Çana Göre Harf Notu Hesaplama

Türkiye’ de bir çok üniversitede kullanılan ve bir not sistemi olan Çan Eğrisi sistemi Nedir? Üniversiteye yeni girecek öğrencilerinde merak ettiği Çan Eğrisi Hangi Üniversitelerde var? Ayrıca araştırılanlardan biri de Çan Eğrisinde Herkes Geçebilir mi? Gelin birlikte tüm merak edilenleri öğrenelim…

Üniversitede Çan Eğrisi Nedir?

Genel olarak bir çok üniversite de kullanılan bir not sistemi olan Çan Eğrisi, göre notlar öğrencinin bireysel notlarından ziyade daha çok sınıfın genel olarak sahip olduğu not ortalamasının alındığı not sistemidir. Çan eğrisi klasik puanlama sisteminin aksine farklı ve daha zorlu bir not hesaplama sistemi olarak da bilinir. Çan eğrisi sisteminin kullanılmasındaki asıl amaç dersi alan öğrencilerin kendi aldıkları notlara göre değil, o dersi alan tüm öğrencilerin gösterdikleri performansa göre alınan ortalama ile değerlendirilmesidir.

Öğrencilerin notları çan eğrisinde hesaplanırken sınıfta ki tüm öğrencilerin sınavdan aldığı notlar hesaplanıp bu hesaplanan notların ortalaması alınarak Çan Eğrisi bulunur. Tüm sınıfın ortalaması sonucunda ortaya çıkan rakama ”CC” harfi verilir ve diğer harfler standart sapmaya göre belirlenir. Böylelikle dersten kalmanıza sebep olacak puan dilimleri de belirlenir. Fakat öğretim görevlisi çan eğrisi sistemine dilediği gibi karışabilme hakkına sahip olduğu için kalma puanının yüksek olması durumunda bunu insiyatifine bağlı olarak aşağı çekme hakkına da sahiptir.

Çan Eğrisi Not Nasıl Hesaplanır?

Çan eğrisi not sistemi normal sınav not sisteminden farklı bir hesaplama sistemine sahiptir. Bir dersten aldığınız geçme puanı diğer derste bambaşka olabilir. Çan eğrisinde ilgili dersin hocasının inisiyatifi de oldukça önemli. Çan eğrisinden sahip olunan sınıf ortalamasının 50 olduğunu varsayalım. Fakat ilgili akademisyen bu notu 70’e çıkarabilir. Kulağa sinir bozucu gelse de zaten bu sık sık yaşanan bir durum olarak görülmüyor.

Standart sapma genel olarak akademisyen tarafından belirlenen bir özellik olduğu için net bir şekilde hesaplama yapmak maalesef pek mümkün değil. Standart sapmayı 5 aldığımızı varsayalım ve sınıfın ortalamasını da 50 olarak alalım. Bu şekilde sonuç aşağıdaki gibi olacaktır.

• 50 – 54,99 puan aralığı CC
• 55 – 55,99 puan aralığı CB
• 60 – 64,99 puan aralığı BB
• 65 – 69,99 puan aralığı BA
• ​70 ve 70 puan üstü ise AA olarak değerlendirilecektir.

Farklı bir şekilde tekrar anlatacak olursak;

(HBN*– Sınıfın HBN ortalaması) / Standart sapma) formülüyle aldığınız notlar Z Standart Notuna ve Z standart notları da (T=10Z+50) formülüyle T Notuna dönüştürülecek. Hesaplanan T Notu (TSkor), yeni notunuz olacak.

(*HBN=Ham Başarı Notu=Vize ve Final ağırlıklı ortalamanız)

Çan Eğrisinin Avantajları ve Dezavantajları

Çan eğrisi sisteminin avantajları:

• Yapılan bir sınav çok zor olduğu zamanlarda genel sınıf ortalaması düşük olacağı için çan eğrisinden alınan bir ortalama düşük alan birçok öğrencinin işine yarayacaktır
• Sınıf ortalaması düşük olduğunda öğrenciler 40 puan aldığında bile CB harf notu ile geçmiş sayılabilir
• Sınavlarda genel olarak AA almak çok kolay değildir ortalama 90 puan ve üzerinde AA almaya hak kazanırsınız. Fakat çan eğrisinin aktif olduğu durumlarda 65 puanla bile AA harf notu alabilirsiniz
• Akademisyenler çevresel faktörlerde veya sınav esnasında oluşan olumsuz durumları çan eğrisinde olumlu bir faktör olarak kullanıp barajı düşürebilir. Bu durumun akademisyenin inisiyatifine kalmasıyla birlikte düşük baraj genel olarak öğrencilerin dersten geçmesini kolaylaştıracaktır

