kaside i muzariyye arapça / Kaside-i Muzariye sözleri lazım arkadaşlar

Kaside I Muzariyye Arapça

kaside i muzariyye arapça

İmâm-ı Bûsîrî (Rahmehullâh) çok sıkıntılı olduğu bir gece rahatlamak niyetiyle sahile inip Rasûlüllâh (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) Efendimiz’e getirilen salevâtlardan oluşan beyitlerini şiir şeklinde söylemeye başlar ve kırkıncı beyite geldiğinde denizin üzerinde güzel yüzlü, nur gibi ve tertemiz elbiseler içerisinde olan birinin kendisine doğru gelmekte olduğunu fark eder, hatta o zâtın nuru yerle göğü aydınlatmaktadır.

Gördüğü o zat İmâm-ı Bûsîrî (Rahimehullâh)a yaklaşınca selam verir ve ardından şöyle buyurur: “Beni büyük bir müjdeci ve gerçek bir uyarıcı olarak hak ile gönderen Allâh-u Te’âlâ’ya yemin olsun ki sen, bu okuduğun kasîdenin sevaplarını yazma hususunda yedi kat göklerdeki ve yerlerdeki, hatta Arş ve Kürsî’de görevli olan bütün melekleri yordun. Hangi bir Müslüman bu kasîdeyi her farz namazın ardından okursa o kişi cennetteki Firdevs-i Âlâ’da benimle beraber olacaktır.” (Süleyman el-Kerderî el-Basrî, Şerhu’l-Kasîdeti’l-Muzariyye, verak:2-3, -Süleymaniye Kütüphanesi, Aşir Efendi Kısmı, 302 numaralı nüsha-)

Daha sonra o gelen zat geldiği tarafa doğru giderek gözden kaybolur. Bunun üzerine İmâm-ı Bûsîrî (Rahimehullâh) şöyle der: “O zaman anladım ki bu zat kesinlikle Rasûlüllâh (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)Efendimiz’di. Her kim bir sıkıntı, dert ve bela anında bu kasîdeyi okursa, Allâh-u Te’âlâ da onun duasını kabul eder ve muradını ihsân eder.”

Biz de İbni Mesud (Radıyallâhu Anh)dan rivayet edilen bir hadîs-i şerifte Rasûlüllâh (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) Efendimiz’in: “İnsanların kıyamet gününde bana en yakın olanı, bana en çok salevât getirendir” (İbni Ebî Şeybe, el-Musannef, no:32447, 11/505) buyurmasına binaen, başından sonuna kadar Kâinatın Sultanı olan Rasûlüllâh (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) Efendimiz’e getirilen çok kıymetli ve büyük salevât-ı şerîfelerden ibaret olan bu kasîde-i mübârekeyi çokça okumaya gayret gösterelim. Çalışmak bizden, muvaffakiyet ise ancak Allâh-u Te’âlâ’dandır.

Kaside-i Mudariyye – Muzariyye (İmam Bûsirî) Okunuşu ;

Yâ Rabbi salli alel muhtâri min mudarin, Vel enbiyâi ve cemiy’ ır rusüli mâ zükirû.
Ve salli rabbi alel hâdî ve şiy’atihî, Ve sahbihî min latıyyid diyni kad neşerû.
Ve câhedû meahû fillâhi vectehedû, Ve hâcerû ve lehû âvev ve kad nasarû.
Ve beyyenül ferda vel mesnûne va’tesabû, Lillâhi va’tesamû billâhi ventesarû.
Ezkâ salâtin ve enmâhâ ve eşrafehâ, Yüattırul kevne rayyen neşruhel atıru.
Meftûkatin bi abiyril miski zâkiyeten, Min tıybihâ eracür rıdvâni yenteşiru.
Addel hasâ ves serâ ver remli yetbeuhâ, Necmüs semâi ve nebtül ardı vel mederu.
Ve adde mâ havetil eşcâru min verakın, Ve küllü harfin ğadâ yütlâ ve yüstetaru.
Ve adde vezni mesâkıylil cibâli kezâ, Yeliyhi katru cemiy’ıl mâi vel metaru.
Vet tayri vel vahşi vel esmâki mea neamin, Yetlûhümül cinnü vel emlâkü vel beşeru.
Vez zerri ven nemli mea cemiy’ıl hübûbi kezâ, Veş şa’ri ves sûfi vel eryâşi vel veberi.
Ve mâ ehâta bihil ılmül muhıytü ve mâ, Cerâ bihil kalemül me’mûnu vel kaderu.
Ve adde ne’mâikellâtî menente bihâ, Alel halâikı müz kânû ve müz huşirû.
Ve adde mikdârihis sâmillezî şerafet, Bihin nebiyyûne vel emlâkü vefteharû.
Ve adde mâ kâne fil ekvâni yâ seyyidî, Ve mâ yekûnü ilâ en tüb’ases suveru.
Fî külli tarfeti aynin yatrifûne bihâ, Ehlüs semâvâti vel eradıyne ev yezeru.
Mil’es semâvâti vel eradıyne mea cebelin, Vel ferşi vel arşi vel kürsiyyi ve mâ hasarû.
Mâ a’demallâhü mevcûden ve evcede ma’dûmen, Salâten devâmen leyse tenhasıru.
Testağrikul adde mea cemiy’ıd dühûri kemâ, Tühıytu bil haddi lâ tübkî ve lâ tezeru.
Lâ ğâyeten ventihâen yâ azıymü lehâ, Ve lâ lehâ emedün yukdâ ve yüntezaru.
Meas selâmi kemâ kad merra min adedin, Rabbî ve dâıfhümâ vel fadlü münteşiru.
Ve adde ad’âfi mâ kad merra min adedin, Mea dı’fi ad’âfihî yâ men lehül kaderu.
Kemâ tühıbbü ve terdâ seyyidî ve kemâ, Emartenâ en nüsalliye ente muktediru.
Ve küllü zâlike madrûbün bi hakkıke fî, Enfâsi halkıke in kallû ve in kesirû.
Yâ rabbi vağfir li tâlîhâ ve sâmiıhâ, Vel müslimîne cemîan eynemâ hadarû.
Ve vâlidînâ ve ehlînâ ve cîrâninâ, Ve küllünâ seyyidî lil afvi müftekıru.
Ve kad etet bi zünûbin lâ ıdâde lehâ, Lâkin afveke lâ tübkî ve lâ tezeru.
Vel hemmü an külli mâ ebğıyhi eşğalenî, Ve kad etâ hâdıan vel kalbü münkesiru.
Ercûke yâ rabbi fid dârayni terhamünâ, Bi câhi men fî yedeyhi sebbehal haceru.
Yâ rabbi a’zım lenâ ecran ve mağfiraten, Lienne cûdeke bahrun leyse yenhasıru.
Ve kün latıyfen binâ fî külli nâziletin, Lutfen cemiylen bihil ehvâlü tenhasiru.
Bil mustafal müctebâ hayrul enâmi ve men, Celâleten nezelet fî medhıhis süveru.
Sümmes salâtü alel muhtâri mâ taleat, Şemsün nehâri ve mâ kad şa’şeal kameru.
Sümmer rıdâ an ebî bekrin haliyfetihî, Mâ kâme min ba’dihî lid diyni yentesıru.
Ve an ebî hafsıl fârûkı sâhıbihî, Min kavlihil faslü fî ahkâmihî umeru.
Ve cüd li osmâne zin nûrayni men kemület, Lehül mehâsinü fid dârayni vez zaferu.
Kezâ aliyyün mea ibneyhi ve ümmihimâ, Ehlül abâi kemâ kad câenal haberu.
Sa’dün Seıydünübnü avfin Talhatü ve Ebû, Ubeydete ve Zübeyru sâdetül ğuraru.
Vel âlü ves sahbü vel etbâu kâtıbeten, Mâ cenne leylüd deyâcî ev bedes seharu

