Edebiyatı Cedide Sanatçıları

Edebiyat-ı Cedide (Servet-i Fünun) edebiyat topluluğu nedir? Edebiyat-ı Cedide (Servet-i Fünun) genel özellikleri hakkında maddeler halinde bilgiler.

Kaynak: funduszeue.info

Edebiyat-ı Cedide

Edebiyat-ı Cedîde veya Servet-i Fünûn adını almış olan bu edebi topluluk, Servet-i Fünûn dergisi çevresinde oluşmuştur. Servet-i Fünûn, Recaizâde Mahmut Ekrem&#;in eski öğrencilerinden Ahmet İhsan Bey&#;in &#;de çıkarmaya başladığı bir dergidir. &#;ya kadar Avrupa gazete ve dergilerinden alınmış yazı ve resimlerle çıkan bu dergi, Recaizâde Mahmut Ekrem&#;in girişimleriyle bir edebiyat dergisi haline dönüşür.

Recaizâde Mahmut Ekrem, yeni edebiyatın sağlam bir temele oturması ve canlılık kazanması için yazar ve şairlerin bir araya gelmesi gerektiğini düşünmektedir. Bunun için Servet-i Fünûn dergisinden faydalanmak ister. Servet-i Fünûn&#;u böyle bir yayın organı haline getirmek için de Ahmet ihsan Bey&#;i razı edince, Tevfik Fikret&#;i derginin yazı işleri müdürlüğüne getirir (7 Şubat ). O zamana kadar çeşitli yayın organlarında dağınık bir biçimde sanat yaşamlarını sürdüren genç sanatçılar, dergi çevresinde toplanırlar. Böylece Servet-i Fünûncuiar veya Edebiyat-ı Cedîdeciler dediğimiz edebî topluluk ortaya çıkar.

Edebiyat-ı Cedîde sanatkârları arasında şair olarak Tevfik Fikret, Cenap Şehabettin, Hüseyin Suat, Hüseyin Siret, Ali Ekrem, Faik Ali, Süleyman Nazif; yazar olarak Halit Ziya, Mehmet Rauf, Hüseyin Cahit, Ahmet Hikmet, Ahmet Şuayp vardır.

Servet-i Fünûncuiar topluluk hâlinde ancak altı yıl çalışabilmişlerdir. Hüseyin Cahit&#;in &#;de Fransızcadan çevirip yayımladığı Edebiyat ve Hukuk adlı makalede Fransız Devrimi&#;ni övmesi üzerine dergi kapatılınca topluluk dağılmıştır.

Genel Özellikler

1. Edebiyat-ı Cedîde sanatçıları daha çok batı edebiyatını örnek almışlardır. Özellikle Fransız edebiyatını örnek alan şair ve yazarlarımız romantizmden sembolizme kadar çeşitli akımların etkisinde kalmışlar, genellikle aşk ve doğa gibi konulara yer vermişler, ele aldıkları konuları kendi iç dünyaları ile bütünleştirmişler, böylece kişiye seslenen bir şiir ortaya çıkmıştır.

2. Tanzimatla başlayan dilde yalınlaşma çabalan veya konuşulan dile yaklaşma çalışmaları Servet-i Fünûn döneminde görülmez. Bu dönemin sanatçıları sözlüklerden kimsenin bilmediği kelimeleri çıkarıp bunlarla yeni tamlamalar yaparak ağır bir dil meydana getirmişlerdir.

3. Ölçü olarak &#;aruz ölçüsü&#; üstün tutulmuş, Türkçe aruza ustalıkla uygulanmıştır. Nazım birimi dize olarak kalmış, ancak anlam dizeden dizeye taşmış; böylece nazım düz yazıya yaklaştırılmıştır.

Batı edebiyatı nazım biçimlerinden sone, terzarima gibi biçimler ile serbest müstezat ve bazı karma biçimler kullanılmıştır.

4. Edebiyat-ı Cedîde yazarları roman ve öyküde büyük başarı göstermişlerdir. Eserlerinde gözlemleriyle ortaya koydukları kahramanların özellikle ruhi durumlarını incelemişler ve başarılı çevre betimlemeleri yapmışlardır. Yazarlar daha çok realist akımın etkisindedirler.

