Güldeniz Bilgin Twitter

Çoğunlukla evlerimize kapalı olarak geçirdiğimiz Pandemi günlerinin hayatımıza daha yoğun biçimde kattığı alışkanlıklardan birisi de bilgisayar veya cep telefonları aracılığıyla dinlediğimiz veya izlediğimiz podcastler, YouTube kanalları, online sohbet programları oldu.

Bu tip programların bir kısmının amacı canlı veya kaydedilmiş sohbetler aracılığıyla dinleyenleri güldürmek, kafa dağıtmalarını sağlamak iken, bazıları daha tematik konular çerçevesinde hitap ettiği kitleyi bilgilendirmeyi de amaçlamaktadır.

Geçtiğimiz iki hafta içinde bu alanda faaliyet gösteren iki önemli ismin dahil olduğu iki ayrı tartışma Türkiye&#;nin gündemlerinden birisini oluşturdu. Her iki tartışma da programların ismi yani markası üzerinde yoğunlaştığından IPR Gezgini&#;nin radarına takıldı.

Bu yazıda, iki tartışmayı farklı başlıklar altında sizlere özetleyeceğiz ve devamında tartışmaların ortak ruhu bağlamında konuyu kendimizce yorumlayacağız.

Tartışma 1 &#; Nilay ÖRNEK v. Ferman Akgül & Üsküdar Belediyesi

Gazeteci Nilay Örnek yaklaşık iki yıldır &#;Nasıl Olunur?&#; isimli bir podcast yapmaktadır.

İlki Mart &#;da yayınlanan podcast serisinin bölümü 11 Aralık tarihinde yayımlanmıştır. Programın formatı seafoodplus.info &#;den alıntılayacak olursak, &#;Nilay Örnek mikrofonu mesleklerini ustalıkla icra ettiğini düşündüğü insanlara yöneltip onlara aynı soruyu soruyor; Nasıl Olunur?&#; şeklindedir.

Nilay Örnek, &#;Nasıl Olunur?&#; podcast serisiyle, Türkiye&#;de bu alanda önde gelen isimlerden, hatta öncülerden birisi haline gelmiştir ve programın sadık bir dinleyici kitlesi de bulunmaktadır.

Aralık &#;ye gelindiğinde Üsküdar Belediyesi sosyal medya hesaplarında aşağıdaki duyuruyu yapar (seafoodplus.info?s=20):

&#;Anadolu’nun binlerce yıllık yemek kültürünün izini süren önemli bir isim Ömür Akkor. 27 araştırma kitabı var, ünlü de bir şef. Ferman Akgül, güzel işlerle topluma örnek olan isimlere “Nasıl Olunur” diyor bizim için. İlk konuk Ömür Akkor. Bugün ’da canlı yayına bekliyoruz.&#;

Programın moderatörü olarak belirtilen Ferman Akgül, ünlü Manga grubunun solistidir.

Kendi podcast serisiyle aynı isme (Nasıl Olunur?) sahip olan ve tanıtım bilgileri çerçevesinde (&#; güzel işlerle topluma örnek olan isimlere “Nasıl Olunur” diyor) ana temasının da aynı olduğu anlaşılan yeni programdan arkadaşları ve sosyal medya aracılığıyla haberdar olan ve bundan rahatsızlık duyan Nilay Örnek, Üsküdar Belediyesi ve programın moderatörü Ferman Akgül&#;e ulaşmaya çalışarak, konuyu konuşmak ve dostane uyarılarda bulunmak ister. (seafoodplus.info?s=20)

Süreci detaylarıyla Nilay Örnek&#;in kaleminden okumak isteyenler, seafoodplus.info bağlantısını kullanabilir.

Ancak çabaları sonuçsuz kalır ve programın ilk bölümü planlanan günde gerçekleştirilir. (seafoodplus.info?s=20)

Nilay Örnek programın yayımlanması, dahası online yayın esnasında durumu protesto eden çok sayıda mesajın silinmesi ve sonrasında yayının yorumlara kapatılması üzerine daha da hayal kırıklığına uğrar. (seafoodplus.info?s=20):

Nilay Örnek&#;in çağrılarına bildiğimiz veya gördüğümüz kadarıyla Üsküdar Belediyesi veya Ferman Akgül tarafından yanıt verilmez.