Kaside-i Mudariyye – Muzariyye (İmam Bûsirî) Türkçe Okunuşu ;

EL-KASÎDETÜ’L-MUZARİYYE

يَا رَبِّ صَـلِّ عَـلَى الْمُـخْـتَـارِ مِـنْ مُـضَرِ
وَالْأَنْـبِيَـا وَجَـمِـيــعِ الــرُّسْـــلِ مَـا ذُكِـــرُوا
Ey Rabbim! Salât eyle kabilesi Muzar olan seçkin Nebiye,
İsimleri zikrolunan enbiya ve rasullerin hepsine.

وَصَــلِّ رَبِّ عَــلَى الْــهَـــادِي وَشِـيعَــتِـــهِ
وَصَـحْبِـهِ مَـنْ لِـطَـيِّ الدِّيـنِ قَــدْ نَـشَـرُوا
Ey Rabbim! Salât eyle hidayet eden Nebîye ve ümmetine, İslam’ı gizlilikten kurtarıp dünyaya neşreden ashâbının hepsine.

وَجَــاهَــدُوا مَــعَــهُ فِي اللّٰهِ وَاجْـتَــهَـدُوا
وَهَــاجَــرُوا وَلَــهُ آوَوْا وَقَـــدْ نَــصَـــرُوا
(O sahabe ki) Nebi ile cihad edip Allâh yolunda çalıştılar,
(Kimisi) hicret ederek, (kimi de fakir muhâcirleri yurtlarında) barındırarak Rasûlüne yardım ettiler.

وَبَيَّنُوا الْفَـرْضَ وَالْمَـسْنُونَ وَاعْتَصَبُوا
لِلّٰهِ وَاعْــتَــصَـــمُـــوا بِاللّٰهِ فَــانْــتَــصَـــرُوا
Beyan ederek farz ile sünneti, Allâh için birlik oldular,
Allah’ın dînine sarılıp zafer kazandılar.

أَزْكٰــى صَــلَاةٍ وَأَنْــمَــاهَـــا وَأَشْــرَفَــهَـا
يُـعَـطِّـرُ الْكَــوْنَ رَيًّــا نَـشْــرُهَـا الْـعَـطِـرُ
(Onlara olsun) en pak, en üstün ve en şerefli salâtın,
Ki o salâtın mis kokusu doldurur kâinatın.

مَـفْـتُـوقَــةٍ بِـعَـبِيــرِ الْــمِـسْــكِ زَاكِـيَـةٍ
مِــنْ طِيـبِهَــا أَرَجُ الـرِّضْـوَانِ يَـنْـتَــشِــرُ
(O salâtın) mayası misk kokusuyla yoğrulmuş ki (Allâh-u Te‛âlâ’nın rahmetini) artırır,
Onun hoş râyihasından rıza kokusu yayılır.

عَـدَّ الْحَصٰى وَالـثَّرٰى وَالـرَّمْـلِ يَتْبَعُـهَا
نَجْمُ السَّمَا وَنَبَاتُ الْأَرْضِ وَالْمَـدَرُ
(Salât olsun) çakıl taşları, topraklar ve kumlar kadar,
Gökteki yıldızlar, yerdeki bitkiler ve tepeler kadar.

وَعَــدَّ مَـــا حَـوَتِ الْأَشْـجَـارُ مِـنْ وَرَقٍ
وَكُــلُّ حَـــرْفٍ غَــدَا يُـتْـلٰى وَيُـسْـتَطَـرُ
(Salât olsun) ağaçların yaprakları adedince,
Okunup yazılan bütün harfler adedince.

وَعَــدَّ وَزْنِ مَــثَــاقِيــــلِ الْـجِــبَــالِ كَــذَا
يَتْلُوهُ قَــطْــرُ جَـمِيـعِ الْـمَـاءِ وَالْـمَـطَــرُ
(Salât olsun) dağların o hesapsız ağırlığı kadar,
Devamında da bütün su damlaları ve yağmurlar kadar.

وَالطَّيْرُ وَالْوَحْشُ وَالْأَسْمَاكُ مَعْ نَعَمٍ
يَتْلُوهُمُ الْجِــنُّ وَالْأَمْــلَاكُ وَالْــبَــشَــرُ
(Salât olsun) kuşlar, balıklar ve hayvanlar adedince,
Bunların peşine cinler, melekler ve insanlar adedince.

وَالذَّرُّ وَالنَّمْلُ مَعْ جَمْعِ الْحُبُوبِ كَذَا
وَالشَّعْرُ وَالصُّوفُ وَالْأَرْيَاشُ وَالْوَبَرُ
(Salât olsun) zerreler ve tanelerle beraber karıncalar kadar,
Saçlar, yünlerle tüyler ve kıllar kadar.

وَمَا أَحَـاطَ بِـهِ الْعِلْـمُ الْـمُحِيـطُ وَمَـا
جَـرٰى بِـهِ الْـقَـلَـمُ الْـمَـأْمُـورُ وَالْـقَــدَرُ
(Salât olsun) Mevlâ’nın her şeyi kuşatan ilminin kapladıkları kadar,
(Levh-i Mahfuz’da) görevli kalemin yazdığı kaderler kadar.

وَعَــدَّ نَـعْـمَـائِــكَ الـلَّاتِـي مَـنَــنْـــتَ بِــهَــا
عَـلَى الْخَـلَائِقِ مُـذْ كَـانُوا وَمُـذْ حُشِرُوا
(Salât olsun) kendileriyle ihsân ettiğin nimetler adedinde,
(Ki o nimetleri ihsan ettin) mahlukatına, var oldukları günde ve diriltilecekleri günde.

وَعَـدَّ مِـقْـدَارِهِ السَّـامِـي الَّذِي شَـرُفَـتْ
بِـهِ النَّـبِـيُّـونَ وَالْأَمْـلَاكُ وَافْــتَــخَــرُوا
Salât olsun Efendimiz’e, miktarınca o yüce kadr-i kıymeti,
Ki onunla şerefyâb olup nebiler ve melekler iftihar etti.

