Kadınlarda Emeklilik Prim Gün Sayısı Ne Kadar

EYT; açılımı emeklilikte yaşa takılanlar demektir. EYT sorunu yılında yürürlükte olan Sosyal Sigortalar Kanununda yapılan değişiklikle ortaya çıktı. Bu yasal değişliğin temel amacı erken yaşta emekli olma imkanının etkilediği sosyal güvenlik sistemini düzeltmekti. EYT kanun değişikliğiyle 8 Eylül &#;dan önce sigortalı olanların emekliliği hak etme koşulları değişti. Bu tarihten sonra emekliliğe hak kazanmak için sigortalılık süresi ve prim gün sayısının yanında yaş şartı da geldi. Yasa değiştirilmeden önce, emekli olabilmek için sigortalılık süresi ve prim gün sayısındaki koşulların karşılanması yeterliydi. Değişiklik öncesinde kadınlarda 20; erkeklerde ise 25 yıl sigortalılık süresi ve gün prim şartını yerine getirenler emekli olabiliyordu. Değişiklikten sonra ise kademeli olarak yaş ve prim gün sayısı arttırıldı. Son halinde ise prim ödeme gün sayısı işçilerde (SSK) , esnaf ve çiftçilerde (Bağ-Kur) ise &#;e çıkartıldı. Yaş şartı ise kadınlarda 58, erkeklerde 60 olarak emeklilik yaşı belirlendi.

Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) konusu uzun süredir Türkiye’nin gündeminde olan ve çözümlenmeyi bekleyen bir sorun halindeydi. Sorunun giderilmesi adına yapılan yoğun çalışmaların ardından EYT ile ilgili düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, günü Resmi Gazete&#;de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Artık yılı öncesinde sigorta girişi olan kişiler yaş şartına bakılmaksızın emekli olabilecek. EYT yasasının yürürlüğe girmesi sonrası prim ve sigortalılık süresi tamam olan 2,25 milyon vatandaş bulunuyor. Bu vatandaşların 1,6 milyonu Mart ayında başvurusunu gerçekleştirdi. Artık emekli maaşı almayı bekliyorlar.

EYT’nin tam olarak açılımının; “Emeklilikte Yaşa Takılanlar” olduğunu birçok kişi zaten biliyor. Bu yazımızda; emeklilikte yaşa takılanlar hakkında en çok sorulan sorulara cevap vermek ve EYT konusunu tam olarak anlamanızı sağlamak istiyoruz. EYT nedir? EYT sorunu nasıl ortaya çıktı? EYT kimleri kapsıyor? EYT ne zaman çıkacak? Emeklilikte yaşa takılanlar ile ilgili son durum nedir? EYT&#;lilerin beklediği kanun TBMM&#;de kabul edildi. Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ile ilgili sürecin nasıl işleyeceğini merak ediliyor. Son 10 yıldır süren EYT mücadelesi mutlu sona ulaşırken; ilk maaşlar ne zaman alınacak, başvurular ne zaman yapılacak, EYT Resmi Gazete&#;de yayımlandı mı gibi detaylar da merak ediliyor. İşte EYT süreci ve EYT düzenlemesi ile ilgili tüm gelişmeler.

Emeklilikte Yaşa Takılanlar &#; EYT  Nedir?

EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) terimi, Türkiye&#;de emeklilik yaşını ve şartlarını etkileyen sosyal güvenlik reformlarından etkilenen bir grup insanı ifade eder. &#;dan önce çalışmaya başlayan ancak &#;da yapılan sosyal güvenlik yasası değişikliği nedeniyle emeklilik yaşı ve prim gün sayısı açısından olumsuz etkilenen bu kişiler, EYT olarak halk arasında biliniyor. 8 Eylül tarihinden önce sigortalılık süresini ve prim gününü tamamlayan çalışanlar emekli olabiliyordu. Ayrıca yaş şartı yoktu. Sosyal Sigortalar Kanununda yapılan değişiklik ile bu iki kriterin yanına bir de yaş şartı eklendi. Bu şekilde ’da yürürlükte olan Sosyal Sigortalar Kanunu’nda yapılan değişiklikle emekli olma yaşı değişti.

Sosyal Sigortalar Kanununda değişiklik öncesinde;

• Kadınlarda 20 yıl,
• Erkeklerde ise bu değişiklik öncesi gün prim şartı ve 25 yıl sigortalılık süresi yeterliydi.

gün prim yaklaşık olarak 13 buçuk yıla denk düşerken 18 yaşında çalışmaya başlayan bir kadın 38, 18 yaşında çalışmaya başlayan bir erkekse 43 yaşında emekli olabiliyordu.

