Ferritin Yükselten Besinler

Demir eksikliği, alyuvar hücrelerinin üretiminin azalmasına, organlardaki oksijen miktarının ise azalmasına sebebiyet verir. Genel olarak insanlar tarafından çok fazla önemsenmeyen bu rahatsızlık öyle ciddi hastalıklara sebebiyet verir ki ileri seviyede olduğu durumlarda hamile kalamamak gibi problemlere bile neden olabilir. Peki, Demir eksikliği belirtileri nelerdir, neden olur? Demir eksikliğine ne iyi gelir?

DEMİR EKSİKLİĞİ NEDİR?

Kandaki demir oranı düşük olduğu zaman alyuvar üretimi azalır ve sonuç olarak hücre, doku ve organlara taşınan oksijen miktarında azalma meydana gelir.

Demir eksikliği sonucunda demir eksikliği anemisi denilen kansızlık hastalığı ortaya çıkar. Demir, hücreler ve enzimlerdeki enerji santrallerinin bir parçası olarak da görev yapar ve vücut için büyük önem taşır. Aynı zamanda 7'den 70'e herkeste bebeklerde demir eksikliği görülebilir. Demir eksikliği hastalığı olan kişiler internet üzerinden demir eksikliği ne kadar zamanda düzelir şeklinde araştırmalar yapsa da bu hastalığın tedavi süreci kişiden kişiye değişmektedir. Haberimizde demir eksikliği anemisi gibi konuyla ilgili tüm ayrıntılara ulaşabilirsiniz…

DEMİR EKSİKLİĞİ NEDENLERİ

Vücut tarafından üretilmeyen ve dışarıdan besin yoluyla vücuda sağlanan demir, yeterli ve düzenli olarak alınması gerekmektedir. Genel olarak düzensiz ve yetersiz beslenen kişilerde görülen demir eksikliğinin en önemli nedeni, içeriğinde bu minerali bulunduran besinleri tüketmemekten kaynaklanmaktadır. Ayrıca kadınların regl ve adet dönemlerinde de vücudun demir ihtiyacında artış görülmektedir. Bu zamanlarda normalde tüketilmesi gerekenden daha fazla demir içerikli gıdalar yenmeli ve eksik kapatılmalıdır. Demir eksikliğinin nedenlerini sıralamak gerekirse;

• Gebelik
• Emzirme dönemi
• Sık aralıklarla doğum yapmak
• Büyüme çağında olmak
• Ergenlik dönemi şekilde sıralanabilir.

DEMİR EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ

Bu hastalığın erken aşamada fark edilmesi oldukça zordur. Normal şartlarda kişilerin düzenli olarak kan tahlillerini yaptırması ve değerlerini takip etmesi gerekirken günümüzde rutin tahlillerini yaptıran kişilerin sayısı yok denecek kadar azdır. Demir eksikliği belirtileri öncelikli olarak kişide kansızlığı ortaya çıkartır. Ancak bu aşamada bazı belirtiler kendini gerçek anlamda göstermektedir. Demir eksikliği belirtileri sıralamak gerekirse;

• Kırılgan saç ve tırnaklar
• Ciltte kuruluk
• Ağız köşelerinde çatlaklar
• Dilde yanma
• Ağız mukozasında hassasiyet
• Ayrıca demir eksikliği olan kişilerde; halsizlik, yorgunluk hali, konsantrasyon problemleri, nefes nefese kalma, baş dönmesi, göz kararması, baş ağrısı ve depresyon gibi belirtiler de görülmektedir.

DEMİR EKSİKLİĞİ TEDAVİSİ

Demir eksikliği tedavisi için kişiler öncelikli olarak bu mineral bakımından zengin besinleri bolca tüketerek işe başlamalıdır. Beslenme alışkanlıklarınızda yapacağınız ufak değişikliklerle vücudunuzda bulunan demir eksikliğini kolayca tedavi edebilirsiniz. Ayrıca; Bu yiyecekleri demir emilimini kolaylaştıran yiyeceklerle birleştirmek (C vitamini açısından zengin portakal suyu, limonata, lahana turşusu gibi yiyecek ve içecekler emilimi kolaylaştırır.) Demir emilimini azaltan yiyecek ve içecekleri tüketmekten kaçınmak demir eksikliğini önlemeye yardımcı olacaktır.

• Demir eksikliği nasıl giderilir?

Demir eksikliği hastalığını gidermek için tüketilmesi gereken yani demir eksikliğine iyi gelen yiyecekler; kırmızı et, karaciğer ve diğer sakatatlar, nohut, mercimek,börülce, barbunya, bezelye, kuru fasulye gibi bakliyatlar; ıspanak, patates, kuru erik, çekirdeksiz üzüm, haşlanmış soya fasulyesi, kabak, yulaf, pekmez, bal gibi birçok yiyecekte bolca demir bulunmaktadır.