Bunun üzerine Nilay Örnek, &#;Nasıl Olunur?&#; markasının kendisi adına tescil edilmesi için Türk Patent ve Marka Kurumu&#;na marka tescil başvurusunda bulunur. (Başvurunun kendisi tarafından yapıldığı Nilay Örnek tarafından teyit edilmiştir.)

Üsküdar Belediyesi sosyal medya hesaplarından ve bildiğimiz kadarıyla Ferman Akgül tarafından konu hakkında şu ana dek açıklama yapılmamıştır. Dolayısıyla, konunun kendileri tarafından ne şekilde değerlendirildiğini şu an için bilmiyoruz.

Bu aşamada, ilk tartışmaya şimdilik noktayı koyup, diğer tartışmayı aktarmaya geçiyoruz.

Tartışma 2 &#; Gereği Düşüldü v. FluTV

İlker Canikligil, Türkiye&#;de online yayıncılığın önde gelen isimlerinden birisidir ve kendisinin kurup sahibi olduğu FluTV kanalıyla internet üzerinden Türkiye için yeni çok sayıda içerik üretmektedir. FluTV, Türkiye için çok önemli sayılabilecek sayıda takipçiye sahiptir ve farklı alanlarda üretilen çok sayıda içerik takipçilere sunulmaktadır.

FluTV, 9 Aralık tarihinde aşağıdaki duyuruyu sosyal medya kanallarından yapar:

&#;Gün geçmiyor ki FluTV size yeni yeni sürprizler hazırlamasın!Bugün saat &#;da yeni programımız &#;Gereği Düşünüldü&#;nün ilk bölümüyle yayındayız! #AvukatOğuzMüftüoğlu @ilkercanikligil&#;

Farklı Kaydet isimli bir podcast kanalı bünyesinde yayın yapan ve kendisini &#;İki avukat kardeş @nobusra ve @furkanmoglu&#;nun hazırlayıp sunduğu @farklikaydet bünyesinde yer alan hukuk podcasti.&#; olarak tanımlayan Gereği Düşünüldü duyurulardan haberdar olur ve kendi iddialarına göre FluTV&#;de &#;Gereği Düşünüldü&#; programını yapacak Oğuz Müftüoğlu ile temasa geçerek bu ismin kullanılmaması konusunda uyarıda bulunur. Gereği Düşünüldü&#;nün sürece yönelik iddiaları, kendi Twitter hesaplarından alındığı haliyle, aşağıdadır: (seafoodplus.info?s=20)

İlker Canikligil bu açıklamaya aşağıdaki yanıtı verir ve bu yanıt meseleyi takip edenlerin bazıları tarafından küçümseyici bir söylem olarak görülür: (seafoodplus.info?s=20)

Hatta, Farklı Kaydet kanalı yetkilisi olduğu anlaşılan bir kişi Twitter&#;da topu Nilay Örnek&#;e de atar, ancak Nilay Örnek topu temkinle karşılar ve durumların farklı olabileceği yönünde bir yanıt vermeyi tercih eder:

Bu arada İlker Canikligil Twitter hesabından, program isimlerinin (markalarının) kendisi için çok da önemli olmadığı mesajını veren bir Tweet gönderir: (seafoodplus.info?s=20)

Türk Patent ve Marka Kurumu web sayfasına bakıldığında ise 10 Aralık tarihinde iki tane farklı &#;Gereği Düşünüldü&#; başvurusunun yapıldığını görüyoruz. Bunlardan ilki anladığımız kadarıyla Gereği Düşünüldü kanalı sahiplerine, diğeri ise Canikligil&#;e ait olmalı. Bu bağlamda Twitter&#;daki söyleminin aksine gerçeklik düzleminde İlker Canikligil&#;in olaya bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinlerin ötesinde bir anlam yüklediği de söylenebilir.

İkinci tartışmayı da bu şekilde özetledikten sonra kendi gözlem ve çıkarımlarımıza geçiyoruz.

