Karayoluyla Tehlikeli Madde Taşıyan Araç Şoförlerine Yönelik Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yönergesi çerçevesinde, yılı içerisinde yapılması planlanan SRC-5 Sınavlarına ilişkin sınav tarihleri ile sınav başvuru başlangıç ve başvuru bitiş tarihlerini gösteren sınav takvimi belirtilmiştir.
09 Mart ve 28 Eylül tarihlerinde yapılacak sınavlar; Ankara, İstanbul (Anadolu ve Avrupa Yakası), İzmir, Diyarbakır, Trabzon, Adana ve Antalya’da yapılması planlanmaktadır.
AÇIKLAMA :
1) Eğitim Merkezlerinden eğitim almış ve Bakanlığımızca eğitimi onaylanmış kişiler kendi (e-devlet) şifreleri ile funduszeue.info adresinde bulunan “Mesleki Yeterlilik Sınav Başvuru/Güncelle” kısmından veya SRC5 eğitimi aldıkları eğitim merkezlerince en son altı ay önce çekilmiş (yüz hatlarının tamamı gözükecek şekilde ve renkli) resimleri taranarak funduszeue.info adresinden müracaatta bulunabilirler. Kendilerine ait resimleri taranmamış olan adaylar sınava alınmayacak olup, sınava alınmış olsalar bile sınavları geçersiz sayılacaktır.
Sınav başvuru bitiş tarihinden önce Bakanlığımız evrak kaydına giren kursiyerlerin resim düzeltme talepleri işleme alınacak olup, sınav başvuru tarihinden sonra yapılan resim düzeltme talepleri bir sonraki sınav için dikkate alınacaktır.
Eğitim kurumunun kapatılmış olması halinde sınav başvurusu yapacak kişi kendi şifresi veya herhangi bir eğitim kurumu aracılığıyla müracaat edebilecektir.
2) Sınav ücreti, sınava girecek olan şahsın T.C. kimlik numarası belirtilerek Halkbankası’na yatırılacaktır.
3) Sınav müracaatında bulunmuş ancak sınav ücretini yatırmayanlar adına sınav giriş belgesi düzenlenmeyecek ve bu kişiler sınava kabul edilmeyeceklerdir.
4) Adaylar, sınav giriş belgelerini funduszeue.info adresinden e-devlet şifreleri ile veya sertifikalarını aldıkları eğitim kuruluşları aracılığıyla funduszeue.info adresinden temin edebilirler. Adaylara ayrıca posta ile sınav giriş belgesi gönderilmeyecektir. Adaylar, sınava gelirken sınav giriş belgeleri ile resimli kimlik belgelerini (nüfus cüzdanı, ehliyet, pasaport) yanlarında bulundurmak zorundadır. Söz konusu belgeleri ibraz etmeyenler sınava giremezler.
5) Sınav ücreti hiçbir şekilde iade edilmeyecektir.
Adli Sicil Kaydı Nasıl silinir sorusuna cevap olarak, Adli sicil kaydının silinmesi daha önce de söylediğimiz re’sen olması gerekirken. Bazı imkansızlıklar sebebiyle gerçekleşememektedir. Bu sebeple vatandaşların bizzat veya avukat aracılığıyla işlemleri takip etmesi gerekmektedir. Peki başvurudan sonra adli sicil kaydının silinmesi ne kadar sürer?
İnfazı tamamlanmış adli sicil kaydı yani gerekli evraklar ile Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğüne başvurudan itibaren 2 ay içerisinde silinir.
Konu Adli sicil arşiv kaydının silinmesine gelince bu süreç biraz daha uzamaktadır. Çünkü işin içine yasaklanmış hakların iadesi kararı girmektedir. Karar süresi mahkemeden mahkemeye değişiklik göstermektedir. Mesela Ankara Mahkemelerinden memnu hak iadesi kararı almak daha kısa sürerken, İstanbul Mahkemelerinde bu süre daha uzun süre alabiliyor. Memnu hak iadesi kararı aldıktan sonra süreç adli sicil kaydının silinmesi ile hemen hemen aynı süre içerisinde gerçekleşmektedir.
Bu da normal şartlarda 2 ay sürmektedir. Mahkemenin bulunduğu il çalışma tarzına göre süre kısalıp uzaya bilmektedir. Kendiliğinden gerçekleşmesi gereken bir işlemin sistemsel aksaklıklardan dolayı gerçekleşmemesinden doğan mağduriyetleri vatandaşların daha fazla hak kaybına uğramaması için en kısa sürede çözmeye çalışıyoruz.
Adli sicil kaydı silinmesi ne kadar sürer başlığı altında birkaç çok sorulan soruya da cevap vermek istiyoruz. Para cezasına ilişkin adli sicil kaydının silinmesi kesinleşme şerhi olan cezaya ilişkin para cezasının ödendiğini gösterir belgeye ihtiyaç vardır. Bir diğer husus ise denetimli serbestlik. Denetimli serbestliğe ilişkin adli sicil kaydının silinmesi için denetimli serbestlik için belirlenen sürelerin tamamlanmış olması gerekir.
