Saç Mantarı Nasıl Tedavi Edilir

Saç Mantar&#;na &#;yi Gelen Bitkisel Tedaviler

Vücudun nemli bölgelerinde zaman zaman mantar olu&#;abilir. Ayak, parmak aralar&#;, genital bölge ve saç bu bölgelerden biridir. Saç mantar&#; kad&#;n ve erkekleri yak&#;ndan ilgilendiren bir cilt problemidir. Bu durumu ya&#;ayan pek çok ki&#;i saç mantar&#; tedavisi hakk&#;nda ara&#;t&#;rmalar yaparak bu rahats&#;zl&#;&#;&#; ortadan kald&#;rmak ister.

Saç mantar&#; &#;brahim Saraço&#;lu gibi uzmanlar taraf&#;ndan, do&#;an&#;n &#;ifal&#; elinden gelen desteklerle çözüme kavu&#;ur. Bunun için bitkisel destekler size yard&#;m edecektir. E&#;er saç mantar&#; problemiyle u&#;ra&#;&#;yorsan&#;z; saç&#;n&#;z&#;n sa&#;l&#;&#;&#; için saç mantar&#; bitkisel tedavisi önerilerine kulak vermelisiniz. &#;imdi saç mantar&#;n&#; iyile&#;tiren ve saç derisinin sa&#;l&#;&#;&#;n&#; koruyan yöntemlere göz atal&#;m.

Saç Mantar&#; Nedir?

• Saç mantar&#; en yayg&#;n görülen saç derisi enfeksiyonudur.
• Saç diplerinde meydana gelen saç mantar&#;, tinea kapitist ad&#;yla bilinir.
• Bula&#;&#;c&#; bir mantar olan saç mantar&#;, ortak e&#;ya kullan&#;m&#; sonucunda bir di&#;er ki&#;iye geçebilir. Bu nedenle saç mantar&#; olan ki&#;inin e&#;yalar&#; di&#;er ki&#;i taraf&#;ndan kullan&#;lmamal&#;d&#;r.
• Saç mantar&#;n&#;n yay&#;lmas&#;n&#; önlemek için tedbirler almal&#;s&#;n&#;z. Saç f&#;rças&#;, tarak, ba&#; havlusu gibi e&#;yalar&#;n &#;ahsi olmas&#; önerilir.
• Saçlar&#;n sa&#;l&#;&#;&#;n&#; etkileyen ve deride ka&#;&#;nt&#; gibi problemlere neden olan bu sorunu çözmenin ilk kural&#; ki&#;isel hijyene dikkat etmek olacakt&#;r.

Saç Mantar&#; Nas&#;l Geçer? &#;yi Gelen 10 Do&#;al Çözüm

1) Aloe Vera Jeli

• Saç mantar&#; nas&#;l geçer diyenler için her derde deva olarak bilinen aloe vera jelini öneriyoruz.
• Saç diplerinde meydana gelen mantarlar&#; temizlemek için haftada 3 defa aloe vera jelini saç diplerine masaj yaparak uygulaman&#;z tavsiye ediliyor.
• E&#;er düzenli olarak aloe vera jelini saç diplerine sürerseniz saç mantar&#;n&#; k&#;sa sürede temizleyebilirsiniz.

Aloe Vera Jeli Faydalar&#;, Nas&#;l Saklan&#;r, Kullan&#;l&#;r?

2) Limonlu Su

• Limonlu su, saç mantar&#;n&#; derinlemesine temizleyen do&#;al bir yöntemdir. Saç mantar&#; &#;ikayeti olanlar her gece saçlar&#;n&#; limonlu suyla y&#;kamal&#;d&#;r.
• Limonlu su, mantar&#; saçtan atar ve saç diplerinin rahatlamas&#;na yard&#;m eder.
• E&#;er saç mantar&#;n&#; do&#;al bir &#;ekilde geçirmek isterseniz limonlu suyla saçlar&#;n&#;z&#; tazeleyebilirsiniz.

Limonlu Suyun Faydalar&#; Nelerdir?

3) Hindistan Cevizi Ya&#;&#;

• Saçlar&#; besleme görevi olan Hindistan cevizi ya&#;&#;n&#;, saç mantar&#; tedavisinde kullanabilirsiniz.
• Saç derisinde olu&#;an yara ve ka&#;&#;nt&#;y&#; gideren Hindistan cevizi ya&#;&#;, mantara neden olan enfeksiyonlar&#; k&#;sa sürede temizler.
• Hindistan cevizi ya&#;&#;n&#; &#;ampuana ekleyerek ya da saç maskesine ekleyerek düzenli &#;ekilde kullanman&#;z önerilir.