وَعَـدَّ مَا كَـانَ فِي الْأَكْـوَانِ يَـا سَـنَــدِي
وَمَـا يَـكُـونُ إِلٰـى أَنْ تُـبْـعَــثَ الصُّــوَرُ
(Salât eyle) ey dayanağım! Âlemlerde mevcut olanlar adedince,
Mahlukatın diriltileceği güne kadar da yaratılacaklar adedince.

فِي كُـلِّ طَـرْفَــةِ عَـيْـنٍ يَـطْــرِفُـــونَ بِـهَــا
أَهْـلُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِينَ أَوْ يَـذَرُوا
(Salât olsun) her göz açıp kapayıncaya kadar ki göz açıp kapar,
Semâlarda ve yerlerde yaşayanlar veya göz kırpar.

مِلْءَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِيـنَ مَـعْ جَـبَــلٍ
وَالْفَرْشِ وَالْعَرْشِ وَالْكُرْسِيِّ وَمَا حَصَرُوا
(Salât olsun) göklerle yerler dahi dağlar dolusu kadar,
Arş-u Ferş’in ve Kürsî’nin kapladıkları kadar.

مَا أَعْــدَمَ اللّٰهُ مَــوْجُــودًا وَأَوْجَـدَ مَعْـــ
ـــدُومًـا صَـلَاةً دَوَامًــا لَـيْـسَ تَـنْحَصِـرُ
Allâh’ın yokları var etmesi ve varları yok etmesi kadar,
(O Habîbe) sınırsız ve hep devam eden salâtlar.

تَـسْتَغْرِقُ الْعَـدَّ مَعَ جَمْعِ الدُّهُورِ كَمَا
تُــحِيــطُ بِـالْــحَـــدِّ لَا تُـبْـقِــي وَلَا تَــذَرُ
(O salât ki) bütün zamanlarla beraber sayıları kaplasın,
Öyle ki bütün (salât) sınırlarını kuşatsın da dışında kalan (bir salât) olmasın, tükenmesin.

لَا غَــايَــةً وَانْـتِــهَــاءً يَــا عَــظِيــمُ لَــهَـا
وَلَا لَــهَـــا أَمَـــدٌ يُــقْــضٰــى فَــيُــعْــتَــبَـرُ
Ey Azîm! O salâtın sonu ve bitişi olmasın,
Sayılacak ve bitecek bir nihayeti de olmasın.

مَــعَ السَّــلَامِ كَــمَـا قَــدْ مَــرَّ مِـنْ عَـدَدٍ
رَبِّ وَضَـاعِـفْـهُـمَـا وَالْـفَـضْلُ مُنْتَشِرُ
Geçen salâtların sayısı kadar da eyle selâmını,
Rabbim! O salât ve selâmları çoğalt da arttır ikramını.

وَعَــدَّ أَضْعَـافِ مَـا قَــدْ مَـــرَّ مِــنْ عَــدَدٍ
مَـعَ ضِـعْـفِ أَضْـعَافِـهِ يَا مَـنْ لَـهُ الْـقَدَرُ
Geride geçen salâtların katları sayısınca,
Ey kudret sahibi! (Salât eyle) katlarının da katlarınca.

كَـمَـا تُـحِـبُّ وَتَـرْضٰـى سَـيِّـدِي وَكَمَا
أَمــَرْتَــنَا أَنْ نُـصَــلِّــيَ أَنْـتَ مُـقْـتَــدِرُ
Ey Efendim! (Salât eyle) razı olup sevdiğin gibi,
Ey güç sahibi! Bize salât etmemizi emrettiğin gibi.

وَكُــلُّ ذٰلِــكَ مَـضْـرُوبٌ بِـحَـقِّــكَ فِــي
أَنْـفَـاسِ خَـلْـقِكَ إِنْ قَـلُّوا وَإِنْ كَثُـرُوا
Senin hakkına yemin olsun ki bu salât ve selamların katlansın hepsiyle,
Az ve çok (olmak üzere bütün) mahlukatının nefesleriyle.

يَا رَبِّ وَاغْـفِـرْ لِـقَـارِيـهَـا وَسَــامِـعِـهَــا
وَالْمُـسْـلِـمِينَ جَمِيعًا أَيْـنَمَـا حَـضَـرُوا
Ey Rabbim! Mağfiret et okuyanı ve dinleyeni,
Her nerede olurlarsa bütün Müslümanların hepsini.

وَوَالِـدِيـنَـا وَأَهْــلِـــيـنَـا وَجِيـــرَتِــــنَــا
وَكُــلُّــنَــا سَــيِّــدِي لِلْـعَـفْـوِ مُـفْـتَــقِــرُ
(Mağfiretini bahşet) ana babamıza, ailemize ve komşumuza,
Ey Efendim! Hepimiz muhtacız Senin affına.

وَقَـدْ أَتَــيْــتُ ذُنُــوبًـا لَا عِـــدَادَ لَــهَــــا
لٰـكِــنَّ عَـــفْــوَكَ لَا يُــبْـقِــي وَلَا يَـــذَرُ
Muhakkak (huzuruna) getirdim bunca günahı,
Ama Senin affın bizi yalnız bırakmaz, bâki kılmaz (hiçbir günahı).

وَالْـهَـمُّ عَـنْ كُـلِّ مَـا أَبْـغِيـهِ أَشْـغَــلَـنِـي
وَقَدْ أَتٰى خَـاضِعًـا وَالْـقَـلْـبُ مُـنْكَـسِــرُ
Hüznüm beni (Senden başkasıyla) meşgul eden isteklerim,
Elbette boynu bükük ve kalbi kırık olarak (huzuruna) geldim.

أَرْجُـوكَ يَـا رَبِّ فِي الدَّارَيْـنِ تَـرْحَـمُـنَا
بِـجَــاهِ مَـنْ فِي يَــدَيْــهِ سَـبَّـــحَ الْــحَــجَـــرُ
Rabbim! Dileriz Senden iki cihanda bize rahmet edesin,
Hürmetine ellerinde taşlar tesbih eden (Habîb)in.

يَـا رَبِّ أَعْـظِــمْ لَـنَـا أَجْــرًا وَمَــغْــفِــرَةً
فَإِنَّ جُــودَكَ بَـحْــرٌ لَـيْـسَ يَــنْحَــصِــرُ
Rabbim! Bizim için bol olsun affın ve mükâfâtın,
Zira sonu olmayan bir denizdir Senin rahmetin.

وَكُــنْ لَــطِــيفًا بِــنَـا فِي كُــلِّ نَــازِلَــــةٍ
لُطْــفًا جَــمِيلاً بِـهِ الْأَهْـوَالُ تَــنْحَـسِـرُ
Her sıkıntımızda bizim için ol lütufkâr,
O hoş olan lütfunla ki onunla yok olur sıkıntılar.

بِالْمُصْطَفٰى الْمُجْتَبٰى خَيْرِ الْأَنَامِ وَمَنْ
جَـلَالَــةً نَـزَلَـــتْ فِـي مَــدْحِـــهِ الــسُّــوَرُ
Mahlukatın en hayırlısı seçilmiş Mustafan hürmetine,
Medhini yüceltmek için sûreler inen (Habîbin) hürmetine.

