Tork Nedir Beygir Gücü Nedir

Bir aracın tercih edilmesinin kişilere göre değişen pek çok nedeni bulunuyor. Örneğin; taşınmak istenen kişi sayısı veya yük için uygun olması, az yakıt tüketmesi, estetik görünmesi, konforlu bir deneyim sunması veya performansının yüksek olması… Bir adrenalin tutkunu olarak sizin için asıl önemli olan performans ise, bu konuda sizin de çok iyi bildiğiniz üzere dikkat etmeniz gereken belli başlı özellikler bulunuyor. Tork ve beygir gücü de elbette bunların başında geliyor.

Peki, tork ile beygir arasındaki farkın tam olarak ne olduğu hakkında bir bilginiz var mı? Eğer bu konuda hala kafanızı karıştıran bazı detaylar varsa, ihtiyacınız olan tüm yanıtları bu sayfanın devamında bulabilirsiniz!

1. Arabada Tork Nedir?

Tork, fizik biliminde en kısa tanımıyla “döndürme kuvveti” anlamına geliyor. Diğer bir ifadeyle tork kavramı, bir cismi dairesel olarak hareket ettiren kuvveti tanımlamak için kullanılıyor. Otomobil dilinde bu değer, hızı etkilemekle birlikte aslında bundan bağımsız olup direkt olarak devir sayısını ve dolayısıyla çekiş gücünü ifade ediyor.

Bir akaryakıt motoru, aracı hareket ettirebilmek için önce dairesel bir hareket üretiyor. Krank mili aracılığıyla gerçekleşen bu dairesel hareket, tekerleklere doğrusal bir şekilde iletiliyor ve araç da bu sayede hareket ediyor. Torkun hız ile ilişkisini de motorun bu çalışma şekli oluşturuyor. Tork değerinin belirlenmesinde, krank milinin bir dakika içinde yaptığı dönüş sayısı esas alınıyor. Bu değer Newtonmetre (Nm) ile ifade ediliyor. Böylece “Nm tork nedir?” sorusunun yanıtı da ortaya çıkmış oluyor.

2. Beygir Gücü (HP) Nedir?

Artık, araçlarda tork nedir ve arabada tork ne işe yarar biliyor olmalısınız. O halde sıra geliyor, beygir gücünün neyi ifade ettiğini öğrenmeye! Tork nasıl ki aracın gücünü belirleyen başlıca unsursa, beygir gücü de hız kapasitesini ifade eden bir değer olarak karşımıza çıkıyor. E, tabii bu noktada beygir nedir diye açıklamamıza da sanıyoruz ki gerek yok. Dünyanın en süratli hayvanlarından biri olan bu canlı, motorlu araçların daha icat edilmediği yıllardan beridir hız hesaplamalarında önemli bir yer tutuyor.

İlk kez 1782 yılında İskoç Mühendis James Watt tarafından kullanılan beygir gücü (Horse Power: HP) kavramı, bir atın bir saniyede bir metre mesafeye taşıyabileceği yükü, yani ağırlığı ifade ediyor. O yıllarda mucidi tarafından 50 kilogram olarak belirlenen bu değer, günümüz mühendislerince 75 kilogram olarak hesaplanıyor. Bu doğrultuda beygir gücü, tam olarak açmak gerekirse, 75 kilogramlık ağırlığı bir saniyede bir metre ileri taşımak için gereken itme kuvvetini ifade ediyor. Bir aracın beygir gücü ne kadar fazla ise ulaşabileceği azami hız da o kadar yüksek oluyor.

Güç ve hız değerlerine göre dizel ve benzinli araç karşılaştırması için tıklayın!

3. Tork ile Beygir Gücü Arasındaki Fark Nedir?

Arabada beygir nedir ve tork gücü nedir kavramlarını detaylı bir şekilde tek tek açıklayabildiğimizi umuyoruz. Şimdi ise ikisinin farklarına ve bağlantılarına ayrıntılarıyla değinerek bilgilerinizi pekiştirme vakti! Şöyle ki motor torku aracın çekiş kuvvetiyle ilişkiliyken, beygir gücü ise hızı ifade etmek için kullanılıyor.
Tork gücünün esasında hızla doğrudan bir ilişkisi bulunmuyor. Çünkü aracınızın tork gücü hakkında bilgi edinmek için gösterge panelinde devir sayısına bakmanız gerekirken, beygir gücünü görmek için hız değerine bakmanız gerekiyor. Eğer bir araç düşük devirdeyken dahi yüksek hızlara ulaşabiliyorsa bu, aracın yüksek torka sahip olduğunu gösteriyor. Toparlamak gerekirse; yüksek beygir gücü aracın daha fazla hıza ulaşmasını, tork gücü ise yüksek hızlara daha kısa sürede ulaşmasını sağlıyor. İki kavramı birbirlerine kıyasla farklı kılan en önemli ayrımı da bu oluşturuyor.