Adli para cezalarına ilişkin problemler sık sık sorulmaktadır. Adli para cezası ceza hukuku bağlamında mahkumiyet gibi adli sicil kaydına işleyen cezalardır. Para cezası ödenmediği sürece adli sicilde yer almaya devam eder. Adli para cezasına ilişkin ceza kesinleşmeden sonra sicile kaydedilir. Adli para cezası ödendikten sonra sicilden otomatik olarak silinmez. Silinmesi için kişilerin Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğüne bizzat veya avukat aracılığıyla başvuruda bulunması gerekir. Silinme şartları oluşmuş ise ve eksik evrak bulunmuyor ise adli para cezasına ilişkin kayıt adli sicilden silinir. Suçun cinsine göre adli para cezası sadece adli sicil kaydından silinip adli sicil arşiv kaydına geçebileceği, tamamen her ikisinden de silinebilir.
01/06/ tarih ve sayılı Resmi Gazete ile yürürlüğe giren sayılı Adli Sicil Kanunu’nun 1. Maddesinde Kanun’un amaç ve kapsamı belirtilmiştir. Buna göre;
“Bu Kanun, kesinleşmiş ceza ve güvenlik tedbirlerine mahkûmiyete ilişkin bilgilerin otomatik işleme tâbi bir sistem kullanılarak toplanmasına, sınıflandırılmasına, değerlendirilmesine, muhafaza edilmesine ve gerektiğinde en seri ve sağlıklı biçimde ilgililere bildirilmesine dair usul ve esasları belirler.”
Bununla birlikte aynı Kanun’un 2. Maddesinde adli sicil kayıtlarının nasıl tutulacağı da belirtilmiştir:
“Hakkında Türk mahkemeleri veya yabancı ülke mahkemeleri tarafından kesinleşmiş ve Türk Hukukuna göre tanınan mahkûmiyet kararı bulunan Türk vatandaşları ile Türkiyede suç işlemiş olan yabancıların kayıtları da dahil tüm adlî sicil bilgileri; mahallinde bilgisayar ortamına aktarılmasını takiben, Adalet Bakanlığı Adlî Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğündeki Merkezî Adlî Sicilde tutulur.”
O halde bu bilgiler ışığında, adli sicil kaydı kişi hakkında verilmiş ceza ve güvenlik tedbirlerine ilişkin kesinleşmiş mahkeme kararlarının kaydedildiği sistemdir. Adli sicil kaydı, kısaca kişinin devlet tarafından tutulan suç kaydı olarak tanımlanabilir. Halk arasında “sabıka kaydı” denilen olgu ile adli sicil kaydı aynı anlama gelmektedir.
Mahkeme kararının kesinleşmesinin ne demek olduğuna gelirsek, kişi hakkında isnat edilen suçtan dolayı yapılan yargılama neticesinde hükmolunan cezaya karşı kanun yollarına süresi içinde gidilmemiş veya süresi içinde gidilmiş olsa dahi ilgili yargı merciinin kesin şekilde karar vermesidir.
Arşiv kaydı ise, infazı tamamlanmış veya yerine getirilmiş cezalara ait adli sicil bilgilerinin kayıtlı tutulduğu kayıttır. İnfazın tamamlanması; kişi hakkında hapis cezası verilmişse hapis süresinin tamamlanması veya erteleme varsa erteleme süresinin dolması, kişi hakkında adli para cezası verilmişse ödenmesi anlamına gelmektedir. Bu şartların tamamlanması ile artık adli sicil kaydındaki bilgiler arşiv kaydına alınabilmektedir.
Adli sicil kaydı olan kişiler genellikle işe girerken birtakım sorunlar yaşamaktadır. Günümüzde e-devletten kolaylıkla alınabilen adli sicil kaydına özel ve resmi kurumlar erişebilmekte iken, arşiv kaydına kamu kurum ve kuruluşları erişebilmektedir. Dolayısıyla genellikle yalnızca arşiv kaydına sahip olan kişiler özel kurumlarda işe girebiliyorken, adli sicil kaydına sahip olan kişiler hem özel hem resmi kurumlarda işe girerken sıkıntı yaşayabilecektir.
sayılı Adli Sicil Kanunu’nun “Adlî sicile kaydedilecek bilgiler” başlıklı 4. maddesinde adli sicile hangi hususların işleneceğini belirtmiştir. Türk mahkemeleri tarafından vatandaş veya yabancı hakkında verilmiş ve kesinleşmiş mahkûmiyet hükümleri adlî sicile kaydedilir. Bu bağlamda adli sicile kaydedilecek hususları şu şekilde sıralayabiliriz:
Hapis cezaları ile ilgili olarak;
Hapis cezasının ertelenmesi halinde;
Adlî para cezası ile ilgili olarak;
Kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırıma mahkûmiyet halinde;
Belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılma ile ilgili olarak;
Kanun yararına bozma veya yargılamanın yenilenmesi sonucunda verilen mahkûmiyet hükmü ya da eski hükümde değişiklik yapan tüm hüküm ve kararlar da adli sicile kaydedilir.
