Egzama ile sedefin birbirine çok benzeyen rahatsızlıklar olduğunu belirten uzmanlar, klasik tıpta bu hastalıkların tedavisinde kullanılan kremlerin de çok farklı olmadığını genelde kortizon içerikli kremler kullanıldığını belirtiyor.
Sadece bitkisel kremler kullanılsa bile kalıcı bir sonuç için hem içten hem haricen bir tedavi izlemek gerektiğini belirten Herbalist Tarkan Güveloğlu, sorularımızı yanıtladı:
- Egzama, sedef ve vitiligo nasıl farklılıklar gösterir?
Egzama, sedefe göre biraz daha allerjik bir rahatsızlıktır. Sedef hastalığı, sinirsel spazmlar sonucunda bağışıklık sisteminin bozulmasından ötürü (zafıylamasından değil) derinin kendini hızlı yenilemesidir. Normalde insan derisi günde bir kendini yeniler. Sedef ve egzamada ise 2 günde 1 kendini yeniler. Sanki derinin en üst tabakası eskimiş gibi vücuttan atılır. Vitiligo ise yine sinirsel spazmların etkisiyle renk hücrelerine uyarı gitmemesi ve melanin denen renk pigmentlerinin çalışmaması sonucu derinin beyazlaması sorunudur. O yüzden sadece haricen yapılan uygulamalarla bu hastalıklar geçmez diye düşünüyorum.
Haberin Devamı
Tedavisi için bitkilerden nasıl yararlanacağız?
Tedavisi için önerdiğim bitkisel ürünlerin çoğu içilerek kullanılan, sinirsel spazm çözücü bitki özü damlaları ve bitki çaylarından oluşmaktadır. Ayrıca haricen kullanılmak üzere bitki özleri içeren krem de kullanılması gerekiyor. Öncelikle belirtmeliyim ki sedef ya da başka bir hastalığın tedavisinde önce kesin bir doktor teşhisi şarttır. Teşhisten sonra bitkiler veya bitki özleri kullanılacağı zaman mutlaka o kişiye özel bir terkip oluşturulmalıdır. Çünkü herkesin yapısı farklıdır. Bazı kişilerin tansiyon ya da şeker gibi başka hastalıkları olabilmektedir.
Sedef ve egzama tedavisi için ne önerebilirsiniz?
Sedef ve egzamanın tedavisi birbirine çok benzemektedir. Meyan kökü, çörek otu, karabaş otu, oğul otu, ısırgan yaprağı, rezene, civanperçemi gibi bitkiler bu hastalıkların tedavisinde kullanılan bitkilerdendir. Yüksek tansiyon ya da şekeri olanlar meyan kökünü kullanmamalıdır. Kaynar suya birer tutam atarak 10 dk demlenip aç iken bir su bardağı içilmelidir. Günde bardak tüketilmelidir.
Bu bitkilerin yanısıra saf bitki özleri de kullanmak gerekmektedir. Saf bitki özleri, bitki çaylarının çok daha yoğunlaşmış halleridir. Mutlaka kişiye özel dozlarda hazırlanması gerekir. Ayrıca haricen ardıç katranlı kremlerle desteklenmelidir. Yaz aylarına girdiğimiz şu günlerde deniz suyu ve güneş ışığından da faydalanmak mantıklı olacaktır. Yani deniz suyu ve güneş ışınları aşırı olmamak kaydıyla faydalıdır.
- Vitiligo için hangi bitkiler kullanılmalı?
Vitiligo da sinirsel kökenli bir rahatsızlık diye düşündüğüm için benzer bitkileri kullanmak gerekir. Oğul otu, meyan kökü, anason, defne, üzerlik tohumu, karabaş otu vitiligoda faydalı bitkilerdir. Bitkilerin yanı sıra yine kişiye özel hazırlanmış bitki özleri damlası mutlaka kullanılmalıdır. Vitamin desteği olarak saf arı poleni günde tatlı kaşığı yenmelidir. Bira mayası içeren malt içecekler de faydalıdır. Vitiligo sorunu olan bir çok kişide B12 yada demir eksikliği yada ikisi birden görülebilmektedir. Tahlil sonuçlarında eğer eksiklik görülüyorsa doktor tavsiyesi ile demir ve b12 takviyesi alınmalıdır.
Renk hücrelerini uyaran A vitamini, beta karoten içeren havuç, kayısı, şeftali, kavun, karpuz gibi meyvaların tüketilmeside tedavinin başarı şansını artırmaktadır. Aşırı çay, kahve, sigara ve alkol kullanımı bu hastalıkların iyileşme süresini uzatıyor. O yüzden bu alışkanlıklar mümkün olduğu kadar az kullanılmalıdır. Vitiligoda haricen biberiye, kekik, bergamot gibi bitki yağlarından yapılan kremler de tedaviyi desteklemektedir.
Vitiligo nedir?
Vitiligo nedir? Vitiligo, deride süt beyazı lekelerle görülen kronik seyirli bir cilt hastalığıdır. Hastalık pigment üreten hücrelerin (melanosit ) sayı ve işlev kaybına uğraması sonucu meydana gelir. Hastalığın bulaşıcı özelliği yoktur. Tahriş, travma ve güneş yanığı olan cilt alanlarında da bu beyaz lekeler oluşabilir, vitiligonun bu özelliğine 'köbner fenomeni' denir. Vitiligo, en çok genç erişkinlerde görülür. Hastaların yaklaşık yarısı 20 yaş altındadır. Kızlarda daha sık rastlanır. Vitiligosu olan bir çocuğun, ailesinde de aynı hastalık yüzde 35 oranında görülür.
