiy' de ona. Mızrabın sakın dandik olmasın. Mızrap nasıl tutuluru çoğiy öğren. Elinde mızrabı gören, seni Selahattin Altınbaş sansın!

senin önündeki en büyük engel, gitardan geliyo olduğunçün, alaturka ''tavır'' geliştirme sorunu olacak. onu aşabilmen, tavır geliştirebilmen çoğönemli!
misal, şu davar gibi çalacaksan, hiç çalma udu daha iy:

funduszeue.info

YouTube'dan Bayram Coşkuner hocanın taksimlerini hem seyret, hem dinle.
Kalemi sağ elinnen tutuyosan, mızrabı da sağ elinnen tutacan. Nası? Bildim, de mi?
O vakit, klavyeye de sol elinnen basacan. Sol elin, gitarda akor basmaya benzer şekilde, mal gibi basmayacak tele. Durmayacak o telin üstünde. Vibrasyon yapcan, alaturka nağme yapcan. Doğru bastığın sesin üstünde yarım koma tiz, çeyrek koma tiz-pes gidip gelecen.

Misal, şunun 2. dakka, saniyesinde giren Serkan'ın ğıııı hecelerini iy dinne!

funduszeue.info

Ben bu abiyi ilk dinnediğimde, 'Oha lan! Sesinnen ud vibrasyonu veriyo!!!' dediydim. Herif ûdî çıktı la! Çaldığı saz, sesine aksetmiş! Serkan abinin 'Garadeniz uşağı' derkene o -ğıııı hecelerinde yaptığı gırtlak nağmesini udda yapacan işte. Dümdüz bi nota çıkmayacak notayı uzattığında!

This is what I'm talking about:

funduszeue.info

funduszeue.info

Kusana kadar seyret evet seyret bu vidyoları! Bi yandan da dinnersin zaten. Profesyonel bi kulaklıkla dinnersen bek şugar olur!

Mızrabı yukardan aşşaaya vurmak dert değil. Onu aşşaadan yukarı çekmek büyük dert! Ona çalışacan bol bol. Enstrüman öğrenimi cerebral cortex'le başlar. Repetitif hareketler sonucunda, zamanla, subcortical seviyeye iner. Subcortical seviyeye indiğini nerden annarsın? Sol elini seyrettiğinde şaşırıyosan, ordan annarsın. Seyretmeden, düşünmeden çalabilmeye başlamışındır çünkü. Subcortical seviyeye indikten sonra naapacan? Alaturka tavır geliştirecen. Yurdal Tokcan'ı filan pek seyretme. Hakan Ziyagil'i de pek seyretme. Morelmanın bozulmasın. Hasan Cihat Örter'in ud taksimini seyret mesela. Şunu düşün: Herif Berklee mezunu gitar virtüozu. Ama udu da bu tavırla nası çalabiliyo? Demek ki herifin gafada bi switch var, on yapınca batı müziği, off yapınca alaturka çalıyo. Senin gafaya da o switchten taktırt. En baştan itibaren, ben 'alaturka tavırnan çalacam udu!' diye goy gafaya. E peki ne çalacan? 'Fıııış fıııış gayıkçı'dan başla. 'Bak postacı geliyor'la devam et. İstiklâl marşını, üstelik bi de alaturka tavırnan çalmaya başladığında bitmiştir bu iş!

Şunun 2. dakkasında nası 'Neler' diyo? 1. Neler değil, 2. neler. Dikkat buyur. Akıyo de mi? Notayla yazaman o 'Neler'i! Onun gibi akacan işte. Bi notadan öbürüne akacan ve kayacan.

Hergün en az 20 dakka çalış. Yav boğün hiç havamda deelim filan deme! Herrrrgün en az 20 dakka çalış. Öğrenme uykuda gerçekleşir biliyon. Misal, hergün 20 dakka çalışacağına, haftada bi daafe dakka çalıştın. Aynı şey mi? Asla! Niye? Çünkü 6 uykuyu atladın. Tek uykuya talim ettin. Çal uyu, çal uyu, çal uyu. Bi gün gelecek, çal oyna, çal oyna, çal oyna diycem ben sana!

bonus:

funduszeue.info

çarptırmalara ve 'keriz'lere dikkat! ha keza, 'de sol elden çıkan çiyuvvv çiyuvvvlara da dikkat!


(bkz: keriz/@frapan geyik)

bonusun feriştahı:

funduszeue.info

Akh im anuş yarus, inçuu heratsar
Inçuu heratsar oo indzi moratsar
Akh im anuş yarus, inçuu heratsar
Inçuu heratsar oo indzi moratsar


Megı Tiflis, megı Batum, megı Yerevan!

funduszeue.info

Hey yavrum hey!

compadrito

yazının başlarında bi heves verdin abicim, sonlara doğru virtüozleri izleyince direk moralim bozuldu tipik olarak :))

gitardan dolayı sol el sağ el koordinasyonuna alışıklığım var tabi ki. penadan aşağı yukarı vuruşlara da alışık sayılırım lakin mızrap tutuşu tamamen ayrı bir olay. öyle 1 ay falan kurs yapabilecek durumum olsa gram düşünmez hemen başlardım ama anca türkiyeye gittiğimde falan 1 haftada bir iki ders sıkıştırarak kurs alabilirim ötesi olmaz. ah berlinde olsam keşke, istanbuldan farkı yok oranın, istediğin her şey mevcut :))

alaturka tavır konusunda haklısın. batı müziğinden gelip alaturkaya geçiş yapacağım, linkteki gavuru da izledim gerçekten iğrenç duruyor :D öyle çalmak istemem, zamanla tavır oturur sanırım.

