Bebeğin Uykusunda Ağlaması

Bebekler çeşitli nedenlerle ağlama krizine girebilirken, özellikle uyku saatlerinde ortaya çıkan bu durum anne babaları sıkıntıya sokabilir. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Çocuk Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Enver Mahir Gülcan bebekler uyumadan önce neden ağlar konusunda bilgiler verdi.

İlk 3 ay yeni düzene alışma

Bu genellikle 3 aydan küçük çocuklarda sık görülür. Ağlama, sadece vücudun uyku döngülerine alışmasının bir tepkisidir. Anne karnındaki uyku uyanıklık döngüsünü değiştirmeye çalışmak zaman gerektirir. Bebeğin tüm organları, metabolizmasının vücudun uyku sistemiyle uyumlu olması gerekir. Genellikle 3 ay tamamlandıktan sonra vücut yavaş yavaş buna alışmaya başlar.

Bir fiziksel rahatsızlığın varlığı

Ağlamak, bebeklerin sahip olduğu tek iletişim şeklidir, bu yüzden bir şeyi iletmeleri gerektiğinde her zaman ağlamaya eğilimlidirler. Çoğu zaman, onları sinirlendiren veya rahatsız eden şeyler ağlamaya neden olur. Uyuması istenilen ortam onlar için rahat değilse, rahatsız eden bir şey varsa, hava soğuk ya da çok sıcaksa ağlayabilirler. Ayrıca dişlerin çıkarma sancıları genellikle gece bebeği daha fazla rahatsız eder.

Pişik, gaz sancısı gibi sebepler de ağlamaya neden olabilir.  Kolik denilen sindirim sistemi kaynaklı sancılar, gaz, mide sıvısının yemek borusuna çıkması vb. sebeplerin yanı sıra herhangi bir başka viral hastalık da onların uyku düzenini bozup uyuyamamalarına neden olabilir.  Uykusu gelip uyuyamamak da yine ağlama ile sonuçlanır. Ancak bu ağlamalar çok ısrarcı ve ne yapsanız geçmiyorsa çocuğun fiziki muayenesi gerekir. Bu durumu yemek yediği, banyo yaptığı saatleri not ederek rutin muayenesi esnasında çocuk doktoru ya da aile hekiminize bildirmenizde fayda vardır.

Uzun bir günün ardından bitkin düşen veya çok fazla uyaranla karşılaşan bebekler gecenin sessizliğini sinir bozucu bulabilirler. Herhangi bir hastalık veya açlık durumu da uyuyamamalarına neden olabilir.

Israrlı ağlamaların sebebi kolik olabilir

Kolik, yenidoğan bebeklerde inatçı ağlamaya sebep olan bir durumdur. Kolik belirtileri arasında en belirgin olan, birbirini izleyen 3 hafta boyunca, haftada 3 gün, günde 3 saatten fazla süren ağlama olmasıdır. Özellikle akşam saatlerinde sakinleştirilemeyen ağlama krizleri oluşur.

Ağlama süresi bebekten bebeğe farklılıklar gösterse de bazı bebekler çok kısa, bazısı uzun süre ağlar. Bazıları zor bazıları kolay sakinleştirilir. Yine de bebeklerin büyük bir bölümünde ağlama 2. hafta civarında başlar, 6. ila 8. haftalarda en üst seviyeye çıkar ve 3. ila 4. aylarda azalır. Koliğin bir hastalığa bağlı ve bir hastalığa bağlı olmayan nedenleri vardır.

Kolik ağlamaları ebeveynleri çaresiz hissettirebilir. Bu gibi durumlarda bir başkasından yardım istemeyi ihmal etmeyin. Çok dayanamayacak duruma gelirseniz sakin olmayı çalışın ve bebeğinizi emniyete aldıktan sonra kısa aralıklar ile kendinize mola verin. Ortamdan 1-2 dk. olsun uzaklaşıp sakinleşerek geri gelin.

Sosyal iletişim çabası

Bebekler uyumadan önce neden ağlar sorusunun olası bir başka cevabı da ilgi ihtiyacı ve sosyal temas isteme ile ilgili olabilir. Bebekler annelerinin duygularını, sıcaklığını hissedebilir. Uyku saatinin annelerini göremeyecekleri anlamına geleceğini anlayan bebek ağlayarak ilgiyi üzerinde tutmak isteyebilir. 