Hindistan Cevizi Ya&#;&#;n&#;n Saça 10 Faydas&#;

4) Sar&#;msak

• Do&#;al bir antibiyotik olan sar&#;msak, saç derisi mantar&#; bitkisel tedavi listesinde yer al&#;yor.
• Saç mantar&#;ndan dolay&#; olu&#;an ka&#;&#;nt&#;, yara ve iltihaplar&#; sar&#;msak suyuyla temizleyebilirsiniz.
• Sar&#;msak saç derisini bakteriden temizlerken, saçlar&#;n&#;z&#;n daha sa&#;l&#;kl&#; görünmesini ve derinin rahatlamas&#;n&#; sa&#;lar.

Sar&#;msa&#;&#;n Faydalar&#; Nelerdir? Sar&#;msak Yutman&#;n Faydalar&#;

5) Karbonatl&#; Su

• Karbonat cilt üzerinde olu&#;an iltihaplar&#;, ka&#;&#;nt&#;y&#; ve mantar&#; gideren do&#;al bir maddedir.
  saç mantar&#; do&#;al tedavisi için karbonat kullan&#;m&#; önerilir.
• E&#;er saç diplerinde mantar olu&#;maya ba&#;lad&#;ysa, saç uzunlu&#;una göre karbonatl&#; su haz&#;rlay&#;p 2 günde 1 defa olacak &#;ekilde karbonatl&#; suyla saç derisine masaj yapmal&#;s&#;n&#;z.

Karbonatl&#; Su Zay&#;flat&#;r M&#;? Faydalar&#; Nelerdir? Karbonatl&#; Su Mucizesi

6) Beyaz Sirke

• Saç mantar&#;n&#; do&#;al malzemelerle iyile&#;tirmek isteyenlerin tercihlerinden biri olan beyaz sirki hem pratik hem de ekonomiktir.
• Saç yo&#;unlu&#;una göre bir miktar beyaz sirkeyi y&#;kama suyuna kar&#;&#;t&#;r&#;n. Bu suyla saç derisini y&#;kay&#;n ve y&#;karken masaj yap&#;n.
• Beyaz sirke saç derisinde hücre yenilenmesine yard&#;m ederek mantarl&#; dokuyu temizleyecektir.

Beyaz Sirke Nedir? Faydalar&#; Nelerdir? Nerelerde Kullan&#;l&#;r? &#;çilir Mi?

7) Ev Yo&#;urdu

• Ev yo&#;urduyla haz&#;rlanan saç maskesi sayesinde saç mantar&#;ndan kolayca kurtulabilece&#;inizi biliyor musunuz?
• Ev yo&#;urdunu saç maskesine ekleyin ve bu maskesi saç&#;n&#;zda 30 dakika kadar tutun.
• Yo&#;urtta bulunan faydal&#; bakteriler, saç derisinde olu&#;an mantar&#; iyile&#;tirecektir.

Yo&#;urdun Faydalar&#;, Suyunun Faydalar&#;, Yo&#;urt Yemenin Faydalar&#;

8) Çam Terebentin Ya&#;&#;

• Çam terebentin ya&#;&#;, saç mantar&#; gibi saç derisi problemlerini çözen bir bitkisel ya&#;d&#;r.
• Bu ya&#;&#; kullanarak saç maskesi haz&#;rlay&#;n. Dilerseniz çam terebentin ya&#;&#;n&#; &#;ampuana ekleyebilirsiniz.
• Çam terebentin ya&#;&#;n&#; kullanarak saç ve saç derisi sa&#;l&#;&#;&#;n&#; yeniden koruyabilirsiniz. Düzenli kullan&#;m önerilmektedir.

Çam Terebentin Ya&#;&#; Faydalar&#; Nelerdir? Nas&#;l Kullan&#;l&#;r? Saç Ç&#;kar&#;r M&#;?

9) Yulaf Saman&#; Çay&#;

• Yulaf saman&#; çay&#;, egzama için önerilen ayn&#; zamanda saç mantar&#;nda da etkili olan bir bitkisel destektir.
• &#;brahim Saraço&#;lu taraf&#;ndan önerilen yulaf saman&#; çay&#;, saç derisinde meydana gelen mantar&#; temizler.
• Yulaf saman&#; çay&#; haz&#;rlay&#;n ve &#;l&#;mas&#;n&#; bekleyin. Il&#;d&#;ktan sonra bu çayla saç derisini düzenli olarak y&#;kay&#;n.
• K&#;sa zamanda iyile&#;ti&#;ini göreceksiniz.

Yulaf Saman&#;n&#;n Az Bilinen 7 Faydas&#;

10) Papatya Ya&#;&#;

• Antioksidan ve hücre yenileme özelli&#;i olan papatya ya&#;&#;, saç mantar&#; &#;ikayetini sona erdiren bir bitkisel ya&#;d&#;r.
• Papatya ya&#;&#;yla saç derisine düzenli olarak yap&#;lan masaj sayesinde saç mantar&#; temizlenir.
• 1 hafta boyunca her gece papatya ya&#;&#;yla saç diplerine masaj yap&#;n ve saçlar&#;n&#;z&#; &#;l&#;k suyla y&#;kay&#;n. Tüm uygulamalarda saç diplerini nemli b&#;rakmamaya çal&#;&#;&#;n.