Dolayısıyla Kanun hükümleri uyarınca adli para cezası da adli sicil kaydına işlenecektir.
GBT şeklinde adlandırılan Genel Bilgi Toplama sistemi, polis ve jandarma tarafından haklarında tutuklama kararı, yakalama emri veya yurt dışına çıkış yasağı verilmiş olan kişilerin kayıtlarını tutmak suretiyle yakalanmalarını sağlamak ve yakalanmış olsalar dahi haklarında yargı mercilerince kovuşturma yürütülenlere ilişkin kayıtların işlenmek suretiyle istihbari bilgi toplamak amacıyla yürütülmektedir. Bu sistemde, kayıp kişiler, çalınan, kaybedilen veya gasp edilen ateşli silahlar, motorlu taşıtlara ilişkin bilgiler ve daha birçok farklı kayıt tutulmaktadır.
GBT kayıtları İçişleri Bakanlığına bağlı Kaçakçılık İstihbarat, Harekat ve Bilgi Toplama Dairesi Başkanlığı (KİHBİ) tarafından çıkartılan 29/03/ tarih ve B05KDH sayılı KİHBİ Bilgi Toplama Yönergesi’ne göre tutulmaktadır. Kişi hakkında bilgi formu açmaya soruşturmayı yapan İlçe veya Şube Bilgi Toplama Birimi yetkilidir. Ancak söz konusu Yönerge “Hizmete Özel” gizlilik derecesini taşıması sebebiyle Resmi Gazete’de yayımlanmamıştır.
GBT kaydedilen verilen şunlardır;
Halk arasında sabıka kaydı olarak bilinen adli sicil kaydı, yukarıda da bahsedildiği üzere kişi hakkında verilmiş ceza ve güvenlik tedbirlerine ilişkin kesinleşmiş mahkeme kararlarının kaydedildiği sistemdir. Adli sicil kaydı, kısaca kişinin devlet tarafından tutulan suç kaydıdır. Genel olarak bahsedecek olursak, sabıka kaydında kişi hakkında kesinleşmiş olan hapis cezaları, adli para cezaları ve güvenlik tedbirleri yer almaktadır.
Mahkeme kararının kesinleşmesi, kişi hakkında isnat edilen suçtan dolayı yapılan yargılama neticesinde hükmolunan cezaya karşı kanun yollarına süresi içinde gidilmemiş veya süresi içinde gidilmiş olsa dahi ilgili yargı merciinin kesin şekilde karar vermesidir.
Kararın kesinleşmesi ile birlikte hükmolunan ceza adli sicil yani sabıka kaydına işlenerek kayıtlara geçer. Bu kaydın silinmesi şartları oluşana dek de kayıtta yer almaya devam eder.
sayılı Adli Sicil Kanunu’nun 9 ve maddelerinde adli sicil ve arşiv kayıtlarının hangi şartlarda silineceğine ilişkin hükümler yer almaktadır.
Adlî sicildeki bilgiler; Cezanın veya güvenlik tedbirinin infazının tamamlanması, ceza mahkûmiyetini bütün sonuçlarıyla ortadan kaldıran şikayetten vazgeçme veya etkin pişmanlık, ceza zamanaşımının dolması, genel af hallerinde Adlî Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğünce silinerek, arşiv kaydına alınır.
Bununla birlikte adlî sicil bilgileri, ilgilinin ölümü üzerine tamamen silinir.
Türk vatandaşı hakkında yabancı mahkemeden verilmiş ve kesinleşmiş olan mahkûmiyet kararının Türk hukuku bakımından doğurduğu hak yoksunluklarına ilişkin olarak Cumhuriyet savcısının istemi üzerine mahkemece verilen adlî sicile kaydedilen hürriyeti bağlayıcı cezaya mahkûmiyet hükümleri, kesinleştiği tarihten itibaren mahkûmiyet kararında belirtilen sürenin geçmesiyle, Adlî Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğünce adlî sicil kayıtlarından çıkartılarak arşiv kaydına alınır. Adlî para cezasına mahkûmiyet hükümleri ile cezanın ertelenmesine ilişkin hükümler, adlî sicil kaydına alınmadan doğrudan arşive kaydedilir.
Arşiv bilgileri; ilgilinin ölümü üzerine veya Anayasanın 76 ncı maddesi ile Türk Ceza Kanunu dışındaki kanunlarda bir hak yoksunluğuna neden olan mahkûmiyetler bakımından kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren; yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşuluyla on beş yıl geçmesiyle veya yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşulu aranmaksızın otuz yıl geçmesiyle silinir.