1 Ocak doğumlu, 1 Temmuz ’te ilk kez sigortalı işe başlayan bir erkek işçi, çalışmaya başladığı dönemde yürürlükte olan kanun gereği prim gününü ve 25 yıl sigortalılık süresini tamamladıktan sonra emekli olabiliyordu. İşçi; 25 yıllık sigortalılık süresini tamamladığı 1 Temmuz tarihinde, prim günü ödemesini de tamamlandıysa 47 yaşında emekli olabiliyordu. Fakat yılında yapılan Sosyal Sigortalar Kanununda değişikliğiyle aynı işçi gün prim ödeme, 55 yaş ve 25 yıl sigortalılık şartlarını yerine getirdiği takdirde emekli olabiliyor. Yıl bazında hesaplanırsa işçinin emekliliği 8 yıl ileriye ötelendi gün fazladan prim ödemesi gerekti.

8 Eylül tarihinde sayılı Kanun ile birlikte kadınlarda emeklilik yaşı 58, erkeklerde 60 oldu. yılına gelindiğinde ise ilk kez sigortalı olarak işe başlayacaklar için sayılı Kanun ile emeklilik yaşı 65’e yükseltildi. Yani artık 65 yaşına kadar emeklilik için beklemek gerekecek.

Emeklilikte Yaşa Takılanlar – EYT Kimleri Kapsıyor?

Emeklilikte yaşa takılanlar – EYT; sigorta başlangıç tarihi 9 Eylül ’dan önce olanları ve emekli olmak için gereken prim günü ve sigortalılık süresi şartını sağlamış olsa bile yaşı yeterli olmayanları (yaşından dolayı emekli olamayanları) funduszeue.infoerine ” EYT mağduru” diyen vatandaşlar yaş şartından dolayı emekli olamıyor. Sosyal Sigortalar Kurumu verilerine göre Türkiye’de yaklaşık 6 milyon kişinin EYT mağdurudur.

En net tanımla emeklilik sigortası girişi 8 Eylül tarihinden önce olan kişiler EYT kapsamında yer alıyor. EYT sebebiyle emeklilik tarihleri ötelenen yani yaş şartına takılan kişiler, yılında yapılan değişikliğin geçmişe dönük uygulamasının kaldırılmasını talep ediyor. Yani öncesinde çalışmaya başlayanlar, prim gün sayılarını ve sigortalılık sürelerini doldurduklarında yaşlarına bakılmaksızın emekli olmak istiyor.

EYT’den Önce Olan Kadınlar Ne Zaman Emekli Olabilir? (Sigorta Başlangıcı 8 Eylül Tarihinden Sonra Olan)

Emekli olmak için herkesin belirli gün prim ödemesi, sigortalılık süresi ve yaşı beklemesi gerekir. 8 Eylül ile 30 Nisan tarihleri arasında sigorta girişi olan kadınlar 58 yaşını doldurma, gün prim ödeme şartıyla emekli olabilir. Bir diğer alternatif ise gün prim ödemesi, 25 yıl sigortalılık süresi ve 58 yaşını doldurmuş olmak şartı aranır.

1 Mayıs tarihinden sonra sigortalı olan kadınlar ise gün sigorta prim ödemesi ve 58 yaşını doldurmuş olma şartını tamamlaması durumunda emekli olabilir. iş günü prim ödemesinin yılının sonuna kadar yapılması gerekir. Aksi takdirde çalışan kadın emeklilik yaşı kademeli olarak artar ve kişinin emekli olması için doldurması gereken yaş artar. Erken emeklilik yaşı kadınlar için sigortalılık süresine ve prim gününe bağlı olarak değişebilir.

EYT’den Önce Olan Erkekler Ne Zaman Emekli Olabilir? (Sigorta Başlangıcı 8 Eylül Tarihinden Sonra Olan)

tarihinden sonra sigortalı olarak çalışmaya başlayan erkekler, prim günü ödeme yapma ve 60 yaşını doldurma şartlarını birlikte sağlamaları durumunda emekli olabilir. Üstte belirttiğimiz kadınlarda olduğu gibi yılının sonuna kadar prim günü ödemesinin tamamlanması gerekir. Erkeklerde emeklilik yaşı kadınlara göre farklıdır. Sigorta başlangıç tarihi 8 Eylül ile 30 Nisan tarihleri arasında olan erkekler 60 yaşını doldurma ve gün prim ödeme şartlarını yerine getirdikleri takdirde emekli olabilir. Ya da 60 yaşını doldurma, prim günü ödeme yapma ve 25 yıl sigortalılık süresini tamamlama şartları ile emekli olabilirler.