Ağlayan bir bebeği nasıl sakinleştirebilirsiniz?

Küçük bir bebeği sakinleştirmek, özellikle uyku saatlerinde ebeveynler için oldukça zorlayıcı olabilir.  Çoğu zaman işe yarayan birkaç ipucu.

Ortam sıcaklığını ve kıyafetine dikkat!

Bir bebeğin kolayca uykuya dalması için odadaki sıcaklığın uygun seviyede olması gerekir. Bu, çocuğunuzun midesinin veya sırtının etrafındaki sıcaklığı kontrol ederek çok iyi test edilebilir. Hava durumuna göre bebeğinizi giydirmeyi deneyin. Kışın bile onu yoğun bir şekilde battaniyelere sarmaktan kaçının, çünkü bunların çoğu boğulmasına ve ani bebek ölümüne neden olabilir. 

Gece saatlerinde misafirlik iyi bir tercih değildir

Bebekler uyudukları yeri yadırgayabilir, başkasının evinde uyumak zor olabilir. Ya da evde birileri varken, salonda eğlence devam ediyorken bebeğinizin odasında uyumak istemeyebilir. Hele dışarıda çay bahçelerinde, restoranlarda gürültülü ortamlarda onu bir köşede uyutmak daha da zor olabilir.

Bir çocuk sahibi olmak fedakârlık gerektirir. Gürültülü, ışıklı ortamda uyumaya alışsın diye yapılan bazı uygulamalar çocukları ve ebeveynleri zorlamak ve sorun yaratmaktan başka bir şey değildir. Her çocuk farklıdır. Genel olarak onlara bebek diyorsak da bebek diye tek tip bir cins canlı yoktur onlar da yetişkinler gibi farklı kişilik özelliği gösterirler. Bebeğinizin özelliklerini keşfetmeniz ve uygun davranmanız daha doğrudur.

Gündüz daha fazla vakit geçirin

Bebeğinizle başka hiçbir şey ile ilgilenmeden geçireceğiniz saatleriniz olsun. Sadece onunla ilgilenin, oynayın, konuşun.

Rutin oluşturun

Akşam yemeğinden 1 saat kadar sonra banyo, masaj ve gece kıyafetlerini giydirme rutini oluşturun. Böylelikle her gün aynı rutin başladığında bebeğiniz de kendisini uykuya hazırlamaya başlayacaktır. Bu rutin pijama giymek, masal okumak da olabilir. Ama düzenli bir sisteminiz olsun.

Bunlara rağmen ağlamalarda bir azalma yoksa mutlaka hekiminize bilgi verin.

Ağlayan bebeğinize bunları sakın yapmayın!

·  Emzirmeyi bırakmayın.

·  Reye sendromu riski nedeniyle ağrısı olabilir diye düşünüp bebeğinize aspirin asla vermeyin.

·  Bebeğinize alkol veya alkollü içeceklerde batırılmış bir emzik vermeyin.

·  Bebeğinizi sarsmayın. Hızlı sallamayın. Bu beyin hasarına sebep olabilir.

·  Doktorunuz tarafından önerilmedikçe bebeğinize ilaç vermeyin.

·  Bebeğinizi karyolasında bırakıp yoruluncaya kadar ağlamasını beklemeyin. Kucaklayın ve sakinleştirmeye çalışın.

Bebekler dünyaya geldiklerinde 1 ay boyunca yaklaşık 20 saat uyurlar ve ilerleyen aylarda uykuda geçirdikleri zaman; 2-4 ay arası 18 saat, 4-6 ay arası 16 saat, 6-12 ay arası 15 saat, 12-24 ay arası 14 saat olacak şekilde kısalmaya başlar. Ancak bazı bebekler geceleri ağlamayı tercih eder.

BEBEKLERİN AĞLAYARAK UYANMA NEDENLERİ VE ÇÖZÜM YOLLARI

Uzmanlara göre 6 aydan başlayarak ayrılma kaygısı, bebeklerin gece boyunca birden fazla ağlayarak uyanmasına neden olabilir. 