Diğer mahkûmiyetler ise kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren beş yıl geçmesiyle, tamamen silinir.
Fiilin kanunla suç olmaktan çıkarılması halinde, bu suçtan mahkûmiyete ilişkin adlî sicil ve arşiv kayıtları, talep aranmaksızın tamamen silinir. Kanun yararına bozma veya yargılamanın yenilenmesi sonucunda verilen beraat veya ceza verilmesine yer olmadığı kararının kesinleşmesi halinde, önceki mahkûmiyet kararına ilişkin adlî sicil ve arşiv kaydı tamamen silinir. Akıl hastalığı nedeniyle hükmedilen güvenlik tedbirlerine ilişkin kayıtlar, infazının tamamlanmasıyla tamamen silinir.
O halde adli sicil kaydı silinmesi dilekçesi, adli sicil kaydının silinmesi talebi ile Adlî Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğüne verilir.
sayılı Adli Sicil Kanunu’nun “Adlî sicile kaydedilecek bilgiler” başlıklı 4. maddesinde adli sicile hangi hususların işleneceğini belirtmiştir. Türk mahkemeleri tarafından vatandaş veya yabancı hakkında verilmiş ve kesinleşmiş mahkûmiyet hükümleri adlî sicile kaydedilir. Adli sicil kaydına kısaca hangi suçların işleneceğinden bahsedecek olursak, şu şekilde sıralayabiliriz:
Bununla birlikte aynı Kanun’un “Adlî sicile kaydedilmeyecek bilgiler” başlıklı 5. Maddesinde hangi kayıtların adli sicile kaydedilmeyeceği yer almaktadır. Buna göre şu hususlar adli sicile kaydedilmez:
Adli para cezasına ilişkin kayıt, kayda konu cezanın tipine göre değişiklik göstermektedir. Eğer sadece para cezasına hükmedilmiş ve başkaca bir hak kısıtlamasına gidilmemiş ise para cezası ödendikten sonra, cezanın ödendiğine dair belge ile yapılan başvuru üzerine 1 aylık süre içerisinde silinir. Ancak para cezasına ilişkin kayıt başkaca hak kısıtlamalarını içeriyorsa para cezasının ödenmesi dışında memnu hakların iadesi kararına da ihtiyaç duyulmaktadır. Bu şartlar altında adli para cezasının silinmesi mahkemenin vereceği memnu hak iadesi kararının süresine göre değişiklik gösterir ancak normal şartlarda 2 ay içerisinde silinmesi beklenir.
Adli sicil arşiv kaydı mahkemece verilen cezaların infazının tamamlandığı, yerine getirilmiş olduğuna dair kayıtların tutulduğu sicildir.
Adli Sicil Kaydı Nasıl silinir ? Adli sicil kaydı, Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğüne yazılı başvuru ile sildirilir.
Adli sicil kaydı, E-devlet (funduszeue.info) üzerinden veya adliyelerden alınır.
Adli sicil kaydına işlenen suçlar infaz tamamlandıktan sonra adli sicil arşiv kaydına alınır. Adli sicil arşiv kaydından kayıtların silinmesinde ise suçun ve cezanın niteliğine göre ve 30 yıllık sürelerde silinir.
Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğünün iş yükü nedeniyle posta yoluyla yapılan başvurular ay arasında sonuçlanırken tarafımızca yapılan başvurular ortalama 5 iş gününde sonuçlanmaktadır.
Adli sicil ve adli sicil arşiv kaydının silinmesi için başvuru dilekçeleri Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğüne verilir.
Sabıka kaydı mahkemece verilen cezanın infazı sonrasında silinir.
Adli Sicil Kaydı Kaymakamlıktan da alınabilir.
Bu soruları sıralayacak olursak;
Yukarıda değindiğimiz üzere adli sicil kaydı mahkemece verilen cezanın infazı sonrasında kendiliğinden silinmesi gerekmektedir ancak Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğünün yoğun iş yükü nedeniyle avukat aracılığıyla başvuru yapılması gerekmektedir.
Adli sicil ve adli sicil arşiv kaydında bulunan her bir kayıt şartları oluştuğu takdirde silinmesi mümkündür. Bu çerçevede yukarıda izah ettiğimiz üzere ilgili ceza infaz edildikten ve varsa diğer şartları (süre ve memnu hak iadesi) oluştuktan sonra adli sicil arşiv kaydı da silinecektir.
Adli para cezası infaz edildikten sonra sabıka kaydı başka bir ifade ile adli sicil kaydından silinecektir. Mahkemeler tarafından verilen tüm cezalar infaz edildikten sonra adli sicil kaydından silinmesi için gerekli şartlar oluşmuş demektir. Ancak kurumun iş yoğunluğu nedeniyle bir avukat ile çalışmak önemlidir.