Papatya Ya&#;&#;n&#;n 10 Müthi&#; Faydas&#;, Nas&#;l Yap&#;l&#;r?

Saç Mantar&#; Belirtileri Nelerdir?

• Saç mantar&#;n&#;n en yayg&#;n görülen belirtisi yüzeysel olarak yay&#;lan kepekli alanlard&#;r.
• Kepeklenme, kuruma ve dökülme gibi s&#;radan belirtiler ile hastal&#;k yay&#;lmaya ba&#;lar.
• Saçl&#; deri detayl&#; &#;ekilde incelendi&#;inde, bölge bölge k&#;llar&#;n döküldü&#;ü yerler dikkat çeker.
• Saç mantar&#;n&#;n ilerledi&#;i ki&#;ilerde kanl&#; idrar da meydana gelir.
• Saç diplerinde olu&#;an iltihaplar, iltihaplara ba&#;l&#; olu&#;an ba&#; a&#;r&#;s&#; da belirtiler aras&#;ndad&#;r.
• Saç mantar&#;n&#;n belirtilerini takip etmek için her banyo sonras&#;nda saç dipleri detayl&#;ca incelenmelidir.

Saç Mantar&#; Neden Olur?

• Genellikle k&#;&#; aylar&#;nda olu&#;an saç mantar&#;, saç bak&#;m&#;n&#;n ihmal edildi&#;i dönemlerde daha s&#;k ya&#;an&#;r.
• K&#;rsal kesimlerde evcil ve besi hayvanlar&#;yla temas halinde olan ki&#;ilerde saç mantar&#; olu&#;ur. Bunun nedeni hayvanlarla temas halinde olduktan sonra banyo yap&#;lmamas&#;d&#;r.
• Saç mantar&#;na neden olan faktörlerden biri de bu hastal&#;&#;&#; ya&#;ayan ki&#;iyle yak&#;n temas halinde olmakt&#;r.
• Ayn&#; ev içinde havlu, tarak gibi e&#;yalar&#;n kullan&#;m&#; saç mantar&#;n&#; tetikler.
• Banyo sonras&#;nda saç diplerinin nemli kalmas&#; ve tozlu ortamda bulunmak saç mantar&#;na neden olur.
• Saç bak&#;m&#;n&#;n ihmal edilmesi, vitamin eksikli&#;i gibi nedenler saç mantar&#;n&#; olu&#;turabilir. Bu nedenle ki&#;isel hijyen bu konuda da önemli olacakt&#;r.

En &#;yi 10 Bitkisel Saç Bak&#;m Ya&#;&#;, Kullan&#;m&#;

Saç Nemlendirici En &#;yi 10 Do&#;al Maske Tarifi

Saç Egzamas&#; Nas&#;l Geçer? Evde 8 Bitkisel Çözüm

En &#;yi 6 Saç Serumu Tarifi: Do&#;al, Besleyici, Pratik

Saç Dökülmesine Ne &#;yi Gelir? 6 Bitkisel Çözüm, Uzman Tavsiyeleri

Saç ve saçlı derinin hastalıkları dış görünümü olumsuz etkileyerek insan psikolojisini bozan hastalıklardır. Saç mantarları da dış görüntüyü bozan bulaşıcı bir deri hastalığıdır. Hijyene dikkat edilmeyen kalabalık ortamlardan daha çok bulaşır. Genellikle çocuk yaş grubunda görülür. Nadiren kendiliğinden geçebilir. Gecikmeksizin müdahale edilirse tamamen tedavi edilebilir.

Saç Mantarı Nedir?

Saç mantarı, saçlı deriye yerleşen dermatofit cinsi mantarların oluşturduğu bulaşıcı bir deri hastalığıdır. Saçın ve saçlı derinin görünümünde değişikliklere sebep olur. Hastalık çok ilerlemeden tedaviye başlanırsa belirtiler tamamen gerileyerek düzelebilir.

Saç Mantarı Bulaşıcı mıdır?

Saç mantarı bulaşıcıdır. Dermatofit cinsi mantarlar doğada yaygın bulunan mikroplar olduğundan bulaşması kolaydır. Saç mantarları çoğunlukla hasta insanlarla direkt deri teması ya da ortak eşya kullanımıyla bulaşmaktadır. Daha az miktarda enfekte hayvan, su ve toprak vasıtası ile bulaşabilir.

Saç Mantarı Çeşitleri ve Belirtileri Nelerdir?