Akrabalar arasında vitiligo olasılığı yüksek
Vitiligo hastalığının tüm dünyada görülme sıklığı, yaklaşık yüzde arasındadır. Yapılan araştırmalarda vitiligonun Türkiye’de görülme oranı ise yüzde 'dir. Ayrıca Türkiye’de birinci derece akrabalar arasında vitiligo görülme sıklığı da yaklaşık yüzde ’tir.
Vitiligo neden olur?
Vitiligonun nedenleri günümüzde halen tam olarak bilinmemektedir. Ancak neden olan etkenler arasında en başta genetik, bilinmeyen bir nedenle bağışıklık sisteminin kendi renk hücrelerini yok etmesi (otoimmün), sinir sistemi ve hücrelerin kendi kendini yok etmesi gibi bazı hipotezler üzerinde durulmaktadır. Vitiligonun ruhsal ve fiziksel bir travmayı takip etmesi veya kaza, hastalık gibi bir stres sonrası ortaya çıkması da sık rastlanan bir durumdur. Güneş, basınç, ısı gibi fiziksel travmalar sonucunda da vitiligo başlayabilir ya da yeni deri lezyonları ortaya çıkabilir. Vücudun güneş gören yerlerinde daha sık görülmesi de etken sayılabilir.
Vitiligo belirtileri
Vitiligo hastalığında; sıklıkla yüz, eller, göğüs uçları, koltuk altları, göbek, kalça, kasık, dizler, genital alan ve makat çevresinde beyaz lekeler oluşur. Yüz bölgesinde ise göz ve ağız çevresi ilk yerleştiği alanlardır. Ciltte vitiligonun olduğu alanlardaki kıllar sıklıkla beyazlaşır. Stres, sistemik hastalıklar veya güneş yanığı gibi fiziksel bir travma da vitiligoya neden olabilir. Hastalar genellikle bahar sonu ve yaz başında lekeleri farkeder. Bunun nedeni ise normal derinin güneşe maruz kalınca koyulaşmaya başlamasıdır, ancak renk üreten hücreleri içermeyen vitiligo alanları belirginleşir ve ortaya çıkar. Beyaz alanlarda güneş yanığı da çok kolay gelişir, daha çabuk pembeleşir.
Vitiligo nasıl teşhis edilir?
Vitiligo teşhisinde hasta genellikle kendisi ya da çevresindeki kişilerin cildindeki beyaz renk oluşumlarını farketmesiyle ortaya çıkar. Çoğu zaman muayene sırasındaki gözlemle de tanı konabilir. Ancak emin olunamadığında doktor gözetiminde, lekelere karanlık bir odada wood lambası ile bakılır. Bu ışıkla vitiligo alanları gözlemlenir ve tanı kolaylaşır. Buna rağmen tanı konulamazsa vitiligo oluşan bölgeden mm'lik bir cilt parçası alınarak laboratuvarda incelenebilir. Vitiligo teşhis edildiğinde çoğu zaman hastanın morali bozulmakta ve kozmetik kaygı ön plana çıkmaktadır. Dolayısıyla durum hastaya, uygun bir dille anlatılmalı ve kişi rahatlatılmalıdır.
Vitiligo tedavisi
Vitiligo tedavisinde hastanın yaşı ve beklentileri, psikolojik durumu, sosyo-ekonomik düzeyi, hastalığın yerleşim yeri ve süresine göre uygun yöntemler seçilmelidir. Vitiligonun kesin bir tedavi yöntemi henüz yoktur. Bazen hastanın lezyonları kendiliğinden de gerileyebilir (yaklaşık yüzde ). Tedavi şansı ise yüz lezyonlarında daha yüksektir, uç noktalara gittikçe başarı şansı genellikle azalır (el parmakları, ayak, genital gibi). Tedavide öncelikle hastanın kaygıları giderilmeli, tiroit, vitamin B12, folik asit, kan şekeri ve diğer otoimmün hastalıklar açısından gerekli testleri yapılmalı ve başka bir sağlık problemi varsa ek bir tedavi ile giderilmelidir.
Vitiligo hastalığı tedavisinde erken tanı başarıyı artırır
Vitiligoda tedavisi ne kadar erken başlarsa başarı şansı da o kadar artar. Erken dönemde lezyonlar sınırlı alanlarda ise kremler, daha geniş alanlarda ise ultraviyole tedavileri ve sistemik ilaçlar kullanılır. Özellikle ilk bir yılda tedavi şansı daha yüksektir. Eski oluşmuş olan lezyonlarda da cerrahi tedaviler tercih edilir.
Vitiligo tedavisinden sonra güneşe fazla maruz kalmayın
Vitiligo tedavisinden sonra kişi, cildini aşırı güneşten ve travmadan korumalıdır. Dermatoloğunun uygun gördüğü sürelerle kontrollerini yaptırmalıdır. Hastanın, lazer, lazer epilasyon ve sir ağda gibi tahriş ve yara yapabilen durumlarda doktoruna danışması önerilir.
*Bu içeriğin geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır. *Web sitemizdeki bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.
RANDEVU AL
Vitiligo Hastal&#;&#;&#;na Ne &#;yi Gelir?
Cildiniz, vücudunuzdaki en hassas bölgelerden biridir. Güne&#; &#;&#;&#;&#;&#;ndan, yedi&#;iniz besinlerden hatta stresten bile etkilenip yap&#;s&#;nda baz&#; de&#;i&#;iklikler yapabilir. Cildinizi cilt hasarlar&#;ndan korumak için; öncelikle kendinizi iyi hissetmeniz ve sa&#;l&#;kl&#; bir beslenme listesiyle beslenmeniz önerilir.
Zaman zaman cilt problemleri ya&#;ayabilirsiniz. Baz&#; ki&#;ilerde ciltte renk farkl&#;l&#;&#;&#; görülebilir. Olu&#;an renk farkl&#;l&#;&#;&#; bazen de bir vitiligo belirtisi olarak dikkat çeker. Dünyan&#;n pek çok ülkesinde, &#;rk köken ve cinsiyet fark etmeden olu&#;an vitiligo hastal&#;&#;&#;na bu ba&#;l&#;k alt&#;nda de&#;inmek istedik.
