Nesli Tükenen Hayvanlar Hakkında Kısa Bilgi

Nesli tükenen hayvanların sayısı hiç de azımsanmayacak kadar çok. Doğal afetler, iklim ya da yerküre değişimleri gibi birçok sebepten ötürü birçok canlı türünün nesli tükenmiştir. Dünyanın doğal bir dengesi olduğu için bazı canlıların yok olması tabii bir sonuçtur. Ancak insan faktöründen ötürü doğal dengenin bozulması da beraber birçok canlı türünün neslinin insanoğlu faktöründen ötürü tükenmesini ortaya çıkarmıştır. Doğrudan avlanma sonucunda birçok canlı türünün nesli sona ermiştir.

Dinozorlar

Dünya üzerinde bugüne kadar en az canlı türünün nesli tamamen tükenmiştir. Bu nesli tükenen hayvanlar arasında elbette en bilinen dinozorlardır. Dinozorlar tam milyon yıl boyunca kara hayatına egemen olmuşlardır. Bugüne kadar dinozorların nasıl yok olduklarına dair pek çok iddia ortaya atılmıştır. Nobel ödüllü fizikçi Luis Alvarez ile jeolog Walter Alvarez'in ortaya koyduğu 'dinozorların nesillerinin 65 milyon yıl önce bir göktaşının Dünya'ya çarpmasıyla sona erdiği görüşü en çok kabul gören görüş olmuştur. Yeryüzündeki dinozor türünün neslinin
bundan 65 milyon yıl önce tükendiği bilinmektedir.

Javan gergedanı

Gergedanların çok değil sadece birkaç yıl neslinin tamamen tükeneceği düşünülüyor. Dünyamızdaki nadir kalan büyük memelilerden olan gergedanlar bol su olan yerlerde yaşar. Yağmur ormanlarında yaşayan bu javan gergedanları Tayland, Hindistan ve Endonezya'da yaşıyorlar.

Fildişi gagalı ağaçkakan

Fildişi gagalı ağaçkakan türü dünyanın en büyük ağaçkakanları olarak sıralanıyor. ABD'de Arkansas ve Louisiana'da görülse de dünya üzerinde nesli tükenmeye yüz tutmuş canlıların en başında geliyor.

Hazar kaplanı

Hazar kaplanları batıda Türkiye, Kafkasya'da İran, Türkmenistan ve Afganistan'ın kuzey kesimleri ile Mogolistan'da ve elbette ismini aldığı Hazar denizi etrafında yaşamaktaydı. Hazar kaplanlarının yılında Rusya'daki türün son üyesinin ölümüyle yok olduğu biliniyor.

Moa

Moalar dünyanın en büyük kuş türü olarak kabul edilseler de nesilleri insanlar tarafından yok edilmiştir.

Tazmanya kurdu

Avustralya'ya özgü büyük bir etçil keseli olan Tazmanya kurdu 'lara kadar yaşamıştır.

Çizgili sırtlanlar

Afrika kıtasının kuzeyinde, Asya'nın batısında ve Hindistan'da yaşamış olduğu bilinen çizgili sırtlanların nesillerinin tükendiği kabul ediliyor.

Kuzey pasifik balinaları

Kuzey pasifik balinaları özellikle 'lı yıllarda başlayan balina avı nedeniyle hızla tükenmiştir. 70 ton ağırlığındaki bu balinaları dişleri sayesinde yaşları ortaya çıkmaktadır.

Kuzey sportif lemuru

Yaklaşık 28 cm boyunda olan kuzey sportif lemuru tehlike altında kaldığında boksör duruşu yaparak kendini savunmaya çalışır. Madagaskar bölgesinde yaşamakta olan kuzey sportif lemuru yaprak ve meyveler ile beslenir. Kuzey sportif lemuru sayıları ormanların kesilmesi yüzünden gün geçtikçe azalmakta.

Nesli tükenen hayvanlar; Eski tarihte yaşamış günümüzde ise yaşamsal faaliyet göstermeyen hayvan türlerine "nesli tükenen hayvanlar" denir. Nesli tükenen hayvanlara insanoğlunun yapabileceği birşey bulunmamaktadır.

