Yumurtalar çatlayana kadar 18–20 günlük bir süre geçer. Doğan yavrular kör, çıplak ve tamamen yardıma muhtaçtır. Yavrular anne tarafından sıcak tutulup beslenir. Yaklaşık 7 günlük yavruların gözleri açılmaya başlar. Bu süreci tüy çıkışı izler.
Muhabbet kuşu yavruları 2. haftalarında tüy çıkarmaya başlar. Bu süreçte baba kuşlar yuvaya sıkça uğrayarak dişi ile yavrulara korunma ve beslenme konusunda yardımcı olur. Ancak yine de bazı dişiler, erkeğin yuvaya girmesini önleyerek tüm sorumluluğu kendileri üstlenirler.
Ayak büyüklüğüne bağlı olarak, genelde yalnız kalmış anneler, yavrularını veya yumurtalarını başka bir çifte verebilirler. Bu evlatlık verilen çiftin de üreme dönemi içinde olması gerekir. Evlatlık verilen yavruların bakımı bu yeni aile tarafından üstlenilir.
Yavrular büyümeye devam ettikçe, daha uzun süre yalnız kalabilir hale gelmeye başlar. Dördüncü haftadan sonra ebeveyn kuşlar rahatlıkla uzun süreli olarak yuvayı terk edebilirler. Bu süreç içerisinde yavru kuş, sürekli olarak kanatlarını gererek ilk uçuşuna hazırlanır. Bunun yanında gürültü yaparak düşmanları yuvadan uzak tutar. Yavrular dördüncü haftadan sonra yuvayı terk etmeye başlarlar. İlk terk edişi izleyen bir hafta içinde de tamamen yuvayı terk ederler. Ancak her zaman aynı süreç söz konusu olmayabilir. Genel olarak en yaşlı olan yavru ilk olarak yuvayı terk eder. Ancak bazı durumlarda en küçük yavru, daha erken haftalarda diğer kardeşlerinden önce yuvadan ayrılabilir. Bu durum küçük yavruların, büyük kardeşlerini taklit etmesi sonucu gerçekleşir.
Renk mutasyonları[değiştir kaynağı değiştir]
Geleneksel olarak çizgili tüyleri nedeniyle muhabbet kuşunun Neophema ve Pezoporus arasındaki geçiş türü olduğu düşünülmekteydi.[11] Ancak DNA dizileri esas alınarak yapılan son filogenetik çalışmalar, bu kuşların kırmızı papağan (alt familya: Loriinae) ve incir papağanı (oymak: Cyclopsittacini) ile yakın akraba olduğunu ortaya çıkardılar.[5][6][7][8]
Anatomi ve fizyoloji[değiştir
Ana vatanı Avustralya olan Muhabbet kuşları, papağanlarla aynı familya içerisinde yer alan ve son derece gösterişli kuşlardır. Papağanlar kadar büyük olmayan muhabbet kuşları hem boyutları hem de geniş renk ve desen seçenekleri ile sıklıkla evcil hayvan olarak tercih edilmektedirler. Papağanlar kadar olmasalar da muhabbet kuşları da taklit yoluyla konuşabilmektedirler. Muhabbet kuşları fiziksel olarak bir serçeyle hemen hemen aynı boyuttadırlar. Ancak içlerinde bazı türler biraz daha iri olabilmektedir. Papağan ailesinden olmaları itibariyle kuyrukları normal kuşlara nazaran daha uzun olan muhabbet kuşlarının renkleri de son derece göze hoş gelecek ve dikkat çekecek şekildedir. Muhabbet kuşları ana renk olarak yeşil, sarı, mavi renklerinde bulunmaktadır. Ancak bu ana renkler üzerine siyah ve diğer renklerden farklı desen ve kombinasyonlarla karşımıza çıkabilmektedirler.
Muhabbet kuşlarının boyu ortalama 18 santimetre ve kiloları da ortalama olarak 40 gramdır. Muhabbet kuşlarının ana renkleri genellikle karın ve but bölgesidir. Geri kalan kısımları desenli ve farklı renklerdedir. Muhabbet kuşlarının büyük bir kısmının kuyruk tüyünün uçları mavi renklidir. Gagaları da zeytin yeşili rengindedir. Muhabbet kuşlarının renkleri yaşadıkları ortama, kalıtsal bozukluk ve değişikliklere göre farklılaşabilmektedir. Evcil olarak yetişen muhabbet kuşlarında menekşe rengi, gri, alaca ve mavi gibi renkler görülmesi muhtemeldir. Muhabbet kuşlarının tüyleri özel yapıları nedeniyle mor ötesi ışık altında florasan özelliği gösterebilmektedir. Uzmanlar bunu muhabbet kuşlarının cinsel özellikleriyle birlikte yorumlamaktadır.