Renk pigmentlerinin hasar görmesi sonucu ya&#;anan vitiligo hastal&#;&#;&#;na dair merak edilen pek çok soruyu burada yan&#;tlad&#;k. Akl&#;n&#;zdaki soru i&#;aretlerini gidermek için bir an önce yaz&#;m&#;z&#; okumaya ba&#;layabilirsiniz.
Vitiligo Nedir?
Cilde renk veren, melanosit ad&#; verilen hücreler cilt dokusundan sorumludur. Melanosit hücreleri pigmentlerin üretimini sa&#;lamaktad&#;r.
Biyolojik ya da çe&#;itli nedenlerden dolay&#; melanosit hücreleri zarar görürse, pigmentlerin kalitesinde bozulma meydana gelir ve cilt dokusunda çe&#;itli problemler olu&#;ur.
Vitiligo hastal&#;&#;&#;, pigmentlerin hasar görmesinden dolay&#; olu&#;an cilt üzerinde aç&#;k ve koyu renklere sahip olan leke görünümlü izlerin ad&#;d&#;r. Halk aras&#;nda “Ala” hastal&#;&#;&#; olarak bilinir.
Vitiligo cilt renginin günden güne aç&#;lmas&#;yla kendini gösterir.
Her hastada yay&#;lma h&#;z&#; ve etkisi farkl&#; olmaktad&#;r. Kimi insanda çok h&#;zl&#; yay&#;l&#;rken kimilerinde ise y&#;llar içinde kendini göstermektedir.
Vitiligo hastal&#;&#;&#; yüz, kol, bacak, s&#;rt, genital bölgede kendini gösterebilir.
Bu hastal&#;k ki&#;ileri ruhen ve bedenen strese soktu&#;u için en ufak bir vitiligo belirtisinde tedaviye ba&#;lanmas&#; önerilir.
Vitiligo tedavisi uzman kontrolünden sonra ilaçlarla ve bitkisel desteklerle yap&#;lmaktad&#;r.
Vitiligo hastal&#;&#;&#; bula&#;&#;c&#; bir hastal&#;k de&#;ildir. Bu nedenle vitiligo hastalar&#;yla ayn&#; ortamda bulunabilirsiniz.
Ba&#;&#;&#;&#;kl&#;k sisteminden kaynaklanan sorunlardan dolay&#; olu&#;an bir hastal&#;kt&#;r.
Yap&#;lan ara&#;t&#;rmalara göre vitiligo hastal&#;&#;&#;, güne&#; &#;&#;&#;&#;&#;na çok fazla maruz kalan ki&#;ilerde daha fazla görülmektedir.
Vitiligo Tedavisi: Evde 10 Bitkisel Çözüm
1) Yulaf Saman&#;
Vitiligo &#;brahim Saraço&#;lu taraf&#;ndan s&#;k s&#;k gündeme getirilen bir hastal&#;kt&#;r.
&#;brahim Saraço&#;lu, vitiligo hastal&#;&#;&#;n&#; evde tedavi etmek isteyenlere karaba&#; otunu önermektedir.
1 bardak kaynayan suyun içine 1 tatl&#; ka&#;&#;&#;&#; karaba&#; otu at&#;l&#;r.
Su ve karaba&#; otu kaynad&#;ktan sonra oca&#;&#;n alt&#; kapat&#;l&#;r.
S&#;cakl&#;&#;&#; geçen karaba&#; otu suyunu günde 1 defa olmak üzere yemeklerden sonra içmeniz tavsiye edilir. Düzenli kullan&#;mda vitiligonun yay&#;lmas&#;na engel olursunuz.
Karaba&#; Otu Faydalar&#; Nelerdir? Neye Yarar?
5) Tane Karabiber
Tane karabiber, cilt rengini koruyan bir baharatt&#;r. Kullanmak için zeytinya&#;&#;na ihtiyac&#;n&#;z olacakt&#;r.
1 yemek ka&#;&#;&#;&#; tane karabiberi, 3 yemek ka&#;&#;&#;&#; zeytinya&#;&#;nda 1 gün boyunca bekletin.
Daha sonra bu ya&#;&#; vitiligonun olu&#;tu&#;u bölgelere masaj yaparak sürün.
E&#;er düzenli &#;ekilde kullan&#;rsan&#;z, cildinizdeki renk aç&#;lmalar&#;n&#; durdurabilirsiniz.
Her gece uykudan önce bergamot ya&#;&#;n&#; kullanman&#;z, bu ya&#;&#; masaj yoluyla cildinize yedirmeniz önerilir.
Ciltteki pigmentlerin yap&#;s&#;n&#; koruma özelli&#;i vard&#;r.
Bergamot Nedir? Faydalar&#; Nelerdir? Bergamot Çay&#; ve Ya&#;&#; Kullan&#;m&#;
7) Melek Otu
Çin t&#;bb&#;nda s&#;kça kullan&#;lan melek otu, vitiligonun da bir ilac&#;d&#;r.
Melek otu üzerine yap&#;lan ara&#;t&#;rmalara göre; bu ot vücuttaki melanositleri güçlendirmektedir.
Böylece pigment kalitesi korunmu&#; olur ve vitiligonun etkileri azalt&#;l&#;r.
Melek otunu kaynat&#;p suyunu cildinize sürerek bu hastal&#;&#;&#; iyile&#;tirebilirsiniz.
Melek Otu Faydalar&#; Nelerdir? Melek Otu Kökü Ne &#;&#;e Yarar?
8) &#;ncir Yapra&#;&#;
&#;ncir yapra&#;&#; cilt hasarlar&#;n&#; iyile&#;tirme konusunda kullan&#;lan bir bitkisel destektir.
