Bağ Polarlığı
Molekülde Polarlık Apolarlık
Molekülde Polarlık Apolarlık; Çoğu zaman polar bağ ve apolar bağ ile karıştırılmıştır.
Öncelikle polar kovalent bağ ve apolar kovalent bağ nedir bunlardan bahsedelim sonra Molekülde Polarlık Apolarlık konusuna değinelim.
Polar kovalent bağ:Farklı iki ametal atomu arasında elektronların ortaklaşa kullanılması ile oluşan kimyasal bağa denir.
Örnek : H-Cl, H-Br, H2O, NH3, BH3 vs
Apolar kovalent bağ: Aynı iki ametal atomları arasında elektronların ortaklaşa kullanılması ile oluşan kimyasal bağdır.
N2 , O2, Br2, F2, H2(H-H) örnekler çoğaltılabilir.
Molekülde Polarlık Apolarlık
Merkez Atom : Bir molekülde genelde sayıca daha az ve diğer atomların bağlandığı atomdur.
CH4 sayıca az olan C merkez atomdur. NH3 Sayıca az olan N merkez atom.
**Merkez atom değerlik elektron sayısı kadar aynı atomla bağ yapmış ise molekül apolardır.
CH4 ü inceleyecek olursak. 6C : 1s2 / 2s2 2p2 değerlik elektron sayısı 4 ve C 4 tane aynı atomla(H) bağ yapmış molekül apolardır. Burada C-H arasındaki bağ polar iken CH4 molekülü apolardır.
BH3 inceleyecek olursak. 5B :1s2 / 2s2 2p1 Değerlik elektron sayısı 3 ve B 3 tane aynı atomla (H) bağ yapmış molekül apolardır.
**Molekül iç bağları yalnızca apolar kovalent bağ olan moleküller &#;->apolar moleküldür.
N2 , O2, Br2, F2, H2 bu şekilde apolar kovalent bağlı bileşiklerin tamamının molekülüde apolardır.
Merkez atom değerlik elektron sayısından daha az bağ yapmış yada farklı atomlarla bağ yapmışsa molekül polardır.
Molekülde Polarlık Apolarlık Açıklamalı Örnekler
NH3 inceleyecek olursak. Merkez atom sayıca Az olan N atomudur. 7N : 1s2 / 2s2 2p3 değerlik elektron sayısı 5 ancak yaptığı bağ sayısı NH3 te de görüldüğü üzere 3 tane H bağlı. Merkez atom değerlik elektron sayısından daha az bağ yapmış olduğu için molekül polardır.
H2O inceleyecek olursak. Merkez atom sayıca Az olan O atomudur. 8 O :1s2 / 2s2 2p4 değerlik elektron sayısı 6 ancak yaptığı bağ sayısı H2O da da görüldüğü üzere O ya 2 tane H bağlı.Merkez atom değerlik elektron sayısından daha az bağ yapmış olduğu için molekül polardır.
CH3F bileşiğini inceleyecek olursak. 6C : 1s2 / 2s2 2p2 değerlik elektron sayısı 4 ve C 4 tane farklı atomlarla (H ve F ) bağ yapmış molekül polardır.
** 2 atomlu polar kovalent bağlı moleküller polar moleküllerdir.
H-Cl, H-Br, H-I vs
Bu konunun farklı anlatım metodları vardır. Hibritleşme konusunu bilmeyenler için kısaca bu şekilde özetleyebiliriz. Yine geometrik şekillerle de anlatımı mevcuttur.
Molekülde Polarlık Apolarlık ve Lewis Nokta Yapısı
Molekülde polarlık apolarlığı lewis nokta yapısıüzerinden örneklendirelim
Örnek; NH3 molekülünün polar mı yoksa apolar mı olduğunu inceleyelim.
7N : )2 )5
1H: )1
NH3 bileşiğinde sayıca az olan Element N atomu olduğu için merkez atom N dir. Ametaller Son yörüngedeki elektron sayısını 8 e tamamlayan sayı kadar bağ yapar. Lewis yapısında son yörüngedeki elektronların elementin sembolünün etrafına yazıldığını biliyoruz.
Azotun 5 elektronunun 3 bağ oluşumuna katılacaktır. 2 elektron bağ yapımına katılmayacaktır.
NH3 bileşiğinin lewis yapısından da anlaşılacağı üzere merkez atom olan N üzerinde 2 elektron bağ oluşumuna katılmamıştır. Dolayısıyla NH3 bileşiği polar moleküldür.