ثُمَّ الصَّـلَاةُ عَلَى الْمُخْـتَـارِ مَا طَـلَـعَتْ
شَمْـسُ النَّهَارِ وَمَا قَـدْ شَـعْـشَعَ الْـقَمَـرُ
Sonra da salât et seçilmiş (Nebîy)e, doğdukça
Gündüzün güneşi ve ay ışıldadıkça.

ثُـمَّ الـرِّضٰــى عَــنْ أَبِــي بَـكْــرٍ خَـلِيفَـتِـهِ
مَــنْ قَــامَ مِــنْ بَـعْـدِهِ لِــلـدِّيـنِ يَـنْـتَـصِـرُ
(Rabbim!) Ebû Bekr’den razı ol ki o hem halifesi,
Habibinden sonra dininin yardımcısı.

وَعَـنْ أَبِـي حَـفْـصٍ الْـفَـارُوقِ صَاحِـبِهِ
مَنْ قَـوْلُـهُ الْـفَـصْـلُ فِي أَحْكَـامِـهِ عُـمَـرُ
Razı ol arkadaşı Ebû Hafs (künyesiyle) Fâruk’tan,
Ömer’di o, ayırırdı sözleri hükümlerinde yanlışı doğrudan.

وَجُدْ لِعُثْمَانَ ذِي النُّورَيْنِ مَنْ كَمُلَتْ
لَـهُ الْـمَـحَـاسِنُ فِي الـدَّارَيْـنِ وَالظَّـفَــرُ
Osman-ı Zi’n-Nûreyn’e ihsân eyle ki hâzır oldu,
Onun için iki cihan ki güzellik ve zafer dolu.

كَــــذَا عَـــلِـــيٌّ مَـــعَ ابْـنَـيْــهِ وَأُمِّــهِـــمَا
أَهْـلُ الْـعَـبَاءِ كَمَا قَـدْ جَــاءَنَا الْخَـبَــرُ
(Razı ol) Ali ile iki oğlundan ve onların annesinden,
Abâ ehli onlardır bize gelen haberden.

سَـعْـدٌ سَعِيدٌ اِبْـنُ عَـوْفٍ طَـلْحَـةٌ وَأَبُو
عُـــبَـــيْــدَةٍ وَزُبَــــيْــــرٌ سَــادَةٌ غُـــــرَرُ
Sa‛d, Saîd dahi İbnü Avf ile Talha (Hazretleri),
Ebû Ubeyde ve Zübeyr ki (kâinatın) nurlu efendileri.

وَحَــمْــزَةٌ وَكَــذَا الْعَــبَّـاسُ سَـيِّــدُنَا
وَنَجْـلُـهُ الْحَـبْـرُ مَـنْ زَالَـتْ بِهِ الْغِيَـرُ
Razı ol Hamza ve Abbas efendilerimizden,
Onların kıymetli soyları da başkadır herkesten.

وَالْآلُ وَالصَّـحْــبُ وَالْأَتْـبَـاعُ قَـاطِـبَةً
مَا جَــنَّ لَيْلُ الدَّيَاجِي أَوْ بَدَا السَّحَـرُ
(Razı ol) hepsinden âl-i ashâbın ve ona uyanların,
Karardıkça gecelerin, aydınlandıkça gündüzlerin.

KASÎDE-İ MUZARİYYE HAKKINDA

Rivayete göre İmâm-ı Busîrî (Rahimehullâh) bir gece hiç uyuyamaz, şiddetli bir şekilde mânen kalbi daralır ve bunun sebebini de anlayamaz. Bunun üzerine kalkıp abdest alır ve bir miktar namaz kıldıktan sonra içine düştüğü bu sıkıntıdan kurtulmak için Allâh-u Te‛âlâ’ya yalvarır ama yine bu hal kendisinden zâil olmaz.

Ardından sahile gidip biraz denize bakınca rahatlayacağını düşünerek deniz kenarına iner ama yine sıkıntısından hiçbir eksilme olmaz. Bunun üzerine Rasûlüllâh (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) Efendimiz’e yapılan salâtlardan oluşan birkaç beyit inşâd ederse bu darlığından kurtulacağına dâir kalbine bir ilham gelir.

O zat da buna binâen meşhur “Kasîde-i Muzariyye”sini inşâd etme (şiir şeklinde yazarak söyleme)ye başlar, o sırada denizin üzerinde güzel yüzlü, nur gibi ve tertemiz elbiseler içerisinde olan birinin kendisine doğru gelmekte olduğunu fark eder, hatta o zâtın nuru yerle göğü aydınlatmaktadır.

Gördüğü o zat İmâm-ı Busîrî (Rahimehullâh)a yaklaşınca selam verir ve ardından şöyle der: “Beni büyük bir müjdeci ve gerçek bir uyarıcı olarak o hak (olan Kur’ân-ı Kerîm ve İslâm) ile gönderen Allâh-u Te‛âlâ’ya yemin olsun ki sen, bu okuduğun kasîdenin sevaplarını yazma hususunda yedi kat göklerdeki ve yerlerdeki, hatta Arş ve Kürsî’de görevli olan bütün melekleri yordun. (Şunu da söyleyeyim ki) hangi bir Müslüman bu kasîdeyi her farz namazın ardından okursa o kişi cennetteki Firdevs-i Âlâ’da benimle beraber olacaktır.”

Daha sonra o gelen zat geldiği tarafa doğru giderek gözden kaybolur. Bunun üzerine İmâm-ı Busîrî (Rahimehullâh) şöyle der: “O zaman anladım ki bu zat kesinlikle Rasûlüllâh (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) Efendimiz’di. Her kim bir sıkıntı, dert ve bela anında bu kasîdeyi okursa Allâh-u Te‛âlâ da onun duasını kabul eder ve muradını ihsân eder.” Artık gönlündeki bütün sıkıntılar gider ve bunların yerine sevinç ve sürurlar dolar.

İşte bu durum, Rasûlüllâh (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) Efendimiz’in, kendisine yazdığı eşsiz salevât-ı şerîfelerden oluşan beyitlerini methetmek için İmâm-ı Busîrî (Rahimehullâh) âlem-i mânâda gerçekleştirdiği ilk ziyareti olup daha sonra da felçli olduğu dönemde “Kasîde-i Bürde”sini yazarken ikinci bir defa daha gelerek mübarek hırkası bereketiyle kendisinin felçten kurtulmasına vesile olmuştur.