Çok eski zamanlarda ciltte olu&#;an renk de&#;i&#;imlerini iyile&#;tirmek için incir yapra&#;&#; kullan&#;l&#;rm&#;&#;.
Günümüzde de vitiligo için incir yapra&#;&#;n&#;n suyu önerilmektedir.
Vitiligonun etkilerini hafifletmek ve bu hastal&#;&#;&#;n yay&#;lmas&#;n&#; önlemek için siz de incir yapra&#;&#;n&#; kaynat&#;p suyunu cildinize sürebilirsiniz.
Çörek otu, vitiligo tedavisinde öne ç&#;kan bir bitkidir.
Çörek otundan elde edilen çörek otu ya&#;&#;, vitiligonun yay&#;ld&#;&#;&#; dokuyu onar&#;r ve pigmentlerin kalitesini korur.
Hücre hasar&#;n&#; önleme görevi olan çörek otu ya&#;&#;n&#; kullanmak için aktardan temin edebilirsiniz.
Do&#;al çörek otu ya&#;&#;n&#;, hasar görmü&#; dokuya düzenli olarak uygulaman&#;z tavsiye edilir.
Çörek Otu Ya&#;&#; Faydalar&#; Nelerdir? Zay&#;flat&#;r M&#;? Nas&#;l Kullan&#;lmal&#;d&#;r?
10) Is&#;rgan Otu
Pigment kayb&#;n&#; önlemek ve cildin rengini korumak için &#;s&#;rgan otu önerilir.
Vitiligo isirgan otu tedavisi sayesinde iyile&#;tirilmektedir. Bunun için vitiligo &#;s&#;rgan otu ve süt tedavisi ba&#;lat&#;lmal&#;d&#;r.
1 fincan süt ve 1 tutam &#;s&#;rgan otunu blenderden geçirin ve bir kar&#;&#;&#;m elde edin.
Haz&#;rlad&#;&#;&#;n&#;z kar&#;&#;&#;m&#; günde 2 defa olacak &#;ekilde vitiligolu bölgeye sürün ve sarg&#; beziyle sar&#;n. Düzenli kullan&#;m sonucunda etkisini göreceksiniz.
Is&#;rgan Otu Çay&#; Nas&#;l Yap&#;l&#;r? Faydalar&#; Nelerdir? Zay&#;flat&#;r M&#;?
Vitiligo Belirtileri Nelerdir?
Her ya&#;tan ki&#;ide ve her bölgede görülme riski olan vitiligo, kendini baz&#; belirtilerle belli eder. &#;imdi vitiligonun belirtilerine de&#;inelim:
Cildin belirli bir noktas&#;nda sürekli ka&#;&#;nma hissi
Cilt üzerine birden fark edilen beyaz lekeler
Vitiligo Neden Olur?
Vitiligoya neden olan faktörleri, uzmanlar &#;öyle ifade etmektedir:
Ba&#;&#;&#;&#;kl&#;k sisteminin zay&#;flamas&#;
Kans&#;zl&#;k
Yo&#;un stres ve kayg&#;
Yüksek güne&#; &#;&#;&#;&#;&#;na maruz kalma
Strese ba&#;l&#; ya&#;anan travmalar
Diyabet hastal&#;&#;&#;
Sedef rahats&#;zl&#;&#;&#;
Tiroid hastal&#;&#;&#;
Vitiligo Hastalar&#; Nas&#;l Beslenmeli?
Vitiligo hastalar&#;n&#;n, hastal&#;&#;&#;n yay&#;lmas&#;n&#; önlemesi için baz&#; besinlerden uzak kalmas&#; önerilir. Uzmanlarca önerilen vitiligo beslenme listesi &#;öyle olmaktad&#;r:
Sar&#;msak tüketmekten uzak kalmaya çal&#;&#;&#;n&#;z. Sar&#;msak, vitiligoyu tetikleyen en güçlü besindir. &#;brahim Saraço&#;lu, vitiligo hastalar&#;n&#;n sar&#;msaktan uzak kalmas&#;n&#; önerir.
Domates, vitiligonun yay&#;lmas&#;n&#; h&#;zland&#;rmaktad&#;r. &#;brahim Saraço&#;lu, domates tüketmemenizi tavsiye etmektedir.
Vücudunuzu vitiligodan korumak için ye&#;il çay tüketmeye özen göstermelisiniz.
Ayr&#;ca E vitamini içeren besinleri tüketirseniz, pigment kalitenizi korumu&#; olursunuz.
Ölçülü miktarda peynir alt&#; suyu tüketmelisiniz. Protein ve kalsiyum alarak renk pigmentlerini korursunuz.
C vitamini içeren besinleri tüketmek de size iyi gelecektir. Limon, portakal, havuç gibi besinler mutlaka evinizde olmal&#;.
Vitiligo hastalar&#;n&#;n bolca su içmesi önerilir. Vücudu susuz b&#;rakmak bu hastal&#;&#;&#;n olu&#;mas&#;na yard&#;m eder. Bu nedenle bol su içmeyi ihmal etmemelisiniz.
Fazla baharat kullanmak, vitiligo hastalar&#; için iyi bir eylem de&#;ildir. Bu yüzden yemeklerinizi olabildi&#;ince az baharatl&#; yapmaya dikkat ediniz.
Selenyum içeren besinleri, çekirdek gibi, tüketebilirsiniz. Selenyum cildinizi hasarlardan korur ve pigmentlerin hasar görmesine engel olur.
Saç Egzamas&#; Nas&#;l Geçer? Evde 8 Bitkisel Çözüm
En &#;yi 6 Saç Serumu Tarifi: Do&#;al, Besleyici, Pratik
Dünya nüfusunun yaklaşık %’i ile %2’si arasında vitiligo hastalığı görülür. Vitiligo hastalığı cilde rengini veren melanosit adlı hücrelerin yok olması sonucunda ortaya çıkar. Bu durum cilt üzerinde beyaz renkli lekelerin oluşmasına neden olur.