EYT Başvuru Şartları Neler?

EYT kısaca emeklilikte yaşa takılanları ifade ediyor. 8 Eylül tarihine kadar çalışanlar, prim günü ve sigortalılık süresi şartlarını sağlayarak emekli olabilirken, kanunda yapılan değişiklikle mevcut kriterlere yaş şartı da eklendi. Bu durum da EYT sorununu yani “Emeklilikte yaşa takılanlar” sorununu ortaya çıkardı. Buna göre sigorta başlangıcı 9 Eylül öncesinde olanlar EYT kapsamına giriyor.

Emeklilik yaşı düşecek mi, sorusunun yanıtı aslında EYT Kanunun asıl konusudur. Yaş şartı düşerse eski şekilde emekli olabilecekler. EYT &#; Emeklilikte yaşa takılanlar bu kanun düzenlemesini bekliyor. EYT başvuru şartları şunlardır:

• 8 Eylül tarihinden önce sigorta kaydının bulunması,
• günlük prim ödemesinin tamamlanması,
• Kadınlar için 20, erkekler için 25 yıl sigortalılık süresinin dolması gerekir.

EYT Emekli Maaşı Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Emeklilik yaşı hesaplama için prim günü, sigortalılık süresi hesaba katılır. Yeni yapılan düzenleme ile sigortalılık süresi ve prim günü göz önüne alınacaksa da sigortanızın başladığı tarih de önemlidir. Sigortanızın başladığı tarihe göre yaş, sigortalılık süresi ve prim günü ödemesi değişkenlik gösterir. Emeklilikte yaşa takılanlar için maaş hesaplamasında 3 döneme ayrılır. Bunlar;

• yılı öncesi
• – yılları arası
• yılı sonrası

Bu üç dönemdeki hesaplamalar yapıldıktan sonra EYT için maaş hesaplaması yapılır. Yani emekli maaşı hesaplaması, çalışanın sigortalılık dönemindeki tüm kazançlar dikkate alınarak hesaplanır. Bu hesaplama üzerinden alacakları maaş belirlenir.

EYT İçin Nereye Başvurulur?

EYT Maaş Hesaplamalarında Dikkate Alınacak Kriterler Neler?

EYT maaş hesaplaması yapılırken aşağıdaki kriterler dikkate alınır:

• İşçinin aylık kazancı,
• İşçinin çalıştığı yıl,
• İşçinin yaşının dolmasını beklerken ödediği fazladan prim miktarı,
• Çalışanın çalışma süresine ara verip vermediği,
• Çalışma süreleri, etkenleri göz önüne alınır.

Emeklilikte Yaşa Takılanlar Ne Zaman Emekli Olacak?

EYT konusunda merak edilen sorulardan biri de emeklilikte yaşa takılanlar ne zaman emekli olacak, sorusudur. Emeklilikte yaşa takılanlar, emekli olma şartlarını yerine getirdikleri takdirde başvuru tarihinden itibaren hızlıca emekli olabilir. Prim günü ve sigortalılık süresini doldurmayanlar öncelikle bu şartları yerine getirmeleri gerekir. Bu şartları yerine getirenlerde şartı yerine getirdikleri tarihten itibaren emekli olabilirler.

EYT için askerlik borçlanması da hesaba katılır. Eğer askerlik sigorta tarihinden önce yapıldıysa, borçlandığınız gün kadar işe giriş tarihi de geri çekilir. Erkekler askerde geçirdikleri günleri satın alarak prim günlerine ekleyebilir. Fakat yapılan düzenlemeyle askerlik borçlanması EYT kapsamında yer almazsa sigortalı çalışanlar ödedikleri borçlanma tutarını geri alabilir. Ancak askerlik borçlanması ile ilgili henüz netleşen bir durum söz konusu değil.

EYT İle Emekliliğe Ayrılan Kişi Aynı İş Yerinde Tekrar Çalışmaya Başlayabilir Mi?

EYT kapsamında emekli olanlar aynı işyerinde çalışmaya devam edebilir. EYT kapsamında emekliliğe hak kazananlar emeklilik maaşından faydalanabilmek adına çıkışını talep edebilmekte, emeklilik maaşının bağlanmasının ardından ise tekrar aynı iş yerinde işe girişini isteyebilmektedir. Burada önemli olan, işveren ile EYT kapsamında olup çıkışını isteyen çalışanın tekrar işe başlama konusunda işveren ile işçinin anlaşmasıdır. İşverenin bu noktada, çıkışını yaptığı çalışanı EYT’li olduğu için tekrar işe başlatmak gibi bir kanuni yükümlülüğü bulunmamaktadır. Öte yandan, EYT nin düzenlendiği yeni kanunda emekli olduktan sonra aynı iş yerinde 30 gün içinde tekrar işe başlayan bütün sigortalılar içinse işverene %5 destek primi verileceği hüküm altına alınarak işverenleri çalışanları tekrar işe almaları için de bir teşvik yaratılmıştır.

