Anlık Dalmak Abdesti Bozar Mı

Peygamber Efendimiz (s.a.v) Cibril hadisinde “İslam Nedir?” sorusuna “–İslâm, Allah’tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın Rasûlü olduğuna şehâdet etmen, namazı dosdoğru kılman, zekâtı vermen, Ramazan orucunu tutman, yoluna güç yetirip imkân bulduğun zaman Kâ’be’yi ziyâret (hac) etmendir” buyurdular.

“İman Nedir?” sorusuna “–Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, âhiret gününe inanmandır. Yine kadere, hayrına ve şerrine îmân etmendir” buyurdular.

İhsan Nedir? Rasûlullah Efendimiz (s.a.v): “–İhsân, Allah’a, onu görüyormuşsun gibi kulluk etmendir. Sen onu görmüyorsan da O seni mutlaka görüyor” buyurdular. (Müslim, Îmân 1, 5. Buhârî, Îmân 37; Tirmizi Îmân 4; Ebû Dâvûd, Sünnet 16)

Kuran-ı Kerim, Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen ilahi kitapların sonuncusudur. İlahi emirleri barındıran Kuran ve beraberinde Efendimizin (s.a.v) sünneti tüm Müslümanlar için yol gösterici rehberdir.

Tüm insanlığa rahmet olarak gönderilen örnek şahsiyet Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v) 23 senelik nebevi hayatında bizlere Kuran ve Sünneti miras olarak bırakmıştır. Nitekim hadis-i şerifte buyrulur: “Size iki şey bırakıyorum, onlara sımsıkı sarıldığınız sürece yolunuzu asla şaşırmazsınız. Bunlar; Allah’ın kitabı ve Peygamberinin sünnetidir.” (Muvatta’, Kader, 3.)

Tasavvuf; Cenâb-ı Hakkʼı kalben tanıyabilme sanatıdır.Tasavvuf; “îmân”ı “ihsân” gibi muhteşem ve muazzam bir ufka taşımanın diğer adıdır. Tasavvuf’i yola girmekten gaye istikamet üzere yaşayabilmektir. İstikâmet ise, Kitap ve Sünnet’e sımsıkı sarılmak, ilâhî ve nebevî tâlimatları kalbî derinlikle idrâk edip onları hayatın her safhasında vecd içinde yaşayabilmektir.

Dua, Allah Teâlâ ile irtibatta bulunmak; O’na gönülden yönelmek, meramını vâsıta kullanmadan arz etmek demektir. Hadisi şerifte "Bir şey istediğin vakit Allah'tan iste! Yardım dilediğin vakit Allah'tan dile!" buyrulmuştur. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1/)

Zikir, bütün tasavvufi terbiye yollarında nebevi bir üsul ve emanet olarak devam edegelmiştir. “…Bilesiniz ki kalpler ancak Allâh’ı zikretmekle huzur bulur.” (er-Ra‘d, 28) Zikir, açık veya gizli şekillerde, belirli adetlerde, farklı tertiplerde yapılan önemli bir esastır. Zikir, hatırlamaktır. Allah'ı hatırlamak farklı şekillerde olabilir. Kur'an okumak, dua etmek, istiğfar etmek, tefekkür etmek, "elhamdülillah" demek, şükretmek zikirdir.

İlim ve hâl kelimelerinden oluşmuş bir isim tamlaması olan ilmihal (ilm-i hâl) sözlükte "durum bilgisi" demektir. Bütün müslümanların dinî bilgi ve uygulama bakımından ihtiyaç duyduğu, bir bakıma müslüman olmanın ve müslümanlığın icaplarını yerine getirmenin ön şartı durumundaki fıkhi temel bilgiler ilmihal diye anılmıştır.

İslam ve İhsan web sitesinde İslam, İman, İbadet, Kuranımız, Peygamberimiz, Tasavvuf, Dualar ve Zikirler, İlmihal, Fıkıh, Hadis ve vb. konularda  güvenilir kaynaklardan bilgiye ulaşabilirsiniz.

Yolculuk yaparken otobüste uyumak abdesti bozar mı?