Gözlemler, Çıkarımlar ve Tespitler

Türkiye&#;nin en popüler içerik üreticilerinden iki ismin tarafı olduğu iki ayrı tartışmada, tartışmalardan birinin muhatabı eşit derecede (belki de daha) ünlü bir müzisyen ile birlikte bir Belediye&#;dir. Diğer tartışmada ise ünlü bir içerik üreticisinin karşısında hitap ettiği kitle ve takipçi sayısı sınırlı ünsüz bir diğer içerik üreticisi bulunmaktadır.

Her iki tartışmayı sosyal medyadan takip ettiğimiz kadarıyla, tartışmanın muhataplarının hitap ettiği kitleler de tartışmanın bir tarafında yer almayı tercih etmişlerdir. Örneğin, Nilay Örnek sosyal medya hesaplarının altı Manga grubu severlerin mesajları ile dolmuş, Nilay Örnek takipçileri ise canlı yayının yorum bölümünde ve Üsküdar Belediyesi hesaplarında sitemlerini belirtmiştir. Diğer tartışmada ise FluTV severler, Gereği Düşünüldü podcasti yayıncılarını tavırlarından dolayı sosyal medya üzerinden eleştirmişlerdir. Gereği Düşünüldü ve taraftarları ise sosyal medya üzerinden kendi haklılıklarını savunmuştur. Okuduklarımın ve söylem biçimlerinin bazıları beni de tahrik etse de, Twitter&#;ın cezbedici linç etme atmosferine girmeksizin ve aynı zamanda yazının objektifliğini koruma gayreti bağlamında, tartışmanın o kısmına dahil olmayı hiç istemiyorum.

Tartışmalarda göze çarpan birkaç husus özellikle yorumu hak etmektedir:

1- Marka mı Telif Hakkı mı?

İhtilaflar hakkında sosyal medyada yorum yapan birçok kişi &#;telif hakkı ihlali&#;nin varlığı veya yokluğu sorusu üzerinden gitmiş olsa da, her iki tartışma da asıl olarak marka hakkının korunması ile ilgilidir ve burada markalar programların isimleridir. &#;Nasıl Olunur?&#; veya &#;Gereği Düşünüldü&#; gibi ifadelerin telif hakkı bağlamında korunması mevcut meselelerdeki haller bağlamında mümkün değildir. Program formatlarına gelince, bunların temel olarak uzman bir konukla gerçekleştirilen sohbetler olduğu düşünülecek olursa, program formatlarının ilk kez karşılaşılan formatlar olmadığı açıktır. (Bu noktada her programa kendi özgünlüğünü katan sohbetlerin, soru biçimlerinin ve içeriklerin benzerliği, programların akış şekli gibi ek benzerlikler varsa, bunlar da elbette göz önüne alınmalıdır; ancak elimizdeki veriler bağlamında şu an için böyle bir yoruma girmiyoruz.)

Dolayısıyla, ihtilafların programların ismi temelinden kaynaklandığını, aynı program isminin benzer iletim medyası (internet kanalı, podcast) kullanılarak sunulmasından orataya çıktığı söylenebilir. Bu durumda karşımıza çıkacak temel fikri hak koruması biçimi ise markadır.

Zaten, tartışma taraflarından üçünün marka tescili başvurusunda bulunması da, tarafların bu doğru sonuca ulaştığının göstergesidir.

2- Program İsminin Korunması İçin Orijinal Olması mı Gereklidir?

Marka tescili için tescil başvurusuna konu işaretin anlamsız veya orijinal bir kelime olması gerekmez. Dünyanın en önemli markalarından birisi olan Apple, Elma anlamına gelen temel bir sözcüktür, Türkiye&#;deki pek çok ünlü markayı hafızanıza çağırın, farklı bir sonuca ulaşmayacaksınız.

Temel olan husus, başvuruya konu işaretin tescil talebinin konusu mallar veya hizmetler bakımından ayırt edici olması veya tanımlayıcı (niteleyici) olmamasıdır.