Demir eksikliği bulunan kişiler özellikle bol tahıllı ve kepekli gıdalardan fazla tüketmemelidir. Çünkü bu tip gıdalar demir eksikliğini tetikleyebilir. Demir emilimini azaltarak demir eksikliğine neden olan yiyecekler şöyle sıralanabilir; kepekli tahıllar, yağlı tohumlar, kahve, siyah çay, soya, kalsiyum tuzları…

Diyetteki değişiklik yeterli değilse ve kansızlık varsa hastanın demir ilacı ile tedavisi gerekebilir. Fakat demir ilaçlarının doktor kontrolü dışında kullanımı tehlikelidir. Fazla demir vücuttan atılmadığı için özellikle pankreas, karaciğer, kalp gibi organlarda ve gözlerde birikerek hasara neden olabilir.

DEMİR EKSİKLİĞİ NELERE YOL AÇAR?

Demir eksikliği anemisi, tedavi edilmediği takdirde hayatı tehdit eden, çok önemli sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu sağlık sorunlarından bazıları;

Kalp rahatsızlıkları (hızlı kalp atışı, kalp yetmezliği, kalp büyümesi gibi)

Hamilelikte sorunlar (Düşük doğum ağırlığı gibi bebeğin normal kilosunda olmaması, erken doğum riski, bebeğin zihinsel gelişiminde problemler)

Bağışıklık sisteminde zayıflama ve hastalıklara daha kolay yakalanma

Bebek ve çocuklarda gelişim ve zeka geriliği

Huzursuz bacak sendromu

Besinler yoluyla alınan demir mineralini, vücudun ihtiyacı doğrultusunda depolayan ve serbest bırakan ferritindir. Ferritin, demirin çözünmesi, depolanması ve salınmasından sorumlu bir tür protein kompleksidir.

Farklı besin kaynaklarından alınan demir, insan metabolizmasında önemli bir yere sahiptir. Kanda en fazla sayıda bulunan hücre türü olan eritrositler ya da farklı bir deyişle kırmızı kan hücreleri, doku ve organlar için hayati bir öneme sahip olan oksijenin taşınmasından sorumludur. Alyuvarlar olarak da bilinen bu hücrelerin, dokulara yeterince oksijen sağlayabilmesi ise vücutta yer alan demir miktarına bağlıdır. Ferritin ise vücutta bulunan demirden farklı olarak, var olan demiri depolayan ve salınımını kontrol eden bir tür protein kompleksidir.

Ferritin proteini, vücut hücrelerinde ve özellikle hepatosit olarak bilinen ve karaciğerin yaklaşık olarak %75'ini oluşturan hücrelerde, kemik iliğinde ve bağışıklık sistemi hücrelerinde bulunur. Besinler aracılığıyla alınan demirin depolanmasından ve gerekli olduğunda salınmasından sorumlu olan ferritin, vücudun demir deposu olarak da tanımlanabilir. Ferritin ne demek sorusuna verilebilecek en doğru yanıt budur. Vücutta yer alan demir miktarının ölçümü de ferritin testi ile yapılır.

Ferritin düşüklüğü ve yüksekliği
Ferritin düşüklüğü, vücutta bulunan demir deposu seviyesinin düşüklüğünü gösterirken, ferritin yüksekliği ise demirin aşırı miktarda depolandığına işaret eder. Normal ferritin değeri, yaşa ve cinsiyete göre farklılık gösterse de genel olarak erkeklerde ml/ng, kadınlarda ise ml/ng'dir. Kadınlarda bu değerin düşük olmasının sebebi, her ay düzenli olarak görülen âdet kanamalarıdır. 

Ferritin düşüklüğü belirtileri nelerdir?
Ferritin düşüklüğü az ya da orta miktarda ise herhangi bir belirti göstermeyebilir. Ancak normal değerlerin altında olan ferritin miktarı aşağıdaki belirtilere yol açar:

• Hâlsizlik ve yorgunluk
• Uyuşukluk
• Sabahları zor kalkma
• Anksiyete
• İştahsızlık
• Toprak ve kireç yeme isteği
• Baş dönmesi
• Baş ağrısı
• Kulak çınlaması
• Üşüme hissi
• Unutkanlık
• Sinirlilik
• Konsantrasyon bozukluğu
• Kaşıntı
• Saç dökülmesi
• Cilt renginde solgunluk
• Cilt kuruluğu
• Tırnakların kolay kırılması
• Tırnaklarda çizgili görünüm
• Nefes darlığı
• Bacak ağrısı
• Cinsel isteksizlik
• El ve ayak parmaklarında uyuşukluk
• Huzursuz bacak sendromu

