Krank Milinin Görevi Nedir
Adını sıklıkla duyduğumuz parçalardan bir tanesi olan krank mili nedir ve ne işe yarar? Krank milinin görevi nedir? Krank mili yeri nerededir? Krank mili ile tüm teknik bilgilere yer vereceğiz.
İçten yanmalı motorların çalışma prensibi basittir. Motorun yanma odasında bulunan hava/yakıt karşımı tutuşturulur. Bunun sonucunda yüksek parlama özelliği olan yakıt bir patlama meydana getirir. Bu patlama sonucunda ortaya çıkan basınç pistonları aşağı doğru iter. Böylelikle motor çalışmış olur.
Krank Mili Nedir ve Ne İşe Yarar?
Genelde adı krank mili olarak bilinse de teknik adı krank şaftıdır. Krank milinin görevi pistonların dikey hareketini doğrusal harekete çevirmektir. Pistonlar yukarı aşağı hareket ettiği sürece, bağlı bulundukları krank milini döndürmeye başlarlar. Krank, şanzımana güç aktarır oradan da tekerlere iletilen güç aracın hareket etmesini sağlar. Krank mekanizması &#;pistonlar, biyel kolları (piston kolu), dişliler ve krank milinden&#; oluşmaktadır.
Krank mili pek çok parçacının bir araya gelmesiyle oluştur. Şimdi Krank milini detaylıca inceleyelim.
1- Şanzıman Giriş Mili : Bu ucun diğer tarafında şanzıman mili vardır. Motorun hareketi bu mil sayesinde şanzımana aktarılır.
2- Karşı Ağırlıklar : Mil dönerken boşta kaldığı zaman diğer tarafa dönmesi gerekir. Bunun için karşı ağırlık adı verilen parçalar vardır.
3- Krank Mili Ana Yatağı : Asıl gücü taşıyan kısım burasıdır. Motorun ürettiği tork gücünü karşılar. Ayrıca kendi ekseni etrafında dönmektedir.
4- Dengeleme Kolu (Conrod Kolu) :Krank milinin dönerken aynı eksende yalpa yapmadan dönmesi gerekir. Bunun için piston kollarının bağlı olduğu conrod kolu adı verilen bu parçalar vardır. Biyel kolları bu parçayı iterler.
5- Volan Karşı Dişlisi : Volan dişlisini döndürmeye yarayan dişlidir. Bunun ucuna volant bağlıdır. Döndüğü süre boyunca volanı çevirmeye devam eder.
6- Krank Yağlama Delikleri :Eğer krank mili yağsız kalırsa sürtünme nedeniyle yatak sarar. Bunun için yağın püskürten bu küçük delikler bulunmaktadır.
Sonuç olarak krank mili pistonların itme kuvvetini dönme kuvvetine dönüştüren şaftın adıdır. Aracınızda en önemli işlevi görmektedir. Ayrıca krank mili döndüğü süre boyunca triger kayışını çevirir. Böylelikle motorun sente zamanlamasını da ayarlar. Krank milinin dönmesi sadece hareket değil &#;şarj dinamosu, yağ pompası, devirdaim pompası (su pompası), klima kompresörü&#; gibi bileşenlerin de çalışmasını sağlamaktır. Traktörlerin arkasında bulunan şaft mili aslında krank milini boş ucudur.
Okunma sayısı
Bu Yazıya Tepkiniz Ne Oldu?
Bir dönme hareketinin bir krank mili ve biyel yardımıyla gidip gelme hareketine dönüştürüldüğü bilinen ilk makine, Hierapolis'te bulunan ve M.Ö. 3'üncü yüzyıla tarihlenebilen Roma dönemine ait kereste fabrikasıdır.[1]
Hollandalı mucit Cornelis Corneliszoon, 'de ilk krank mili patentini aldı ve bir yel değirmeni kullanarak kereste makinesi çalıştırmak için bir krank mili kullandı.
"Reiffenstuel pistonlu basınç pompası"nda güç, buhar gücü bir krank mili aracılığıyla üç pistona aktarıldı. Bu pompa Simon Reiffenstuel tarafından yılında Reichenhall'dan Traunstein'a kadar olan tuzlu su boru hattı olan "dünyanın ilk boru hattı" için geliştirildi.
Çalışma düzeneği[değiştir Kam Mili(Ekzantrik Mili) Nedir? Nasıl Çalışır?
Hareketini krank milinden alan motorun yardımcı milidir. Dört zamanlı bir motorda krank mili iki tur yaptığında kam mili bir tur yapar. İki zamanlı motorlarda ise, bu birebir oranındadır. Egzantrik milinin amacı, sübapların açılma-kapanma zamanlarını ayarlamaktır. Motor devriyle orantılı çalışan bu mil, motorun düzgün çalışması için çok ince ayar yapılarak motor üzerine konumlandırılmıştır. Kam milleri yüksek kaliteli karbon çeliklerinden genellikle döküm yöntemi ile imal edilir. Genellikle kaliteli çelik alaşımlarından presle dövülerek yada dökülerek tek parça olarak üretilirler. Mil üzerinde muylular, kamlar ve hareket verme dişlileri vardır.