1. İklim değişiklikleri,

2. Yaşam alanların tahrip edilmesi,

3. Avlanma,

4. Göktaşı vb. gibi gök cisimlerenin dünyaya çarpması gibi sebeplerdir.

1. Dinazorlar

2. Mamut

3. Moa

4. Tazmanya Kaplanı

5. Hazar Kaplanı

6. Anadolu Panteri

7. Anadolu Aslanı

8. Anadolu Kaplanı

9. Mersin Balığı

 Çizgili Sırtlanlar

 Ixobrychus novaezelandiae

 Mauritius kırmızı tavuğu

Nyctanassa carcinocatactes

 Nycticorax duboisi

 Nycticorax mauritianus

 Nycticorax megacephalus

 Nycticorax olsoni

 Çift bantlı argus

Dodo

Dinozorlar milyon yıl civarında kara hayatına egemen olmuş hayvanlardır. Yeryüzünde bulunan yaklaşık dinazor türünün 65 milyon yıl önce çoğu türün nesli tükenmiştir. Günümüzdede nesillerinin nasıl tükendiği halen netliğe kavuşmamıştır.

4,5 m boy ve 8 ton ağırlığa kadar varan bu cinsin son üyeleri M.Ö. yılında yaşamıştır. Bulunan en eski mamut kalıntıları 4 milyon yaşındadır. Mamutlarında neslinin nasıl tükendiği bilinmemektektedir.

Maolar Yeni Zelanda’da yaşamış olan dünyanın en büyük kuş türü olarak kabul edilirler. Nesilleri insanlar tarafından yok edilmiştir.

Avustralya’ya özgü büyük bir etçil keselidir. 'lara kadar yaşadı. Tazmanya hükümeti ve çiftçilerin desteğiyle sürdürülen avlarla soyu tüketildi.

Hazar kaplanları yalnız yaşayan hayvanlardır. En batıda Türkiye olmak üzere Hazar denizi etrafında, Kafkasya’da İran, Türkmenistan, Afganistan’ın kuzey kesimlerinde ve Moğalistan bölgelerinde yaşamaktaydı. En son yılında Rusya'daki türün son üyesinin ölümüyle yok oldu.

Anadolu panteri, Orta Doğu ve Batı Asya'da yaygın olan İran leoparının Anadolu'da yaklaşık 30 yıl öncesine kadar yaşamış olan bir ırkıdır. Anadolu parsı Ege ve Batı Akdeniz, Doğu Akdeniz ve Doğu Anadolu bölgelerinde, daha çok ormanlık ve dağlık alanlarda yaşamıştır. Yaklaşık ömürleri 20 yıldır. Doğal yaşam alanları ve av kaynaklarının azalması parsları insanların yaşadığı yerlere yönlendirmiş ve bu da genellikle vurularak ya da zehirlenerek öldürülmelerine yol açmıştır. Anadolu'da varlığı yılından bu yana güvenilir şekilde kanıtlanamamıştır. Bundan dolayı en son bireyin 'de Beypazarı'nda vurulduğu kabul edilmektedir.

En son yılında vurulmuştur. Nesli tükenmiş türlerden birisidir.

Son Kaplan yılında öldürülmüştür. Nesli tükenmiş türlerden birisidir.

Bütün türleri nesli tükenme tehlikesi ile karşı karşıya bulunmaktadır, ve çoğunun nesli çoktan tükenmiştir.

Çizgili sırtlan Afrika kıtasının kuzey yarısında, Asya'nın batısında (Anadolu dahil), Arap Yarımadasında ve Hindistan'da bulunuyordu. Artık nesillerinin tükendiği kabul edilmektedir.

Ixobrychus novaezelandiae balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından soyu tükenmiş bir kuş türü. Yeni Zelanda'ya endemik olan bu kuş türünün soyu tükenmeden önceki son kayıtlar 'lara dayanmaktadır.