Ferritin düşüklüğü tedavisi ne iyi gelir?
Vücutta bulunan mevcut demir miktarının ölçülmesi için yapılan ferritin testinin sonucunda ferritin düşüklüğü saptanması, olası sağlık problemlerinin habercisidir. Ferritin düşüklüğü herhangi bir hastalıktan kaynaklanmıyorsa hekimin önerileri doğrultusunda, şurup, damla, kapsül gibi farklı formlarda olan oral demir takviyesi ya da direkt olarak damardan demir alınması olarak tanımlanan, intravenöz demir kullanımı gerekebilir. Bazı durumlarda sadece ek demir takviyesi yeterli olmayacağından, hekim kişinin diyet uygulamasını isteyebilir. Bu diyet genellikle C ve B12 vitamini bakımından zengin beslenme, mayalı ekmek tüketimi, kuru baklagil, yumurta, tavuk, balık, kırmızı et, yeşillik, susam, pekmez, üzüm,  fındık, fıstık, kayısı ve dut tüketiminin artırılması yönündedir.

Ferritin yüksekliği neden olur?
Ferritin yüksekliği genellikle iltihaplı hastalıklara, kronik hastalıklara, aşırı alkol tüketimine bağlı olarak görülen karaciğer rahatsızlıklarına ve kalıtsal ya da sonradan edinilmiş demir metabolizması bozukluğu olarak tanımlanan hemokromatoz gibi hastalıklara bağlı olarak görülür. 

Ferritin yüksekliği belirtilerinden bazıları şu şekilde sıralanır:

Cinsel isteksizlik
Çarpıntı
Hâlsizlik ve yorgunluk
Karın ve göğüs ağrısı
Eklem ağrısı
Cilt renginde koyulaşma
Kilo kaybı

Ferritin yüksekliği tedavisi
Ferritin seviyesinin yüksek olmasına neden olan herhangi bir hastalığın olmaması durumunda hekim, ilaçla vücuttaki demir seviyesinin düşmesini sağlayabilir. Bazı durumlarda yalnızca beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesi, ferritin seviyesinin düşmesi için yeterlidir. Bu durumda hekim, belirli bir süre ile kahve, yeşil çay, kalsiyum açısından zengin besinler tüketilmesini; çinko, magnezyum gibi minerallerin alınmasını önerebilir. Ayrıca kan bağışı da vücutta depolanan demirin azalmasını sağlayan bir diğer yöntemdir.

Tam Anlam&#;yla Demir Kayna&#;&#; 10 Besin

Vücuttaki oksijenin ta&#;&#;nmas&#;nda büyük bir i&#;leve sahip olan hemoglobin ya&#;amsal fonksiyonlar&#;n devam etmesi için oldukça önemlidir. K&#;rm&#;z&#; kan hücrelerinde bulunan hemoglobinin miktar&#; genetik faktörlere ba&#;l&#; olarak de&#;i&#;ebilse de bu konuda demir minerali büyük rol oynar.

Hemoglobin miktar&#;n&#; artt&#;rmak kadar ba&#;&#;&#;&#;kl&#; sistemini güçlendirmek için de gerekli olan demire ula&#;man&#;n yolu ise ald&#;&#;&#;m&#;z besinlerden geçer çünkü demir minerali hayvansal ve bitkisel kaynaklarda bulunur. Hem kans&#;zl&#;k (anemi) probleminin önüne geçmek hem de ya&#;am kalitesini artt&#;rmak ad&#;na yüksek demir içeren besinler tüketebilirsiniz.

Öyleyse en fazla demir içeren besinler hangileri, vücudunuzun ihtiyac&#; olan demir içeren yiyecekler nelerdir hep birlikte inceleyelim!

En Yüksek Demir &#;çeren Besinler Listesi

1) Ispanak

• En çok demir içeren besinler deyince herkesin akl&#;na gelen tabii ki demir deposu &#;spanak!
• Özellikle içeri&#;inde bulunan demir minerali oran&#;yla k&#;rm&#;z&#; etle yar&#;&#;abilecek durumda olan &#;spanak A, K ve C vitaminleri bak&#;m&#;ndan da oldukça zengindir.
• 1 kilo &#;spanakta ortalama 30 mg demir oldu&#;unu dü&#;ünülürse haftada bir kezde olsa &#;spanak yemeyi ihmal etmeyin.

2) Ye&#;il Mercimek

• Lif ve protein aç&#;s&#;ndan en zengin besinlerden biri olan ye&#;il mercimek demir aç&#;s&#;ndan da oldukça zengindir ve günlük demir ihtiyac&#;n&#;z&#;n kar&#;&#;lanmas&#;na yard&#;mc&#; olur.
• gram mercimekte ortalama 3 mg demir minerali bulundu&#;unu ve ö&#;ünlerinizden eksik etmemeniz gerekti&#;ini unutmay&#;n!

