Diş Çıkarma Belirtileri

BEBEKLERDE DİŞ ÇIKARMA NEDİR?

Bebeklerde, diş eti içinde gelişimini tamamlayan süt dişlerinin ağız boşluğuna ulaşması sürecine diş çıkarma denir. Bebeklerde diş çıkarma; genellikle 4. ile 7. ay arasında görülmeye başlamakla birlikte, ağız içindeki dişlerin türüne göre ortaya çıkma zamanı da değişiklik gösterir. Dişlerin çıkma süreci, her bebekte genetik ve çevresel faktörlerle ilişkili olarak farklı seyredebilmektedir.

BEBEKLERDE DİŞ ÇIKARMA NE ZAMAN BAŞLAR? DİŞ ÇIKARMA SÜRECİ NASIL GELİŞİR?

Bebeklerin diş çıkarma dönemi genellikle 4. ve 7. aylar arasında olmakla beraber çok büyük değişiklikler de göstermektedir. 3. veya 4. ayda nadiren de olsa diş çıkarabilen bebekler olabildiği gibi ilk dişini , ayda çıkaran bebekler de olabilir.

Süt dişlerinin tamamlanması 3 yaşına kadar gerçekleşir ve bu süreçte çocukta 20 tane süt dişi tamamlanmış olur. yaşından sonra da süt dişleri dökülür ve çocukta kalıcı dişler çıkmaya başlar. yaşına kadar bu süreç devam eder ve o yaşlara gelindiğinde 32 dişin tamamı çıkmış olur.

BEBEĞİN DİŞ ÇIKARMAK ÜZERE OLDUĞUNU NASIL ANLARIZ?

Diş çıkarma süreci her bebek için farklı olabilir ancak genel olarak en sık karşılaşılan diş çıkarma belirtisi bebeğin diş etlerinin kırmızı ve kabarık olmasıdır. Bebeğin diş çıkarmak üzere olduğunu belirten diğer işaretler: Bebeğin her zamanki haline göre daha huysuz, hassas ve huzursuz olması, çok hafif ateşinin olması ve her zamankinden fazla salyasının olması sayılabilir.     

BEBEKLERDE DİŞ ÇIKARMA BELİRTİLERİ NELERDİR?

Bebeklerde diş çıkarma belirtileri bebekten bebeğe farklılıklar gösterir. Hiçbir belirti vermeden diş çıkaran bebekler olabilir.

Diş çıkarma sırasında bebeklerde genellikle aşağıdaki belirtiler görülür;

-Huzursuzluk
-Geceleri sık uyanma
-İştahsızlık
-Katı gıdayla beslenen bebeklerde anne sütü veya biberona daha çok yönelme
-Dışkısında hafif bir yumuşama
-Hafif bir ateş
-Ağrı
-Şişmiş diş etleri
-Kırmızı-sıcak yanaklar
-Aşırı salya
-Pişik
-Uyku düzeninde değişiklik
-Kulak ve yanağını kurcalaması, kaşıması
-Bir şeyler çiğneme isteği
-Genel bir huzursuzluk hali
-Ağız çevresinde döküntüler.

Bunlar süt dişlerini çıkarma sürecinde olan bebeklerde görülen rahatsızlıklardır. 5 yaşından sonra süt dişlerini döküp kalıcı dişlerini çıkarmaya başlayan çocukta ise bunlar görülmez.

DİŞ ÇIKARMA KAÇ GÜN SÜRER?

Bebeklerde diş çıkarmanın kaç gün süreceğine dair kesin bir veri yoktur. Ancak araştırmalara göre bir dişin çıkış süreci 8 günden fazla sürebilir. Diş patlamadan gün önce belirtiler kendini gösterebilir. Özetle diş eti kabardıysa, dişin ortalama 4 gün sonra çıkması mümkündür.

BEBEKLERDE DİŞ ÇIKARMADA ATEŞ NE KADAR SÜRER?

Sanılanın aksine diş çıkarma sürecinin bebekte ateşe yol açtığını destekleyecek yeterli bilimsel kanıt yoktur. Diş çıkarmak bebeğin vücut ısısında hafif bir yükselmeye neden olabilir ancak bu yüksek ateşin diş süreciyle bağlantısı olduğunu göstermez. Diş çıkarmaya bağlı görülen hafif ateş genellikle herhangi bir medikal tedavi gerektirmez.

DİŞ ÇIKARMAYA NE İYİ GELİR?

Bebeği rahatlatmak ve diş çıkarma ağrısını hafifletmek için diş kaşıma oyuncağını soğutarak vermek, havuç, salatalık, elma, kereviz sapı gibi meyve ve sebzeleri yine soğuk bir şekilde kemirmesi için hazırlamak, temiz eller ile dairesel hareketlerle bebeğin diş etlerine bir süre masaj yapmak faydalı olmaktadır.

Ancak bazı çocuklar bu dönemi, biraz daha sıkıntılı ve yoğun olarak yaşayabilir. Hekim önerisiyle parasetamol içeren ilaçlar verilebilir.