SAĞLIK TÜYOLARI İÇİN TIKLAYINIZ
B Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir? Youtube Videomuzu İzleyerek Öğrenebilirsiniz.
Vitiligo hastalığı deri üzerinde farklı bölgelerde görülebilir. Yüz, boyun, bacak, göğüs ya da ellerde hastalık nedeniyle renk değişiklikleri ortaya çıkabilir. Eğer saç derisinde hastalık görülürse saçlar beyaza ya da çok açık griye dönebilir. {1*}
Yapılan araştırmalar sonucunda vitiligo hastalığının nedeni kesin ve net bir şekilde tespit edilememiştir. Ancak araştırmacıların vitiligo hastalığına neden olduğunu düşündükleri durumlardan bazıları şunlardır:
Otoimmün rahatsızlıklar (en sık karşılaşılan neden budur)
Kişinin vücudunda bazı vitaminlerde ve minerallerde eksiklik olması
Kişinin bazı endüstriyel kimyasallara maruz kalması
Vitiligo hastalığının tedavisi için kullanılan tedavi yöntemlerinden bazıları şunlardır:
Topikal kremler
Işık terapisi
Fotokemoterapi
Cildin kalıcı depimantasyonu
Cerrahi ve kozmetik uygulamalar
Kullanılan tüm bu yöntemler, farklı süreler içerisinde etkisini gösterir. Bazen bu süre 1 hafta, 10 gün iken bazen aylar hatta yıllar sürebilir. Tüm bu tedavi yöntemleri hastalığın iyileşmesini sağlarken aynı zamanda pek çok yan etkiye sebep olur. Kişiler çoğu zaman bu yan etkiler hakkında tedavi öncesinde bilgilendirilirler. Bu sayede süreç içerisinde karşılaşacakları sorunları bilerek tedaviye başlarlar.
Hastalık kişinin hoşuna gitmeyecek bazı fiziki semptomlara yol açtığı için hasta bu süreçte kendini duygusal açıdan iyi hissetmeyebilir. Bundan dolayı uzmanlar kişilerin tedavi sürecinde profesyonel anlamda psikolojik destek almalarını ve düzenli şekilde terapilere katılım sağlamalarını tavsiye etmektedirler.
Vitiligo Türleri Nelerdir?
Vitiligo hastalığı, cildimizin, saçımızın ve gözlerimin rengini sağlamaktan sorumlu olan melanositlerin yok olması sonucunda ortaya çıkan bir pigmentasyon bozukluğudur. Bu pigmentasyon bozukluğu sonucunda normal cilt tonuna beyaz lekeler karışır. Bu durum şiddetli bir güneş yanığı sonrasında derinin soyulmasıyla ciltte oluşan yamalara benzetilebilir. Hastalık genel olarak yüz bölgesinde boyunda ve ellerde görülse de vücudun her yerinde görülme ihtimali vardır. Vitiligo hastalığı bulaşıcı değildir ancak araştırmacılar genetik yatkınlığın vitiligo hastalığını tetiklediğini düşünmektedirler. Vitiligo hastalığının nedenleri ve risk faktörleri hâlâ araştırılmaktadır.
Günümüzde bilinen 3 çeşit vitiligo rahatsızlığı vardır. Bunlar:
Genelleştirilmiş Vitiligo
Beyaz vücut lekeleri vücudun her tarafında simetrik şekilde ortaya çıkar. Hastalık, aynı zaman diliminde vücudun aynı uzuvlarını etkiler.
Segmental Vitiligo
Genellikle küçük çocuklarda görülür. Beyaz lekeler vücudun sadece bir tarafında (sağ tarafta ya da sol tarafta) ortaya çıkar.
Lokalize Vitiligo
Vücudun farklı bölgelerinde beyaz lekeler ortaya çıkar ve vücuda yayılır. Kısa süre içerisinde hastalık vücuda yayılır ve daha sonra durur.
Vitiligo Belirtileri
Vitiligo rahatsızlığına yakalanan kişilerde göze çarpan en önemli semptom, vücudun herhangi bir yerinde meydana gelen beyaz vücut lekeleridir. Bu lekeler dışında kişilerde görülen bazı semptomlar şunlardır: {2*}
Saçların beyazlaşması ya da grileşmesi
Kirpiklerin beyazlaşması ya da grileşmesi
Erkeklerde sakalların beyazlaşması
Retinada renk kaybı
Mukoza zarlarında renk kaybı
Vitiligo Hastalığını Tetikleyen Durumlar
Addison hastalığı, tiroid hastalığı, pernisiyöz anemi ve diyabet hastalığıvitiligo rahatsızlığını tetikler. Bu hastalıklar otoimmün sistemi etkiledikleri için kişilerin vitiligo rahatsızlığına yakalanma riskini arttırır. {3*}
B12, folik asit, bakır ve çinko vitaminlerinin kanda yeterli miktarda bulunmaması, ayrıca kişinin yoğun strese, şiddetli güneş yanıklarına ve bazı kimyasallara maruz kalması da vitiligo hastalığını tetiklemektedir.
Bazı durumlarda melanom ve diğer cilt kanserlerinin tedavisi için kullanılan immünoterapi yönteminin de vitiligo rahatsızlığına yol açtığı gözlemlenmiştir. Ancak uzmanlar, bu durumun kanser tedavisinin işe yaradığını gösterdiğini ve bu nedenle iyi bir durum olduğunu savunmaktadırlar. {4*}
Vitilogo rahatsızlığını yılı aşkın süredir kabul eden Ayurveda uygulamasında ya da bir diğer adıyla Ayurvedik tıpta bu rahatsızlık, beyaz cüzzam olarak tanımlanmaktadır. Bu Hint kökenli alternatif tıp sisteminde, vitiligo rahatsızlığının nedeni yanlış ve düzensiz beslenme olarak görülmektedir. {5*}
Bağışıklık Güçlendiren Vitaminler, Mineraller, Besinler, Çaylar, Çorbalar Ve Takviyeler İle İlgili Detaylı Bilgi İçin Tıklayın.
