Sağlıklı Besinler Sağlıksız Besinler

&#;nsan Sa&#;l&#;&#;&#;n&#; Tehdit Eden Zararl&#; Besinler

Günümüz modern dünyas&#;nda hele ki &#;ehirlerde ya&#;&#;yorsak sa&#;l&#;kl&#; beslenmek oldukça zor. Yine de pazarlar gibi olabildi&#;ince taze g&#;dalara ula&#;abilece&#;imiz yerlerden al&#;&#;veri&#; yaparak ve zararl&#; yiyecekler listesi içinde bulunan g&#;dalardan uzak durarak sa&#;l&#;&#;&#;m&#;z&#; koruyabiliriz.

En Zararl&#;, Sa&#;l&#;ks&#;z Yiyecekler

• &#;&#;lenmi&#; Etler
• Bol Ya&#;da K&#;zarm&#;&#; G&#;dalar
• Tatland&#;r&#;c&#;lar
• Paketli G&#;dalar
• Margarin
• &#;ekerlemeler, Jelibonlar
• Tavuk Nugget
• Beyaz &#;eker
• Beyaz Un
• Dondurulmu&#; G&#;dalar
• Kahvalt&#;l&#;k Gevrekler
• Kuru Meyveler

Ö&#;ünlerinizi seçerken ya da haz&#;rlarken olabildi&#;ince protein, karbonhidrat ve ya&#; dengesini iyi kurarsan&#;z sa&#;l&#;kl&#; beslenebilirsiniz. Elbette seçim yaparken zararl&#; olan yiyecekler neler bilmeniz de i&#;inizi kolayla&#;t&#;racakt&#;r.

Sizler için dünyada en zararl&#; yiyecekler hangileri ara&#;t&#;rd&#;k ve bir liste haz&#;rlad&#;k. Gelin, uzak durmam&#;z gereken g&#;dalar s&#;ralamas&#;na birlikte göz atal&#;m.

Dünyan&#;n En Zararl&#; 12 Sa&#;l&#;ks&#;z Yiyece&#;i

1) &#;&#;lenmi&#; Etler

• Genellikle dana eti, kümes hayvanlar&#;n&#;n etleri ve çe&#;itli sakatatlardan yap&#;lan sosis, sucuk, salam, konserve etler i&#;lenmi&#; etler grubuna girmektedir.
• Ete eklenen nitrat&#;n kanserojen etkisi olabilece&#;ine dair ara&#;t&#;rmalar mevcuttur.
• &#;&#;lenmi&#; etlerdeki a&#;&#;r&#; tuz miktarlar&#; da vücudun dengesini bozabilmektedir.
• A&#;&#;r&#; tuz tüketimi hipertansiyon, kalp yetmezli&#;i, böbrek rahats&#;zl&#;klar&#;, akci&#;er sorunlar&#; ve eklem problemleri gibi hastal&#;klar&#;n tetiklenmesine neden olmaktad&#;r.

2) Bol Ya&#;da K&#;zarm&#;&#; G&#;dalar

• Özellikle büyük i&#;letmelerde kullan&#;lan hidrojenize ya&#;lar yani s&#;v&#; ya&#;&#;n özel yöntemlerle kat&#;la&#;t&#;r&#;ld&#;&#;&#; ya&#; çe&#;itleri vücuda zarar verebilmektedir.
• Endüstriyel trans ya&#;lar&#;n zararlar&#; da son y&#;llarda gündem olan bir konudur ve Dünya Sa&#;l&#;k Örgütü endüstriyel trans ya&#;lar&#;n&#;n tümüyle kullan&#;mdan kald&#;r&#;lmas&#; yönünde çal&#;&#;malar da bulunmaktad&#;r.
• K&#;zartma ya&#;lar&#;n&#;n restoranlarda de&#;i&#;tirilmeden uzun süre kullan&#;lmas&#; da daha zararl&#; hale gelmelerine neden olmaktad&#;r.
• K&#;zartmalar&#;n en sa&#;l&#;kl&#; hali az miktarda zeytinya&#;&#; ile k&#;sa sürede yap&#;lan ve una bulanmam&#;&#; olarak yap&#;lan yöntemdir.
• Bunun d&#;&#;&#;ndaki k&#;zartmalar besinlerin hem yararl&#; içeri&#;ini yok etmekte hem de zararl&#; hale gelmesine bile neden olabilmektedir.