(Muhammed ibni İbrâhîm el-Yalvâcî, el-Mecme‛atü’l-kübrâ mine’l-kasâidi’l-fuhrâ fî hakk-ı Nebiyyinâ Muhammedini’l-büşrâ Aleyhi Salâtüllâhi ve Selâmühü’l-‛uzmâ, sh:39, -Süleymaniye Kütüphanesi, Düğümlü Baba Kısmı, 439 numaralı nüsha-; Süleyman el-Kerderî el-Basrî, Şerhu’l-Kasîdeti’l-Muzariyye, verak:2-3, -Süleymaniye Kütüphanesi, Aşir Efendi Kısmı, 302 numaralı nüsha-)

Kaside-i Mudariyye / Muzariyye
(İmam Busiri)

Arapça:
El- Kasîdetü’l- Muzariyye 

يَا رَبِّ صَـلِّ عَـلَى الْمُـخْـتَـارِ مِـنْ مُـضَرِ
وَالْأَنْـبِيَـا وَجَـمِـيــعِ الــرُّسْـــلِ مَـا ذُكِـــرُوا

وَصَــلِّ رَبِّ عَــلَى الْــهَـــادِي وَشِـيعَــتِـــهِ
وَصَـحْبِـهِ مَـنْ لِـطَـيِّ الدِّيـنِ قَــدْ نَـشَـرُوا

وَجَــاهَــدُوا مَــعَــهُ فِي اللّٰهِ وَاجْـتَــهَـدُوا
وَهَــاجَــرُوا وَلَــهُ آوَوْا وَقَـــدْ نَــصَـــرُوا

وَبَيَّنُوا الْفَـرْضَ وَالْمَـسْنُونَ وَاعْتَصَبُوا
لِلّٰهِ وَاعْــتَــصَـــمُـــوا بِاللّٰهِ فَــانْــتَــصَـــرُوا

أَزْكٰــى صَــلَاةٍ وَأَنْــمَــاهَـــا وَأَشْــرَفَــهَـا
يُـعَـطِّـرُ الْكَــوْنَ رَيًّــا نَـشْــرُهَـا الْـعَـطِـرُ

مَـفْـتُـوقَــةٍ بِـعَـبِيــرِ الْــمِـسْــكِ زَاكِـيَـةٍ
مِــنْ طِيـبِهَــا أَرَجُ الـرِّضْـوَانِ يَـنْـتَــشِــرُ

عَـدَّ الْحَصٰى وَالـثَّرٰى وَالـرَّمْـلِ يَتْبَعُـهَا
نَجْمُ السَّمَا وَنَبَاتُ الْأَرْضِ وَالْمَـدَرُ

وَعَــدَّ مَـــا حَـوَتِ الْأَشْـجَـارُ مِـنْ وَرَقٍ
وَكُــلُّ حَـــرْفٍ غَــدَا يُـتْـلٰى وَيُـسْـتَطَـرُ

وَعَــدَّ وَزْنِ مَــثَــاقِيــــلِ الْـجِــبَــالِ كَــذَا
يَتْلُوهُ قَــطْــرُ جَـمِيـعِ الْـمَـاءِ وَالْـمَـطَــرُ

وَالطَّيْرُ وَالْوَحْشُ وَالْأَسْمَاكُ مَعْ نَعَمٍ
يَتْلُوهُمُ الْجِــنُّ وَالْأَمْــلَاكُ وَالْــبَــشَــرُ

وَالذَّرُّ وَالنَّمْلُ مَعْ جَمْعِ الْحُبُوبِ كَذَا
وَالشَّعْرُ وَالصُّوفُ وَالْأَرْيَاشُ وَالْوَبَرُ

وَمَا أَحَـاطَ بِـهِ الْعِلْـمُ الْـمُحِيـطُ وَمَـا
جَـرٰى بِـهِ الْـقَـلَـمُ الْـمَـأْمُـورُ وَالْـقَــدَرُ

وَعَــدَّ نَـعْـمَـائِــكَ الـلَّاتِـي مَـنَــنْـــتَ بِــهَــا
عَـلَى الْخَـلَائِقِ مُـذْ كَـانُوا وَمُـذْ حُشِرُوا

وَعَـدَّ مِـقْـدَارِهِ السَّـامِـي الَّذِي شَـرُفَـتْ
بِـهِ النَّـبِـيُّـونَ وَالْأَمْـلَاكُ وَافْــتَــخَــرُوا

وَعَـدَّ مَا كَـانَ فِي الْأَكْـوَانِ يَـا سَـنَــدِي
وَمَـا يَـكُـونُ إِلٰـى أَنْ تُـبْـعَــثَ الصُّــوَرُ

فِي كُـلِّ طَـرْفَــةِ عَـيْـنٍ يَـطْــرِفُـــونَ بِـهَــا
أَهْـلُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِينَ أَوْ يَـذَرُوا

مِلْءَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِيـنَ مَـعْ جَـبَــلٍ
وَالْفَرْشِ وَالْعَرْشِ وَالْكُرْسِيِّ وَمَا حَصَرُوا

مَا أَعْــدَمَ اللّٰهُ مَــوْجُــودًا وَأَوْجَـدَ مَعْـــ
ـــدُومًـا صَـلَاةً دَوَامًــا لَـيْـسَ تَـنْحَصِـرُ

تَـسْتَغْرِقُ الْعَـدَّ مَعَ جَمْعِ الدُّهُورِ كَمَا
تُــحِيــطُ بِـالْــحَـــدِّ لَا تُـبْـقِــي وَلَا تَــذَرُ

لَا غَــايَــةً وَانْـتِــهَــاءً يَــا عَــظِيــمُ لَــهَـا
وَلَا لَــهَـــا أَمَـــدٌ يُــقْــضٰــى فَــيُــعْــتَــبَـرُ

مَــعَ السَّــلَامِ كَــمَـا قَــدْ مَــرَّ مِـنْ عَـدَدٍ
رَبِّ وَضَـاعِـفْـهُـمَـا وَالْـفَـضْلُ مُنْتَشِرُ

وَعَــدَّ أَضْعَـافِ مَـا قَــدْ مَـــرَّ مِــنْ عَــدَدٍ
مَـعَ ضِـعْـفِ أَضْـعَافِـهِ يَا مَـنْ لَـهُ الْـقَدَرُ

كَـمَـا تُـحِـبُّ وَتَـرْضٰـى سَـيِّـدِي وَكَمَا
أَمــَرْتَــنَا أَنْ نُـصَــلِّــيَ أَنْـتَ مُـقْـتَــدِرُ

وَكُــلُّ ذٰلِــكَ مَـضْـرُوبٌ بِـحَـقِّــكَ فِــي
أَنْـفَـاسِ خَـلْـقِكَ إِنْ قَـلُّوا وَإِنْ كَثُـرُوا

يَا رَبِّ وَاغْـفِـرْ لِـقَـارِيـهَـا وَسَــامِـعِـهَــا
وَالْمُـسْـلِـمِينَ جَمِيعًا أَيْـنَمَـا حَـضَـرُوا

وَوَالِـدِيـنَـا وَأَهْــلِـــيـنَـا وَجِيـــرَتِــــنَــا
وَكُــلُّــنَــا سَــيِّــدِي لِلْـعَـفْـوِ مُـفْـتَــقِــرُ

وَقَـدْ أَتَــيْــتُ ذُنُــوبًـا لَا عِـــدَادَ لَــهَــــا
لٰـكِــنَّ عَـــفْــوَكَ لَا يُــبْـقِــي وَلَا يَـــذَرُ