Saç mantarının klinik görünümleri ve hastalık seyirleri farklı üç tipi mevcuttur;

1. Tinea Kapitis Süperfisyalis (Kuru Kel)

Hastaya fazla rahatsızlık vermez. Çoğunlukla ekonomik durumları kötü olan kalabalık ailelerin çocuklarında rastlanır. Erkek çocuklarda kız çocuklara göre kat daha sık gözlenir. En çok yaş arasında görülmekle beraber ergenliğe kadar rastlanabilir. Ergenlikten sonra yağ yapısı değiştiği için bu tip saç mantarı ergenlikten sonra görülmez.

Direkt temasın yanı sıra ortak kullanılan tarak ve makas gibi eşyalarla kolayca bulaşabilir. Belirtileri aşağıdaki gibidir;

• Kırık saçlar
• Bölgesel saç dökülmesi (Alopesi)
• Saçlı deride ince kepeklenme (Pitriyazik Deskuamasyon)

Enfekte bölgeler yuvarlak ve oval olup çapları nadiren cm’yi geçer ve çoğu kez birden fazla sayıda olurlar. Kenarları hafif belirli ve ortaları ince kepeklidir. Vakaların %10’unda hastalık 2 yıl veya daha uzun süre devam edebilir. Kendiliğinden iyileşmeler görülebilir.

Bazı yörelerde hastalığa ‘Saçkıran’ denilse de dermatolojide saçkıran sözüyle ‘Alopesia areata’ kastedilmektedir.

2. Tinea Kapitis Profundus (Kerion Celsi)

Tinea kapitise süperfisyalis cinsi saç mantarına iltihabî değişiklikler eklenince adeta bir tümör görünümü ortaya çıkar ki buna ‘Kerion’ denir. Kerion Celsi cm çapta, deriden kabarık, ağrılı, üzeri cerahatli, pis kokulu, akıntılı bir veya daha fazla sayıda plaklar halinde görülür.

Sonradan eklenen bakteriyel enfeksiyona bağlı olarak kılların geri gelemediği saç dökülmesi (Skatrisiyel Alopesi) meydana gelir. Bu plakların üzerindeki kıllar kendiliğinden dökülür. Kalan kıllar cımbızla çekilirse tereyağından kıl çeker gibi kolayca bağımsız olarak çıkarlar.

3. Tinea Kapitis Favoza (Favus, Kel)

Toplu yaşam, kötü hijyen koşulları ve kötü beslenme kolaylaştırıcı faktörlerdir. İnsandan insana geçer. Genellikle çocuklukta alınan hastalık tedavi edilmezse hayat boyu devam eder.

Daimî saç kaybı ve saçlı deride bir çeşit yara izi olan nedbe dokusu (atrofik skatris) alışılmış şeklidir.

Belirtileri aşağıdaki gibidir;

• Ortasında kırık bir saç olan fincan biçimli sarı-yeşil bir kabuk (scutulum, godet)
• Deride yara izi olan ve bir daha saç çıkmasına izin vermeyen nedbe dokusu (Atrofik skatris)
• Cılız, gri-beyaz ve normal uzunlukta saçlar

Favus’ta başın bütün çevresinde sağlam bir saçlı deri kalması çoğu kez gözlenen bir olaydır. Klasik şeklin dışında %5 oranında atipik şekillere de rastlanır.

Saç Mantarı Kimlerde Görülür?

Genellikle hijyene dikkat edilmeyen, kalabalık, ekonomik koşulları yetersiz ailelerin çocuklarında görülür.

‘Tinea Kapitis Süperfisyalis’ ve ‘Tinea Kapitis Profundus (Kerion Celsi)’ sadece ergenlik öncesi görülür. Favus ise hem çocuklarda hem erişkinlerde görülebilir.

Saç Dökülmesine Neden Olur mu?

Saç mantarı saç dökülmesine neden olabilir. Tinea Kapitis Profundus (Kerion Celsi) cinsi saç mantarında üzerine eklenen bakteriyel enfeksiyon şiddetli olursa saç dökülebilir. Ayrıca Favus cinsi saç mantarında saç dökülmesi şiddetli ve kalıcı olabilir. Tinaa kapitis süperfisyalis cinsi saç mantarında saçlarda kırılma ve dökülme olsa da tedavi ile saçlar yeniden çıkar.

Hangi Hastalıklarla Karıştırılabilir?

Saç mantarları saçlı deride yaptığı kepeklenme ve iltihaplanma belirtileri sebebiyle bazı deri hastalıkları ile karıştırılabilir. Bu hastalıklar aşağıda belirtilmiştir;

• Sedef Hastalığı (Psoriasis)
• Seboreik dermatit
• Sebore
• Frengi (Sifiliz) ikinci devir belirtileri
• Alopesia areata (Pelad)
• Sivilce (Folikülit)
• Temas Egzaması (Kontakt dermatit)
• Saç yolma hastalığı (Trikotillomani)
• Lupus eritematozus
• Konjenital ektodermal defektler

Tanı Nasıl Konur?