ama çok pis kafaya koydum, üniversitede fizyoloji hocamız zehirlemişti bizi ilk. üniversitenin tsm korosuna katılmıştım, adamlar ne güzel çalıyordu. otur dinle. gitar tek olunca daha çok eşlik çalgısı gibi oluyor, kendi kendine oturup çalayım dediğin zaman, o havayı vermiyor bana pek. ney denedim, nefes işini pek beceremedim, aldığım gibi duruyor diyebilirim.

lakin seni duyuruya yeniden sokmuş gibi hissedip vicdan azabı çekiyorum şuanda, görünmüyordun uzun zamandır, yeminini ben bozdurmadım inşallah:))

bi de udla ilgili söylediklerin doğruysa biraz ertelemem lazım sanırım bu işi. şöyle bir baktım, ortalama udlar lira civarında geziyor. benim projem liraya vasat bişey alıp becerebilirsem en gralını almaktı ama?

fayfim

Valla ne yalan sööliyim, senin adını ve ud öğrenmek istediğini görünce dayanamadım, klavyeye gafa göz daldım!
Ama adına yemin demesek bile, lütfen diyetimi bozmiyim, çoğiy gidiyom çünki!

penadan aşağı yukarı vuruşlara da alışık sayılırım

bu bir yanılsama! mızrabın aşşaadan çekilmesi ve muhtelif çarptırma oyunlarının penayla filan bi alâgası yok! bi bilen bul ve ondan öğren. yoksa yannış alışkannıklar edinirsin ve sonra da onnarı terkedemezsin.

'udla ilgili söylediklerin doğruysa' da ne demek? nası bi cümle bu?!?

'benim projem liraya vasat bişey alıp becerebilirsem en gralını almaktı'

ben senin böyle düşünüyor olduğunu adım gibi bildiğim için yazdım onnarı zaten. havaya attığın liraya zerre kadar acımam. havaya savurduğun liraya da zerre kadar acımam. ama neye çok acırım biliyon nu? o dandik udlarla cebelleştikten sonra, 'ı-ıh, ud bana göre değilmiş' der ve vazgeçersin, işte ona çok acırım. çünkü sana o lafı ettirecek olan şey, işte o dandik udun ta kendisi olur.
alışmadık götte don durmaz ya, dandik udda da akord durmaz! duyuruda hjarteblad mı ney, ööle bi abi var. Rus Dili Edebiyatı'nı kazandı, kaydoldu, iki hafta girdi derslere, sonra da, bütün ders kitaplarını bahçede yaktı ve bıraktı o bölümü lan! ahan da o dandik ud, sende de ayyyynen o duyguyu yaratır. ud sesi duyunca ikrah gelir, Emedur iğne olmaya gidersin.

haa, bana inanmıyon nu? dene de gör ebeninkini istersen.

alaturka tavır zamannan filan oturmaz. sen başta temeli çok sağlam atmalısın. udu eline ilk aldığın andan itibaren, ilerde bi gün o tavırnan çalmayı gafaya goymuş olmalısın. sana ilk saat dersini, alaturka tavırla çalabilen bir ûdî vermeli. sonra o vidyolara baka baka, başka vidyolar bula bula, seyrede seyrede gitmelisin. yoksa gendini, o sığır gibi ud çalıyoken bulursun. ud çaldığını sanırsın, ama dinneyenner gülümsemez bile. mal gibi bakar ööle.

o virtüozların vidyolarını, morelmanın bozulsun diye komadım ben oraya. tavır gör diye kodum.
o adamlar, 40 sene boyunca, ud yemiş, ud içmiş, ud teneffüs etmiş, udla yatmış, rüyasında ud görmüş ve nerdeyse banyoya udla girmiş adamlar. yalan olmasın ya da ayıbolmasın, adını yazmiyim şindi, ünlü ûdîlerden birinin karısı 'Şu udunu aldığın kadar almıyon beni kucaana!' diye sitem edermiş. bizim virtüoz olmak gibi iddiamız yok. bizim derdimiz, kendimizi eğlendirebilecek ve yanında da sesimizle eşlik edebilecek kadar,

Bir zamannar maziye bak, ne kadar şendik'i çalabilmek, hüzzam taksimi andırır bir gezintiye çıkabilmek.

Bottom line: Para biriktir ve en göt yırtan udu al. 2 bin liralık uddan da hayır gelmez sana. onu da söylemiş oliyim.

compadrito

Eyvallah hocam. Inşallah bir 5 sene sonra karşılıklı tıngırdatabiliriz udları:) kafama koydum, öprenecem bu meredi. Hiç ayrılamamm derkennn kavuşmakk hayaaaaaal oolduu

fayfim

Yalnız liralık Ud da kesmez diyorsun kalbimi kırıyorsun :(

fayfim