وَالْـهَـمُّ عَـنْ كُـلِّ مَـا أَبْـغِيـهِ أَشْـغَــلَـنِـي
وَقَدْ أَتٰى خَـاضِعًـا وَالْـقَـلْـبُ مُـنْكَـسِــرُ

أَرْجُـوكَ يَـا رَبِّ فِي الدَّارَيْـنِ تَـرْحَـمُـنَا
بِـجَــاهِ مَـنْ فِي يَــدَيْــهِ سَـبَّـــحَ الْــحَــجَـــرُ

يَـا رَبِّ أَعْـظِــمْ لَـنَـا أَجْــرًا وَمَــغْــفِــرَةً
فَإِنَّ جُــودَكَ بَـحْــرٌ لَـيْـسَ يَــنْحَــصِــرُ

وَكُــنْ لَــطِــيفًا بِــنَـا فِي كُــلِّ نَــازِلَــــةٍ
لُطْــفًا جَــمِيلاً بِـهِ الْأَهْـوَالُ تَــنْحَـسِـرُ

بِالْمُصْطَفٰى الْمُجْتَبٰى خَيْرِ الْأَنَامِ وَمَنْ
جَـلَالَــةً نَـزَلَـــتْ فِـي مَــدْحِـــهِ الــسُّــوَرُ

ثُمَّ الصَّـلَاةُ عَلَى الْمُخْـتَـارِ مَا طَـلَـعَتْ
شَمْـسُ النَّهَارِ وَمَا قَـدْ شَـعْـشَعَ الْـقَمَـرُ

ثُـمَّ الـرِّضٰــى عَــنْ أَبِــي بَـكْــرٍ خَـلِيفَـتِـهِ
مَــنْ قَــامَ مِــنْ بَـعْـدِهِ لِــلـدِّيـنِ يَـنْـتَـصِـرُ

وَعَـنْ أَبِـي حَـفْـصٍ الْـفَـارُوقِ صَاحِـبِهِ
مَنْ قَـوْلُـهُ الْـفَـصْـلُ فِي أَحْكَـامِـهِ عُـمَـرُ

وَجُدْ لِعُثْمَانَ ذِي النُّورَيْنِ مَنْ كَمُلَتْ
لَـهُ الْـمَـحَـاسِنُ فِي الـدَّارَيْـنِ وَالظَّـفَــرُ

كَــــذَا عَـــلِـــيٌّ مَـــعَ ابْـنَـيْــهِ وَأُمِّــهِـــمَا
أَهْـلُ الْـعَـبَاءِ كَمَا قَـدْ جَــاءَنَا الْخَـبَــرُ

سَـعْـدٌ سَعِيدٌ اِبْـنُ عَـوْفٍ طَـلْحَـةٌ وَأَبُو
عُـــبَـــيْــدَةٍ وَزُبَــــيْــــرٌ سَــادَةٌ غُـــــرَرُ

وَحَــمْــزَةٌ وَكَــذَا الْعَــبَّـاسُ سَـيِّــدُنَا
وَنَجْـلُـهُ الْحَـبْـرُ مَـنْ زَالَـتْ بِهِ الْغِيَـرُ

وَالْآلُ وَالصَّـحْــبُ وَالْأَتْـبَـاعُ قَـاطِـبَةً
مَا جَــنَّ لَيْلُ الدَّيَاجِي أَوْ بَدَا السَّحَـرُ

Kaside-i Mudariyye – Muzariyye (İmam Bûsirî) Okunuşu:
Yâ Rabbi salli alel muhtâri min mudarin,
Vel enbiyâi ve cemiy’ ır rusüli mâ zükirû.

Ve salli rabbi alel hâdî ve şiy’atihî,
Ve sahbihî min latıyyid diyni kad neşerû.

Ve câhedû meahû fillâhi vectehedû,
Ve hâcerû ve lehû âvev ve kad nasarû.

Ve beyyenül ferda vel mesnûne va’tesabû,
Lillâhi va’tesamû billâhi ventesarû.

Ezkâ salâtin ve enmâhâ ve eşrafehâ,
Yüattırul kevne rayyen neşruhel atıru.

Meftûkatin bi abiyril miski zâkiyeten,
Min tıybihâ eracür rıdvâni yenteşiru.

Addel hasâ ves serâ ver remli yetbeuhâ,
Necmüs semâi ve nebtül ardı vel mederu.

Ve adde mâ havetil eşcâru min verakın,
Ve küllü harfin ğadâ yütlâ ve yüstetaru.

Ve adde vezni mesâkıylil cibâli kezâ,
Yeliyhi katru cemiy’ıl mâi vel metaru.

Vet tayri vel vahşi vel esmâki mea neamin,
Yetlûhümül cinnü vel emlâkü vel beşeru.

Vez zerri ven nemli mea cemiy’ıl hübûbi kezâ,
Veş şa’ri ves sûfi vel eryâşi vel veberi.

Ve mâ ehâta bihil ılmül muhıytü ve mâ,
Cerâ bihil kalemül me’mûnu vel kaderu.

Ve adde ne’mâikellâtî menente bihâ,
Alel halâikı müz kânû ve müz huşirû.

Ve adde mikdârihis sâmillezî şerafet,
Bihin nebiyyûne vel emlâkü vefteharû.

Ve adde mâ kâne fil ekvâni yâ seyyidî,
Ve mâ yekûnü ilâ en tüb’ases suveru.

Fî külli tarfeti aynin yatrifûne bihâ,
Ehlüs semâvâti vel eradıyne ev yezeru.

Mil’es semâvâti vel eradıyne mea cebelin,
Vel ferşi vel arşi vel kürsiyyi ve mâ hasarû.

Mâ a’demallâhü mevcûden ve evcede ma’dûmen,
Salâten devâmen leyse tenhasıru.

Testağrikul adde mea cemiy’ıd dühûri kemâ,
Tühıytu bil haddi lâ tübkî ve lâ tezeru.

Lâ ğâyeten ventihâen yâ azıymü lehâ,
Ve lâ lehâ emedün yukdâ ve yüntezaru.

Meas selâmi kemâ kad merra min adedin,
Rabbî ve dâıfhümâ vel fadlü münteşiru.

Ve adde ad’âfi mâ kad merra min adedin,
Mea dı’fi ad’âfihî yâ men lehül kaderu.

Kemâ tühıbbü ve terdâ seyyidî ve kemâ,
Emartenâ en nüsalliye ente muktediru.

Ve küllü zâlike madrûbün bi hakkıke fî,
Enfâsi halkıke in kallû ve in kesirû.

Yâ rabbi vağfir li tâlîhâ ve sâmiıhâ,
Vel müslimîne cemîan eynemâ hadarû.

Ve vâlidînâ ve ehlînâ ve cîrâninâ,
Ve küllünâ seyyidî lil afvi müftekıru.

Ve kad etet bi zünûbin lâ ıdâde lehâ,
Lâkin afveke lâ tübkî ve lâ tezeru.