Bir vatandaşın kendisinin adli sicil kaydını sildirmesi belki de 6 ayı bulabilmektedir. Gerekli evrakların temini, sürelerin hesaplanması ve kuruma gerekli başvurunun yapılması teknik hususlardır. Bu hususlar vatandaşlar tarafından bilinmediği için de süreler kendileri için olabildiğine uzayıp gitmektedir.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararları Adli Sicil Kanununun 6. maddesi gereğince adli sicil ve adli sicil arşiv kaydına işlenmemektedir. HAGB kararları sayılan bu iki sicil kaydı dışında yalnızca hakim ve savcıların istemeleri halinde görebildikleri ayrı bir kütüğe/sicile işlenmektedir. Eğer adli siciliniz de ve ya arşiv kaydınızda hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı gözüküyorsa Genel Müdürlük hatalı bir işlem tesis etmiş demektedir. Derhal başvuru yaparak düzeltilmesini talep edebilirsiniz.
Memnu yasaklanmış hak iadesi kararı, cezanın infazından üç yıl geçtikten sonra cezayı veren mahkeme veya kişinin ikamet adresindeki cezayı veren aynı statüdeki mahkemece kişinin bir suça karışmaması ve iyi halli bir yaşam sürdüğünün tespiti halinde verilen karardır.
Bir mahkeme tarafından verilen ceza ile birlikte kişi hakkında bir takım haklar da kısıtlanıyorsa eğer burada memnu yasaklanmış hak mevcuttur. Örneğin; 2 yıl sürücü belgesini geri alınması, kişinin şirket yöneticiliğinden yasaklanması Uygulamada ise Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü ve Yüksek Yargı örnekte verilen hak kısıtlaması gibi hakların yasaklanmasını dar anlamıyla algılalamamakta bir para cezası ya da hapis cezası var ise burada bir yasaklanmış (memnu) hak mevcuttur demektedir. Sonuç olarak kişi bir ceza almış ise memnu hak vardır. Hal böyle iken adli sicil arşiv kaydının temizlenmesi sürecinde vatandaşların memnu yasaklanmış hak iadesi kararı alması bir zorunluluk haline gelmektedir.
Türk Ceza Kanunu başta olmak üzere diğer özel kanunlarda suç olarak tanımlanmış olan ve işlenmesi halinde asliye ceza veya ağır ceza mahkemelerince bir ceza verilen suçlara adli suç adı verilir. Başka bir ifade ile idareler tarafından verilen, mahkemeler tarafından verilmeyen cezalar adli suça ilişkin değildir. Alkollü araç kullanma sonucunda polis tarafından uygulanan para cezası bir idari cezadır. Ancak bununla birlikte kişinin almış olduğu alkolün limitini 0,70 üzerinde olması nedeniyle Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçunun oluşması neticesinde HAGB kararının verildiği durumda ise adli bir suç söz konusudur. Adli suçlar sonunda verilen cezalar adli sicile işlerken, idari cezalar adli sicil ve arşiv kaydına işlemeyecektir.
İçişleri Bakanlığı ve bağlı kolluk birimleri olan polis ve jandarma tarafından tutulan Genel Bilgi Toplama (GBT) olarak da adlandırılan bir sistemdir. GBT ile kişiler hakkında bir yakalama kararının olup olmadığı, cezaevinden firar durumunun olup olmadığı, kişi hakkında bir gözaltı kararının olup olmadığı, kısaca kişinin aranıp arandığı başta olmak üzere adli geçmişi bu sistemede yer almaktadır.
Adli sicil yani sabıka kaydı kişinin cezası infaz oluncaya kadar süre sınırı olmaksızın geçerlidir. Başka bir ifade ile ölmediğiniz ve cezanızı infaz etmediğiniz takdirde kaydınız da sonsuza dek orada duracaktır. Öte yandan adli sicil arşiv kaydında ise arşive alınan yani infazı tamamlanmış olan bir suç ve buna ilişkin ceza kaydı infazın tamamlandığı tarihten itibaren 30 yılın geçmesi halinde her halde silinecektir. Daha erken silinmesi tabi ki mümkündür. Bu hususta ofisimizle iletişime geçiniz.
Yukarıda da izah ettiğimiz üzere adli sicil ve adli sicil arşiv kaydına yalnızca adli makamların başka bir ifade ile ceza mahkemelerinin vermiş oldukları cezalar kaydedilmektedir. Bu çerçevede idari para cezaları adli sicile işlenmez, kaydedilmektedir.
Adli para cezasının alt sınırı 5 gün üst sınırı gündür. Bu gün sayısı kişinin ekonomik durumuna göre günlük 20 ile TL arasında rakam üzerinden hakimin takdiri ile hesap edilecektir. Örneğin asgari ücretli bir kişinin gün para cezası alması halinde muhtemelen 20=TL para cezası ödemesi gerekecektir.