![seafoodplus.info]()
Kam mili hareketini krank milinden dişli, zincir veya kayış yardımıyla alır. Kullanılan kayışın ismi, motorun hayati parçaları arasında anılan triger kayışıdır. Krank mili ile kam mili arasındaki mesafe çok yakınsa dişli teması ile hareket aktarılır. Dişli ile aktarma aslında en verimli ve sorunsuz sistemdir fakat silindirleri sıra tipli olan motorlarda bu mümkün olamamaktadır çünkü aradaki mesafe dişliyle aktarılamayacak kadar fazladır. Yukarıdaki şekilde görülen V tipi motorlarda ise, dişli kullanılabilir. Sıra tipli motorlarda triger kayışı veya zincil kullanılır. Triger kayışı kopabilir veya sıyırabilir, bu da motorda telafisi olmayan hasarlara neden olabilmektedir. Zincirde ise, kopma daha nadir görülmektedir ve kopma olsa bile araç stop ederek motora zarar gelmesi engellenir. Fakat kayış sıyırdığında hareket devam ettiğinden sübap zamanlamaları değişir ve bu da telafisi mümkün olmayan sıralama hatalarına dolayısıyla yanlış zamanda ateşlenen pistonlar nedeniyle krank milinin kırılmasına neden olabilir.
Kam milinin ana görevi belirtildiği üzere sübapları açıp kapatmaktır. Üstten egzantirikli motorlarda kam milinin kamları ile külbitörler direkt temas halindedir. Kam mili külbitöre hareket verir, külbitörler ise sübapları açar. Yandan egzantirikli motorlarda ise kam milinin kamları sübap iteceklerine hareket verir. Sübap itecekleri de külbitöre hareket iletir ve külbitörler de sübapı açar.
Kam milinin yardımcı görevleri ise, yağ pompasına ve bunun dışında varsa yakıt otomatiğine ve distribitöre hareket vermektir. Aşınma daha çok kamın ucunda ve yanaklarında gerçekleşir. Uçtaki aşıntı supapların daha az açılmasına; yanaklardaki aşıntı ise, supapların sesli çalışmasına ve erken açılıp kapanmalarına neden olur. Aşınma hızı ve süresi, kam yüzeyinin sertliğine, supap boşluğuna, supap yayı sertliğine ve değiştirilme süresine göre değişir. Sübapların açılıp-kapanma zamanlamasındaki en ufak değişim kötü yanmaya, dolayısıyla motorun güçten düşmesine neden olur.
![Kam Mili(Ekzantrik Mili) Nedir? Nasıl Çalışır?]()
nest...
Kam Mili(Ekzantrik Mili) Nedir? Nasıl Çalışır?
Hareketini krank milinden alan motorun yardımcı milidir. Dört zamanlı bir motorda krank mili iki tur yaptığında kam mili bir tur yapar. İki zamanlı motorlarda ise, bu birebir oranındadır. Egzantrik milinin amacı, sübapların açılma-kapanma zamanlarını ayarlamaktır. Motor devriyle orantılı çalışan bu mil, motorun düzgün çalışması için çok ince ayar yapılarak motor üzerine konumlandırılmıştır. Kam milleri yüksek kaliteli karbon çeliklerinden genellikle döküm yöntemi ile imal edilir. Genellikle kaliteli çelik alaşımlarından presle dövülerek yada dökülerek tek parça olarak üretilirler. Mil üzerinde muylular, kamlar ve hareket verme dişlileri vardır.
Kam mili hareketini krank milinden dişli, zincir veya kayış yardımıyla alır. Kullanılan kayışın ismi, motorun hayati parçaları arasında anılan triger kayışıdır. Krank mili ile kam mili arasındaki mesafe çok yakınsa dişli teması ile hareket aktarılır. Dişli ile aktarma aslında en verimli ve sorunsuz sistemdir fakat silindirleri sıra tipli olan motorlarda bu mümkün olamamaktadır çünkü aradaki mesafe dişliyle aktarılamayacak kadar fazladır. Yukarıdaki şekilde görülen V tipi motorlarda ise, dişli kullanılabilir. Sıra tipli motorlarda triger kayışı veya zincil kullanılır. Triger kayışı kopabilir veya sıyırabilir, bu da motorda telafisi olmayan hasarlara neden olabilmektedir. Zincirde ise, kopma daha nadir görülmektedir ve kopma olsa bile araç stop ederek motora zarar gelmesi engellenir. Fakat kayış sıyırdığında hareket devam ettiğinden sübap zamanlamaları değişir ve bu da telafisi mümkün olmayan sıralama hatalarına dolayısıyla yanlış zamanda ateşlenen pistonlar nedeniyle krank milinin kırılmasına neden olabilir.
Kam milinin ana görevi belirtildiği üzere sübapları açıp kapatmaktır. Üstten egzantirikli motorlarda kam milinin kamları ile külbitörler direkt temas halindedir. Kam mili külbitöre hareket verir, külbitörler ise sübapları açar. Yandan egzantirikli motorlarda ise kam milinin kamları sübap iteceklerine hareket verir. Sübap itecekleri de külbitöre hareket iletir ve külbitörler de sübapı açar.
Kam milinin yardımcı görevleri ise, yağ pompasına ve bunun dışında varsa yakıt otomatiğine ve distribitöre hareket vermektir. Aşınma daha çok kamın ucunda ve yanaklarında gerçekleşir. Uçtaki aşıntı supapların daha az açılmasına; yanaklardaki aşıntı ise, supapların sesli çalışmasına ve erken açılıp kapanmalarına neden olur. Aşınma hızı ve süresi, kam yüzeyinin sertliğine, supap boşluğuna, supap yayı sertliğine ve değiştirilme süresine göre değişir. Sübapların açılıp-kapanma zamanlamasındaki en ufak değişim kötü yanmaya, dolayısıyla motorun güçten düşmesine neden olur.