Vel hemmü an külli mâ ebğıyhi eşğalenî,
Ve kad etâ hâdıan vel kalbü münkesiru.

Ercûke yâ rabbi fid dârayni terhamünâ,
Bi câhi men fî yedeyhi sebbehal haceru.

Yâ rabbi a’zım lenâ ecran ve mağfiraten,
Lienne cûdeke bahrun leyse yenhasıru.

Ve kün latıyfen binâ fî külli nâziletin,
Lutfen cemiylen bihil ehvâlü tenhasiru.

Bil mustafal müctebâ hayrul enâmi ve men,
Celâleten nezelet fî medhıhis süveru.

Sümmes salâtü alel muhtâri mâ taleat,
Şemsün nehâri ve mâ kad şa’şeal kameru.

Sümmer rıdâ an ebî bekrin haliyfetihî,
Mâ kâme min ba’dihî lid diyni yentesıru.

Ve an ebî hafsıl fârûkı sâhıbihî,
Min kavlihil faslü fî ahkâmihî umeru.

Ve cüd li osmâne zin nûrayni men kemület,
Lehül mehâsinü fid dârayni vez zaferu.

Kezâ aliyyün mea ibneyhi ve ümmihimâ,
Ehlül abâi kemâ kad câenal haberu.

Sa’dün Seıydünübnü avfin Talhatü ve Ebû,
Ubeydete ve Zübeyru sâdetül ğuraru.

Vel âlü ves sahbü vel etbâu kâtıbeten,
Mâ cenne leylüd deyâcî ev bedes seharu

Anlamı:
Ey Rabbim! Salat eyle kabilesi Muzar olan seçkin Nebiye,
İsimleri zikrolunan enbiya ve resullerin hepsine.

Ey Rabbim! Salat eyle hidayet eden Nebiye ve ümmetine, İslamı gizlilikten kurtarıp dünyaya neşreden ashabının hepsine.

(O sahabe ki) Nebi ile cihat edip Allah yolunda çalıştılar,
(Kimisi) hicret ederek, (kimi de fakir muhacirleri yurtlarında) barındırarak Resulüne yardım ettiler.

Beyan ederek farz ile sünneti, Allah için birlik oldular,
Allah’ın dinine sarılıp zafer kazandılar.

(Onlara olsun) en pak, en üstün ve en şerefli salatın,
Ki o salatın mis kokusu doldurur kainatın.

(O salatın) mayası misk kokusuyla yoğrulmuş ki (Allah-u Tealanın rahmetini) artırır,
Onun hoş rayihasından rıza kokusu yayılır.

(Salat olsun) çakıl taşları, topraklar ve kumlar kadar,
Gökteki yıldızlar, yerdeki bitkiler ve tepeler kadar.

(Salat olsun) ağaçların yaprakları adedince,
Okunup yazılan bütün harfler adedince.

(Salat olsun) dağların o hesapsız ağırlığı kadar,
Devamında da bütün su damlaları ve yağmurlar kadar.

(Salat olsun) kuşlar, balıklar ve hayvanlar adedince,
Bunların peşine cinler, melekler ve insanlar adedince.

(Salat olsun) zerreler ve tanelerle beraber karıncalar kadar,
Saçlar, yünlerle tüyler ve kıllar kadar.

(Salat olsun) Mevla’nın her şeyi kuşatan ilminin kapladıkları kadar,
(Levh-i Mahfuz’da) görevli kalemin yazdığı kaderler kadar.

(Salat olsun) kendileriyle ihsan ettiğin nimetler adedinde,
(Ki o nimetleri ihsan ettin) mahlukatına, var oldukları günde ve diriltilecekleri günde.

Salat olsun Efendimize, miktarınca o yüce kadr-i kıymeti,
Ki onunla şerefyab olup nebiler ve melekler iftihar etti.

(Salat eyle) ey dayanağım! Alemlerde mevcut olanlar adedince,
Mahlukatın diriltileceği güne kadar da yaratılacaklar adedince.

(Salat olsun) her göz açıp kapayıncaya kadar ki göz açıp kapar,
Semalarda ve yerlerde yaşayanlar veya göz kırpar.

(Salat olsun) göklerle yerler dahi dağlar dolusu kadar,
Arş-u Ferş’in ve Kürsî’nin kapladıkları kadar.

Allah’ın yokları var etmesi ve varları yok etmesi kadar,
(O Habibe) sınırsız ve hep devam eden salatlar.

(O salat ki) bütün zamanlarla beraber sayıları kaplasın,
Öyle ki bütün (salat) sınırlarını kuşatsın da dışında kalan (bir salat) olmasın, tükenmesin.

Ey Azim! O salatın sonu ve bitişi olmasın,
Sayılacak ve bitecek bir nihayeti de olmasın.

Geçen salatların sayısı kadar da eyle selamını,
Rabbim! O salat ve selamları çoğalt da arttır ikramını.

Geride geçen salatların katları sayısınca,
Ey kudret sahibi! (Salat eyle) katlarının da katlarınca.

Ey Efendim! (Salat eyle) razı olup sevdiğin gibi,
Ey güç sahibi! Bize salat etmemizi emrettiğin gibi.

Senin hakkına yemin olsun ki bu salat ve selamların katlansın hepsiyle,
Az ve çok (olmak üzere bütün) mahlukatının nefesleriyle.

Ey Rabbim! Mağfiret et okuyanı ve dinleyeni,
Her nerede olurlarsa bütün Müslümanların hepsini.

(Mağfiretini bahşet) ana babamıza, ailemize ve komşumuza,
Ey Efendim! Hepimiz muhtacız Senin affına.

Muhakkak (huzuruna) getirdim bunca günahı,
Ama Senin affın bizi yalnız bırakmaz, baki kılmaz (hiçbir günahı).

Hüznüm beni (Senden başkasıyla) meşgul eden isteklerim,
Elbette boynu bükük ve kalbi kırık olarak (huzuruna) geldim.

Rabbim! Dileriz Senden iki cihanda bize rahmet edesin,
Hürmetine ellerinde taşlar tesbih eden (Habib)in.

Rabbim! Bizim için bol olsun affın ve mükafatın,
Zira sonu olmayan bir denizdir Senin rahmetin.

Her sıkıntımızda bizim için ol lütufkar,
O hoş olan lütfunla ki onunla yok olur sıkıntılar.

Mahlukatın en hayırlısı seçilmiş Mustafan hürmetine,
Medhini yüceltmek için sureler inen (Habibin) hürmetine.

Sonra da salat et seçilmiş (Nebiy)e, doğdukça
Gündüzün güneşi ve ay ışıldadıkça.

(Rabbim!) Ebû Bekr’den razı ol ki o hem halifesi,
Habibinden sonra dininin yardımcısı.

Razı ol arkadaşı Ebû Hafs (künyesiyle) Faruk’tan,
Ömer’di o, ayırırdı sözleri hükümlerinde yanlışı doğrudan.