Yoğun iş temponuz için yokuş-iniş demeden hızınızı kesmeyecek şirket araçlarına mı ihtiyacınız var? Bunun için size en uygun tork ve beygir gücüne sahip dilediğiniz segmentteki aracı Hedef Filo’dan kiralayabilirsiniz!

Torkun ne olduğu, ne işe yaradığı ve arabalar için önemi, halk arasında beygir gücü kadar bilinmez. Fakat aslında bir arabanın en önemli özelliklerinden biridir tork. Arabayı kuşa benzetmek gerekse, o kuşun kanatlarından biri beygir, diğeri torktur. Biri olmadan diğeri bir işe yaramaz. İkisi de eşit derecede önemli ve gereklidir.

Tork, döndürme kuvveti demektir. Araba motorlarındaki krank milinin, bir dakika içinde yaptığı dönüş sayısıdır.  Krank mili ise en basit haliyle, pistonların üzerinde bulunan demir çubuğa verilen isimdir. Krank milinin dönüşlerinin az veya çok olması, arabanın hızını ve çekiş gücünü artırıp, azaltır. Yani tork gücü, araba modellerinin performansını doğrudan etkileyen bir faktördür.

Görsel: istockphoto.com

Beygir gücü,  en basit açıklaması ile 75 kg ağırlığındaki bir yükün, 1 saniye içinde 1 metre hareket ettirilmesi için ihtiyaç duyulan güç miktarıdır. Gerçek bir beygirin 1 saniye içinde 1 metre ileriye doğru hareket ettirdiği yük miktarı, ortalama 50 kilogramdır. Motorların gücü için ise mühendisler bu ağırlığı 75 kg olarak belirlemişlerdir. Halk arasında bu kavram yanlış anlaşılmaktadır. Mesela, 150 beygirlik bir araba denildiğinde, 150 beygirin meydana getirdiği güç demek gibi anlaşılır.

Beygir gücü daha çok hızla ilgiliyken, tork gücü çekiş kuvveti ile alakalıdır denilebilir. Bu sebepten, kamyon ve tırların küçük bir otomobile göre çok daha fazla tork gücüne sahip olması gerekmektedir. Kamyonlara gereğinden fazla beygir gücü verilirse, tonlarca yükleri ve ağırlıkları ile maksimum hıza ulaşırlar ve devrilmeleri kaçınılmaz olur.

Dizel motorlu araçlar ile benzinli motorlu araçlar arasında da tork gücü farkı vardır. Çünkü, benzinli araçların piston kolları dizel araçlarınkinden piston kollarından daha kısadır. Uzun kolların uyguladığı dönüş kuvveti, kısa kolların uyguladığı kuvvetten daha yüksektir. Uzun piston kollarına sahip dizel motorların tork gücü benzinli motorların gücüne göre daha fazladır.  Bu da demektir ki, piston kollarının daha uzun olması sebebiyle, dizel motorların çekiş gücü benzinli motorlara kıyasla daha yüksektir. Az devirle daha hızlı yol almak ve daha az yakıt tüketmek anlamına gelen bu yüksek çekiş gücünün, yine piston uzunluğuna bağlı bir de dezavantajı vardır. Dizel araçlar, benzinli araçlar kadar hız yapamazlar. Biraz daha hantal olurlar. Yine de, 90 km hızla yol alırken, dizel motorların devirleri, benzinli araçların devirlerinden daha küçüktür ve bu durumda daha az güç harcayarak benzinli araçlar ile aynı işi yaparlar.

Hareket halindeyken arabanın hız göstergesi, o anda kullandığı beygir gücü hakkında fikir verir. Hız ne kadar yüksekse o anda kullanılan beygir gücü de o kadar yüksek demektir. Hareket halindeki aracın devir göstergesi ise o anda kullanılan tork gücü hakkında bilgi verir. Araç en az devirde ne kadar yüksek hıza çıkıyorsa tork gücü o kadar kuvvetli demektir. Tork ve beygir gücü her zaman birbirleriyle orantılı olmayacaktır. Ayrıca, düşük motor hızında motorun sağlamış olduğu tork değeri, aracın kalkış performansı için çok önemlidir.