&#;Nasıl Olunur?&#; sorusunun çok özgün / anlamsız bir ifade olmadığı açık olsa da, bu ifadenin TV &#; radyo &#; podcast yayıncılığı gibi hizmetler bakımından tanımlayıcı olduğunu öne sürmek hayli güç olacaktır. Kaldı ki, bu tip programların isimleri genellikle içeriği biraz da olsun çağrıştırmalıdır ki, hitap ettiği kitle program hakkında biraz fikir sahibi olabilsin. Kanaatimizce, &#;Nasıl Olunur?&#; ifadesi anılan hizmetler bakımından tanımlayıcı değildir, en fazla çağrıştırıcı olarak nitelendirilebilir ve çok güçlü bir marka olmasa da ayırt ediciliğe sahiptir. Buna ilaveten ayırt edici olmayan veya tanımlayıcı işaretlerin, kullanım suretiyle ayırt edici nitelik kazanmaları da mümkündür ve Nilay Örnek bu hususu kolaylıkla iddia edebilecektir.

&#;Gereği Düşünüldü&#; ifadesi bakımından da durum kanaatimizce farklı değildir. Şöyle ki, &#;Gereği Düşünüldü&#; hukuki hizmetler için değil, podcast yayın hizmetleri için kullanılmaktadır ve bu nedenle de anılan hizmetler için ne tanımlayıcıdır ne de ayırt edici nitelikten yoksundur. Hukuk konusunda yayın yapmak isteyen bir kişinin &#;Gereği Düşünüldü&#; markasını (program ismini) seçmesi veya kullanması gibi bir zorunluluk da bulunmamaktadır. Tartışılan program ismi &#;Hukuki Haberler&#; veya &#;Hukuk Sohbetleri&#; olsa böyle bir iddia ortaya atılabilirdi, ancak kanaatimizce &#;Gereği Düşünüldü&#; terimi açısından böyle bir argüman çok iddialı olacaktır.

3- Ünlü Bir Yayıncı İstediği Program İsmini Kullanabilir mi?

Yanıt çok basit, elbette ki &#;Hayır.&#;

Bir hesabın/kanalın takipçi sayısının az olması, onun haklarının bulunmadığı veya haklarının takipçi sayısı daha fazla olanca serbestçe kullanılabileceği anlamına gelmez. Önemli olan ciddi sayılabilecek kullanımın bulunup bulunmadığıdır ve düzenli biçimde sürdürülen bir yayın söz konusu ise bu kolaylıkla iddia edilebilir.

Kullanım yoksa veya sadece göstermelik ise, aslında benim de kullanımdan kaynaklı hakkım var iddiasını öne sürmek pek anlamlı olmayacaktır.

4- O Zaman Ne Yapmalı?

Bir podcast, YouTube kanalı veya benzer yollarla içerik üretmek istiyorsanız, seçtiğiniz program/kanal ismi için öncelikle arama yapmanız yerinde olacaktır.

Google veya başka bir arama motoru benzer isimli programları çok muhtemelen karşınıza getirecektir ve ihtiyaç duyarsanız bu programın sahibiyle temasa geçebilmeniz için ihtiyaç duyabileceğiniz iletişim kanallarını size gösterecektir.

Çok bilmişler için baştan (gerçi yazının sonuna geldik) söyleyelim: Fikri Mülkiyet Hakları liberalizmde serbest rekabetin sınır taşlarından birisini teşkil etmektedir. Serbest rekabet başkalarının fikri mülkiyet haklarına serbestçe tecavüz edebileceğiniz anlamına gelmemektedir, fikri mülkiyet korumasının en güçlü olduğu ülkeler, günümüzde serbest rekabetin ve liberal teorinin şampiyonluğunu yapan ülkelerdir.

Sonuç

Program isimleri, programları yapanların veya yapımcıların markalarıdır ve bir hizmetin internet üzerinden sağlanması onun isminin serbestçe kullanılabileceği anlamına gelmez.

Markalar tescil edilmedikleri hallerde bile haksız rekabet çerçevesinde korunabilir, ancak tescilin sağladığı koruma çok daha geniş ve kolaylaştırıcıdır.