Osman-ı Zi’n-Nûreyn’e ihsan eyle ki hazır oldu,
Onun için iki cihan ki güzellik ve zafer dolu.

(Razı ol) Ali ile iki oğlundan ve onların annesinden,
Abâ ehli onlardır bize gelen haberden.

Sa‛d, Saîd dahi İbnü Avf ile Talha (Hazretleri),
Ebû Ubeyde ve Zübeyr ki (kainatın) nurlu efendileri.

Razı ol Hamza ve Abbas efendilerimizden,
Onların kıymetli soyları da başkadır herkesten.

(Razı ol) hepsinden âl-i ashâbın ve ona uyanların,
Karardıkça gecelerin, aydınlandıkça gündüzlerin.

El Kasidetül Muzariyye ve Şerhi
KASÎDE-İ MADRİYYE'NİN ŞERH VE TAHMÎSİ (MUSTAFÂ)
şerh
Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi (d. ?/? - ö. 1294/1877)

ISBN: 978-9944-237-87-1


İmam Bûsîrî’in tanınmış eseri Mudariyye Kasidesi’ne yazılan şerh. Mısırlı şair Muhammed b. Said el-Bûsîrî’nin (ö. 695/1296?) 39 beyitlik Kaside-i Mudariyye’si (el-Kasîdetü’l-Mudâriyye fi’s-salâti alâ Hayri’l-Beriyye) pek çok defa şerh ve tahmis edilmiş, farklı dillere çevrilmiştir (Akgül 2021:24). Hz. Muhammed’e salâtların yer aldığı naʿt türündeki kasideyi Yemlihâ-zâde Mustafâ Kâmil Efendi de geleneğe uyarak şerh etmiştir.

Eser; besmele, mukaddime bölümlerinden sonra Mudariye kasidesinin her beytinin şerhiyle devam eder. Yazar; başlıkları, şerh ettiği beyitleri vd. kırmızı mürekkeple üstünü çizerek belirtir. Ayrıca giriş bölümünde kendini tanıttıktan sonra mübarek kaside şeklinde tanımladığı İmam Bûsîrî’nin Kasîdetü’l-Mudariyye’sini şerh ve izah edeceğini belirtir.

Eser; Milli Kütüphane Yazmalar Bölümünde, Eskişehir İl Halk Kütüphanesi Koleksiyonunda 26 Hk 845/3 numarada bulunmaktadır. 41b-59a varakları arasında yer alan metin, Şerhü Kasîdeti’l-Mudariye adıyla kayıtlıdır. Nestalik hatla kaleme alınmış Arapça manzum-mensur bir eserdir. Bu şerhle ilgili ilk bilgiyi Bursalı Mehmed Tahir verir. O, Osmanlı Müellifleri’nde Yemlihâ-zâde Mustafa’nın eserleri arasında bu şerhini de saymaktadır (Bursalı Mehmed Tahir 1972: 469). Ayrıca Bağdatlı İsmail Paşa da Hediyyetü’l-ʿÂrifîn’de bu şerhten bahseder (Bağdatlı İsmail Paşa 1951: 460). Bu bilgilerin haricinde eserin konu edildiği herhangi bir akademik incelemeye ise rastlanmamıştır.

Müellifin biyografisi için bk. “Yemlihâ-zâde Mustafâ Kâmil Efendi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mustafa-yemlihazade-mustafa-kamil 

Eserden Örnekler


… ellezî ardu’l-ʿarûda u darbetü’l-habn ve hu fî urfu ehlü’l-arûd hazefü’l-sanî alâ kun kahazefü’l-elf fâʿilün fayabkâ faʿlün kâle’l-nâzım en-nıhrîrü âmila huallâh bi lutfıhü’l-hatîr baʿda ma teyemmene bi’s-summeyhâ     

                    Yâ Rabbi salli ale’-l muhtâri min mudari

                    Ve'l-enbiyâi ve cemiyü’r-rusüli mâ zükirû

Lâ şekk fî an sîga en-nidâ hâhunâ… (Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu. 26 Hk 845/2, vr. 43a).

Kaynakça


Akgül, Ahmet (2021). “İbrahim Yalvacî’nin (İhbâr Billezî) Manzum Kaside-i Muzariyye Tercümesi”. EKEV Akademi Dergisi, 25 (86): 21-36.

Bağdatlı İsmail Paşa (1951). Hediyyetü’l-ʿÂrifîn I-II. İstanbul: MEB Yay.

Bursalı Mehmed Tahir (1972). Osmanlı Müellifleri I (hzl. A. Fikri Yavuz ve İsmail Özen). İstanbul: Meral Yay.

Yemlihâ-zâde Mustafâ Kâmil Efendi. Şerhü Kasîdeti’l-Mudariye. Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu. 26 Hk 845/3.


Benzer Eserler

#MaddeYazarMadde Yazarıİşlem
1ARÛZ-I ENDELÜSÎ ŞERHİ (YEMLİHÂ-ZÂDE MUSTAFÂ)Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafâ Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
2DÎVÂN (MUSTAFA KÂMİL)Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
3EL-HİKMETÜ'L-BÂLİGA VE ŞERHUHÂ (MUSTAFÂ)Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
4EL-MAKÂLÂTÜ'L-HİSYÂN ALÂ KASÎDETİ'L-HASÂN MA'A TAHMÎS (MUSTAFÂ)Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
5ELFİYYE VE ŞERHİ (MUSTAFÂ)Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
6HÂŞİYE ALÂ KARATEPELİ (MUSTAFÂ)Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
7HÜSEYNİYYE MANZÛMESİ (MUSTAFÂ)Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
8KASÎDE-İ ADEM VE ŞERHİ (KÂMİL)Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
9KASÎDE-İ HÂİYYE ŞERHİ (MUSTAFÂ)Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
10MANZÛME-İ RÂ'İYYE (MUSTAFÂ)Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
11NAZMU'L-FÜNÛN (MUSTAFÂ KÂMİL)Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
12ŞERHÜN ALÂ KASÎDE-İ NÛNİYYE Lİ’L-FAZIL HASAN FEHMİ EFENDİ (MUSTAFÂ)Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
13MECMÛ’A (MUSTAFÂ KÂMİL)Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
14DİVANÇE (VÂZIH)Mustafâ Vâzıh Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN
Görüntüle
15MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ)İbrâhîm Zikrî Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle
16ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİHafîd, Mehmed Hafîd Efendi Doç. Dr. Ramazan Ekinci
Görüntüle
17TARÎKÜ'L-İHTİSÂRNûrî, Osman Hanyevî Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu
Görüntüle
18TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎMehmed Sabrî Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz
Görüntüle
19RAVZ-I VERDŞâkir, Ahmed Paşa Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek
Görüntüle
20KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ)Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
21DÎVÂN (ABDÎ)Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
22MEVLİD (ABDÎ)Abdî Doç. Dr. Hasan Kaya
Görüntüle
23DÎVÂN (ABDÎ)Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle

nest...

oksabron ne için kullanılır patates yardımı başvurusu adana yüzme ihtisas spor kulübü izmit doğantepe satılık arsa bir örümceğin kaç bacağı vardır