Görsel: istockphoto.com

Tork ve beygir gücünden bahsederken sadece rakamlara ve onların büyüklüğü baz alınmaz. Önemli olan motorun maksimum gücü ve torku hangi devir aralığında verdiğidir.  Yüksek performanslı spor arabalarda tork ve güç verileri çok üstlerdedir. Bu araçlarda motor yüksek devirde kullanılır ve maksimum performans alınır. Sıradan günlük araçlarda ise benzinliler 2000-3500 devir aralığında kullanılırken dizel motorlular 1500-3000 devir aralığında kullanılırlar. Yani motorun 5000 devirde çok güçlü olması, günlük ve sıradan otomobil kullanıcısını ilgilendirmez. Onu ilgilendirmesi gereken şey, kullanım devir aralığında yeterli güç ve torku vermesi olmalıdır.

Motor gücü formüllerine göre, tork  ve motor devri yüksek olursa motor gücü de yüksek olur sonucuna ulaşılır. Fakat gerçek hayatta kullandığımız araçların motorları yaklaşık 2500-4000 devir aralığında maksimum tork verebiliyor. Motor devri 4500’ü geçerse tork azalmaya başlıyor. Bu demek oluyor ki, 4500 devirden sonra motorun gücü de azalmaya başlıyor. Yüksek hızda ve devirde torkun azaldığı ise, gaza basınca aracın eskisi gibi çekiş yapmayarak öne atılmasından anlaşılabilir.

Özetlemek gerekirse; tork, bir işi yapabilme yeteneğidir. Belirli bir kütleye sahip bir aracın tekerleklerinin döndürülmesi ve ilerleyebilmesi işini tork yapar. Tork aslında iştir denilebilir. Beygir gücü ise, bunun ne kadar çabuk ve ne kadar hızlı bir şekilde yapılabildiğidir. Burada motor ve devir işin içine girer. Güç aslında, birim zamanda yapılan iştir.  Bir işi çabuk yapabilmek gücün göstergesidir. Tork, çekiş, yokuş, hızlanma için önemlidir. Beygir gücü ise maksimum hız için önemlidir. Biri olmadan diğerinin bir işlevi olmayacağından, ikisi de bir aracın önemli özellikleridir.

Bu kavramlar, tork ve beygir gücü olarak öne çıkar. Tork ve beygir gücü her ne kadar birbirlerini tamamlayan kavramlar olsa da çok ayrı anlamlar ifade eder. Peki, bir aracın performansını beygir gücü mü tork mu belirler? Bunu anlamak için öncelikle beygir gücü ve tork anlamlarını iyi şekilde bilmek gerekir.

Tork Nedir? Taşıtlarda Tork Gücünün Rolü Nedir?

Tork, özetle dönme kuvveti olarak tanımlanabilir. Daha doğrusu, bir cismin dairesel olarak hareket etmesine neden olan kuvvet tork ile ifade edilir. Torkun ne olduğunu anlamak için tork birimi nedir sorusunun yanıtını da iyi bilmek gerekir. Birim sisteminde tork birimi Newton-Metre (Nm) olarak gösterilir. Peki, otomobilde tork nedir? Araçların motorları dairesel bir şekilde çalışır ve gücü iletir. Bu yüzden, otomobil motorunun kuvveti torkla ifade edilir. Tork gücü nedir? sorusunun yanıtı da işte buradan doğar. Alçak devirde yüksek tork değerine sahip araçlar, yüksek çekiş gücüne sahiptir. Yüksek tork değerine sahip araçlar ise üzerindeki yükü daha az yakıt tüketimi ve daha iyi performansla taşır. Taşıtlarda torkun en önemli görevleri hızlanma sırasında yüksek hızlara daha çabuk ulaşılması, yokuş yukarı çıkarken, yük varken ve klima sistemi gibi etkenler açıkken aracın çekişinin düşmemesidir. Diğer bir avantajı da vites geçişlerindeki ara hızlanmaları kolaylaştırmasıdır.

Tork ile ilgili sürücülerin kafasında daha birçok soru işareti yer almaktadır. Tork değeri nedir?, Tork nedir nasıl artırılır? Tork nedir beygir nedir? gibi pek çok soru akıllarını kurcalar. Araçların tork değerleri motordaki krank milinin bir dakikada yaptığı dönüş sayısını temsil eder. Tekerleklere itme veya dönme kuvveti olarak yansıyan dönüş sayıları ise araçların hızını ve çekiş gücünü etkiler. Motordaki dişlilerin yerlerini ve çaplarını değiştirmek, piston kolu ayarları yapmak kuvvet kolunu artırmanın yollarından bazılarıdır. Örneğin; piston kolu benzinlilere göre daha uzun olan dizel motorlu araçlar daha yüksek tork değerlerine sahip olur. Tork kavramının nasıl hesaplandığını daha iyi anlamak için devir göstergesine de bakılabilir. Nm ile ifade edilen tork gücü, otomobil özelliklerinde devir dakika bilgisiyle birlikte gösterilir.