Biz ailemle bazen istambula camileri ziyarete seafoodplus.infoa binmeden abdestimizi alıyoruz ama mesafe uzun olduğu için bazen arabada uyku demeyimde dalmak diyeyim .oturduğun yerde uyumak abdesti bozmaz seafoodplus.info durumda bizim abdestimiz bozulur mu?

Abdestli olan kimsenin şuur gücünü yok eden uyku abdesti bozar. Bu şuuru yok eden uyku, oturağı( iki kalçası) yerden ayrılmış şekilde uyumaktır. Bu da yanı üstüne yatıp uyumak yâni iki yanının birini yer üzerine ko­yarak uyumak veya iki oturağı (kaba eti)nim birisi üzere uyumak, ve­ya kafası üzere yattığı halde uyumak, veya yüzü üzere kapanıp uyu­maktır.

Şüphesiz şuur gücü yok olduğu zaman adeten, uyuyan kimse ken­disinden çıkan bir şeyin(iki yoldan birinden çıkan neasetin) farkına varmaz. Âdet ile sabit olan şey ise, teyakkun (kesin bilgi) gibidir.

Ayakta veya oturma hâlinde ya da rükû veya secde hâlinde karnını iki uyluğundan kaldırıp, pazularım iki yanlarından uzaklaştırıp uyu­şa, bu şekillerde olan uyku, eğer şuur gücü gitmezse, mutlaka abdes­ti bozmaz. İmâm Şafiî (Rh.A.) bunun aksi görüştedir.

Ayakta veya iki kalçası üzerine oturarak uyuyan kimse,bir şeye dayanarak uyuyorsa,ve bu dayandığı şey düştüğü veya alındığı zaman abdestin bozulup bozulmaması konusunda farklı görüşler vardır.

Hidâfe'ye göre; «Abdestli kimse bir şeye dayanarak uyur da, o şey alınınca düşer­se, o uyku onun abdestini bozar.» demiştir.
Zira makadının (kalçalarının yerinden kalkma veya hareket etme ihtimali ve bu arada necaset çıkma ihtimali vardır.
Muhît'de ise : «Eğer abdestli olan, ayakta olduğu halde veya otur­duğu halde uyurken düşse, eğer düşmezden veya düşerken veya düş­tüğü anda uyanırsa abdesti bozulmaz. Uyurken düşüp karar kıldıktan sonra uyanırsa, abdesti bozulur. denmiştir

Muhît'de «Eğer o şeye dayanıp uyuyan kimsenin oturağı yer üze­rine yerleşmiş değil ise,yani sürekli hareket ediyorsa, hades(abdestin bozulması) vâki olur. Eğer yer üzerine yerleşmiş ise, hades (abdest bozulması)vâki olmaz.

Y.

Otobüste uyumak abdesti bozarmı, yolculukta uyumak abdesti bozarmı, oturarak uyumak abdesti bozarmı,

Son eklenen ruyalar

Üye girişi

seafoodplus.info

Guncel

Günün Sözü

"Günün Sözü."

- seafoodplus.info

Uyku Abdesti Bozar mı?

Uykudayken bazı nedenlerden dolayı abdestin bozulabileceğini söylemek mümkündür. Örneğin uykuda yan yatarken abdest bozulabilir. Aynı zamanda namaz dışında secdedeymiş gibi yatmak da yine abdesti bozan unsurlar içerisinde gelmektedir.

Yere sağlam bir biçimde oturmuş, mafsalları gevşemiş bir durumdayken uyumak abdesti bozmaz. O yüzden buna dikkat etmek ve uykudan sonra abdest almak büyük bir öneme sahiptir. Çünkü namaz kılmadan önce abdestin bozulabileceği unutulmamalı ve buna göre önlem alınmalıdır.

Uyumak, Uyuklamak Abdesti Bozar mı?

Alınmış olan bir abdestin bozulma durumunun olduğu en önemli ihtimallerden biri uymaktır. Özellikle bazı pozisyonlar üzerinde uyumak ya da uyuklamak abdesti bozabilir. Bu sebepten dolayı uzman alimler ve hocalar, her daim uyuduktan sonra mutlaka abdestin alınması ve yenilenmesi gerektiğini söyler. Özellikle uyuklama anında yan yatmak abdesti bozan önemli durumlardan biridir.