Çan eğrisi sisteminin dezavantajları:

• Çan eğrisinin negatif bir etkisi olarak sınıf ortalamasının yüksek olduğu durumlarda 80 puan alsanız dahi harf notunuz düşük olabilir hatta sınıfta kalma durumuna bile düşebilirsiniz
• Çan eğrisinde ortalama dışı çok yüksek veya çok düşük alan öğrenciler arasında sınıf içi rekabet yükselebilir
• Çok fazla yaşanmaması ile birlikte çan eğrisi sınıf öğrencilerinin birbirlerine karşı temkinli davranıp not saklama vb. olumsuz durumların yaşanmasına sebebiyet verebilir.

Bütünleme BÜT Sınavı Nedir?

Bizi Takip Edin:Öğrenci Gazetesi

BAĞIL DEĞERLENDİRME BİLGİLENDİRME DOKÜMANI

Üniversitemizde tüm ön lisans ve lisans programlarımızda başarı notlarının hesaplanmasında birçok üniversitede kullanılan bağıl değerlendirme sistemi kullanılmaktadır. Bağıl değerlendirme sistemi, bir öğrencinin başarısının, dersteki diğer öğrencilerin başarı düzeylerine göre değerlendirilmesidir. Bu yöntemin kullanılmasındaki temel amaç, belirli bir dersi alan öğrencileri 100 puan üzerinden aldıkları mutlak notlara göre değil, o dersi alan grup içinde gösterdikleri performansa göre değerlendirmektir. Bir öğrencinin sınıf ortalamasına göre nerede konumlandığının hesabı istatistiksel yöntemler kullanılarak yapılmaktadır.

Bu sistemi sizlere anlatabilmek için öncelikle ham başarı notunun anlatılması gerekir;

Ham Başarı Notu (HBN): 100 puan üzerinden öğrencinin bir dersten yarıyıl içi faaliyetleri ve yarıyıl sonu sınav notlarından hesaplanan ağırlıklı nottur. Daha detaylı anlatacak olursak;

Öğretim elemanının yapılan sınavlara verdiği ağırlık oranlarına göre alınmış olunan vize, ödev, quiz vb. notlar ile final notları ortalamasının toplamıdır. Örneğin ağırlığı %40 olan ara sınav ve ağırlığı %60 olan final sınavları için bir derse ait notlar sözgelimi vize için 70 ve final için 80 olsun. Bu durumda HBN, 70’in %40’ı olan 28 ile final notu olan 80’in %60’ı olan 48 toplanarak elde edilen 76 olarak hesaplanır.  

Burada dikkat edilmesi gereken diğer bir hususta bağıl değerlendirmeye katılma limitidir. Ham başarı puanı 35 altı olan veya final notu 35 altında olan öğrencilere doğrudan FF notu verilir. Bu durumdaki öğrenciler ve devamsızlıktan kalan öğrenciler bağıl değerlendirmeye katılmazlar. Bu sayede türdeş bir grup üzerinden hesaplama yapılması sağlanır. Bir sınıfta dersi alan öğrencilerden bağıl değerlendirmeye katılan öğrenci sayısı 8 ve altında ise ham başarı puanı mutlak değerlendirme tablosuna göre harf notuna dönüştürülür.

Bir derste Bağıl Değerlendirmeye katılan öğrenci sayısı 9 ve üzerinde ise; bağıl değerlendirmeye katılan öğrencilerin ham başarı notları, sınıfın başarı düzeyine göre yeni aralıklar belirlenerek harf notuna dönüştürme işlemi uygulanır. Örneğin ham başarı notu 90-100 arasında olan hiçbir öğrenci olmasa bile bu sistem ilgili dersteki en yüksek aralığa göre AA notunu tayin edecektir.  

