Çakar Lamba Ceza Maddesi 2019

Habertürk'ten Emrah Doğru'nun haberine göre, bugünden itibaren başlayan çakar lamba kullanımına ilişkin yasağın ardından İstanbul polisi birçok noktada çakarlı araçlara yönelik uygulama başlattı. Denetimler sırasında sahada olan trafik ekiplerinin yakalarında sesli ve görüntülü kayıt yapan, uzun süre çalışmaya uygun GSM hatları üzerinden anlık veri ileten 'giyilebilir kamera' sistemi de kullanıyor. Yaka kamerası sayesinde trafik denetim ve uygulamaları sırasında trafik polisi ile vatandaş arasında yaşanmakta olan sorunlar, iddiaların ve şikayetlerin önüne geçilmesi amaçlanırken Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü'nde bulunan Trafik Komuta Kontrol Merkezi'nden de canlı olarak takip ediliyor.

Zincirlikuyu'da Büyükdere Caddesi Beşiktaş istikametinde yapılan uygulamada, Özbekistan Konsolosluğuna ait araçta çakarlı lamba tespit edildi. Araca cezai işlem uygulandı. Belirtilen şartlara uymayan, usulsüz şekilde çakar lamba kullandıkları belirlenen sürücülere cezai işlem uygulanıyor. Belirlenen esaslara uymadığı tespit edilen araçlar trafikten men edilecek. Bununla birlikte yetkisiz sistemlerin kullanılmasına müsaade eden kamu görevlileri hakkında da gerekli işlemler tesis edilecek.

İçişleri Bakanlığı'nca, kamudan başlayarak özel araç sürücüleri dahil yetkisiz çakar kullanımı artık yasak. Bugünden itibaren kamuda, mahalli idarelerde, diğer meslek kuruluşları ve üniversitelerde üst yönetici, genel müdür, daire başkanı veya başka unvanlar ile görev yapan kamu görevlilerinin kullanımındaki araçlarda çakar olarak tabir edilen ışıklı uyarı işaretlerinin kullanımına izin verilmeyecek.

Karayolları Trafik Kanunu'nun 71'inci ve Karayolları Trafik Yönetmeliği'nin 'inci maddesinde, acil durum ve zorunlu hallerde geçiş üstünlüğü verilen ambulans, itfaiye ile kolluk kuvvetleri araçları sıralanarak, bu üstünlüğün hangi durumlarda ve nasıl kullanılacağı belirlendi. Yayımlanan usul ve esaslar ile hangi araçların geçiş üstünlüğüne sahip olacağı, hangi şartlar oluştuğunda bu hakkın kullanılabileceği, yetkisiz kullanılması halinde ise uygulanacak yaptırımlar ile ışıklı ve sesli uyarı işaretlerinin ne şekilde olacağı net bir şekilde düzenlendi.

Buna göre, boyama şekilleri veya ayırım işaretleriyle geçiş üstünlüğüne sahip oldukları açıkça belli olan ambulans, itfaiye ve kolluk araçları ile güvenlik ve risk-tehdit değerlendirmesi kapsamında yayınlanan usul ve esasların ekinde bildirilen devletin en üst protokolü’nde bulunan makamların emirlerine ve zatlarına verilen araçlar ve bu makamların korumasından sorumlu koruma araçları çakar şeklinde tabir edilen ışıklı uyarı sistemlerini kullanabilecek. Bu araçlar dışında hiçbir araçta çakar olarak tabir edilen sesli uyarı işaretleri kesinlikle kullanılmayacak.

GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜ OLAN ARAÇLAR

Resmi ekip araçları görevli oldukları sürece ışıklı ve sesli uyarı işaretlerini kullanabilecekler. Geçiş üstünlüğüne olan araçlar şöyle:

Ambulans
İtfaiye
Kolluk Araçları
Kar ve Buz Mücadelesi araçları
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD)

KİMLER 'ÇAKAR LAMBA KULLANABİLECEK?