Hekim hasta kıllardan ve deriden materyal alır. Mikroskobik incelemede hastalığa sebep olan mantarlar görülerek saç mantarı tanısı kesinleştirilir.

Saç Mantarı Tedavisi Nasıldır?

Saç mantarı tedavisinde hem dıştan sürülen hem de ağız yoluyla uygulanan ilaçlardan faydalanılır. Diğer yandan hastalara da tavsiyelerde bulunulur. İyileşene kadar düzenli takip önemlidir.

Dıştan uygulanan (lokal) anti fungal ilaçlar;

Ağız yoluyla verilen (sistemik) antifungal ilaçlar;

• Griseofulvin
• Ketokonazol
• Itrakonazol
• Terbinafin
• Flukonazol

Ayrıca iltihaplı durumlarda sistemik antibiyotikler verilebilir.

Hastalara Tavsiyeler

• Aşırı kalabalık ortamlardan uzak durulmalı
• Havuz, hamam, sauna gibi ortamlara girilmemeli
• Genel hijyen kurallarına dikkat edilmeli
• Başkalarına ait havlu eşya gibi kıyafetler kullanılmamalı
• Eller gereken sıklıkla yıkanmalı
• Hazır ve katkılı gıdalar yenilmemeli
• Sağlıklı gıdalar ile yeterince beslenilmeli
• Hayvanlarla direkt temastan kaçınılmalı

Sonuç olarak saç mantarı, çoğunlukla çocuklarda nadiren erişkinlerde görülebilen bulaşıcı bir deri hastalığıdır. Dikkat edilmezse sağlıklı aile bireylerine ve çevreye hastalık bulaştırılabilir. Saçın görünümünü bozarak psikolojiyi olumsuz etkiler. Vaktinde tedavi edilmezse kalıcı saç kaybı yapabilir. Ancak erken dönemde başlanan ve dermatoloji hekiminin düzenli takibi ile uygulanan bir tedavi programı sonunda tamamen düzelebilir.

Saç Mantarı Nedir?

Mantar, temizliğin ihmal olduğu yerde ortaya çıkan ve bulaştığı yerde oldukça rahatsız edici sonuçlar doğuran bir hastalıktır. Bu hastalık baş veya saç kısmı olarak adlandıracağımız bölgede ortaya çıktığında ise sağlığın yanı sıra insanın görünümünde olumsuz görüntülerin ortaya çıkmasına sebep seafoodplus.info hastalık genellikle saç bakımının doğru yapılmadığı ve mantar hastası bir başka kişinin tarak veya fırçası gibi aletlerinin kullanılması sonucunda kişiye bulaşır.

Peki Saç Mantarı Nasıl Tedavi Edilir?

Saç mantarı hastalığına yakalandığınızda yapmanız gereken ilk şey; çevrenizdeki insanların tavsiyelerine aldırış etmeden doktora gitmek ve gerekli ilaçları alıp kullanmak. Bu ilaçlar genellikle &#;oral anti fungal&#; olarak geçen haplar ve &#;selanyum sülfit&#; ve &#;telekanazol&#; içeren şampuanlar oluyor. Yani burada yapmamız gereken şey; &#;o sabunu, bu şampuanı kullan geçer&#;,gibi tavsiyeleri dinlemek değil doğruca doktora gidip ilaçlarımızı almak ve tavsiye edildiği şekilde kullanmak olacaktır.

Saç mantarı tedavisi sonrasında yapılması gerekenler nelerdir?

Tedaviniz gerçekleşti ve kelliğe giden bu hastalıktan kurtuldunuz. İyileşme başladıktan sonraki süreç, bu hastalıktaki en önemli safhadır. Zira tedavi sonrası gerekli bakım yapılıp, özen gösterilmezse saç kıran mantarının tekrarlaması muhtemeldir. Tedavi sonrası evdeki tarak ve fırça benzeri saç ile temas eden kişisel eşyalar, onda bir oranında sulandırılmış çamaşır suyunda iyice dezenfekte edilmelidir. Bunun yanı sıra; ev sakinleri de bu şampuanı kullanarak hem hastalıktan uzak kalır, hemde bu rahatsızlığı geçirmiş kişinin yakalanma olasılığını en aza indirmiş olur.

