Hz Musaya Verilen Kitap

Kategoriler kaynağı değiştir]

Talmud Tevrat'ın, (Musa'nın ölümünü anlatan Tesniye son sekiz ayeti Yeşu tarafından olmak üzere) Musa tarafından yazıldığını iddia eder.^[39] Alternatif olarak, Raşi Talmud'dan bir alıntıyla "Tanrı onları konuştu ve Musa onları gözyaşlarıyla yazdı" şeklinde açıklama yapar.^[40][41]Mişna, Yahudiliğin temel bir ilkesi olarak Tevrat'ın ilahi kökenini içerir.^[42]Yahudi geleneğine göre Tevrat, İkinci Tapınak dönemindeEzra tarafından yeniden derlenmiştir.^[43][44]

Tevrat'ın yazılmasıyla ilgili uzun süre en çok kabul gören teori belgesel hipotezdi. Ayrıca, Tevrat'ın yazılması ve Tevrat anlatılarının Sümer efsaneleriyle benzer imgeler ve hikâyeler içermesi konusunda Muazzez İlmiye Çığ'ın görüşleri şöyledir: "İsrail bilginleri Babil kitaplıklarından aktarmışlar. MÖ 5. yüzyılda da Babil kralı NebukadnezarFilistin'i alınca oradaki Yahudilerin en bilginlerini alıp Babil'e götürüyor. Onlar orada boş durmuyorlar, Sümer bilginlerinin aktardıkları bilgilerden yararlanıyorlar. Bilginler Babil'den döndükten sonra Tevrat yazılmaya başlanıyor."^[45]

Belgesel hipotezin ortak bir formülasyonu

Buna karşılık, modern bilimsel fikir birliği, düzensiz yazıcılığı reddederek Tevrat'ın birden fazla yazarı olduğunu ve kompozisyonun yüzyıllar boyunca gerçekleştiğini onaylar.^[8] Bununla birlikte, Tevrat'ın tam olarak oluşturulduğu süreç, dahil olan yazarların sayısı ve her bir yazarın tarihi ateşli bir şekilde tartışılmaktadır. yüzyılda, daha sonra bir redaktör tarafından bir araya getirilen Jahwist (J), Elohist (E), Rahip (P) ve Tesniyeci (D) olmak üzere dört bağımsız kaynağı öne süren belgesel hipotez çevresinde bilimsel bir fikir birliği oluştu. Bu kaynakların en eskisi J, MÖ 7. yüzyılın sonları veya 6. yüzyılda, en son kaynak P ise MÖ 5. yüzyılda yazılmıştır.

Ek hipotez, belgesel hipotezin potansiyel bir ardılıdır.

Belgesel hipotez etrafındaki fikir birliği, yüzyılın son yıllarında değişti. Bunun temeli sözlü yazılı kaynakların kökenlerinin araştırılmasıyla atıldı; görüş J ve E'nin yaratıcılarının yazarlar ve tarihçiler değil koleksiyoncular ve editörler olduğunu ima ediyordu.

Rolf Rendtorff, Pentateuch'un temelinin kısa, bağımsız anlatılarda yattığını, yavaş yavaş daha büyük birimlere dönüştüğünü, Tesniye, Rahip olmak üzere iki editoryal aşamada bir araya geldiğini savundu.

Buna karşılık, John Van Seters, Tevrat'ın mevcut bir çalışma külliyatına yapılan bir dizi doğrudan eklemeden türetildiğini öne süren tamamlayıcı bir hipotezi savunur. Orijinal hipotezin eleştirisine yanıt veren ve hangi metnin hangi kaynaklardan geldiğini belirlemek için kullanılan metodolojiyi güncelleyen bir "yeni-belgesel" hipotez, diğerlerinin yanı sıra Kutsal Kitap tarihçisi Joel S. Baden tarafından savunulmaktadır. Böyle bir hipotez İsrail ve Kuzey Amerika'da taraftar bulmaya devam ediyor.

Bugün bilim adamlarının çoğu, De Wette tarafından tarif edildiği gibi Josia'nın mahkemesinde üretilen (ve sürgün sırasında Musa'nın sözleri olarak tanımlamak için yeni bir çerçeve verilen) yasa kodundaki kökeniyle Tesniye'yi bir kaynak olarak kabul etmeye devam ediyor.

Çoğu bilgin ayrıca, kapsamı, özellikle de son noktası belirsiz olmasına rağmen, bir tür Rahip kaynağının var olduğu konusunda hemfikirdir. Kalan kısım toplu olarak Rahip olmayan olarak adlandırılır, hem Rahiplik öncesi hem de Rahiplik sonrası materyali içeren bir gruplandırma.

Derleme tarihi[değiştir kaynağı değiştir]

Rabbinik gelenek, Musa'nın Sina Dağı'nda 40 günde tüm Tevrat'ı öğrendiğini, kendisine Sözlü ve yazılı Tevrat'ın paralel olarak aktarıldığını söyler. Tora'nın kelimeleri ve kavramları tanımsız bıraktığı ve açıklama veya talimat olmadan prosedürlerden bahsettiği durumlarda, okuyucunun Sözlü Kanun veya Sözlü Tora olarak bilinen ek kaynaklardan eksik detayları bulması gerekir.^[75] Tora'nın açıklamaya ihtiyaç duyan emirlerinden bazıları şöyle sıralanır:

• Tefillin&#;: Tesniye 'de belirtildiği gibi, tefilin kola ve başın üzerine gözler arasına yerleştirilmelidir. Ancak tefilinlerin ne olduğu ve nasıl yapılacağı konusunda herhangi bir detay verilmemiştir.
• Kaşrut&#;: Çıkış 'da da belirtildiği gibi, genç bir keçi annesinin sütüyle kaynatılamaz. Bu yasanın belirsiz doğasını anlamakla ilgili diğer birçok soruna ek olarak, Tora'da sesli harf karakterleri yoktur; okuma bilgisi sözlü gelenek tarafından sağlanır. Bu, özellikle bu yasayla ilgilidir, çünkü İbranice süt kelimesi (חלב), sesli harfler olmadığında hayvansal yağ için kullanılan kelimeyle aynıdır. Sözlü gelenek olmadan, ihlalin etin sütle mi yoksa yağla mı karıştırıldığında gerçekleşeceği bilinemez.
• Şabat yasaları: Şabat ihlalinin ciddiyeti, yani ölüm cezası ile, böyle ciddi ve temel bir emrin tam olarak nasıl yerine getirilmesi gerektiğine dair yönlendirmenin sağlanacağı varsayılabilir. Bununla birlikte, Şabat kuralları ve gelenekleri ile ilgili çoğu bilgi, Talmud'da ve Yahudi sözlü hukukundan türetilen diğer kitaplarda dikte edilmiştir.

Klasik haham metinlerine göre, bu paralel malzeme seti Sina'da Musa'ya onunla da İsrail'e iletilir. O zamanlar, herhangi bir yazının eksik olacağı ve yanlış yoruma ve suistimale maruz kalacağı için sözlü kanunun yazılması ve yayınlanması yasaktır.^[76]

Ancak sürgün, dağılma ve zulümden sonra bu gelenek, Sözlü Kanunun korunmasını sağlamanın tek yolunun yazılı olarak korumak olduğunun ortaya çıkmasıyla sözlü yasa ortadan kalktı.

Sözlü gelenek çok sayıda Tannaim tarafından uzun yıllar süren çabalardan sonra, Mişna'nın (İbranice&#;: משנה) yazılı bir versiyonunun derlenmesini üstlenen Haham Yehuda HaNasi tarafından, MS civarında yazılı hale getirilir.

Aynı dönemden Mişna'ya girmeyen diğer sözlü gelenekler Baraita (dış öğreti) ve Tosefta olarak kaydedilir. Diğer gelenekler Midraş olarak yazılmıştır.

Devam eden zulmün ardından, Sözlü Kanun'un daha fazlasını yazma zorunluluğu ortaya çıktı. Mişna'nın yalnızca birkaç yüz sayfasında ima edilen çok daha fazla öğreti, ders ve gelenek, şimdi Gemara olarak adlandırılan binlerce sayfa haline geldi. Gemara, Babil'de derlenmiş ve Arami dilinde yazılmıştır. Mişna ve Gemara'ya birlikte Talmud denir. İsrailde hahamlar da geleneklerini toplayarak Kudüs Talmud'unda derlediler. Babil'de daha fazla haham yaşadığından, ikisinin ihtilafı halinde Babil Talmud'u geçerli sayılır.

Yahudiliğin Ortodoks ve Muhafazakar dalları, bu metinleri, sonraki tüm halakha ve Yahudi kanunlarının temeli olarak kabul eder.

Reformist ve Yeniden Yapılanmacı Yahudilik, bu metinlerin veya bu konuda Tevrat'ın kendisinin normatif hukuku (bağlayıcı olarak kabul edilen yasalar) belirlemek için kullanılmasını reddeder, ancak onları Tevrat'ı ve onun tarih boyu gelişimini anlamak için gerçek ve tek kaynak kabul eder.&#;

Hümanist Yahudilik, Tevrat'ın tarihsel, politik ve sosyolojik bir metin olduğunu kabul eder, ancak Tora'nın her kelimesinin doğru ve hatta ahlaki olduğuna inanmaz. Hümanist Yahudilik, sadece Tevrat'ın değil, tüm Yahudi deneyiminin Yahudi davranış ve ahlakının kaynağı olması gerektiğine inanır, Tora'yı sorgular ve onunla aynı fikirde olmamaya isteklidir.^[77]

Harflerin ilahi önemi, Yahudi mistisizmi[değiştir kaynağı değiştir]

Kabalistler, Tora'nın sözlerinin yalnızca ilahi bir mesaj vermekle kalmayıp, aynı zamanda kendilerini aşan çok daha büyük bir mesaja da işaret ettiğini savunurlar. Böylece, bir kotso shel yod (קוצו של יוד), İbranice yod (י) harfinin serifi, en küçük harf veya dekoratif işaretler veya tekrarlanan kelimeler kadar, küçük bir işaretin bile, Tanrı tarafından oraya öğretmek için konduğuna inanırlar.

Bu, yod'un "Ben senin Tanrın RAB'bim" (אָנֹכִי יְהוָה אֱלֹהֶיךָ&#; Çıkış ) veya "Ve Tanrı Musa'ya şöyle dedi" (וַיְדַבֵּר אֱלֹהִים, אֶל-מֹשֶׁה; וַיֹּאמֶר אֵלָיו, אֲנִי יְהוָה.&#; ‎ ) ifadesinde olup olmamasından bağımsızdır .

Benzer bir şekilde, Rabbi Akiva'nın (c. 50 – c. CE), Tora'daki her edattan (את) yeni bir yasa öğrendiği söylenir (Talmud, risale Pesachim 22b); edat kendi başına anlamsızdır ve yalnızca doğrudan nesneyi işaretlemeye yarar. Başka bir deyişle, Ortodoks inancına göre, "Ve Tanrı Musa'ya şöyle dedi:&#;" sözü, gerçek ifadeden daha az kutsal değildir.

Diğer dinlerde[değiştir

nest...

166973 166974 166975 166976 166977