Muhabbet Kuşlarının Yaşam Alanları
Muhabbet kuşlarının en başta da belirttiğimiz gibi ana vatanı Avustralya’dır. Muhabbet kuşları göçmen kuşlar olduklarından Avustralya’da birçok alanda görülmeleri muhtemeldir. Ancak genellikle çalılıklar, çimenlikler ve açık ormanlık alanlarda görülmektedirler. Muhabbet kuşları genel olarak sürü halinde gezmektedir. Muhabbet kuşları göçlerini de sürü halinde, yaşadıkları yerdeki besin ve su durumuna göre yapmaktadırlar. Muhabbet kuşları fiziksel anlamda yetersiz kaldıklarından doğada sığırcık ve serçe gibi kuşlara karşı herhangi bir durumda zayıf kalmaktadırlar.
Muhabbet Kuşlarının Evcilleştirilmesi
Muhabbet kuşlarının evcilleştirilmesi ile ilgili tarihi araştırmalar 1850’li yılları işaret etmektedir. Muhabbet kuşları cennet papağınıyla birlikte evcilleştirme çalışmalarına dahil olmuş kuşlardır. İlk zamanlarında muhabbet kuşları üzerinde çeşitli çalışmalar yapan yetiştiriciler, bu kuşlardan çok daha farklı renk kombinasyonları elde edebilmek için uğraşmışlardır. Bu çalışmalar sonucunda ortaya mavi renkli, albino, gri kanatlı, ibikli, düz kanatlı, opal, mor renkli, alaca, tarçın renkli ve pullu muhabbet kuşları ortaya çıkmıştır. Orta çıkan bu muhabbet kuşları yabani hayattaki muhabbet kuşlarına nazaran daha iridirler. Bu muhabbet kuşlarına yetiştiriciler arasında İngiliz muhabbet kuşları da denilebilmektedir. Bu tür muhabbet kuşları piyasada daha çok fiyatlarının pahalı olmasıyla bilinmektedirler. Ancak bu kuşların yaşam süreleri diğerlerine göre biraz kısadır. Bu muhabbet kuşları ortalama olarak 8 yıl kadar yaşamaktadırlar.
Muhabbet kuşları çevik ve güçlü olamasalar da son derece zeki kuşlardır. Bunun yanı sıra sosyal özellikte olmaları nedeniyle insanlara ve diğer kuşlara da çok çabuk şekilde yakınlık gösterebilmektedirler. Evcil muhabbet kuşları sosyal olmalarının yanı sıra sahiplerinin bakımına ve ilgisine göre konuşmayı ve ıslık çalmayı öğrenebilmektedirler. Ancak papağanlarda olduğu gibi muhabbet kuşlarında erkekler bu konuda daha üstün yeteneklidirler. Erkek muhabbet kuşları iyi yetiştirilirlerse 100’den fazla kelime öğrenebilirler. Evcil muhabbet kuşlarının ortalama yaşam süresi 20 yılı bulabilmektedir. Ancak bu yaşam koşulları, beslenmeleri gibi özelliklere bağlı olarak değişim göstermektedir.
Muhabbet Kuşlarının Kafes İhtiyacı
Muhabbet kuşları her ne kadar küçük olsalar da kafes olarak geniş alan gerekmektedir. Çünkü bu kuşlar son derece enerjik ve hareketli kuşlardır. Bu nedenle bir muhabbet kuşu için kafes boyunun en az 50 santimetre olması gerekmektedir. Bu uzunluğa oranlandığında yine 40 santimetrelik bir yükseklik ve 30 santimetre de en gerekmektedir. Bu geniş alan içerisinde bir veya iki muhabbet kuşu rahatlıkla beslenebilmektedir. Bu şekilde geniş bir kafes seçmek aynı zamanda kuşun sağlığı için de önemlidir.
Muhabbet kuşlarını bir arada beslerken kuşların uyumuna dikkat etmek gerekmektedir. Özellikle bazı dişiler bir arada duramadıklarından birbirlerine zarar verebilmektedirler.