3) Tatland&#;r&#;c&#;lar

• Yapay tatland&#;r&#;c&#;lar içindeki özellikle en zararl&#; oldu&#;u dü&#;ünülen ve üstüne ara&#;t&#;rmalar yap&#;lan maddeler asesülfam potasyum, monosodyum glutamat, sukraloz, aspartam ve sodyum benzonatt&#;r.
• Yapay tatland&#;r&#;c&#;lardansa Hindistan cevizi &#;ekeri, akçaa&#;aç &#;urubu ve bal gibi do&#;al tatland&#;r&#;c&#;lar kullan&#;labilir; ancak bunlar&#;n da çok kullan&#;lmas&#;nda zararl&#; olabilece&#;ine dair uzman görü&#;leri de bulunmaktad&#;r.
• Dünya Sa&#;l&#;k Örgütü normal &#;eker için ise günde 25 gram&#; geçmemek gerekti&#;ini söylemektedir.

Tatland&#;r&#;c&#; Kullanmak Zararl&#; m&#; Sa&#;l&#;kl&#; m&#;?

4) Paketli G&#;dalar

• Genel olarak paketli g&#;dalar&#;n ço&#;unda raf ömrünü uzatmak için eklenen zararl&#; maddeler bu ürünleri sa&#;l&#;ks&#;z yapmaktad&#;r.
• Örne&#;in cipslerde bulunan monosodyum glutamat sigara etkisi bile yaratabilmektedir. Haz&#;r cipsler yerine f&#;r&#;nda ince dilimlenmi&#; patateslerden ya da lava&#;tan do&#;al cipslerinizi haz&#;rlayabilirsiniz.
• Yüksek fruktozlu m&#;s&#;r &#;urubu, aspartam, phenylalanine, suklaroz, ageve, potasyum bromat, yapay aroma ve renklendiriciler, bromlu bitkisel ya&#;, BHA ve BHT en zararl&#; katk&#; maddeleridir.
• Al&#;&#;veri&#; yaparken içindekiler bölümünü okuman&#;z faydal&#; olacakt&#;r. &#;üphe duymayaca&#;&#;n&#;z süt ve süt ürünleri gibi g&#;dalar bile paketli hale geldiklerinde zararl&#; olabilmektedir.

5) Margarin

• Tüm ya&#;lar aras&#;nda en zararl&#; olan&#;n&#;n margarin oldu&#;u art&#;k birço&#;umuz taraf&#;ndan bilinen bir gerçektir.
• Margarin üretiminde kullan&#;lan trans ya&#;, potasyum sorbat, trans ya&#;, soya ya&#;&#; ve g&#;da boyalar&#; bu ürünü zararl&#; hale getirmektedir.
• Margarin yerine olabildi&#;ince do&#;al bitkisel ya&#;lar kullanman&#;z daha sa&#;l&#;kl&#;d&#;r.

Margarin Nedir? Zararl&#; M&#;? Nas&#;l Yap&#;l&#;r?

6) &#;ekerlemeler, Jelibonlar

• &#;ekerlemeler ve jelibonlar a&#;&#;r&#; &#;eker kullan&#;larak üretildi&#;i için zaten ilk olarak bu yüzden zararl&#;d&#;rlar.
• Ayr&#;ca bu kategorideki ürünlerdeki g&#;da boyalar&#;n&#;n da vücudumuzun temeli olan DNA yap&#;s&#;n&#; bile bozabilece&#;ine dair ara&#;t&#;rmalar bulunmaktad&#;r.
• Tatl&#; ihtiyac&#;n&#; kar&#;&#;lamak için meyve tüketmek daha uygun bir yoldur.

7) Tavuk Nugget

• Marketten sat&#;n ald&#;&#;&#;m&#;z tavuk nugget’lar&#;n h&#;zl&#; bozulmamas&#; için yap&#;m süreçlerinde zararl&#; sentetik maddeler kullan&#;lmaktad&#;r.
• Ço&#;u markan&#;n ürünlerinde de tavuk eti yan&#;nda sinir, kan damar&#;, deri, k&#;k&#;rdak ve kemik de ürüne eklenmekte böylece a&#;&#;r&#; kalorili bir g&#;da ortaya ç&#;kmaktad&#;r.
• Tavuk yemenin en iyi yolu sa&#;l&#;kl&#; köy tavu&#;u etine ula&#;maktan geçmektedir.

8) Beyaz &#;eker

• Beyaz &#;eker; &#;eker pancar&#;ndan elde edilmektedir ve fruktoz ile glukozdan olu&#;maktad&#;r. &#;çinde protein, ya&#;, vitamin ya da mineral bulunmaz.
• Beslenme uzmanlar&#;n&#;n ço&#;u rafine beyaz &#;ekere vücudun hiç ihtiyac&#; olmad&#;&#;&#;n&#; savunmaktad&#;r.
• Yüksek oranda beyaz &#;eker karaci&#;eri gereksiz yormaktad&#;r ve birçok hastal&#;&#;a yakalanma riskini de art&#;r&#;r.
• Beyaz &#;ekeri azaltt&#;&#;&#;n&#;zda, tah&#;llardan ve baklagillerden de alabilece&#;iniz &#;ekeri vücudunuz sa&#;l&#;kl&#; &#;ekilde kullanabilir ve &#;eker ihtiyac&#;n&#;z kar&#;&#;lan&#;r.