Yeni düzenleme ile 'çakar lamba' kullanabilecek makamlar şöyle:

Cumhurbaşkanı
TBMM Başkanı
Cumhurbaşkanı Yardımcısı
TBMM'de en çok üyeye sahip birinci siyasi parti grubu başkanı
TBMM'de en çok üyeye sahip ikinci siyasi parti grubu başkanı
Eski Cumhurbaşkanları
Anayasa Mahkemesi Başkanı
Yargıtay Birinci Başkanı
Danıştay Başkanı
Sayıştay Başkanı
Kabine Üyeleri
TBMM Başkan Vekilleri
TBMM'de Grubu Bulunan Siyasi Partilerin Genel Başkanları
TBMM Üyeleri (TBMM Kurumsal Protokol Listesi Esas Alınır)
YÖK Başkanı
Genelkurmay Başkanı
Diyanet İşleri Başkanı
Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı
Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanı
TBMM Genel Sekreteri
Cumhurbaşkanı'na Doğrudan Bağlı Kurum Yöneticileri
(Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı, Savunma Sanayi Başkanı, Devlet Denetleme Kurulu Başkanı, MGK Genel Sekreteri, Strateji ve Bütçe Başkanı, İletişim Başkanı, CB Özel Kalem Müdürü, Devlet Arşivleri Başkanı, Milli Saraylar Başkanı)
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı
Danıştay Başsavcısı
Yüksek Seçim Kurulu Başkanı
Anayasa Mahkemesi Üyeleri
Bakan Yardımcılarımız
İl Valileri
Kuvvet Komutanları
Jandarma Genel Komutanı, Emniyet Genel Müdürü, Sahil Güvenlik Komutanı
Hakim ve Savcılar Kurulu Başkan Vekili

MAKAM ARAÇLARI NASIL KULLANACAK?

Belirtilen makamların emir ve zatlarının kullanımındaki makam araçlarında, makam, araçta iken geçiş üstünlüğü hiçbir kısıtlamaya tabi olmaksızın kullanılacak. Makamla beraber hareket ettiği sürece; sesli ve ışıklı uyarı işaretini birlikte veya ayrı kullanabilecek. Makamın araçta olmadığı zaman ise; sadece zorunlu hallerde sesli ve ışıklı uyarı işaretini birlikte vermek şartı ile kullanacak.

Makam koruma araçları ise, makamla beraber hareket ettiği sürece hiçbir kısıtlamaya tabi olmaksızın sesli ve ışıklı uyarı işaretlerini kullanacaklar, ancak makama eşlik edilmediği zaman geçiş üstünlüğü hakkını kullanamayacaklar. Ayrıca, PolNet'ten yapılan araç tescil sorgusunda, söz konusu makam araçları için ekranda aracın her bölgesinde sesli ve ışıklı uyarı işaretlerini kullanabilir şeklinde bir ibare yer alacak.

SİVİL KOLLUK ARAÇLARI

Sivil Kolluk (Polis-Jandarma) araçları geçiş üstünlüğünden yararlanırken en az metreden görünür/duyulur şekilde (sesli-ışıklı) olmak şartı ile sökülür/takılır veya sabit tepe lambası kullanmak zorunda.

HAKKINDA KORUMA KARARI VERİLEN KİŞİLERİN KULLANIMINDAKİ ARAÇLAR

Karayolları Trafik Kanunu'nun 71/f’de belirtilen hakkında koruma kararı verilen kişilerin kullanımındaki koruma şerhli araçlar sadece bir tehdit veya tehlike anında ve koruma polisinin korunan kişi ile birlikte araçta bulunması kaydı ile en az   metreden görünür/duyulur şekilde sökülür/takılır veya sabit tepe lambası kullanarak geçiş üstünlüğünden faydalanabilecek. Bu araçların istisnasız sürekli bir geçiş üstünlüğü ise olmayacak.

MADDE DENETİMLERİ

Bakanlık makamının tarihli onayı kapsamında belirtilen kurum ve koruma araçları dışında kamu, mahalli idareler, meslek kuruluşları ve üniversite yöneticilerinin kullandıkları araçlarda dahil hiçbir aracın hiçbir bölgesinde kesinlikle ışıklı ve sesli uyarı işareti bulundurulmayacak ve kullanılmayacak.

Kolluk kuvvetlerinin (polis-jandarma) makamların makam-koruma hizmetlerinde kullanılan araçları hariç, hiçbir sivil aracın da panjur içi, far içi, ön ve arka cam önü gibi yerlerinde ışıklı uyarı işareti bulundurulmayacak.

GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜ GEÇİŞ SÜRESİ İLE SINIRLI

Kolluk araçları dahil, geçiş üstünlüğü hakkına sahip tüm araçlar, bu hakkı ışıklı ve sesli uyarı işaretini birlikte ve en az metreden görünür/duyulur şekilde kullanacaklar. Geçiş üstünlüğü hakkı sürekli (Tam zamanlı) bir hak olmayıp, geçiş süresi ile sınırlı olacak.