Muhabbet Kuşlarının Beslenmesi
Muhabbet kuşları doğal ortamda genellikle tohumlarla beslenen kuşlardır. Ancak bunların yanı sıra bazı çiçek ve meyveleri de yiyebilmektedirler. Ayrıntılı olarak bakıldığında muhabbet kuşlarının geniş bir besin yelpazesi bulunmaktadır. Bunlar;
Horoz ibiği çiçeği
Arpa
Kuskus
Keten
Makarna
Yulaf
Buğday
Pirinç
Karanfil
Papatya
Okaliptus
Hanımeli
Leylak
Menekşe
Gül
Ay çiçeği
Lale
Brokoli
Karnabahar
Yosun
Hardal yaprağı
Kara lahana – lahana
Tere
Pancar yaprağı
Maydanoz
Ispanak
Şalgam yaprağı
Elma
Muz
Turunçgiller
Üzüm
Kivi
Mango
Kavun
Nektarin
Papaya
Şeftali
Armut
Erik
Badem
Bakla
Mercimek
Fındık
Bezelye
Yonca taneleri
Susam tohumu
Karabuğday
Havuç
Salatalık
Marul
Biber
Bal kabağı
Patates
Domatestir.
Tüm bunlar muhabbet kuşlarının doğal yaşamda tüketebildikleri besinlerdir. Beslenme konusunda sıkıntı yaşamayan muhabbet kuşlarının bu besinlere bakarak evde beslenmesi de son derece kolaydır. Birçok kişi özel yemlerle kuşlarını beslese de bazen de doğal yaşamdaki gibi bu besinlerden vermek faydalıdır. Özellikle de meyveler vitamin açısından önemlidir. Vitamin alan muhabbet kuşlarının renkleri de daha canlıdır.
Muhabbet Kuşlarında Üreme
Muhabbet kuşları doğal ortamlarında genellikle Haziran ile Eylül ayları arasında üremektedir. Ancak bu zamanlar Kuzey ve Güney Avustralya’ya göre değişebilmektedir. Kuzey Avustralya’ya göre olan bu zaman aralığı güneyde Ağustos Ocak ayları arasındadır. Ancak bu tarihler dışında istisnai olarak çiftleşmeler de olabilmektedir. Bu muhabbet kuşlarının iyi beslenmesiyle alakalıdır. Muhabbet kuşları eşlerine karşı son derece ilgili olan kuşlardır. Eşlerinin tüylerini gagalarıyla düzenleyip, yedikleri tohumları eşlerinin ağzına kusarak onları besleyebilmektedirler.
Muhabbet kuşları yuvalarını genellikle ağaç kovuklarına ya da yerlerde bulunan kütüklere yapmaktadırlar. Bu yuvalarda muhabbet kuşları ortalama olarak 20 günlük bir kuluçka süresi geçirirler. Bu süre sonunda dünyaya 4 – 5 yavru gelmektedir. Bu yavrular bir ay sonunda yuvayı terk etmektedirler. Bu süre içerisinde yavru muhabbet kuşları erkek tarafından yuva ağzında beslenmektedir. Kuluçka ve büyüme süresi içerisinde anne muhabbet kuşları yuvayı çok nadir olarak terk etmektedir.
Yeni doğan muhabbet kuşlarının on gün içerisinde gözleri açılmaktadır. 3. hafta sonunda da tüyleri belirgin olarak çıkmaya başlamaktadır. Muhabbet kuşları arasında yavruları evlatlık olarak verme durumu da gerçekleşebilmektedir. Bazı durumlarda ayakları küçük ve yalnız anne muhabbet kuşları yavrularını başka çiftlere devredebilmektedir. Ancak bu durum için diğer çiftin de üreme döneminde olması gerekmektedir.
Muhabbet Kuşlarının Renklenmesi ve Konuşma Özellikleri
Muhabbet kuşları genel anlamda iki ana renk üzerinden kalıtsal olarak oluşmaktadırlar. Bunlar beyaz renge bağlı olarak mavi, gir ve beyaz, diğeri de sarı renge bağlı olarak yeşil ve sarıdır. Şu anda dünya üzerinde 32 farklı renk çeşidinde muhabbet kuşları bulunmaktadır. Bu farklı mutasyonlar da bu ana renkleri kalıtsal özellikleri sayesinde olmaktadır. Bu da yüzlerce farklı kombinasyon anlamına gelmektedir.
Muhabbet kuşlarının konuşma özelliği papağan ailesinden olmalarından gelmektedir. Muhabbet kuşları çok iyi eğitildikleri takdirde binlerce kelime konuşabilmektedirler. Hatta bu konuda Guinness Rekorlar Kitabı’nda dahi bir muhabbet kuşu yer almaktadır. 1994 yılında ABD’de ölen Puck isimli muhabbet kuşunun ölmeden önce sahibi tarafından 1728 kelime konuşabildiği ispatlanmıştır. Yine bunun yanı sıra 2005 yılındaki bir olayda Kanadalı bir muhabbet kuşu besleyicisi kuşuyla karşılıklı sohbet ettiğini göstererek muhabbet kuşlarının aynı zamanda ileri görüşlülük özelliğini de ortaya çıkarmıştır.