&#;ekerin Zararlar&#; – &#;ekeri Acilen B&#;rakman&#;z &#;çin 23 Neden

9) Beyaz Un

• Beyaz un en çok da temel besin kaynaklar&#;m&#;z olan ekmeklerde kullan&#;lmaktad&#;r ancak ne yaz&#;k ki bu&#;day&#;n içerik aç&#;s&#;ndan oldukça fakirle&#;mesiyle elde edilen beyaz unlu ekmekler çok da faydal&#; de&#;ildirler.
• Beyaz un Dünya Sa&#;l&#;k Örgütü’ne göre içindeki klor dioksit maddesi yüzünden de zararl&#; olma potansiyeline sahiptir.
• &#;u anki beyaz unlarla yap&#;lan g&#;dalar&#;n ço&#;u kana ani kar&#;&#;arak &#;eker dengesini bozma riski ta&#;&#;maktad&#;r.

10) Dondurulmu&#; G&#;dalar

• Zararl&#; g&#;dalar listesi içerisinde dondurulmu&#; ürünler de yer almaktad&#;r.
• G&#;dalar donduruldu&#;unda ve bir süre bekledi&#;inde besin de&#;erleri azalmaktad&#;r bu yüzden olabildi&#;ince taze tüketim önerilmektedir.
• Özellikle dondurulmu&#; bal&#;k ve deniz ürünlerindeki tert-bütilhidrokinon maddesinin zararl&#; oldu&#;u Dünya Sa&#;l&#;k Örgütü taraf&#;ndan belirtilmi&#;tir.

11) Kahvalt&#;l&#;k Gevrekler

• Kahvalt&#;l&#;k gevreklerdeki yüksek miktardaki rafine tah&#;llar ve &#;eker, &#;eker dengesinin bozulma riskini art&#;rarak vücuda zarar verebilmektedir.
• Kahvalt&#;l&#;k gevrek seçimi yapacaksan&#;z içindekilere dikkat etmelisiniz. Bir porsiyon için 5 gramdan fazla &#;eker içermeyen, lifli olanlar&#; tercih etmeye çal&#;&#;abilirsiniz.
• Tam besleyici kahvalt&#; için de elbette çok daha sa&#;l&#;kl&#; seçenekler oldu&#;u da unutulmamal&#;d&#;r.

12) Kuru Meyveler

• &#;çinde sülfit ve ilave &#;eker olan kuru meyveler sa&#;l&#;&#;a zarar verebilmektedir.
• Kuru meyve seçiminde do&#;al olmas&#;na dikkat etmek gerekir.
• Kuru meyveler taze meyvelere göre çok daha fazla kalorili olduklar&#; için porsiyon olarak da az tüketilmelerinde fayda vard&#;r.

Enerji &#;çecekleri Sa&#;l&#;&#;a Zararl&#; M&#;?

Ciltte Sivilce Yapan 9 Zararl&#; Yiyecek

Florür &#;çeren Besinler, 7 Zararl&#; Etkisi

Plastik Mutfak Ürünleri Zararl&#; M&#;? 13 Soru – Cevap

Doymu&#; Ya&#; Nedir? Doymu&#; Ya&#; Asitleri Zararl&#; M&#;?

Hiç merak ettiniz mi neden en lezzetli yiyecekler sağlıksız olarak adlandırılıyor? Brokoli, lahana, ıspanak, brüksel lahanası sağlıklı kabul ediliyor çünkü vitaminler, mineraller, lifler ve bunların kombinasyonlarıyla dolu olduklarından adeta bir diyetisyenin rüyası gibiler. Öbür yandan sevdiğimiz yiyecekler hamburger, patates kızartması, tatlılar ve hatta kırmızı et sağlıksız kabul ediliyor.

Diyetisyenlerin &#;abur cubur&#; olarak adlandırdıkları bu gıdaları çok aşırıya kaçmadan, haftada birden fazla tüketilmemeleri gerekmektedir. Eminim sizde bunun nedenini merak ediyorsunuzdur? Bunun cevabı lezzetli yiyeceklerin yağ, tuz ve şekerden zengin olmalarıdır ve bizim damak tadımızın onları sevmesinin nedeni onları sevmek için gelişmiş olmasıdır. Atalarımız bizim yaşadığımız gibi refah içinde yaşamıyordu ve bu üç şey çok bol değildi. Bu yüzden tarih öncesi insanlar bu tadların değerini biliyorlardı.