Trafik denetimlerinin şeffaf ve güvenli bir ortamda yapılmasını sağlamak, trafik ekiplerine yöneltilebilecek haksız ithamlardan korumak, yaşanabilecek olası polemik, iddia ve şikayetlerin önüne geçmek ve denetim ortamını delillendirmeye yönelik kayıt altına almak amacıyla denetimler yaka kameraları ile kaydedilecek.

TL'YE KADAR PARA CEZASI UYGULANACAK

Bu usul ve esasların yürürlüğe gireceği 1 Kasım tarihinden itibaren, tüm trafik birimlerince etkin bir denetime yürütülecek. Belirtilen şartları sağlamayan tüm araçlara, araç sürücülerine ilişkin mevzuatta belirtilen idari yaptırımlar uygulanacak. Belirlenen esaslara uymadığı tespit edilen araçlar trafikten men edilecek. Bununla birlikte yetkisiz sistemlerin kullanılmasına müsaade eden kamu görevlileri hakkında da gerekli işlemler tesis edilecek.

Koruma şerhi bulunan araçlar ve resmi araçlarda dahil olmak üzere (kamu kurumlarınca kiralanan araçlarda resmi araç olarak değerlendirilecek) yüze karşı yazılan cezalarda ayrıca  maddeden (Zorunluluk olmadığı halde geçiş üstünlüğü hakkını kullanmak TL) idari işlem uygulanacak.

Örneğin; tescil kaydında "koruma ile görevli korunan araç" şerhi bulunan aracın tepe lambası takılı olmadan çakar sistemiyle emniyet şeridinde seyri esnasında durdurulduğunda, araç sürücüsüne 26/2 (Mevzuatta belirtilen ışıklı ve/veya sesli uyarı işareti veren cihazları mevzuatta izin verilmeyen araçlara takmak ve kullanmak TL), 46/2-F (Aksine bir işaret bulunmadıkça sürücülerin; trafik kazası, arıza halleri, acil yardım, kurtarma, kar mücadelesi, kaza incelemesi, genel güvenlik ve asayişin sağlanması gibi durumlar dışında emniyet şeritlerini ve banketleri kullanmaları TL) maddelerine göre işlem yaptıktan sonra ayrıca maddeden cezai işlem uygulanacak.

Gerekli tedbiri almayan, ihmal veya suiistimali tespit edilen görevliler hakkında adli ve idari işlem (TCK ) yapılacak. Kanunun aynı maddesi ile kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşım araçlarını kişilerin hayat, sağlık veya malvarlığı açısından tehlikeli olabilecek şekilde sevk ve idare eden kişi, 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilecek.

İSTANBUL'DA BU YIL 2 MİLYON LİRALIK CEZA KESİLDİ

İstanbul'da yetkisiz çakarlı lamba bulunduran araç sayısında geçen yıla göre önemli bir düşüş görüldü. Trafik ekiplerinin yaptığı uygulamalarda yılında 5 bin araca bin TL ceza kesildi. Geçen yıl ise 8 bin araca 1 milyon bin TL cezai işlem uygulandı. Bu yılın ilk 9 ayında ise 2 bin araca 2 milyon bin TL ceza kesildi.

Çakar protokolü, son olarak yılında güncellendi. Buna göre, Karayolları Trafik Kanunu'nun ve Karayolları Trafik Yönetmeliği'nin maddesinde belirtilen araçlar, çakar lamba ve tepe lambası kullanabilir.

Kamu hizmeti sağlayan resmi görevli araçlar çakar lamba açabilir, fakat eğer araç görev dışında kullanılıyorsa çakar lamba açması yasak.

Örneğin, sivil polisin kullandığı koruma aracında, görevi dışında seyir halideyken çakar lamba ve tepe lambasını açması yasak. Çakar lamba sadece kamu hizmeti verilirken açılabilir.

ÇAKAR LAMBA NEDİR?

Araçların trafikte üstünlük sağlamak için kullandığı kırmızı-mavi ışıklara 'çakar' adı veriliyor. Araçların üstünde ya da önünde yer alan ışıkların yanıp sönmesinden dolayı bu şekilde adlandırılıyor.

Geçiş üstünlüğü olan araçlar; 'ambulans, yaralı ve acil hasta taşıyan araçlar, organ ve doku nakil araçları, itfaiye araçları, orman yangınlarıyla mücadele araçları, güvenlik, asayiş ve trafik hizmetlerinde kullanılan zabıta araçları, yolun yapım ve bakımından sorumlu kuruluşa ait kar ve buz mücadelesi araçları, afet ve acil durum hizmetlerinde görevli bulunan araçlar, hizmetin devamı süresince koruma araçları ile korunan araçlar' olarak belirlendi.