EYT’li çalışanın emeklilik maaşından faydalanabilmesi adına işten çıkışı ardından işe tekrar girişi yapılmışsa, söz konusu işe başlama artık “yeni bir iş sözleşmesi” kapsamında değerlendirilecektir. Böylece, taraflar arasında ücret miktarı için yeniden bir pazarlığın başlayacağı düşünülebilir. Burada, EYT’lilerin çalıştıkları işin karşılığı alacakları ücretin brütten nete düşeceğini ve sosyal güvenlik destek primi kesintisinin uygulanacağını belirtmek gerekir. Diğer taraftan hakkında henüz yasal bir düzenleme bulunmadığı gibi emsal karar da bulunmadığından, yeniden işe başlayacak çalışan &#;kıdeminin değişmediğini&#; ileri sürerek maaşının düşürülmemesi gerektiğini ileri sürebilecektir.

EYT’linin Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanmalıdır?

EYT’li çalışan eğer aynı iş yerinde çalışmaya devam edecek veya etmeyecekse kıdem tazminatı ödenmesi gerekir. Yani artık kişinin iş sözleşmesi sona erecektir. Fakat, çalışan aynı iş yerinde çalışmaya devam ederse işverenle anlaşarak kıdem tazminatını daha sonra almayı kabul edebilir. Bu ihtimalde, çalışan, tekrar işe girişi yapıldıktan sonra  kıdem tazminatına hak kazanacak bir sebeple iş yerinden ayrılıyorsa, EYT çıkışında hak kazandığı da dahil 2. Çıkış tarihi itibarı ile hak kazandığı toplam kıdem tazminatını alır. Tam tersi, çalışan daha sonraki tarihte kıdem tazminatını hak edecek bir nedenle işten ayrılmıyorsa sadece EYT ile çıkış tarihinde kazanmış olduğu kıdem tazminatına hak kazanır.

EYT kapsamında emekli olan çalışanın, aynı işyerinde çalışmaya devam etmesine rağmen kıdem tazminatını aldığı ihtimalde ise kıdem sıfırlanır ve dolayısıyla kıdem tazminatı ödenen emeklilikten önceki çalışma süresi, ikinci çıkışta dikkate alınmaz. İşçi ile işveren anlaştığı müddetçe kıdem tazminatının taksitle ödenebilir. Hatta, kıdem tazminat borcunun taksitle ödenmesi konusunda yapılan anlaşmada aksi öngörülmemişse, kural olarak, işçinin faiz talebinden vazgeçtiği kabul edilir. Ancak, bu sonuç işverenin taksit anlaşmasına uygun hareket etmesine bağlıdır.

İşveren EYT Kapsamında Emeklilik Hakkını Kazanan Kişileri İşten Çıkarabilir mi?

EYT kapsamında emekli olan kişileri işveren işten çıkaramaz.  İş Kanunu’nun veya maddesinde yer alan iş sözleşmesinin işveren tarafından geçerli veya haklı neden ile fesih halleri arasında emeklilik olgusuna yer verilmemiştir. Yani emeklilik iş sözleşmesini işveren tarafından fesih hakkı veren bir durum değildir.

Öte yandan, EYT şartlarını sağlayan çalışanının emekliye ayrılabilmesi için bunu SGK’ya bildirmesi gerekmektedir. Diğer bir deyişle, emeklilik ve emekliliği elde etmek için fesih talebi çalışanın talebi üzerine gerçekleşmektedir. Dolayısıyla, EYTkapsamında emeklilik şartlarını yerine getirmiş olmasına rağmen, emekli olmayarak çalışmayı tercih edecek personel, işveren tarafından salt emeklilik şartlarını yerine getirdiğinden bahisle işten çıkmaya zorlanamayacaktır.

Resmi Gazete EYT

öncesi ilk defa sigortalı olanların emekli aylığına hak kazanmasında yaş şartını kaldıran düzenleme TBMM Genel Kurulunda kabul edilmiştir. Söz konusu kanun Resmi Gazetede yayımlanıp yürürlüğe girmiştir. E Devlet veya doğrudan başvuru yolu ile SGK&#;dan aylık talebinde bulunulabilir. Konuya ilişkin kanun Resmi Gazetede yayımlanıp yürürlüğe girmeden yapılan bu taleplere istinaden SGK aylık bağlama işlemi yapılması yasal olarak mümkün değildir. Tüm süreçler tamamlanıp Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdikten sonra SGK&#;dan aylık talebinde bulunulması halinde aylık bağlama işlemleri en kısa sürede sonuçlandırılacaktır.