Geleneksel Vitiligo Tedavisi
Geleneksel tedavi yöntemleri, cilt rengini eski haline getirmeyi ve cilt tonunu eşitlemeyi hedeflemektedir. Ancak Mayo Clinic’e göre bu tedavi yöntemlerinin ciddi yan etkileri vardır. {6*}
Geleneksek tedavi yöntemlerinin etkinliğini değerlendirmek haftalar, aylar hatta yıllar alabilmektedir. En yaygın geleneksel tedavi yöntemleri şunlardır:
Makyajlar ve Boyalar:
Makyaj ve boyalar renk değişikliklerini geçici olarak gizlerler. Ancak bu yöntem kısa süre için etkilidir ve sık sık yenilenmesi gerekmektedir. Son zamanlarda gelişen ürünlerle gün kalıcılığa sahip boyalar üretilmiş olsa da bunlar, vitiligo için kalıcı ve etkili çözüm yöntemleri değillerdir.
Kortikosteroid Kremler
Kortikosteroid kremler, hastalık tanısından hemen sonra kullanılmaya başlanırsa hastalığın tedavisi için oldukça iyi sonuçlar verebilir. Ancak bu geleneksel tedavi yönteminde de sonuçlar hemen gözlemlenemez. Kremin, hastalığın iyileşmesine katkıda bulunup bulunmadığı ancak birkaç ay sonra ya da bir yıla yakın sürenin sonunda belli olur. Bu kremlerin de ciddi yan etkileri vardır. Yaygın görülen yan etkilerden biri cildin incelmesidir. Bazı kişilerde kortikosteroid kremler ciltte kalıcı hale gelen çizgilere neden olmaktadır.
Takrolimus ve Pimekrolimus Merhemleri
Bu merhemler genellikle küçük depigmentasyon alanları için kullanılmaktadır. FDA, bu kremlerin lenfoma ya da cilt kanserine neden olduğunu ve çok gerekmediği sürece kullanılmaması gerektiğini söylemektedir. Bu kremlerin kullanımının, uzun vadedeki yan etkileri henüz bilinmemektedir. FDA, takrolimus ve pimekrolimus merhemlerini kullanmaya diğer yöntemlerin işe yaramaması sonucunda başvurulmasını tavsiye etmektedir. {7*}
Psoralen ve Işık Terapisi
PUVA tedavisi, başlangıçta sedef hastalığını iyileştirmek için tasarlanmıştır ancak sonrasında vitiligo hastalığının tedavisi içinde kullanılmıştır. Bu tedavi yönteminde birden fazla seans gerekmektedir. Bu nedenle tedavinin, bir yıla kadar haftada 3 seans uygulanması gerekebilir. UVA tedavisi görmek ve ek olarak oral şekilde ilaç takviyesi almak bazı durumlarda vitiligo rahatsızlığını daha da tetikleyebilir ve hastalık nedeniyle ortaya çıkan lekelerin daha da büyümesine neden olabilir. Ayrıca UVA maruziyeti, bazı durumlarda cilt kanserine neden olduğundan dolayı kişilerin tedavi sürecine başlamadan önce kapsamlı şekilde araştırma yapmaları önerilir. {8*}
Depigmentasyon Yöntemleri
Beyaz lekelerin vücutta yaygın olduğu ve diğer tedavi yöntemlerinde sonuç alamayan hastalarda, bu tedavi yöntemi uygulanabilmektedir. Bu yöntemde cilt rengini eşitlemek hedeflenir. Bu tedavi yöntemi genellikle 9 ay ya da 9 aydan daha fazla sürer ve günde 1 ya da 2 kez uygulanır. Uygulama sonrasında kalıcı sonuçlar elde edilmektedir. Ancak bu tedavi sürecine başlamadan önce işlemin ciddi güneş hassasiyetine neden olacağı hakkında hastanın bilgilendirilmesi gerekmektedir. {9*}
Ameliyat
Diğer vitiligo tedavileri başarısız olduğunda ameliyat hastalar tarafından tercih edilmektedir. Ancak ameliyat oldukça risklidir. Ameliyat, kalıcı yara izlerine ve hatta ek vitiligo lekelerine bile neden olabilmektedir. Deri grefti, blister grefti ve dövme önerilen ameliyat yöntemlerinden bazılarıdır.
JAK İnhibitörleri
Bu tedavi yöntemi romatoid artrit ve belirli kemik iliği bozuklukları için FDA tarafından onaylanmış olsa da vitiligo tedavisi için uygun olup olmadığıyla ilgili klinik araştırmalar devam etmektedir. {10*}
Vitiligo Hastalığı İçin Doğal Tedavi Yöntemleri
İster doğal ister geleneksel tedavi yöntemi olsun, hiçbir tedavi yöntemi kısa süre içerisinde etkisini göstermez. Tedavi yöntemlerinin etkili olabilmesi için bazen haftalar bazen ise aylar gerekmektedir. Vitiligo hastalığına iyi geldiği düşünülen bazı doğal tedavi yöntemleri şunlardır:
Cilt İğneleme
Cilt iğneleme, önde gelen doğal vitiligo tedavi yöntemlerinden biridir. New Jersey Eyalet Üniversitesi&#;nde, iğneleme tedavisinin etkinliği hâlâ araştırılmaktadır. Bu tedavi yöntemi çalışmalara katılım sağlayan hastalar üzerinde denenmektedir. Şu ana kadar elde edilen verilere göre, diğer yöntemlere kıyasen iğneleme yöntemi, vitiligo hastalığının tedavisi için umut vaat etmektedir. {11*} {12*}
Cilt iğneleme işlemi, gerekli eğitimi almış bir profesyonel tarafından ’den fazla ince cerrahi iğne kullanılarak yapılır. Cilt iğneleme işlemi şu anda elastik ve kolajen üretimini arttırmak amacıyla kullanılmaktadır. Aynı zamanda yara izlerini ve çatlak izlerini azaltmak amacıyla da tercih edilmektedir. Bu işlem esnasında oldukça yüksek enfeksiyon riski bulunur bu nedenle bir uzman tarafından yapılması gerekir.