5. Servet-i Fünûncuiar sanat için sanat anlayışını benimsemişlerdir.

Servet-i Fünun (Edebiyat-ı Cedide) Dönemi () Sanatçıları:

Bu dönemin öne çıkan sanatçıları ve eserleri şunlardır:

TEVFİK FİKRET ()

Tevfik Fikret&#;in Eserleri:

• Rübab-ı Şikeste ()
• Haluk&#;un Defteri ()
• Rübabın Cevabı ()
• Şermin ()
• Tarih-i Kadim ()

HALİT ZİYA UŞAKLIGİL ()

Halit Ziya Uşaklıgil&#;in Eserleri:

Roman:

• Nemide ()
• Bir Ölünün Defteri ()
• Ferdi ve Şürekası ()
• Mai ve Siyah ()
• Aşk-ı Memnu ()
• Kırık Hayatlar()
• Sefile ()

Öykü:

• Bir İzdivacın Tarih-i Muâşakası ()
• Bir Muhtıranın Son Yaprakları ()
• Küçük Fıkralar (3 Cilt) ()
• Bir Yazın Tarihi ()
• Solgun Demet ()
• Sepette Bulunmuş ()
• Bir Hikâye-i Sevda ()
• Hepsinden Acı ()
• Onu Beklerken ()
• Aşka Dair ()
• İhtiyar Dost ()
• Kadın Pençesi ()
• İzmir Hikâyeleri ()
• Bir Şi&#;r-i Hayal ()
• Bir Hikaye-i Sevda ()

Anı:

• Kırk Yıl ()
• Bir Acı Hikaye ()
• Saray ve Ötesi ()

Deneme:

• Fransız Edebiyatının Numune ve Tarihi ()
• Hikaye ve Temaşa ()
• Yunan Edebiyatı ()
• Latin Edebiyatı ()
• Alman Tarihi Edebiyatı ()
• Fransız Tarihi Edebiyatı ()
• Sanata Dair ()

Tiyatro:

• Kabus ()
• Fürüzan (adapte, )
• Fare (adapte, )

CENAP ŞAHABETTİN ()

Cenap Şahabettin&#;in Eserleri:

Şiir:

Tiyatro:

Düzyazı:

• Hac Yolunda ()
• Evrak-ı Eyyam ()
• Afak-ı Irak ()
• Avrupa Mektupları ()
• Nesr-i Harp
• Nesr-i Sulh ve Tiryaki Sözleri ()
• Vilyam Şekispiyer ()

MEHMET RAUF ()

Mehmet Rauf&#;un Eserleri:

Roman:

• Eylül ()
• Genç Kız Kalbi ()
• Karanfil ve Yasemin ()
• Son Yıldız ()
• Kan Damlası ()
• Halas ()

Öykü:

• İhtizar ()
• Son Emel ()
• Bir Aşkın Tarihi ()
• İlk Temas, İlk Zevk ()
• Eski Aşk Geceleri ()

Tiyatro:

• Cidal ()
• Sansar ()

Düzyazı-Şiir:

HÜSEYİN CAHİT YALÇIN ()

Hüseyin Cahit Yalçın&#;ın Eserleri:

Roman:

• Nadide ()
• Hayal İçinde ()

Öykü:

• Hayat-ı Muhayyel ()
• Niçin Aldatırlarmış? ()
• Hayat-ı Hakikiye Sahneleri ()

Diğer:

• Kavgalarım ()
• Edebi Hatıralar ()
• Siyasal Anılar ()
• Talat Paşa ()
• Türkçe Sarf ve Nahiv ()
• Benim Görüşümle Olaylar (4 cilt, )
• Seçme Makaleler ()

Serveti Fünun Edebiyatı Diğer Yazar ve Şairleri

» Ahmet Hikmet Müftüoğlu
» Süleyman Nazif
» Ali Ekrem Bolayır
» Faik Ali Ozansoy
» İsmail Safa
» Ahmet Reşit Rey
» Hüseyin Siret Özsever

Servet-i Fünun Edebiyatı Dönemi Bağımsız Sanatçıları

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR ()

Hüseyin Rahmi Gürpınar&#;ın Eserleri:

Roman:

• Şık ()
• İffet ()
• Mutallâka (
• Mürebbiye ()
• Bir Muadele-i Sevda ()
• Metres ()
• Tesadüf ()
• Şıpsevdi ()
• Nimetşinas ()
• Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç ()
• Gulyabani ()
• Cadı ()
• Sevda Peşinde ()
• Hayattan Sayfalar ()
• Hakka Sığındık ()
• Toraman ()
• Son Arzu ()
• Tebessüm-i Elem ()
• Cehennemlik ()
• Efsuncu Baba ()
• Meyhanede Hanımlar ()
• Ben Deli miyim ()
• Tutuşmuş Gönüller ()
• Billur Kalp ()
• Evlere Şenlik, Kaynanam Nasıl Kudurdu ()
• Mezarından Kalkan Şehit ()
• Kokotlar Mektebi ()
• Şeytan İşi ()
• Utanmaz Adam ()
• Eşkıya İninde ()
• Kesik Baş ()
• Gönül Bir Yeldeğirmenidir Sevda Öğütür ()
• Ölüm Bir Kurtuluş mudur ()
• Dirilen İskelet ()
• Dünyanın Mihveri Para mı Kadın mı ()
• Deli Filozof ()
• Kaderin Cilvesi ()
• İnsanlar Maymun muydu ()
• Can Pazarı ()
• Ölüler Yaşıyor mu ()
• Namuslu Kokotlar ()

Öykü:

• Kadınlar Vaizi ()
• Namusla Açlık Meselesi ()
• Katil Bûse ()
• İki Hödüğün Seyahati ()
• Tünelden İlk Çıkış ()
• Gönül Ticareti ()
• Melek Sanmıştım Şeytanı ()
• Eti Senin Kemiği Benim ()

Tiyatro:

• Hazan Bülbülü ()
• Kadın Erkekleşince ()
• Tokuşan Kafalar ()
• İki Damla Yaş ()
• Gülbahar Hanım

Tartışma:

• Cadı Çarpıyor ()
• Şekavet-i Edebiye Tartışmaları ()
• Sanat ve Edebiyat ()

AHMET RASİM ()

Ahmet Rasim&#;in Eserleri:

Roman-Öykü:

• İlk Sevgili ()
• Afife ()
• Güzel Eleni ()
• Meyl-i Dil ()
• Bir Sefilenin Evrak-ı Metrukesi ()
• Sevda-yı Sermedi ()
• Gam-ı Hicran ()
• Ülfet ()
• Hamamcı Ülfet ()
• İki Günahkar ()

Anı-Fıkra-Biyografi-Mektup:

• Eşkâl-i Zaman (fıkra, )
• Gülüp Ağladıklarım (anı, )
• Muharrir, Şair, Edip (Biyografiler )
• Cidd-ü Mizah (Biyografiler, )
• Şehir Mektupları (4 cilt, )
• Falaka (Anı, )
• Fuhş-i Atik (Anı, )
• Gecelerim (Anı, )
• Ramazan Sohbetleri (Anı, )
• Ömr-i Edebi (4 cilt Anı, )
• Romanya Mektupları (Anı-gezi, )
• İlk Büyük Muharrirlerden Şinasi (Biyografi, )

Tarih:

• Küçük Tarih-i İslam ()
• Küçük Tarih-i Osmani ()
• Resimli ve Haritalı Osmanlı Tarihi (4 cilt, )
• İki Hatıra Üç Şahsiyet ()
• İstibdattan Hakimiyet-i Milliyeye (2 cilt, )

MEHMET AKİF ERSOY ()

Mehmet Akif Ersoy&#;un Eserleri:

• Safahat (Başlangıç , tamamlanma )
• Ömer Rıza Doğrul, Akif&#;in kitaplarına almadığı şiirlerini de ekleyerek Safahat&#;ı &#;te tekrar yayınladı.
• M. Ertuğrul Düzdağ &#;Safahat&#;ın daha önceki baskıları arasındaki farkı gösteren yeni bir basımını &#;de yayınladı.)
• Kastamonu Kürsüsünde (, Milli Mücadele dönemindeki hutbeleri)
• Kur&#;an&#;dan Ayet ve Hadisler (ölümünden sonra, seçme yazıları)
• Mehmet Akif Ersoy&#;un Makaleleri (, Abdülkerim ve Nuran Abdülkadiroğlu)

Serveti Fünun Edebiyatı