Yazar:Hasan Can Bozkurt

En sık karşılaşılan deri hastalıklarından biri olan mantar, bulaşıcı enfeksiyon hastalıkları arasında bulunur. Vücudun pek çok bölgesinde ortaya çıkabilen mantar hastalığı, zaman içinde çıktığı bölgeden farklı yerlere de yayılabilir. Deride kaşıntı, kızarıklık, dökülmeler ve iltihaplanmaya neden olabilen mantar türleri, enfekte kişilerle aynı eşyaların kullanımıyla başkalarına da bulaşabilir. Belirtilerin şiddeti ve hastalığın seyrine göre kremler, pomatlar ve medikal yöntemlerle tedavi edilebilir.

Mantar Hastalığı Nedir?

Bir enfeksiyon hastalığı olan mantar hastalığı, tek hücreli mantarların cilt üzerinde kızarıklık, kaşıntı, iltihaplanma ve şişliklere neden olmasıdır. Farklı mantar türleri vücudun çeşitli bölgelerinde bu belirtilerin görülmesine neden olabilir. El, ayak, yüz, vücut, kafa derisi gibi bölgelerde cilt üzerinde çoğalan mantar türleri nedeniyle enfeksiyon oluşur.

Başlangıçta sınırları belli gibi görünen cilt anomalileri, zaman içinde mantarın vücudun farklı bölgelerini de etkisi altına almasıyla yayılabilir. Mantar, çevre bölgelerde ya da tamamen farklı bir bölgede yayılım göstererek o bölgelerde de iltihaplanmaya neden olabilir. Bu durumda enfeksiyon çok daha şiddetli semptomlarla seyreder.

Mantar hastalıkları en çok ayak, tırnak, kasık ve vajina, saç gibi bölgelerde deri üzerinde ortaya çıkar. Bununla birlikte nadiren de olsa dil ve lenf bezlerini de etkisi altına alabilir.

Mantar Bulaşıcı Mıdır?

Mantar, doğrudan deri teması yoluyla ya da eşyaların ortak kullanılmasıyla bulaşabilen bir hastalıktır. Özellikle bazı mantar türleri, yüksek bulaşıcılığı nedeniyle kalabalık ortamlarda birden fazla kişiyi etkileyerek salgına dönüşebilir. Çocuklarda görülen mantar enfeksiyonları, okul ortamında hızla yayılabilir.

Ayakkabı, terlik, havlu, peçete, çarşaf ve nevresim, kıyafetler, çoraplar gibi eşyaların yanı sıra ortak kullanılan havuz, hamam, sauna, banyo, otel odası, plajlar gibi alanlar da mantarın başka kişilere bulaşarak yayılmasına neden olur. Mantar aynı zamanda topraktan da bulaşabilir. Bahçe, kumsal, tarla gibi topraklı alanlarda da temas yoluyla insandan insana geçebilir.

Mantar, kişiden kişiye bulaşabileceği gibi hayvandan insana da geçebilir. Bu özellikteki mantar türleri, hayvanlarda deri üzerinde tüy dökülmeleriyle kendini gösterir. Tedavi edilmediği durumlarda insanlara da geçebilir. Bu durumda belirtiler de insanlarda daha şiddetli seyredebilir.

Mantar Hastalığının Çeşitleri Nelerdir?

Mantar hastalığı etki alanına ve belirtilere göre farklı türlere ayrılır:

Tırnak Mantarı (Onikomikoz)

Çoğunlukla ayak tırnaklarında görülen onikomikozun belirtileri tırnak içinde görülür. Tırnak ucundan başlayarak daha geniş bir alana yayılabilen mantar, tırnakta kalınlaşmaya ve renk bozukluğuna sebep olur. Beyaz ya da sarı renkte kendini gösteren tırnak mantarı asimetrik biçimlidir. Tırnakların çabuk kırılmasına ve şekil bozukluklarına neden olur. Genellikle ayak baş parmağında görülen tırnak mantarı, zaman içinde diğer tırnaklara ve ellere de yayılabilir.

Başlangıçta herhangi bir semptoma neden olmayan tırnak mantarı, ilerleyen dönemlerde ağrılara neden olarak bireylerin hareket kabiliyetini kısıtlayabilir. Özellikle gün içinde uzun süreli kapalı ayakkabı kullanımında belirtilerin şiddeti artış gösterebilir.

Ayak Mantarı (Tinea Pedis)

Sporcu ya da atlet ayağı olarak da bilinen ayak mantarı, en sık görülen mantar hastalığı türlerinden biridir. Genel olarak iltihaplı, kaşıntılı ve dökülmelerin görüldüğü ciltle karakterizedir. Ayak tabanında kurulaşma, kalınlaşma ve çatlama; 4. ve 5. parmaklarda nemli bir görüntüye sebep olur. İltihaplar nedeniyle ortaya çıkan koku, ağrılı ve acılı cilt çatlakları ve giderek kabaran deri, ilerleyen dönemlerde ayak mantarının ortaya çıkardığı belirtiler arasında bulunur.