B12 Vitamini ve Folik Asit
İsveç Üniversite Hastanesinde yürütülen bir araştırmaya göre, vitiligo hastaları güneşe maruz bırakıldıklarında ve hastalara folik asit ve B12 takviyesi yapıldığında, hastalarının %64’ünde hastalığın yayılmasının durduğu gözlemlenmiştir. Ayrıca araştırmacılar doğrudan güneş ışığı alan hastaların çok daha hızlı iyileştiklerini gözlemlemiştir. {13*}
Vitiligo hastası kişilerin beslenme düzenlerine B12 vitamini ve folat açısından zengin gıdalar eklemeleri tavsiye edilmektedir. Ayrıca B12 vitamini, vitiligo hastalarında yaygın şekilde görülen depresyon rahatsızlığının tedavisi için de oldukça etkilidir. Folat ise vitiligo hastalığının iyileşme sürecini hızlandırmasının yanı sıra kalp hastalığı riskini azaltır, belirli kanser türlerinin gelişmesini engeller ve sağlıklı gebelikler için gereklidir. Bu nedenle folat, hem vitiligo tedavisi için hem de kişilerin genel sağlık durumunun iyi şekilde seyretmesi için gereklidir.
Çinko
Vitiligo hastalığına sahip olan kişilerde sıklıkla çinko eksikliği görülmektedir. Kanda yeterli miktarda çinko bulunması hem vitiligo hastalığını engeller hem de kişileri diyabete karşı korur. Çinko sağlıklı bir bağışıklık sisteminin olmazsa olmazlarındandır. Uygun besin emilimi, kas ve kemiklerin onarımı için kişilerin besinlerden yeterli miktarda çinko alması gerekmektedir. Vitiligo hastalarının da diyetlerinde çinko bakımından zengin besinlere yer vermeleri gerekir.
Bakır
Araştırmacılar kandaki bakır eksikliğinin, vitiligo hastalığı üzerinde oldukça etkili olduğunu düşünmektedirler. Henüz bakır eksikliğinden dolayı mı vitiligo hastalığının ortaya çıktığını ya da vitiligo hastalığından dolayı mı bakır eksikliği meydana geldiğini netleştirememiş olsalar da kişilere bakır açısından zengin olan besinleri diyetlerine eklemelerini tavsiye etmektedirler. {14*}
Ayurveda uygulamasında kişiler, içecekleri suyu uyumadan önce bakır bir kaba bırakırlar. Bakırın melanositleri harekete geçirdiğine ve melanini arttırıp cildi yeniden pigmente ettiğine inanmaktadırlar.
Beta Karoten
Genel cilt sağlığı için karotenoidlerin yeterli miktarda tüketilmeleri gerekir. Beta karoten tatlı patates, havuç, lahana ve domateste bulunmaktadır. Vitiligo hastalığından korunmak için kişilere beta karoten açısından zengin besinler içeren diyetler tavsiye edilmektedir. Beta karoten kişileri kansere karşı korur. Beta karoten içerisinde bulunan lutein ve zeaksantin kişilerin göz sağlığını korurken likopen ise prostat kanseri riskini azaltır.
Kısacası karotenoidler göz sağlığını korur, iltihabı azaltır ve ciltte meydana gelebilecek melanom hasarlarını giderir.
Aloe Vera
Aloe vera uzun süredir cilt sağlığı için kullanılmaktadır. Aloe vera bitkisi aynı zamanda sağlıklı bir bağışıklık sistemi içinde gereklidir. Bu güçlü bitki, A, C, B12 vitaminlerini ve folik asit dahil olmak üzere vitiligo ile savaşırken ihtiyaç duyulan temel antioksidan vitaminleri içerir. Ayrıca aloe vera bitkisi cildin repigmentasyonunu destekleyen bakır, kalsiyum, krom ve çinko gibi temel mineralleri içerir. Bu da aloe vera bitkisinin vitiligo hastalığının tedavisi için oldukça etkili bir tedavi yöntemi olmasını sağlar.
C Vitamini
Vitiligo hastalarının önemli bir kısmında C vitamini eksikliği görülmektedir. Bu da C vitamini eksikliğinin, vitiligo hastalığını tetiklediğini göstermektedir. C vitamini vitiligo hastalarında hücre hasarını yavaşlatır, sağlıklı kemik ve eklemler için gerekli olan kolajen üretimini destekler. Bu nedenle hekimler, hastalıktan korunmak için kişilerin C vitamini bakımından zengin olan besinler tüketmelerini tavsiye etmektedirler.
D Vitamini
Vitiligo hastalığına sahip olan kişilerde güneşe karşı hassasiyet oluşmaktadır. Bu nedenle kişilerin diyetlerinde D vitamini bakımından zengin yiyeceklere yer vermesi tavsiye edilmektedir. D vitamini bakımından oldukça zengin olan, sardalye, somon, uskumru, ton balığı, çiğ süt, yumurta ve mantarın vitiligo hasttası kişiler tarafından bolca tüketilmesi tavsiye edilmektedir.