Mauritius kırmızı tavuğu (Aphanapteryx bonasia), sadece Mauritius'da yaşamış olan,  öncesi avlanma ve yaşam alanının tahrip olmasıyla nesli kaybolmuş küçük bir kırmızı kuş türüdür.

Nyctanassa carcinocatactes balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından soyu tükenmiş bir kuş türü. Bermuda'da yaşamaktaydı. Bazen Nycticorax cinsinde de sınıflandırılır.

Nycticorax duboisi balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından soyu tükenmiş bir kuş türü. Réunion'un Mascarene Adaları'nda yaşamıştır. yüzyılın sonlarına doğru fosil kalıntılarına ulaşılana kadar yalnızca Dubois tarafından 'te yayımlanan tanımlamadan bilinmekteydi. yılı civarında soyunun tükendiği düşünülmektedir.

Nycticorax mauritianus balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından soyu tükenmiş bir kuş türü. Mauritius'da bulunan fosil kalıntılarından tanımlanmıştır. Muhtemelen yüzyılın sonunda soyu tükenmiştir. yılında François Leguat tarafından bu kuştan bahsedilmiştir.

Nycticorax megacephalus balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından soyu tükenmiş bir kuş türü. Mascarene Adaları'ndan Rodrigues Adası'nda yaşamıştır. Fosil kalıntılarından, François Leguat'nın ve Julien Tafforet'nin yılı kayıtlarından bilinmektedir. yüzyılın ortalarında avlanma sonucu soyu tükendiği düşünülmektedir.

Nycticorax olsoni balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından soyu tükenmiş bir kuş türü. Atlas Okyanusu'nun güneyinde bulunan Ascension Adası'na endemikti. Philip Ashmole,Kenneth Edwin Laurence Ryder Simmons, ve William Richmond Postle Bourne tarafından yılında Ascension Adası'nda mağaralar ve guano yataklarından bulunan altı örneğin kemik kalıntılarından tanımlanmıştır. yüzyılda soyu tükenen bu kuşun bilimsel adı Storrs L. Olson'a ithafen verilmiştir.

Çift bantlı argus (Argusianus bipunctatus), tanımlaması 'de Wood tarafından ve yalnızca bir adet birincil tüyün bir parçasına dayanarak yapılmış ama geçerliliği tartışmalı durumdaki bir kuş türüdür. Nedeni bilinmemek üzere soyu tükenmiş bir kuş türüdür.

Dodo ya da Mauritius dodosu (Raphus cucullatus), güvercingiller familyasından Mauritius'da yaşamış ama yüzyılın ikinci yarısı itibarı ile soyu tükenmiş birkuş türüdür. Yaklaşık 1 metre boyunda ve 20 kilo ağırlığında uçamayan bu kuş, şu an için Raphus cinsi içinde değerlendirilen yegane türdür ve güvercingiller (Columbidae) familyasında sınıflanır.

Nesli tükenmekte olan hayvanlar nedir?

6- Deinotherium

Deinotherium, hortumlulardan kazıcı savunma dişi bulunan memeli hayvan fosili. Bu cins tek başına deinotheridae familyasını teşkil eder.

Geçen onca zaman diliminde çeşitli nedenlerle birden fazla hayvanın nesli tükenmiştir. Hayvanların nesli neden tükendiğine sorguladığımızda ise, bazen insan müdahaleleri ya da iklim değişikliği gibi etkenler sebep olduğu görmüşüzdür. Zaman ilerledikçe bilim alanında çeşitli gelişmeler olmuştur ve bunlardan biri de biyoteknoloji&#;dir. Bilim insanlarının bu hayvanların bir kısmını yok etmeden geri getirebilmelerine olanak sağlar. Biz de hayvan sever insanlar olarak sizlere bu listeyi hazırladık. Nesli tükenmekte olan hayvanlar içeriğimizde henüz nesli tükenmemiş ama tehlike altında olan 14 hayvanı inceleyebilirsiniz.