Beygir Gücü Nedir?

Tork gücünü yeterince açıkladıktan sonra şimdi de gelin beygir gücüne hep beraber bakalım. Beygir gücü ne demek? Beygir gücü ne işe yarar? Otomobilde beygir gücü nedir? Ya da beygir gücü nasıl hesaplanır? gibi soruların yanıtlarını arayalım. Beygir gücü, çok eski zamanlardan günümüze kadar ulaşmış, otomotiv terminolojisi içerisine girmiş ve zamanla önemli bir yer edinmiş güç hesaplama aracıdır. Motorlu araçların bulunmadığı yıllarda ortaya çıkmış olmasına rağmen halen kullanılan bir teknik olmasıyla dikkatleri çeker.

Beygir gücü, tarihte ilk kez İskoç mühendis ve mucit James Watt tarafından kullanılmıştır. James Watt, atın bir saniyede bir metre mesafeye taşıdığı güç miktarını 50 kilogram olarak hesaplayarak beygir gücü yani Horse Power (HP) terimini duyurmuştur. Otomotiv mühendisleri ise araçlardaki ağırlığı 75 kilogram olarak belirlemiştir. Yani, beygir gücü 75 kilogramlık ağırlığı 1 saniyede 1 metre ileri taşıyabilecek güç miktarı olarak tanılanabilir. İşte, beygir gücü hesaplama bu şekilde yapılır.

Beygir Gücü Yüksek Hızları Temsil Eder

Beygir motor gücü, bir taşıtın ulaşabileceği maksimum sürati belirler. Beygir gücünün fazla olması, taşıtın düz bir yolda daha yüksek hızlara çıkabilmesini sağlar. Tork kuvveti kenara koyulduğunda düz bir zeminde aynı özelliklere sahip olan iki taşıttan yüksek beygir gücüne sahip olan araç daha yüksek hızlara ulaşabilir. Tork da ise işler biraz daha farklıdır. Yüksek torka sahip bir araç, maksimum hızlara daha çabuk bir şekilde ulaşabilir. Aynı zamanda, eğimli yerlerde etkisini daha iyi gösterir. Bununla beraber, beygir gücü yükseltme günümüzde çok sık başvurulan bir yöntemdir. Aracın yapısını bozabilecek şekilde yapılan yükseltmeler büyük arızalara yol açabileceği gibi yazılımla yükseltilmiş beygir gücü yakıt tüketimi açısından da olumsuz sonuçlar doğurabilir.

Dizel ve Benzinli Araçlarda Tork Etkisi

Torkun yarattığı etki dizel ve benzinli araçların tercih edilmesine de katkı sağlar. Dizel motora sahip olan araçların neden ekonomik olarak rağbet gördüğünü tork özelliği sayesinde açıklayabiliriz. Dizel motorlu araçlar düşük devirlerde yüksek torklara ulaşabildiklerden hem kısa vakitte atağa geçme hissi hem de yakıt ekonomisini bakımından tercih edilir. Benzinli araçlarda ise daha yüksek devirlere çıkılabilir, haliyle maksimum torka ulaşmak biraz zaman alır. Ancak benzinli motorlar, dizel motorlara göre uzun yolda daha fazla performans göstermektedir. Tabii bu yüksek performansın dezavantajı olarak arabayı yüksek devirlerde kullanmak yakıt tüketimini artırabilir.

Görüldüğü üzere, birbirlerinden farklı olan tork ile beygir gücü kavramları aynı zamanda bir elmanın iki yarısı şeklinde düşünülebilir. Beygir gücü ve tork arasındaki en temel fark temsil ettikleri alanlardır. Tork çekiş gücünü ifade ederken, beygir gücü hızı temsil eder. Ayrıca, tork devir göstergesiyle kontrol edilirken beygir gücünde hız göstergesine bakılır. Bir otomobil alırken yapılan tork veya beygir gücü seçimi, aracın kullanım amacına ve sürücünün sürüş zevkine bağlıdır. Lexus araçları arasından en güçlü aracı seçebilir, sürüş keyfinizi artırabilirsiniz!