Bebeğiniz hastalanmış olabilir. Yüksek ateş, soğuk algınlığı ya da başka bir sebepten öksürük, astım vb. kaynaklı solunum problemleri ve reflü gibi sağlık problemlerinden herhangi birinden şüphelenildiği zaman mutlaka uzman bir çocuk hekiminin fikri alınmalıdır.

Bebeğiniz rüyasında kabus gördüğü için ağlayarak uyanıyor olabilir. Rüyasında kabus gördüğü için korkan bebeğin ağlayarak uyanması genellikle güçlü bir çığlıkla başlar. Böyle bir durumda bebek tam uyanmamış ve hâlâ rüyanın etkisindeyse mutlaka yanında olduğunuzu ona hissettirmeniz gerekir.

Bebeğiniz ilk haftalarında neredeyse 2 saatte bir acıkır. Büyüdükçe bu sürenin arası açılır ancak tek seferde daha fazla yemeğe ihtiyaç duyar. Bu yüzden uykusunun ortasında uyuyan bebeğiniz açlık çekiyor olabilir. Bu durumun çaresi ise emzirmeyi denemek.

Bebeğin gündüz çok yorulması ya da yeterince yorulmaması gibi durumlar nedeniyle gündüz uykusunda dengesizler yaşanabiliyor. Bu da bebeğin gece uykusunun da bozulmasına ve zamanından önce huzursuz bir şekilde uyanmasına neden olabiliyor.

Bebeğiniz gece altını kirlettiği için uyanabilir. Bu durum, özellikle ek gıdaya geçen bebeklerde daha sık görülüyor. Gıdalarla dışkısında ve idrarında biriken asit, bebeğinizi eskisinden daha fazla rahatsız eder ve bu durum uykusunda gerçekleştiyse dolayısıyla rahatsızlık duyarak ağlayarak uyanabilir. Özellikle 1 yaşındaki çocuğun gece ağlayarak uyanmasının sebeplerinden birinin en büyük sebebi bu olabilir.

Bebeğiniz yenidoğan döneminde günün neredeyse tamamını uyuyarak geçirir. Ancak büyüdükçe uykuları kısalır, gelişim özellikleri değişir. Bu süreç içerisinde bebeğin bazı aylarda büyüme atağı dönemleri yaşayacak. Bu dönemlerde mışıl mışıl uyuyan bebeğiniz, tahmin etmeyeceğiniz bir saatte aniden ağlayarak uyanabilir. Bu durumun sebebi genellikle bebeğinizin artık daha hareketli olması, dönmeye başlaması, elini kolunu çok daha fazla hareket ettirmesi ve bunlara bağlı olarak kendini uyandırmasıdır. Büyüme atakları boyunca bu sorunlar devam eder ancak bu ataklar kısa süre içerisinde biter ve bebeğiniz eski düzenine geri dönebilir ve bebeğin uykusundan ağlayarak uyanması sona erebilir.

Hiçbir problem olmamasına rağmen bebeğim ağlayarak uyanıyor diyorsanız; yalnız uyumak istemiyor olabilir. Bebeğin anne kokusu ve baba sıcağıyla uyumak istemesi çok doğaldır. Bebeğim uykudan ağlayarak uyanıyor diye telaş yapıp minik yavrunuzun bezini, açlık-tokluk ve sağlık durumunu kontrol ettiğiniz halde bir sebep bulamadığınız zamanlarda çığlıkların tek sebebi size duyduğu özlem olabilir.

Bebeğinizin genel olarak yeterince uykusunu aldığından emin olun. Önemli görünmeyebilir ancak bebekler ne kadar az uyursa, gece yatmaya direnip gece boyunca uykuya dalmakta daha fazla sorun yaşayabilir. Bu nedenle, gün boyunca uyuklaması için bebeğinizi yatırmaya ve akşamları makul bir saatte uyutmaya özen gösterin.

Bebeğiniz gece boyunca uyandığında, sakinleştirici ve yatıştırıcı olmanız gerekir. Ona her şeyin yolunda olduğunu bildirin, ancak artık uyumanın vaktinin geldiğini gösterin. Sakinleşene kadar onunla kalın, fakat konuşmayı en aza indirip ışıkları azaltın. Gece uyku bozukluğu birden fazla gece, hatta birkaç hafta sürebilir, ancak bebeğinizin düzenli uyku düzenine kadar ne kadar yakınında olursanız, sorun o kadar çabuk çözülür.