Diğer yandan uyku ile uyanıklık halinde yine abdestin bozulabileceğini söylemek mümkün. Namaz dışında secde halindeymiş gibi uyumak ise abdesti bozan unsurlar arasında gelmektedir. O yüzden mutlaka ne zaman uyku halinde olursa olsun, kişi uyandıktan sonra mutlaka abdestini gerektiği şekilde almalıdır. Bu durum unutulmaması gereken en önemli kurallar içerisinde yer alır. Zira insan uyku halindeyken bedenin kontrolü kaybeder ve bu sebepten abdestte yüksek ihtimalle bozulur. Bundan emin olmanın en doğru yolu ise uyandıktan sonra abdest almaktır. Bu yüzden her uykunun ardından abdest en önemli husustur.

Değerli kardeşimiz,

Uyku abdesti bozar. Çünkü uyku ile birlikte his kaybolur. Ağır uykunun veya kısa sürmeyen bir uyumanın abdesti bozduğunun delili, Hz. Ali (r.a.)'nin rivayet ettiği Peygamber (a.s.m)'in,

"Göz makatın bağıdır. Bu bakımdan uyuyan bir kimse abdest alsın." (1)

hadisi ile Hz. Muâviye tarafından rivayet edilen,

"Göz makatın bağıdır. Gözler uyuduğu vakit bu bağ çözülmüş olur." (2)

şeklindeki hadislerdir. Her iki hadis-i şerif de uyku sebebiyle abdestin bozulacağına ihtimal teşkil ettiğinin delilidir.

Fakihler uykunun abdest bozucu olduğu konusunda farklı görüşlere sahiptir ki, Nevevî bu görüşleri Müslim'in Şerhi'nde (1,73) zikretmiştir. Bunlardan birbirine yakın ve ancak yelin çıkışına delil sayılabilecek uykunun derinliğini açıklamakta farklılık bulunan iki görüşü seçiyoruz. Söz konusu bu iki görüş aşağıdaki şekilde dile getirilmektedir.

Birinci görüş Hanefilerle Şafiîlerin görüşüdür:

Abdesti bozan uyku kalçanın yere iyice oturmadığı veya yanı üzere yaslanarak veya her hangi bir şeyin üzerine kapanmış olarak uyumaktır. Çünkü yanı üzere yatmak ve benzeri hâller mafsalların gevşemesinin sebebidir. Ancak kalçasını yere, bir bineğin sırtına ve buna benzer bir zemine yerleştirmiş olarak oturup uyuyan bir kimsenin abdesti bozulmaz.

Herhangi bir şeye yaslanıp, yaslandığı bu şey çekildiği takdirde düşecek olursa ve kalçaları da yerde değilse, Hanefîlere göre abdesti bozulur. Çünkü bu şekilde bir yaslanma ile gevşeme hâli, nihaî noktasına ulaşır. Ancak Şafîîlere göre kalçaları yere iyice oturmuş ise, abdesti bozulmaz, çünkü böyle bir durumda her hangi bir şeyin çıkmayacağından emin olunmaktadır. Buna göre her iki mezhepte de hüküm aynıdır. Namazda kıyamda, rükû veya sücutta iken ve namazın dışındaki bu hâllerde olup uyumak ile abdest bozulmaz. Çünkü nispeten kendisini tutmak özelliği devam etmektedir. Çünkü bu durum ortadan kalkacak olursa düşer, dolayısıyla tam bir gevşeme hasıl olmaz.

Buna dair delilleri bir takım hadislerdir ki; İbni Abbas'ın rivayet ettiği şu hadis onlardan birisidir:

"Secde hâlinde iken uyuyan bir kimseye, yanı üzere yatmadığı sürece abdest almak gerekmez. Yanı üzere yattığı takdirde ise mafsalları gevşemiş olur." (3) 

Bir başka lafızda ise bu rivayet şöyledir;

"Oturarak uyuyan kimsenin abdest almasına gerek yoktur. Çünkü abdest alma gereği yanı üzere yatarak uyuyan kimse içindir. Zira yanı üzere yatarak uyuyan kimsenin mafsalları gevşer." (4)

Beyhakî'nin rivayetlerinden birisinde de şöyle denilmektedir:

"Oturarak, ayakta veya secde ederek uyuyan bir kimse yanını yere koymadığı sürece abdest almak vacip olmaz."