Podcast veya YouTube kanalınıza / programınıza isim seçerken, aynı isimli başka programların olup olmadığını araştırmanız ve gerekirse izin istemeniz kesinlikle yerinde olacaktır. Aksi durumlarda, ihtilafın diğer tarafı takipçilerini toplayıp (çağırmasına gerek yok, onlar kendileri toplanıyor), sosyal medyada sizinle buluşabilir ve devamı Twitter&#;da linç olabilir, bu da son günlerin en korkutucu olgusu bana sorarsanız.

Son Söz

Bu tartışmaların hukuki platformlara taşınmadan nezaket ve karşılıklı anlayış çerçevesinde de çözülebileceğine yönelik Nilay Örnek bakışı, benim de bakış açımı yansıtıyor. Objektif şekilde yazmaya çalıştım, ama Nilay Örnek&#;in aşağıdaki satırlarına harfiyen katıldığımı belirtmeden bitirmeyeceğim.(seafoodplus.info?s=20)

Önder Erol ÜNSAL

Aralık

[email protected]

TwitterHay Aksi Bir Hata Oluştu ile karşılaşanlar için sorunu yılında araştırdık. Hatanın neden kaynaklandığını ve nasıl çözülebileceğini anlatıyoruz. 50 Milyondan fazla kullanıcısı bulunan ünlü Sosyal medya uygulaması Twitter&#;da son günlerde ay Aksi Bir Hata Oluştu tarzında sorunlar görülmeye başlandı. Kullanıcıların bu sorunla başları büyük bir dertte. Çözümüne dair herhangi bir veri bulunamadığı için bizde deneme ve yanılma yöntemleriyle çözümleri sizler için aradık. Aynı zamanda Twitter Hay Aksi Bir Hata Oluştu Sorunu hakkında teknik destek ekibinden yardımlar istedik.

Twitter Hay Aksi Bir Hata Oluştu kullanıcıların fazla canını sıkmamaları gereken bir sorundur. yılında gelen güncellemeler sonrasında böyle bir sorun ile karşılaşan kullanıcılar ciddi bir problem yaşadıklarını düşünüyorlar. Fakat Hay Aksi Bir Hata Oluştu çok da korkulacak bir sorun kesinlikle değil.

Twitter uygulamasının sunucu sorunları sebebiyle karşılaşılan bir hatadır. Bu hata mesajı her kullanıcıda görülmez fakat çoğu kullanıcı aralıklarla bu hata mesajıyla karşılaşır. Kullanıcı olarak sizin yapabileceğiniz hiç bir şey bulunmuyor. Tek yapmanız gereken teknik destek ekibinin sorunu çözmesini beklemek.

Twitter, kullanıcıların &#;tweet&#; olarak bilinen mesajları yayımladığı ve birbirleriyle etkileşimde bulunduğu Amerikan bir mikroblog ve sosyal ağ hizmetidir. Jack Dorsey, Noah Glass, Biz Stone, ve Evan Williams tarafından Mart &#;da oluşturulup Temmuz &#;da kullanıma açıldı. &#;te en çok ziyaret edilen 10 internet sitesinden biri oldu ve &#;İnternetin SMS&#;i&#; olarak tanımlandı. yılında milyon aktif kullanıcıya ulaştı.

yılında, Twitter’ın da çatısı altında kurulacağı Odeo isimli bir şirket faaliyete geçiriliyor. yılında Odeo, “Podcasting” isimli servisini tanıtıyor, fakat beklenen ilgi görülmüyor. Şubat &#;da Jack Dorsey, Noah Glass, Evan Williams ve Biz Stone, insanların durumlarını mesaj olarak paylaşabileceği bir proje üzerinde çalışmaya başlıyorlar. Bu çalışma sonrasında orijinal fikri Jack Dorsey&#;e ait olan “Durum” konsepti ortaya çıkıyor, Mart ayının ilk günlerinde Noah Glass&#;ın önerisiyle isim olarak Twitter seçiliyor. Twitter’da ilk mesaj “#38” şeklinde ve geliştirici ekipte yer alan Dom Sagolla tarafından atılıyor. yılında Jack Dorsey tarafından geliştirilmesinden bu yana Twitter, dünya çapındaki popülaritesini gün geçtikçe arttırmış ve içerdiği uygulamaların programlama arayüzünün kısa mesaj gönderim ve alımı konusundaki olanaklarıyla internet dünyasının SMS&#;i olarak anılmaya başlamıştır. 25 Nisan tarihinden itibaren Türkçe olarak kullanılabilir hale gelmiştir. Twitter üzerindeki kullanıcıların etkisinin takipçi sayısından ziyade kullanıcının tweetlerine gelen retweetlere bağlı olduğu ortaya konmuştur.