Topikal benzokain içeren uyuşturucu bileşikler mevcuttur, ancak bazı araştırmalar bebeğin kanındaki oksijen seviyelerini etkileyebileceği için bunların çok dikkatli şekilde kullanılması gerektiğini göstermektedir.

NTV’yi sosyal medyadan takip edin

Bebeklerin 20 süt dişinin genellikle aylarda başlayıp aylarda biten bir süreç olduğunu söyleyen Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe Sokullu, “Ancak ilk diş yaşı ay kadar erken olabildiği gibi 15 aylıkken ilk dişini çıkaran bebekler de vardır. Diş çıkarma belirtileri de bebekler arasında değişkendir. Anne babanın diş çıkarma yaşları, genetik ve hormonal yapı kadar beslenme durumu da bu konuda etkilidir” dedi.

Bebeklerde Diş Çıkarma Belirtileri

Bebeklerde genellikle ilk çıkan dişin alt ön kesici dişler olduğunu dile getiren Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe Sokullu, “İlk diş sonrası 6 ayda sırasıyla alt ve üstte 4’er kesici diş çıkar. Genelde kesici dişler simetrik çiftler olarak çıkarlar. Daha sonraki aylık dönemde 4 adet birinci süt azı dişleri çıkmaya başlar. Bir sonraki 6 aylık dönemde yani 18 ile 24 arasında 4 adet köpek dişleri çıkar. Son 6 aylık dönem yani aylar arasında ise 4 adet ikinci süt azı dişleri çıkarak tamamlanır.

Böylece bebeklerin süt dişlerinin tamamlanması 2, yaşını bulabilmektedir. Ayrıca 6 aylık sapmalar normal kabul edilebilir” şeklinde konuştu. Dişlerin bahsedilen çıkış sırasının bozulduğu durumların da görüldüğünü söyleyen Dr. Sokullu, “Üst dişlerin önce çıktığı, köpek ve azı dişlerinin eşzamanlı çıktığı çocuklar da görülebilir. İlk ayda hiç diş çıkarmamış olan bebeklerin sistemik bir sorun açısından değerlendirilmesi gerekir” açıklamasında bulundu.

Diş etinde şişlik, hassasiyet ve morluk görülebilir

Diş çıkarma aşamasında damak kenarında şişkinlik, gerginlik ve ele gelen sertlik olabileceğini söyleyen Dr. Ayşe Sokullu, “Morumsu bir şişlik de gelişebilir. Buna ‘sürme kisti’ denir, dişin diş eti içerisinde hareketi sürecinde kılcal damar açılmaları ile oluşan kabarık yapıdır. Bunun için o bölgeye masaj uygulanması ya da diş kaşıyıcıları buzdolabında bekleterek soğuk ama donmamış olarak çocuğa vermek rahatlatıcı olabilir” dedi.

Bebeklerde ilk dişlerin eğri dizilimli çıkabildiğini, diş dizisi oluşup yan yana sıralanma gerçekleşene kadar bu durumun doğal olduğunu belirten Dr. Sokullu, “Ancak diş etinde şişkinlik ve hassasiyet, morluk gibi belirtilere rağmen devam eden aylarda diş çıkmazsa diş hekimine başvurmak gerekir. Diş çıkarma süreçlerinde şişlik genellikle hafta ile sınırlıdır. Giderek artan şişlikler, dişeti kanamaları, tekrarlayan aftlar gibi durumlar çocuk hekimine danışılmalı. Dişeti hastalıkları ve tekrarlayan aftlar bazen bağışıklık bozukluğu ile seyreden hastalıkların ilk habercisi olabilir” uyarısında bulundu.

Bebeklerde diş çıkarma döneminde, ateş 3 günden fazla sürüyorsa doktora başvurulmalı

Diş çıkarma döneminde hafif ateş görülebildiğinin, ancak günden uzun sürmediğinin altını çizen Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe Sokullu, “Ateş derecenin üzerine çıkmaz. 38,5 derece ve üzeri ateşler, özellikle 3 günün üzerinde devam ediyorsa ve eşlik eden kusma, ishal, döküntü gibi ek belirtiler de varsa diş çıkarma dönemine denk gelen bir enfeksiyon olasılığı açısından çocuk doktoruna başvurulmalı” açıklamasında bulundu.

Salya artışı hemen diş çıkaracağını göstermez

Bebeklerde aylıktan itibaren tükürük bezlerinde salgı artışı ve eş zamanlı olarak ellerini ağza götürme, yumruğunu emme şeklinde hareketlerin yoğun olduğu bir dönem yaşandığını vurgulayan Dr. Ayşe Sokullu, “Salya artışı hemen diş çıkacağını göstermez. 15 aylık ilk dişini çıkaran bebekler bile aylıkken bu periyottan geçer. Diş çıkarma sırasında iyice artarak kendini gösterir” dedi. Diş çıkaran bebeklerde normalde var olan kaka kıvamının da biraz cıvık olabileceğini söyleyen Dr. Sokullu, “Ancak ciddi sıvı kaybettiren ishal diş çıkışına bağlanamaz. Kusmalar üst ön dişlerin çıkış ve değişme dönemlerinde kolay uyarılabilir. Viral enfeksiyonlar açısından değerlendirme gerekir” açıklamasında bulundu.