Yeniden hayat verilmeye çalışılacak 25 hayvan türü

Aurochs

Aurochs, Asya, Avrupa ve Kuzey Afrika&#;da yaşayan evcil sığırların atasıdır. Bilim adamları bazı aurochs DNA&#;sı taşıyan türlerin, seçici olarak üremesi yoluyla onları geri getirmek istiyor. Bu sebeple yılından beri uğraşmaktadırlar.

Hazar Kaplanı

Hazar kaplanları, Türkiye, İran ve Irak&#;ın yanı sıra Orta Asya&#;nın çoğunda ve Kuzeybatı Çin&#;de de bulunduğu biliniyor. Ancak yılında nesli tükendiği biliniyor. Bazı bilim adamları, neredeyse aynı Sibirya kaplanını eski habitatlarına yeniden sokarak onları geri getirmeye çalıştığı bilinmektedir.

Carolina Parakeet

Carolina Parakeet, Amerika Birleşik Devletlerinin doğusunda yaşayan ve yerlisi olan hayvandır. Parlak sarı kafa ve turuncu yüzü olan küçük, yeşil bir papağandır. yıllarında nesli tükendiği biliniyor ve Karayipler&#;de yakın akrabası olan kuşlar olduğu bilinmektedir.

Cuban Macaw

yıllarında nesli tükenen bu hayvan adından da anlaşılacağı üzere Küba ülkesinde yaşamaktaydı. Aşırı avlanma gibi konular yüzünden nesli tükendiği söyleniyor.

Dodo

Dodo, belkide en meşhur nesli tükenen hayvanlardan birisi olabilir. Doğal yırtıcılar olmaksızın evrim geçiren kuş türüdür. Mauritius&#;a gelen insanlar yırtıcı olmadığı için avladı ve besin kaynağı olarak kullandılar. &#;de, bilim adamları değerli DNA örnekleri tutabilen en iyi korunmuş dodo iskeletini buldu.

Woolly Mammoth

Arktik Okyanusu’nun Wrangel Adası&#;nda yoğun olarak bulunuyordu. Nesli yıl önce tükendi. Bilim adamlarının elinde çok iyi durumda olan DNA örnekleri olduğu biliniyor.

Labrador Duck

Labrador Ördek, yılları arasında nesli tükenmiştir. Ördeğin lezzeti çok sevilmediği için pek fazla avlanılmamıştır. Neslinin tükenmesini insanlar yüzünden olduğuna inanılmaktadır. Bilim adamları geri getirmek için uğraşıyor.

Woolly Rhinoceros

Yünlü gergedanlar olarak bildiğimiz bu hayvan Asya ve Avrupa&#;da oldukça yaygındı. Buzul çağına uygun yünü olduğu bile bilinmektedir. Aşırı avlanma sonucu neslinin tükendiği biliniyor.

Heath Hen

Heath Hen, yılına kadar Kuzey Amerika kıyılarında yaşamaktaydı. Şükran günü yemeği bu kuşla açıldığı söyleniliyor. Aşırı tüketim sonucu nesli tükenmiştir.

Ivory-billed Woodpecker

Fildişi Gagalı Ağaçkakan, ABD&#;nin güneydoğusunda bulunan Virjin ormanlarında yaşıyordu, ancak yıllarında nesli tükendiği biliniyor. Ornitoloji Cornell Laboratuvarı çalışanları, canlı bir örnek getirene $ ödül vereceğini söylüyor.

Imperial Woodpecker

İmparator Ağaçkakanı günümüzde halen hayatta olabilir fakat 50 yıldır herhangi bir yerde görülmedi. Resmi olarak &#;kritik derecede yok olma tehlikesinde olan hayvan (muhtemelen soyu tükenmiş)&#; olarak listelendi. Neslinin tükenmesinin sebebi insanların yaşam alanlarını yok ettiğinden dolayı olduğu söyleniyor.

Moa

Moa, 3,5 metre uzunluğunda kilo ağırlığa kadar çıkabilen ve uçamayan kuş türüdür. Yeni Zelanda ülkesinde olduğu bilinmekteydi ama aşırı avlanma sonucu yıllarında nesli tükenmiştir. Bazı genleri Güney Amerika&#;da bulunduğu söylenmektedir.