Twitter Hay Aksi Bir Hata Oluştu hakkındaki sorunu ile ilgili tüm bilgileri yukarıda aktardık. Sormak istediğiniz soruları yorum olarak yazabilirsiniz.

Otizm Spektrum Bozukluğu Semineri Düzenlendi

Veri Laboratuvarı, Zemin İstanbul ve Tohum Otizm Vakfı iş birliğiyle gerçekleştirilen Otizm Spektrum Bozukluğu semineri online olarak düzenlendi.

Seminere konuşmacı olarak Nihal Orta katıldı.

Otizm Spektrum Bozukluğu Nedir?

Sunumuna otizm spektrum bozukluğunun ne olduğunu anlatarak başlayan Orta, bunun bir nörogelişimsel farklılık olduğunu ve gebelik sürecinde tespit edilemediği, yaşamın ilk yıllarında sosyal ve gelişimsel farklılıklarda fark edilebildiğini söyledi. Orta, otizmin down sendromu ile çokça karıştırıldığını ve bunun yanlış olduğunu söyleyerek, “otizm spektrum bozukluğu olan bireylerin down sendromlu bireyler gibi dış görünüşünde herhangi bir farklılık yok.” dedi. Ayrıca erkek çocuklarda kız çocuklarına oranla otizm spektrum bozukluğunun kat daha fazla görüldüğünü belirtti.

İletişimsel Sınırlılıklar

Otizm spektrum bozukluğu olan bireylerin iletişimlerinin sınırlı olduğunu vurgulayan Orta, sosyal etkileşimde, sözel olmayan iletişimde ve başkalarıyla iletişim kurmada sıkıntı yaşadıklarını söyledi. Otizm spektrumlu bireylerin rutinlerine bağlı olduklarına değinen Orta, “Hep aynı markete gidip, hep aynı kişilere bağlılık gösteriyorlar.” dedi.

Belirtiler

Otizm spektrum bozukluğunun belirtilerine değinen Orta, bunların: göz kontağı kurmada zorluk, ismine seslenildiğinde bakmama, parmağıyla işaret etme becerilerinde sınırlılık, dönen nesnelere karşı aşırı ilgi, takıntılı davranışlar ve konuşmada gerilik olduğunu belirtti. Orta ayrıca otizm tanısının yalnızca çocuk ergen psikiyatristi ya da bir nörolog uzmanı tarafından yapılabileceğini vurguladı.

Türkiye’de Otizm

Türkiye nüfusunun 1 milyon bininin otizmli bireylerden oluştuğunu belirten Orta, yaş grubunda bin otizmli çocuk ve gencin olduğunu, bunların yalnızca 41 bininin okullaşabildiğini söyleyerek bu durumdan etkilenen aile ferdi sayısının ise 7 milyon bin olduğuna değindi.

Nihal Orta, sunumunun ardından izleyicilerden gelen soruları yanıtladı.

Veri Laboratuvarı’nın ücretsiz olarak gerçekleştirilen eğitim ve etkinliklerinden haberdar olmak için sosyal medya hesaplarımızı aşağıdaki linklerden takip edebilirsiniz. 

Linkedin: seafoodplus.info%CC%87bb-veri-laboratuvar%C4%B1/mycompany  

Twitter: seafoodplus.info  

Instagram: seafoodplus.info  

Meetup: seafoodplus.info%CC%87bb-veri-laboratuvar%C4%B1/  

YouTube: seafoodplus.info@verilaboratuvari