Genç bireylerde daha sık görülen ayak mantarı genellikle yüzme havuzu gibi ortak alanların kullanımı ya da ayakların uzun süre kapalı ayakkabı içinde kalmasıyla ortaya çıkar. Nemli ve sıcak alanlarda daha sık görülen ayak mantarı, bir tür egzama olan pomfolikse de dönüşebilir.

Kasık Mantarı (Tinea Cruris)

Erkeklerde görülen kasık mantarı bu bölgede kaşıntı, kızarıklık ve yanma hissine neden olur. Tek ya da çift taraflı olmak üzere kasığı etkileyen mantar, bazı durumlarda cinsel organ üzerinde de yayılabilir. Kasık mantarı çoğu zaman ayak mantarı gibi farklı bir bölgede ortaya çıkan mantar türleriyle ilişkilidir.

Vajinal Mantar (Kandidiyazis)

Kadınlarda görülen vajinal mantar oldukça yaygın görülen bir enfeksiyondur. Vajina ve vulvada normalde de bulunan yararlı mantar ve bakterilerin değişime uğraması sonucu, kandida olarak da bilinen maya mantarı türünde kontrolsüz çoğalma görülebilir.

Şiddetli kaşıntı nedeniyle kadınların günlük hayatını olumsuz yönde etkileyen vajinal mantar, tedavi edilmediği takdirde genital bölgedeki diğer alanlara da yayılabilir.

Vücut Mantarı (Tinea Corporis)

Bu mantar türü vücudun herhangi bir bölgesine etki edebilir. Genellikle çember şeklinde kızarık lekeler olarak kendini gösterir. Başlangıçta küçük bir alanda görülen bu halkalar giderek büyüyebilir ve iltihaplanabilir. Leke ve kızarıklıklara çoğu zaman kaşıntı ve dökülmeler de eşlik eder. Hastaların çoğunda ayak ve kasıklarda da mantar hastalığı görülür.

Vücut mantarının yaygın görülen alt türlerinden biri tinea versikolordur. Malassezia bakterisinin kontrolsüz çoğalması nedeniyle ortaya çıkan mantar hastalığı çoğunlukla göğüs, sırt, bel ve kol bölgelerinde belirtilere neden olur. Kırmızı, pembe ya da kahverengi halkalar şeklinde kaşıntılı bölgeler görülür.

Saç Mantarı (Tinea Capitis)

Kafa derisinde ortaya çıkan mantar türüdür. Saç mantarı kafa derisini etkilediği gibi saçı da etkiler. Saçın uzamasını engeller ya da kafa derisinin bazı bölgelerinde dökülmelere neden olur. Boyutu değişmekle birlikte genellikle çember şeklinde bir alanda yayılır. Bu alanlarda kızarıklık, kaşıntı, iltihaplanma, kepekli alanlar, kırık saçlar ve deride dökülmeler görülebilir. Bazı durumlarda ise mantar hem kafa derisini hem de saçı etkilemesine rağmen gözle görülen bir belirti yoktur.

Yetişkinlerden daha çok çocuklarda görülen tinea capitis, yüksek oranda bulaşıcı olması nedeniyle özellikle okul dönemlerinde salgın haline dönüşebilir.

Mantar Kimlerde Sıklıkla Görülür?

•Aşırı terleme problemi olanlarda,

•Duş sonrasında vücudunu nemli bırakanlarda,

•Ayakkabı, havlu gibi eşyaları başkalarıyla ortak kullananlarda,

•AIDS gibi enfeksiyon hastalıkları bulunanlarda,

•Ergenlik öncesi dönemde bulunan çocuklarda,

•Obezite ya da diyabet hastalarında,

•Hamilelerde,

•İleri derecede kanser hastalarında,

•Bağışıklık sistemi ve vücut direnci düşük kişilerde,

•Elleri sürekli olarak ıslak kalan bireylerde mantar hastalığı görülme ihtimali daha fazladır.

Mantar Neden Olur?

Mantar türleri, cilt yüzeyindeki keratin hücrelerine etki ederek deride deformasyona neden olur. Bu durumda mantarlar belli bölgeleri enfekte ederek çeşitli belirtiler ortaya çıkarır.

Mantar hastalığının nedenleri arasında;

•Aşırı nemli ve sıcak alanlarda bulunmak,

•Aşırı terlemek,

•Dar kıyafetler giymek,

•Havlu, peçete, ayakkabı gibi kıyafet ve aksesuarları başkalarıyla ortak kullanmak,

•Enfekte hayvanlarla temas etmek,

•Cildi yeterince kuru tutmamak,

•Bazı ilaçların kullanımı,

•Obezite,

•Kadınlarda gebelik,

•Hijyen kurallarına özen göstermemek bulunur.