3) Karaci&#;er

• Demir içeren sebzeler çokça mevcut olsa da hayvansal kaynakl&#; besinler de demir aç&#;s&#;ndan oldukça yüksektir.
• Özellikle karaci&#;er içerisindeki protein ve demir miktar&#;yla vücudunuzdaki kan hücrelerinin artmas&#;na yard&#;mc&#; olur.
• gram karaci&#;erde ortalama 6 – 7 mg demir bulunur.

4) Siyah Üzüm

• Demir içeren meyveler aras&#;nda hem vitamin hem de demir bak&#;m&#;ndan zengin olan üzümün gram&#;nda ortalama 2 mg demir bulunur.
• Özellikle çekirdekli siyah kuru üzümü tüketerek günlük demir ihtiyac&#;n&#;z&#;n kar&#;&#;lanmas&#;na yard&#;mc&#; olabilirsiniz.

5) Nohut

• Karbonhidrat, protein ve vitamin bak&#;m&#;ndan en faydal&#; bakliyatlardan biri olan nohut doyurucu bir besin olmas&#;n&#;n yan&#;nda sa&#;l&#;kl&#; bir ö&#;ün geçirmek isteyenler için de oldukça idealdir.
• gram nohutta ortalama 4 mg demir bulundu&#;u için haftada bir de olsa demir ihtiyac&#;n&#;z için tüketmeniz etkili olacakt&#;r.

6) Bitter Çikolata

• En sa&#;l&#;kl&#; ve faydal&#; çikolatalardan biri say&#;lan bitter çikolata dü&#;ük kalorisinin yan&#;nda yüksek miktarsa demir mineraline sahiptir.
• gram çikolatada ortalama 7 – 8 mg demir bulunur.
• Can&#;n&#;z çikolata çekti&#;inde sütlü çikolatalar yerine bitter tercih ederek vücudunuzda demir art&#;&#;&#;na destek olabilirsiniz.

7) Pekmez

• Kan yap&#;c&#; özelli&#;i ile bilinen pekmez asl&#;nda vücutta demir mineralinin artmas&#;n&#; sa&#;lamaktad&#;r.
• Yani demir eksikli&#;inden kaynaklanan bir kans&#;zl&#;k probleminiz varsa özellikle keçiboynuzu pekmezi ve üzüm pekmezi tüketerek demir eksikli&#;i probleminin önüne geçebilirsiniz.
• ml pekmezde ortalama 18 – 20 mg demir bulunur.

8) Yumurta

• Sabah kahvalt&#;lar&#;n&#;n en güçlü besinlerinden biri olan yumurta protein aç&#;s&#;ndan zengin olmas&#;yla bilinir.
• Oysa yumurta demir minerali aç&#;s&#;ndan da zengindir.
• 1 orta boy yumurtada ortalama 1 mg demir bulunur.
• Yumurtay&#; C vitamini de&#;eri yüksek besinlerle birlikte tüketerek demir emiliminin artmas&#;n&#; h&#;zland&#;rabilirsiniz.

9) Kuru Fasulye

• Protein, vitamin ve lif aç&#;s&#;ndan en faydal&#; baklagillerden biri olan kuru fasulye demir aç&#;s&#;ndan da zengindir.
• gram kuru fasulye de ortalama 4 mg demir bulunur.
• Bu bak&#;mdan haftada bir de olsa kuru fasulyeyi ö&#;ünlerinize eklemeyi unutmay&#;n!

10) Kuru Yemi&#;

• E vitamini, çinko ve demir minerali aç&#;s&#;ndan yüksek de&#;erlere sahip olan f&#;nd&#;&#;&#;n gram&#;nda ortalama 3 – 4 mg demir bulunur.
• Bununla birlikte badem, ceviz gibi kuru yemi&#;ler de demir aç&#;s&#;ndan zengin oldukça zengindir.
• Günde bir avuç kuru yemi&#; tüketmek demir de&#;erleriniz aç&#;s&#;ndan oldukça faydal&#;d&#;r.

En Yayg&#;n Demir Eksikli&#;i Nedenleri – Davetiye Ç&#;karan 5 Al&#;&#;kanl&#;k

Demir Eksikli&#;i Belirtileri – Vücudunuzdaki Bu 9 &#;&#;arete Dikkat!

Ferritin Nedir? Yüksekli&#;i ve Dü&#;üklü&#;ü, Ya&#;a Göre Normal De&#;erleri

Ferritin Dü&#;üklü&#;ü Tehlikeli Midir? Neden Olur? Bitkisel Tedavisi

Kan Yapan Yiyecekler, Kans&#;zl&#;&#;a Birebir En Etkili 10 Do&#;al Yiyecek