HANGİ ARAÇLAR ÇAKAR LAMBA TAKABİLİR?

* Geçiş üstünlüğüne sahip oldukları açıkça belli ambulans, itfaiye, polis, jandarma, AFAD, yol yapım ve bakımından sorumlu kuruluşa ait kar ve buz mücadelesi araçlarına ışıklı uyarı işareti takılabilir.

* Geçiş üstünlüğüne sahip araçlar, sadece görev halindeyken bu hakka sahip. Ancak bu hakkı, halkın can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak, ışıklı ve sesli uyarı işaretlerini bir arada vermek şartı ile kullanabilir. Zorunluluk olmadığı hallerde geçiş üstünlüğü hakkının kullanılması ise yasak.

* 'Devletin en üst protokolü'nde bulunan 29 makamın emirlerine ve zatlarına verilen araçlar ile bu makamların korumasından sorumlu koruma araçlarında ışıklı uyarı sistemleri kullanılabilir. Bu araçlar dışında hiçbir araçta çakar olarak tabir edilen sesli uyarı işaretleri kullanılamaz.

* Makamların korumasından sorumlu araçlarda da sadece makam sahibi araçta olduğu sürece bu uyarı sistemleri aktif kullanılabilir. Makam sahibi araç içinde ya da makam aracı konvoyda bulunmadığı zaman bu uyarı sistemleri kullanılamaz.

* Kolluk görevlilerinin (polis ve jandarma) kullanımındaki resmi araçlarda ışıklı/sesli uyarı işaretleri, görevle ilişkili olmak kaydıyla usul ve esaslarda belirtilen şartlar doğrultusunda kullanılabilir.

ÇAKAR LAMBA TAKMASI YASAK OLAN ARAÇLAR

Geçiş üstünlüğüne sahip oldukları açıkça belli olmayan güvenlik, asayiş ve trafik hizmetlerinde kullanılan sivil polis ve jandarma araçları çakar lamba yerine tepe lambası kullanabilir.

Söz konusu kişiler, sabit veya derhal sökülüp takılabilecek şekilde seyyar ışıklı uyarı işaretini aracın tepe bölgesinde bulundurmak ve sesli uyarı sistemi ile birlikte vermek şartı ile kullanabilir. Bu araçlar ışıklı uyarı işaretlerini ön panjurda (çakar) bulunduramaz.

Koruma kararına istinaden koruma verilen (iş insanları, gazeteciler gibi) kişilerin ve koruma ekiplerinin araçlarında çakar lamba takmak yasak.

ÇAKAR LAMBA TAKMANIN CEZASI NEDİR?

Karayolları Trafiğin sayılı kanununun maddesi ve Trafik yönetmeliğinin maddesine göre, çakar lamba takma ve kullanma cezası yılında TL olarak belirlenmiş durumda. Cezanın 15 gün içinde ödenmesi durumunda yüzde 25 indirim uygulanıyor.

Kural ihlalinin mahiyetine göre, ehliyete el konma cezası da verilebilir. Çakar lamba takma cezası eğer 1 yıl içinde 3 kez alınırsa, söz konusu araç 15 gün süresince trafikten men edilir.

ÇAKAR LAMBA TAKMA CEZASI SORGULAMA

Çakar lamba takma cezası alan sürücüler, e-Devlet üzerinden kullanıcı şifreleri ile giriş yaparak sorgulama işlemlerini gerçekleştirebilir.

Giriş yapıldıktan sonra sistem üzerinde bulunan e-Hizmetler bölümünden 'Emniyet Genel Müdürlüğü' menüsüne girerek 'Araç Plakasına Yazılan Ceza Sorgulama' bağlantısına tıklayarak trafik ceza sorgulaması yapılabilir.

Bu yöntemin yanı sıra Gelir İdaresi Başkanlığı internet sitesi üzerinden de trafik ceza sorgulama yapılabilir. Bunun için seafoodplus.info internet sitesine girerek 'Borç Sorgulama ve Ödeme' bağlantısı üzerinden 'Trafik Cezası Sorgulama ve Ödeme' bağlantısına tıklayarak çakar lamba ve siren takma cezası sorgulaması yapılabilir.

E-DEVLET TRAFİK CEZASI SORGULAMA SAYFASI