Diş temizliğine dikkat edilmeli

İlk dişlerin çıkışından itibaren diş temizliğine önem verilmesi gerektiğini vurgulayan Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe Sokullu, “Değişecek olsalar da süt dişlerinin çürük olması genel sağlığa, ağız florasına ve kalıcı dişlerin sağlığına zarar verir. İlk aylarda temizleme mendilleri, arka dişler çıktıktan sonra küçük diş fırçaları temizlik için kullanılabilir.

Bebeklerde diş macunu ne zaman kullanılmalı?

Diş macununa ilk 3 yaşta gerek yoktur ve yutma/aspirasyon sebebi ile tehlikeli olabilir. 3 yaş sonrası diş macunu mercimek büyüklüğünde kullanılabilir. Fluorürlü bir diş macunu tercih edilir. Diş temizliğinde asıl olan macun değil doğru fırçalamalıdır; diş etlerini hırpalamayacak şiddette ama yeterli temizliği sağlayacak sürede fırçalama çocuklara öğretilmeli” dedi.

Araştırmalar, çocukların en geç bir yaşından itibaren düzenli olarak diş hekimi kontrollerine gitmeleri ve günde en az iki kere dişlerini fırçalamaları gerektiğini gösteriyor. Bu nedenle çocukların ağız ve diş sağlığının devamı için siz de harekete geçin. İlk ağız ve diş muayenesi, çocuğun ilk dişi çıktıktan sonra 6 ay ile 1 yaş arasında olması gerekiyor.

Çocukların ilk ağız ve diş sağlığı muayenesi ne zaman yapılmalı?

İlk diş hekimi ziyaretinin bu kadar erken başlamasının en önemli nedeni, bebeklik döneminde dişlerin nasıl temizlenmesi gerektiğini ebeveynlere gösterebilmek ve yanlış beslenme alışkanlıklarına bağlı olarak çok küçük yaşlarda oluşabilen biberon çürüklerinden bebeklerin korunmasını sağlamak.

Bebeklerin dişleri ne zaman fırçalanmaya başlanmalı?

Bebeklerde ilk diş çıktığı andan itibaren bebeklerin dişlerinin düzenli olarak fırçalanmaya başlanması gerekiyor. Temizleme işlemi, her beslenmenin sonrasında bebekler için özel olarak üretilmiş diş fırçalarıyla yapılabiliyor. 0 ile 3 yaş arası fluorid içerikli diş macunu kullanımı önerilmemekle beraber, bu yaşlar arasında sadece su kullanarak diş fırçalamak temizlik için yeterli oluyor. Ayrıca çocuklar için özel olarak üretilmiş fluorid içermeyen diş macunları da kullanılabiliyor. Çocuğun dişleri 3 ile 3,5 yaşından itibaren 12 yaşına gelinceye kadar düşük oranda fluorid içeren çocuk diş macunlarıyla fırçalanabilir.

Bebeklerde süt dişlerindeki çürükler neden önemli?

Süt dişlerinin birinci görevi beslenmenin sağlanmasıdır. Süt dişlerinde oluşan çürükler beslenme sırasında ağrıya neden oluyor ve bunun sonucunda çocuk beslenmeyi reddediyor. Bu da çocuğun büyüme gelişimini olumsuz yönde etkiliyor. Bakteriler, çürük lezyonlarında sağlam diş yüzeylerine oranla daha çabuk ürüyor. Ağızdaki bakteri sayısının artışı, çocukların ağız ve diş sağlıkları için olduğu kadar, genel sağlıkları için de tehdit oluşturuyor.

Bebeklerde süt dişlerinin erken dökülmesi ne gibi sorunlara yol açıyor?

Süt dişleri, arkalarından gelen dişler için rehber görevini üstleniyorlar. Buna bağlı olarak süt dişlerinin erken kaybında diş dizisinde çapraşıklıklar ve çene gelişiminde bozukluklar meydana gelebiliyor. Çocuk, çok sayıda erken süt dişi kaybı sonucunda, görünümündeki ve konuşmasındaki bozukluklara bağlı olarak psikolojik sorunlar da yaşayabiliyor.

• Çocuklarda çürüksüz dişler için:
• Çocuğunuzu en geç bir yaşından itibaren düzenli olarak diş hekimine götürün.
• Günde en az iki kez dişlerini fırçalayın.
• Üç yaşından itibaren koruyucu uygulamalarını (fissür örtücü ve yüzeysel fluorid uygulamaları) yaptırın.
• Çocuklarınıza ara öğünlerde tatlı besinler yerine, peynir gibi lifli gıdalar, meyve ya da kuruyemiş yedirin.
• Ara öğünlerin arkasından dişlerini fırçalamasını ya da en azından ağzını çalkalamasını sağlayın. Xylitol içerikli sakızlar da, diş sağlığı açısından hem tükürük akış hızını artırması, hem de diş yüzeyindeki birikintilerin temizlenmesini sağlaması açısından yararlıdır.