Mantar türleri sıcak ve nemli hava ya da ortamlarda çok daha kolay çoğalabilir. Bu nedenle, mantar hastalığı genel olarak yaz aylarında daha çok görülür. Bunun en önemli nedeni hava sıcaklığının yüksek olmasıdır. Bulaşıcı bir hastalık olduğu için yaygın nedenlerden biri de enfekte kişilerin eşyalarının ortak kullanılmasıdır.

Mantar türleri farklı sıcaklık seviyelerinde çoğalır. Bazı mantarlar °C’de, bazıları °C’de, bazıları ise 40°C’den daha yüksek sıcaklıklarda üreyebilir. Oksijen bulunan ortamlarda daha hızlı çoğalabilen mantarlar, güneş ışınlarına ve nemsiz, kuru ortamlara karşı savunmasızdır. Bu nedenle doğrudan güneş ışığı alan kuru ortamlarda mantarların üremesi durur ya da yavaşlar.

Mantar Belirtileri Nelerdir?

Mantar belirtileri, vücutta görülme bölgesine göre değişiklik gösterir. Bununla birlikte mantar hastalarında yaygın olarak görülen belirtilerden bazıları şunlardır:

•Deri üzerinde halka şeklinde kızarıklık ve şişlik

•Pembe, kırmızı ya da kahverengi gibi cilt renginden farklı lezyonlar

•Ciltte iltihaplanma

•Cilt üzerinde pullanma ve dökülmeler

•Sürekli kaşıntı hissi

Bu belirtilere ek olarak mantarın etki alanına göre farklı belirtiler de görülebilir. Tırnak mantarları tırnak içinde renk değişikliklerine ve şekil bozukluklarına yol açar. Vajinal mantarda ise kaşıntı, kızarıklık ve deri dökülmesine ek olarak kıvamlı akıntı görülebilir.

Vücuttaki yüzeysel mantarlarda ise içi sıvı ya da irin dolu büyük veya küçük kabarcıklar görülebilir. Bu belirtilerden biri ya da birkaçının görüldüğü bireylerin bir sağlık kurumuna başvurması gerekir.

Mantar Tanısı Nasıl Konur?

Mantar hastalığının teşhisinde mantara neden olan mikroorganizmanın ayırt edilebilmesi için laboratuvar testlerinden yararlanılır. Mantarın görüldüğü bölgeden kazıma yoluyla alınan örnek mikroskop altında incelenir. Bazı nadir görülen mantarların teşhisinde ise özel ışık sistemlerinden de yardım alınır.

Vajinal mantar hastalıklarında ise akıntı örneği alınır. Bu sayede laboratuvarda yapılan incelemeler sonucunda hastalığın mantar ya da bakteri nedeniyle ortaya çıktığı ayırt edilebilir.

Bu yöntemlerin dışında, kişiler de bazı belirtileri dikkate alarak mantar hastalığından şüphe edebilir. Hastalığın başlangıç semptomları ve ilerleyişi çoğu hastada benzer belirtilerle seyreder. Bu belirtileri gözlemleyen kişilerin beklemeden tanı için sağlık kurumuna gitmesi önerilir.

Mantar Tedavisi Nasıl Yapılır?

Mantarın tipi ve etki alanı belirlendikten sonra tedavi uygulanmaya başlanır. Hemen hemen tüm tedavilerde oral yolla alınan ilaçlar ya da topikal krem, losyon ve pomatlar kullanılır. Bazı ileri derece vakalarda bu tedavi yöntemlerinden birlikte yararlanılır.

Çeşitli formlardaki antifungal ilaçlar öncelikle tercih edilen yöntemlerden biridir. Bu ilaçlar krem ve losyon, şampuan, hap, fitil, toz ya da sprey şeklinde olabilir. İlaçların dozu ise mantarın tipine ve üreme alanına, belirtilerin şiddetine ve hastaların tıbbi geçmişine göre ayarlanır.

İlaç ve kremlerin düzenli kullanılması tedavinin önemli basamaklarından biridir. Mantar mikroorganizmaları hızlı bir şekilde üreyebilir ve vücudun farklı bölgelerine yayılabilir. Düzenli kullanılan ilaçlar mantarın üremesini yavaşlatarak tedavide başarı oranını artırır.

Tedavi süresi ise mantarın türüne ve yerleşim alanına göre değişiklik gösterir. Vajinal mantarlar ortalama içinde iyileşir. Bununla birlikte, vücut ve saç mantarları yaklaşık 30 gün, tırnak mantarları ise ortalama 6 ayda tedavi edilir.

Mantar Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Mantar hastalığının tedavi edilmediği durumlarda, mantarın neden olduğu iltihaplanmalara farklı enfeksiyonlar da eşlik edebilir. Bununla beraber, ilerleyen enfeksiyonların tedavi edilmesi zorlaşır; mantar başka bölgelere de yayılarak kronik hale gelebilir.