Polar ve apolar molekül örnekleri için tıklayınız.
Molekülde Polarlık Apolarlık konusu ile ilgili çözümlü sorular için tıklayınız.
Görüntüleme Sayısı
Kovalent Bağların Polarlığı ve Apolarlığı
H2, O2, F2, N2, Cl2 gibi moleküllerde olduğu gibi kovalent bağ aynı cins atomlar arasında kurulabilir bu tür bağlarda elektronlar her atom çekirdeği tarafından eşit oranda çekilir. Böyle moleküllerde olduğu gibi aynı cins iki atomun elektronlarının ortaklaşa kullanmasıyla oluşan kovalent bağlara apolar (kutupsuz) kovalent bağlar denir.
HF, H2O, HCl, NH3, CH4 gibi moleküllerde olduğu gibi kovalent bağ farklı cins atomlar arasında kurulabilir bu tür bağlarda elektronlar her atom çekirdeği tarafından farklı oranda çekilir. Böyle moleküllerde olduğu gibi farklı cins iki atomun elektronlarının ortaklaşa kullanmasıyla oluşan kovalent bağlara polar (kutuplu) kovalent bağlar denir.
Kovalent Bağlarda Polarlık
- F, O, Cl, N, I, Br, S ve C'un katman elektron dizilimlerini incelediğimizde F,O,N,C katman sayısı aynı, Cl, Br ve S'ün ise katman sayıları farklı olduğu görülür.
- Farklı atomlar arasında oluşan kovalent bağlarda bağda bulunan elektronlar atomlar tarafından farklı kuvvetlerle çekilir.
- Atomların bağ elektronlarına sahip çıkmaları son yörüngedeki elektronların çekirdeğe olan uzaklığına bağlıdır.
- Katman sayısı arttıkça son yörünge elektronlarının atom çekirdeğine olan uzaklığı artar. Dolayısıyla çekirdek bağ elektronunu zayıf kuvvetle çeker.
- Katman sayısına göre bağ elektronuna sahip çıkma eğilimi F>Cl>Br>I şeklindedir.
- Aynı periyotta yani aynı katman sayısındaki farklı atomların proton sayıları arttıkça bağ elektronuna uygulanan çekim gücü artar.
- C, N, O ve F aynı katman sayısına sahip olmasına rağmen proton sayıları farklı olduğu için bağ elektronlarını çekme güçleri de farklıdır.
- Proton sayılarına göre F>O>N>C
- Bağ elektronlarına sahip çıkma eğilimleri F>O>N>C
- Periyodik cetvelde aynı grupta aşağıdan yukarı doğru, aynı periyotta soldan sağa doğru ametallerin bağ elektronlarına sahip çıkma eğilimi artar. ( detaylı bilgi için bkz elektronegatiflik )
Apolar Nedir? Polar Ve Apolar Bağ Farkları Nelerdir, Nasıl Anlaşılır?
Apolar Nedir?
Apolar bağ, aynı cinsten oluşmakta olan iki atom arasında meydana gelen bir bağ olarak ifade edilebilir. Apolar bağ aynı zamanda kutupsuz bağ manasına da gelmektedir. Aynı cins iki atomdan oluşmakta olan bağlar apolar bağ olarak ifade edilebilir.
Polar ve Apolar Bağ Farkları Nelerdir, Nasıl Anlaşılır?
Polar bağlar ve apolar bağlar, kimyasal bağlar olarak ifade edilebilmektedir. Polar bağ, farklı tür atomların bir araya gelerek oluşturdukları bir kimyasal bağ türüdür. Apolar bağlar ise aynı cins iki atom tarafından oluşturulan bağlar olarak ifade edilebilir.
Bağların dipol momentlerinin bileşkesinin de arada hangi kimyasal bağ olduğunun anlaşılmasında bir etkisi vardır. Eğer bağların oluşturduğu dipol momentlerin bileşkesi sıfır ise apolar olduğunu eğer sıfırdan farklı bir sayıysa da polar olduğu söylenebilir.
C ve H atomları ile meydana gelen moleküller apolar iken diğer atomlardan meydana gelmekte olan moleküller ise polar olarak ifade edilebilir.
Merkez atomun diğer atomlar tarafından çekilmesi de molekülün apolar olduğunun bir göstergesi niteliğindedir.