Bağıl değerlendirmenin avantajını bir örnekle açıklayacak olursak;

Bir bölümde A dersi okutuluyor olsun. Örneğin A dersindeki en başarılı öğrencinin ham başarı notu 70 olsun. Mutlak değerlendirme yapılacak olsa bu öğrencinin notunun harf notu karşılığı CC olur. Dolayısıyla daha düşük not alan öğrencilerden sözgelimi 69 alan bir öğrencinin harf notu da DC olacaktır. Yani sınıfın geri kalanı CC den düşük notlar alacaktır. Görüldüğü gibi mutlak değerlendirme yapıldığında sınıftaki en başarılı öğrenci dahi CC gibi ortalama bir notla dersi geçebilmektedir. Bağıl değerlendirme sisteminde ise bu sınıfın başarı düzeyine göre yeni bir tablo oluşturmak suretiyle en uygun dağılımı yaparak adil bir puanlama yapılmaktadır. Bu şekildeki bir sınıfın dağılımında mutlak tablosuna göre kalan bir öğrenci bağıl değerlendirmede geçebilecektir.

Tabii bu durumda öğrencilerin aklına şu soru gelebilir, ya sınıf ortalaması çok yüksek olur da geçer not alacağım dersten kalır duruma gelirsem? Bu kısım çok önemli; Öğrencinin bağıl değerlendirme uygulanarak alacağı not, mutlak değerlendirme ile alabileceği nottan düşük olamaz. Örneklendirecek olursak ham başarı notu 70 olan bir öğrenci, sınıf ortalaması çok yüksek dahi olsa CC notundan düşük bir harf notu alamaz. Bu uygulama ile öğrencilerimizin herhangi bir mağduriyet yaşamaları da engellenmiş olmaktadır.

Daha detaylı bilgi almak isteyen öğrencilerimiz Üsküdar Üniversitesi Bağıl Değerlendirme Yönergesini inceleyebilirler.

Mutlak DeğerlendirmeTablosu

Uludağ Üniversitesi Senatosu’nun 03.09.2015 günü aldığı karara göre, Önlisans ve Lisans Öğretim Yönetmeliğinin 32. Maddesi çerçevesinde Ara Sınav ve Yarıyıl Sonu Sınavlarına ilişkin değerlendirme kriterlerinde bazı değişiklikler yapılmıştır.

Buna göre;

1. Ara Sınav notunun ağırlığı %40 – Yarıyıl Sonu Sınav (veya Bütünleme Sınav) notunun ağırlığı %60 olarak belirlenmiştir. Yani vizenin %40’ı finalin (veya Bütünlemenin) ise %60’ı alınarak ham not hesaplanacaktır.
2. Daha önce 40 olan başarı notu alt sınırı 50 olarak belirlenmiştir. Yani öğrencinin dersi geçebilmesi için vize ve final not ortalamasının (ham notu) en az 50 olması gerekmektedir. Madde 1’deki şekliyle hesaplanan ham not 50 ve üstü olmalıdır.
3. Yarıyıl Sonu Sınavında alt limit 40 puana çıkarılmıştır. Yani öğrencinin vizesi ne olursa olsun finalden en az 40 ve üstü alması gerekmektedir. Örneğin vizesi 100 olan bir öğrencinin finali 39 olduğunda (ham notu 100*0,40+39*0,60=63,40 olmasına rağmen) öğrenci dersten kalacaktır. Bu durumda bağıl değerlendirme sisteminde öğrencinin harf notu FF olacaktır. Öğrenci sayısı 20’nin altında olan dersler olduğunda da dersin hocası el yordamıyla sisteme FF girecektir.
4. Bağıl değerlendirmeye alınamayacak sayıda (20 öğrenci altında olan) öğrencisi olan dersler için harf notları dersin hocası tarafından yukarıdaki kriterler çerçevesinde belirlenecektir. Burada harf notları istenirse aşağıdaki tablo temel alınarak, istenirse de hoca kanaati çerçevesinde belirlenebilir.

      5. İşyeri Eğitimi I ve II, Yakın Savunma I ve II, Etkili ve Güzel Konuşma, Beden Eğitimi ve Fiziksel Gelişim I ve II gibi dersler için Sayısal Not, Harf Notu ve Ağırlık Katsayıları

          aşağıdaki tabloya göre değerlendirilir.