Buna dair delillerden birisi de Hz. Enes'in rivayet ettiği şu hadistir:

"Resulullah (a.s.m)'ın ashabı yatsı namazını beklerlerken oturarak uyurlar, sonra da abdest almaksızın namaz kılarlardı." (5)

Bu hadis-i şerif aynı zamanda az bir uykunun abdesti bozmadığının delilidir.

Bu delillerden bir diğeri ise Amr b. Şuayb'ın babasından, onun da dedesinden rivayet ettiği şu hadistir:

"Oturarak uyuyan kimsenin abdest almasına gerek yoktur. Ancak yanını yere koyarak uyuyan kimsenin abdest alması gerekir." (6)

Kemal b. el-Humâm yukardaki hadislerle ilgili olarak şöyle der: Sen zikretmiş olduğumuz bu hadisler üzerinde düşünecek olursan, bu hadislerin hasen derecesinden daha aşağıya inmediğini göreceksin. (7)

İkinci görüş Malikilerle Hanbelîlerin görüşüdür.

Az veya hafif uyku abdesti bozmaz, ağır uyku ise abdesti bozar. Malikîlerin kullandıkları ifadeler şöyledir: Ağır uyku kısa zaman sürse dahi abdesti bozar. Hafif uyku ise uzun zaman sürse dahi abdesti bozmaz.

Ağır uyku kişinin sesleri yahut da elinde bulunup da düşen şeyi ya da ağzından salyasının akmasını ve benzeri hususları farketmediği uykudur. Bunları farkedecek olursa, bu uyku hafif uyku olur. Delilleri ise az önce geçen Hz. Enes'in rivayet ettiği hadistir:

"Resulullah (a.s.)'ın ashabı yatsı namazını beklerlerdi. (Uykudan dolayı) başları önlerine düşer, sonra da abdest almaksızın namaz kılarlardı."

İbni Abbas'ın rivayet ettiği şu hadis de delilleri arasındadır:

"Teyzem Meymûne'nin yanında uyudum. Resulullah (a.s.) namaz kılmak üzere kalktı. Ben de onun sol tarafına durdum. Elimden tutup beni sağ tarafına durdurdu. Uykuya dalacak gibi olduğumda benim kulak yumuşağımı yakalardı."

İbni Abbas devamla dedi ki:

"Böylece on bir rekât namaz kıldı." (8)

Bu iki hadis-i şerifte, az uykunun abdesti bozmayacağına dair açık bir delâlet bulunmaktadır.

Dipnotlar:

1. Ahmed b. Hanbel, Ebu Dâvud ve İbni Mace rivayet etmişlerdir. Bu hadisin manası şudur. Uyanıklık dübürün bağıdır. Yani onun içinde bulunan şeyleri dışarıya çıkmaktan korur Çünkü o uyanık olduğu sürece kendisinden çıkan şeyleri far keder. Neylü'l-Evtâr, I,
2. Ahmed b. Hanbel ve Darekutnî, Neylü'l-Evtâr, I,
3. Ahmed b. Hanbel rivayet etmiştir, Neylü'l-Evtâr, I,
4. Ebu Dâvud, Tirmizî ve Darekutnî rivayet etmişlerdir. Neylü'l-Evtâr, I,
5. Ebu Dâvud, Müslim ve Tirmizî rivayet etmişlerdir. Neylü'l-Evtâr, I,
6. Bu hadisi İbni Adiyy rivayet etmiştir. Nasbu'r-Râye, 1, Aynı şekilde Beyhaki'de Huzeyfe b. el-Yemân'dan buna benzer bir hadis rivayet etmiştir.
7. Fethu'l-Kadîr, I,
8. Müslim rivayet etmiştir. Neylü'l-Evtâr, I,

(bk. İslam Fıkhı, Vehbe ez-Zuhayli, 1/)

Selam ve dua ile
Sorularla İslamiyet