Dua &#; İbadet &#; Meditasyon &#; Yoga
Vitiligo hastalığına yakalanmış olan kişilerde stres, kaygı ve depresyon oldukça yaygındır. Bu nedenle vitiligo hastası kişilerin, kaygıyı azaltmak amacıyla inançlarına göre ruhlarını rahatlatacak dua, ibadet, meditasyon ve yoga gibi faaliyetlerde bulunması tavsiye edilmektedir.
Kaçınılması Gereken Yiyecekler
Vitiligo hastaları için bazı yiyecekleri tüketmeleri hastalığı daha da ağırlaştırabilir. Vitiligo hastalarının tüketmemesi gereken yiyeceklerden bazıları şunlardır:
Turunçgiller
Balık
Et
Domates
Turşu
Üzüm
Karbonatlı içecekler
İşlenmiş gıdalar
Yapay tatlandırıcılar
Nar
Bektaşi üzümü
Meyve suları
Alkol
Ancak uzak durulması gereken yiyecekler listesi kişiye göre değişebilmektedir. Kişinin vücudunun gıdalara nasıl tepki verdiği dikkate alınarak kaçınma listesi oluşturulmalıdır. Örneğin yabani balıklar, otla beslenmiş sığır ve kuzu eti ve domatesler bazı kişiler için faydalı olurken bazılarına zarar verebilir.
Tüketilmesi Gereken Yiyecekler
Vitiligo hastalarının tüketmeleri gereken yiyecekler:
Lahana, ıspanak, pazı ve Brüksel lahanası gibi yeşil yapraklı sebzeler
Pancar
Havuç
Turp
İncir
Nohut
Balık
Sığır eti
Süzme peynir
Mercimek
Badem
Bitter çikolata
Pekmez
Kuşkonmaz
Mantar
Çiğ süt
Mantarlı Omlet Tarifi İçin Tıklayın.
Gingko Biloba
Uluslararası Tamamlayıcı Tıp Araştırmaları Derneği dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre vitiligo hastalarına, 12 hafta boyunca günde 2 kez 60 miligram gingko biloba verilmiştir. Çalışma sonucunda kişilerin %25’inin klinik anlamda iyileşme gösterdiği %30’unun ise repigmentasyon gösterdiği gözlemlenmiştir.
Gingko biloba&#;nın repigmentasyona yardımcı olmasının yanı sıra depresyon, anksiyete ve panik ataklara da yardımcı olduğu bilinmektedir. Gingko biloba güvenli kabul edilir; ancak antikoagülanlar ve antiplatelet ajanlarla etkileşime girme ihtimali vardır. Özellikle herhangi bir ameliyatın öncesinde veya bir travma sonrasında gingko biloba takviyesi alacaksanız muhakkak hekiminize danışmanız gerekmektedir.
Cildin Nem Dengesi
Cilt sağlığı için hidrasyon seviyesini korumak oldukça önemlidir. Bunun için günlük olarak vücudun ihtiyaç duyduğu miktarda suyun tüketilmesi gerekmektedir. Gerekli miktarda su tüketiminin, vitiligo hastalığı için de faydalı olduğu düşünülmektedir. Düzenli su tüketiminin yanında kişinin beslenme düzenine hindistancevizi suyu eklemesi de elektrolitleri dengelemeye, kan basıncını düşürmeye ve stresi azaltmaya yardımcı olabilir.
Kuru Cilt Nasıl Nemlendirilir? Detaylı Bilgi İçin Tıklayın.
Zerdeçal ve Hardal Yağı
Zerdeçal tozu ve hardal yağı karışımının cilde topikal şekilde uygulanması cilt pigmentlerinde olumlu değişimlere neden olabilmektedir. Birkaç yemek kaşığı zerdeçal tozunun yeterli miktarda hardal yağı ile karıştırılıp macun haline getirilmesi gerekir. Daha sonra elde edilen karışımı kişi, istediği bölgeye uygulayabilir. Karışım 20 dakika bekletilir ve sonra ılık su ile durulanır. Bu işlemin en az iki hafta boyunca günde iki kez yapılması gerekir. İşlem esnasında zerdeçalın giysileri lekeleyeceği unutulmamalıdır bu yüzden dikkatli olunmalıdır.
Giyim
Hastalık sürecinde giyim oldukça önemlidir. Vitiligo yamasına yol açabileceğinden dolayı elastik ve dar giysilerin giyilmemesi gerekmektedir. Hatta cildi güneşten koruyabilecek giysiler giyilmeli ya da kişi bu imkana sahip değilse geniş spektrumlu bir güneş kremi kullanmalıdır.
Stres Yönetimi
Stres yönetimi hastalık süresince oldukça önemlidir. Zihinlerimiz iyileşme sürecinde önemli rol oynar ve kişi ne kadar çok stres yaşarsa vücudun iyileşmesi o kadar zor olur. Yoganın yanı sıra stres yönetimi için tedavi sürecine masaj, meditasyon, düzenli egzersiz, konuşma terapisi ve destek grupları da dahil edilmelidir.
Vitiligodan muzdarip küçük çocuklar ve gençler için, duygusal destek ve konuşma terapisine geleneksel tedaviler kadar önem verilmesi gerekir. Bu hastalığa sahip olan çocukların çevresi tarafından zorbalığa uğraması oldukça yaygın görülen bir durumdur. Bu zorbalıklar ve mobbingler genellikle düşük benlik saygısına neden olur. Uzun vadede, depresyon ve geri çekilme ile sonuçlanır.
Alınması Gereken Önlemler
Vitiligo hastalığı, işitme kaybına, göz problemlerine, güneş yanığına, cilt kanserine ve psikolojik sıkıntılara neden olabilmektedir. Bu nedenle süreç esnasında alanında gerekli eğitimleri almış kişilerle ilerlemek ve mecbur kalmadıkça ciddi yan etkileri olan geleneksek tedavi yöntemlerine başvurmamak gerekmektedir.