Adli sicil arşiv kaydının silinmesi, adli sicil (sabıka) kaydının silinmesine göre daha uzun sürmektedir. Bu süreçte memnu hak iadesi kararının görevli ve yetkili mahkemeden alınması süreci zaman almaktadır. Bu kararın kesinleşmesi gerekmektedir. Eğer karar ve kesinleşme şerhi varsa tarafımızca çok kısa sürede bu kayıt silinecektir. Karar ve kesinleşme şerhi yok ise bu süre 1 ayı bulacaktır.
Sabıka kaydı yukarıda izah etiğimiz üzere infaz edilmedikçe silinmeyecektir. 5 yıl 10 yıl gibi bir süre söz konusu değildir. Burada esas olan cezanın hükümlü tarafından çekilmesidir.
Yukarıdaki şartları yerine getirdiğinizi düşünüyorsanız adli sicilinizin silinmesi için yasal süreci başlatabilirsiniz. Her ne kadar internet üzerinde bir dilekçe vererek bu adli sicil kaydının hemen silineceği gibi anlatımlar mevcut olsa da süreç aslında böyle değildir. İnfaz süresi tamamlandıktan sonra adli sicil kaydı silinebilir durumuna gelmektedir.
Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü uygulamada infaz süresinin tamamlanması ile kişilerden bir takım bilgi ve belgeler istemektedir. Başka bir ifade ile benim infazım tamamlandı kaydım da hemen temizlenecek anlamı çıkartılmaması gerekmektedir. İnfazınız tamamlandı ise adli sicil kaydınızın temizlenip temizlenmeyeceği için bir avukat meslektaşımızdan hukuki danışmanlık hizmeti alınız.
Sabıka kaydı kişilerin adli geçmişlerinin yer aldığı kayıttır. Bu kayda aynı zamanda adli sicil kaydı denilmektedir. Sabıka kaydında kişilerin kesinleşmiş mahkumiyetleri ve hükmedilen para cezaları yazılır. Kesinleşme şerhi tüm yargı yollarının tükendiği veya süresinde bir üst mahkemeye itiraz edilmemiş hükümler için kullanılır.
Sabıka kaydı; adli sicil kaydı ve adli sicil arşiv kaydı olmak üzere iki aşamadan oluşur. Adli sicil kaydının silinmesi için hükmün infazının tamamlanması gerekir. Yani hapis cezası varsa tamamlanması, para cezası varsa ödenmiş olması ertelenmiş hapis cezası varsa erteleme süresinin dolmuş olması gerekir.
Cezalar yerine getirildikten sonra adli sicil kaydının, adli sicil arşiv kaydına otomatik olarak alınması gerekir. Ancak bu işlem pratik hayatta iş yoğunluğu ve sicil kaydı ile ulusal yargı ağı projesinin birbiriyle entegre olmaması sebebiyle bu şekilde gerçekleşmemektedir. Bu sebeple sabıka kaydının ilk aşaması olan adli sicil kaydının silinmesi için Ankara’da bulunan Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’ne başvuruda bulunmak gerekir.
Bu başvuru şahsen yapılabileceği gibi avukat ile de yapılabilir. Başvuruda sırasında hapis ve para cezasının yerine getirildiğine dair evrakların bulundurulması gerekmektedir. Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü gerekli incelemeyi yaptıktan sonra sabıka kaydını adli sicil arşiv kaydına alır. İş başvuruları sırasında özel şirketler genellikle sadece adli sicil kaydına bakmaktadır.
Sabıka kaydının ikinci aşaması olan adli sicil arşiv kaydının silinmesi için Adli Sicil Yönetmeliğinde belirtilen sürelerin geçmiş olması gerekir. Suç tipine ve cezanın çeşidine göre 5 yıllık, 15 yıllık ve 30 yıllık süreler bulunmaktadır.
Adli sicil arşiv kaydı, infazı tamamlanmış, yerine getirilmiş cezalara ait adli sicil bilgilerinin kayıtlı tutulduğu kayıttır. İnfazın tamamlanması; hapis cezası varsa tüm sürenin tamamlanması veyahut erteleme varsa erteleme süresinin dolması, para cezası varsa ödenmiş olması demektir.
Bu şartları tamamlayan sabıka kaydı artık adli sicil arşiv kaydına dönüşmüştür. Adli sicil arşiv kaydı kişilerin tüm zamanlara ait infazı tamamlanmış cezalarını gösterir. Adli sicil arşiv kaydı kişilere ait özel bilgiler içerir. Daha çok kamu kurum ve kuruluşları tarafından dikkate alınır.