Elephant Bird

Bu uçmayan dev kuş sadece Madagaskar&#;da yaşandığı biliniyor. yüzyılında nesli tükenmiştir. İnsanların neslini tükettiği düşünülüyor ve bu yüzden bilim adamları geri getirmek için çabalar sarf etmektedir.

Pyrenean Ibex

Pyrenean ibex Güney Fransa&#;da ve Kuzey Pireneler&#;de yaşadığı biliniyor ancak Ocak tarihlerinde nesli tükenmiştir. Bilim adamları bu türün son dişisini klonlamaya çalıştı fakat klon hayvan doğumdan kısa bir süre sonra öldü.

Quagga

Soyu tükenen Quagga türü zebradır. Bir zamanlar Güney Afrika&#;da yaşadığı biliniyor. &#;de başlayan Quagga Projesi onları yok olma yönünde geri getirme girişimi olmuştur.

Freshwater Dolphin

Bu tatlı su balığı yunus Baiji olarak bilinir ve Çin&#;in Yangtze Nehri&#;nde yaşar. Bundan tam on yıl önce nesli tükendiği biliniyor ama bili madamları geçen yıl bir tane buldular. Buldukları Baiji ile sevinen bilim adamları halen hayatta olanları aramaktadırlar ve nüfusunu arttırmaya çalışmaktadırlar.

Tasmanian Tiger

Avustralya, Tazmanya ve Yeni Gine’de yaşadığı biliniyor. Tazmanya kaplanlarının soyu ’lu yıllarda nesli tükendiği söyleniyor. Bilim adamları tazmanya şeytanlarının DNA&#;sını kullanarak geri getirmeye çalıştığı biliniyor.

Irish Elk

İrlanda geyiği, Dünya&#;nın her yerinde yürüyen en büyük geyiklerden birisidir. Türlerinin son kalıntıları Sibirya&#;da bulunduğu biliniyor. Yaklaşık olarak yıl önce nesli tükenmiştir. Günümüzde ise yaşayan kırmızı geyik ve nadas geyiği ile benzer DNA yapılarına sahip olduğu biliniyor.

Caribbean Monk Seal

Karayip Denizi ve Meksika Körfezi’nde yaşadığı biliniyor. İnsanların avlaması sonucu yılında neslinin tükendiği söyleniyor.

Huia

Huia, Yeni Zelanda ülkesinde yaşayan bir kuş türüydü. yüzyılda müzeler ve özel toplayıcılar için örnekler gibi çıkarmak amacıyla avlanarak yok edildiği biliniyor. Dişi uzun, eğri bir gagaya sahipken, erkeklerin gagası daha kısadır. Gerçek biyolojileri hakkında çok az şey biliniyor.

Moho

Moho, Hawaii&#;de yaşayan soyu tükenmiş bir kuş cinsidir. Çoğu, insanların yaşam alanlarının tahrip etmesi ve avlaması nedeniyle öldü. Son olarak tarihinde görüldü.

Steller&#;s Sea Cow

Steller deniz ineği, kalan iki deniz ineği türü olan deniz tırnağı ve dugong ile yakın akraba olduğu biliniyor. Bir zamanlar Kuzey Pasifik’te bol miktarda bulunuyordu. Ancak son 27 yıl içinde yok olma pahasına avlandılar.

Passenger Pigeons

Son olarak yılında görüldü ve köleler için gıda malzemesi sağlamak amacıyla yoğun bir şekilde avlandı.

Gastric-brooding Frog

Bu kurbağa türü doğumunu ağzından gerçekleştirmektedir. &#;te nesli tükendi, ancak yılında bilim adamları, bir başka kurbağa türünden yeni bir yumurta içine &#;ölü&#; hücre çekirdeği yerleştirmeyi başardılar.

Great Auk

Büyük Auk, Kanada, Kuzey İspanya ve Kuzey Atlantik&#;te yaşadığı biliniyor. Nesli 19, yüzyılda tükenmiştir. Neslinin tükenmesinin nedeni buz çağı olduğu söyleniyor.

KAYNAK:1