*Yağdan zengin yiyecekler: Patates kızartması, hamburgerler, milkshake, salam, dondurma, pizza, sucuk gibi yağ açısından zengin yiyecekler koca bir liste olur ve biz bunların hepsini çok severiz. Bu yiyecekler enerji depolarlar. Yağlı yiyecekler kaloriden zengindir, karbonhidratların iki katı enerji içerirler. Sindirimleri uzun sürdüğü için vücudumuz onları yeterli yiyecek olmadığı zamanlar için saklamayı seviyor. Atalarımızın beslenme düzenleri çok düzensizdi. Örneğin bir mamut avladıklarında bir kaç gün bütün kabileye yetecek yiyecekleri oluyordu. Ancak bu çok nadir olurdu bu nedenle atalarımız gıda sıkıntısı olduğu dönemlerde yağ depolayarak ellerinden geldiği kadar enerji sağlayabilmek için geliştiler. Atalarımızın vücudu enerji depolayabilmek için ne kadar geliştiyse evrimsel olarak o kadar hayatta kalabiliyordu dolayısıyla beyinlerimiz ve damak tadımız yağlı yiyecekleri seviyor.

*Şekerli yiyecekler: Pastalar, kurabiyeler, çikolatalar, dondurma, reçeller, kremalı bisküviler, şekerler gibi pek çok yiyecek şekerden zengindir. Vücudumuz için şeker, enerji demektir. Atalarımız olgun meyvelerin daha tatlı ve sindirimi kolay olduklarını keşfetti ve tatlı gıdaları saptamada birer uzman oldular. Pek çok bilim adamı tatlı tadın, zenginliğin bir işareti olduğunu düşünüyor. Bundan dolayı tatlı birşey yediğimizde beynimizdeki zevk reseptörleri aktif hale geçip , dopamin salgılamaya başlıyor hatta şekerin uyuşturucu benzeri bir etkisi olduğu düşünülüyor.

*Tuzlu yiyecekler: Cipsler, tuzlu krakerler, turşu, zeytin, peynir, salam, patlamış mısır, konserve etler ve paketlenmiş gıdalar aşırı miktarda tuz içerir. Etiketlerini okursanız tatlı tadı olan pek çok şeyde bir miktar da tuz olduğunu görürsünüz. Tuzun eskiden elde edilmesi şimdi olduğu gibi kolay değildi. Tuz kasların ve sinir hücrelerinin çalışmalarını sağlayan sodyumun en önemli kaynağıdır. Sodyum sofra tuzu hariç, yumurta ve ette de çok az bir miktarda bulunur. Bazı bilim adamları tuzun da şeker gibi vücudumuzda dopamini arttırdığını düşünmektedir bu yüzden tuzlu tatları seviyor olabiliriz. Tadı ne kadar lezzetli olsa da böbreklerimiz için çok zararlı olduğunu unutmamalıyız.

Çocukken hepimiz uslu olursak şekerli veya yağlı yiyeceklerle ödüllendirildik. Bu beynimize sürekli öğretildi böylece beynimiz şekerli ve yağlı gıdaları ödülle ilişkilendirdi. Yetişkin olduğumuzda da bu devam ediyor ne zaman stresli veya duygusal olarak sıkıntılı olsak vücudumuzu tatlılar veya yağlı gıdalarla rahatlatmaya çalışıyoruz. Brokoli, brüksel lahanası, ıspanak gibi bir çok yeşil sebzenin acımsı keskin tatları vardır. Tarihte bir çok zehirli bitki acıdır ve evrimsel olarak atalarımız bu tatları sevmemeyi öğrenmiştir. Bu nedenle bizim için çok faydalı olsa da yeşil sebzeleri sevmiyoruz.

Bunlardan başka işlenmiş gıdalar, katkı maddeleriyle zenginleştirilmiş yiyecekler de var üreticiler yiyeceklere lezzet katmak, ürün ömrünü uzatmak için bunları yapsa da bunlar yiyecekleri sağlıksız hale getiriyor ve kansere neden oluyorlar. Sağlıksız gıdalar aynı zamanda gerekli besin maddelerini de içeriyor olabilir örneğin tuzun sodyum içermesi gibi. Ancak bunların aşırı miktarda tüketilmesi faydalarından çok zarar getirdiğinden sağlıksız gıdalar sayılıyorlar.

Kaynakça:
seafoodplus.info

Yazar:Tülay Arsoy