Örneğin ehliyet alımı, silah ruhsatı alım, siyasi parti adaylığı ve kamu kurumuna iş başvurusu sırasında veya kamu görevi niteliğinde iş gören özel sektör iş başvuruları sırasında adli sicil arşiv kaydına bakılmaktadır. Adli sicil arşiv kaydı, kişiye özel bilgiler içerdiğinden Adli Sicil Kanununu madde 10’da sayılan; kişinin kendisi, özel yetki ile yetkilendirilmiş vekili, soruşturma veya kovuşturma kapsamında hakim -savcı, yetkili seçim kurulları ve gerekli görülmesi halinde kamu kurum ve kuruluşları dışında verilmez.
Genellikle kamu kurum ve kuruluşlarını başvurularda adli sicil arşiv kaydına ilişkin sorunlar yaşamakta ve çözüm için bizlere başvurmaktadır. Adli sicil arşiv kaydında ilgili suçun tarihi, hangi mahkeme tarafından cezanın verildiği, cezaya uygulanan kanun maddeleri, cezanın kesinleşme tarihi, infaza ilişkin yapılan indirimler veya ağırlaştırıcı hükümler yer almaktadır.
Adli Sicil Arşiv Kaydında bulunan kayıtların silinmesi, Adli Sicil Kaydının silinmesi sürecine göre oldukça teknik ve ne yazık ki zorlu bir süreç içermektedir. Adli sicil kaydından silinme koşulları oluşan suç ve cezalar resen ya da kişinin başvurusu üzerine yukarıda izah ettiğimiz üzere arşiv kaydına alınmaktadır. Adli sicil arşiv kaydı, silah ruhsatı, vize, kamu kurum ve kuruluşlarına iş başvurusu gibi bir çok yasal süreçte kişilerin karşısına çıkmaktadır. Bu durumlarda da bu kaydın derhal silinmesi oldukça önemli bir hal ortaya çıkarmaktadır.
Kişinin karışmış olduğu suç ile almış olduğu cezaya göre arşiv kaydının silinmesinde ve 30 yıllık süreler karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca yalnızca Adli Sicil Kanunu değil Sigortacılık Kanunu, Türk Ticaret Kanunu gibi özel nitelikteki kanunlarda da bu sürelerin niteliği değişiklik gösterebilmektedir.
Bu çerçevede suçun, cezanın ve nihayetinde arşivden silinme şartlarının oluşup oluşmadığının bir avukat tarafından tespit edilmesi oldukça önemlidir. Bunun yanı sıra Genel Müdürlük kişilerden başvuru dilekçesi ile birlikte başkaca bilgi ve belgeler de istemektedir. Hal böyle iken bir avukattan yardım almak çok önemlidir.
Adli sicil arşiv kaydının silinmesi suç tipine göre değişiklik göstermektedir ve çeşitli sürelere tabidir. Bu süreler infazdan itibaren 5 yıl,15 yıl ve 30 yıl olarak değişiklik göstermektedir. Bu durum Adli Sicil Kanunu madde 12’de şu şekilde ifade edilmiştir:
Anayasanın 76 ncı maddesi ile Türk Ceza Kanunu dışındaki kanunlarda bir hak yoksunluğuna neden olan mahkûmiyetler bakımından kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren;
1. Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşuluyla onbeş yıl geçmesiyle,
2. Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşulu aranmaksızın otuz yıl geçmesiyle,
3) Diğer mahkûmiyetler bakımından kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren beş yıl geçmesiyle silinir.
Burada dikkat edilmesi gereken husus TCK dışındaki başka kanunlarda hak yoksunluğuna neden olan mahkumiyetlerdir. Bunu bir örnekle açıklamak gerekirse: Kişinin Anayasa 76’da sayılmayan basit yaralama suçundan 1 yıldan fazla hüküm aldığını varsayalım normalde bu kaydın infazın tamamlanmasından itibaren 5 yıl içerisinde silinmesi beklenirken, Siyasi Partiler Kanunu göre 1 yıldan fazla hapis cezası almak aday olmaya engeldir maddesi yüzünden bir hak kaybına yol açtığı için örneğimizdeki basit yaralama suçunun silinmesi 15 yıllık ve 30 yıllık süreye tabi hale gelmektedir. İşte bu yüzden arşiv kaydının silinmesi teknik bilgi gerektirmektedir. Adli sicil arşiv kaydınızın ne kadar sürede silineceğini öğrenmek için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
15 yıllık ve 30 yıllık süre ayrımını açıklayacak olursak burada memnu hakların iadesi kavramı karşımıza çıkmaktadır. Memnu yani yasaklanmış hak iadesi kararı alındığı takdirde infazdan itibaren 15 yıl geçmesi üzerine arşiv kaydı silinir. Memnu hakların iadesi kararı alınmazsa da 30 yıl içerisinde adli sicil arşiv kaydı silinir. Memnu hakların iadesi kararı cezayı veren mahkeme tarafından verilmektedir. Adli sicil avukatı olarak memnu hakların iadesi konusunda müvekkillerimize yardımcı olmaktayız.
Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğüne bizzat veya vekil aracılığıyla başvurmak gerekmektedir Yaklaşık 2 aylık bir süre içerisinde Adli Sicil İstatistik Genel Müdürlüğünden başvuruya ilişkin cevap, başvuru sahibine tebliğ edilmektedir. Ankara’da bulunan Adli Sicil İstatistik Genel Müdürlüğüne başvurular bizzat yapılabileceği gibi avukatlar tarafından da başvuru ve iş takibi yapılmaktadır.
Aşağıda örnek bir adli sicil kaydı sildirme dilekçesi örneği bulunmaktadır.
T.C.
ADALET BAKANLIĞI
ADLİ SİCİL ve İSTATİSTİK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NE
İSTEMDE BULUNAN : İsim Soyisim (TC)
Adres
TALEP: Adli sicil kaydının silinmesi talebine havidir.
AÇIKLAMA :Adli sicil kaydında…………… ………………………… ………………… …………..……… …………………… …………………… ……………………………… ……… ……… ……… cezasına ilişkin kayıt yerine getirilmiştir. Yerine getirme sebebiyle bu kaydın adli sicilden silinerek adli sicil arşiv kaydına alınmasını talep ediyoruz.
Adli sicil kaydında bu bilgilerin olması hem iş hayatı hem de diğer sosyal hayatı olumsuz etkilemektedir. Halihazırda çalışmakta olduğu şirket adli sicil bilgilerine ehemmiyet vermektedir.
Bu sebeple işlemlerin ivedi bir şekilde gerçekleştirilmesini, resmi ve özel yapılacak herhangi bir işlemde hak kaybına ve mağduriyete yol açmaması için adli sicil kaydında görülen sabıka kayıtlarının arşive alınmasını talep ediyorum.
SONUÇ ve İSTEM : Yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle ve resen gözetilecek sebeplerle; adli sicil kaydında yer alan tüm kayıtların, meselenin kişisel önemi ve aciliyeti de göz önünde bulundurularak adli sicil arşiv kaydına alınarak silinmesine karar verilmesini saygılarımla arz ve talep ederim.
Adli sicil kaydı e devlet üzerinden alınıfunduszeue.info aracılığıyla alacağınız e devlet şifresi ile funduszeue.info sitesi üzerinden giriş yaparak adalet bakanlığı sekmesinden adli sicil sorgula butonu ile adli sicil kaydınızı sorgulayabilirsiniz. Bir gün içerisinde en fazla 4 tane sorgulama yapılabilmektedir. Sorgulama yapmadan önce belgeyi nereye sunacağınızı resmi veya özel olarak seçmeniz gerekmektedir.
Daha detaylı bilgi için Adli Sicil Kaydı Nereden Alınır yazımızı okuyabilirsiniz.
Bunu seçtikten sonra alt sekmelerde belgenin nereye verileceğini seçme imkanı vermektedir. Mesela Silah ruhsatı, ehliyet için, muhtar adaylığı, ihale, ehliyet için… gibi. Kısa bir süre bekledikten sonra sistem adli sicil kaydınızı oluşturmaktadır. Resmi sekmesini seçtiğimizde adli sicil kaydı arşiv kaydı ile birlikte oluşturulmaktadır. Özel sekmesini seçtiğimizde ise sadece adli sicil kaydına yer verilmektedir.
Diğer bir yöntem bulunduğunuz yer İstanbul, Ankara, İzmir, Eskişehir gibi büyük illerde olanlar için kolay olan Adliyeden adli sicil kaydını almak. Adliye aracılığıyla aldığınız adli sicil kaydı ıslak imzalı olmaktadır.
Bazı kurumlar özellikle ıslak imzalı adli sicil kaydı istemektedir. Adliyeden adli sicil kaydı almak için kişinin bizzat gitmesi gerekir. Vekil aracılığıyla adli sicil kaydı alınabilmesi için vekaletnamede özel olarak “adli sicil kaydı alma” yetkisinin bulunması gerekir.
Yabancılar için adli sicil kaydı, adli sicil talep dilekçesi ile bulunduğunuz il Adliyeleri Cumhuriyet Başsavcılıklarından alınmaktadır. Mesela İstanbul’da ikamet eden bir yabancı İstanbul’daki herhangi bir adliyeye gidip dilekçe aracılığıyla adli sicil kaydını alabilecektir. Ayrıca talep dilekçesinde istenilen dil (Almanca, İngilizce, Fransızca) belirtilmesi halinde bu dillerde adli sicil kaydı verilebilmektedir.
Burada adli sicil ile ilgili bir kavrama değinmek gerekmektedir. Vatandaş çoğu zaman anlamamakla birlikte yaygın olarak çift sorgulu adli sicil kaydı ifadesi kullanılmaktadır. Çift sorgulu demek hem adli sicil kaydını hem adli sicil arşiv kaydını içermesi demektir.
Adli Sicil Kaydı Kaymakamlıktan da alınabilir.