TBMM’de kabul edilen kanun ile 8 Eylül tarihinden önce sigortalı çalışmaya başlayanların emekliliğinde yaş koşulu kaldırıldı. Söz konusu tarihten önce çalışmaya başlayanlardan, yaş dışındaki koşulları sağlayanlar hemen emekli olabilecekler. EYT’li SSK’lılarda – prim günü ve kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi aranacak. BAĞKUR’lu ve Emekli Sandığı’na tabi erkekler , kadınlar prim gününü tamamlayarak emekliliğe hak kazanacaklar.

EYT&#;lilere Müjde Meclis&#;te

Milyonlarca vatandaşı yakından ilgilendiren EYT ile ilgili Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin açıklama tarihi verdi. Çalışmaları tamamlanan EYT’nin Ocak ’te yürürlüğe gireceğini açıkladı. Bakan Bilgin’in verdiği bilgiye göre, staj ve çıraklık dönemi EYT kapsamında yer almayacak. EYT son dakika haberlerinde Emeklilikte yaşa takılanlar için yapılacak EYT Kanun teklifi taslak metninin bu hafta içinde () netleşerek TBMM&#;ye gelmesi bekleniyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Kabine Toplantısı sonrası EYT çalışmasının Meclis&#;e geleceğini açıkladı. EYT&#;de henüz yasalaşma gerçekleşmediği için emeklilik başvuruları da başlamadı. Öte yandan SSK&#;lılar için , Bağ-Kur&#;lular için de gün primle emeklilik formülü en çok merak edilenler arasında yer alıyor.

EYT’lilerin merakla beklediği yaş, prim gibi detaylar da netleşmeye başladı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca hazırlanan taslak metinde yaş sınırı bulunmuyor. Üstte belirttiğimiz şartları tamamlayan kişiler EYT kapsamında emekli olabilecek. Sigorta başlangıcı 9 Eylül tarihinden önce olanlar EYT&#;li (emeklilikte yaşa takılan) sayılıyor. EYT&#;li sayılmak için sigorta başlangıcı 9 Eylül tarihinden önce olup, emeklilik için gereken yaş dışındaki sigortalılık süresi ve prim günü şartlarını sağlamış olmak gerekiyor.

EYT meclis gündemi kanun telifi olarak tarihinde sunuldu. Teklifte;

• 4 Madden oluşan kanun teklifimiz ile tarihinden önce sigorta girişi olanlarda yaş şartını kaldırıyoruz. Kadınlar 20 yıl, erkekler 25 yıl sigortalılık süresini ve prim gün sayısını dolduran emeklilik hakkını kazanabilecek.
• Emekli olup da 10 gün içinde aynı işyerinde işine devam eden emekliler için yüzde 5 sigorta teşviki sağlanacak. Taşerondan işçi kadrosuna geçenler için zorunlu emeklilik kaldırılıyor.
• öncesi sigorta girişi olanların başlangıca göre pirim gün sayısı kademeli olarak ila gün arasında değişiyor. Düzenleme ile yaş şartı kalkıyor, kadınlar 20,erkekler 25 yıl sigortalılık süresi ve ila arası değişen prim gün sayısını doldurmaları gerekiyor.

tarihinde EYT mecliste kabul edilerek yasalaştı. EYT&#;nin Resmi Gazete&#;de yayınlanmasından sonra kurum aylık talebi başvurularını alacak. EYT Resmi Gazete&#;de yayınlandı.   Mart ayında emeklilik başvurusunu yapan tüm EYT&#;liler 1 Nisan&#;dan itibaren tüm hak edişlerini alacak. Maaşı bağlanan EYT&#;lilerin emekli maaşı ödemesi erkenden yapılacak ve Ramazan Bayramı ikramiyesi ile birlikte verilecek. Emekli maaşı ve bayram ikramiyesi için ödeme takvimi açıklandı. Öte yandan en düşük emekli maaşı alan bir EYT&#;li ilk maaşı dahil 20 bin TL&#;nin üzerinde ödeme alacak. Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na eklenen geçici maddeye göre 8 Eylül ve öncesinde işe girenler düzenlemeden yararlanacak. Herhangi bir yaş sınırının yer almadığı düzenlemede, prim günü ve sigortalılık süresi şartlarını taşıyanların aylık alabileceği belirtildi.